Από την διασπορά Νοέμβριος 10,2023
Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας βρίσκεται στη δυτική παραλία του Αργολικού , εκεί που ήταν η αρχαία πόλη Θυρέα και το πόλισμα Άστρον, νότια από την πρώτη πόλη της Ευρώπης το ιστορικό Άργος και την έδρα του Μυκηναϊκού πολιτισμού Μυκήνες.
Για χιλιάδες χρόνια , τουλάχιστον από το 1,500 π.χ ., στα ενδότερα του κάμπου της Θυρέας αδιάκοπα υπήρχε οικισμός και το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας αναμφισβήτητα υπήρχε για πολλούς αιώνες πριν το 1823 .
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ήταν πάντοτε σαφέστατος για όλα και γνώριζε το Άστρος ,το περιβόλι του Καρυτσιώτη , τους ίσκιους των δένδρων του αγροκηπίου . Εις τα απομνημονεύματα του αναφέρει πειστικά “επήγα και εγώ εις το Άστρος”, δηλαδή επήγε εκεί που υπήρχε το Άστρος,… πριν πάει το 1823 υπήρχε …..
«Τέλος πάντων απεφασίσθη εις το Άστρος να γίνη η Συνέλευσις ..εσηκώθηκα και επήγα και εγώ εις το Άστρος ….εις ένα περιβόλι όπου έκαναν την συνέλευσιν .»(Φλούδας Θυρεατικά Β σελ 53) και το γεύμα στον Δημήτριο Υψηλάντη έγινε « εις τους ίσκιους των δένδρων του Άστρους» .
Ο Γ. Τερτσέτης αναφέρει «συνέτρωγαν ο Δημήτριος Υψηλάντης και ο Κολοκοτρώνης εις τους ίσκιους των δένδρων του Άστρους» (Διήγησις Συμβάντων της Ελληνικής φυλής σελ.287).
Ο Γενναίος Κολοκοτρώνης αναφέρει , « η κυβέρνησις διέταξεν να συνταχθή το Έθνος , να γίνη Εθνική Συνέλευσις, όπου άρχισαν να συνάζωνται οι πληρεξούσιοι οι μεν εις το Άστρος ,οι δε του Κολοκοτρώνη και Υψηλάντη εις Ναύπλιον. … απεφασίσθη να μεταβούν και οι εν Ναυπλίω εις το ¨Αστρος» Απομνημονεύματα σελ 88»(Φλούδας Θυρεατικά Β, Άστρος ,Το Χρυσήλιον και Ιστορικόν σελ 165). O Γενναίος Κολοκοτρώνης πειστικότατα αναφέρει το Άστρος το βρήκαν εκεί οι πληρεξούσιοι της Εθνοσυνέλευσης, υπήρχε πολλά χρόνια πριν το 1823 και βέβαια πριν έλθουν οι πληρεξούσιοι της Εθνοσυνέλευσης, δεν το δημιούργησαν τυχαία μόλις έφθασαν και αυθαίρετα το ονόμασαν εκείνη την ημέρα Άστρος.
H διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης είναι ένα συνταγματικό κείμενο.H συνταγματική Εθνοσυνέλευση το 1823 ονόμασε επίσημα τον οικισμό Άστρος. Οι πληρεξούσιοι της Εθνοσυνέλευσης , ο Κολοκοτρώνης , Κ.Ζαφειρόπουλος και άλλοι τίμησαν με την διακύρηξη το μεγάλο εθνικό ευεργέτη μας Δημήτριο Καρυτσιώτη με το καλύτερο τρόπο για τις μεγάλες και ανυπολόγιστες συνεισφορές του στο Ελληνικό Έθνος. «Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καρυτσιώτου», και «Ήδη δε μετά δεκαέξ μήνας Δευτέραν να συγκροτήση εν Άστρει συνέλευσιν» λέει η διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης.
Τα Πρακτικά των Συνεδριάσεων της Βουλής τω Ελλήνων κατά την πρώτην σύνοδον του 1844 τ.Γ , εν Αθήναις εκ του Βασιλικού τυπογραφείου, σ.1214 Συνεδρίασις ΡΜΖ’ της 16 Μαϊου αναφέρουν πειστικά και αδιαφιλονίκητα «διότι η εν Άστρει συνέλευσις συνεκροτήθη όπου ήδη ενηργήθη η εκλογή και ο τόπος ούτος εψηφίσθη και παρ’ αυτής Άστρος».
Πάνος Ζαφειρόπουλος « επήλθεν το έτος 1823 και κατά Φεβρουάριον εσυστήθη η Εθνική συνέλευσις εις Άστρος ..έκαστος δύναται να εννοήσει τι υπέφερον οι κάτοικοι του Άστρους»(Φλούδας Θυρεατικά Β σελ 52).
Πάνος Ζαφειρόπουλος, «Ηλεκτρισθέντες, έγραφεν, υπέρ της ελευθερίας της πατρίδος ,τα πάντα χαίρειν και ειδόντες,μετέβημεν άπαντες εις την πατρίδα μας το Άστρος» ( Ιστ. και Εθνολ. Εταιρ.Κώδικας 316, Φλούδας, Θυρεατικά Β σελ 50).
Από το 1841 έως το 1912, το Άστρος ήταν η χειμερινή έδρα του Δήμου Θυρέας , ο Αγιάννης ήταν η θερινή έδρα {ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841)
Παράλιον Άστρος (Αρκαδίας) ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845 .Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας.
Το Ελληνικό κράτος πριν διακόσια χρόνια ,με βάση τα υπάρχοντα τεκμηριωμένα ιστορικά στοιχεία της εποχής, δικαιολογημένα επίσημα, τελεσίδικα και οριστικά ονόμασε τους οικισμούς Άστρος και Παράλιο Άστρος, το 1823, το 1841 και το 1845 και συνεχίζει να αποκαλεί αδιάκοπα μέχρι σήμερα . Η Βουλή των Ελλήνων ,πριν διακόσια χρόνια, το 1844 αναφέρει «και ο τόπος ούτος εψηφίσθη και παρ’ αυτής Άστρος».Αυτή είναι η αναμφισβήτητη ιστορική αλήθεια.
ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ Ἱστορίαι
V.41.2″Η Κυνουρία γη έχει εν αυτή Θυρέαν και Ανθήνην πόλιν, νέμονται δε αυτήν Λακεδαιμόνιοι”,_
[2.27.2] ἐκπεσοῦσι δὲ τοῖς Αἰγινήταις οἱ Λακεδαιμόνιοι ἔδοσαν Θυρέαν οἰκεῖν καὶ τὴν γῆν νέμεσθαι, ἡ δε Θυρεᾶτις γῆ μεθορία τῆς Ἀργείας καὶ Λακωνικῆς ἐστίν, ἐπὶ θάλασσαν καθήκουσα. καὶ οἱ μὲν αὐτῶν ἐνταῦθα ᾤκησαν, οἱ δ᾽ ἐσπάρησαν κατὰ τὴν ἄλλην Ἑλλάδα”.
Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ, 82.1 & 82.2
82.1 .. τοῖσι δὲ καὶ αὐτοῖσι τοῖσι Σπαρτιήτῃσι κατ᾽ αὐτὸν τοῦτον τὸν χρόνον συνεπεπτώκεε ἔρις ἐοῦσα πρὸς Ἀργείους περὶ χώρου καλεομένου Θυρέης·
82.2 τὰς γὰρ Θυρέας ταύτας ἐοῦσα τῆς Ἀργολίδος μοίρης ἀποταμόμενοι ἔσχον οἱ Λακεδαιμόνιοι.
