Category: Παραδοσιακά Χωριά

Όλα τα  όμορφα παραδοσιακά χωριά του Πάρνωνα είναι ιστορικά και προσέφεραν πολλά στην επανάσταση του 1821.Τα σπουδαιότερα ιστορικά χωριά είναι ο Άγιος Πέτρος, Πραστός , Αγιάννης , Δολιανά κα Βέρβενα.

Αναμφισβήτητα το «στρατόπεδο των Βερβένων» έπαιξε καταλυτική σημασία για την οργάνωση και επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα .Δεν είναι υπερβολή να πούμε από το «στρατόπεδο των ιστορικών Βερβένων» άρχισε ουσιαστικά και στρατιωτικά η απελευθέρωση της πατρίδας μας.

Η μάχη στα ιστορικά Βέρβενα  και στα ιστορικά Δολιανά  την 18ην Μαϊου 1821 ματαίωσε τη διάλυση του στρατοπέδου των Βερβένων  και το σχέδιο των Τούρκων. Επίσης τόνωσε το ηθικό των επαναστατών και άνοιξε το δρόμο για την άλωση της Τριπολιτσάς. Οι Τούρκοι μετά την ήττα τους στα Βέρβενα και στα Δολιανά κλείστηκαν οριστικά στην Τριπολιτσά. Ο γέρος του Μωριά αναμφισβήτητα δικαιώθηκε και άρχισε να « κλείνει τις στράτες του Μωριά»…για τα επακόλουθα. H απελευθέρωση της Τριπολιτσάς ήταν θέμα χρόνου, η άλωση ήταν μία της πόλης.

Ο Αγιοπετρίτης προεστός και απομνημονευματογράφος του Αγώνα, Αναγνώστης Κοντάκης, γράφει πως: «αν δεν ήταν ο Πραστός, που επί 4 μήνες τροφοδοτούσε τον στρατό, ο αγώνας για την λευτεριά ήταν χαμένος».

• Βέρβενα Αρκαδίας 
• Κούτρουφα Αρκαδίας
• Δολιανά Αρκαδίας 
• Kαστρί Αρκαδίας 
• Άγιος Πέτρος Αρκαδίας 
• Αγιάννης (Άγιος Ιωάννης)  Kυνουρίας
•  Μελιγού Αρκαδίας 
• Χάραδρος Αρκαδίας 
• Πλάτανος Αρκαδίας 
• Σίταινα Αρκαδίας 
• Καστάνιτσα Αρκαδίας 
• Πραστός Aρκαδίας
• Κορακοβούνι Αρκαδίας 

Πραστός Aρκαδίας

Ο Πραστός, ο οποίος κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας αποτελεί βιλαέτι (διοικητική περιφέρεια), συμμετέχει ενεργά και δραστήρια στην Επανάσταση του Ορλόφ (1769-1770), καθώς και στο κίνημα της Κλεφτουριάς. Δεκάδες Φιλικοί από τον Πραστό θα συμβάλλουν καθοριστικά στον ξεσηκωμό του Γένους αλλά και στην έναρξη της Επανάστασης στην περιοχή της Κυνουρίας. Με αρχηγούς τον Θεόδωρο Γούλελο και το Γιωργάκη Μανωλάκη ή Μιχαλάκη, 250 Πραστιώτες πολεμιστές, ξεκίνησαν για την κατάληψη του, μεγάλης στρατιωτικής σημασίας και απόρθητου, όπως εθεωρείτο, φρούριου της Μονεμβασιάς. Παράλληλα, οι Προεστοί και Δημογέροντες του Πραστού, σε συνεννόηση με τον Κολοκοτρώνη και τους Βερβενίωτες, Καράμπελα και Κρητικό, συνέστησαν στα Βέρβενα το περίφημο «Κελάρι», δηλ. την επιμελητεία του Στρατού, για να εφοδιάζει και ο Πραστός με τρόφιμα το στρατόπεδο των Βερβένων, στο οποίο συμμετείχαν και πολλοί Πραστιώτες αγωνιστές. Ο Αγιοπετρίτης προεστός και απομνημονευματογράφος του Αγώνα, Αναγνώστης Κοντάκης, γράφει πως: «αν δεν ήταν ο Πραστός, που επί 4 μήνες τροφοδοτούσε τον στρατό, ο αγώνας για την λευτεριά ήταν χαμένος».

Οι Πραστιώτες αγωνιστές έλαβαν μέρος σε πολλές μάχες της Επανάστασης του 1821. Καθοριστική ήταν η συμβολή τους στην άλωση της Τριπολιτσάς, όπου ο Μανώλης Δούνιας θεωρείται και ως ο πορθητής της.

Άγιος Πέτρος Αρκαδίας 

Ο Άγιος Πέτρος αναφέρεται για πρώτη φορά το 1435στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή. Τα επόμενα χρόνια το χωριό αναφέρεται σε διάφορα έγγραφα της εποχής. Το 1600 περίπου στο χωριό γεννιέται ο Άγιος Νείλος ο Μυροβλήτης (ο κατά κοσμόν Νικόλαος Τερζάκης, †1651), ο οποίος μόνασε στην Μονή Μαλεβήςκαι αργότερα στο Άγιο Όρος. Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας, το 1687, ο Άγιος Πέτρος γίνεται έδρα της Επαρχίας Αγίου Πέτρου Τσακωνιάς (Territorio di San Pietro di Zacognia). Την ίδια περίοδο (18ος αι.) το χωριό γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη λόγω του εμπορίου, με πληθυσμό τότε σχεδόν 4.000 κατοίκους και πάμπολλα αρχοντικά – πυργόσπιτα.

Επί Τουρκοκρατίας ο Άγιος Πέτρος γίνεται έδρα του Βιλαετίου Αγίου Πέτρου, το οποίο περιελάμβανε το Καστρί, τον Άγιο Ιωάννη, τον Πλάτανο, τη Μελιγού, τον Χάραδρο, το Άστρος, το Κορακοβούνι, τον Πραστό, την Σίταινα, την Καστάνιτσα, τα Βέρβενα, τα Δολιανά κ.ά. Μετά το 1775 οι κλέφτες Γιάννης Καράμπελας, Αντωνάκης Αλεβίζος, πολεμούν και αντιστέκονται κατά των Τουρκαλβανών. Το 1786 οι δύο αυτοί κλέφτες, σε συνεργασία με τον Καπετάν Ζαχαριά και άλλους Αγιοπετρίτες, πολέμησαν τους Τούρκους στην Μονή Μαλεβής.

Με την ίδρυση της Φιλικής Εταιρίας, το 1814, αρκετοί Αγιοπετρίτες αρχίζουν να συμμετέχουν, μεταξύ των οποίων ο προεστός Αναγνώστης Κονδάκης, ο ηγούμενος της Μονής Μαλεβής, Καλλίνικος Τσιαμούρης κ.ά. Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού στην Επανάσταση του 1821. Στις 24 Μαρτίου 1821 ο Αναγνώστης Κονδάκης κηρύσσει την Επανάσταση στην περιοχή. Αρκετοί Αγιοπετρίτες, υπό τον Αναγνώστη Κονδάκη, συμμετείχαν με μεγάλη επιτυχία στις μάχες των Δολιανών και των Βερβένων, της Τριπολιτσάς, του Βαλτετσίουκ.ά., σε συνεργασία με τα άλλα στρατιωτικά σώματα της Κυνουρίας. Το 1826 ο Ιμπραήμ Πασάςκατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό, όπως και όλα τα άλλα χωριά της περιοχής. Τα επόμενα χρόνια ο Άγιος Πέτρος αποτέλεσε έδρα της Κοινότητας Αγίου Πέτρου. Το 1944, κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς 48 άμαχοι κάτοικοι του Αγίου Πέτρου.

«Ελλάδα 2021» : Tο στρατόπεδο των Βερβένων.

ΥΑ Φ31/45625/5207πε/18-7-1977 – ΦΕΚ 793/Β/20-8-1977. Τίτλος ΦΕΚ .Περί κηρύξεως χώρου της μάχης των Βερβένων ως ιστορικού τόπου. «Εγκρίνομεν τον χαρακτηρισμόν του χώρου της μάχης των Βερβένων ως ιστορικού τόπου, λόγω της αναμφιβόλου ιστορικότητός του και προς αποφυγήν της περαιτέρω αλλοιώσεως». KN 5351/1932, άρθρο 52 , Ν 1469/1950

Χαιρετίζουμε τις  επετειακές εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση .

Έχουμε προτείνει στο δήμο μας , σε όλους  τους αρμόδιους , στην επιτροπή “Ελλάδα 2021” και στο κοινό νου, τα τέσσερα θέματα της Θυρεάτιδας Γης που έπαιξαν αναμφισβήτητα καταλυτική σημασία για την οργάνωση και επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα. Το «στρατόπεδο των Βερβένων»  έπαιξε ουσιαστικό και σημαντικότατο ρόλο στην Ελληνική επανάσταση.

Αδιαμφισβήτητα υπάρχουν πολλά άλλα «αυτονόητα» και γνωστά που οι τοπικές κοινωνίες γιορτάζουν και επίσης θα τα προβάλουμε , όπως την σημαντική μάχη του απελευθερωτικού αγώνα στα ιστορικά Βέρβενα και τα  ιστορικά Δολιανά.

Δεν είναι  τυχαίο που οι πρόγονοι μας «τετρακόσια τόσα χρόνια  ζούσανε στην καταφρόνια και ανάστασης ημέρα καρτερούσαν» . Στην παγκόσμια ιστορία κανένα έθνος δεν αντιστάθηκε τετρακόσια χρόνια και τελικά νικηφόρα έδιωξε τους κατακτητές .

Αυτά και  πολλά  άλλα που έχουμε , είναι αναμφισβήτητα σημαντικότατα για την επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα και μας λέει ο κοινός νους πρέπει πάντοτε  να διακρίνουμε και να προβάλουμε  σε τοπικό , περιφερειακό  και  εθνικό χώρο  και  στις επετειακές εκδηλώσεις για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση.

Στα ιστορικά Βέρβενα κατά την αρχαιότητα κατοικούσαν οι Βερβένιοι, αρκαδικό γένος, ενώ η περιοχή του σημερινού χωριού ανήκε στην αρχαία Αρκαδία. Τα αρχαιότερα λείψανα που έχουν επισημανθεί στην περιοχή ανάγονται στη 2η χιλιετία π.Χ. και πρόκειται για λίθινες αξίνες που βρέθηκαν στη θέση Πέτρα. Στη θέση Παντελεήμων βρέθηκαν λείψανα λατρείας της Αρτέμιδος από τον 9ο αι π.Χ. μέχρι και τα ελληνιστικά χρόνια. Στη θέση αυτή κατά τον 6ο αι. π.Χ. κατασκευάστηκε ένας ολομάρμαρος  ναός δωρικού ρυθμού.

Στην επανάσταση του 1821 τα Βέρβενα έπαιξαν σημαντικό ρόλο, κυρίως λόγω της στρατηγικής τους θέσης.  Το «στρατόπεδο των Βερβένων»  ήταν το πρώτο οργανωμένο στρατόπεδο του αγώνα, είχε περίπου 2,500 αγωνιστές ( τα άλλα τρία ήταν του Βαλτετσίου, Χρυσοβίτσι  και Πιάνας) και ένα από τα σπουδαιότερα στρατόπεδα κατά τις πρώτες μέρες του αγώνα. Εδώ είχε εγκαταστήσει ο Κολοκοτρώνης το στρατηγείο του, στον Πύργο του Αυγουστή, πριν την επίθεσή του κατά των Τούρκων για την άλωση της Τριπολιτσάς.

Στα ιστορικά Βέρβενα  λειτούργησε επίσης το πρώτο οργανωμένο «Φροντιστήριο του Αγώνα», όπου εδιδάσκοντο η στρατιωτική οργάνωση, η πολεμική τέχνη και η στρατιωτική πειθαρχία  των  αυθόρμητων επαναστατημένων αγωνιστών .  Στα ιστορικά Βέρβενα  επίσης είχε εγκατασταθεί η Πελοποννησιακή Γερουσία για να συντονίσει τον απελευθερωτικό αγώνα . Στο κέντρο του χωρι­ού, βρίσκεται ο τριώροφος θολωτός πύργος-κατοικία της οικογένειας Δαρβέρη, ε­κεί όπου εγκαταστάθηκε στα χρόνια της Επανάστασης το πρώτο εθνικό τυπογραφείο που στάλθηκε από την Τεργέστη ,αναγκαίο για την οργάνωση του Ελληνικού κράτους.  Στις 21 Ιουνίου 1821 έφθασε στη Βέρβενα ο Δημήτριος Υψηλάντης από την Οδησσό της Ρωσίας, όπου και έγινε η επίσημη υποδοχή του από την  Πελοποννησιακή Γερουσία, η οποία μνημονεύεται στην μαρμάρινη πλάκα, που αναρτήθηκε το 1920 στο σημείο της υποδοχής.

Ανεξαίρετα όλα τα χωριά της Θυρέας  βοήθησαν την επανάσταση. Οι Προεστοί και Δημογέροντες του Πραστού, σε συνεννόηση με τον Κολοκοτρώνη και τους Βερβενιώτες, Καράμπελα και Κρητικό, συνέστησαν στα Βέρβενα το περίφημο «Κελάρι», δηλ. την επιμελητεία του Στρατού, για να εφοδιάζει και ο Πραστός με τρόφιμα το στρατόπεδο των Βερβένων, στο οποίο συμμετείχαν και πολλοί Πραστιώτες αγωνιστές. Ο Αγιοπετρίτης προεστός , Αναγνώστης Κοντάκης, γράφει πως: «αν δεν ήταν ο Πραστός, που επί 4 μήνες τροφοδοτούσε τον στρατό, ο αγώνας για την λευτεριά ήταν χαμένος». Γενικός φροντιστής ήταν ο Αγιαννίτης Γεώργιος Τροχάνης.

Τα ιστορικά Βέρβενα και τα ιστορικά Δολιανά  (και το ταμπούρι του Τουρκοφάγου) είναι γνωστά από τις πρώτες σημαντικότατες νίκες στον απελευθερωτικό αγώνα στις 18 Μαϊου του 1821, που εκείνη την δύσκολη στιγμή γέμισαν με την αναγκαία αυτοπεποίθηση τους επαναστατημένους Έλληνες.

Οι Έλληνες απέκρουσαν νικηφόρα τους Τούρκους στα Δολιανά, με λίγους άνδρες σχετικά με τους Τούρκους   υπό την ηγεσία του θρυλικού  «Τουρκοφάγου»  . Ο Νικηταράς στην μάχη των Δολιανών έσφαξε πολλούς Τούρκους και από τότε κέρδισε το προσωνύμιο του «Τουρκοφάγου».

Ο Κολοκοτρώνης αναφέρει στα απομνημονεύματά του: «Το ορδί των Βερβένων τους πήρε από κοντά. Αφού ζύγωσαν κοντά εις τα Δολιανά ετσάκισαν και οι Τούρκοι οπού πολιορκούσαν τον Νικήτα, και έτσι βγήκε ο Νικήτας με τους ανθρώπους του, και τους κατέβασαν έως τον κάμπον κυνηγώντας».

Ταυτόχρονα οι Έλληνες απέκρουσαν νικηφόρα τους Τούρκους στα Βέρβενα και τους κυνήγησαν ως τα Δολιανά, όπου ενώθηκαν με τους άνδρες του Νικηταρά και συνέχισαν την καταδίωξη των Τούρκων μέχρι την Τριπολιτσά .

Οι Τούρκοι μετά την ήττα τους στα Βέρβενα και στα Δολιανά κλείστηκαν οριστικά στην Τριπολιτσά.

Η απελευθέρωση του έθνους δεν δωρίζεται αλλά κερδίζεται στα πεδία των μαχών με το αίμα των ηρώων προγόνων μας που έμπρακτα έκαναν το πατριωτικό τους καθήκον. Δυστυχώς στο Δραγούνι στις 18 Μαϊου του 1821, οι Τούρκοι με την υπεροχή του ιππικού νίκησαν τους Έλληνες και εκεί σκοτώθηκε ο Αγιαννίτης οπλαρχηγός του Πάνου Ζαφειρόπουλου Γεωργάκης Διγενής  και  Αγιαννίτες αγωνιστές. Ο Πάνος (Άκουρος)Ζαφειρόπουλος συμμετείχε στη μάχη των Βερβένων.

Η μάχη στα ιστορικά Βέρβενα  και στα ιστορικά Δολιανά  την 18ην Μαϊου 1821 ματαίωσε τη διάλυση του στρατοπέδου των Βερβένων  και το σχέδιο των Τούρκων. Επίσης τόνωσε το ηθικό των επαναστατών και άνοιξε το δρόμο για την άλωση της Τριπολιτσάς.

Αναμφισβήτητα το «στρατόπεδο των Βερβένων» έπαιξε καταλυτική σημασία για την οργάνωση και επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα .Δεν είναι υπερβολή να πούμε από το «στρατόπεδο των ιστορικών Βερβένων» άρχισε ουσιαστικά και στρατιωτικά η απελευθέρωση της πατρίδας μας.

Το 1826 το χωριό  πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ.

«Ελλάδα2021» Οι μάχες των Δολιανών και των Βερβένων

ΥΑ ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/38870/844/9-8-1983 – ΦΕΚ 537/Β/13-9-1983 .Τίτλος ΦΕΚ Χαρακτηρισμός της οικίας ιδιοκτησίας Αφών Χριστοφίλη στον οικισμό Άνω Δολιανά επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. Κείμενο «Xαρακτηρίζουμε την οικία ιδιοκτησίας αδελφών Χριστοφίλη στον οικισμό Άνω Δολιανά επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, δυνάμει του άρθρου 52 του Κ Ν 5351/32 “περί αρχαιοτήτων”, γιατί στο σπίτι αυτό οχυρώθηκε αγωνιστής της Επανάστασης του 1821 ”Nικηταράς ο Tουρκοφάγος ‘ στη μάχη των Δολιανών και γι’ αυτό το λόγο είναι γνωστό ως ”ταμπούρι του Nικηταρά”. Η οικία, που βρίσκεται σε περίοπτη θέση και στρατηγική θέση του οικισμού, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα οχυράς κατοικίας της περιοχής”. K N 5351/1932, άρθρο 52.

Στις  πρώτες σημαντικότατες  νίκες των Ελλήνων  αγωνιστών του 1821 στο Βαλτέτσι, στα Βέρβενα και τα Δολιανά  κρίθηκε η τύχη του απελευθερωτικού αγώνα και άνοιξαν οι δρόμοι για την  απελευθέρωση της υποδουλωμένης Τριπολιτσάς, που ήταν το ευφυέστατο και  μεγαλεπήβολο σχέδιο του Γέρου του Μοριά , καθοριστικής σημασίας για τη τελική  επιτυχία του αγώνα. Χαρακτηριστικά πριν την μάχη των Δολιανών και των Βερβένων , οι Έλληνες  έλεγαν «έρχονται οι Τούρκοι» και  κρυβόντουσαν και μετά τη αποφασιστική νίκη έλεγαν «που είναι οι Τούρκοι» για να τους σφάξουν. Ο «Τουρκοφάγος» με το αιματοβαμμένο σπαθί του σηκωμένο ψηλά κυνήγαγε τους Τούρκους μέχρι την Τριπολιτσά φωνάζοντας δυνατά «Που πάτε ωρέ Περσιάνοι! Σταθείτε να πολεμήσετε»! Ουσιαστικά στα ιστορικά Βέρβενα και στα ιστορικά Δολιανά « έκλεισαν οι στράτες του Μωριά»  για να είμαστε σήμερα ελεύθεροι.

«Στις 12 και 13 Μαΐου 1821 έγινε στο Βαλτέτσι της Αρκαδίας μια μάχη καθοριστικής σημασίας ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους. Επρόκειτο για την πρώτη «τακτική» μάχη, που είχε διάρκεια 23 ώρες σύμφωνα με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη που ήταν επικεφαλής των Ελλήνων. Οι πρόγονοί μας πέτυχαν μια μεγάλη νίκη η οποία τους έδωσε μεγάλη αυτοπεποίθηση, καθώς πείστηκαν ότι μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τους Τούρκους. Αν οι Τούρκοι κέρδιζαν τη μάχη του Βαλτετσίου το μέλλον της Επανάστασης ήταν ζοφερό. Ο Κολοκοτρώνης γράφει σχετικά: «Εκείνος ο πόλεμος (στο Βαλτέτσι) εστάθη η σωτηρία της Ελλάδος».».

Η ήττα των Τούρκων στο Βαλτέτσι σήμανε εκτός των άλλων και την αποτυχία του σχεδίου τους για προέλαση προς τη Μεσσηνία από τον δρόμο της Μεγαλόπολης. Η ήττα τους έπρεπε ν’ αντισταθμιστεί πολύ γρήγορα από μια νίκη. Ο Μουσταφάμπεης η Κεχαγιάμπεης που ήταν ο αρχηγός των Τούρκων στο Βαλτέτσι, μόλις πέντε ημέρες αργότερα αποφάσισε να εκστρατεύσει εναντίον του στρατοπέδου των Βερβένων το οποίο θεωρούσε εύκολο στόχο καθώς ήταν περισσότερο απομονωμένο από τα υπόλοιπα. Πίστευε ότι το στρατόπεδο θα διαλυόταν και οι Τούρκοι θα έφταναν στον Μυστρά και από εκεί στη Μεσσηνία για να καταπνίξουν την Επανάσταση. Αλλά και σε περίπτωση ήττας τους ο δρόμος του Άργους και της Κορίνθου θα ήταν ανοιχτός για να κατέβουν ενισχύσεις από την Ανατολική Στερεά.

Το βράδυ της 17ης προς 18ης Μαΐου 1821 ξεκίνησε  ο Κεχαγιάμπεης από την Τριπολιτσά επικεφαλής μεγάλης δύναμης (4.000 άνδρες και κανόνια, κατά τον Σπ. Τρικούπη) , με στόχο τη διάλυση του ελληνικού στρατοπέδου στα Βέρβενα.

Όταν έφτασε στις Ρίζες, ο Κεχαγιάμπεης χώρισε τη δύναμή του σε τρεις φάλαγγες.

• Η πρώτη φάλαγγα επιτέθηκε στα Βέρβενα.
• Η δεύτερη φάλαγγα επιτέθηκε στα Δολιανά, έχοντας απώτερο στόχο να προσβάλλει το στρατόπεδο των Βερβένων από τα νοτιοανατολικά.
• Η τρίτη φάλλαγα (κυρίως ιππικό) επιτέθηκε στο Δραγούνι. Με σχέδιο να ενωθεί αργότερα με τις  άλλες δυνάμεις που εμάχοντο στα Βέρβενα.

Η απελευθέρωση του έθνους δεν δωρίζεται αλλά κερδίζεται στα πεδία των μαχών με το αίμα των ηρώων προγόνων μας που έμπρακτα έκαναν το πατριωτικό τους καθήκον. Δυστυχώς στο Δραγούνι στις 18 Μαϊου του 1821, οι Τούρκοι με την υπεροχή του ιππικού νίκησαν τους Έλληνες και εκεί σκοτώθηκε ο Αγιαννίτης οπλαρχηγός του  Πάνου Ζαφειρόπουλου Γεωργάκης Διγενής  και  17 Αγιαννίτες αγωνιστές. Ο Πάνος (Άκουρος)Ζαφειρόπουλος αυτή την ημέρα συμμετείχε στη μάχη των Βερβένων.

Δείτε τον σύνδεσμο Γεωργάκης Διγενής

Ο Νικηταράς είχε περάσει από τα Δολιανά αλλά μόλις ενημερώθηκε ότι οι άνδρες του Κεχαγιάμπεη επιτίθενται στο χωριό επέστρεψε εκεί μαζί με τον αδελφό του Νικόλα Σταματελόπουλο  και οχυρώθηκαν σε 13 πετρόκτιστα σπίτια. Άλλοι 100 άνδρες από τον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας έσπευσαν στο πλευρό του ενώ και δύο ντόπιοι οπλαρχηγοί ο Μητρομάρας Αθανασίου και ο Ηλίας Κωνσταντόπουλος ένωσαν τις δυνάμεις τους με εκείνες του Νικηταρά.

Ο Κεχαγιάμπεης είχε περισσότερους από 2.000 άνδρες οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν Τουρκαλβανοί. Ο Κεχαγιάμπεης έκανε στρατηγείο του την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και αφού τοποθέτησε τα πυροβόλα του σε καίριες θέσεις άρχισε τον κανονιοβολισμό του χωριού των Δολιανών για να διασπείρει τους αμυνόμενους. Τα σπίτια των Δολιανών αποδείχτηκαν ανθεκτικά και οι Έλληνες πολεμιστές παρακινούμενοι από τον Νικηταρά αγωνίζονταν γενναία. Μάλιστα ένας αγωνιστής από τη Βαρβίτσα σκότωσε τον Τούρκο αρχικανονιέρη. Η μάχη συνεχιζόταν το ίδιο όμως γινόταν και στα κοντινά Βέρβενα.

Στο στρατόπεδο των Βερβένων υπήρχαν 2.500 περίπου πολεμιστές με επικεφαλής τους Παναγιώτη Γιατράκο, Αντώνη Μαυρομιχάλη, Αναγνώστη Κοντάκη , Πάνο (Άκουρο) Ζαφειρόπουλο και το επίσκοπο Βρεσθένης Θεοδώρητο.

Ο Παναγιώτης Γιατράκος προσπάθησε αρχικά να χτυπήσει τους Τούρκους όταν έφταναν στα Βέρβενα αλλά σε αφύλακτο μέρος. Έτσι η προσπάθειά του δεν απέδωσε. Σιγά σιγά ο κλοιός γύρω από τα Βέρβενα στένευε ιδιαίτερα όταν έφτασε και στο τμήμα που πέρασε από το Δραγούνι. Σύντομα οι Τούρκοι κατέλαβαν το ύψωμα που βρίσκεται πάνω από το χωριό και έστησαν πάνω σ’ αυτό τη σημαία τους (το μπαϊράκι όπως λεγόταν τότε).

Δεν πρόλαβαν όμως να χαρούν την επιτυχία τους αυτή, γιατί δύο άριστοι Μανιάτες σκοπευτές, υποσχέθηκαν να σκοτώσουν τον μπαϊρακτάρη (=τον σημαιοφόρο), αφού πάρουν πρώτα ως αμοιβή10 φισέκια (φυσίγγια δηλαδή) ο καθένας και την ευχή του δεσπότη Θεοδώρητου. Πραγματικά αυτό έγινε. Οι Μανιάτες σκότωσαν τον σημαιοφόρο και πέταξαν κάτω τη σημαία. Ένας άλλος μπαϊρακτάρης , έστησε και δεύτερη σημαία, αλλά οι Μανιάτες τον σκότωσαν κι αυτόν.

Αυτό το γεγονός έδωσε θάρρος στους Έλληνες, ενώ αντίθετα οι Τούρκοι το θεώρησαν κακό οιωνό. Αποφάσισαν έτσι να φύγουν, φοβούμενοι πανωλεθρία ανάλογη μ’ αυτή του Βαλτετσίου. Τότε δέχτηκαν την επίθεση όσων ήταν κλεισμένοι στα Βέρβενα. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, οχυρώθηκαν σε μία εκκλησία ανάμεσα στα Βέρβενα και τα Δολιανά. Οι απώλειες των Τουρκαλβανών δεν ήταν πολύ μεγάλες.

Ο Σπυρίδων Τρικούπης, γράφει για 70 νεκρούς, ενώ ο Αναγνώστης Κοντάκης που πήρε μέρος στη μάχη, αναφέρει ότι οι εχθρικές απώλειες ήταν μεγαλύτερες και ότι η κύρια μάχη έγινε στο φαράγγι ανάμεσα στα Βέρβενα και τα Δολιανά και κράτησε όλη την ημέρα. Οι ηττημένοι άφησαν στο πεδίο της μάχης πολλά λάφυρα. Οι Τουρκαλβανοί υποχρεώθηκαν να υποχωρήσουν ως τα Δολιανά, όπου συνέχισαν τη μάχη ως τις 2 μετά τα μεσάνυχτα. Εξαντλημένοι τότε τράπηκαν σε φυγή και χάθηκαν μέσα στον κάμπο της Τριπολιτσάς. Εκεί όμως τους περίμεναν και τους χτυπούσαν μερικοί θαρραλέοι Έλληνες, διότι ήταν «σκότος βαθύτατον και δεν διεκρίνοντο οι ημέτεροι από τους εχθρούς». Μια ξαφνική βροχή, τους γλίτωσε από τη σφαγή.

Η μάχη στα ιστορικά Βέρβενα  και στα ιστορικά Δολιανά  την 18ην Μαϊου 1821 ματαίωσε τη διάλυση του στρατοπέδου των Βερβένων  και το σχέδιο των Τούρκων. Επίσης τόνωσε το ηθικό των επαναστατών και άνοιξε το δρόμο για την απελευθέρωση της υποδουλωμένης Τριπολιτσάς.

Οι Τούρκοι μετά την ήττα τους στα Βέρβενα και στα Δολιανά κλείστηκαν οριστικά στην Τριπολιτσά. Ο γέρος του Μωριά αναμφισβήτητα δικαιώθηκε και άρχισε να « κλείνει τις στράτες του Μωριά»…για τα επακόλουθα.

Αναμφισβήτητα το “στρατόπεδο των Βερβένων” έπαιξε καταλυτική σημασία για την οργάνωση και επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα .Δεν είναι υπερβολή να πούμε από το “στρατόπεδο των ιστορικών Βερβένων” άρχισε ουσιαστικά και στρατιωτικά η απελευθέρωση της πατρίδας μας.

Ο Νικηταράς απέκτησε μεγάλη αίγλη και τότε του δόθηκε το προσωνύμιο «Τουρκοφάγος». Κατά κάποιον τρόπο, πήρε εκδίκηση για τον πατέρα του και τον εντεκάχρονο αδελφό του Ιωάννη που σφαγιάστηκαν στη Μονεμβασιά τον Οκτώβριο του 1816.

Ο Νικηταράς, το πραγματικό ονοματεπώνυμο του οποίου ήταν Νικήτας Σταματελόπουλος, γεννήθηκε το 1782 στη Μεγάλη Αναστασίτσα (σήμερα Νέδουσα Μεσσηνίας). Η μητέρα του, ήταν αδελφή της γυναίκας του Θ. Κολοκοτρώνη. Η γενναιότητα και η προσφορά του στον Αγώνα, είναι γνωστές. Ξεχωριστή ήταν και η ανιδιοτέλεια του. Μια φορά μόνο, μετά τη μάχη στα Δερβενάκια καταδέχτηκε να πάρει από τα πλούσια λάφυρα ένα πολύτιμο σπαθί, το οποίο πρόσφερε αργότερα σ’ έναν έρανο για το Μεσολόγγι.

Μετά την Επανάσταση, φυλακίστηκε γιατί θεωρήθηκε αρχηγός της «Φιλορθοδόξου Εταιρείας» (Δεκέμβριος 1839). Δικάστηκε και αθωώθηκε στις 11 Ιουλίου 1840, ωστόσο η Κυβέρνηση δεν τον απελευθέρωσε τότε, αλλά μόλις στις 18 Σεπτεμβρίου 1841. Είχε σχεδόν τυφλωθεί, καθώς έπασχε από ζάχαρο.

Μετά την αποφυλάκισή του, του δόθηκε «άδεια επαιτείας» κάθε Παρασκευή στον Πειραιά, εκεί που βρίσκεται σήμερα ο ναός της Ευαγγελίστριας. Μετά το 1844 από τον Όθωνα  του δόθηκε ο βαθμός του Υποστράτηγου μαζί με μία πενιχρή σύνταξη. Πέθανε στις 25 Σεπτεμβρίου 1849.

Ιστορία του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας 

¨Εχουμε μεγάλη ιστορία

“Ἐν τῇ συνόδῳ ταύτῃ τῶν ἀντιπροσώπων τοῦ Ἔθνους ἐν Ἄστρει πρωτευούσῃ τοῦ Δήμου Θυρέας τῆς Ἐπαρχίας Κυνουρίας, ἐξελέγη Πρόεδρος ὁ Π. Μαυρομιχάλης, ἀντιπρόεδρος ὁ Βρεσθένης Θεοδώρητος, ἀρχιγραμματεύς ὁ Θ. Νέγρης καὶ φρούραρχος ὁ Γιατράκος».”

Τοπόσημα του 1821 | Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας και ο δήμος μας

Τοπόσημα του 1821 |# 1 Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας , O«Ιερός Χώρος» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων

Τοπόσημα του 1821 | # 2,Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας , Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους

Τοπόσημα του 1821 |# 3, Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας ,Tο προαύλiο της Σχολής Καρυτσιώτη ( του Μουσείου Άστρους)

Τοπόσημα του 1821 | #4,Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας ,Tο Κολοκοτρωνέϊκο τραπέζι.

Τοπόσημα του 1821 |#5, Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας , Η Σχολή Καρυτσιώτη του Αγιάννη.

Τοπόσημα του 1821 | # 6, Τα ιστορικά Βέρβενα

Τοπόσημα του 1821 | # 7, Τα ιστορικά Δολιανά

Τοπόσημα του 1821 | #8, Κάστρο Παραλίου ¨Αστρους

Τοπόσημα του 1821 | # 9, O ιστορικός Άγιος Πέτρος

Τοπόσημα του 1821 | # 10, O ιστορικός Πραστός

Τοπόσημα του 1821 | # 11, Η ιστορική Μελιγού και ο γέρος του Μωριά.

Τοπόσημα του 1821 | # 12, Το ιστορικό Ορεινό Κορακοβούνι

Τοπόσημα του 1821 | # 13, H ιστορική Σίταινα

Τοπόσημα του 1821 | # 14, O ιστορικός Πλάτανος

Τοπόσημα του 1821 | # 15, H ιστορική Kαστάνιτσα

Η ιστορία του Αρχαιολογικoύ Μουσείου Άστρους .

Η ιδέα του μουσείου Άστρους ξεκίνησε και έγινε πραγματικότητα  από τον αείμνηστο καθηγητή μας Κυριάκο (Κούλη) Χασαπογιάννη. O “αρχαίος Έλληνας” Κούλης Χασαπογιάννης, είχε κατά λάθος γεννηθεί 2,500 χρόνια αργότερα.  Όλη η κοινωνική και επαγγελματική  του ζωή ηταν γεμάτη  “αμοιβαίο σεβασμό”, “Ελληνικό  μέτρο” , απαράμιλλο “ήθος “,  και  “υπερβολικότατη ευγένεια “ για την παραμικρή  λεπτομέρεια, ακόμα και όταν μερικοί μαθητές του τον πείραζαν, χαμογελούσε  με γλυκό και ευγενικό τρόπο και  γύριζε γρήγορα στο δικό του θέμα  για να προλάβει  να μάθουν κάτι οι μαθητές, τους έτρωγε το χρόνο του διαλλείματος…, αυτοί ήταν οι καθηγητές μας και αυτά μας έμαθαν.

O «αρχαίος Έλληνας» Κούλης Χασαπογιάννης,  κουβαλούσε τα μαρμάρινα αγάλματα  με τους συγχωριανούς του χωρικούς και ζήταγε καμιά φορά και την βοήθεια του Πάνου Καμπύλη, που ήταν νεότερος και δυνατότερος, να τα ανεβάσουν στη σκάλα και λόγω της μεγάλης ηλικίας του έπιανε και αυτός δήθεν από μια άκρη για να βοηθήσει. Τα κάγκελα στα παράθυρα για ασφάλεια από τους αρχαιοκαπήλους συνεργάτες, δεν τα είχε βάλλει ο Καρυτσιώτης ούτε ο γεωπόνος  και οι κηπουροί του αγροκηπίου, τα είχε βάλλει με τα χέρια του …ο αείμνηστος καθηγητής μας και τα επιθεωρούσε κάθε φορά που άνοιγε του Μουσείο Άστρους.

*

Ο αυτοηδονιζόμενος σάτυρος από την ιστοσελίδα Θυρεάτις Γη

Για πολλά χρόνια μάζευε ότι έβρισκε και θεωρούσε σημαντικό από όλη την Κυνουρία. Όλα τα ευρήματα εκτός από  ένα, τα στέγαζε στο  παραπάνω διώροφο  πλίθινο  κτήριο, που είχε τις «συλλογές» ,όπως αποκαλούσε τα μνημεία. Το μικρό αγαλματάκι που δεν άφηνε ποτέ στο τότε μουσείο, τον εκφραστικότατο αυτοηδονιζόμενο σάτυρο, ο  αείμνηστος καθηγητής μας το κουβαλούσε πάντοτε μαζί  του και το έπαιρνε στο σπίτι του, γιατί το θεωρούσε πολύ σημαντικό και στόχο αρχαιοκαπήλων. Όταν ερχόντουσαν  επισκέπτες σπουδαίοι  με αξιώματα η  απλοί άνθρωποι ο καθηγητής τους ξεναγούσε στο χώρο με πολύ χαρά και ενθουσιασμό. Αν τους θεωρούσε  «ύποπτους»  δεν τους έδειχνε το μικρό αγαλματάκι. Πολλές φορές περίμενε ανυπόμονα να έρθουν επισκέπτες για να κάνει ότι του «άρεσε». Ακολουθούσε την ίδια πάντοτε  διαδρομή , σχολή, ιερός χώρος, τίλιο (όπου έγινε το Κολοκοτρωναίϊκο τραπέζι  στον Υψηλάντη), και στο «μουσείο» και στο τέλος έβγαζε το μικρό αγαλματάκι από την τσέπη του. Έλεγε πάντοτε τα ίδια ακριβώς σαν μαγνητόφωνο με ένα πολύ γλαφυρό και πειστικό τρόπο ,όπως τα «χρυσά κουτάλια» ήταν τα χέρια που έτρωγε ο Κολοκοτρώνης με τον Υψηλάντη στο τίλιο , τι έλεγε στη Μελιγού ο /Ανδρούτσος και ο Πλαπούτας στο γέρο του Μοριά. Τα έλεγε όλα με «στόμφο ,σαν να αγόρευε στους  Αθηναίους του Περικλή, χωρίς κανένα χαρτί, δυστυχώς δεν έγραφε τίποτα  γιατί ήταν μια κινητή εγκυκλοπαίδεια. Όταν τελείωνε η  ξενάγηση έλεγε στη παρέα του ενώ περπατούσαν στην κεντρική πλατεία , τον υποθηκοφύλακα αείμνηστο αδερφό του Περικλή και τον καθηγητή  « Μπαμπαγιάννη» Σιούτο με έκδηλη ικανοποίηση ,«του τα έψαλλα και αυτού». Είχε και εκείνη τη φορά εκτελέσει το πατριωτικό του καθήκον, έτσι ένοιωθε. 

1: Θυρεάτις Γη ( Ιστορία – Αρχαιολογία – Λαογραφία ) Ιωάννης Κουσκουνάς – Κυριάκος Χασαπογιάννης -Ιωάννης Κακαβούλιας. 1981 http://www.zafeiris.gr/linked/book4.pdf

O Άγιος Ανδρέας απέχει από το Άστρος 9 χλμ

Απο το Δήμο μας-

Κεφαλοχώρι της Τσακωνιάς. Με διατηρημένη την παράδοση της περιοχής αναλλοίωτη. Απέχει 6 χιλιόμετρα από το Άστρος και βρίσκεται πάνω στο δρόμο για το Λεωνίδιο. Χωριό με διαρκή πληθυσμιακή αύξηση και τουριστική ανάπτυξη με υποδομές και με κατάφυτο με ελιές και εσπεριδοειδή. Στα όρια του ανήκει ο καταπράσινος οικισμός του Αγίου Γεωργίου και ο πρότυπος οικισμός για τους ομογενείς, το Αρκαδικό Χωριό. Ο επισκέπτης μπορεί να βρει ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες, εξοχικά κέντρα, παραλίες με πεντακάθαρα νερά και κατάλληλες για θαλάσσια σπορ. Το χωριό χαρακτηρίζεται «πύλη εισόδου» για τα γραφικά Καστριτοχώρια, αφού κανείς μπορεί να επισκεφτεί από εκεί την Καστάνιτσα, τον Πραστό, ενώ 5 χιλιόμετρα έξω από το χωριό ξεκινά το μοναδικό φαράγγι της Ζαρμπάνιτσας. Ο επισκέπτης μπορεί να δει ακόμα ερείπια της αρχαίας Ανθήνης κοντά στο λιμάνι του Αγίου Ανδρέα, το μετόχι της Μονής Ορθοκωστάς που διαθέτει ναό αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και ψηλό πύργο και το πετρόχτιστο τοξωτό γεφύρι στον ποταμό Βρασιάτη. Στο χωριό επίσης όλες τις εποχές του χρόνου διοργανώνονται πανηγύρια και πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Ο Άγιος Ανδρέας, κεφαλοχώρι της περιοχής με πετρόχτιστα, παραδοσιακά σπίτια, είναι περιτριγυρισμένος από ελαιώνες και εσπεριδοειδή. Το χωριό απέχει από το Άστρος 9 χλμ. και οι περισσότεροι κάτοικοί του μιλούν την τσακώνικη διάλεκτο. Στη χαρακτηριστική πλακοστρωμένη πλατεία του, στο κέντρο του χωριού, υπάρχουν καφενεία, εμπορικά καταστήματα και εστιατόρια. Ξεχωριστές θρησκευτικές εορταστικές εκδηλώσεις αποτελούν τα πανηγύρια του Αγίου Παντελεήμονα, της Υπαπαντής, των Αγίων Αποστόλων, του Προφήτη Ηλία και των πολυούχων Κωνσταντίνου και Ελένης, ενώ πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων πραγματοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους (μουσικές εκδηλώσεις, αποκριάτικο καρναβάλι, κ.ά.).

Σε απόσταση 3 χλμ. ανατολικά βρίσκεται η παραλία του Αγίου Ανδρέα, που εκτείνεται σε μεγάλο μήκος, όπου και στέκονται ακόμα τα απομεινάρια του παλιού μύλου πουχρόνο με το χρόνο παραδίδεται στη δύναμη της θάλασσας (Βλ. σελ. 222). Το γραφικό λιμανάκι σηματοδοτεί άλλη μια πλούσια και όμορφη εικόνα της περιοχής. Κοντά στην ακτή βρίσκεται μικρός βραχώδης λόφος, γνωστός ως «Νησί του Άγιου Ανδρέα». Στη θέση αυτή υπάρχουν ερείπια κυκλώπειου τείχους που κατά τους αρχαιολόγους ανήκουν στην αρχαία κυνουριακή πόλη Ανθήνη. Σώζονται τμήματα από τον εξωτερικό οχυρωματικό περίβολο με πύργους του 5ου – 4ου αι. π.Χ. Αργότερα ο οικισμός μεταφέρθηκε χαμηλότερα προς τη θάλασσα, όπου σώζονται υστερορωμαϊκά ερείπια και συμπληρωματική οχύρωση από τους βυζαντινούς χρόνους. Επίσης, αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο λόφος του Χερονήσιου που βρίσκεται βόρεια του Νησιού (2 χλμ. ΒΔ). Εδώ εντοπίστηκαν ευρήματα της πρώιμης εποχής του Χαλκού, από τους Γεωμετρικούς έως τους Αρχαϊκούς χρόνους. Τον κάμπο του Αγίου Ανδρέα διασχίζει ο ποταμός Βρασιάτης, εντός της κοίτης του οποίου λίγο πριν την εκβολή του, υπάρχει ένα περίτεχνο δικάμαρο πετρόχτιστο γεφύρι (Βλ. φωτ. σελ. 227). Ο επισκέπτης της περιοχής έχει την δυνατότητα να βρεθεί στα 5 χλμ. δυτικά από τον Άγιο Ανδρέα στο μαγευτικό κόσμο του φαραγγιού της Ζαρμπάνιτσας (Βλ. σελ. 123).

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Άγιος Ανδρέας είναι ένας οικισμός του δήμου Βόρειας Κυνουρίας, χτισμένος στις παρυφές ενός λόφου κοντά στη θάλασσα, δίπλα σε έναν κάμπο κατάφυτο από ελιές. Βρίσκεται στον οδικό άξονα Άστρους–Λεωνιδίουσε απόσταση 6 χιλιομέτρων από το πρώτο. Στο σημείο αυτό τελειώνει το φαράγγι της Ζαρμπάνιτσαςκαθώς επίσης περνάει ο ποταμός Βρασιάτης, λίγο πριν την εκβολή του στον Θυρεατικό κόλπο. Είναι το κεφαλοχώρι της περιοχής και κατοικείται κυρίως από Τσάκωνες.

· Σε απόσταση 3 χιλιομέτρων είναι η παραλία του Αγίου Ανδρέα με γραφικό λιμανάκι. Σε λόφο κοντά στο σημείο μπορεί κανείς να διακρίνει ερείπια κυκλώπειου τείχους που κατά τους αρχαιολόγους ανήκουν στην αρχαία κυνουριακή πόλη Ανθήνη. Πλησίον επίσης, διατηρείται ακόμη παλαιό πετρόχτιστο τοξωτό γεφύρι.

· Στα όρια της κοινότητας βρίσκεται και ο πρότυπος οικισμός για τους ομογενείς, το Αρκαδικό Χωριό, ο τελευταίος οικισμός πριν τη Νότια Κυνουρία.

· Το χωριό διαθέτει ποδοσφαιρικό σύλλογο με την ονομασία Α.Μ.Σ. Βρασιές.

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Που ομιλείται η τσακώνικη διάλεκτος Λεωνίδιο, Πραγματευτή, Μέλανα, Τυρό, Σαπουνακέικα, Άγιο Ανδρέα, Πραστό, Σίταινα, Καστάνιτσα. Συνοικισμούς: Σαμπατική, Λιβάδι, Βασκίνα, Παλιόχωρα, Άγιος Παντελεήμονας (Φούσκα), Δερνικέικα

Η τσακώνικη διάλεκτος

Η τσακώνικη διάλεκτος, ο τσακώνικος χορός, η ενδυμασία, τα ήθη και έθιμα των Τσακώνων, αποτελούν άλλη μια δυναμική της περιοχής του Πάρνωνα. Σύμφωνα με το «Χρονικόν της Μονεμβασιάς»: «Οι δε των θρεμμάτων νομείς και αγροικικοί κατωκίσθησαν εν τοις παρακειμένοις εκείσε τραχανοίς τόποις, οι και επ’ εσχάτων τζακονίαι επωνομάσθησαν». Οι Τσάκωνες, ως γνήσιοι απόγονοι των Δωριέων, διατήρησαν ανόθευτη τη ρίζα τους και η τσακώνικη γλώσσα αποτελεί και σήμερα τη ζωντανή έκφραση της Δωρικής διαλέκτου. Στην κοιτίδα της Τσακωνιάς, το σήμερα επιμένει να βαδίζει και να δημιουργεί στα χνάρια του χθες σε μια αέναη κι αδιάλειπτη πνοή της Ελλάδας.

O ιδιαίτερος γλωσσικός θησαυρός του τόπου μας Η τσακώνικη διάλεκτος έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των υπό εξαφάνιση γλωσσών της UNESCO και αναγνωρίζεται ως πολιτισμικό κατόρθωμα και ανεπανάληπτος θησαυρός πολιτισμού. Η γλώσσα διατηρήθηκε γνήσια και ανόθευτη στα στόματα των απλών ανθρώπων, των ξωμάχων, των ποιμένων και των γεωργών. Στις ευχές, στους χαιρετισμούς, στις κατάρες, στις καθημερινές εκφράσεις, στα πειράγματα και τα αστεία, εκεί βρίσκεται αιώνες τώρα ο γλωσσικός θησαυρός των Τσακώνων. Σε αυτό το ξεχωριστό κομμάτι της Ελληνικής γης που λέγεται Τσακωνιά (κοιτίδα της Τσακωνιάς υπήρξε ο Πραστός, η Καστάνιτσα και η Σίταινα), σε αυτούς τους τραχινούς τόπους, οι κάτοικοι της περιοχής, διαθέτοντας ελάχιστα μέσα, όχι μόνο επιβίωσαν, αλλά άφησαν πίσω τους μια πολύτιμη κληρονομιά, την τσακώνικη παράδοση, την πανέμορφη γλώσσα, τον μοναδικό υποβλητικό τσακώνικο χορό, τα τσακώνικα τραγούδια, την υφαντική τέχνη, τις συνήθειες τους, ό,τι ονομάζουμε σήμερα ήθη και έθιμα. Όλα αυτά συνθέτουν την ταυτότητα του τόπου με μια ζωντανή γλώσσα που είναι στο χέρι των Tσακώνων, αλλά και όλου του ελληνισμού, να την αγκαλιάσει και να την προστατέψει από τη λησμονιά

Δειτε το συνδεσμο

http://www.tsakonianarchives.gr/…

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά η Χωριά της Τσακωνιάς 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Agios Andreas of Arcadia – astrosgr.com

«Με κύριο χαρακτηριστικό της περιοχής το «αντάμωμα» του όμορφου βουνού με τη στραφταλίζουσα θάλασσα, ο Δήμος Βόρειας Κυνουρίας προσκαλεί τους επισκέπτες του σε ένα μαγευτικό ταξίδι.»

Από το Δήμο μας

«Ένα από τα πιο γνωστά καλοκαιρινά θέρετρα της Πελοποννήσου γνωρίζει ταχεία ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια λόγω της κοντινής απόστασης από τα αστικά κέντρα. Απέχει 165 χιλιόμετρα από την Αθήνα και 49 από την Τρίπολη. Διαθέτει ανεπτυγμένες τουριστικές υποδομές για κάθε προτίμηση, παραλίες χιλιομέτρων με πεντακάθαρα νερά και τη δυνατότητα θαλάσσιων δραστηριοτήτων. Περιοχή επισκέψιμη όλο το χρόνο, ιδανική για Σαββατοκύριακο και τριήμερα. Στο Παράλιο Άστρος λειτουργεί Ναυτικός Ιστιοπλοϊκός Όμιλος, ενώ υπάρχει δυνατότητα εκδρομών στα νησιά του Αργοσαρωνικού και στα χωριά της Κυνουρίας. Ξεχωριστής ομορφιάς το γραφικό φυσικό λιμάνι αλλά και το επονομαζόμενο από τους ντόπιους «Νησί» με την απίστευτη θέα στον Αργολικό Κόλπο. «Νησί» ονομάζεται ένα τμήμα του οικισμού που είναι χτισμένο στις πλαγιές αστεροειδούς υψώματος. Τα σπίτια στο κομμάτι αυτό έχουν διατηρήσει το παραδοσιακό τους χρώμα ενώ στην κορυφή υπάρχει το γνωστό μεσαιωνικό κάστρο του Παραλίου Άστρους. Κάθε καλοκαίρι στο θεατράκι που διαθέτει η κωμόπολη γίνονται πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ πλούσιες είναι και οι αθλητικές δραστηριότητες»

Το γραφικότατο Παράλιο Άστρος ,”το νησί” Παράλιο Άστρος, είναι σκαρφαλωμένο στο λόφο και οι παλιοί αποκαλούσαν τον λόφο το “νησί”. Το Παράλιο Άστρος δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από κανένα νησί του Αιγαίου, τα έχει όλα, είναι μόνο δύο ώρες από την Αθήνα , είναι πολύ κοντά “στο βουνό” Πάρνωναs, από το λιμάνι του η πρόσβαση στου “Αιγαίου τα νησιά” είναι εύκολη , βρίσκεται κοντά στους σπουδαιότερους αρχαιολογικούς χώρους της πατρίδας μας και βρίσκεται πολύ κοντά στο ιστορικό Άστρος, στον ιστορικόν Αγιάννη και σε όμορφα ιστορικά παραδοσιακά χωριά.

Για τους επισκέπτες η Κυνουρία διαθέτει πλήθος δραστηριοτήτων ανάλογα με τη διάθεση και τις φυσικές αντοχέσ! Φυσικά το καλοκαίρι οι παραλίες της περιοχής σφύζουν από ζωή και καλούν τον επισκέπτη να τις απολαύσει. Πόρτες, Ατσίγγανος, Ανάβαλος, Ξηροπήγαδό, Χερονήσσι, Αρκαδικό χωριό και Κρυονέρι, είναι μερικές μόνο από τις επιλογές που προτείνουμε! Όποιοι επιθυμούν να εξερευνήσουν τα πανέμορφα νερά της περιοχής, μπορούν να κάνουν καταδύσεις στο Αρκαδικό χωριό, το Ξηροπήγαδο και το Παράλιο Άστρος.

Δείτε τον σύνδεσμο.

Παραλίες | DiscoverKynouria.gr

“Του Αιγαίου τα νησιά” είναι όμορφα και προσφέρουν πολλά αξιοθέατα, που όλοι κάποτε “πρέπει” να επισκεπτούμε. Αλλωστε δεν είναι τυχαίο η κρατούσα άποψη < το Ελληνικό όνομα Ατλαντίς βοηθάει αυτή την άποψη> ότι στο Αιγαίο υπήρχε περίπου πριν 12,000 χρόνια και η Ατλαντίδα <Atlantis> που ήταν το κέντρο του κόσμου…..Υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορούμε να επισκεφτούμε το Αιγαίο.

——————————————————————

Από το γραφικό λιμάνι του Παραλίου Άστρους το καλοκαίρι γίνονται πολλές κρουαζιέρες στου “Αιγαίου τα νησιά Σπέτσες,Ύδρα

https://www.pegasus-cruises.gr/tours-pegasus/%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%83-%CF%85%CE%B4%CF%81%CE%B1/?fbclid=IwAR3oen62v9Uzibz_0E1F_CqTm17-cW0N-91zKHHLvhxTEQuTts9n4B4Lulo

———————————————————————

Όσοι ενδιαφέρονται για θαλασσινές εμπειρίες και ψάρεμα μπορούν να μάθουν περισσότερα στη σελίδα παρακάτω.

Plan your fishing vacations in Greece or the South East Mediterranean sea

========================================

Πώς θα πάτε:

Από το αεροδρόμιο Αθηνών ακολουθείτε τη διαδρομή για Αθήνα, Κόρινθο, Τρίπολη, έξοδο προς Άργος (Στη έξοδο Στέρνα μετά την Νέμεα), Άργος, Τρίπολη (από το παλιό δρόμο), έξοδο προς Άστρος (Αριστερά μετά τους Μύλους), Άστρος.

Οι παρακάτω αποστάσεις είναι από το Άστρος , το Παράλιο Άστρος απέχει από το Άστρος 4 χλμ.

Το Άστρος απέχει περίπου από το Άργος 34 χλμ , από το Ναύπλιο 33 χλμ, από την Τρίπολη 40 χλμ, Λεωνίδιο 48 χλμ, Σπάρτη 82 χλμ ,Μυστρας 90 χλμ, από Αθήνα 170 χλμ και από το αεροδρόμιο Αθηνών 200 χλμ

Στο Άστρος και στο Παράλιο Άστρος υπάρχουν πολλά ξενοδοχεία και εστιατόρια με παραδοσιακά φαγητά, όπως και στά περισσότερα γειτονικά χωριά.

Άλλες επιλογές για Διαμονή/Φαγητό:είναι στο Ναυπλιο (33 χλμ.), στην Τρίπολη (40 χλμ.),

Διαμονή & Εστίαση από την ιστοσελίδα του δήμου μας

https://www.discoverkynouria.gr/el/accommodation

Για θέματα υγείας υπάρχουν στο Άστρος το Κέντρο Υγείας Άστρους, επίσης πολλά ιατρεία και στη Τρίπολη το Παναρκαδικό Νοσοκομείο (δείτε χρήσιμα τηλέφωνα )

Σχολεία , νηπιαγωγεία: Στο Άστρος υπάρχουν νηπιαγωγείο ,δημοτικό και γυμνάσιο, επίσης παραδίδονται μαθήματα από ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς για ξένες γλώσσες και άλλα μαθήματα

Παράλιο Άστρος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

«Το Παράλιο Άστρος είναι παραθαλάσσιο χωριό της Αρκαδίας. Υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίαςκαι σύμφωνα με την εθνική απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό που ανέρχεται σε 1.043 κατοίκους[2].

Παλιότερα, η σημερινή υφιστάμενη Τοπική Κοινότητα Παραλίου Άστρους (τέως Δημοτικό Διαμέρισμα), υπήρξε ανεξάρτητη Κοινότητα, εντός των ορίων της άλλοτε Επαρχίας Κυνουρίας

Κάστρο Παραλίου Άστρους η των Ζαφειρόπουλων

Το Κάστρο Παραλίου Άστρους διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Την περίοδο του 1821 οι πλούσιοι έμποροι του εξωτερικού, αδερφοί Ζαφειρόπουλοι (Κωνσταντίνος, Ιωάννης και Παναγιώτης), με καταγωγή από τον Άγιο Ιωάννη, οχυρώνουν το κάστρο φτιάχνοντας εκεί τις κατοικίες τους. Στις 4 Αυγούστου 1826, 1,200 στρατιώτες που είχαν κλειστεί μέσα στο κάστρο νίκησαν τον πολυάριθμο στρατό του Ιμπραήμ που το πολιορκούσε. Το 1833, ο Πάνος Ζαφειρόπουλος (Άκουρος), αφιέρωσε το κάστρο στο Βασίλειο της Ελλάδας και στον βασιλιά Όθωνα. Στις αρχές του 20ου αιώνα, το κάστρο εγκαταλείφθηκε και ερημώθηκε».

Ο Πάνος Ζαφειρόπουλος , ήταν ο σημαντικότερος Αγιαννίτης πριν την επανάσταση του 1821 και η προσφορά του στη Θυρεάτιδα Γη και την πατρίδα είναι ανυπολόγηστη και πέρασε στα ψιλά γράμματα της ιστορίας.

“Στις αρχές Ιουλίου 1826, το στρατιωτικό σώμα του Πάνου Ζαφειρόπουλου κατέσφαξε 400 άραβες σε ενέδρα που είχε στήσει στον Μεχμέτ αγά της Τριπολιτσάς. Αυτό ήταν πολύ βαρύ πλήγμα για τους Οθωμανούς. Γι’ αυτό ο Ιμπραήμ πασάς κατέστρεψε ολοσχερώς τον Άγιο Ιωάννη και ολόκληρη την επαρχία του Αγίου Πέτρου”

Ο Ιμπραήμ κατέσφαξε και έκαψε ολόκληρο την Πελοπόννησο,αλλά ποτέ δεν μπόρεσε να νικήσει τον Άκουρο , αν και τον είχε αιχμαλωτίσει πρσωρινά,ούτε στο κάστρο του Παραλίου Άστρους, κάποιος έπρεπε να αντισταθεί …και είναι μεγάλη μας τιμή, αυτός ήταν ο Αγιαννίτης Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος (Άκουρος).

Από την πυρπόληση της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη διασώθηκαν 1500 βιβλία, τα οποία φυλάσσονταν το 1827 στην οικία των Ζαφειροπουλαίων (Κάστρο Παραλίου Άστρους). Τα βιβλία αυτά ήταν, κατά την παράδοση, τοποθετημένα σε μια παλαιά ξύλινη βιβλιοθήκη που βρισκόταν στα γραφεία της Σχολής. Μεγάλο μέρος των βιβλίων αυτών έχει διασωθεί και καταγραφεί στις μέρες μας. Τα βιβλία αυτά ήταν ως επί το πλείστον κείμενα αρχαίων φιλοσόφων και συγγραφέων, εκκλησιαστικά κείμενα, εγχειρίδια φυσικής, μαθηματικών κ.α.”

Από το 1832 -1845 οι Αγιαννίτες αδερφοί Ζαφειρόπουλοι και πολλοί Αγιαννίτες άρχισαν να κτίζουν το καινούργιο χωριό , που το 1845 ονομάστηκε επίσημα Παράλιο Άστρος, και σήμερα πολλά ονόματα από το Παράλιο Άστρος είναι Αγιαννίτικα ονόματα.

Πριν το 1832 δεν υπήρχε οικισμός στην  τοποθεσία για χιλιάδες  χρόνια και ο Άκουρος αναφέρει  στον Όθωνα και επιβεβαιώνει «το ακατοίκητο τούτο μέρος». Ο Leake αναφέρει  το 1805 δεν υπήρχε οικισμός στην τοποθεσία και  «στη σκάλα υπάρχουν μια δεξαμενή, ένα χάνι, ένα πυργόσπιτο του (Τούρκου) φοροεισπράκτορα, και δύο τρεις μικρές αποθήκες» (Travels in the Morea σελ 482) , όπως το ίδιο αναφέρουν και άλλοι ιστορικοί μελετητές .

Το όνομα της σημερινής τοποθεσίας του Παραλίου Άστρους  μέχρι το 1845 ήταν  Σκάλα  η Σκάλα  του  Άστρους  και υπάγετο διοικητικά στο γειτονικό οικισμό  Άστρος. Ο  βουλευτής Κων.  Ζαφειρόπουλος, πρώτος κάτοικος και οικιστής  του Παραλίου Άστρους αναφέρει  το 1823    «Την Σκάλαν του Άστρους» “Σκάλα Άστρους ” αναφέρεται από την Πελοποννησιακή Γερουσία το 1822 και “σκάλα Άστρους” , “λιμάνι του Άστρους” από πολλούς άλλους . Ο Leake  αναφέρει το όνομα  της περιοχής ήταν Σκάλα του Άστρους, “Leaving the Scala of Astro= φεύγοντας από την Σκάλα του Άστρους ,Travels in the Morea (σελ 485 ).

Το Παράλιο Άστρος έκτισε από το  1832-1845   ο Αγιαννίτης στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος  (περ. 1788 – 1847 η 1848 ) και οι αδελφοί του. Οι Ζαφειρόπουλοι αναφέρονται από τους ιστορικούς ότι ήταν οι πρώτοι κάτοικοι του Παραλίου Άστρους .Οι Παραλιώτες τιμούν με αδριάντα  τον Άκουρο στη κεντρική πλατεία , «ΟΙΚΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΙΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ». Ο  διακεκριμένος  Αγιαννίτης Λογοθέτης, φίλος και συνεργάτης του Άκουρου και πρώτος πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου,  ακολούθησε τον Άκουρο και αναφέρει μετά το 1854  για τα γεγονότα της εποχής, «έκτισε  την οικίαν του ενταύθα κατά το έτος  1832» στο «Νησί» , που θεωρείται  από τα πρώτα σπίτια του οικισμού, « ωκοδόμησαν εις το παράλιο Εργαστήρια» και  « το έτος 1838…  ήσαν τότε ολίγοι οι κατοικήσαντες εις παράλιο». Τον Λογοθέτη ακολούθησαν και άλλοι Αγιαννίτες και ο οικισμός άρχισε  σιγά σιγά και δειλά να  αναπτύσσεται. Δεν είναι τυχαίο που στον εκλογικό κατάλογο του 1871 της «Κοινοτ. Παραλίου Άστρους»  αναφέρεται πρώτος  ο Αγιαννίτης  Αναστάσιος Πάσχος του Ιωάννου κτηματίας .Παράλιον Άστρος Κυνουρίας, ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845 .Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας.