Γεωγραφικά η περιοχή της Κυνουρίας χωρίζεται σε δυο μεγάλες ενότητες. Στη βόρεια Κυνουρία , στα αρχαία χρόνια αντιστοιχούσε στην περιοχή της Θυρεάτιδας γης , υπήρχε ο κύριοτερος οικισμός της περιοχής η Θυρέα και δευτερεύοντες η Ανθήνη, η Νηρίδα, η Εύα και αργότερα τουλάχιστον από το 2.μ,χ αιώνα το Άστρος. Στο νότιο αντιστοιχούσε στη χώρα των Πρασιών, στην οποία υπήρχε ο κύριος οικισμός Πρασιαί και οι δευτερεύοντες Τυρός και Γλυππία
Υποστηρίζεται η άποψη από τους ιστορικούς οι Θυρεάτες προέρχοντο από τους Δαναούς. που εγκαταστάθηκαν στο Άργος, την πρώτη πόλη της Ευρώπης, από το 2,800-2,000 π.χ.
Ως προς το τοπωνύμιο «Θυρέα», οφείλει την προέλευσή του στο ότι η περιοχή αποτελούσε τη δίοδο ή θύρα επικοινωνίας και μετάβασης από το Κράτος του Άργους στο Κράτος της Σπάρτης και τανάπαλιν (Θουκυδίδης, Β΄ 27). Το φυσικό μάλιστα όριο, κατά τον Ευριπίδη (Ηλ. 410-2), ήταν ο «Ταναός», δηλαδή ο σημερινός χείμαρρος Τάνος.
Αλλά υπάρχει και η άλλη άποψη , η Θυρέα πήρε το όνομα από τον Θυρεάτη η Θυραιάτη η Θυραίο ,έγγονο του Πελασγού.
“Η Θυρέα εν τη Αργολίδι γη και ο Θυρεάτης καλούμενος κόλπος από του Θυραιάτα * τούτου τα ονόματα εσχήκασι” Παυσανίας VIII ,3,3)(*από Θυρεάτης η Θυραιάτης η Θυραίος , ήταν γυιός του Λυκάονος, αρχαίου βασιλιά της Αρκαδίας , γιού του Πελασγού) (Θυεράτις Γη σελ 25).
Η Κυνουρία από τα τέλη του 11ου αι. π.Χ. ως τα ρωμαϊκά χρόνια, αποτέλεσε περιζήτητη λεία για την ικανοποίηση συμφερόντων της Σπάρτης και του Άργους. Η τύχη της Κυνουρίας φαίνεται να κρίθηκε οριστικά ο 546 π.Χ., στη μάχη της Θυρέας (ή μάχη των Εξακοσίων Επιλέκτων), οπότε η Σπάρτη επικράτησε του Άργους και απέκτησε τον έλεγχο της Κυνουρίας.
ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ Ἱστορίαι. 2.27.2 ] ἡ δὲ Θυρεᾶτις γῆ μεθορία τῆς Ἀργείας καὶ Λακωνικῆς ἐστίν, ἐπὶ θάλασσαν καθήκουσα. καὶ οἱ μὲν αὐτῶν ἐνταῦθα ᾤκησαν, οἱ δ᾽ ἐσπάρησαν κατὰ τὴν ἄλλην Ἑλλάδα”.
Το άστυ , η αρχαία πόλη Θυρέα.
Η Θυρέα ήταν θρύλος πριν το Τρωϊκό πόλεμο (1250-1240 π.χ.)“Θυρέας Όμηρος μεν ουκ ωνόμασεν, οι δ’ άλλοι θρυλούσι”Στράβων 376 (Θυεράτις Γη σελ 23).
Ο Θουκυδίδης ,ο πρώτος επιστήμονας Ιστορικός του κόσμου, και ο Ηρόδοτος , αναφέρουν η Θυρεάτις Γη ( Θυρέα) υπήρχε πριν 3,000 χρόνια . Ο Ηρόδοτος αναφέρει την Θυρέα στα τέλη του 11ου αι. π.Χ. αιώνα ,που από τότε ήταν για χιλιάδες χρόνια το μήλο της έριδος μεταξύ των Αργείων και των Λακεδαιμονίων.
Οι Αιγινήτες στην αρχή του Πελοποννησιακού πολέμου καταδιώχθηκαν από την πατρίδα τους από τους Αθηναίους και διασκωρπήθηκαν όπου μπορούσαν σε ολόκληρη την Ελλάδα. Μερικοί εγκαταστάθηκαν στην Θυρέα, που τους παραχώρησαν οι Λακεδαιμόνιοι, και άρχισαν να οχυρώνονται στη σημερινή χερσόνησου του Παραλίου Άστρους, γιατί γνώριζαν τους Αθηναίους. Αλλά το 424 π.χ.ο Αθηναίος στρατηγός Νικίας τους καταδίωξε πάλι από τη χερσόνησου του Παραλίου Άστρους και οι Αιγινήτες κατέφυγαν στην γειτονική οχυρωμένη αρχαία πόλη Θυρέα, εγκαταλείποντας τα οχυρά και μισοτελειωμένα τείχη.
Μερικοί Αιγινήτες, αφού δεν είχαν πατριδα, κατέφυγαν στα βουνά και μερικοί εγκαταστάθηκαν στον Πλάτανο και στο Αγιάννη. Υπάρχει η εκδοχή ο Αγιάννης πήρε το όνομα από τους Αγιαννίτες , που προήλθε από τους Αιγινήτες.
Ο Θουκυδίδης αναφέρεται στην αρχαία πόλη Θυρέα ,που επίσης ήταν οχυρωμένη (Θουκυδίδης 4,56,4,57 )“πάση την στρατιά και αιρούσι Θυρέαν.Και την τε πόλιν κατεύκασαν και τον ενόντα εξεπόρθησαν,τους τε Αιγινήτας…”
Η κρατούσα άποψη από την παραπάνω και άλλες αναφορές του Θουκυδίδη , το άστυ (η πόλη) Θυρέα άρχιζε περίπου δύο χιλιόμετρα από την παραλία και απλωνόταν στη Θυρεατική Γη ,στο κάμπο της Θυρέας και η “άνω πόλις εν η ώκουν” Θυρέα ήταν στο Ελληνικό η Τειχιό,που βρίσκεται μεταξύ Άστρους και Αγιάννη.
Η αρχαία πόλις Θυρέα συμπεραίνουμε σίγουρα βρισκόταν στο κάμπο της Θυρέας κοντά στο Άστρος και πιθανά στην σημερινή τοποθεσία του Άστρους, αφού η αρχή της πόλης ήταν περίπου δύο χιλιόμετρα από την παραλία ,όπως αναφέρει ο Θουκυδίδης και θα είχε μια έκταση μερικά χιλιόμετρα, ήταν το άστυ, το μητροπολιτικό κέντρο της περιοχής και η σπουδαιότερη πόλη στην ευρύτερη περιοχή της αρχαίας Βόρειας Κυνουρίας . Από την αρχαία πόλη Θυρέα πήρε το όνομα η περιοχή Θυρεάτις Γη η περιοχή Θυρέα. Η «άνω πόλη» Θυρέα ήταν στο Ελληνικό η Τειχιό μεταξύ Άστρους και Αγιάννη.
Από τη θέση της αρχαίας πόλη Θυρέας ,συμπεραίνουμε στην αρχαιότητα οι κάτοικοι στην περιοχή κατοικούσαν στα ενδότερα φαίνεται για λόγους υγείας απέφευγαν τα έλη, γιατί η γη δεν ήταν καλλιεργήσιμη γύρω από τα έλη και προτιμούσαν τις βουνοπλαγιές ,που επίσης ήταν μακρυά από τους πειρατές.