«Τον Νοέμβριο του 1824, οι αδερφοί Ζαφειρόπουλοι ξεκίνησαν τις εργασίες αναστύλωσης του ερειπωμένου Φράγκικου Κάστρου του Παραλίου Άστρους και τελείωσαν τον Αύγουστο του 1825. Για την κατασκευή δαπανήθηκαν πάνω από 200.000 γρόσια (σύμφωνα με αναφορά της Ευφροσύνης χήρας Ιωάννη Ζαφειρόπουλου). Οι αδερφοί Ζαφειρόπουλοι εγκαταστάθηκαν, πλέον, μόνιμα στο Κάστρο και αποτέλεσαν τους πρώτους οικιστές του Παραλίου Άστρους. Πολλοί Αγιαννίτες τους ακολούθησαν και εγκαταστάθηκαν και αυτοί μόνιμα στο Παράλιο Άστρος, μεταξύ 1825 – 1828 και ύστερα. Αυτοί ήταν κυρίως αγωνιστές που άνηκαν στο στρατιωτικό σώμα του. Οι πρώτες Αγιαννίτικες οικογένειες που ακολούθησαν τους Ζαφειροπουλαίους ήταν ενδεικτικά: η οικογένεια Πάσχου, Λογοθέτη, Νικολαΐδη, Μαρούδη (ορισμένα μέλη της) , Ζαφείρη (ορισμένα μέλη της), Κοράλλη, Μπόρτζου, Διαμαντή, Καραμπάτσου, Βασιλείου, Μακρή, Μπρεθέ, Γενοβέλη, Κωνσταντίνου κ.α., καθώς και οι Σπετσιώτικης καταγωγής οικογένειες Αβραντίνη και Νέστορα. Πληροφορίες για τους πρώτους οικιστές του Παραλίου Άστρους λαμβάνουμε από το υπόμνημα του Αγιαννίτη Μιχαήλ Λογοθέτη, ο οποίος διετέλεσε και πρώτος πρόεδρος του Παραλίου και από εκλογικούς καταλόγους του 1871 & 1881.»

Οι Αγιαννίτες, οι Αστρεινοί  και κατά επέκταση οι Παραλιώτες είναι οι ίδιοι κάτοικοι, αυτά μας έλεγε ο Άκουρος με λόγια και με έργα.

Από Το Άστρος της Θαλάσσης , nskarmoutsos

Η ιστορία της υδροδότησης του Παραλίου Άστρους – Το Άστρος της θαλάσσης

Οι πρώτες κατοικίες του χωριού υδροδοτούνταν από δεξαμενές (στέρνες) κατασκευασμένες στο εσωτερικό τους, στις οποίες συγκεντρώνονταν από τις στέγες το βρόχινο νερό. Μερικά σπίτια που βρίσκονταν κάτω από το Νησί, κοντά στον αιγιαλό, εκτός από δεξαμενές, διέθεταν και πηγάδια.

Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ   Δ. Θυρέας Ν. Αρκαδίας

ΦΕΚ 16Α – 24/05/1835  Σύσταση του δήμου με έδρα τον οικισμό Άγιος Ιωάννης

ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841  Ο οικισμός Άστρος ορίζεται χειμερινή έδρα του δήμου  ,Ο οικισμός Άγιος Ιωάννης ορίζεται θερινή έδρα του δήμου

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ  Παράλιον Άστρος (Αρκαδίας)

ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845  Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας

ΦΕΚ 252Α – 24/08/1912  Ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Θυρέας και ορίζεται έδρα της κοινότητας Παραλίου Άστρους

ΦΕΚ 244Α-04-12-1997. Ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητας Παραλίου Άστρους και προσαρτάται στο δήμο Βόρειας Κυνουρίας

Δεν είναι τυχαίο που στον εκλογικό κατάλογο του 1871 της «Κοινοτ. Παραλίου ‘Aστρους» αναφέρεται πρώτος  ο Αγιαννίτης  Αναστάσιος Πάσχος του Ιωάννου κτηματίας .

Από το Άστρος της Θαλάσσης εκλογικό κατάλογο του 1871,1881

Από , Ιωάννη Μ. Αρβανίτη – Από τις Πηγές του Λαού μας, τόμος A,Β, Αθήνα 1988

Διακρίνονται οι σφραγίδες της Κοινότητας του Παραλίου Άστρους , από τις αρχές του 20 αιώνα αρχικά, «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΑΣΤΡΟΥΣ» 1912 και αργότερα «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΠΑΡΑΛΙΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ» 1932.

Ιστορία. Από το Άστρος της Θαλάσσης

Παράλιο Άστρος – mobileContent – eCastles (culture.gr)

http://www.inarcadia.gr/dd/astrosp/astrospgenika.htm

Πηγές

Άστρος και Παράλιο Άστρος: ιστορία , «ήλιος και θάλασσα» του Αργολικού. – astrosgr.com

Δήμος Βόρειας Κυνουρίας

Βικιπαίδεια, η ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Astroskynouria-news

Το Άστρος της Θαλάσσης

To “νησί” Παράλιο Άστρος

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

Paralio Astros of Kynouria

To Κορακοβούνι απέχει από το Άστρος 8 χλμ

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Το Κορακουβούνι, πεδινός οικισμός χτισμένος πάνω σε μικρό λόφο δίπλα στον ποταμό Βρασιάτη και τον κεντρικό επαρχιακό δρόμο Άστρους – Λεωνιδίου, βρίσκεται σε απόσταση 8 χλμ. νότια του Άστρους. Αποτελεί κεφαλοχώρι της περιοχής με αρκετά πετρόχτιστα αρχοντικά σπίτια. Στο κέντρο και την πλατεία του χωριού δεσπόζει τρισυπόστατος Ναός του Αγίου Βασιλείου, του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Βαρβάρας. Εδώ βρίσκονται και οι προτομές του Γεωργίου Λεβέντη, ο οποίος υπήρξε εξέχων Φιλικός και επικεφαλής της Εφορίας των Φιλικών Βουκουρεστίου και του ευεργέτη Γεωργίου Καζάκη. Με πανοραμική θέα από τον οικισμό, ο επικέπτης μπορεί να θαυμάσει τον κατάφυτο ελαιώνα που απλώνεται στον κάμπο του Βρασιάτη και τις γαλαζοπράσινες παραλίες της περιοχής. Το Ορεινό Κορακοβούνι σε υψόμετρο 579 μ., βρίσκεται χτισμένο στις πλαγιές του Πάρνωνα και σε απόσταση 20 περίπου χλμ. νοτιοδυτικά του Άστρους. Στην είσοδο του χωριού ο επισκέπτης συναντά τον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου χτισμένο το 17ο αιώνα, την εντυπωσιακή τρίκρουνη βρύση με τα κρυστάλλινα νερά χτισμένη το 1886, σε μια πλακόστρωτη και πετρόχτιστη όμορφη πλατεία περιτριγυρισμένη από εντυπωσιακά υπεραιωνόβια πλατάνια. Τα πετρόκτιστα σπίτια του χωριού συνδυάζουν αρμονικά στοιχεία της ορεινής και νησιώτικης αρχιτεκτονικής.

Μουσείο Παραδοσιακού Ελαιοτριβείου στο Κορακοβούνι:

Το ελαιοτριβείο χτίστηκε το 1884 από τον Πέτρο Π. Πετρόπουλο και λειτούργησε μέχρι το 1920. Ήταν βιοκίνητο, δηλαδή όλες οι διεργασίες γινόταν από βιολογικά όντα (ένα άλογο και εργάτες) και όχι από μηχανές. Το ελαιοτριβείο αναπλάστηκε το 2006 από τον Ευάγγελο Αναστ. Πετρόπουλο, εγγονό του κτήτορα. Στο μουσείο ο επισκέπτης μπορεί να παρατηρήσει και να γνωρίσει τη μέθοδο επεξεργασίας της ελιάς για την παραγωγή του ελαιολάδου, πριν από την βιομηχανική εκσυγχρόνιση, παρουσιασμένη από ανθρώπινα ομοιώματα. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν τις κόφες (καλάθια) μέσα στις οποίες έφερναν τις ελιές οι εργάτες, τα τσόλια μέσα στα οποία τοποθετούνταν ο ελαϊκός πολτός (κοινώς χαμούρι) για να εκθλιβεί το λάδι, τη μυλόπετρα που έλιωνε τις ελιές, το πιεστήριο όπου γινόταν η έκθλιψη και τέλος το «λιμπί» (δοχείο) που κατέληγε το ελαιόλαδο και οι άλλοι χυμοί (λιοζούμια) της ελιάς. Ανάμεσα στα εκθέματα του μουσείου είναι το καζάνι που έβραζαν το νερό που χρησιμοποιούσαν για τη διεργασία της εκχύλισης του ελαιόλαδου, οι νταμιζάνες που μετέφεραν το λάδι, το λιοκόκκι και το πυρηνόξυλο τα οποία έμεναν μετά την εκχύλιση του λαδιού. Θέση στο μουσείο, επίσης, καταλαμβάνει το «δυναμάρι», ένας μηχανισμός αύξησης της πίεσης των πιεστηρίων, η πλάστιγγα η οποία αγοράστηκε το 1913 για το ζύγισμα των ελιών και του λαδιού και το γραφείο που γινόταν η καταγραφή των συναλλαγών. Φυσικά δε λείπουν τα συμπληρωματικά εργαλεία του ελαιοτριβείου, όπως αυτά του φωτισμού (λυχνάρια) και εργαλεία όπως η μέγγενη, καντάρια, χειροτρύπανα και κλειδιά. Θα δούμε τον πρώτο κοχλία του πιεστηρίου που ήταν ξύλινος, πριν αντικατασταθεί από τον σιδερένιο. Ο χώρος του ελαιοτριβείου χρησίμευε και ως χώρος επεξεργασίας των βρώσιμων ελιών με αλάτι που γινόταν στη «λάντζα», ένα μεγάλο βαρέλι χωριτικότητας 2,5 τόνων που σώζεται μέχρι σήμερα. Μέσα στο μουσείο περισώζονται γεωργικά εργαλεία προβιομηχανικής εποχής, όπως αλέτρι, ζέβλες και υνιά.

Το κάστρο της Αρτίκαινας

Σε κοντινή απόσταση από το χωριό αξίζει ο επισκέπτης να γνωρίσει το μεσαιωνικό κάστρο της Αρτίκαινας (Βλ. σελ. 208), σε μια επιβλητική περιοχή με απεριόριστη θέα προς τις κορυφές του Πάρνωνα και το γαλαζοπράσινο του Αργολικού Κόλπου. Με πρωτοβουλία των τοπικών συλλόγων διοργανώνονται κάθε χρόνο πληθώρα πολιτιστικών δραστηριοτήτων, εκδηλώσεων και πανηγύρια. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το παραδοσιακό αποκριάτικο καρναβάλι, με μοναδική φιλοξενία και πλούσια κεράσματα στο κοινό, όπως η ονομαστή παραδοσιακή πλακόπιτα

Κορακοβούνι Αρκαδίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Χειμερινό Κορακοβούνι (επίσης Καρακοβούνι και Κορακοβούνιον) είναι πεδινός οικισμός του νομού Αρκαδίας, χτισμένος αμφιθεατρικά σε ένα ύψωμα στους πρόποδες του Πάρνωνα. Σε μικρή απόσταση κυλά ο ποταμός Βρασιάτης.[3] Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του νομού, 52 χλμ. ΝΑ της Τρίπολης, στην πρώην επαρχία Κυνουρίας. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Βόρειας Κυνουρίας. Στο Κορακοβούνι υπάγονται ακόμα το Ορεινό Κορακοβούνικαι το Νεοχώρι. Η ιστορία του χάνεται στα βάθη των αιώνων, καθώς αρχικά υπήρχε το όρος Καρακοβούνι (από το Ζαρίτσι Κυνουρίας μέχρι το Καστράκι Άστρους) όπου στο ενδιάμεσο υπήρχε μόνο ένας οικισμός όπου και πήρε το όνομα του όρους. Κατά τους Βυζαντινούς Χρόνους, από το Κορακοβούνι ή Καρακοβούνι καταγόταν ο Στρατηγός του Βυζαντίου Περβαινάς.

Το όνομα του χωριού έχει συνδεθεί με την Ελληνική Επανάσταση του 1821 καθώς είναι η γενέτειρα των:

• Βαρσαμή Κωνσταντίνου: Καταγόταν από το Κορακοβούνι Κυνουρίας. Πληγώθηκε βαριά στον Άγιο Σώστη, έξω από την Τρίπολη. Όταν θεραπεύτηκε, συνέχισε να αγωνίζεται μέχρι την απελευθέρωση.
• Λεβέντη, Γεωργίου: (Κορακοβούνι Κυνουρίας 1790 – Αθήνα 1847

Ορεινό Κορακοβούνι Αρκαδίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Ορεινό Κορακοβούνι είναι ένας ορεινός οικισμός, χτισμένος σε υψόμετρο 534 μ. Έχει απόσταση 12 χλμ από το Κορακοβούνικαι 22 χλμ από το Άστρος. Το χωριό υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίαςκαι έχει πληθυσμό 8 μόνιμους κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011

Το χωριό, σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε μετά την καταστροφή του Παλαιού Κορακοβουνίου (οικισμός που υπήρχε κοντά στον Πραστό) από τα τουρκικά στρατεύματα το 1687.[2] Μαζί με το Παλαιό Κορακοβούνι καταστράφηκαν επίσης ο Άγιος Ιωάννης, η Μελιγού, η Καστάνιτσα και ο Πραστός. Μετά την καταστροφή του χωριού οι κάτοικοι ίδρυσαν ένα νέο χωριό στην θέση όπου βρίσκεται σήμερα το Ορεινό Κορακοβούνι. Κατά τα έτη της Τουρκοκρατίας ο οικισμός υπαγόταν στο Βιλαέτι Αγίου Πέτρου. Σύμφωνα με ενετική απογραφή του 1699 το χωριό διέθετε δύο εκκλησίες: τον Άγιο Δημήτριο και την Παναγία, καθώς και δύο εφημέριους.[3] Τον 18ο και 19ο οι Κορακοβουνίτες ανέπτυξαν εμπορικές σχέσεις με διάφορες περιοχές, καθώς οι Κορακοβουνίτες ζούσαν και εμπορεύονταν σε μέρη όπως οι Σπέτσες, η Ύδρα, η Κωνσταντινούπολη, η Οδησσός κ.α.

Κατά τα έτη 1750 – 1775στο χωριό έδρασε ο κλέφτης Γεώργιος Λεβέντης (παππούς του φιλικού), ο οποίος ήταν πρωτοπαλίκαρο του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη.[4] Με την ίδρυση της Φιλικής Εταιρίαςπολλοί Κορακοβουνίτες έγιναν μέλη της, με σημαντικότερο τον έμπορο Γεώργιο Λεβέντη(1790 – 1847). Η συνεισφορά των Κορακοβουνιτών στην Επανάσταση του 1821 ήταν σημαντική, καθώς πάνω από 100 αγωνιστές διακρίθηκαν στις μάχες των Δολιανών, Βερβένων, της Τριπολιτσάςκ.α. Το 1826 το χωριό καταστράφηκε ολοσχερώς από τις ορδές του Ιμπραήμ πασά. Μετά την απελευθέρωση το χωριό υπήχθη στον Δήμο Βρασιών (1834 – 1912). Από το Ορεινό Κορακοβούνι προήλθε το Χειμερινό Κορακοβούνι, το οποίο δημιουργήθηκε κατά τον 18ο αι. και αποτελεί μόνιμη κατοικία των Κορακοβουνιτών.

Το χωριό

Το Ορεινό Κορακοβούνι είναι ένα ορεινό χωριό χτισμένο αμφιθεατρικά στις πλαγιές ενός βουνού. Είναι κατάφυτο από δέντρα, ενώ διαθέτει και πολλά παραδοσιακά αρχοντικά σπίτια που συνδυάζουν την Τσακώνικη με την Σπετσιώτικη αρχιτεκτονική. Σημείο κατατεθέν αποτελεί η μαρμάρινη βρύση μαζί με την μικρή πλατεία και τον ναό της Παναγίας, που βρίσκονται στην είσοδο του χωριού. Το χωριό έχει εκκλησίες όπως: του Αγίου Δημητρίου (πολιούχος) στην κεντρική πλατεία του χωριού, κτίσμα του 1688, της Παναγίας στην είσοδο του χωριού, που αποτελούσε καθολικό της Μονής Παναγίας Κατακεκρυμμένης, κτίσμα και πάλι του 1688. Διαθέτει επίσης και εξωκκλήσια όπως του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στην θέση «Κλήμα», των Αγίων Αναργύρων στη θέση «Κλήμα», του Αγίου Γεωργίου (πρώην μονή Ενδύσσενας), του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στη θέση «Τσερμπενά» και το προσκυνητάρι του Προφήτη Ηλία, πάνω από το χωριό.

Το Ορεινό Κορακοβούνι διαθέτει και ένα παραδοσιακό καφενείο – ταβέρνα. Κοντά στο χωριό, βρίσκονται τα χωριά Κορακοβούνι, Άγιος Ανδρέας και τα τσακωνοχώρια Πραστός, Καστάνιτσα και Σίταινα. Σημαντικό αξιοθέατο αποτελεί και το βυζαντινό, ερειπωμένο Κάστρο της Αρτίκαινας, που βρίσκεται ανατολικότερα του χωριού. Το χειμώνα το χωριό μένει με ελάχιστους κατοίκους, ενώ το καλοκαίρι «ξαναζωντανεύει» κυρίως στις γιορτές του Προφήτη Ηλία και του Δεκαπενταύγουστου\

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Korakovouni of Arcadia – astrosgr.com

“Εκτιμάται ότι ο πληθυσμός του Πραστού στους μεσαιωνικούς χρόνους ανερχόταν σε 9.000 κατοίκους. Ο Πραστός είχε τότε 9 ενορίες, 30 εκκλησίες και έντονη οικονομική δραστηριότητα.”

Ο Αγιοπετρίτης προεστός και απομνημονευματογράφος του Αγώνα, Αναγνώστης Κοντάκης, γράφει πως: «αν δεν ήταν ο Πραστός, που επί 4 μήνες τροφοδοτούσε τον στρατό, ο αγώνας για την λευτεριά ήταν χαμένος».

Ο Πραστός απέχει από το αεροδρόμιο Ε. Βενιζέλος περίπου 220 km, από την Τρίπολη 72 km, από το Άστρος 32 km και από τη Σπάρτη 69km.

Για να φτάσετε θα ακολουθήσετε τις εξής διαδρομές :

· Άστρος – Άγιος Ανδρέας – Πραστός (περίπου 32 km)

· Τρίπολη – Άστρος -Πραστός (περίπου 72 km)

· Σπάρτη – Καστάνιτσα – Πραστός (περίπου 69 km)

Από το Δήμο μας

Παλιά πρωτεύουσα Τσακωνιάς. Πλούσια Μεσαιωνική Πόλη.

Το χαμένο μεγαλείο του ορεινού χωριού της Τσακωνιάς αποτυπώνεται στο τραγούδι «Πραστέ μου πού ‘ναι οι πύργοι σου, πού ‘ναι η αρχοντιά σου». Βρίσκεται σε υψόμετρο 750 μέτρα, απέχει 20 χιλιόμετρα από το χωριό Άγιος Ανδρέας, με μία διαδρομή δύσκολη που όμως αποζημιώνει τον επισκέπτη με την ομορφιά που διαθέτει και την ιδιαίτερη τοπική αρχιτεκτονική του. Τα πυργόσπιτα είναι χαρακτηριστικά στο χωριό και σώζονται του Σαραντάρη, του Καλημέρη, του Μερίκα, του Καραμάνου, του Γούνελου, ενώ υπάρχουν υπολείμματα βυζαντινών ναών όπως των Ταξιαρχών, του Αγίου Δημητρίου και της Παναγίας που ήταν η Μητρόπολη. Στο δρόμο προς το χωριό από τον Άγιο Ανδρέα συναντά ο επισκέπτης το μοναστήρι της Αρτοκωστάς ενώ κανείς μπορεί να δει και την παλιά μονή Εγκλειστουρίου (κτίσμα του 1733). Το χωριό γειτνιάζει με το ορεινό Κορακοβούνι, ενώ κοντά είναι και το φαράγγι της Μαζιάς, όπου κανείς μπορεί να δει νερόμυλους και νεροτριβές. Τουριστικές υποδομές δεν υπάρχουν στο χωριό και έτσι ο επισκέπτης πρέπει να βρει κατάλυμα σε άλλα χωριά του Πάρνωνα. Από τον Πραστό καταγόταν ο Μανώλης Δούνιας που πρωτοστάτησε στην Άλωση της Τριπολιτσάς το 1821. Στο χωριό υπάρχει προτομή του.

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Χτισμένος αμφιθεατρικά σε πλαγιά του Πάρνωνα, σε υψόμετρο 750 μ. και σε απόσταση 30 χλμ. από το Άστρος και 20 χλμ. νοτιοδυτικά του Αγίου Ανδρέα, βρίσκεται ο παραδοσιακός και διατηρητέος οικισμός του Πραστού, η ιστορική πρωτεύουσα της Τσακωνιάς από τον Μεσαίωνα μέχρι και το 1826. Αποτελεί ένα πανέμορφο και γραφικότατο χωριό που γοητεύει με τα παραδοσιακά του σπίτια, τα πυργόσπιτα και τις εκκλησίες του. Τα σπίτια του, διατηρούν τα κύρια στοιχεία της τοπικής αρχιτεκτονικής, η οποία είναι λιτή και χαρακτηριστική: τοξωτή εξώθυρα, στενά παράθυρα, διακοσμητική θυρίδα, χτιστή σκάλα με ψηλό τόξο, στέγες από πλάκες σχιστόλιθου και συχνά με έντονα στοιχεία αμυντικής και οχυρής κατασκευής. Από τους μεσαιωνικούς χρόνους υπήρξε μια πολυάνθρωπη και εύπορη πόλη, γεμάτη πύργους, πλούσια αρχοντικά και εκκλησίες. Η επιλογή της απόκρημνης τοποθεσίας, όπου κτίστηκε το χωριό, οφειλόταν κυρίως σε αμυντικούς λόγους εξαιτίας των πειρατών. Το μεγαλύτερο μέρος του τσακώνικου πληθυσμού είχε εγκατασταθεί εδώ, όπου και διατηρούσε τη βασική κατοικία του. Εκτιμάται ότι ο πληθυσμός του Πραστού στους μεσαιωνικούς χρόνους ανερχόταν σε 9.000 κατοίκους. Ο Πραστός είχε τότε 9 ενορίες, 30 εκκλησίες και έντονη οικονομική δραστηριότητα.

Την περίοδο εκείνη ανθούσε το θαλάσσιο εμπόριο ενώ οι εμπορικές σχέσεις του Πραστού είχαν φθάσει μέχρι την Κωνσταντινούπολη, τη Ρωσία, την Τουρκία, την Αίγυπτο και την Γαλλία. Χαρακτηριστική η ρήση «η πόλη βγάζει τ’άσπρα και ο Πραστός τα κάνει κάστρα» . Τα εμπορεύματα μεταφέρονταν συνήθως με Σπετσιώτικα και Υδραίικα καράβια, κυριότεροι μέτοχοι των οποίων ήταν οι Πραστιώτες έμποροι. Το 1826 πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ και έκτοτε ερημώθηκε, οπότε και οι κάτοικοι του χωριού στην προσπάθειά τους να γλυτώσουν κατέφυγαν στο Λεωνίδιο, «τον σίγουρο τόπο» , σύμφωνα με τον Θ. Κολοκοτρώνη. Η ακμή και η αίγλη του χωριού στο παρελθόν έχουν αφήσει έντονα τα σημάδια τους στο σήμερα. Διασώζονται αρκετά παλιά πυργόσπιτα με πιο χαρακτηριστικά του Σαραντάρη (από τα καλύτερα διατηρημένα, με εντοιχισμένη επιγραφή του 1722), του Καλημέρη, του Μερίκα, του Καραμάνου (1788) και του Γούνελου, χτισμένα στη δεύτερη περίοδο της Τουρκοκρατίας. Όλες είναι οχυρές κατοικίες που φέρουν τυφεκιοθυρίδες. Από τις πολυάριθμες και μεγαλοπρεπείς εκκλησίες της εποχής της ακμής, διασώζονται σήμερα και ξεχωρίζουν: οι Ταξιάρχες (18ος αι.), ο Άγιος Δημήτριος (17ος αι.) και η Παναγία, παλιά μητρόπολη. Κάτω από την παλιά μητρόπολη βρίσκεται η μικρή πλατεία του χωριού, που πρόσφατα έχει ανακαινιστεί. Εδώ υπάρχει και η προτομή του Πραστιώτη Μανώλη Δούνια, αγωνιστή του 1821 και πορθητή της Τριπολιτσάς στις 23 Σεπτεμβρίου 1821. Στο κοντινό φαράγγι της Μαζιάς υπάρχουν και σήμερα τα απομεινάρια δεκάδων νερόμυλων και νεροτριβής, που σηματοδοτούν την μεγάλη ακμή του χωριού κατά το παρελθόν. Οι μνήμες και η νοσταλγία για αυτό το πλούσιο και ιστορικό παρελθόν του χωριού καταγράφονται και στο τσακώνικο δημοτικό τραγούδι: «Πραστέ μου πούν’ οι πύργοι σου και πούν’ η αρχοντιά σου!». Ο Πραστός, ο οποίος κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας αποτελεί βιλαέτι (διοικητική περιφέρεια), συμμετέχει ενεργά και δραστήρια στην Επανάσταση του Ορλόφ (1769-1770), καθώς και στο κίνημα της Κλεφτουριάς. Δεκάδες Φιλικοί από τον Πραστό θα συμβάλλουν καθοριστικά στον ξεσηκωμό του Γένους αλλά και στην έναρξη της Επανάστασης στην περιοχή της Κυνουρίας. Με αρχηγούς τον Θεόδωρο Γούλελο και το Γιωργάκη Μανωλάκη ή Μιχαλάκη, 250 Πραστιώτες πολεμιστές, ξεκίνησαν για την κατάληψη του, μεγάλης στρατιωτικής σημασίας και απόρθητου, όπως εθεωρείτο, φρούριου της Μονεμβασιάς. Παράλληλα, οι Προεστοί και Δημογέροντες του Πραστού, σε συνεννόηση με τον Κολοκοτρώνη και τους Βερβενίωτες, Καράμπελα και Κρητικό, συνέστησαν στα Βέρβενα το περίφημο «Κελάρι», δηλ. την επιμελητεία του Στρατού, για να εφοδιάζει και ο Πραστός με τρόφιμα το στρατόπεδο των Βερβένων, στο οποίο συμμετείχαν και πολλοί Πραστιώτες αγωνιστές. Ο Αγιοπετρίτης προεστός και απομνημονευματογράφος του Αγώνα, Αναγνώστης Κοντάκης, γράφει πως: «αν δεν ήταν ο Πραστός, που επί 4 μήνες τροφοδοτούσε τον στρατό, ο αγώνας για την λευτεριά ήταν χαμένος».

Οι Πραστιώτες αγωνιστές έλαβαν μέρος σε πολλές μάχες της Επανάστασης του 1821. Καθοριστική ήταν η συμβολή τους στην άλωση της Τριπολιτσάς, όπου ο Μανώλης Δούνιας θεωρείται και ως ο πορθητής της.

Ο Πραστός κατέχει πολλές και χρυσές σελίδες στην Επανάσταση του 1821 με ανεκτίμητη προσφορά και ηρωικούς αγώνες. Δεκάδες πρόκριτοι και προεστοί, οπλαρχηγοί, δάσκαλοι, κληρικοί, χορηγοί και εκατοντάδες αγωνιστές, πρόσφεραν τα μέγιστα και συνέβαλλαν καθοριστικά στην επιτυχή έκβαση του Αγώνα για τη λευτεριά. Από τον Πραστό ξεκινούν μονοπάτια και γραφικές διαδρομές που οδηγούν σε πλούσια και σημαντικά πολιτιστικά και φυσικά μνημεία. Εκτός από τα παραδοσιακά πανηγύρια του χωριού κατά τη θερινή περίοδο, διοργανώνονται ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες και αρκετά αφιερώματα στη τσακώνικη διάλεκτο και παράδοση.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Πραστός είναι ένα ορεινό παραδοσιακό χωριό της Αρκαδίας, χτισμένο αμφιθεατρικά στις πλαγιές του Πάρνωνα σε υψόμετρο 649 μέτρων. Βρίσκεται σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από το χωριό Άγιος Ανδρέας. Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας.

Τα μεσαιωνικά και νεότερα χρόνια αποτελούσε την ιστορική πρωτεύουσα της Τσακωνιάς. Μέχρι και σήμερα ομιλείται από τους γηραιότερους η Τσακώνικη διάλεκτος

Ιστορία

Ο Πραστός αναφέρεται για πρώτη φορά σε χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου το 1293 με την ονομασία Προάστειον. Διαδέχτηκε την αρχαία πόλη του Οριόντα, καθώς έγινε η έδρα της Μητρόπολης Ρέοντος Πραστού, με συνέπεια να γίνει το μεγαλύτερο Τσακωνοχώρι. Απέκτησε μεγάλη δύναμη και πλούτο κατά τη διάρκεια της Β΄ Τουρκοκρατίας (18ος & αρχές 19ου αιώνα). Την περίοδο εκείνη εκτιμάται ότι ο Πραστός είχε πληθυσμό πάνω από 6.000 άτομα, 30 εκκλησίες, 9 ενορίες, 3 μονές, 2 κάστρα και αρκετά αρχοντικά – πυργόσπιτα. Οι άνθρωποι ταξίδευαν στις Σπέτσες, στην Ύδρα, στην Κωνσταντινούπολη και σ’ άλλα μέρη και αποκτούσαν μεγάλες περιουσίες.

Το 1770, κατά τη διάρκεια των Ορλωφικών, ο Πραστός και ολόκληρη η Τσακωνιά, συμμετείχαν ενεργά, με αρχηγό τους τον Νεκτάριο, Μητροπολίτη Ρέοντος – Πραστού, τον προεστό Γιαννάκη Γούλενο, τον δάσκαλο Εμμανουήλ Τροχάνη και πολλούς ακόμα. Με την ίδρυση της Φιλικής Εταιρίας, το 1814, οι Πραστιώτες – Τσάκωνες έμποροι, αρχίζουν να γίνονται μέλη, φτάνοντας τους 10, μεταξύ των οποίων ο Πραστιώτης έμπορος Γεώργιος Πάνου (Καπετάν Γιωργάκης), ο πρόκριτος Γιαννούλης Καραμάνοςκαι πολλά άτομα από γύρω χωριά, όπως οι ΚαστανιτσιώτεςΓιάννης Καψαμπέλης και ο προεστός Νικόλαος Παλλαδάς. Το 1819, ο Πραστός, διαχωρίστηκε από το Βιλαέτι Αγίου Πέτρου και έγινε πρωτεύουσα του Βιλαετίου Πραστού. Το βιλαέτι αυτό, περιελάμβανε και την Καστάνιτσα, την Σίταινα, την σημερινό Άγιο Ανδρέα, το Κορακοβούνι, την περιοχή του Τυρού, έως το Λεωνίδιο.

Ο Πραστός προσέφερε πολλά και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Στις 16 Μαρτίου, οι Πραστιώτες – Τσάκωνες, κηρύσσουν την Επανάσταση στην Τσακωνιά. Λίγες μέρες αργότερα, οι Πραστιώτες, υπό την αρχηγία του Γούλενου και του Μανωλάκη, ξεκίνησαν με ένα σώμα 250 ανδρών προς το κάστρο της Μονεμβασιάς, όπου κατελήφθη στις 23 Ιουλίου 1821. Επιπλέον, σημαντική ήταν η προσφορά τους και στην Άλωση της Τριπολιτσάς, με ένα σώμα 300 ανδρών, που ενώθηκε με τα σώματα των Αγιοπετριτών, υπό τον Αναγνώστη Κονδάκη, των Αγιαννιτών, υπό τον Πάνο Ζαφειρόπουλο, των Βερβενιωτών, Δολιανιτών και πολλών άλλων. Στις 23 Σεπτεμβρίου 1821, ο Πραστιώτης Μανώλης Ντούνιας, μπήκε πρώτος στην Τριπολιτσά, την οποία πολιορκούσαν για καιρό. Οι Πραστιώτες, συμμετείχαν με επιτυχία και σε άλλες μάχες (π.χ. Μάχη των Βερβένων, Μάχη των Δολιανών κ.α.). Το 1826 ο Ιμπραήμ Πασάςκατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό.Μετά την καταστροφή και την παρακμή του, οι κάτοικοι του Πραστού, εγκαταστάθηκαν στον Άγιο Ανδρέα(πρώην Πραστιώτικα καλύβια), στον Τυρό, στο Λεωνίδιο και σ’ άλλες περιοχές. Ο Πραστός αποτέλεσε τα επόμενα χρόνια πρωτεύουσα της Επαρχίας Κυνουρίας και έδρα του δήμου Βρασιών.

Το χωριό

Ο Πραστός έχει ωραία αρχοντικά σπίτια, πυργόσπιτα και εκκλησίες, χαρακτηριστικά δείγματα της Τσακώνικης αρχιτεκτονικής. Τον 18ο και 19ο αιώνα,= οι έμποροι που πλούτιζαν στην Κωνσταντινούπολη, στις Σπέτσες, στην Ύδρα και αλλού, κατασκεύαζαν σπουδαία αρχοντικά – πυργόσπιτα, που σώζονται μέχρι σήμερα, όπως του Σαραντάρη (1722), του Καλημέρη, του Μερίκα, του Γούλενου, του Καραμάνου (1788), του Χατζηπαναγιώτη, αλλά και του Γερμανού Δέφφνερ. Ο Πραστός έχει και παλιές, σημαντικές εκκλησίες, όπως η Παναγία (1762), όπου αποτελούσε την Μητρόπολη, ο Άγιος Δημήτριος (17ος αι.), οι Ταξιάρχες (17ος αι.), ο Άγιος Νικόλαος (17ος αι.), ο Προφήτης Ηλίας, ο Άγιος Αθανάσιος (16ος αι.) και άλλες. Παλαιότερα υπήρχαν περισσότερες εκκλησίες, που δεν σώζονται σήμερα, όπως η Παναγία η Στολιώτισσα, η Αγία Παρασκευή, του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Ιωάννη.

Κοντά στο χωριό βρίσκεται η Καστάνιτσα, η Σίταινα, οι Μονές Αρτοκωστάς, Καρυάς και οι κατεστραμμένες μονές Αγίου Δημητρίου Ρεοντινού και Προδρόμου (Εγκλειστούρι). Ανατολικότερα βρίσκεται το Ορεινό Κορακοβούνι.

Το χειμώνα, το χωριό μένει με λίγους κατοίκους, ενώ το καλοκαίρι γεμίζει με κόσμο. Έχει επίσης ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός

Απο το ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΟΡΟΥΣ ΠΑΡΝΩΝΑ & ΥΓΡΟΤΟΠΟΥ ΜΟΥΣΤΟΥ

· Που ομιλείται η τσακώνικη διάλεκτος: Λεωνίδιο, Πραγματευτή, Μέλανα, Τυρό, Σαπουνακέικα, Άγιο Ανδρέα, Πραστό, Σίταινα, Καστάνιτσα. Συνοικισμούς: Σαμπατική, Λιβάδι, Βασκίνα, Παλιόχωρα, Άγιος Παντελεήμονας (Φούσκα), Δερνικέικα

· Η τσακώνικη διάλεκτος

· Η τσακώνικη διάλεκτος, ο τσακώνικος χορός, η ενδυμασία, τα ήθη και έθιμα των Τσακώνων, αποτελούν άλλη μια δυναμική της περιοχής του Πάρνωνα. Σύμφωνα με το «Χρονικόν της Μονεμβασιάς»: «Οι δε των θρεμμάτων νομείς και αγροικικοί κατωκίσθησαν εν τοις παρακειμένοις εκείσε τραχανοίς τόποις, οι και επ’ εσχάτων τζακονίαι επωνομάσθησαν». Οι Τσάκωνες, ως γνήσιοι απόγονοι των Δωριέων, διατήρησαν ανόθευτη τη ρίζα τους και η τσακώνικη γλώσσα αποτελεί και σήμερα τη ζωντανή έκφραση της Δωρικής διαλέκτου. Στην κοιτίδα της Τσακωνιάς, το σήμερα επιμένει να βαδίζει και να δημιουργεί στα χνάρια του χθες σε μια αέναη κι αδιάλειπτη πνοή της Ελλάδας.

· O ιδιαίτερος γλωσσικός θησαυρός του τόπου μας .Η τσακώνικη διάλεκτος έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των υπό εξαφάνιση γλωσσών της UNESCO και αναγνωρίζεται ως πολιτισμικό κατόρθωμα και ανεπανάληπτος θησαυρός πολιτισμού.Η γλώσσα διατηρήθηκε γνήσια και ανόθευτη στα στόματα των απλών ανθρώπων, των ξωμάχων, των ποιμένων και των γεωργών. Στις ευχές, στους χαιρετισμούς, στις κατάρες, στις καθημερινές εκφράσεις, στα πειράγματα και τα αστεία, εκεί βρίσκεται αιώνες τώρα ο γλωσσικός θησαυρός των Τσακώνων. Σε αυτό το ξεχωριστό κομμάτι της Ελληνικής γης που λέγεται Τσακωνιά (κοιτίδα της Τσακωνιάς υπήρξε ο Πραστός, η Καστάνιτσα και η Σίταινα), σε αυτούς τους τραχινούς τόπους, οι κάτοικοι της περιοχής, διαθέτοντας ελάχιστα μέσα, όχι μόνο επιβίωσαν, αλλά άφησαν πίσω τους μια πολύτιμη κληρονομιά, την τσακώνικη παράδοση, την πανέμορφη γλώσσα, τον μοναδικό υποβλητικό τσακώνικο χορό, τα τσακώνικα τραγούδια, την υφαντική τέχνη, τις συνήθειες τους, ό,τι ονομάζουμε σήμερα ήθη και έθιμα. Όλα αυτά συνθέτουν την ταυτότητα του τόπου με μια ζωντανή γλώσσα που είναι στο χέρι των Tσακώνων, αλλά και όλου του ελληνισμού, να την αγκαλιάσει και να την προστατέψει από τη λησμονιά.

Δείτε τον σύνδεσμο

«Το οφείλουμε στη Τσακωνιά».

Η Προσφορά του Πραστού στην Επανάσταση του 1821

«Η έλλειψη αυτή ανάγκασε τους πολιορκημένους Τούρκους να έρχονται σε συναλλαγές με τους Έλληνες πολιορκητές, για την εξοικονόμηση τροφίμων. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύτηκε ο Πραστιώτης Μανώλης Ντούνιας και απόκτησε γνωριμίες, <<φιλικές>> σχέσεις με τους φρουρούς του τείχους ώστε, την κρίσιμη στιγμή, να μπορέσει να μπει στην πόλη και να ανοίξει, μαζί και με άλλους, την λεγόμενη Πύλη του Ναυπλίου, για να εισβάλλουν οι Έλληνες πολεμιστές, με πρώτους τους Τσάκωνες-Πραστιώτες, τους οποίους είχαν προετοιμάσει κατάλληλα οι αρχηγοί τους, και να καταλάβουν σε λίγες ώρες όλοι μαζί την Τρίπολη.»

http://www.prastos.gr/portal.html

http://www.tsakonianarchives.gr/..

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά η Χωριά της Τσακωνιάς 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Prastos of Arcadia – astrosgr.com

«Καούρ εκάνατε τα χώρα νάμου» δηλαδή «Καλώς ήρθατε στο χωριό μας»

Η Καστάνιτσα είναι το πρώτο χωριό της Τσακωνιάς και το ένα από τα αρχαιότερα χωριά του Πάρνωνα. Δεν είχαμε πρόβλημα να βρούμε πηγές για την ανάρτηση μας , το πρόβλημα ήταν ότι βρήκαμε πολλές καλές πηγές.Είμαι σίγουρος υπάρχουν και άλλες καλύτερες από αυτές που έχουμε παρακάτω.

Όλοι λέμε το χωριό μας είναι το καλύτερο και το δεύτερο χωριό είναι η Καστάνιτσα, το συμπέρασμα είναι εύκολο….. Κάποτε όλοι πρέπει να επισκεπτούμε την Καστάνιτσα και στη γιορτή του κάστανου ακόμα καλύτερα..

Από το Δήμο μας

Το αρχαιότερο Τσακωνοχώρι με την Τσακώνικη διάλεκτο να ομιλείται και σήμερα από τους κατοίκους του. Η πρώτη γραπτή εμφάνιση του χωριού γίνεται σε Χρυσόβουλο του Ανδρόνικου το 1293μ. Χ. Σε υψόμετρο 840μέτρων και 152 χιλιόμετρα από την Αθήνα και 72 από την Τρίπολη, αποτελεί ιστορικό διατηρητέο οικισμό με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και σπίτια λευκά από πλάκες σχιστόλιθου από το Μαλεβό. Τα χρωματιστά παράθυρα σε σπίτια, που πολλά αποτελούν πυργόσπιτα των 300 και πλέον ετών και τα λουλούδια σε κήπους και αυλές, δίνουν νησιώτικο χρώμα στο χωριό που έχει χτιστεί μεταξύ δύο καταπράσινων ρεμάτων. Οι κάτοικοι του πολέμησαν τον Τούρκο κατακτητή το 1896 από το Κάστρο του χωριού, από το οποίο η θέα είναι εξαιρετική. Ξεχωριστής ομορφιάς και αναγνωρισμένο ως φυσικό μνημείο το καστανόδασος της περιοχής. Μάλιστα η γιορτή κάστανου προσελκύει πλήθος κόσμου, ενώ ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει σε όμορφες φυσικές διαδρομές, να χαρεί το μοναδικό τοπίο του Πάρνωνα και να ξεκουραστεί από τη βουή της πόλης. Το χωριό διαθέτει ξενώνα, μικρά καταλύματα και μία πανέμορφη πλατεία με εξαίρετη θέα. Ενώ λίγο έξω από το χωριό βρίσκεται ο ναός του Αγ. Νικολάου και Παντελεήμονος Κοντολινάς. Ο ναός έχει σωθεί από το ομώνυμο μοναστήρι του 17ου αι. που κατέστρεψε ο στρατός του Ιμπραήμ. Τα ίχνη της φωτιάς φαίνονται και σήμερα κυρίως στον τρούλο. Από το σημείο αυτό ξεκινά και το εντυπωσιακό φαράγγι της Μαζιάς, ένα από τα πολλά φαράγγια του Πάρνωνα.

Aπο το Έθνος

«Καούρ εκάνατε τα χώρα νάμου» δηλαδή «Καλώς ήρθατε στο χωριό μας»

«Και για την ιστορία, για τους Τσάκωνες πρώτος κάνει λόγο τον 9ο αιώνα μ.Χ. ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κωνσταντίνος ο Πορφυρογέννητος. Περί το 1000 μ.Χ. οι Τσάκωνες που απέμειναν από τις μεγάλες επιδρομές των Σλάβων άρχισαν το ειρηνικό τους έργο, απαραίτητο για την επιβίωσή τους. Λίγα χρόνια αργότερα – το 1293 μ.Χ.- κάνει την επίσημη γραπτή του εμφάνισή του το πρώτο Τσακωνοχώρι, η Καστάνιτσα.»

Η Καστάνιτσα, σκαρφαλωμένη στις πλαγιές του Πάρνωνα, στα 840 μ., είναι το αρχαιότερο Τσακωνοχώρι, με ιστορία επτά και πλέον αιώνων και ένα από τα αρχαιότερα ορεινά χωριά της Κυνουρίας (σ.σ. ανήκει στο δήμο Βόρειας Κυνουρίας). Χαρακτηρισμένη από το 1967, από το υπουργείο Πολιτισμού με Προεδρικό Διάταγμα, παραδοσιακός – διατηρητέος οικισμός με ιδιαίτερη φυσική και αρχιτεκτονική ομορφιά, κτισμένη πάνω σε έναν στενόμακρο λόφο, ξεχωρίζει με τα πυργόσπιτά της, βαμμένα λευκά, με στέγες από τοπικό σχιστόλιθο Μαλεβού και ξύλινα μπαλκόνια, με έντονα χρώματα στις πόρτες και στα παράθυρα και λουλουδιασμένες αυλές.

Και γιατί λευκά, σ’ έναν ορεινό οικισμό, στην καρδιά του Πάρνωνα; Γιατί, κάποτε, η Καστάνιτσα ήταν ονομαστή για την παραγωγή της σε ασβέστη, από όπου πήρε το χρώμα της, και στην οποία λειτουργούσαν περισσότερα από 30 παραδοσιακά ασβεστοκάμινα για το ψήσιμο του ασβέστη.

Το χωριό διατηρεί αναλλοίωτα στοιχεία της Τσακώνικης παράδοσης, ενώ κάποιοι ηλικιωμένοι από τους 30 – 40 μόνιμους κατοίκους μιλούν την Τσακώνικη διάλεκτο.

• Πώς θα πάτε: Από Αθήνα ακολουθείτε τη διαδρομή για Κόρινθο, Τρίπολη, έξοδο προς Ναύπλιο, Αργος, Αστρος και από εκεί είτε από Αγιο Ανδρέα, είτε από τα χωριά Πλάτανος και Σίταινα. Θα διανύσετε 205 χλμ. Από Αστρος, η Καστάνιτσα απέχει 31 χλμ., από Τρίπολη 71 χλμ και από Σπάρτη 65 χλμ. Από Θεσσαλονίκη υπολογίστε τα 500 χλμ. μέχρι Αθήνα και στη συνέχεια τα 205 χλμ. μέχρι τον τελικό σας προορισμό.
• Διαμονή/Φαγητό: Στην Καστάνιτσα λειτουργεί ο παραδοσιακός ξενώνας «Αντωνίου» που διαθέτει 5 δωμάτια. Στον ξενώνα λειτουργεί και η ταβέρνα «Το Στολίδι» (τηλ. 27550 52255). Για φαγητό, είναι άλλες δυο ταβέρνες, «Ο Πάρνων» στην πλατεία, «Ο Λιακούρης», και ένα καφενείο. Αλλες επιλογές για διαμονή είναι στον Πλάτανο (20 χλμ.), στον Πολύδροσο Λακωνίας (11 χλμ.), στον Αγιο Πέτρο (11,5 χλμ.), στο Αστρος (31 χλμ.), στο καταφύγιο Πάρνωνα πάνω από το χωριό Βαμβακού (ΕΟΣ Σπάρτης) κ.α.

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Καστάνιτσα Η Καστάνιτσα, παραδοσιακός και διατηρητέας οικισμός από το 1967 με ιδιαίτερη φυσική και αρχιτεκτονική ομορφιά, χτισμένη στην καρδιά του Πάρνωνα σε υψόμετρο 840 μ. και σε απόσταση 31 χλμ. νοτιοδυτικά του Άστρους. Ήταν ονομαστή παλιότερα για την παραγωγή της σε ασβέστη, από όπου πήρε το χρώμα της, όπως επίσης και για τα κάστανα που της έδωσαν το όνομά της. Το μεγάλο καστανοδάσος που την περιβάλλει έχει έκταση 4.500 στρέμματα. Αποτελεί ένα από τα παλαιότερα υπάρχοντα ορεινά Κυνουριακά χωριά και το αρχαιότερο τσακωνοχώρι του Πάρνωνα. Η πρώτη γραπτή αναφορά του χωριού συναντάται το 1293 σε χρυσόβουλο διάταγμα του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου, στο οποίο αναγράφεται η Καστάνιτσα ως «Κώμη η καλουμένη Κωνστάντζα». Έκτοτε και στους επόμενους αιώνες, σύμφωνα με γραπτές ιστορικές πηγές, η ιστορική πορεία της δεν διακόπηκε ποτέ. Η Καστάνιτσα είναι χτισμένη πάνω σε πέρασμα στρατηγικής σημασίας. Κατά τον 14ο αιώνα είχε χτιστεί κάστρο στην κορυφή του λόφου πάνω από τον οικισμό από Βυζαντινούς του Δεσποτάτου του Μυστρά, ερείπια του οποίου διατηρούνται μέχρι σήμερα. Το χωριό συμμετείχε ενεργά στην επανάσταση του 1821 με αρκετούς οπλαρχηγούς και εκατοντάδες απλούς αγωνιστές της ελευθερίας. Οι Καστανιτσιώτες αντιστάθηκαν σθεναρά στα στρατεύματα του Ιμπραήμ που εισέβαλαν στην περιοχή στις 27 Ιουλίου του 1826, ανήμερα του Αγίου Παντελεήμονα, σώζοντας το χωριό από την καταστροφή. Και στους μετέπειτα αγώνες η Καστάνιτσα έδωσε το παρόν με αποκορύφωμα την Εθνική Αντίσταση 1941-44.

Το χωριό διατηρεί αναλλοίωτη την παραδοσιακή τσακώνικη αρχιτεκτονική με τα χαρακτηριστικά, βαμμένα λευκά, πυργόσπιτα με τις στέγες από τοπικό σχιστόλιθο, τα ξύλινα μπαλκόνια, τα έντονα χρώματα στα παράθυρα και τις λουλουδιασμένες αυλές. Η θέα από το ύψωμα –τον Πύργο Καψαμπέλη (Βλ. σελ. 216)– στο επάνω μέρος του οικισμού, όπως και από την ανακαινισμένη πλατεία, είναι εξαιρετική. Γύρω-γύρω απλώνεται πυκνό και παρθένο δάσος από έλατα και καστανιές και είναι ιδανικό μέρος για ηρεμία και περιπατητικό τουρισμό. Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει ο πολιούχος ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, χτισμένος το 1780 περίπου. Το 1810 και με χρήματα του αείμνηστου Καστανιτσιώτη Ηλία Μάνεση, αξιωματούχου της Αικατερίνης της Μεγάλης αλλά και από τα ιδρυτικά μέλη της Φιλικής Εταιρείας από το 1818, κατασκευάσθηκε στην Οδησσό και μεταφέρθηκε στην Καστάνιτσα το περίτεχνο ξύλινο τέμπλο ρώσικης τεχνοτροπίας που κοσμεί και σήμερα τον Ιερό Ναό που δεσπόζει στο Κέντρο του χωριού. Μαζί με το τέμπλο την ίδια περίοδο δωρήθηκαν και τα δύο μεγάλα επιχρυσωμένα μανουάλια, που σώζονται ακόμα σε πολύ καλή κατάσταση. Γύρω από το χωριό υπάρχουν 15 ξωκλήσια άριστα συντηρημένα, με αρχαιότερο αυτό του Αγίου Παντελεήμονα. Τα λαϊκά πανηγύρια, που για αιώνες στάθηκαν σημεία αναφοράς και κοινωνικής και πολιτιστικής δημιουργίας των προγόνων, διατηρούνται και σήμερα με σημαντικότερο αυτό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στις 5 και 6 Αυγούστου. Σημαντική ετήσια πολιτιστική εκδήλωση είναι η «Γιορτή του Δάσους» κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου, και η «Γιορτή του Κάστανου» που διοργανώνεται κάθε χρόνο το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου (Βλ. σελ. 274). Το χωριό διαθέτει έναν πολύ δραστήριο Μορφωτικό & Φυσιολατρικό Σύλλογο με πολλές και σημαντικές δράσεις και με πρωτοπορία τα νέα παιδιά. Σημαντικά και με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά είναι επίσης τα μονοπάτια που ενώνουν την Καστάνιτσα με τους κοντινούς οικισμούς του Πραστού, της Σίταινας και του Πλατάνου, αλλά και οι μοναδικές διαδρομές στα φαράγγια της Μαζιάς και της Κουτουπούς-Ζαρμπάνιτσας καθώς και του μονοπατιού που οδηγεί στη Μεγάλη Τούρλα. Λίγα χιλιόμετρα έξω από την Καστάνιτσα βρίσκεται η Μονή Κοντολινάς (Βλ. σελ. 189).

Που ομιλείται η τσακώνικη διάλεκτος Λεωνίδιο, Πραγματευτή, Μέλανα, Τυρό, Σαπουνακέικα, Άγιο Ανδρέα, Πραστό, Σίταινα, Καστάνιτσα. Συνοικισμούς: Σαμπατική, Λιβάδι, Βασκίνα, Παλιόχωρα, Άγιος Παντελεήμονας (Φούσκα), Δερνικέικα

Η τσακώνικη διάλεκτος

«Το οφείλουμε στη Τσακωνιά».

Η τσακώνικη διάλεκτος, ο τσακώνικος χορός, η ενδυμασία, τα ήθη και έθιμα των Τσακώνων, αποτελούν άλλη μια δυναμική της περιοχής του Πάρνωνα. Σύμφωνα με το «Χρονικόν της Μονεμβασιάς»: «Οι δε των θρεμμάτων νομείς και αγροικικοί κατωκίσθησαν εν τοις παρακειμένοις εκείσε τραχανοίς τόποις, οι και επ’ εσχάτων τζακονίαι επωνομάσθησαν». Οι Τσάκωνες, ως γνήσιοι απόγονοι των Δωριέων, διατήρησαν ανόθευτη τη ρίζα τους και η τσακώνικη γλώσσα αποτελεί και σήμερα τη ζωντανή έκφραση της Δωρικής διαλέκτου. Στην κοιτίδα της Τσακωνιάς, το σήμερα επιμένει να βαδίζει και να δημιουργεί στα χνάρια του χθες σε μια αέναη κι αδιάλειπτη πνοή της Ελλάδας.

O ιδιαίτερος γλωσσικός θησαυρός του τόπου μας Η τσακώνικη διάλεκτος έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των υπό εξαφάνιση γλωσσών της UNESCO και αναγνωρίζεται ως πολιτισμικό κατόρθωμα και ανεπανάληπτος θησαυρός πολιτισμού. Η γλώσσα διατηρήθηκε γνήσια και ανόθευτη στα στόματα των απλών ανθρώπων, των ξωμάχων, των ποιμένων και των γεωργών. Στις ευχές, στους χαιρετισμούς, στις κατάρες, στις καθημερινές εκφράσεις, στα πειράγματα και τα αστεία, εκεί βρίσκεται αιώνες τώρα ο γλωσσικός θησαυρός των Τσακώνων. Σε αυτό το ξεχωριστό κομμάτι της Ελληνικής γης που λέγεται Τσακωνιά (κοιτίδα της Τσακωνιάς υπήρξε ο Πραστός, η Καστάνιτσα και η Σίταινα), σε αυτούς τους τραχινούς τόπους, οι κάτοικοι της περιοχής, διαθέτοντας ελάχιστα μέσα, όχι μόνο επιβίωσαν, αλλά άφησαν πίσω τους μια πολύτιμη κληρονομιά, την τσακώνικη παράδοση, την πανέμορφη γλώσσα, τον μοναδικό υποβλητικό τσακώνικο χορό, τα τσακώνικα τραγούδια, την υφαντική τέχνη, τις συνήθειες τους, ό,τι ονομάζουμε σήμερα ήθη και έθιμα. Όλα αυτά συνθέτουν την ταυτότητα του τόπου με μια ζωντανή γλώσσα που είναι στο χέρι των Tσακώνων, αλλά και όλου του ελληνισμού, να την αγκαλιάσει και να την προστατέψει από τη λησμονιά

Απο το Clikatlife

Ο ασβέστης τα κάστανα και η γιορτή

· Εδώ και αιώνες, η Καστάνιτσα ήταν ονομαστή για την παραγωγή της σε ασβέστη, που ψηνόταν σε παραδοσιακά καμίνια (κάποτε λειτουργούσαν στο χωριό πάνω από 30 ασβεστοκάμινα), ενώ σήμερα, τα σπίτια, οι αυλές, οι εκκλησιές και οι μαντρότοιχοι της Καστάνιτσας, συνεχίζουν να είναι ασβεστωμένα και λευκά, σα σε αιγαιοπελαγίτικο νησί.

· Επίσης, το χωριό είναι διάσημο για τα κάστανα, που πιθανόν του χάρισαν και το όνομά του. Το μεγάλο καστανοδάσος που το περιβάλλει έχει έκταση 4.500 στρέμματα και στο παρελθόν, η σοδειά από τα κάστανα ξεπερνούσε τους 400 τόνους.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Άγιος Νικόλαος-Παντελεήμων Κοντολινάς Καστάνιτσας Η μονή βρίσκεται σε κατάφυτη δασική περιοχή, ανάμεσα σε καστανιές και έλατα, 12 χλμ. από τον οικισμό της Καστάντιτσας προς τη Στραβότραχη. Σήμερα σώζεται το επισκευασμένο καθολικό και διατηρούνται τοιχογραφίες του 18ου αι. του Κυριάκου Κουλιδά και του ανηψιού του «Πάνου» (1760 μ.Χ.). Η μονή είχε αρχικά ονομαστεί Άγιος Νικόλαος και σύμφωνα με την παράδοση πήρε τη σημερινή της ονομασία, από τη νικηφόρο μάχη εναντίον του Ιμπραήμ (παραμονή και ανήμερα του Αγίου Παντελεήμονα στις 26 – 27 Ιουλίου το 1826 μ.Χ.), καθώς οι κάτοικοι της περιοχής απέδωσαν μέρος της νίκης στη βοήθεια του Αγίου Παντελεήμονα. Το μοναστήρι σύμφωνα με πατριαρχικό σιγίλιο του 1628 μ.Χ. χτίσθηκε στις αρχές του 15ου αι. και λειτούργησε μεταξύ 1628 και 1834 μ.Χ. οπότε και διαλύεται μετά το διάταγμα του Όθωνα. Το 1826 καταστράφηκε από τις ορδές του Ιμπραήμ σε αντίποινα για την ήττα που γνώρισε το στράτευμά του στην περιοχή της Καστάνιτσας. Διατηρείται το ολόγλυφο ξυλόγλυπτο τέμπλο στην αρχική του μορφή, με φυτικό διάκοσμο. Τιμάται στην εορτή του Αγίου Παντελεήμονα, στις 27 Ιουλίου.

Όταν ανοίγετε τους συνδέσμους βλέπετε τις πηγές μας.

Πηγές, φωτογραφιες και κειμενα <, Έθνος clicatlife, newsbeast.driverstories>

Σας παρακαλούμε δείτε τους συνδέσμους, είναι πολύ εξαιρετικοί σαν την Καστάνιτσα…..

https://www.ethnos.gr/travel/4345_kastanitsa-arkadias-kastana-pyrgospita-kai-tsakonikes-paradoseis

https://www.clickatlife.gr/taksidi/story/7118

https://www.driverstories.gr/%CE%BA%CE%B1%CF%83%CF%84%CE…/

http://www.tsakonianarchives.gr/…

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά η Χωριά της Τσακωνιάς 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Kastanitsa of Arcadia – astrosgr.com

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Σίταινα Η ελατοσκέπαστη Σίταινα, Τσακωνοχώρι, σε απόσταση 23 χλμ. νοτιοδυτικά του Άστρους και υψόμετρο 740 μ., βρίσκεται χτισμένη αριστερά και δεξιά μιας όμορφης – καταπράσινης ρεματιάς και κάτω από τις επιβλητικές κορυφές του Πάρνωνα. Τα παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια της φέρουν τα χαρακτηριστικά της Τσακώνικης αρχιτεκτονικής. Η πρώτη γραπτή αναφορά του χωριού γίνεται σε χρονικό του γνωστού ιστορικού Γεωργίου Φραντζή, το έτος 1435.

Κατά την περίοδο της Κλεφτουριάς ο Δημήτριος Καλιοτζής, ο Σιταινιώτης, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους επτά πιο ονομαστούς Κλέφτες της Πελοποννήσου, θα αποτελέσει τον τρόμο των Τούρκων και η πλούσια δράση του θα υμνηθεί από τη λαϊκή Μούσα σε πολλά δημοτικά τραγούδια. Εντυπωσιακή είναι η συμμετοχή των Σιταινιωτών στην εθνική εξέγερση του 1821. Στη Σίταινα θα δημιουργηθούν δύο στρατιωτικά σώματα, με περισσότερους από 100 αγωνιστές και επικεφαλής τους Γεώργιο Λ. Μπουρμά και Θεόδωρο Ιωάννου ή Κρητικό. Ο Θ. Ιωάννου με την έναρξη της Επανάστασης θα εγκαταλείψει το Ναύπλιο, όπου ζούσε έχοντας δύο ιδιόκτητα πλοία και το μονοπώλιο των ανθράκων. Στη Σίταινα θα οργανώσει και θα οπλίσει με προσωπικά του έξοδα, έχοντας πουλήσει τα δύο του πλοία, περισσότερους από 80 Σιταινιώτες, υπό την αρχηγία του οποίου πολέμησαν σε όλες τις μάχες της Πελοποννήσου. Στο βυζαντινό κάστρο της Ζάγκολης, 3 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του χωριού, τέλη Ιουλίου-αρχές Αυγούστου του 1826, οι οχυρωμένοι κάτοικοι και αγωνιστές της Σίταινας θα αποκρούσουν επιτυχώς και θα ταπεινώσουν τις ορδές του Ιμπραήμ. Το 1835 με βασιλικό διάταγμα δημιουργείται ο Δήμος Σιταίνης. Οι τρεις εντυπωσιακές και περίτεχνα διαμορφωμένες πλακόστρωτες πλατείες του χωριού, οι καμαροσκέπαστες πλούσιες βρυσάδες και τα κρυστάλλινα νερά πολλών πλούσιων πηγών, οι εκκλησίες των Ταξιαρχών και του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου με τα έντονα Βυζαντινά χαρακτηριστικά, ο νερόμυλος και τα διάσπαρτα και ανεξίτηλα ίχνη μιας πλούσιας παράδοσης, σε συνδυασμό με το πλούσιο και πολυποίκιλο φυσικό περιβάλλον, δημιουργούν μοναδικές εικόνες μαγευτικής ομορφιάς, που κερδίζουν τον επισκέπτη. Το ελατόδασος της Σίταιναςαποτελεί ένα μοναδικό φυσικό μνημείο. Εντυπωσιακά οροπέδια, όπως του Προφήτη Ηλία- Κάμπου, της Λούτσας και του Κάμπου, πλούσια και πολυσύνθετη χλωρίδα, ένας πολυδαίδαλος κόσμος μονοπατιών, με έντονα τα χνάρια και τα σημάδια της έντονης ανθρώπινης δραστηριότητας κατά το παρελθόν που σηματοδοτούν τα ασβεστοκάμινα, τα μαρμαράλωνα και τα χωματάλωνα, τα πηγάδια. Στην ευρύτερη περιοχή του χωριού υπάρχουν και ενδιαφέροντα σπήλαια, τα οποία αποτέλεσαν καταφύγιο των κατοίκων, τόσο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όσο και κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής (Καρατζά, Καλιοτζή, Καραχάλιου). Η Σίταινα χάρη στο πλούσιο της φυσικό περιβάλλον και τα πολυάριθμα μονοπάτια, πολλά από τα οποία ακολουθούν το αρχαίο οδικό δίκτυο της περιοχής, αποτελεί σήμερα πόλο έλξης για ομάδες πεζοπόρων και ορειβατικούς συλλόγους, για τις ανάγκες των οποίων έχει διαμορφωθεί χώρος ελεύθερης κατασκήνωσης πλησίον της πλατείας του Θεολόγου, από τον πολιτιστικό σύλλογο του χωριού. Ανάμεσα στις πολλές και ενδιαφέρουσες διαδρομές μονοπατιών που ανοίγονται και ξεδιπλώνονται από το χωριό, εκείνες προς το φαράγγι και τον καταρράκτη του Λούλουγκα-κάστρο Ζάγκολης και προς το οροπέδιο Προφήτη Ηλία-κορυφές Τούρλας αποτελούν διαδρομές γνωστές στο πανελλήνιο και με τη μεγαλύτερη περιπατητική κίνηση. Από τις υπόλοιπες διαδρομές ξεχωρίζουν το παλιό μονοπάτι- μουλαρόδρομος που οδηγεί στον Πλάτανο, η διαδρομή προς το δάσος της Λεκάς, το μονοπάτι προς το γεφύρι και το φαράγγι της Κουτουπούς. Η Σίταινα αποτελεί επίσης ιδανική αφετηρία για την περιήγηση στο θαυμαστό κόσμο των φαραγγιών του Βρασιάτη. Στη Σίταινα γεννήθηκε και έζησε για πολλά χρόνια ο ποιητής Θεόδωρος Παπαγιωργόπουλος (1862-1941), ο οποίος και αρθρογραφούσε σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά των Αθηνών με τα ψευδώνυμα «Σφουγγής» και «Πάρνης». Η Σίταινα υπήρξε επίσης η γενέτειρα του ιερομονάχου Ιωσήφ Καρατζά, κτήτορα της Ιεράς Μονής Μαλεβής (1916). Εκτός από τα θρησκευτικά πανηγύρια ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού διοργανώνει κάθε καλοκαίρι πλούσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες, όπως το Αντάμωμα των Σιταινιωτών, Γιορτές Νεολαίας, τη Γιορτή των Φαραγγιών, τον Κύκλο του Ψωμιού.