Η πόλη Θυρέα ήταν διμερής, γιατί επίσης υπήρχε και η άνω πόλη στη περιοχή του Ελληνικού η Τειχιό.Φαίνεται οι κάτοικοι της Θυρέας κατοικούσαν το περισσότερο χρόνο στην «άνω πόλη» στο Ελληνικό η Τειχιό, όπως έκαναν για χιλιάδες χρόνια οι Αγιαννίτες, τον χειμώνα κατέβαιναν για λίγους μήνες στο Άστρος , στο «Γιαλό», στα αρχοντικά ,στους «πυργους» και στα καλύβια τους για να μαζέψουν τις ελιές και την Άνοιξη έφευγαν από τον κάμπο για να αποφύγουν τον ελώδη πυρετό του «Γιαλού» και να μην τους «φάει ο κάμπος , και κατοικούσαν τον περισσότερο χρόνο στα βουνά του Αγιάννη του Άστρους, για το υγιεινό κλίμα του. Είναι σχετικό οι κάτοικοι το Άστρους να αποκαλούνται και σήμερα Θυρεάτες και υπάρχει από το 1928 η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα Πανθυρεατικός, ο Πήγασος Α.Ο. Θυρέας και άλλοι σύλλογοι όπως ο Σύλλογος Αστρινών Θυρεατών και Ο Θυρεάτης
Με την πρώτη διοικητική διαίρεση του ελληνικού κράτους το 1835,συστήθηκε ο Δήμος Θυρέας με έδρα τον οικισμό Άγιος Ιωάννης (ΦΕΚ 16Α – 24/05/1835) και το Άστρος εντάχθηκε στο δήμο. Από το 1841 έως το 1912, το Άστρος ήταν η χειμερινή έδρα του Δήμου Θυρέας , ο Αγιάννης ήταν η θερινή έδρα {ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841) .
Ελληνικό η Τειχιό και Θυρέα.
ΥΑ 25344/1499/11-4-1960 – ΦΕΚ 199/Β/11-5-1960 Τίτλος ΦΕΚ,Περί κηρύξεως αρχαιολογικού χώρου.
“Xαρακτηρίζομεν ως αρχαιολογικόν χώρον την περιοχήν την καλουμένην Ελληνικό η Tειχιό, την ευρισκομένην εις τα ορεινά της Θυρέας και άνωθεν της από Aστρους εις Tρίπολιν οδού”.
Σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων από το σημερινό Άστρος, στην περιοχή Ελληνικό η Τειχιό , πιθανότατα εδώ ήταν η επάνω πολή της Θυρέας ,υπήρχε Ναός αφιερωμένος στο Θεό Απόλλωνα τον οποίο λάτρευαν ιδιαίτερα οι Κυνούριοι. Στη θέση αυτή σήμερα βρίσκονται ερείπια αρχαίας πόλης του 5ου έως 3ου π.χ αιώνα κατά τις εκτιμήσεις των αρχαιολόγων.
Από το Δήμο μας
“Σε απόσταση περίπου 5 χιλιομέτρων από το Άστρος στην κορυφή του λόφου πάνω από τις στροφές «κοδέλες » σε λίγη απόσταση από τον ανηφορικό δρόμο προς τον Αγιάννη βρισκεται το Ελληνικό η Τειχιό,από εκεί η θέα της Θυρεάτιδας Γης και του Αργολικου κόλπου είναι εξαιρετικη. Στο σημείο υπάρχει επιγραφή της αρχαιολογικής υπηρεσίας που οδηγεί σε αγροτικό δρόμο και μετά από 2 χιλιόμετρα φθάνει ο επισκέπτης σε ένα πλάτωμα, που αποτελεί την αρχή 15λεπτης πορείας που οδηγεί στην κορυφή ενός λόφου, του Τειχιού ή Ελληνικού. Εδώ αντικρίζει κανείς τα ερείπια του αρχαίου ιερού ναού του Θεού Απόλλωνα, ερείπια τειχών, οικοδομημάτων και υπόγειων δεξαμενών και λειψάνων της Άνω Θυρέας ή για κάποιους άλλους της Νηρηίδας.”
Αναφορές για το Άστρος πριν το 1823
Άστρον , Κλαύδιος Πτολεμαίος 2ο μ.χ. αιώνα
Άστρος και το κάστρο Εστέλλα στον Αγιάννη (1256 ), Ν.Βέης
Άστρον και Άγιος Ιωάννης , Φραντζής, ( 1435)
Το «ΑΣΤΡΟΣ» και η πατρίδα μας « Άστρους (Astro)», Καρυτσιώτης (Έφυγε από τον Αγιάννη το 1756)
Το πόλισμα Άστρον 2ο μ.χ. αιώνα.
Η πρώτη αναφορά για το πόλισμα Άστρον έγινε από τον Πτολεμαίο τον 2ο μ.χ. αιώνα, αλλά ο Πτολεμαίος δεν αναφέρει την ακριβή τοποθεσία του οικισμού . Από την αναφορά του Πτολεμαίου το Άστρον ήταν κάπου από το Λεωνίδιο μέχρι το Ναύπλιο . Δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα αξιόπιστα τεκμήρια που να συνδέουν το πόλισμα Άστρον με μία ακριβή και συγκεκριμένη τοποθεσία, παρά μόνο υπάρχουν ερμηνείες και συμπεράσματα.
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός και αναφέρεται από πολλούς ιστορικούς μελετητές στην αρχαιότητα οι κάτοικοι στην περιοχή κατοικούσαν στα ενδότερα από την εποχή της Θυρέας μέχρι το 1821 και αργότερα , για λόγους υγείας απέφευγαν τα έλη και προτιμούσαν τις βουνοπλαγιές που επίσης ήταν μακρυά από τους πειρατές. (Ν.Βέης και άλλοι).Το αναμφισβήτητο αυτό γεγονός για χιλιάδες χρόνια μας οδηγεί να αναζητήσουμε το πόλισμα Άστρον στα ενδότερα του κάμπου της Θυρέας. Άλλωστε στην αρχαιότητα η τοποθεσία που βρίσκεται το Παράλιο Άστρος πιθανόν είχε άλλη διαφορετική ονομασία από το πόλισμα Άστρον που ήταν Πυράμια η Απόβαθμοι, όπως αναφέρουν ιστορικοί μελετητές.
Από, Νίκο Α. Βέη , Μνείαι του Άστρους.
« οι διάφοροι πληθυσμοί οι διαιτώμενοι κατά τα παράλια της Θυρεάτιδος ηναγκάσθηκαν για τούτον η εκείνο τον λόγον να πήξωσι τας σταθεράς αυτών καλιάς κατά τα ενδότερα της Κυνουρίας»(σελ 100) και « του κλίματος αυτής μη επιτρέποντος την εν τω ιδίω τόπω χειμώνος και θέρους διατριβήν»… «αναγκάζονται ένεκεν των ελωδών πυρετών να αναβαίνωσιν εις τον Άγιον Ιωάννην»(σελ 99).