Από ExploringGreece

Η Σίταινα μαζύ με την Καστάνιστα και τον Πραστό αποτέλεσαν τον αρχικό πυρήνα της Τσακωνιάς. Γραφικότατο χωριό μέσα στα έλατα, προσφέρει πολλαπλές δυνατότητες για εξορμήσεις στην φύση του Πάρνωνα. Το χωριό έχει παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια και πολλά νερά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Σίταινα είναι ένα ορεινό χωριό του νομού Αρκαδίας, χτισμένο αμφιθεατρικά στις πλαγιές του Πάρνωνα σε υψόμετρο 700 μ., κοντά στην ψηλότερη κορυφή του, τη Μεγάλη Τούρλα (1934 μ.). Το χωριό βρίσκεται σε απόσταση 30 χλμ. από το Άστρος. Η Σίταινα υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας.

Η Σίταινα είναι ένα Τσακωνοχώρι στο οποίο, μαζί με τα κοντινά χωριά Πραστός και Καστάνιτσα, ομιλείται ακόμα η Τσακωνική διάλεκτος από τους γηραιότερους.

Ιστορία

Η Σίταινα, αναφέρεται για πρώτη φορά στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή, με την ονομασία Σίτανα. Η ονομασία «Σίταινα», είναι σλαβική[3] και σημαίνει τέλμα, βάλτος. Τα επόμενα χρόνια, αναφέρεται σε διάφορα έγγραφα της Τουρκοκρατίας και της Ενετοκρατίας. Κατά τα προεπαναστατικά χρόνια, στην Σίταινα γεννιέται ο γνωστός κλέφτης και πρωτοπαλίκαρο του Καπετάν Ζαχαριά, Δημήτριος Καλιοντζής. Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, καθώς 150 Σιταινιώτες, εντάχθηκαν σε διάφορα σώματα, με μεγάλη επιτυχία. Το 1826 ο Ιμπραήμ Πασάς κατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό, όπως και όλα τα άλλα χωριά της Κυνουρίας. Σύμφωνα με την παράδοση οι κάτοικοι του χωριού κατέφυγαν στο σπήλαιο της Ζαγγόλης. Τα επόμενα χρόνια η Σίταινα αποτέλεσε έδρα της Κοινότητας Σιταίνης.

Το χωριό

Το χωριό είναι γεμάτα με έλατα και διάφορα δέντρα, ενώ, όπως και τα άλλα Τσακωνοχώρια, έχει πολλά αρχοντικά – πυργόσπιτα, δείγματα της Τσακώνικης αρχιτεκτονικής. Η Σίταινα έχει δύο εκκλησίες: τους Ταξιάρχες και τον Άγιο Ιωάννη Θεολόγο. Κοντά στην κορυφή του Πάρνωνα, υπάρχει το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Κοντά στο χωριό υπάρχει η οχυρωμένη εκκλησία της Παναγίας Ζαγγόλης, την οποία αναφέρει ο περιηγητής Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ το 1805. Σε αυτό το σπήλαιο κατέφυγαν οι κάτοικοι της Σίταινας, μετά την καταστροφή του από τον Ιμπραήμ.

Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται τα φαράγγια του Λούλουγγα, της Κουτουπούς, της Ζαρμπάνιτσας και της Μαζιάς, στα οποία πραγματοποιείται πεζοπορία και ορειβασίας. Κοντά στην Σίταινα βρίσκονται τα χωριά Πραστός, Καστάνιτσα Αρκαδίας, Πλάτανος Αρκαδίας κ.ά.

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Που ομιλείται η τσακώνικη διάλεκτος Λεωνίδιο, Πραγματευτή, Μέλανα, Τυρό, Σαπουνακέικα, Άγιο Ανδρέα, Πραστό, Σίταινα, Καστάνιτσα. Συνοικισμούς: Σαμπατική, Λιβάδι, Βασκίνα, Παλιόχωρα, Άγιος Παντελεήμονας (Φούσκα), Δερνικέικα

Η τσακώνικη διάλεκτος

Η τσακώνικη διάλεκτος, ο τσακώνικος χορός, η ενδυμασία, τα ήθη και έθιμα των Τσακώνων, αποτελούν άλλη μια δυναμική της περιοχής του Πάρνωνα. Σύμφωνα με το «Χρονικόν της Μονεμβασιάς»: «Οι δε των θρεμμάτων νομείς και αγροικικοί κατωκίσθησαν εν τοις παρακειμένοις εκείσε τραχανοίς τόποις, οι και επ’ εσχάτων τζακονίαι επωνομάσθησαν». Οι Τσάκωνες, ως γνήσιοι απόγονοι των Δωριέων, διατήρησαν ανόθευτη τη ρίζα τους και η τσακώνικη γλώσσα αποτελεί και σήμερα τη ζωντανή έκφραση της Δωρικής διαλέκτου. Στην κοιτίδα της Τσακωνιάς, το σήμερα επιμένει να βαδίζει και να δημιουργεί στα χνάρια του χθες σε μια αέναη κι αδιάλειπτη πνοή της Ελλάδας.

O ιδιαίτερος γλωσσικός θησαυρός του τόπου μας Η τσακώνικη διάλεκτος έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των υπό εξαφάνιση γλωσσών της UNESCO και αναγνωρίζεται ως πολιτισμικό κατόρθωμα και ανεπανάληπτος θησαυρός πολιτισμού. Η γλώσσα διατηρήθηκε γνήσια και ανόθευτη στα στόματα των απλών ανθρώπων, των ξωμάχων, των ποιμένων και των γεωργών. Στις ευχές, στους χαιρετισμούς, στις κατάρες, στις καθημερινές εκφράσεις, στα πειράγματα και τα αστεία, εκεί βρίσκεται αιώνες τώρα ο γλωσσικός θησαυρός των Τσακώνων. Σε αυτό το ξεχωριστό κομμάτι της Ελληνικής γης που λέγεται Τσακωνιά (κοιτίδα της Τσακωνιάς υπήρξε ο Πραστός, η Καστάνιτσα και η Σίταινα), σε αυτούς τους τραχινούς τόπους, οι κάτοικοι της περιοχής, διαθέτοντας ελάχιστα μέσα, όχι μόνο επιβίωσαν, αλλά άφησαν πίσω τους μια πολύτιμη κληρονομιά, την τσακώνικη παράδοση, την πανέμορφη γλώσσα, τον μοναδικό υποβλητικό τσακώνικο χορό, τα τσακώνικα τραγούδια, την υφαντική τέχνη, τις συνήθειες τους, ό,τι ονομάζουμε σήμερα ήθη και έθιμα. Όλα αυτά συνθέτουν την ταυτότητα του τόπου με μια ζωντανή γλώσσα που είναι στο χέρι των Tσακώνων, αλλά και όλου του ελληνισμού, να την αγκαλιάσει και να την προστατέψει από τη λησμονιά

Δειτε το συνδεσμο

«Το οφείλουμε στη Τσακωνιά».

http://www.tsakonianarchives.gr/…

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά η Χωριά της Τσακωνιάς 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Sitaina of Arcadia – astrosgr.com

Από το Δήμο μας

Γραφικό χωριουδάκι χτισμένο στην νοτιοανατολική πλευρά του Πάρνωνα σε υψόμετρο 450 μέτρα, απέχει 180 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί διατηρητέος παραδοσιακός και ο επισκέπτης μαγεύεται με την πρώτη ματιά από την πλούσια βλάστηση και τα πολλά νερά που αντικρίζει με το που φτάνει στο χωριό.

Γνωστό το χωριό για το μικροκλίμα του και για το νερό του. «Σαν του Πλάτανου το νερό δε θα βρεις σ’ άλλα μέρη. Με μια γουλιά δε θες γιατρό, με δυο βρίσκεις ταίρι». Ο παλιός νερόμυλος η πέτρινη βρύση, η επιβλητική εκκλησία, τα σοκάκια, ο Πύρος του Μοίρα που συναντά όποιος φτάνει στο χωριό προσφέρουν εικόνες που ξεκουράζουν και γαληνεύουν μυαλό και ψυχή. Όσοι αναζητούν περιπέτεια και άμεση επαφή με τη φύση μπορούν να τη βρουν εξερευνώντας το Φαράγγι Σπηλάκια.

Στην περιοχή υπάρχει η Σπηλιά του Σωτήρος ή Σωσίμου, επίσης μπορεί κανείς να κάνει πεζοπορία στο φαράγγι της Λεπίδας. Πλούσια είναι και η πανίδα της περιοχής, ενώ ξεχωριστές και γνωστές οι γιορτές των ερώτων, των νερών και των φεγγαριών τον Αύγουστο με το γέμισμα του Φεγγαριού αλλά και οι γιορτές των κερασιών το Μάιο.Σε κοντινή απόσταση τα χωριά Χάραδρος και Σίταινα με πλούσια βλάστηση και απαράμιλλη φυσική ομορφιά.

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Πλάτανος

Ο Πλάτανος είναι γνωστός για το κλίμα του και για το νερό του. Η μαρμάρινη επιγραφή στη βρύση της κεντρικής πλατείας «προειδοποιεί»: Σαν του Πλατάνου το νερό δεν θα βρεις σ’ άλλα μέρη με μια γουλιά δεν θες γιατρό με δυό βρίσκεις ταίρι.

Ο Πλάτανος απέχει 20 χλμ. από το Άστρος και βρίσκεται χτισμένος αμφιθεατρικά, σε υψόμετρο 450 μ. στη βορειοανατολική πλευρά του όρους Πάρνωνα, στη βάση μιας καταπράσινης ρεματιάς. Είναι περιτριγυρισμένος από πανέμορφο και παρθένο φυσικό περιβάλλον γεμάτο καστανιές, πεύκα, πλατάνια και έλατα. Ο Πλάτανος είναι ένα γραφικό χωριό γεμάτο με πλακόστρωτα στενά δρομάκια, πέτρινα σπίτια, άφθονα νερά, αλλά και πολλά οπωροφόρα δέντρα, όπως κερασιές, αχλαδιές, καρυδιές. Τα σπίτια του διατηρούν τα κύρια στοιχεία της τοπικής αρχιτεκτονικής, η οποία συνδυάζεται με νησιώτικα στοιχεία.

Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται η κεντρική λιθόστρωτη πλατεία με τον πρώτο καταρράκτη του χωριού τις «Χαρές» και εντυπωσιακή πλούσια βλάστηση. Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι η Αγία Άννα, ενώ υπάρχουν ακόμη δύο εκκλησάκια μεταβυζαντινά, ο Άγιος Γεώργιος και οι Άγιοι Θεόδω ροι με περίτεχνες αγιογραφίες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, ο Πύργος του Μοίρα με αμυντική γωνιακή κατασκευή (18ος αι.), που αποτελεί χαρακτηριστικό πυργόσπιτο. Απέναντι από το χωριό, ένας εμβληματικός βράχος με την ονομασία «Καλόγερος», λόγω σχήματος, παρέχει υπέροχη θέα προς το χωριό, αλλά και προς τον Πάρνωνα.

Νοτιοανατολικά του χωριού, κοντά στο γεφύρι αρχίζει το ειδυλλιακό φαράγγι των Σπηλακιών (Βλ. σελ. 121) και αυτό με πυκνή βλάστηση και άφθονο νερό που καταλήγει στον ποταμό Βρασιάτη. Άλλο μονοπάτι, λίγο μετά το γεφύρι, οδηγεί στο ξωκλήσι του Αγιώργη. Στην περιοχή του φαραγγιού υπάρχει η Σπηλιά του Σωτήρος ή Σωσίμου, που στα χρόνια της Επανάστασης έγινε καταφύγιο για τους κατοίκους του χωριού από τη μανία των στρατιωτών του Ιμπραήμ. Ο επισκέπτης μπορεί επίσης να απολαύσει τη φύση της περιοχής κάνοντας πεζοπορία στο φαράγγι της Λεπίδας (Βλ. σελ. 119). Ένα άλλο μονοπάτι, ανάμεσα από τις πεζούλες όπου καλλιεργούν οι Πλατανήτες τα μποστάνια τους, οδηγεί στη Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου ή Σέλας, όπως είναι γνωστή, σε μια περιοχή εξαιρετικής ομορφιάς. Οι περίτεχνες τοιχογραφίες της Μονής αναπαριστούν μαρτύρια, με ευθείες αναφορές στην περίοδο της τουρκοκρατίας.

Οι μόνιμοι κάτοικοι του Πλάτανου είναι λιγοστοί, το καλοκαίρι όμως το χωριό ζωντανεύει. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους διοργανώνονται πλούσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως οι φημισμένες «Γιορτή κερασιών, νερών και ερώτων» (Βλ. σελ. 282), η «γιορτή Καστάνου και Σύκου» , το πρωτότυπο τουρνουά «Συνάντηση ταβλιού» , τα «Πανσελήνια» και πλήθος άλλων.

Νερόμυλοι και Νεροτριβή:. Στην κεντρική πλατεία του Πλάτανου βρίσκεται ο Μπαρκαίικος νερόμυλος και δίπλα του η δίστομη πέτρινη παραδοσιακή βρύση. Πρόκειται για τον μόνο μύλο από τους τέσσερις που είχε παλαιότερα το χωριό, με εσωτερικό μηχανισμό που λειτουργεί ακόμα αλέθοντας σιτάρι και καλαμπόκι εξυπηρετώντας τις τοπικές ανάγκες, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί μουσειακό χώρο για τους επισκέπτες του χωριού. Δίπλα και ακριβώς κάτω από τον Μπαρακαίικο νερόμυλο βρίσκεται η Περραίικη νεροτριβή ή ντριστέλα (Βλ. σελ. 219). Πριν την ρεματιά υπάρχει ο Λατσαίικος νερόμυλος ο οποίος καλύπτεται από μεγάλα υπεραιωνόβια πλατάνια.

Καταρράκτης Νυμφών & μονότοξο γεφύρι: Κατηφορίζοντας προς τη ρεματιά, το καλά συντηρημένο μονοπάτι, οδηγεί προς τον καταρράκτη των Νυμφών. Ο καταρράκτης έχει ύψος περίπου 10 μ. και περιβάλλεται από πλούσια βλάστηση και επιβλητικά πλατάνια. Το σημείο είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στους φυσιολάτρες ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Διασχίζοντας το μονοπάτι, παράλληλα με το ποτάμι, συναντάμε το παλιό μονότοξο γεφύρι (Βλ. σελ. 354)

Το πετρογέφυρο του Πλατάνου :Το μονότοξο πετρογέφυρο του Πλατάνου είναι ένα κομμάτι της ιστορίας και παράδοσης του χωριού. Στις μέρες μας η χρηστικότητά του έχει περιοριστεί, ωστόσο η ομορφιά του περισσεύει. Χτισμένο στις αρχές του 19ου αιώνα, εξυπηρετούσε τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων, καθώς συνέδεε τον Πλάτανο με την παραλιακή Κυνουρία. Οι αγωγιάτες και οι τσοπάνηδες του Πλατάνου μετέφεραν την πραμάτεια και τα κοπάδια τους χρησιμοποιώντας αυτό το γεφύρι, κυρίως τον χειμώνα, ως μοναδική δίοδο προς την Ανατολική Κυνουρία και την Αργολίδα. Επιπλέον, κάτοικοι των γειτονικών χωριών (Αγίου Ιωάννη, Ορεινής Μελιγούς, Χάραδρου κ.ά.) μετέφεραν με ευκολία τα δημητριακά τους προς τους νερόμυλους του Πλατάνου που βρίσκονταν κοντά στο γεφύρι. Σήμερα, η ανάγκη συντήρησης και ανάδειξης του πετρογέφυρου – που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της φυσιογνωμίας του Πλατάνου και έχει ιδιαίτερο πολιτιστικό ενδιαφέρον – είναι επιτακτική, καθώς οι ορμητικοί υδάτινοι όγκοι που συγκεντρώνονται από τη Λεπίδα (καταρράκτης Λεπίδας) και τους γύρω χείμαρρους, οι οποίοι στη συνεχεία καταλήγουν στον Βρασιάτη ποταμό, μπορούν ενδεχομένως να απειλήσουν στο μέλλον το πανέμορφο αυτό μνημείο του χωριού.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Πλάτανος είναι χωριό, το οποίο βρίσκεται αμφιθεατρικά χτισμένο στις πλαγιές του όρους Πάρνωνας. Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίαςστο Νομό Αρκαδίας.

Έχει απόσταση 180 χλμ από την Αθήνα και 22 χλμ από το Παράλιο Άστρος. Περιβάλλεται από πολλά πλατάνια εκατοντάδων χρόνων εξ ου και η ονομασία του χωριού. Έχει τη μορφή νησιού με σοκάκια όπου δεν μπαίνουν αμάξια. Οι κάτοικοι υποστηρίζουν ότι η καταγωγή τους είναι από νησί, πιθανόν την Αίγινα. Έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Δίπλα στο χωριό κυλά ο ποταμός Βρασιάτης. Λόγω του ποταμιού έχουν δημιουργηθεί στο χωριό πολλές δημόσιες βρύσες και αυλάκια στα σοκάκια. Συνορεύει με το χωριό Χάραδρος, Άγιος Ιωάννης και το τσακώνικο χωριό Σίταινα. Σε απόσταση 2 χλμ από το χωριό βρίσκεται το φαράγγι της Λεπίδας

Ιστορία

Ο Πλάτανος αναφέρεται για πρώτη φορά στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή το 1435, με την ονομασία Πλαταμώνας. Κατά τα επόμενα έτη, αναφέρεται σε αρκετά έγγραφα την περίοδο της Ενετοκρατίας. Πριν και κατά τη διάρκεια της Β΄ Τουρκοκρατίας (18ος και 19ος αι.) το χωριό γνώρισε μεγάλη ακμή, μαζί με άλλα γειτονικά χωριά. Την ίδια περίοδο χτίστηκαν και αρκετά αρχοντικά πυργόσπιτα. Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού κατά την Επανάσταση του 1821. Το 1826, ο Ιμπραήμ πέρασε από το χωριό όμως οι κάτοικοι σωθήκανε γιατί κρυφτήκανε σε μια σπηλιά στον απέναντι λόφο που οι κάτοικοι την λένε ακόμα “τρούπα”. Υπάρχει μέσα φούρνος και στέρνα.

Μετά την απελευθέρωση, έγινε έδρα του δήμου Πλατανούντος, ενώ τα επόμενα χρόνια, μετά τη συγχώνευσή του στον Δήμο Θυρέας, αποτέλεσε την έδρα της ομώνυμης κοινότητας.

Το χωριό

Στον Πλάτανο, λόγω των άφθονων νερών του, λειτουργούσαν παλαιότερα νερόμυλοι, νεροπρίονο και νεροτριβή. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων, όπως κεράσια, κάστανα, σύκα, αλλά και ντομάτες και διάφορα κολοκυνθοειδή. Οι παλαιοί θυμούνται τα χωράφια γεμάτα φανάρια τη νύχτα όπου οι κάτοικοι πήγαιναν και τα πότιζαν. Επίσης ο μισός πληθυσμός του χωριού κάποτε ασχολιόταν με την κτηνοτροφία. Τώρα είναι 3-4 οικογένειες.

Τα παραδοσιακά μουσικά όργανα του χωριού, είναι το λαούτο και το βιολί. Οι οργανοπαίχτες, καλούνταν σε πανηγύρια και γάμους και στα διπλανά χωριά.

Στο χωριό υπάρχουν 5 εκκλησίες: ο Άγιος Γεώργιος, που βρίσκεται στον απέναντι λόφο και θεωρείται ως η πρώτη εκκλησία του χωριού. Σύμφωνα με την παράδοση, ο πρώτος οικισμός βρισκόταν εκεί, οι Άγιοι Θεόδωροι, που βρίσκονται στο πάνω μέρος του χωριού. Η πέρα Παναγιά, που βρίσκεται στον δεύτερο λόφο δεξιά του χωριού, περικυκλωμένη από νερά και πεζούλες κατοίκων που οργώνουν. Η περιοχή εκεί λέγεται Σέλα και παλαιότερα αποτελούσε μοναστήρι το οποίο κατασκευάστηκε στα τέλη του 15ου αι. και αγιογραφήθηκε από τον Γεώργιο Κουλιδά. Σύμφωνα με την παράδοση, η εκκλησία πήρε την ονομασία της από έναν Τούρκο αγά, ο οποίος έταξε μια χρυσή σέλα προκειμένου να σωθεί το παιδί του από μία αρρώστια, που τελικά σώθηκε. Στην εκκλησία, ζούσαν καλόγεροι που όμως κρεμάστηκαν από τους Τούρκους. Έχει δημιουργηθεί βρύση και τσιμεντένια παγκάκια στην περιοχή του παρεκκλησιού. Εκεί, την Τρίτη του Πάσχα γινόταν γιορτή με οργανοπαίχτες.

Η εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος βρίσκεται στο πάνω μέρος του χωριού και γίνεται λειτουργία κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου. Και αυτή η εκκλησία αποτελούσε παλαιότερα μοναστήρι (18ος αι.) όπου είχαν κελιά καλόγεροι. Τέλος, η εκκλησία του Αγίου Πέτρου, που βρίσκεται δίπλα από το κοινοτικό γραφείο του Προέδρου του χωριού. Κεντρική εκκλησία του χωριού είναι η Αγία Άννα, που γιορτάζεται στις 25 Ιουλίου η κοίμηση της, με περιφορά εικόνας στα σοκάκια του χωριού. Η εκκλησία έχει εικόνα μισοκαμμένη από την επιδρομή του Ιμπραήμ.

Στα παλαιά χρόνια, στη γειτονιά του χωριού ονόματι Καρακαλά ήταν συγκεντρωμένη η αγορά, με κουρείο, παντοπωλείο και δύο κρασοπουλειά.

Στο χωριό λειτουργεί ξενώνας από το 2010 με παροχή καφέ και φαγητού. Υπάρχουν 2 ακόμη καφενεία. Οι επισκέπτες είναι κυρίως ορειβάτες και φυσιολάτρες, οι οποίοι κάνουν πεζοπορία στο φαράγγι της Λεπίδας, στη γέφυρα που οδηγεί στον παλαιό δρόμο για το Άστρος που ονομάζεται Σκάλα και εξυπηρετούσε τον κόσμο πριν γίνει το οδικό δίκτυο. Ακόμη κάνουν πεζοπορία στο παλαιό μονοπάτι Πλάτανος-Σίταινα.

Δείτε τους παρακάτω συνδέσμους , για κείμενα και φωτογραφίες <οι πηγές μας >

Από το ypaithros.grhttps://www.ypaithros.gr/platanos-kynourias-opou-akous-polla-kerasia/embed/#?secret=u5xPa1EZtZ

Από το BESDES.GR

«Σκαρφαλωμένος στο κλείσιμο μιας μικρής καταπράσινης χαράδρας του Πάρνωνα.Ο Πλάτανος Κυνουρίας είναι αυτόακριβώς που ζητάς για μια εκδρομή έξω από τα καθιερωμένα»

http://besdes.gr/2018/10/08/%CE%BC%CF%8C%CE%BB%CE%B9%CF%82-180%CF%87%CE%BB%CE%BC-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BD%CE%B1-%CF%85%CF%80%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9-%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%AC%CE%B3/?fbclid=IwAR0btm4BhDWp0fjAMVH2R3-f-oO6iV1JYVn9O1Rrxt2M7Ui8yi7uf_djqfY

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Platanos of Arcadia – astrosgr.com

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Ο Χάραδρος είναι ένα όμορφο ημιορεινό χωριό, 17 χλμ. νοτιο δυτικά του Άστρους, στις βορειοανατολικές πλαγιές του Πάρνωνα, χτισμένο σε υψόμετρο 568 μ.

Μεγάλα και μικρά υψώματα, κορυφογραμμές ποικίλες, πλαγιές με λιόδεντρα, ρέματα και φαράγγια συνθέτουν το τοπίο. Η χαραδραϊικη γη γίνεται ομορφότερη με τις χρωματικές συνθέσεις και αντιθέσεις που αποκτά στις εποχές του χρόνου. Στα όρια του χωριού παρατηρούνται αξιόλογοι αρχαιολογικοί χώροι όπως, το Σπήλαιο του Άσουλα (Άη Γιώργη) (Βλ. σελ. 126), με διαχρονική κατοίκηση από τη Νεολιθική περίοδο έως και τους Βυζαντινούς χρόνους, και το αρχαίο φυλακείο στη θέση Ελληνικό, λίγο πριν την είσοδο στο χωριό, το οποίο σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση. Οι λιγοστοί κάτοικοι του χωριού ασχολούνται σήμερα με την καλλιέργεια της ελιάς και την κτηνοτροφία. Η παλαιότερη εκκλησία του Χαράδρου είναι ο Προφήτης Ηλίας, που σύμφωνα με την παράδοση έχει κτισθεί στα ερείπια ενός παλαιότερου ναού. Είναι ο πολιούχος του χωριού και εορτάζει στις 20 Ιουλίου. Στο χωριό ξεχωρίζουν το ανακαινισμένο σχολείο του (1927) και η βρύση Βαρικό (1937) με τα δύο πανύψηλα πλατάνια της. Σε απόσταση 2 χλμ. νοτιοανατολικά του Χαράδρου βρίσκονται οι Άγιοι Ασώματοι, μικρός οικισμός που αποτέλεσε κατά το παρελθόν τη χειμερινή έδρα για τους κατοίκους των Βουρβούρων.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Χάραδρος (ή Τρεστενά ως το 1927[3]) είναι ένα μικρό ημιορεινό χωριό του νομού Αρκαδίας, χτισμένο σε υψόμετρο 535 μέτρων στις βορειοανατολικές πλαγιές του Πάρνωνα. Περιτριγυρίζεται από βουνά και έχει θέα ένα μικρό κάμπο. Πλαγιές με ελιές, ρέματα και φαράγγια συνθέτουν το τοπίο της περιοχής. Βρίσκεται στην επαρχία Κυνουρίας και απέχει 18 χιλιόμετρα από το Άστρος.

Αξιοθέατα του χωριού αποτελούν το κτίριο του σχολείου που χτίστηκε το 1927 και η βρύση Βαρικό του 1937, την οποία σκιάζουν δύο πανύψηλα πλατάνια. Στον οικισμό λειτουργούσε ελαιοτριβείο μέχρι το 1999

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Charadros of Arcadia – astrosgr.com

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

«Η Μελιγού αποτελεί όμορο χωριό του Άστρους, της έδρας του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας. Εντός του οικισμού ο επισκέπτης θα παρατηρήσει την προτομή του Κολοκοτρώνη, ο οποίος είχε κατασκηνώσει εδώ μαζί με τους στρατιωτικούς κατά τη διάρκειας της Β΄ Εθνικής Συνέλευσης των Ελλήνων και θα θαυμάσει τις εκκλησίες του Τιμίου Προδρόμου και του Αγίου Νικολάου, τις πλατείες και το πάρκο-χώρο αναψυχής και γήπεδο δίπλα στο δημοτικό σχολείο. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πετρόχτιστα νερογέφυρα δίπλα στο χωριό και ιδιαίτερα η επιβλητική νερογέφυρα (Μυλοβάγενο) στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου. Εντυπωσιακή η θέα από το Καστράκι Μελιγούς (Βλ. σελ. 215) προς την πεδιάδα της Θυρέας, τον υγρότοπο του Μουστού και τον Αργολικό Κόλπο. Το εκκλησάκι της Αγίας Αναστασίας, με αρχιτεκτονικά μέλη από την αρχαιότητα, βρίσκεται σε μια περιοχή η οποία ίσως και να κρύβει και σηματοδοτεί την αρχαία πόλη της Θυρέας, η οποία σύμφωνα με τις γραπτές αναφορές του Θουκυδίδη «απέχει θαλάττης σταδίους δέκα» . Δύο χλμ. νότια της Μελιγούς βρίσκεται η λιμνοθάλασσα του Μουστού (Βλ. σελ. 31) σημαντικός πόλος έλξης επισκεπτών, τα νερά της οποίας καταλήγουν μέσω συμπλέγματος τεχνητών και φυσικών καναλιών στον Αργολικό Κόλπο, με εντυπωσιακές τις εκβολές τους και το γεφύρι της Καζάρμπας (Βλ. φωτ. σελ. 228). Από το Βαυαρικό γεφύρι της Καζάρμπας έως τις Πόρτες απλώνεται μια μοναδική παραλία, σε ένα ειδυλιακό περιβάλλον που διατηρείται αναλλοίωτο, αφού χωροθετείται στην Περιοχή Απόλυτης Προστασίας του υγροτόπου Μουστού.

Σε απόσταση 12 χλμ. νοτιοδυτικά του Άστρους και σε υψόμετρο 616 μ. είναι χτισμένη η ορεινή Μελιγού. Εντυπωσιακά τα πετρόχτιστα σπίτια του χωριού και οι εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου και της Παναγίας. Σημείο αναφοράς για τον επισκέπτη είναι η όμορφη πλατεία της Παναγίας με τα επιβλητικά υπεαιωνόβια πλατάνια και τα πλούσια νερά. Βορειοδυτικά του χωριού Μελιγού και σε μικρή απόσταση από αυτό, στη θέση Σπαθοκομμένο, βρίσκεται αρχαίο φυλακείο. Η ιστορική Μονή της Αγίας Τριάδας αποτελεί ένα ακόμα δυναμικό αξιοθέατο της Μελιγούς. Πληθώρα πολιτιστικών εκδηλώσεων και πλούσια πανηγύρια διοργανώνονται από τους Πολιτιστικούς και Αθλητικούς Συλλόγους του χωριού καθόλη τη διάρκεια του έτους. «

Η μαγευτική παραλία Πόρτες βρίσκεται στην κάτω Μελιγού , είναι σημείο αναφοράς για όλους τους ντόπιους κατοίκους και “ανήκει” σε όλους ….. στο Παράλιο Άστρος , στο Άστρος και στην Μελιγού. Οι Αστρινοί συμφωνούν με τους επισκέπτες που αναφέρουν ότι απόλαυσαν τα μπάνια τους “στις Πόρτες, την καλύτερη παραλία του Άστρους “.

Ορεινή Μελιγού Αρκαδίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

«Η Ορεινή ΜελιγούΑρκαδίας, είναι ένας ορεινός, παραδοσιακός οικισμός[της Κυνουρίας. Βρίσκεται χτισμένη σε υψόμετρο 616 μ., σε απόσταση 12 χλμ. δυτικά του Άστρους και δίπλα από το χωριό Άγιος Ιωάννης. Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας

Ιστορία

Η Ορεινή Μελιγού αναφέρεται για πρώτη φορά στο Χρονικό του Μορέωςαπό τον Γεώργιο Σφραντζή το έτος 1435 με το όνομα Μελιγού. Το όνομα «Μελιγού» είναι σλαβικής προέλευσης και προέρχεται από την φυλή των Μηλιγγών (ή Μελιγγών), οι οποίοι μαζί με τους Εζερίτες εγκαταστάθηκαν τον 9ο αι. στον Πάρνωνα, αφήνοντας πολλά τοπωνύμια. Τον 17ο και 18ο αι. η Μελιγού αναπτύχθηκε και έγινε ένα από τα πλουσιότερα και ισχυρότερα χωριά της περιοχής μαζί με τον Άγιο Ιωάννη, τον Άγιο Πέτρο, τον Πλάτανο και άλλα. Σημαντική ήταν η προσφορά της Μελιγούς στην Επανάσταση του 1821, καθώς πολλοί Μελιγιώτες συμμετείχαν σε διάφορες μάχες όπως των Βερβένων, των Δολιανών, της Τριπολιτσάςκ.ά. Το 1826, η Ορεινή Μελιγού, καταστράφηκε ολοσχερώς από τις στρατιές του Ιμπραήμ Πασά, ενώ την ίδια τύχη είχαν και άλλα χωριά της περιοχής. Μετά την απελευθέρωση, η Μελιγού υπήχθη στον Δήμο Θυρέας (με έδρα τον Άγιο Ιωάννη και Άστρος), ενώ οι κάτοικοί της εγκαταστάθηκαν μόνιμα στα Μελιγγιώτικα Καλύβια (σημερινή Χειμερινή Μελιγού Αρκαδίας).

Το χωριό

Η Ορεινή Μελιγού, βρίσκεται χτισμένη στην πλαγιά ενός κατάφυτου και καταπράσινου βουνού. Το χωριό είναι γεμάτο με παραδοσιακά αρχοντικά, βρύσες, ταβέρνες και εκκλησίες. Στο χωριό, υπάρχει η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου με το νεκροταφείο και η Παναγία, η οποία εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Σε κοντινή απόσταση από το χωριό, υπάρχουν τα ξωκκλήσια του Αγίου Σάββα, του Προφήτη Ηλία και της Αγίας Τριάδας, πρώην μονή χτισμένη τον 17ο αι. Βορειότερα του χωριού βρίσκονται, στη θέση Σπαθοκομμένο, λείψανα αρχαίου φυλακίου. Στο χωριό λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο εκδηλώσεις και πανηγύρια, με σημαντικότερα της Παναγίας (7 – 8 Σεπτεμβρίου) και της Αγίας Τριάδας. Τον χειμώνα το χωριό μένει με λιγοστούς κάτοικους, αφού οι περισσότεροι κάτοικοι κατεβαίνουν στη Μελιγού»

Τειχιό – Ελληνικό

Σε κόντινη απόσταση απέναντι από την Άνω Μελιγού βρίσκεται το Τειχιό – Ελληνικό.Σε απόσταση περίπου 5 χιλιομέτρων από το Άστρος στην κορυφή του λόφου πάνω από τις στροφές «κοδέλες » σε λίγη απόσταση από τον ανηφορικό δρόμο προς τον Αγιάννη βρισκεται το Ελληνικό η Τειχιό,από εκεί η θέα της Θυρεάτιδας Γης και του Αργολικου κόλπου είναι εξαιρετικη. Στο σημείο υπάρχει επιγραφή της αρχαιολογικής υπηρεσίας που οδηγεί σε αγροτικό δρόμο και μετά από 2 χιλιόμετρα φθάνει ο επισκέπτης σε ένα πλάτωμα, που αποτελεί την αρχή 15λεπτης πορείας που οδηγεί στην κορυφή ενός λόφου, του Τειχιού ή Ελληνικού. Εδώ αντικρίζει κανείς τα ερείπια του αρχαίου ιερού ναού του Θεού Απόλλωνα, ερείπια τειχών, οικοδομημάτων και υπόγειων δεξαμενών και λειψάνων της Άνω Θυρέας ή για κάποιους άλλους της Νηρηίδας.

Αγία Τριάδα

«Στον δρόμο από Αστρος για Ορεινή Μελιγού, λίγο πριν φθάσουμε στο χάνι του Κοπανίτσα, ακολουθούμε αριστερά το χωματόδρομο και τα σήματα προς το Μοναστήρι της Αγίας Τριάδος (1612). Το μοναστήρι είναι ερειπωμένο, αλλά το καθολικό του σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση

Aπo to FBΣυμπόσιο Μελιγιωτών

Περί Μελιγούς

ΣΥΜΠΌΣΙΟ ΜΕΛΙΓΙΩΤΏΝ·MONDAY, FEBRUARY 4, 2019·

Η Μελιγού όπως οφείλουμε να ξέρουμε είναι Χωριό της Κυνουρίας, Κοινότητα του άλλοτε Δήμου Θυρέας και τώρα Διαμέρισμα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας. Το συναμφότερο της Μελιγούς αποτελούν τα δύο τμήματα αυτής «εν ενί σώματι και μιά καρδία», η Απάνω Μελιγού ( Εαρινή κατοικία, ή Ορεινή Μελιγού, ή το «Χωριό») και η Κάτω Μελιγού (Χειμερινή κατοικία, ή Πεδινή Μελιγού, ή ο «Γιαλός», ή «Καλύβια Μελιγούς»). Κατοικείται από τους Μελιγιώτες ή Μελιγίτες, επιπρόσθετα δε στο Γιαλό έχουν εγκατασταθεί πολλοί ξενοχωρίτες από τα ορεινά της Κυνουρίας (Πλατανίτες και Βερβενιώτες κυρίως, αλλά όχι μόνο) αναφομοίωτοι. Το κοντινότερο, μέχρι παρεξηγήσεως, χωριό στη Μελιγού είναι ο Αγιάννης ή Άστρος, που αποτελεί την έδρα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας. Ορισμένα επί πλέον στοιχεία για το χωριό μας:

1. ΙΣΤΟΡΙΚΑ

Το χωριό μας «Μελιγού», όπως σήμερα επισήμως ονομάζεται, οφείλει το όνομά της – λένε οι ειδικοί – στους Μελιγγούς ή Μηλιγγούς Σλάβους, οι οποίοι κατά τους μέσους χρόνους (6ος-7ος κλπ αιώνες), εγκαταστάθηκαν στις υπώρειες των ορέων «Πάρνων» ή «Μαλεβός» (όπως τον αποκαλούμε εμείς) και «Ταΰγετος» και ειδικώτερα για εμάς στη σημερινή «Ορεινή Μελιγού» και μάλιστα στις θέσεις «Κουτρί» και «Μελιγγαριά» όπου υπάρχουν καταφανή ίχνη παλαιών συνοικισμών και τοποθεσίες με σλαβικές ονομασίες.

Η κάθοδος των Σλάβων στην Πελοπόννησο κατά τον μεσαίωνα, η συμπεριφορά τους προς την αυτοκρατορία και προς τους Φράγκους και η εν τέλει αφομοίωση με την ελληνικότητα του χώρου και την πλειοψηφία του πληθυσμού αποτελεί μεγάλο κεφάλαιο συνεχούς μελέτης για τους ιστορικούς και τους αρχαιολόγους.

Το «Χρονικό του Μορέως», έμμετρο κείμενο άγνωστου του 14ου αιώνα, δίνει πληροφορίες για τους Σλάβους της Πελοποννήσου μεταξύ των οποίων και οι Μηλιγγοί ή Μελιγγοί (δρούγγος ή δρόγγος του Μιληγγού ή του Μελιγού που απετελείτο από Σλαβικά και Ελληνικά ή αμφίμικτα χωριά).

Περαιτέρω η Μελιγού (δηλαδή η αρχέγονη εγκατάσταση στο ορεινό τμήμα) είναι γνωστή και στο έτος 1435 μ. Χ. όπου αναφέρεται από τον Γεώργιο Φραντζή ως «Μελίγον» μαζί με άλλα γειτονικά χωριά που υπάρχουν και σήμερα.

Κατά την περίοδο (1683-1699), που σοβούσε η Ενετοτουρκική διένεξη για την κυριαρχία στην Πελοπόννησο, και συγκεκριμένα το 1687, αναφέρεται ξανά το χωριό μας στον υπ’ αριθμόν 61 κώδικα της Μονής των Ιβήρων Αγίου Όρους από τον Θεοφύλακτο Αγοραστό που σημειώνει ότι «ήλθεν ο Μεϊμέτ πασάς και μη θέλοντος τα χωρία να τον προσκυνήσουν, εσκλάβωσεν και έκαψεν τον Άγιον Ιωάννην, στου Μελιγγού, την Καστάνιτσα κλπ».

Το έτος 1700, κατά τη Ενετοκρατία, η Μελιγού αναφέρεται στην απογραφή του Γκριμάνι ως χωριό της περιφέρειας του Αγίου Πέτρου με 43 οικογένειες (περίπου 160 κατοίκους).

Κατά τον 18ο και 19ο αιώνα το χωριό μας αναφέρεται από τους επισκέπτες, περιηγητές ή και κατασκόπους ευρωπαίους της εποχής εκείνης.

2. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ

Κατά τη δεύτερη Τουρκοκρατία και την Επανάσταση μέχρι το 1833 η Μελιγού υπαγόταν διοικητικά στην Επαρχία του Αγίου Πέτρου. Το 1833-1834 η Μελιγού περιελήφθη στην Επαρχία Κυνουρίας ως Κοινότητα του Δήμου Θυρέας. Με την κατάργηση των παλαιών Δήμων το 1914 η Μελιγού ονομάστηκε ως Κοινότητα Μελιγούς με ενιαίο γεωγραφικό χώρο την Ορεινή και Χειμερινή Μελιγού. Με την εισαγωγή των συστημάτων «Καποδίστριας» και «Καλλικράτης» η Μελιγού αποτελεί σήμερα Κοινοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας.

Η διοικητική υπαγωγή της Μελιγούς είναι στην Επαρχία Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου

Δικαστικά η Μελιγού υπάγεται στο Πρωτοδικείο και Εφετείο Ναυπλίου.

Η Μελιγού ως σύνολο καταλαμβάνει 25.000,- περίπου στρέμματα ενιαίου χώρου και ο πληθυσμός της είναι 900 κάτοικοι περίπου.

3. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Κατά τη δεύτερη τουρκοκρατία οι μελιγιώτες, οι οποίοι κατείχαν γη στο λεγόμενο πεδίον του Άστρους, κατασκεύαζαν πρόχειρες κατοικίες στην άκρη της πεδιάδας, όπου παρέμεναν για λίγο, όσο χρειαζόταν για την καλλιέργεια των κτημάτων. Συν τω χρόνω τα κτίσματα αυτά έγιναν ισόγεια σπίτια και ονομάστηκαν «Καλύβια Μελιγούς» ή «Μελεγγίτικα ή Μελιγιώτικα Καλύβια» και αποτέλεσαν τη χειμερινή κατοικία των κατοίκων. Τα καλύβια έγιναν κανονικά σπίτια, διώροφα, ο κόσμος απαλλάχτηκε από το φόβο των διαφόρων από θαλάσσης κινδύνων και από τη μάστιγα της ελονοσίας του έλους της λίμνης «Μουστός» και φτάσαμε στο σήμερα όπου η κύρια κατοικία των Μελιγιωτών είναι στην Πεδινή ή Χειμερινή ή Κάτω Μελιγού ή στο «Γιαλό», ενώ η Ορεινή ή Απάνω Μελιγού ή το «Χωριό», αποτελεί τόπο αναψυχής και πανηγυριών με κάθε ευκαιρία.

Το «Χωριό» βρίσκεται σε υψόμετρο 600 μέτρων περίπου και ο «Γιαλός» 50 μέτρων περίπου από την επιφάνεια της θάλασσας.

«ΣΟΥΓΕΛΟΣ – ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ – ΜΑΝΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
Τα μνημεία αυτά στην Κάτω Μελιγού αποτέλεσαν κάποτε μνημειώδη έργα για την επιβίωση των κατοίκων του Χωριού. Χτίστηκαν πριν από την απελευθέρωση από τους Τούρκους και το νερό ακολουθούσε την πορεία από την πηγή (Μάνα) με ανοιχτό υδραύλακα (Σούγελος από το τουρκικό ομώνυμο su yollari), περνούσε από το επιβλητικό Μυλοβάγενο του Νερόμυλου στο εξωκκλήσι του Αγιώργη, από δύο πέτρινα θολωτά γεφύρια των δύο χειμάρρων της Μελιγούς (το ένα σώζεται), από ενδιάμεσες δεξαμενές και κατέληγε σε τρεις δημόσιες βρύσες στο χωριό για την ύδρευση και σε χωμάτινα αυλάκια για την άρδευση. Η παλαιότερη γραπτή αναφορά που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα για τα μνημεία αυτά είναι το συμβολαιογραφικό εργολαβικό έτους 1837 με το οποίο ανέθεσε ο Ειδικός Πάρεδρος Μελιγούς την επισκευή της Μάνας του Νερού και του Σούγελου σε μάστορα («τέκτονα») από το Καστρί. Η πορεία από τη Μελιγού κατά μήκος του Σούγελου μέχρι το Μυλοβάγενο και από εκεί μέχρι τη Μάνα του Νερού είναι για κάθε επισκέπτη αληθής πορεία ιστορίας μέσα στο φυσικό περιβάλλον, που αξίζει να την ζήσε.»

«Μάνα του Νερού» λέγεται και η πηγή πάνω από την μονή της Λουκούς από την οποία με το σούγελο του Καρυτσιώτη υδρεύοντο το Άστρος και τα Κάτω Δολιανά. Πριν διακόσια χρόνια ο Καρυτσιώτης μας δώρησε την σχολή και μας έφερε το νερό στο χωριό για να πληρώνονται οι καθηγητές της σχολής από το αγροκήπιο” .

Με το θάρρος δανειστήκαμε φωτογραφίες και κείμενα από τους φίλους μας Μελιγιώτες

http://meligiotiko-simposio.blogspot.com/

Πίσω στην σελίδα  Παραδοσιακά Χωριά 

Το πρώτο χωριό είναι η Άνω Μελιγού στο βάθος ο Αγιάννης

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Meligou of Arcadia – astrosgr.com

Ο Δήμος Βόρειας Κυνουρίας, με έδρα το ιστορικό Άστρος, αποτελείται από 26 Τοπικά Διαμερίσματα και 40 οικισμούς, βρίσκεται στο βόρειο ανατολικό τμήμα του Νομού Αρκαδίας και ανατολικά βρέχεται από τα νερά του Αργολικού Κόλπου.

Σε ολόκληρη τη Θυρέα δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι λιθαράκι και να σηκώσεις θα βρεις ένα ιστορικό μνημείο και έναν αρχαιολογικό θησαυρό.

O Άγιος Πέτρος Αρκαδίας απέχει απο το αεροδρόμιο Αθηνών 224 χλμ. , από το Αστρος 33 χλμ και από Τρίπολη 36 χλμ.

Από το Δήμο μας

Πνιγμένο στο πράσινο χωριό του Πάρνωνα. Διαθέτει άρτια τουριστική υποδομή με ξενοδοχεία, ταβέρνες, καταστήματα με τοπικά προϊόντα και αποτελεί προορισμό όλες τις εποχές του χρόνου, αφού καλύπτει σχεδόν όλες τις προτιμήσεις. 192 χιλιόμετρα από την Αθήνα, 36 από την Τρίπολη, ο Άγιος Πέτρος αποτελεί παραδοσιακό οικισμό που δεν αφήνει τον επισκέπτη του παραπονούμενο. Στα αξιοθέατα του χωριού συγκαταλέγονται η Εκκλησία των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στην πλατεία, ο Πύργος του Τρικαλίτη, το ανακαινισμένο πέτρινο σχολείο, εξαιρετικό δείγμα της αρχιτεκτονικής της εποχής του, ο Πύργος του Αγά, του 18ου αιώνα, το παλιό ταπητουργείο, το πετρόκτιστο γεφύρι στο «Βύθουλα της Άννας». Το ιστορικό παρελθόν του χωριού ξεχωριστό αφού το 1821 ο καπετάνιος Αναγνώστης Κοντάκης σήκωσε το Λάβαρο της Επανάστασης και το 1826 πυρπόλησε τον Ιμπραήμ. Η επίσκεψη στον Άγιο Πέτρο δεν μπορεί να μην συνδυαστεί με την επίσκεψη στο γνωστό μοναστήρι της περιοχής, την Μονή Μαλεβής. Οι λάτρεις της ορειβασίας και των αποδράσεων στη φύση δεν θα μείνουν παραπονούμενοι, αφού από το χωριό ξεκινούν μονοπάτια που καταλήγουν στην Μικρή Τούρλα και στη Μεγάλη Τούρλα, την ψηλότερη κορυφή του Πάρνωνα, στα 1936 μέτρα, που απέχει από το καταφύγιο, στο οποίο μπορεί κανείς να διανυκτερεύσει, 6 περίπου ώρες. Στο χωριό ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει την παράδοση μέσα από τα πανηγύρια, που γίνονται με ευκαιρία τις θρησκευτικές εορτές, ενώ στην ευρύτερη περιοχή(μεταξύ Αγίου Πέτρου- Αγίου Ιωάννη) υπάρχει το Κάστρο της Ωριάς ή Estella (Άστρον), όπου βλέπει κανείς ερείπια οικισμού και οχυρό.

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Ο Άγιος Πέτρος είναι ένας καταπράσινος παραδοσιακός οικισμός, με γραφικά σοκάκια, σε υψόμετρο 950 μ. Διαθέτει άρτια τουριστική υποδομή με ξενοδοχεία, ταβέρνες και καταστήματα με τοπικά προϊόντα, καθώς οι γύρω πλαγιές είναι κατάφυτες μεταξύ άλλων με καστανιές, καρυδιές, κερασιές, αχλαδιές και μηλιές. Απέχει 33 χλμ. νοτιοδυτικά του Άστρους και αποτελεί ιδανικό προορισμό για όλες τις εποχές του χρόνου. Το παρελθόν του χωριού είναι ιστορικά ξεχωριστό αφού στις 24 Μαρτίου του 1821 ο πρόκριτος και οπλαρχηγός Αναγνώστης Κοντάκης σήκωσε εδώ το Λάβαρο της Επανάστασης.

Άλλες προσωπικότητες που έχουν σχέση με το χωριό, εκτός από τον Αναγνώστη Κοντάκη, ο οποίος υπήρξε και απομνημονευματογράφος της επανάστασης του 1821, με οποιαδήποτε μορφή και των οποίων η προσφορά είναι καθοριστική στην ευρύτερη περιοχή, στο Πανελλήνιο ή και στον Κόσμο, θεωρούνται μέχρι τώρα οι: Αθανάσιος Σακελλάριος, Θάνος Βαγενάς, Αμαλία Φλέμιγκ, Στέφανος Βασιλειάδης, Νανά Μούσχουρη και Πέτρος Θέμελης.

Στα αξιοθέατα του χωριού περιλαμβάνεται ο Ιερός Ναός των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου του 1850, το τέμπλο του οποίου είναι φτιαγμένο το 1875, από γκρίζο μάρμαρο του Πάρνωνα. Αξιοθέατα αποτελούν η θολωτή κρήνη του Κεραστά στην κεντρική πλατεία, με επιγραφή του 1769, το ανακαινισμένο πέ τρινο σχολείο του 1920 –εξαιρετικό δείγμα της αρχιτεκτονικής της εποχής του, ο Πύργος του Τρικαλίτη, το παλιό ταπητουργείο και το πετρόκτιστο γεφύρι στο «Βύθουλα της Άννας» που ενώνει τις δύο όχθες του ποταμού Τάνου. Από το χωριό ξεκινούν μονοπάτια που καταλήγουν στη Μικρή και στη Μεγάλη Τούρλα. Σε κοντινή απόσταση από το χωριό βρίσκεται το καταφύγιο του Πάρνωνα, σημείο αναφοράς για ορειβάτες και ορειβατικούς συλλόγους. Mέσα από τον Άγιο Πέτρο διέρχεται και το χαρτογραφημένο ευρωπαϊκό πεζοπορικό μονοπάτι E4, που διασχίζει όλη την Ελλάδα.

Πέντε χλμ. ανατολικά του Αγίου Πέτρου, βρίσκεται η Ι. Μ. Μαλεβής, ένας από τους πιο γνωστούς θρησκευτικούς προορισμούς της χώρας μας (Βλ. σελ. 185). Η Μονή είναι περιτριγυρισμένη με το μοναδικό, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την Ευρώπη, δάσος του συριακού είδους αρκεύθου Juniperus drupacea . Στην περιοχή Ξηροκάμπι, ανατολικά του Αγίου Πέτρου, στην κορυφή ενός λόφου, διασώζονται απομεινάρια του επιβλητικού Κάστρου της Ωριάς (Βλ. σελ. 214). Παράλληλα, ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει την παράδοση μέσα από τα πανηγύρια που γίνονται με ευκαιρία τις θρησκευτικές εορτές, όπως Aγίου Nείλου του Mυροβλήτη στις 7 Mαΐου, των Aποστόλων Πέτρου και Παύλου στις 29 Iουνίου, καθώς και τη γιορτή της Παναγίας της Mαλεβής στις 23 Aυγούστου.

Πύργος του Τρικαλίτη στον Άγιο Πέτρο O Πύργος του Τρικαλίτη είναι ένας διώροφος πύργος, εξαιρετικής αρχιτεκτονικής, ο οποίος χτίστηκε γύρω στο 1800 με τις πολεμίστρες στις γωνίες του και την ζεματίστρα πάνω απο την είσοδο. Περιλαμβάνει δύο ορόφους και κατώι. Κατασκευάστηκε για τον τοπικό Αγά για χρήση ως οχυρή κατοικία και στην πορεία ονομάστηκε και «Πύργος του Αγά». Χαρακτηριστικό αρχιτεκτονικό «σύμβολο» του χωριού που χρησιμοποιήθηκε ως Καποδιστριακό – Ελληνικό Σχολείο – Ημιγυμνάσιο, μετά την επανάσταση του 1821 (περίοδος 1829-1835), ενώ σήμερα και μετά την πρόσφατη ανακαίνισή του (ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου), αποτελεί διατηρηταίο μνημείο και στο εσωτερικό του λειτουργεί μικρό λαογραφικό μουσείο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο Άγιος Πέτρος είναι ένα ορεινό χωριό και κοινότητα στο δήμο Βόρειας Κυνουρίας. Είναι χτισμένο στη βόρεια πλευρά του όρους Πάρνωνα σε υψόμετρο 961 μέτρων[3]. Βρίσκεται 3 χλμ. νότια του χωριού Έλατος, 5 χλμ. ανατολικά από τα Βούρβουρα, 6 χλμ. βορειοανατολικά των Καρυών Λακωνίας, 18 χλμ. νοτιοδυτικά του Άστρους και 26 χλμ. νοτιοανατολικά της Τρίπολης. Έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός.[4]

Ιστορία

Ο Άγιος Πέτρος αναφέρεται για πρώτη φορά το 1435στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή. Τα επόμενα χρόνια το χωριό αναφέρεται σε διάφορα έγγραφα της εποχής. Το 1600 περίπου στο χωριό γεννιέται ο Άγιος Νείλος ο Μυροβλήτης (ο κατά κοσμόν Νικόλαος Τερζάκης, †1651), ο οποίος μόνασε στην Μονή Μαλεβήςκαι αργότερα στο Άγιο Όρος. Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας, το 1687, ο Άγιος Πέτρος γίνεται έδρα της Επαρχίας Αγίου Πέτρου Τσακωνιάς (Territorio di San Pietro di Zacognia). Την ίδια περίοδο (18ος αι.) το χωριό γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη λόγω του εμπορίου, με πληθυσμό τότε σχεδόν 4.000 κατοίκους και πάμπολλα αρχοντικά – πυργόσπιτα.

Επί Τουρκοκρατίας ο Άγιος Πέτρος γίνεται έδρα του Βιλαετίου Αγίου Πέτρου, το οποίο περιελάμβανε το Καστρί, τον Άγιο Ιωάννη, τον Πλάτανο, τη Μελιγού, τον Χάραδρο, το Άστρος, το Κορακοβούνι, τον Πραστό, την Σίταινα, την Καστάνιτσα, τα Βέρβενα, τα Δολιανά κ.ά. Μετά το 1775 οι κλέφτες Γιάννης Καράμπελας, Αντωνάκης Αλεβίζος, πολεμούν και αντιστέκονται κατά των Τουρκαλβανών. Το 1786 οι δύο αυτοί κλέφτες, σε συνεργασία με τον Καπετάν Ζαχαριά και άλλους Αγιοπετρίτες, πολέμησαν τους Τούρκους στην Μονή Μαλεβής.

Με την ίδρυση της Φιλικής Εταιρίας, το 1814, αρκετοί Αγιοπετρίτες αρχίζουν να συμμετέχουν, μεταξύ των οποίων ο προεστός Αναγνώστης Κονδάκης, ο ηγούμενος της Μονής Μαλεβής, Καλλίνικος Τσιαμούρης κ.ά. Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού στην Επανάσταση του 1821. Στις 24 Μαρτίου 1821 ο Αναγνώστης Κονδάκης κηρύσσει την Επανάσταση στην περιοχή. Αρκετοί Αγιοπετρίτες, υπό τον Αναγνώστη Κονδάκη, συμμετείχαν με μεγάλη επιτυχία στις μάχες των Δολιανών και των Βερβένων, της Τριπολιτσάς, του Βαλτετσίουκ.ά., σε συνεργασία με τα άλλα στρατιωτικά σώματα της Κυνουρίας. Το 1826 ο Ιμπραήμ Πασάςκατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό, όπως και όλα τα άλλα χωριά της περιοχής. Τα επόμενα χρόνια ο Άγιος Πέτρος αποτέλεσε έδρα της Κοινότητας Αγίου Πέτρου. Το 1944, κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς 48 άμαχοι κάτοικοι του Αγίου Πέτρου

Το χωριό

Ο Άγιος Πέτρος είναι κατάφυτος από έλατα, καρυδιές και άλλα δέντρα, έχει πολλά νερά και αρκετές βρύσες, όπως του Κεραστά, του Κατσή, του Καράμπελα και του Καπελετζή κ.α. Το χωριό έχει παλιά αρχοντικά πυργόσπιτα, με σημαντικότερο την οικία του Τούρκου αγά Τρικαλίτη του 18ου αιώνα και πολλές εκκλησίες, με σημαντικότερες τον Άγιο Πέτρο (19ος αι.), τα Εισόδια της Θεοτόκου, του Αγίου Νείλου κ.ά. Τέλος έχει και διάφορες υπηρεσίες όπως σχολείο, κοινοτικό γραφείο και διάφορους Συλλόγους.

Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται τα λεγόμενα  Καστριτοχώρια   (Καστρί, Έλατος, Ωριά, Του Καράτουλα, Μεσορράχη, Νέα Χώρα και Περδικόβρυση), ο Άγιος Ιωάννηςκαι άλλα χωριά. Νοτιότερα βρίσκεται η κορυφή του όρους Πάρνωνας με υψόμετρο 1.934 μέτρα. Πλησίον βρίσκεται η Μονή Μαλεβής και το μεσαιωνικό Κάστρο της Ωριάς

«Στην περιοχή γύρω από τη Μονή Μαλεβής, στην Κυνουρία, εκτείνεται το μοναδικό στην Ευρώπη δάσος από δενδρόκεδρους, που έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο της φύσης και προστατεύεται από το δίκτυο Natura 2000.

Ο δενδρόκεδρος ή γιουνίπερος ή συριακή άρκευθος είναι σπάνιο είδος, ενδημικό της Ανατολικής Μεσογείου και σε δάση συναντάται μόνο στη Συρία. Παρ’ όλα αυτά, είναι χαρακτηριστικό της χλωρίδας του Πάρνωνα και στη συγκεκριμένη τοποθεσία συναντάται σε αμιγή συστάδα έκτασης 740 στρεμμάτων. Στο ίδιο δάσος έχουν καταγραφεί και άλλα είδη σπάνιων φυτών, που επιβεβαιώνουν τη μοναδικότητα του περιβάλλοντος στην περιοχή αυτή.»

ΥΑ 26120/1194/17-8-1953 – ΦΕΚ 204/Β/21-9-1953

Τίτλος ΦΕΚ      Περί χαρακτηρισμού ως διατηρητέου μνημείου τοθ “Πύργου Τρικαλίτη”.

Κείμενο   “Xαρακτηρίζομεν ως ιστορικόν διατηρητέον μνημείον τον εν Aγίω Πέτρω Κυνουρίας πύργον Tρικαλίτη”.KN 5351/1932, άρθρο 52

Από

Άγιος Πέτρος Κυνουρίας & Agios Petros Kynoyrias. History and Genealogy. 

Χρονικά των Αγιοπετριτών , τόμος Ά 1974, σελ 25-32.

Σε αυτές τις σελίδες ο Θάνος Βαγενάς αναφέρετε στα Μεσαιωνικά χρόνια και στις διάφορες παραδόσεις σχετικά με την ιστορία του χωριού μας. Θα αναφέρω εδώ μερικά αποσπάσματα.

Τα χωριά που σαν τον Άγιο Πέτρο έχουν πάρει το όνομά τους απο τον πολιούχο τους Άγιο ή την κεντρική τους εκκκλησία είναι πολλά στην Επαρχία Κυνουρίας…….

… Αν λάβουμε σαν απόλυτο ιστορικό γεγονός την προσηλύτιση στο Χριστιανισμό την Λακωνικής και της Κυνουρίας απο τον Όσιον Νίκωνα τον “Μετανοείται” πρέπει να αναχθούμε στα χρόνια 950 -1000 ΜΧ σε μια Βυζαντινή Εποχή. Αλλά για εκείνα τα χρόνια του Μεσαίωνα δεν έχουμε σήμερα ούτε την ελάχιστη πληροφορία για τα σημερινά χωριά του Πάρνωνα και μάλιστα για τον Άγιο Πέτρο.

Οι Αγιοπετρίτικες παραδόσεις μιλάνε για διάλυση των αρχαίων οικισμών του Ξεροκαμπίου κι ότι κάτοικοι του χώρου εκείνου συνοίκησαν τον Άγιο Πέτρο. Εχουμε ακόμη τις παραδόσεις για τον οικισμό του περίφημου “Δραγαλεβού” στο χώρο της σημερινής αγροτικής περιοχής “του Δραγαλεβού” . Κι ακόμα για κάποιο συνοικισμό στις “Καμάρες” (κάπου μεταξύ Αγιοθανασιού και Καστρίτικου Αγιοπαντελεήμονα.