Πριν το 1823 η τοποθεσία που βρίσκεται το Παράλιο Άστρος ήταν ακατοίκητη για χιλιάδες χρόνια. Ο Άκουρος αναφέρει στον Όθωνα σχετικά το ακατοίκητο τούτο μέρος. Η χερσόνησος Παραλίου Άστρους , το «Νησί» , είναι βραχώδης και πριν το 1823 στη γύρω περιοχή από την Παλιόστερνα , την σημερινή κεντρική πλατεία , μέχρι τον Ατσίγγανο υπήρχαν πολλά έλη και βούρλα .Το Παράλιο Άστρος είναι ο νεότερος οικισμός την περιοχή και κτίστηκε από Πάνο Ζαφειρόπουλο η Άκουρο, τους αδελφούς του και τους Αγιαννίτες φίλους και συνεργάτες του. Από αναφορά του Λογοθέτη για το σπίτι του ,τα πρώτα σπίτια του οικισμού κτίστηκαν το 1832 και ο καινούργιος οικισμός το 1845 εντάχθηκε στο Δήμο Θυρέας με το επίσημο όνομα Παράλιο Άστρος. ΟΙ Παραλιώτες τίμησαν το Άκουρο με προτομή του στην κεντρική πλατεία, ΟΙΚΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΙΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ.
Φυσικά από το 1832 μέχρι το 1845 ο οικισμός υπάγεται στον Αγιάννη- Άστρος, αφού οι οικιστές Ζαφειρόπουλοι ,ο Λογοθέτης και οι πρώτοι κάτοικοι ήταν από τον Αγιάννη-Άστρος, που υπερήφανα ονόμαζαν πατρίδα τους. Όπως πάντοτε γίνεται με τα πρώτα σπίτια νέων οικισμών αρχικά υπάγονται στον πλησιέστερο οικισμό μέχρι να αποκτήσουν το επίσημο όνομα και το ίδιο γίνεται σήμερα με τα σπίτια έξω και δυτικά του Άστρους και κοντά στο Χάνι Κοπανίτσα υπάγονται στο Άστρος, αν και βρίσκονται μακρύτερα από το Παράλιο Άστρος.
Αυτό έγινε έκδηλα με το Παράλιο Άστρος το 1832-1845. Πάντοτε όταν κτίζονται τα πρώτα σπίτια δεν ονομάζονται αμέσως από το κράτος επίσημα με όνομα οικισμός και φυσικά τα λίγα σπίτια δεν γίνονται από το κράτος πρωτεύουσα του δήμου, μάλιστα με τό ίδιο όνομα Άστρος που το κράτος χρησιμοποίησε στην Εθνοσυνέλευση πριν λίγα χρόνια και επίσημα είχε ονομάσει το γειτονικό οικισμό Άστρος, που είναι πολύ μεγαλύτερος και έχει πολύ εκδηλη σε όλους τη πρόσφατη ιστορία του από την Εθνοσυνέλευση …«Εξεδόθη εν Άστρει εντός του μουσείου Καρυτσιώτου».
ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845. Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας.Το 1845 ο οικισμός πήρε επίσημα την ονομασία Παράλιο Άστρος. Αν το Παράλιο Άστρος είχε νωρήτερα άλλο επίσημο όνομα θα υπήρχε αναφορά για αλλαγή η κατάργηση ονόματος στο ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845. Από το 1832 μέχρι το 1845 το Παράλιο Άστρος δέν είχε επίσημο όνομα και υπάγετο στο Άστρος .
Ο Leake (Travels in the Morea ) το 1806 αναφέρει δεν υπήρχε οικισμός στην τοποθεσία του Παραλίου Άστρους και αναφέρει το όνομα της τοποθεσίας ήταν Scala of Astro (= Σκάλα του Άστρους) (σελ 485),(σκάλα σημαίνει λιμάνι), όπως επίσης αναφέρουν ο Κ.Ζαφειρόπουλος , η Πελοποννησιακή Γερουσία και πολλοί άλλοι. Ο Leake αναφέρει «στη σκάλα υπάρχουν μια δεξαμενή, ένα χάνι, ένα πυργόσπιτο του (Τούρκου) φοροεισπράκτορα, και δύο τρεις μικρές αποθήκες» (σελ 482 , όπως το ίδιο αναφέρουν και άλλοι ιστορικοί μελετητές. Η Σκάλα του Άστρους ήταν το λιμάνι της περιοχής για χιλιάδες χρόνια.
Αφού δεν υπήρχε οικισμός πριν το 1823 στην σημερινή τοποθεσία του Παραλίου Άστρους και πολλοί συμφωνούν την εποχή αυτή οι κάτοικοι προτιμούσαν τα ενδότερα,(π.χ. Νίκος Βέης ) ,αυτό επιβεβαιώνει την αναφορά του Φραντζή ότι το πόλισμα Άστρον είναι το σημερινό Άστρος . Άν υπήρχε οικισμός στην σημερινή τοποθεσία του Παραλίου Άστρους το 1435,που έγινε η αναφορά του Φρατζή, κάτι θα υπήρχε έστω και ερείπια το 1806, όπως υπήρχαν σπίτια αδιάκοπα αυτή τη χρονική περίοδο και το 1823 στο Άστρος και στον Αγιάννη, που επίσης οι οικισμοί αναφέρονται από τον Φραντζή το 1435.
Επίσηςο Leake αναφέρει ότι υπήρχαν οικισμοί στην πεδιάδα της Θυρέας. « στην πεδιάδα είναι τα καλύβια που ανήκουν στα χωριά Άγιος Ιωάννης, (το σημερινό Άστρος), Μελιγού, Κορακοβούνι και Πραστός (Άγιος Ανδρέας)» (σελ 483). Αναφέρει « ολόκληρη η πεδιάδα βόρεια του ποταμού ( του μουστού προς την θάλλασα) και της λίμνης Μουστού ονομάζεται Άστρος και νότια Άγιος Ανδρέας» (σελ 484) και στο σημερινό Άστρος το 1806 υπήρχαν σπίτια με δύο πατώματα (σελ 486).
Ο Leake επίσης αναφέρει τα Αγιαννίτικα καλύβια ,αλλά επίσης αναφέρει τον Αγιάννη σαν Αγιαννίτικα καλύβια. (σελ 492) «Αυτός ο δρόμος φεύγει στα αριστερά του Eλληνικού φρουρίου που είδα από την πεδιάδα του Άστρους, (δηλ από το Ξεροκάμπι) που βρίσκεται δύο μίλια πάνω από τα Αγιαννίτικα Καλύβια, μετά μπαίνει στο καλλιεργούμενο κάμπο του Ξεροκάμπι κοντά στον Αγιάννη».(Leake Travels in Morea,σελ 492)
Συμπεραίνουμε με τα παραπάνω και την τεκμηριωμένη αναφορά του Φραντζή για το Άστρον , το πόλισμα Άστρον βρισκόταν σαν συνέχεια της πόλης Θυρέας στο κάμπο της Θυρέας , κοντά η εκεί που ήταν η αρχαία πόλη Θυρέα ,που είναι πολύ κοντά η στο σημερινό Άστρος . Αφού στη περιοχή αναμφισβήτητα στην αρχαιότητα στο συγκεκριμενό σημείο υπήρχε η αρχαία πολη Θυρέα, είναι λογικό και πιθανό επίσης αργότερα αδιάκοπα να κατοικείται , όπως συνεχίζει να κατοικείται σήμερα.
Το Άστρος και το κάστρο Εστέλλα στον «Αγιάννη του Άστρους» (1256 )
Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας υπήρχε πριν το 1256 .
« Κεντρικός πύργος Άστρους » Κάστρο Εστέλλα στο Ξεροκάμπι στον Αγιάννη, η φωτογραφία είναι, Από το Αναστάσιος Ι. Μπάλλας ,Πελοποννησιακά, Τόμος ΚΓ Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών,Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών Άστρος ( σ.209-210 Κάστρο Άστρους ),Κάστρα της Κυνουρίας-Κάστρα της Τσακωνιάς.
Νίκο Α. Βέη , Μνείαι του Άστρους.