Άλλη αγιοπετρίτικη παράδοση, υποστηρίζει πως, ο κεντρικός πυρήνας του πρώτου Αγιοπετρίτικου συνοικισμού ήταν πέρα απο την τοποθεσία “Καθίστρες” του Αγιοργιού , στο μέρος που το έλεγαν άλλοτε “στου Ντελεμένου” Και πραγματικά το μέρος είναι κατάλληλο για συνοίκιση χωριού. Είναι μεσημβρινό , έχει νερό κι ένα ρέμα και προφυλάσσεται απο το βοριά. Κι εκεί βρίσκουν όταν σκάβουν , πιθάρια , στρογγυλεμένες πέτρες και κεραμίδια.

Την ύπαρξη προγενέστερου συνοικισμού δέχεται και η παράδοση γιαα την συνοίκιση του σημερινού χωριού. Στον τωρινό τόπο , λέει, ήταν δάσος πυκνό κι αδιάβατο. Οι τσοπάνηδες έβοσκαν στις γύρω περιοχές τα γιδοπρόβατά τους. Ένας γέρος τσοπάνος παρατήρησε έναν τράγο του , που χανόταν, και ξαναγύριζε χορτασμένος απο νερό και με σταγόνες στο μουσούδι του. Τον παρακολούθησε και τον είδε που πήγαινε κι εύρισκε μια πηγή, εκεί που τώρα είναι “του Κεραστά η Βρύση” Καθάρισε την γύρω της έκταση και επότιζε εκεί τα γιδοπροβατά του. Και αργότερα εκεί γύρω άρχισε να χτίζεται ένας καινούργιος συνοικισμός που εξελιχθηκε στον σημερινό Άγιο Πέτρο. Οι παραδόσεις για μεγάλο και πυκνό δάσος σ’ όλη την περιφέρεια του σημερινούς Αγίου Πέτρου , υπάρχουν μέχρι τώρα κι επιβεβαιώνονται κι απο τον Αναγνώστη Κονδάκη , κι από τους παλιότερους Αγιοπετρίτες. ……

….. ο Αναγνώστης Κονδάκης αναφέρει….” Κατά τας αρχάς του ΙΣΤ αιώνος , τουτέστι κατά το 1510 εξηκολούθον κατά την Πελοπόννησον πολλαί και μεγάλαι ληστείαι και αιχμαλωσίαι απο εξωτερικούς βαρβάρους τους οποίους φούστας αντί ληστάς. Από την αιτίαν αυτήν άφηναν οι άνθρωποι τα χωριά των και κατέφευγων εις τα δάση και κατώκουν εκεί” “Κατ εκείνην την εποχήν κατέφυγων τρεις οικογένειες πρώται και κατώκησαν εις την θέσιν της σημερινής κωμοπόλεως ταύτης του Αγίου Πέτρου” , με το να ήτο μέγα δάσος, τοιούτων ώστε απο τα σπαρτά έκαμαν τράβας των οσπιτιών των. “….

…. στην συνέχεια ο Θάνος Βαγενάς κάνει αναφορά στον καθηγητής Αθανάσιος Αντ . Σακελλαριος (που έγραψε την πρώτη <<Ιστορία των Αγιοπετριτών >> )και στο άρθρο του με τίτλο Εύα ή Άγιος Πέτρος που δημοσιευθηκε στο περιοδικό Πάνδώρα το έτος 1853 . Το συγκεκριμένο άρθρο υπάρχει στο διαδίκτο και όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να το αναζητήσει και να το διαβάσει.

Τέλος ο Θάνος Βαγενάς καταλήγει στο εξής συμπέρασμα .

” Από τους θρύλους και τις παραδόσεις, λοιπόν , δεν μπορούμε κι ούτε επιτρέπεται να βγάλωμε απόλυτα ιστορικά συμπεράσματα. Και το μόνο που μπορούμε να πιστέψωμε είναι πως υπήρχαν γύρω παλιότεροι μικροί συνοικισμοί (στο Δραγαλεβό , στις Καμάρες, στου Ντελεμένου κλπ) απο τους οποίους έγινε τελικά ο σημερινός Άγιος Πέτρος…..

*Εχω αναφέρει μερικά αποσπάσματα και όχι όλο το κείμενο.

** Ελπίζουμε πως κάποια στιγμή θα βρεθούν αρχεία που θα μας διαφωτίσουν περισσότερο για την ιστορία του τόπου μας . Αυτό όμως απαιτεί άτομα με μεράκι που θα αφιερώσουν πολύ χρόνο για έρευνα.

Άγιος Πέτρος Κυνουρίας

Χρονικά των Αγιοπετριτών , Θάνος Βαγενάς 1974

Πρώτες οικογένειες των Αγιοπετριτων.

Ο σημερινός Άγιος Πέτρος ιδρύθηκε το 1510 μ.Χ. αλλά και πρωτύτερα υπήρχε σε άλλο μέρος ομώνυμος συνοικισμός.

Ο Γεωργάκης Καλίτσης , ο Κωνσταντής Κοτσαρίδης και ο Παπά-Νικόλας είναι οι τρεις πρώτοι οικιστές του Αγίου Πέτρου και γενάρχες των περισσότερων από τους σημερινούς Αγιοπετρίτες. Σύμφωνα με πληροφορία απο τα απομνημονεύματα του Αναγνώστη Κονδάκη οι τρεις αυτοί προέρχονταν από τον παλιό συνοικισμό του Αγίου Πέτρου. Πιστεύουμε ότι ο παλιός Άγιος Πέτρος διαλύθηκε εκείνα τα χρόνια (δηλαδή περίπου το 1510) ίσως απο τους συχνούς πολέμους που γίνοντας ανάμεσα στους Τούρκους και τους Ενετούς. Στο συνοικισμό του Αγίου Πέτρου πήγαν σε μεταγενέστερα χρόνια και άλλες οικογένειες όπως οι σημερινές οικογένεις Βαγενά , Βελή, Ζέρβα Λυμπέρη, Λυκούρα, Μπεκιάρη, Πιτσινού, Τσαγκάρη, Τσαμούρη και Τσιούμα.

Σύμφωνα με τον Αναγνώστη Κονδάκη απο τις τρεις πρώτες αγιοπετρίτικες οικογένειεςκατάγονται πολλές άλλες οικογένειες και συγκεκριμένα ,

-από τον Γεωργάκη Καλίτση κατάγονται οι Καλιτσαίοι , Βαρλαμαίοι, Καραγεωργαίοι και Κυριαζαίοι.

-από τον Κωνσταντή Κοτσαρίδη κατάγονται οι Κοτσαρισαίοι , Παπαδημητραίοι , Σακελλαραίοι και Μπακαλαίοι (Βακαλόπουλοι)

-από τον Παπά -Νικόλα κατάγονται οι Κονταίοι ,Παντελαίοι, Βομπιλαίοι, Καραμπελαίοι, Μπλαναίοι,Καρακατσαναίοι και Πετραίοι. Εκτός απο αυτές τις οικογένειες έχουμε σήμερα κι άλλες που ήρθαν μεταγενέστερα ή θα είναι μεταγενέστεροι κλάδοι των παλιών.

Η Οικονομαίικη οικογένεια μας ήρθε από το Σινάνο (Μεγαλόπολη) και από αυτή κατάγονται οι Πρωτοπαπαδάιοι και οι παλιοίΚουτσοπαπαίοι .

Ο Προεστάκης και ο Παινέσης ήρθαν απο την Ταρσό της Κορινθίας.

Οι Τερζαίοι κατάγονται και μας ήρθαν από τον κάμπο της Τροπολιτσάς πριν το 1600 (μιας και βρίσκουμε τον Νικόλαο Τερζάκη τον ύστερα Άγιο Νείλο).

Οι Αγγελαίοι είναι κλάδος των Καραγεωργαίων, οι Αναγνωστόπουλοι των Κοντομπασαίων, οι Λαμπρακαίοι των Μουγιαίων , οι Λιλαίοι , Σαρανταίοι και Σφηκαίοι των Παπαπαναγιωταίων , οι Λιναρδαίοι και Μαρουλαίοι των Καλιτσαίων, οι Παπαθεοδώρου των Αντωνακαιων , οι Παπανικολάου των Ζερβαίων , οι Χρυσομαλλαίοι των Παπαδημητραίων κλπ.

Από έποικους ποιμένες κατάγοντας οι Αρφαναίοι , Βαρλοκωσταίοι, Βλαχαίοι , Κατσαίοι , Κατσικαραίοι (απο τους οποίους και οικογένεια Παπαγεωργίου) , Κολοβαίοι , Σαβουρδαίοι Τομαραίοι κλπ.

Μας ήρθαν σε νεότερα χρόνια ο Γιάννης Παπαλινάρδος απο την Μπαρμπίτσα (πρόγονος της οικογένειας Βαρβιτσιώτη) , ο Βασιλόπουλος από τα Μαζείκα της Αχαιας (Μαζιώτης) , ο Γαλανός από το Ναύπλιο, ο Δολιανίτης από τα Δολιανά της Κυνουρίας , ο Παναγιωτούρος , Ζαραφέτας και Ποντίκης από το Καστρί , οι Ιωάννου και Παπάς από τον Δραγαλεβό του Καστρίου, ο Καλαντζής από τα Βούρβουρα , ο Καράς απο το Γεωργίτση της Λακωνίας, οι Καρέλας και Λεμπέσης από τη Βαμπακού της Λακωνίας, ο Μακαρόπουλος απο το Στενό της Μαντινείας, ο Μερίκας απο την Τσακωνιά, ο Μαντάς από τα Βούρβουρα, ο Παναγιωτόπουλος από την Μεσσηνία, ο Κ. Παπαγεωργίου από την Αράχωβα , ο Πετρίδης απο τον Πλάτανο,ο Ρουμελιώτης από τη Ρούμελη , ο Μπρεστίκας απο την Μακεδονία, ο Ταλιαδώρος απο τη Σπάρτη (και μάλιστα απο την κατεστραμμένη Κοτίτσα) ο Χαλδούπης απο το Αιβαλί της Μικράς Ασίας.

Δεν έχουμε πληροφορίες για τις οικογένειες που χάθηκαν σήμερα, Ασημάτη , Βενιζέλου, Βεργάκη,Βουγιούκα,Γαλάνη,Γεωργακάκη, Ντουζένη,Ζαχαράκου, Θανασούλια,Θεοτοκάκη,Μαντά (παλιά), Παπαγιαννάκου,Τσέλου, Μπακαλόπουλου κλπ

Άγιος Πέτρος Κυνουρίας

Γενεαλογικό δέντρο Αγιοπετριτών,

όσο μακριά κι αν απλωθούν τα κλαδιά, οι ρίζες μένουν σταθερές στο σημείο αφετηρίας. Για όλους εμάς λοιπόν που οι ρίζες μας βρίσκονται στον Άγιο Πέτρο, ο αντιπρόεδρος του συλλόγου Αγιοπετριτών Αττικής κ. Ερρίκος Χαλδούπης ερρικοσ χαλδουπησ έχει αναλάβει ΔΩΡΕΑΝ και ΑΦΙΛΟΚΕΡΔΟΣ, να δημιουργήσει τα γενεαλογικά μας δέντρα. Για να ολοκληρωθεί αυτό το σπουδαίο έργο , είναι σημαντικό να επικοινωνήσουμε μαζί του, όσο το δυνατόν περισσότεροι και να του δώσουμε τις πληροφορίες που γνωρίζουμε για τους προγόνους μας . Μην διστάζετε να επικοινωνήσετε μαζί του τηλεφωνικά ή με email. Το τηλέφωνο του κύριου Χαλδούπη είναι το 6972931969 και το e mail του errikoschaldoupis@gmail.com . Επίσης μπορείτε να χρησιμοποιείτε και το email agiopetrites2023@gmail.com για να επικοινωνείτε μαζί μας και να μας στέλνετε ότι υλικό έχετε.

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Agios Petros of Arcadia – astrosgr.com

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας

Καστριτοχώρια Τα Καστριτοχώρια, με κέντρο το Καστρί-Άγιο Νικόλαο, βρίσκονται σε μια κατάφυτη και πολυσύνθετη ως προς τη χλωρίδα πλαγιά του Πάρνωνα. Μαγευτικό φυσικό τοπίο και πανέμορφοι οικισμοί που δημιουργούν μια ξεχωριστή ενότητα επτά χωριών, Καστρί, Έλατος, Καράτουλας, Μεσορράχη, Νέα Χώρα, Περδικόβρυση και Ωριά. Η προφορική παράδοση αναφέρει ότι οι επτά οικισμοί, δημιουργήθηκαν από κατοίκους της παραθαλάσσιας περιοχής της Θυρέας, κοντά στο Άστρος, οι οποίοι για να γλυτώσουν από τις επιδρομές των εχθρών, που έρχονταν από τη θάλασσα, προχώρησαν προς τις ορεινές περιοχές, ακολουθώντας κυρίως την κοίτη του ποταμού Τάνου και των παραποτάμων του. Αυτούς τους πρώτους οικιστές ακολούθησαν και άλλοι Θυρεάτες που διασκορπίστηκαν στους οικισμούς του Καστρίου και έτσι αυξήθηκε ο πληθυσμός τους. Κατά την Τουρκοκρατία τα Καστριτοχώρια συμμετείχαν ενεργά στην επανάσταση του 1821. Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, όταν με διάταγμα του 1834/5 σχηματίστηκαν οι Δήμοι του Νομού Αρκαδίας, δημιουργήθηκε και ο Δήμος Τανίας, ο οποίος περιελάμβανε τα Καστριτοχώρια. Το 1912 καταργήθηκε ο Δήμος Τανίας και στην περιοχή ιδρύθηκαν κοινότητες. Στα χρόνια που ακολούθησαν ο πληθυσμός σχεδόν διπλασιάστηκε μέχρι τον πόλεμο του 1940, οπότε και άρχισε να φθίνει λόγω του φόρου αίματος στους Γερμανούς, του εμφυλίου και αργότερα της εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης.

Καστρί- Ορεινό χωριό του Πάρνωνα σε υψόμετρο 950 μ. το Καστρί περιτριγυρίζεται από καστανιές, καρυδιές, κερασιές και πλατάνια και βρίσκεται 35 χλμ. δυτικά του Άστρους. Είναι το μεγαλύτερο χωριό ενός συμπλέγματος επτά χωριών που όλα μαζί έφεραν παλαιότερα το όνομα Καστρί ή Καστριτοχώρια και λόγω της πλούσιας βλάστησης χαρακτηρίζονται ως το «Πήλιο της Αρκαδίας» (Βλ. σελ. 322). Το παλιό του όνομα ήταν Άγιος Νικόλαος και οι περισσότεροι κάτοικοί του ασχολούνται με την παραγωγή κάστανου και την καλλιέργια της γης. Ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι η πλακόστρωτη κεντρική πλατεία του χωριού με απεριόριστη θέα προς τον ποταμό Τάνο και τον Πάρνωνα, γύρω από την οποία λειτουργούν τα περισσότερα καταστήματα, τα καφενεία και οι ταβέρνες. Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου αποτελεί αξιοθέατο του χωριού, με επιβλητικά το καμπαναριό και το ρολόι της. Η πέτρινη αρχιτεκτονική του χωριού είναι χαρακτηριστική στα σπίτια, αλλά και στα δημόσια κτίρια. Ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει τον λαϊκό πολιτισμό της περιοχής που ξετυλίγεται στα προσκηνητάρια, στους υδρόμυλους, στα αλώνια και στις πετρόχτιστες βρύσες που διατηρούνται μέχρι σήμερα και να εξερευνήσει το φυσικό περιβάλλον του Πάρνωνα μέσα από τις δράσεις του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που λειτουργεί στο ισόγειο του πετρόκτιστου δημοτικού σχολείου του χωριού (Βλ. σελ. 447). Από το χωριό ξεκινάει ενδιαφέρον μονοπάτι προς το φαράγγι του ποταμού Τάνου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι έως και την περίοδο της δεκαετίας του 1970 το Καστρί αποτέλεσε το δυναμικότερο κέντρο της Βόρειας Κυνουρίας, αφού εδώ εκτός από την πλούσια οικονομική κίνηση, την άνθιση του εμπορίου και την έντονη πολιτιστική δραστηριότητα, λειτούργησαν ραδιοφωνικός σταθμός, οργανωμένο Νοσοκομείο και πολλές δημόσιες -διοικητικές υπηρεσίες.

Απο το Δημο μας

Όμορφο Χωριό, που πήρε το όνομά του από το σύμπλεγμα των επτά Καστριτοχωρίων, ως το μεγαλύτερο μέχρι το 1960 χωριό της περιοχής. Τα άλλα χωριά είναι η Μεσσοράχη, η Περδικόβρυση, η Νέα Χώρα, ο Καράτουλας, η Ωριά και ο Έλατος. 25 Χιλιόμετρα από την Τρίπολη, βρίσκεται σε υψόμετρο 950 μέτρων και αποτελεί παραδοσιακό ορεινό χωριό που συνδυάζει ηρεμία και δυνατότητες αναψυχής, όπως οι περίπατοι, η ανακάλυψη της ορεινής φύσης και των φαραγγιών του Πάρνωνα αλλά προσφέρει και τη δυνατότητα θρησκευτικής ανάτασης καθώς βορειονατολικά του χωριού βρίσκεται ένα από τα πιο γραφικά μοναστήρια, του Τιμίου Προδρόμου. Διαθέτει τουριστική υποδομή με ενοικιαζόμενα δωμάτια και πολλές ταβέρνες για φαγητό. Ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει τον λαϊκό πολιτισμό μέσα από προσκυνητάρια, υδρόμυλους, αλώνια και παραδοσιακές βρύσες που διατηρούνται και σήμερα και να εξερευνήσει το περιβάλλον και τη φύση του Πάρνωνα μέσα από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που λειτουργεί στην πλατεία. Για όσους μαγεύονται από μοναδικές διαδρομές μέσα στη φύση, από το χωριό ξεκινά δρόμος που καταλήγει μέσω Βουρβούρων και Καρυάς στην εθνική Τρίπολης- Σπάρτης. Στο Καστρί έδρασε ο Καπετάν Ζαχαριάς Βαρβιτσιώτης με μεγάλη συμμετοχή στον αγώνα του 1821.

https://www.discoverkynouria.gr/el/sights/kastri

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Καστριτοχώρια

Το Καστρί ή Καστριτοχώρια είναι μία ορεινή ιστορική κοινότητα της Αρκαδίας, η οποία αποτελείται από εφτά χωριά (σύμπλεγμα χωριών) και συγκεκριμένα αυτά είναι: ο Άγιος Νικόλαος που θεωρείται το κεφαλοχώρι, η Μεσορράχη, η Ωριά, η Νέα Χώρα, ο Έλατος, η Περδικόβρυσηκαι Του Καράτουλα.[3] Στην περιοχή βρίσκεται και η Μονή Τίμιου Προδρόμου, ενώ επίσης την διατρέχει ο ποταμός Τάνος. Συνορεύει με τα χωριά: Άγιος Πέτρος, Άνω Δολιανά, Βούρβουρα, Κούτρουφα και Στόλος.

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Kastri of Arcadia – astrosgr.com

Απο το Δημο μας

“Καταπράσινο ορεινό χωριό με υπέροχη θέα και γνωστό για την νικηφόρα μάχη του Νικηταρά, επονομαζόμενου και Τουρκοφάγου, το Μάιο του 1821. Βρίσκεται στα 1050 μέτρα απέχει 25 χιλιόμετρα από την Τρίπολη, 45 από το Άστρος και διαθέτει καλές τουριστικές υποδομές, με ξενώνες, ταβέρνες. Ιδανικό χωριό για Σαββατοκύριακα και τριήμερα, κατάλληλο για όσους αγαπούν τη φύση και τους περιπάτους, από το χωριό περνά το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4. Ενώ ιδιαίτερη προτίμηση δείχνουν οι επισκέπτες και για το Δασικό χωριό που βρίσκεται λίγο πιο έξω από τα Άνω Δολιανά. Φημισμένο είναι το μάρμαρο Δολιανών ενώ μπορείτε να επισκεφτείτε το Λαογραφικό Μουσείο Χριστοφίλη και να δείτε την τέχνη και παράδοση της περιοχής. Μεγάλη προσέλευση έχει η γιορτή καστάνου, τοπικού προϊόντος της ορεινής Κυνουρίας, που γίνεται το Φθινόπωρο, και στην οποία ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το κάστανο σε δεκάδες συνταγές. Οι κάτοικοι του χωριού μεταφέρονται στα Άνω Δολιανά από τα Κάτω Δολιανά την 23η Απριλίου όπου μεταφέρουν και την εικόνα του Αγίου Γεωργίου από το ένα χωριό στο άλλο με τα πόδια, έθιμο που περνά από γενιά σε γενιά.”

https://www.discoverkynouria.gr/el/sights/ano-doliana

Μια φίλη μας παρατηρεί από τα”Δολιανά Αρκαδίας”

“Το σωστό είναι:Η μεταφορά της εικόνας του Αγίου Γεωργίου γίνεται την πρώτη Κυριακή του Νοεμβρίου με τα πόδια από τα Άνω Δολιανά στα Κάτω Δολιανά όπως μεταφέρονταν και οι κάτοικοι παλιά για να περάσουν το χειμώνα στα χειμαδιά (κάτω Δολιανά)Επίσης το χωριό έχει μεγάλη παραγωγή κερασιών που παραλείφθηκε.”

Από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης

Το δασικό χωριό «`Ανω Δολιανά» του Νομού Αρκαδίας βρίσκεται στις βόρειες πλαγιές του Πάρνωνα, σε υψόμετρο 1.180μ. περίπου, στη θέση Χορευταρού – Κρέκιζα του ορεινού οικισμού `Ανω Δολιανών του Δήμου Κυνουρίας, σε απόσταση 20χμ. ΝΑ της Τρίπολης.

Κατασκευάστηκε από το Δασαρχείο Κυνουρίας, με πιστώσεις του Υπουργείου μας, και έχει δυο οδικούς άξονες πρόσβασης. Η έκτασή του είναι 29 στρέμματα και αποτελείται από 20 ξύλινες μονοκατοικίες. Από αυτές, άλλες έχουν μια κρεβατοκάμαρα – όπου μπορούν να φιλοξενηθούν άνετα 2-3 άτομα – και άλλες δυο ξεχωριστές κρεβατοκάμαρες – όπου μπορούν να μείνουν 4-5 άτομα. Οι μονοκατοικίες συμπληρώνονται με μπάνιο, κουζίνα, ψυγείο, κι έναν ενιαίο ευρύχωρο καθιστικό χώρο με τζάκι και τραπεζαρία.

Επίσης, υπάρχει ένα κεντρικό εστιατόριο διακοσίων ατόμων, με ένα μεγάλο τζάκι στη μέση, όπου οι επισκέπτες απολαμβάνουν τις ντόπιες λιχουδιές, φτιαγμένες με αρκαδικές συνταγές, από γνήσια τοπικά προϊόντα.

Η κατασκευή του δασικού χωριού έχει γίνει με ιδιαίτερη φροντίδα. Οι ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, τα δίκτυα φωτισμού, ύδρευσης και αποχέτευσης είναι άριστα, ενώ τα ειδικά μέσα πυρόσβεσης που υπάρχουν εξασφαλίζουν την ασφάλεια της διαμονής.

Ο επισκέπτης, όλες τις εποχές του χρόνου, μπορεί να αποδράσει για λίγο μακριά από το άγχος και τη ρύπανση του περιβάλλοντος των μεγαλουπόλεων, και να περιπλανηθεί στο γραφικό περιβάλλον του δασικού χωριού, με τους πέτρινους τοίχους, τα πεζούλια και τα μονοπάτια, να παρατηρήσει και να θαυμάσει την πλούσια φύση και τις λειτουργίες της, να την αγαπήσει και να την προστατέψει. Μπορεί επίσης να μάθει την ιστορία και να γνωρίσει τη ζωή των σύγχρονων κατοίκων της Αρκαδίας, καθώς η θέση του δασικού χωριού είναι τέτοια, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ορμητήριο για επισκέψεις στα πανέμορφα παραδοσιακά χωριά της περιοχής.

Οι επισκέπτες του δασικού χωριού έχουν τη δυνατότητα να ασχοληθούν με διάφορες άλλες εναλλακτικές δραστηριότητες, όπως ιππασία, τοξοβολία, ποδήλατο βουνού, paint bull, πεζοπορία.

Το δασικό χωριό των `Ανω Δολιανών προσφέρεται για περιβαλλοντολογική εκπαίδευση και ενημέρωση των επισκεπτών, για συνέδρια και σεμινάρια δασοπονικού και περιβαλλοντολογικού περιεχομένου, ενώ υπάρχει δυνατότητα παροχής διευκολύνσεων σε σπουδαστές όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης.

http://www.minagric.gr/…/dasika…/1168-xorio-anodoliana

ΥΑ ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/38870/844/9-8-1983 – ΦΕΚ 537/Β/13-9-1983
Τίτλος ΦΕΚ Χαρακτηρισμός της οικίας ιδιοκτησίας Αφών Χριστοφίλη στον οικισμό Άνω Δολιανά επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου
Κείμενο
“Xαρακτηρίζουμε την οικία ιδιοκτησίας αδελφών Χριστοφίλη στον οικισμό Άνω Δολιανά επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας
ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, δυνάμει του άρθρου 52 του Κ Ν 5351/32 “περί αρχαιοτήτων”, γιατί στο σπίτι αυτό οχυρώθηκε οαγωνιστής της Επανάστασης του 1821 ”Nικηταράς ο Tουρκοφάγος ‘ στη μάχη των Δολιανών και γι’ αυτό το λόγο είναι γνωστό ως ”ταμπούρι του Nικηταρά”.
Η οικία, που βρίσκεται σε περίοπτη θέση και στρατηγική θέση του οικισμού, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα οχυράς κατοικίας της περιοχής”.

K N 5351/1932, άρθρο 52.

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

·Δολιανά Το ιστορικό χωριό των Δολιανών είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.050 μ. και σε απόσταση 35 περίπου χλμ. δυτικά του Άστρους, αποτελώντας την «πύλη» προς τον Πάρνωνα. Πρόκειται για έναν παραδοσιακό, γραφικό και δυναμικό ορεινό προορισμό, γνωστό στο πανελλήνιο. Τα Δολιανά είναι γνωστά από την αρχαιότητα για το μάρμαρο άριστης ποιότητας από το οποίο κατασκευάστηκαν σημαντικοί ναοί της αρχαιότητας καθώς και ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Βασιλείου στην Τρίπολη (1855). Τα εντυπωσιακά πετρόχτιστα σπίτια του οικισμού, τα γραφικά καλντερίμια, οι περίτεχνες βρύσες, περιτριγυρισμένα από καστανιές, βελανιδιές, κερασιές, καρυδιές, πλατάνια, συνθέτουν ένα μοναδικό ανθωπογενές και φυσικό περιβάλλον για τον επισκέπτη. Πληθώρα πεζοπορικών διαδρομών ξεκινούν από το χωριό και σε πολλά σημεία συναντούν το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4. Τα Δολιανά είναι επίσης γνωστά από την ονομαστή μάχη των Δολιανών που έγινε εδώ στις 18 Μαΐου του 1821 (Βλ. σελ. 268). Το ιστορικά διατηρητέο κτίριο «Ταμπούρι του Νικηταρά» (κτίριο ιδιοκτησίας Αφών Χριστοφίλη) στα Άνω Δολιανά, όπου οχυρώθηκε ο Νικηταράς με τους συντρόφους του, έχει μετατραπεί σε μουσείο. Λίγο έξω από το χωριό, μέσα σε μια καταπράσινη τοποθεσία απο καστανιές, βρίσκεται το εκκλησάκι του Άη Γιάννη, το ρέμα και ο ομώνυμος καταρράκτης. Το χωριό διαθέτει πλούσια τουριστική υποδομή, ξενώνες, ξενοδοχεία, εστιατόρια και ταβέρνες, καθώς επίσης και το πολυδύναμο Δασικό Χωριό. Τα Κάτω Δολιανά, βορειοδυτικά του Άστρους αποτελούν τη χειμερινή κατοικία των Δολιανιτών. Eδώ διαχειμάζουν οι κάτοικοι των Άνω Δολιανών και επιστρέφουν στο χωριό την άνοιξη, για να περάσουν τους ζεστούς μήνες του καλοκαιριού, όπου μεταφέρουν και την εικόνα του προστάτη του χωριού Αγίου Γεωργίου την πρώτη Κυριακή του Νοέμβρη. Η μεταφορά αυτή γίνεται από το ένα χωριό στο άλλο με τα πόδια (25 χλμ.), έθιμο που περνά από γενιά σε γενιά. Στην ευρύτερη περιοχή των Κάτω Δολιανών, υπάρχουν σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία, όπως το Ασκληπιείο του Πολεμοκράτη και η Έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού στην περιοχή Λουκούς, οι αρχαιολογικοί χώροι στο Κουρμέκι και Τσιόροβο, αρχαία φυλακεία (Ανεμόμυλος, Ξυλόπυργος), ρωμαϊκοί τάφοι και το αρχαίο λατομείο πωρόλιθου στη θέση «Κουφογή». Παραδοσιακό προϊόν των Άνω Δολιανών είναι τα κάστανα που μαζεύουν οι κάτοικοι το φθινόπωρο, οπότε διοργανώνεται η γιορτή τού κάστανου, ενώ στα Κάτω Δολιανά οι κάτοικοι ασχολούνται με την παραγωγή ελαιολάδου και βρώσιμων ελιών (χαρακτηριστικές ποικιλίες το μανάκι και οι χονδροελιές). Καλλιεργούνται επίσης και εσπεριδοειδή.

· Γιορτές Γης, όπως η γιορτή καστάνου και άλλες πλούσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα ονομαστά Ηρώδεια, ιστορικές αναπαραστάσεις, κ.ά. διοργανώνονται στα Δολιανά κάθε χρόνο. Από το 2015 πραγματοποιείται ορεινός ημιμαραθώνιος αγώνας δρόμου στα Άνω Δολιανά στο πλαίσιο διήμερου εκδηλώσεων που διοργανώνεται με αφορμή την επέτειο της ιστορικής μάχης των Δολιανών στις 18 Μαΐου 1821.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Άνω Δολιανά Αρκαδίας

Τα Άνω Δολιανά (ή και Δολιανά) είναι ορεινό, πετρόχτιστο χωριό στην επαρχία Βόρειας Κυνουρίας της Αρκαδίας, το οποίο ανήκει στην τοπική κοινότητα Δολιανών.[2] Το χειμώνα κατοικείται από λιγοστούς οικιστές, καθώς οι περισσότεροι διαχειμάζουν στα Κάτω Δολιανά και αρκετοί επιστρέφουν σε αυτό την άνοιξη. Στην απογραφή του 2011 είχε 90 κατοίκους. Είναι χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός, σύμφωνα με σχετική νομοθετική ρύθμιση του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.[3][4]

Τα τελευταία χρόνια γνωρίζει αξιόλογη τουριστική ανάπτυξη ήπιας μορφής, με σημαντικό αριθμό επισκεπτών, ιδιαίτερα τα Σαββατοκύριακα της χειμερινής περιόδου.[5][6]

Ο οικισμός βρίσκεται στο νότιο περίγυρο της πεδιάδας της Τρίπολης. Εκτείνεται σε υψόμετρο μεταξύ των 950 και 1.050 μέτρων και είναι χτισμένος αμφιθεατρικά στις βόρειες πλαγιές του Πάρνωνα, με βορεινή έκθεση, απλωμένος σε δύο γειτονιές και περιβαλλόμενος από ρεματιές και μικρούς καταρράκτες. Ιδιαίτερη αξία έχει η πανοραμική θέα από το σημείο, καθώς μοιάζει με μπαλκόνι[7] που βλέπει προς το οροπέδιο της Τρίπολης και τον κάμπο της Μαντίνειας, με τον οπτικό ορίζοντα να φτάνει ως τα όρη Μαίναλο, Αρτεμίσιο, Χελμό και Ερύμανθο.[8]

Το χωριό είναι κατάφυτο από καστανιές και πλατάνια, ενώ ένα δάσος με έλατα ξεκινάει από το βορειοανατολικό άκρο του. Στην περιοχή ευδοκιμούν ιδιαίτερα οι κερασιές, ενώ παλαιότερα υπήρχαν και βυσσινιές. Επίσης θα δει κανείς μηλιές, φιρικιές, καρυδιές, βελανιδιές αλλά και ορισμένες φουντουκιές και αχλαδιές, σε ένα θέαμα που παρουσιάζει ενδιαφέρον ιδιαίτερα το φθινόπωρο, με την εναλλαγή των χρωμάτων στις φυλλωσιές των φυλλοβόλων δέντρων.[9][10]

Είναι σε απόσταση 175 χιλιομέτρων ή 2 ωρών περίπου από την Αθήνα, 20 χιλιομέτρων (25 λεπτά) από την Τρίπολη και 33 χιλιομέτρων (35 λεπτά) από το Άστρος

Ιστορία

Αρχαία λατομεία

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών: Γλυπτά του Δαμοφώντα από το ναό της Δέσποινας στη Λυκόσουρα. Από αριστερά προς τα δεξιά: Άρτεμις, Δήμητρα, πέπλο Δέσποινας, Άνυτος (Τιτάνας), θηλυκός Τρίτων (θραύσμα από το θρόνο). Τα εκθέματα 2 και 3 είναι από μάρμαρο Δολιανών.