Ο Νίκος Βέης (1883; – 1958) Βυζαντινολόγος ιστορικός και νεοελληνιστής, καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός αναφέρει στο βιβλίο του Μνείαι του Άστρους το σημερινό Άστρος υπήρχε πριν το 1256 και από το διμερές Άστρος –Αγιάννη πήρε το όνομα του το κάστρο Εστέλλα =Άστρος στο Ξεροκάμπι του Αγιάννη. Αναμφισβήτητα το κάστρο στον Αγιάννη είναι το κάστρο Εστέλλα, του χρονικού του Μορέως.
Οι διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί ιστορικοί μελετητές Νίκος Βέης , Σπ. Λάμπρος , Κ.Ρωμαίος, Αδαμ. Αδαμαντίου και Αναστάσιος Ι. Μπάλλας , και άλλοι τοποθέτησαν πειστικά το κάστρο Εστέλλα του Αραγωνικού Χρονικού του Μορέως στο Ξεροκάμπι ανάμεσα στα χωριά Άγιος Ιωάννης και Άγιος Πέτρος. Επίσης διακεκριμένοι καστρολόγοι πειστικά συμφωνούν με τα παραπάνω.«Αυτός ο δρόμος φεύγει στα αριστερά του Eλληνικού φρουρίου(το κάστρο Εστέλλα=Άστρος) που είδα απότην πεδιάδα του Άστρους, (δηλαπό το Ξεροκάμπι) που βρίσκεται δύο μίλια πάνω από τα Αγιαννίτικα Καλύβια, μετά μπαίνει στο καλλιεργούμενο κάμπο του Ξεροκάμπι κοντά στον Αγιάννη».(Leake Travels in Morea,σελ 492)
Κάστρο Εστέλλα – Ελληνικά Κάστρα (kastra.eu)
Κάστρα της Κυνουρίας. Επισκόπηση των μεσαιωνικών κάστρων της Τσακωνιάς Tsakonian Archives
Εστέλλα, κάστρο – mobileContent – eCastles (culture.gr)
Από Νίκο Α. Βέη , Μνείαι του Άστρους
Και δη εν τη αραγωνιακή παραλλαγή του Χρονικού του Μωρέως αναφέρεται ότι ο πρίγκιψ του Μωρέως Γουλιέλμος Βιλλαρδουίνος προς ευκολωτέραν υποταγήν των Τσακώνων έκτισε , τω 1256, το κάστρον, όπερ καλείται la Estella” Παραθέτω …. Et le princep por mellor senyorear los fizo alli un castiello suso en las montanyas, el qual se clama la Estella .Προφανώς το Estella τούτο… είναι το Άστρος» (σ.93»…..
«Όθεν το castiello la Estella (=Άστρος) πρέπει να αναζητήσωμε στα ενδότερα της Κυνουρίας « suso en las montanyas”. «Και όντως το Άστρος και κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους ήτο διμερές… ο Άγιος Ιωάννης κατ αρχάς είχεν υπόστασιν σαν θερινή κατοικία των Αστρεινών καλουμένη και (επάνω) Άστρος και Αγιάννης Άστρους,έπειτα δε κατέστη και αυτοτελές χωρίον ,ότε μετά την Άλωσιν της Βασιλευούσης …Και ακριβώς επί μεμονωμένου βουνού άνωθεν του Αγίου Ιωάννου (=Επάνω Άστρους) κείται … το Κάστρο τη Ωριάς …Κατά την εμήν γνώμην μετά τας ανωτέρω εξηγήσεις πιθανώτατα δυνάμεθα να ταυτίσωμεν το Κάστρο της Ωριάς του Πάρνωνος προς το Estella =Άστρος.(σελ 99-100).
Το 1256 «προφανώς το Estella τούτο… είναι το Άστρος» (σελ 93 )
«εκείνου περί τον αιγιαλόν άστρου εις το κάμπο της Μαλεβής» Ανδρόνικου Β’Του Παλαιολόγου 1320 (σελ 93)
“Eγράφη δια χειρός εμού εν τω Άστρω» 1372 και 1374 (σελ 96) («εχομε δύο κώδικες γραφέντας εν Άστρει») (σελ 97)
‘Προς τον αιγιαλόν είναι το Άστρος ,πόλις ποτέ, τανύν έρημον» Μελέτιος,( σελ 101) .(Οι Αγιαννίτες αποκαλουσαν το Άστρος και «Γιαλό» και τους Αστρεινούς «Γιαλίσιους»).
Το σημερινό Άστρος αναφέρεται στους Ενετικούς χάρτες του μεσαίωνα Toast(r)ι ,Toastri και Astro και το κάστρο Εστέλλα στο Ξεροκάμπι στον Αγιάννη αναφέρεται Estella και Astro. Η χερσόνησος του Παραλίου Άστρους αναφέρεται στους Ενετικούς χάρτες εσφαλμένα σαν νησί Stella ( ήταν νησί πριν το 5ο αιώνα π.χ.) και το κάστρο Παραλίου Άστρους Astrissi, Αstritzi, Ostrici, Laprici.
Από Νίκο Α. Βέη , Μνείαι του Άστρους .
Τεκμηριωμένες αναφορές για το toastri (= το Άστρος ) και ostrici(= Αστρίτσι) , Astro και Astrizi
“Aλλά το Άστρος και Αστρίτσι δεν είναι εν και το αυτό σημείον» (σελ 97). Για το Κάστρο Παραλίου Άστρους « το 1407,αναφέρεται….και κάστρον Astritzi και κύριος αυτού Lampridios» (σελ 97)
To 1516…« εν τω μνημείω τούτω λέγω, σημειούται toastri (= το Άστρος ) και ostrici(= Αστρίτσι) … “Οθεν εξ όλων των προμνημονευθέντων μαρτυρίων, και άλλων τινων μεγαγενεστέρων χρόνων , ελέγχεται ότι το Αστρίτσι είναι διάφορον του Άστρους τοπογραφικόν σημείον» (σελ 98).
Στεφάνο Magno Astro και Astrizi το 1463 σελ 97 , και πάλι Astro και Astrici ,1463 το αυτό έτος και Astro και Astrizi το 1467
Επίσης Στεφάνο Magno Astro και Astrizi 1469, 1471 σελ 98
“Aλλά το Άστρος και Αστρίτσι δεν είναι εν και το αυτό σημείον» σελ 97
«αναγιγνώσκομεν Ostri=Άστρος η μήπως Ostri(ci)= Αστρίτσι
«Ήδη έλθωμεν εις το περί της θέσεως ζήτημα του κάστρου la Estella (=Άστρος )…..ως ρητώς μνημονεύει η αραγωνιακή παραλλαγή του Χρονικού του Μωρέως. Η τόσον δε ρητή μνεία περί του τόπου ,καθ’ όν ιδρύθη το φρούριον, δεν δύναται ν’αναφέρεται εις τα κατά την χερσόνησον του Άστρους περισωθέντα ,εν μέρει, μικρά οχυρωματικά έργα,άτινα και ανίσχυρα θα ήσαν προς τον σκοπόν του Βιλλαρδουίνου¨(σελ 99)
Αναστάσιος Ι. Μπάλλας,Πελοποννησιακά, Τόμος ΚΓ Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών,Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών Άστρος ( σ.209-210 Κάστρο Άστρους )
«Η σημαντικη αυτή οχύρωση είναι η Εστέλλα του Αραγωνικού Χρονικού το κάστρο έχτισε ο Βιλλαρδουίνος στο βόρειο άκρο του Πάρνωνα. Ειναι επίσης άλλο ένα από τα πολλά κάστρα της Ωριάς.Έχει περιγραφεί επαρκώς από τον Antoine Bon και τον Πέππα»
«Γνωρίζουμε ότι μετά την κατάκτηση της Μονεμβασίας ο Βιλλαρδουίνος έχτισε ένα κάστρο το 1256 πάνω στα βουνά για να ελέγχη τους Τσάκωνες. Η σχετική αναφορά στο «Βιβλίο των Άθλων» έχει ως εξής. Et le princep por mellor fenyorear los fizo alli un castiello suso en las montagnas, el qual se clama la Estella (Libro σ.49»
«Πρώτος το αναφέρει ο Leake Travels II σ.486 γράφοντας πως δύο μίλλια πάνω από τα Αγιαννίτικα καλύβια , στον καλλιεργημένο κάμπο του Ξηροκαμπιού υπάρχει ένα φρούριο Ελληνικό».