Βορειοδυτικά της κοινότητας, στις θέσεις «Αλεπότρυπες» και «Ψοφιαίικα», βρίσκονται αρχαία λατομεία που χρονολογούνται από την αρχαϊκή-κλασική εποχή και παράγουν το ομώνυμο τοπικό μάρμαρο Δολιανών,[17] το οποίο είναι χρώματος λευκού, με τόνο προς το κυανότεφρο ή ανοικτοκυανότεφρο.[18][19] Είναι από τα ποιοτικότερα μάρμαρα της Πελοποννήσου, παρουσιάζοντας ομοιότητες με το Πεντελικό μάρμαρο της Αττικής, παρ’ όλο που δε φτάνει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του τελευταίου.[20]Χρησιμοποιήθηκε συνηθέστερα ως δομικός λίθος και σπανιότερα στη γλυπτική.

Επανάσταση

Προτομή του Νικηταρά στο ρέμα του Τσάκωνα, εκεί όπου εκτυλίχθηκε η Μάχη των Δολιανών.

Στις 18 Μαΐου του 1821, κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, στο χωριό δόθηκε η λεγόμενη Μάχη των Δολιανών. Στη συγκεκριμένη μάχη, ο Νικηταράς που κρατούσε με 300 άντρες τα Άνω Δολιανά, κατάφερε να αποκρούσει 4.000 Τούρκους που επιτίθεντο με πυροβολικό. Εκείνη τη μέρα πήρε και το προσωνύμιο «Τουρκοφάγος» που τον συνόδευε μετέπειτα, διότι σύμφωνα με την παράδοση έπεσαν πολλοί Τούρκοι από το χέρι του. Στη μνήμη του έχει ανεγερθεί ανδριάντας στην είσοδο του οικισμού και συγκεκριμένα στην περιοχή «ρέμα του Τσάκωνα», το κυρίως θέατρο της μάχης

Αξιοθέατα

Το Ιστορικό και Εθνογραφικό Μουσείο Δολιανών

Στις 23 Μαΐου του 2015 εγκαινιάστηκε το «Ιστορικό και Εθνογραφικό Μουσείο Δολιανών», αφιερωμένο στην ιστορική μάχη που διεξήχθη στο χωριό αλλά και στην ευρύτερη λαογραφία της καθημερινότητας της περιοχής. Στεγάζεται στην οικία Χριστοφίλη, ένα από τα σπίτια στα οποία ταμπουρώθηκαν οι Έλληνες αγωνιστές, περιστατικό από το οποίο η οικία βαφτίστηκε «Το ταμπούρι του Νικηταρά».[45][46] Είναι ανοιχτό για το κοινό κάθε Σάββατο και Κυριακή πρωί με ελεύθερη είσοδο.[47]

Ιδιαίτερου κάλλους είναι το παλαιό σχολείο, το οποίο λειτουργεί σήμερα ως παραδοσιακός ξενώνας. Αποτελείται από δύο κτήρια , τα οποία έχουν κηρυχθεί διατηρητέα από το ΥΠΕΧΩΔΕ.[48] Το μικρότερο και παλαιότερο από αυτά ανεγέρθη το 1853.[7]

Ως σχολείο, λειτουργούσε τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο κάθε σχολικού έτους, μέχρι οι κάτοικοι να ολοκληρώσουν τη συγκομιδή καστάνων και σπαρτών και να μεταφερθούν στον πεδινό οικισμό. Σταμάτησε τη λειτουργία του τον Οκτώβριο του 1982.

Σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρου από το κέντρο του χωριού, στο δρόμο προς τον οικισμό Δραγούνι και μετά τον καταρράκτη στο ρέμα του Αϊ Γιαννιού, βρίσκεται το γραφικό ξωκλήσι του Αϊ Γιάννη, στο μέσον μιας κατάφυτης πλαγιάς με πανοραμική θέα προς το χωριό.

Εδώ είχε στρατοπεδεύσει ο Νικηταράς με τα παλικάρια του από τις 16 Μαΐου του 1821, ερχόμενος από το στρατόπεδο των Βερβένων με τελική κατεύθυνση το Ναύπλιο για να προμηθευτεί σκαγομπάρουτα. Το πρωί της 18ης Μαΐου όταν και είχε προγραμματίσει την αναχώρησή του, μια Οθωμανική φάλαγγα υπό τον κεχαγιάμπεη Μουσταφά άρχισε να ανηφορίζει προς τον οικισμό με απώτερο σκοπό την πλαγιοκόπηση του στρατοπέδου των Βερβένων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Νικηταράς να εισακούσει το κάλεσμα των χωρικών, να αναβάλλει την αναχώρησή του και να επιστρέψει στον οικισμό για να τον υπερασπιστεί. Έτσι ξέσπασε και η Μάχη των Δολιανών.

Το εκκλησάκι του Αϊ Γιάννη αντικριστά του οικισμού

Παραδοσιακές βρύσες

Λόγω του νερού που αφθονούσε στην περιοχή, στο χωριό είχαν κτιστεί αρκετές μαρμάρινες παραδοσιακές βρύσες, οι οποίες διασώζονται μέχρι και σήμερα, αν και ορισμένες έχουν πλέον στερέψει. Ενδεικτικά:

• Σοποτός, αμέσως μετά τον οικισμό Κούβλη και λίγο πριν την είσοδο στα Δολιανά. Σύμφωνα με την αραβογράμματη επιγραφή της χτίστηκε το 1713 και η ονομασία της σημαίνει “καλά νερά” στα σλάβικα.[49]
• Λουτσίτσα, στην αγορά του χωριού.
• Τσιρίκου, στη θέση Ρυκάκια.
• Κόντη, στη θέση Αγγελαίικα.
• Κοντινός
• Βλάγγα

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%BD%CF%89_%CE%94%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%AC_%CE%91%CF%81%CE%BA%CE%B1%CE%B4%CE%AF%CE%B1%CF%82

Μάχη των Δολιανών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Μάχη των Δολιανών ή Μάχη των Βερβένων πραγματοποιήθηκε το Μάιο του 1821 ανάμεσα στους επαναστατημένους Έλληνες με αρχηγό τον Νικηταρά εναντίον των Τούρκων στα Άνω Δολιανά της Πελοποννήσου, στο πλαίσιο της Ελληνικής Επανάστασης.

Η μάχη

Στις 18 του Μάη τέσσερις χιλιάδες Τούρκοι με κανόνια υπό τον Μουσταφά βγήκαν από την Τρίπολη με στόχο τη διάλυση του στρατοπέδου στα Βέρβενα και χωρίστηκαν σε τρεις φάλαγγες. Η πρώτη φάλαγγα επιτέθηκε στα Δολιανά, η δεύτερη στα Βέρβενα και η τρίτη στο Δραγούνι.[3] Από τα Δολιανά μόλις είχε περάσει ο Νικηταράς με κατεύθυνση το Άργος και το Ναύπλιο. Έτρεξε αμέσως με 120 ένοπλους εκεί πίσω και οχυρώθηκε στα πιο γερά σπίτια του χωριού.[2] Ξέσπασε μάχη κατά την οποία οι Έλληνες κατάφεραν, αν και κατά πολύ λιγότεροι να απωθήσουν τους Τούρκους. Στο μεταξύ έφτασαν ενισχύσεις από το στρατόπεδο Βερβένων αλλά αναγκάστηκαν να γυρίσουν πίσω και να οχυρωθούν στο εκεί στρατόπεδο όπου προέβαλαν αποτελεσματική αντίσταση στους Τούρκους και στη συνέχεια τους κυνήγησαν ως τα Δολιανά όπου ενώθηκαν με τους άνδρες του Νικηταρά.[3] Οι Τούρκοι τράπηκαν σε φυγή αφήνοντας εβδομήντα νεκρούς, τα κανόνια τους και τρεις σημαίες.[2] Επίσης ο Νικηταράς “κέρδισε” το προσωνύμιο του «τουρκοφάγου». Στη μάχη σκοτώθηκαν ο Γεωργάκης Διγενής και ο Αναγνώστης Ρόρης Δολιανίτης, ενώ άλλοι δώδεκα τραυματίστηκαν.[2]

Η σημασία της μάχης

Η μάχη των Δολιανών ματαίωσε τη διάλυση του στρατοπέδου στα Βέρβενα. Εκεί υπήρχαν 2.500 αγωνιστές και η απώλειά του θα ήταν σημαντική.[2] Επίσης τόνωσε το ηθικό των επαναστατών και άνοιξε το δρόμο για την άλωση της Τριπολιτσάς

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%94%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CF%8E%CE%BD

Κάτω Δολιανά

Χωριό του κάμπου που δημιούργησαν οι διπλο-κάτοικοι των Άνω Δολιανών για τόπο χειμερινής κατοικίας τους τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Ξεχωρίζουμε το όμορφο δημοτικό σχολείο (κτίσμα του 1904) και τα λείψανα αρχαίου πύργου (και οικισμού) στην θέση Τσιόροβο.

Στα Κάτω Δολιανά, κοντά στην ιστορική Μονή Λουκούς, περίπου 4 χλμ από το Άστρος ,είναι η Επαυλη του Ηρώδη του Αττικού ,Έπαρχου των Ρωμαίων κατακτητών.

Πηγές :

Ο δημος μας ,Η Βικιπαίδεια ,Exploring Greece

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Doliana of Arcadia

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Κούτρουφα.

Σε απόσταση 5 χλμ. νότια του Άστρους και λίγο μετά τη λιμνοθάλασσα του Μουστού, δίπλα στον επαρχιακό δρόμο Άστρους – Λεωνιδίου βρίσκονται τα Κούτρουφα. Πρόκειται για έναν σύγχρονο σχετικά οικισμό που δημιούργησαν οι κάτοικοι των ορεινών Κουτρούφων. Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει η όμορφη, πλακόστρωτη και σε βαθμίδες διαμορφωμένη πλατεία, πάνω από την οποία στέκει επιβλητική η υπεραιωνόβια ελιά των Κουτρούφων που εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη. Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την εντατική καλλιέργεια της βρώσιμης ελιάς και την παραγωγή ελαιολάδου. Ο ορεινός οικισμός των Κουτρούφων βρίσκεται στις βόρειες πλαγιές του Πάρνωνα, 42 χλμ. από το Άστρος και σε υψόμετρο 1.120 μ. (νοτιοανατολικά των Βερβένων), σε ένα καταπράσινο και πλούσιο φυσικό περιβάλλον. Οι εκκλησίες της Παναγίας και του Αγίου Γεωργίου, το παλιό δημοτικό σχολείο και οι πετρόχτιστες βρύσες αποτελούν τα στολίδια του χωριού. Οι κάτοικοι συνεχίζουν εδώ τις γεωργικές τους ασχολίες με την καλλιέργεια κυρίως της καστανιάς και της καρυδιάς. Από τις πολιτιστικές δραστηριότητες του χωριού ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει στη Γιορτή της Ελιάς ().

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Τα Κούτρουφα είναι ορεινό χωριό της Αρκαδίας. Είναι χτισμένα στις βόρειες πλαγιές του Πάρνωνα σε υψόμετρο 1.120 μέτρων και είναι ένα από τα ορεινότερα χωριά του νομού Αρκαδίας. Διοικητικά ανήκουν στον δήμο Βόρειας Κυνουρίαςκαι σύμφωνα με την απογραφή του 2011ο πληθυσμός τους είναι 153 κάτοικοι, οι οποίοι κατά τους χειμερινούς μήνες εγκαταλείπουν τον οικισμό και εγκαθίστανται στα Κάτω Κούτρουφα, το Άστρος και τους γύρω οικισμούς της περιοχής.

Απο το ExploringGreece.gr

ΚΟΥΤΡΟΥΦΑ

Κοινότητα αποτελούμενη από τα Άνω Κούτρουφα (όρεινό χωριό 7Χλμ.> από τα Άνω Δολιανά. Ξεχωρίζουμε την εκκλησία της Παναγίας και το παλιό Δημοτικό Σχολείο) και τα Κούτρουφα (επί του δρόμου Άστρους -Αγ. Ανδρέα.5 χλμ από το Άστρος) Ξεχωρίζουμε την πλατεία του με την υπεραιωνόβια ελιά).

Υπεραιωνόβια Ελιά Κούτρουφα

Υπεραιωνόβια ελιά, ηλικίας μεγαλύτερης των 2.000 χρόνων και με περίμετρο κορμού 11 μέτρα. Το 2010 εκριζώθηκε με σκοπό την πώλησή της, αλλά τελικά με παρέμβαση του Δήμου Β. Κυνουρίας μεταφυτεύθηκε σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο πάνω από την πλατεία του χωριού

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Koutroufa of Arcadia – astrosgr.com

ΓΙΑΤΙ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΤΑ ΒΕΡΒΕΝΑ

ΥΑ Φ31/45625/5207πε/18-7-1977 – ΦΕΚ 793/Β/20-8-1977

Τίτλος ΦΕΚ      Περί κηρύξεως χώρου της μάχης των Βερβένων ως ιστορικού τόπου.

Κείμενο  

”Εγκρίνομεν τον χαρακτηρισμόν του χώρου της μάχης των Βερβένων ως ιστορικού τόπου, λόγω της αναμφιβόλου ιστορικότητός του και προς αποφυγήν της περαιτέρω αλλοιώσεως”.

KN 5351/1932, άρθρο 52 Ν 1469/1950

Σε ολόκληρη την Ελλάδα και κάθε εποχή μπορεί κάποιος ταξιδιώτης να επιλέξει πολλούς και συνάμα υπέροχους προορισμούς.

Τα Βέρβενα Αρκαδίας ,σας καλούν να τα γνωρίσετε.

Βρίσκονται στη Δυτική πλευρά του Πάρνωνα. Είκοσι λεπτά από την Τρίπολη, πενήντα λεπτά από το Άστρος και μόλις δύο ώρες από την Αθήνα. Η επίσκεψη σε αυτό το υπέροχο ορεινό χωριό της Αρκαδίας είναι μοναδική εμπειρία. Αποφασίστε το.

Γενικά ,μπορούμε να πούμε πως θα ταξιδέψετε πίσω στο χρόνο. Θα αισθανθείτε την αρμονία του φυσικού περιβάλλοντος ,θα μπείτε έστω και για λίγο, σ΄ έναν τρόπο ζωής απλό, ανέμελο ,γεμάτο ανθρώπινη ζεστασιά. Σε ολόκληρη την Ελληνική ύπαιθρο, αλλά εδώ στην Αρκαδία μας, η νοσταλγία του χθες ,η απόλαυση των απλών πραγμάτων και η χαλάρωση από τη δύσκολη καθημερινότητα μοιάζουν να συνυπάρχουν και να «δωρίζονται» απλόχερα σε κάθε επισκέπτη.

Ειδικότερα :

1. Τα Βέρβενα είναι ένας πανέμορφος παραδοσιακός οικισμός με δικό του χρώμα, μοναδικό γιατί η τουριστική ανάπτυξη δεν αλλοίωσε την ουσία του παραδοσιακού αυθεντικού του χαρακτήρα. Είναι ενταγμένο με αριστουργηματικό τρόπο στο φυσικό περιβάλλον, χτισμένο με υλικά που τα παρείχε ο τόπος του..

Σε υψόμετρο 1160 μ. (το ψηλότερο χωριό της επαρχίας Κυνουρίας και από τα ψηλότερα της Αρκαδίας ),είναι αξιοθαύμαστο η ύπαρξη μεγάλων και πλατιών δρόμων ,που εξυπηρετούν ντόπιους και ξένους.

2. ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗ ΣΠΑΝΙΑ ΓΕΩΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ Η καθαριότητά του , ξακουστή. Τα σοκάκια του ολάνθιστα. Εμμονή για τους κατοίκους ο καλός λόγος που βγαίνει από ξένα χείλη. Γιατί γνωρίζουν πως αυτός ο έπαινος αξίζει διπλά.

3. Οι κάτοικοί του ,κομμάτι και συνέχεια του τοπίου. Λιτοί, απλοί, ουσιώδεις. Η δωρικότητα του χαρακτήρα τους ,προτέρημα δυσεύρετο στις μέρες μας…

4. Αξιοπρόσεχτα:

· Η πανοραμική θέα ολόκληρου του Τεγεατικού και Μαντινειακού χώρου.

· Οι Πύργοι που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην επανάσταση του ΄21(Ο πύργος του Παπαϊωάννου (Δαρβέρη) ,του Μαρλαγκούζου, του Κρητικού ,του Αδραχτά ),

· η μεγάλη Βρύση,

· ο Ι.Ν. Τιμίου Προδρόμου,

· η εκκλησία της Παναγιάς κ.ά.

· και αν είστε από τους τυχερούς ,ίσως συναντήσετε και τον Πάνα ,το γιο του Ερμή και της Δρυόπης που τρέχει στις πλαγιές των Βερβενίων ορέων,

«κει στον ωραίον τόπο κει που αρέσει των ανθρώπων,

όπου είναι τα γλυκά κρασιά ,τα ωραία παλικάρια ,

κιτρολεμονιάς κλωνάρια»

. ΑΡΤΕΜΙΔΑ

5. Την ώρα του δειλινού θα μαγευτείτε από τα μοναδικά παιγνιδίσματα του φωτός. Ηλιοβασιλέματα θα δει κανείς πολλά στη ζωή του ,λίγα θα μείνουν στη μνήμη του

6. Λειτουργούν παραδοσιακές ταβέρνες με καλή κουζίνα και ντόπια υλικά.

———————————————–

Απο το Δημο μας

Ιστορικό χωριό γνωστό από την Επανάσταση του 1821. Εδώ δόθηκε η μία εκ των δύο νικητήρια μάχη υπό τον Κ.Καράμπελα κατά του Μουσταφά μπέη, η άλλη ήταν των Δολιανών, που οδήγησε στην Άλωση της Τριπολιτσάς. Από τα πιο ορεινά χωριά της Πελοποννήσου σε υψόμετρο 1160 μέτρα, έχει στα πόδια του τον κάμπο της Τρίπολης. Κατοικείται κατά κύριο λόγο το Καλοκαίρι, όπως και το διπλανό του χωριό Άνω Κούτρουφα, που είναι χαμένο μέσα σε καστανιές και καρυδιές. Απέχει 40 χιλιόμετρα από την Τρίπολη και ξεχωρίζει για τα πετρόχτιστα και μαρμαρόχτιστα σπίτια του. Επιβλητική είναι η Εκκλησία της Παναγίας που έχει κατασκευαστεί από Τηνιακούς μαστόρους. Στο χωριό λειτούργησε το πρώτο τυπογραφείο του Αγώνα του 1821, ενώ μαρμάρινη πλάκα που τοποθετήθηκε το 1920, υπενθυμίζει το γεγονός της άφιξης του Δημήτρη Υψηλάντη στο χωριό στις 21 Ιουνίου του 1821 όπου εγκαταστάθηκε και η Πελοποννησιακή Γερουσία. Τα Άνω Βέρβενα πυρπολήθηκαν το 1826 από τον Ιμπραήμ. Οι κάτοικοί του έχουν μεταφερθεί στα Κάτω Βέρβενα, παραθαλάσσιο οικισμό κοντά στο Παράλιο Άστρος, που αποτελεί τουριστικό θέρετρο με ανεπτυγμένη υποδομή και με εξαιρετική παραλία με άμμο.

https://www.discoverkynouria.gr/el/sights/ano-vervena

Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».

Βέρβενα Τα ιστορικά Βέρβενα αποτελούν ορεινό κεφαλοχώρι του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, στα βορειοδυτικά αντερίσματα του Πάρνωνα και σε υψόμετρο 1.160 μ. και σε απόσταση 42 χλμ. από το Άστρος. Στους αρχαίους χρόνους, σύμφωνα με τον λεξικογράφο Ησύχιο, ίσως να κατοικούσαν εδώ οι Βερβένιοι, Αρκαδικό γένος. Στην περιοχή του χωριού έχουν βρεθεί σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, ενώ στη θέση Παντελεήμονας, βόρεια του χωριού και σε απόσταση 2 περίπου χλμ. βρίσκονται τα ερείπια του ιερού ναού της Κνακεάτιδος Αρτέμιδος. Γύρω από τα Βέρβενα υπάρχουν ερείπια Βυζαντινών οικισμών.

Στα πολυτραγουδισμένα Βέρβενα ξαφνιάζει ευχάριστα τον επισκέπτη η επιβλητικότητα του τοπίου και η αρχιτεκτονική του ιστορικού χωριού. Κάθε σημείο και κτήριο του οποίου ξυπνάει την περηφάνια και ζωντανεύει τις μνήμες του 1821, όπου εδώ γράφτηκαν μερικές από τις πιο ένδοξες σελίδες της ιστορίας του Καράμπελας, ένας από τους πιο ονομαστούς κλέφτες της Πελοποννήσου, τα κατορθώματα του οποίου ύμνησε η λαϊκή μούσα. Στην επανάσταση του 1821 τα Βέρβενα έπαιξαν σημαντικό ρόλο, κυρίως λόγω της στρατηγικής τους θέσης. Το στρατόπεδό τους υπήρξε το πρώτο και ένα από τα σπουδαιότερα κατά τις πρώτες μέρες του αγώνα. Εδώ είχε εγκαταστήσει ο Κολοκοτρώνης το στρατηγείο του, στον Πύργο του Αυγουστή, πριν την επίθεσή του κατά των Τούρκων για την άλωση της Τριπολιτσάς. Εδώ λειτούργησε επίσης το πρώτο οργανωμένο Φροντιστήριο του Αγώνα και έγινε η ηρωϊκή μάχη στις 18 Μαίου του 1821 (Βλ. σελ. 267). Σημαντικές προσωπικότητες του Αγώνα πέρασαν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης από τα Βέρβενα, μεταξύ των οποίων και ο Δημήτριος Υψηλάντης, ο οποίος απευθύνθηκε στους αγωνιστές με έναν εμψυχωτικό λόγο (21 Ιουνίου του 1821). Το χωριό πυρπολήθηκε ολοκληρωτικά το 1826 από τον Ιμπραήμ. Την όμορφη εικόνα του χωριού συμπληρώνουν τα επιβλητικά πυργόσπιτα, τα εντυπωσιακά πετρόχτιστα σπίτια, τα γραφικά σοκάκια, οι πλατείες με τα μαρμάρινα γλυπτά. Αξιόλογες είναι οι εκκλησίες του Τιμίου Προδρόμου και της Παναγίας, έργο Tηνιακών μαστόρων από τις αρχές του αιώνα, που κατασκευάστηκε με χρήματα της Αδελφότητας Βερβενιωτών από την Αμερική. Μοναδική πηγή ύδρευσης του χωριού μέχρι να φτιαχτεί το υδραγωγείο αποτελούσε η «Μεγάλη Βρύση», χτισμένη το 1788 από λευκό μάρμαρο που αποτελείται από δύο τόξα που αντιστοιχούν σε κρουνούς. Η πρόσοψή της είναι διακοσμημένη με ανάγλυφες παραστάσεις που εικονίζουν ανθρώπινες μορφές, ζώα, δέντρα και γεωμετρικά μοτίβα. Αξιοσημείωτο ενδιαφέρον πα ρου σιάζουν τα έργα του Βερβενιώτη γλύπτη Κωνσταντίνου Γκαύρου, που δεσπόζουν τοποθετημένα από τον ίδιο σε περίοπτα σημεία του χωριού. Ήταν ένας λαϊ κός, αυτοδίδακτος γλύπτης της πρώτης εικοσαετίας του 20ου αιώνα και επηρεάστηκε από τους Τηνιακούς μαστόρους που έκτιζαν την Εκκλησία της Παναγιάς. Το χωριό τον χειμώνα δεν κα τοικείται. Αρκετοί κάτοικοι δια χειμάζουν εδώ και πολλά χρόνια στον οικισμό Κάτω Βέρβενα, στο Άστρος αλλά και σε πολλά άλλα σημεία τόσο της Αρκαδίας όσο και των γειτονικών νομών.

Δημοτικό τραγούδι των Βερβένων Πατήσανε τα Βέρβενα – μωρέ σήμερα τα κάνανε μπιργιάνι-γειά σου λεβέντη Γιάννη Πήραν άσπρα, πήραν φλωριά-μωρέ σήμερα πήραν μαργαριτάρια-βαράτε παληκάρια Πήρανε και μια νιόνυφη-καλέ σήμερα Τριών ημερών νυφούλα-μωρ’ Βερβενιωτοπούλα Μπροστά την παν’ δεν περπατεί-καλέ σήμερα Και πίσω δεν πηγαίνει-τα δέντρα τα μαραίνει -Περπάτα αστρί, περπάτα αυγή-καλέ σήμερα Περπάτα νιονυφούλα-μωρ’ Βερβενιωτοπούλα Μη σε βαραίνουν τα φλωριά-μωρέ σήμερα Μη σε βαραίνει η φούντα-μωρ’ Βερβενιωτοπούλα -Δε με βαραίνουν τα φλωριά-μωρέ σήμερα δεν με βαραίνει η φούντα-μωρ’ Βερβενιωτοπούλα Μον’ με βαραίνει το παιδί-καλέ σήμερα που τ’άφησα στην κούνια-π’ανάθεμά τα ούλα Κι είπα της κούνιας: κούνα το-μώρε σήμερα Να πάω να γυρίσω-να μην τ’αλησμονήσω. (Συλλογή: Ιωάννου Η. Τυροβολά)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Τα Βέρβενα (ή Βέρβαινα  η Βέρβενα, γνωστά και με το μη ορθό Άνω Βέρβενα) είναι ορεινό κεφαλοχώρι της Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας το οποίο έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός. Είναι χτισμένα στις βόρειες πλαγιές του όρους Πάρνωνα σε υψόμετρο 1.160 μέτρων, αποτελώντας τον ορεινότερο οικισμό του και ένα από τα ορεινότερα χωριά της Πελοποννήσου. Απέχουν 20 χιλιόμετρα από την Τεγέα Αρκαδίας, 35 χιλιόμετρα από την Τρίπολη και 45 χιλιόμετρα από το Αστρος. Οι κάτοικοι διαμένουν το καλοκαίρι και κατά τους χειμερινούς μήνες μεταφέρονται στα Κάτω Βέρβενα, στο Ξηροπήγαδο, στο Άστρος αλλά -σε μικρότερο βαθμό, και στους γύρω οικισμούς

Αρχαίοι χρόνοι[

Κατά την αρχαιότητα, ίσως κατοικούσαν εδώ οι Βερβένιοι, αρκαδικό γένος, σύμφωνα με τον λεξικογράφο Ησύχιο [2], ενώ η περιοχή του σημερινού χωριού ανήκε στην αρχαία Αρκαδία. Τα αρχαιότερα λείψανα που έχουν επισημανθεί στην περιοχή ανάγονται στη 2η χιλιετία π.Χ. και πρόκειται για λίθινες αξίνες που βρέθηκαν στη θέση Πέτρα, όπου η ομώνυμη βρύση…………….

Ελληνική Επανάσταση[

Κατά την Επανάσταση του 1821, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ίδρυσε στα Βέρβενα στρατόπεδο και είχε εγκαταστήσει το στρατηγείο του στον Πύργο του Αυγουστή, ο οποίος ακόμη σώζεται. Στις 18 Μαΐου 1821, οι Τούρκοι από την Τρίπολη Αρκαδίας επιτίθενται εναντίον του στρατοπέδου χωριού, αλλά αποκρούονται στη μάχη Βερβένων και Δολιανών. Στις 21 Ιουνίου 1821 έφθασε στη Βέρβενα ο Δημήτριος Υψηλάντης από την Οδησσό της Ρωσίας, όπου είχε εγκατασταθεί και η Πελοποννησιακή Γερουσία, όπου και έγινε η επίσημη υποδοχή του, η οποία μνημονεύεται στην μαρμάρινη πλάκα, με τη μορφή ανοιχτού ειληταρίου, που αναρτήθηκε το 1920 στο σημείο της υποδοχής.

Τον Ιούλιο του 1825, στο χωριό επιτέθηκαν τουρκο-αιγυπτιακές δυνάμεις, ενώ το 1826 πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ

====================================

Βερβενιώτες στα Δολιανά

Απο τοAstros News January 9, 2012 ~

Του Παναγιώτη Β. Φάκλαρη

https://astrosnewsarchives.wordpress.com/…/%ce%b2…/…

====================================

Κάτω Βέρβενα Αρκαδίας

Τα Κάτω Βέρβενα είναι ένας μικρός οικισμός στους πρόποδες του όρους Ζάβιτσα, 5 χιλιόμετρα από το Άστρος Κυνουρίας. Είναι ο πρώτος οικισμός της πεδιάδας του Άστρους που συναντάμε ερχόμενοι από την Αθήνα. Αποτελεί τη χειμερινή κατοικία για τους περισσότερους από τους κατοίκους των ορεινών Βερβένων.

Μέχρι το 1927 ονομαζόταν Τσερένι. Κατόπιν, στις 20 Αυγούστου 1927 μετονομάστηκε σε Τημένιον[2], ονομασία που κράτησε μέχρι τις 13 Νοεμβρίου 1984, οπότε και πήρε τη σημερινή του ονομασία.[3]

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%AD%CF%81%CE%B2%CE%B5%CE%BD%CE%B1

Δείτε επίσης την σελίδα 4) «Ελλάδα 2021» : Tο στρατόπεδο των Βερβένων.

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom

Back to Vervena of Arcadia

 Η Μελιγού και στο βάθος ο ιστορικός Αγιάννης

Τα παραδοσιακά χωριά του Πάρνωνα είναι όμορφα

Βέρβενα Αρκαδίας 

Κούτρουφα Αρκαδίας

Δολιανά Αρκαδίας 

Kαστρί Αρκαδίας 

Άγιος Πέτρος Αρκαδίας 

Αγιάννης (Άγιος Ιωάννης)  Kυνουρίας

 Μελιγού Αρκαδίας 

Χάραδρος Αρκαδίας 

Πλάτανος Αρκαδίας 

Σίταινα Αρκαδίας 

Καστάνιτσα Αρκαδίας 

Πραστός Aρκαδίας

Κορακοβούνι Αρκαδίας 

Το καταφύγιο Πάρνωνα απέχει δύο ώρες πορείας από τη Βαμβακού, 

Πίσω στην σελίδα Παραδοσιακά Χωριά

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.” 

#astrosgrcom