Η πρώτη επίσημη αναφορά της πόλης με το όνομα «Άστρος» συναντάται σε χρυσόβουλο του έτους 1293 του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου. Ο Νίκος Βέης (1883–1958) καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός αναφέρει «έχομε κατ΄ επανάληψιν μνείας του Κυνουριακού αυτού πολίσματος» του Άστρους το 1256, 1320,1372,1374, 1407,1421 ,1435, 1463, 1467, 1471, 1481.
Ο Γεώργιος Φραντζής αναφέρει το Άστρον και τον Άγιο Ιωάννη το 1435.
Ο Γεώργιος Φραντζής το 1435 επιβεβαιώνει η αναφορά του Πτολεμαίου 2ο μ.χ. αιώνα για το πόλισμα Άστρον είναι το σημερινό Άστρος .
Από,Θανάση Π. Κωστάκη: Σύντομη γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου (BT),1951«Από το Φρατζή,έκδοση Βόννης σ.159…..Και κατά αρχάς του θέρους του ς@μγ (=1435)…. αί είσιν αι κάτω γεγραμμέναι χώραι και πόλεις και κώμαι, Άστρον,άγιος Πέτρος, Άγιος Ιωάννης, Πλαταμόνας (Σημερ.Πλάτανος),Μελίγον (σημερ. Μελιγού),Προάστειον (σημερ,Πραστός) ,Λεωνίδας (σημερ.Λεωνίδιον), Κυπαρισσία (σημερ.Κυπαρίσσι) ,Ρέοντας και Σίτανας (σημερ.Σίταινας)… Βλ.Σ.Λάμπρου,Μικταί Σελίδες , Αθήναι 1905 σ.416-419 και Φ.Κουκουλέ, Αθηνά 39 (1927) σ.122»
Η αναφορά του Φραντζή Άστρον είναι αναμφισβήτητα η δεύτερη αναφορά , η πρώτη ήταν του Χρονικού του Μορέως το 1256, που πειστικά τοποθετεί το σημερινό Άστρος στην συγκεκριμένη τοποθεσία που βρίσκεται σήμερα. Αναμφισβήτητα υπήρχε οικισμός στο σημερινό Άστρος πριν χιλιάδες χρόνια από πολλές άλλες αναφορές . Σίγουρα η αναφορά του Φραντζή είναι για το σημερινό Άστρος και δεν είναι για άλλον οικισμό, γιατί θα έπρεπε να αναφέρεται και το σημερινό Άστρος ,που ήταν ο μεγαλύτερος οικισμός στο κάμπο της Θυρέας, έστω με διαφορετικό όνομα ( όπως ο Φραντζής αναφέρει τον μικρότερο οικισμό Μελίγον (σημερ. Μελιγού ) και υπήρχε οικισμός στην σημερινή τοποθεσία του Άστρους σύμφωνα με το Νίκο Βέη και πολλές άλλες αναφορές . «Aλλά το Άστρος και Αστρίτσι δεν είναι εν και το αυτό σημείον» (σελ 97).
Επίσης το γεγονός ότι δεν αναφέρεται οικισμός με κανένα όνομα στην σημερινή τοποθεσία του Παραλίου Άστρους στους Τούρκικους φορολογικούς καταλόγους ,όπως συμφωνούν ιστορικοί μελετητες τότε δεν υπήρχε οικισμός στο Νησί , αυτό πρόσθετα επιβεβαιώνει ότι η αναφορά του Φραντζή το 1435 για το πόλισμα Άστρον είναι το σημερινό Άστρος .
Το Άστρος και το Παράλιο Άστρος δεν αναφέρονται για εκατονταδες χρόνια στους Τούρκικους φορολογικούς καταλόγους , αλλά αναφέρονται τα άλλα μεγάλα ιστορικά χωριά. Ο λόγος που το Άστρος δεν αναφέρεται στους Τούρκικους φορολογικούς καταλόγους είναι ότι αναφερόταν ο Αγιάννης ,που ήταν το μητροπολιτικο κέντρο της Θυρέας για εκατοντάδες χρόνια και ο Αγιάννης ήταν μία κοινότητα με το Άστρος , ήταν βασικά οι ίδιοι κάτοικοι, και ο Αγιάννης αναφερόταν επίσης σαν Άστρος και Αγιάννης του Άστρους. Οι Τούρκοι φορολογούσαν τους κατοίκους ,δεν υπήρχε τότε ΕΝΦΙΑ.
Από, Venetians and Ottomans in SouthEast Peloponnese (15th*18th century)
Dr, Evangelia Balta Director of Studies (Institute for Neohellenic Research/National Hellenic Research Foundation)
Πλυθησμός, Πρώτη Τουκοκρατία 1540-1685
Άγιος Ιωάννης (203), Αγιος Ιωάννης Θεολογος (107), Aγιος Πέτρος (300) , Βέρβενα (162), Δολιανά (49), Καστάνιτσα (494), Κορακοβούνι (25), Μελιγού (210), Πλάτανος (57), Πραστός (461), Τρεστενα (84) ,
Επίσης το Άστρον στην αναφορά του Φραντζή σίγουρα δεν είναι το Παράλιο Άστρος . Αν υπήρχε οικισμός το 1435 στο Παράλιο Άστρος ,κάτι θα υπήρχε και αργότερα έστω και ερείπια , αλλά δεν υπάρχουν τεκμήρια για οικισμό αυτή την μακρά χρονική περίοδο ,που ήταν μόνο το λιμάνι της περιοχής και το 1823 σύμφωνα με τον Leake «στη σκάλα (λιμάνι) υπάρχουν μια δεξαμενή, ένα χάνι, ένα πυργόσπιτο του (Τούρκου) φοροεισπράκτορα, και δύο τρεις μικρές αποθήκες» (σελ 482).
Είναι αυταπόδεικτο η αναφορά Άστρον του Φραντζή είναι για το σημερινό Άστρος, που υπήρχε το 2ο αιώνα μ.χ.στην αναφορά του Πτολεμαίου με το ίδιο όνομα Άστρον.
Δημήτριος Καρυτσιώτης , η πατρίδα «Άστρος» και το μέγαρο «ΑΣΤΡΟΣ» στη Τεργέστη, (Ο Καρυτσιώτης θυμότανε την πατρίδα του Άστρος από το 1756)
“Ο θρύλος λέει ότι ο 15χρονος Δημήτρης Καρυτσιώτης δούλευε με τον πατέρα του στο χωράφι τους στον Άγιο Ιωάννη Κυνουρίας εκείνο το πρωί του 1756 όταν ένας θείος του, περνώντας από εκεί, του πρότεινε να τον πάρει μαζί του στη Σμύρνη, όπου υπήρχε δουλειά και προοπτική για κάθε σκληρά εργαζόμενο έμπορο. Θα μπάρκαραν σε ένα πλοίο που έφευγε από τη Σκάλα, δηλαδή το σημερινό Παράλιο Άστρος. Δίχως να το σκεφτεί, και προτού ο πατέρας του εξετάσει το ζήτημα δύο φορές, ο ανήσυχος Δημήτρης έτρεξε να βρει τα τσαρούχια του για να ακολουθήσει το συγγενή του στο ταξίδι. Η παράδοση λέει ότι μέσα στη βιασύνη του, έφυγε φορώντας μόνο το ένα. Τόση ήταν η λαχτάρα του να ταξιδέψει.”
Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης Δημήτριος Καρυτσιώτης μας έφυγε από την Καρύτσα του Αγιάννη 15 χρονών το 1756, αλλά δεν ξέχασε ποτέ την πατρίδα του τον Αγιάννη και το Άστρος και για το λόγο αυτό ονόμασε το κτήριο στην Τεργέστη «ΑΣΤΡΟΣ», που θυμότανε καλά από το 1756 , και στην διαθήκη του δώρησε την Σχολή Καρυτσιώτη και το αγροκήπιο στην «πατρίδα μας» Άστρος.
Εις της διαθήκην του την 27η Φεβρουαρίου 1819 στη Τεργέστη ο Δημήτριος Καρυτσιώτης, αναφέρει εις παράγραφον 5 της διαθήκης του «5) Αφήνω εις την πατρίδα μας (χωρίον μας) το κτίριον του σχολείου και την περιουσίαν του Άστρους (Astro) ως είναι»( Φλουδας ,Θυρεατικα Β’ σελ 312) …
Γεώργιος Καρυτσιώτης , τον πλούτον κατά το το έγγραφον αριφ 202 την Μονής Λουκούς ,της 10ης Αυγούστου 1840, «το διέθεσεν εις πτωχούς,εκκλησίς,και σχολεία της πατρίδος του Αγιάννη-Άστρος και δι’ έργα κοινωφελή» »( Φλουδας ,Θυρεατικα Β’σελ 324)
Προκόπιος Ν. Καρυτσιώτης, εις παράγραφον 5 της διαθήκης του « 5ον, Αφήνω εφ’ άπαξ εις τους πτωχούς της πατρίδος μου,όπου εγεννήθην δηλαδή εις τον Άγιον Ιωάννην της Πελοποννήσου F 500”, Πέθανε τo 1836. »( Φλουδας ,Θυρεατικα Β’ σελ 327)
Το αξιοθαύμαστο είναι ότι ο Δημήτριος Καρυτσιώτης , με άνετη οικονομική ευημερία, σαν άλλος Βολταίρος «της πράξης», ” δεν σπατάλησε την ζωή του με «αριστοκρατίες ,πολυτέλειες και ψηφιδωτά» , αλλά διάλεξε να ασχοληθεί έμπρακτα πρωταρχικά με τα «γράμματα», την μόρφωση των νέων της πατρίδας του και τον αγώνα κατά της Τουρκοκρατίας.
Σχολή Καρυτσιώτη, Αγιάννης το 1798 και Άστρος το 1805.
Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης συνέχισε έμπρακτα την Αγιαννίτικη δέσμευση αιώνων, για «γράμματα» και μόρφωση. Το 1798 έκτισε στην θέση «Κουτρί» στον Αγιάννη την περίφημη και καλλιμάρμαρο Σχολή Καρυτσιώτη και το 1805 έκτισε στο Άστρος το παράρτημα της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη. Η σχολή Καρυτσιώτη έπαιξε καταλυτικό ρόλο για την τοπική κοινωνία για πολλά χρόνια και ακόμα μέχρι σήμερα, αφού όλοι οι Αγιαννίτες και οι Αστρεινοί με πολύ μόχθο και με κάθε θυσία επιθυμούσαν τα παιδιά τους να μάθουν γράμματα και σαν απόφοιτοι “καλαμαράδες ” να αλλάξουν την ζωή τους, σύμφωνα με τις “έξυπνες ” προσδοκίες του μεγάλου ευεργέτη τους Δημητρίου Καρυτσιώτη.
Η Σχολή Καρυτσιώτη φυσικά κτίστηκε το 1805 εκεί που υπήρχε οικισμός στην περιοχή στο σημερινό Άστρος, που οι Αγιαννίτες είχαν τα αρχοντικά τους (δύο πατώματα κατά τον Leake ), τους «πύργους» και τα καλύβια τους. Στο Άστρος σώζονται μέχρι σήμερα πολλά αρχοντικά και οι “πύργοι” των προκρίτων του Αγιαννη ,που κτίστηκαν πριν το 1805 όπως του Καρυτσιώτη, Πάνου Σαρηγιάννη, Ματθαίου,Παπαπέτρου, Διγενή,της κυρά -Μάρως συζύγου του Κ.Ζαφειρόπουλου, πύργος του Τσιράχη και πύργος του Λογοθέτη,Πέρρου,Πάσχου,ο πύργος της Μαριέττας,Κοράλλη,πύργος του Ζαχαριά, Κομηνέϊκος πύργος,Γ.Σαρηγιάννη,και πολλά άλλα.
Διακρίνεται το μέγαρο «ΑΣΤΡΟΣ» στην Τεργέστη. Mετά τον θάνατο του Δημητρίου Καρυτσιώτη το μέγαρο ονομάστηκε Palazzo Carciotti.
Το 1798 σε αριστοκρατικό και περίβλεπτο σημείο της παραλίας της Τεργέστης ο ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτη άρχισε την ανέγερση μεγαλοπρεπούς μεγάρου, τελείωσε το 1805, και προς τιμήν της ιδιαίτερης πατρίδας του έθεσε την επιγραφή «ΆΣΤΡΟΣ».
Δείτε το συνδεσμο για περισσότερα ,Από τον συμπατριώτη μας Γιάννη Δ.Κουρμπέλη
Είναι εύκολα κατανοητό ότι ένα παιδί που έφυγε από την Καρύτσα του Αγιάννη 15 χρονών το 1756, δεν δημιούργησε το ιστορικό Άστρος εκείνη την ημέρα.
Ήθελε να τελειώσει τη ζωή του , με την τελευταία λέξη και επιθυμία του , τονίζοντας στους μεταγενέστερους δέν ξέχασε στη διαθήκη του την πατρίδα του τον Αγιάννη και το «Άστρος» και την μεγάλη σημασία για την δέσμευση του, για «γράμματα» και μόρφωση των νέων της πατρίδας του.
«Παραιτώ της πατρίδος μου το κτίριον της Σχολής και το υποτακτικόν( Αγροκήπιο) του Άστρους με όλα τα συμπεριλαμβανόμενα εις το κοντράτο (συμβόλαιο) καμωμένου παρ εμού.Μάϊος 1819 Δ.Καρυτσιώτης»
Το ιστορικόν Άστρος το 1823
“Εν τούτω τω τόπω συνήλθεν η Β΄ Εθνική Συνέλευσις των Ελλήνων, 30 Μαρτίου – 18 Απριλίου 1823»
O «Ιερός Χώρος» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων είναι αναμφισβήτητα ένα από το σημαντικότερα ιστορικά μνημεία όχι μόνο της Κυνουρίας, αλλά και της πατρίδας μας. Η επέτειος αυτού του γεγονότος γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα κάθε χρόνο την Παρασκευή του Πάσχα.
Το Ελληνικό κράτος αναγνωρίζοντας την μεγάλη προσφορά της Σχολής Καρυτσιώτη και του «Ιερού Χώρου» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων στο Ελληνικό έθνος εκήρυξε σαν «ιστορικόν διατηρητέον μνημείον», «ιστορικό τόπο» και «αρχαιολογικόν χώρον».
ΥΑ 47192/1433/11-6-1946, ΦΕΚ 127/Β/8-8-1946
‘Κηρύσσομεν ως ιστορικόν διατηρητέον μνημείον το εν Άστρει διδακτήριον ένθα συνήλθεν εν έτει 1823 η β’ Εθνική Συνέλευσις”.
Χαρακτηρισμός της πλατείας σχολής Καρυτσιώτη και τμήματος του αγροκηπίου, στο Άστρος Κυνουρίας, ως ιστορικού τόπου.
ΥΑ ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/65069/3340/1-8-2005 – ΦΕΚ 1194/Β/30-8-2005
Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό τόπο το εναπομείναν σήμερα τμήμα εκτάσεως 18.850 τα.μ. του παλαιού αγροκηπίου (συνολικής εκτάσεως 46 στρεμμάτων), το οποίο ανήκε στη Σχολή Καρυτσιώτη…..
Ο χώρος αυτός είναι τμήμα του αγροκηπίου – αρχικά 46 στρεμμάτων, το οποίο είχε δωρίσει ο Δημήτριος Καρυτσιώτης στη Σχολή, την οποία είχε ιδρύσει το 1805 – δενδροφυτεμένου με πορτοκαλιές, λεμονιές και ελιές, το προϊόν των οποίων χρησιμοποιούνταν για την πληρωμή των δασκάλων της Σχολής και την κάλυψη των εξόδων της.
Στο αγροκήπιο αυτό έλαβαν χώρα δύο σημαντικά γεγονότα της Επαναστάσεως, το γνωστό ως «κολοκοτρωναίικο τραπέζι της συμφιλίωσης» στις 19 Ιουνίου 1821, στο οποίο είχαν προσέλθει οι οπλαρχηγοί, προκειμένου να ξεπεραστούν οι αντιθέσεις και να ομονοήσουν για την επιτυχία της Επανάστασης που τότε ξεκινούσε, καθώς επίσης και η Β΄ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων (30 Μαρτίου έως τις 18 Απριλίου του 1823) με την παρουσία οπλαρχηγών, πολιτικών, πλήθους λαού και στρατού. Εντός της Σχολής η οποία περιλαμβάνεται στον υπό κήρυξη χώρο, συντάχθηκε η διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης».
Περιοχή ”Κουτρί” Αγίου Ιωάννη (όπου η ιστορική Σχολή Καρυτσιώτη)
ΥΑ 147099/8654/11-4-1960, ΦΕΚ 199/Β/11-5-1960
“Χαρακτηρίζομεν ως αρχαιολογικόν χώρον την περιοχήν ”Κουτρί” του χωρίου Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας, θερινήν έδραν του Άστρους, ένθα ελειτούργησεν η ιστορική σχολή Καρυτσιώτη εν έτει 1798”.
Το Ναύπλιο, που είχε αρχικά επιλεγεί για να πραγματοποιηθεί η Συνέλευση, απορρίφθηκε καθώς εθεωρείτο «τόπος μερικός», υπό την απόλυτο επιρροή του Κολοκοτρώνη. Έτσι, επιλέχθηκε τελικά το Άστρος για την Εθνοσυνέλευση ως «τόπος του Έθνους».“ Οι συνεδριάσεις έγιναν στην ύπαιθρο, «μέσα εις ένα περιβόλι», σύμφωνα με τον Κολοκοτρώνη.
Παρaκάτω η «Διακήρυξη της Β΄ των Ελλήνων Συνελεύσεως», ο τονισμός είναι δικός μου.
“Τρίτον ήδη χρόνον διαρκεί ο υπέρ ανεξαρτησίας εθνικός των Ελλήνων πόλεμος και ο τύραννος ούτε κατά γην ούτε κατά θάλασσαν ηυδοκίμησεν. Ενώ δε αι τυραννοκτόνοι χείρες των Ελλήνων έπεμψαν μυριάδας Τούρκους εις άδου, και φρούρια απέκτησαν, και την επικράτειαν εξησφάλισαν, ο δε κρότος των ημετέρων όπλων, αντηχήσας, διετάραξε το Βυζάντιον, ευτύχησε το έθνος να διακηρύξη εν Επιδαύρω κατά πρώτον ως έθνος, την ανεξαρτησίαν του, να νομοθετήση και εθνικήν να καταστήση διοίκησιν .
Ήδη δε μετά δεκαέξ μήνας Δευτέραν να συγροτήση εν Άστρει Συνέλευσιν , η οποία αφού επεξειργάσθη και επιδιώρθωσεν αναλόγως τους καθεστώτας Νόμους , διέταξε πολλά των γενικών του Έθνους συμφερόντων,αφού εμελέτησε τα περί του υποθετικού λογαριασμού , ενησχολήθη εις τα των αναλόγων Εθνικών δυνάμεων της ξηράς και της θαλάσσης. Αφού προσδώρισε ν’ αρχίση η Β’ περίοδος τηε Διοικήσεως ,κατά το ευτυχώς επικρατούντα Νόμον της Επιδαύρου ,δεν μένει άλλον πριν διαλυθή η Συνέλευσις αφήνουσα την Διοίκησιν να εκπληροί τα μεγάλα αυτής χρέη, δεν μένει ει μη να διακηρύξη εις το όνομα του Ελληνικού Έθνους, του οποίου νομίμως φέρει την πληρεξουσιότητα και κηρύττει σήμερον κατ’ επανάληψιν ενώπιον Θεού και ανθρώπων την πολιτικήν των Ελλήνων ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν , δια την ανάκτησιν της οποίας έχυσε το Έθνος και χύνει αίματα ποταμηδόν, με αμετάθετον απόφασιν όλοι, όλοι οι Έλληνες , η να επαναλάβωμεν αυτήν κατά τα απαράγραπτα δικαιώματα μας από το άρπαγα αυτής Σουλτάνον, και να ανεξαρτισθώμεν εντελώς Έθνος χωριστόν, αυτόνομον και ανεξάρτητον αναγνωριζόμενοι δια την δόξαν της Αγίας ημών πίστεως και την ευτυχίαν των ανθρώπων, η με τα όπλα εις τα χείρας όλοι, όλοι οι Έλληνες να καταβώμεν εις τους τάφους, αλλά Χριστιανοί και Ελεύθεροι, καθώς ανήκει εις ανθρώπους ,προσπαθούντας να απολαύσωσι ατίμητα αγαθά , ότι λογής είναι η πολιτική ύπαρξις και ανεξαρτησία , και τα οποία αυτά αγαθά δεν γνωρίζουν εκ φήμης, αλλ’ έχοντες εστερήθησαν, καθώς ανήκει εις ανθρώπους κατοικούντας γην ηρωϊκήν , όπου όλα ενθυμίζοντα την προγονική εύκλειαν και τας προγονικάς αρετάς εμψυχώνουσι μεγάλως ζωογονούντα, και τέλος καθώς ανήκει εις ανθρώπους πάτριον έχοντας τον βάρβαρον να καταπολεμώσι και την πατριδα ν’ απελευθερώσωσι .Ταύτα είναι τα πρακτικά της παρούσης Β’ των Ελλήνων Εθνικής Συνελεύσεως , ταύτα είναι ειδικώτερον, διωρισμένη η Συνέλευσις , από τους ελεύθερους λαούς της Ελλάδος να διακηρύξη εις την υφήλιον περί του ανά χείρας Εθνικού υπέρ ανεξαρτησίας πολέμου, καθώς και περί του σκοπού του Έθνους να επαναλάβη τα οποία έχυσε φώτα, ρυθμιζόμενον κατά τα λοιπά σοφά της Ευρώπης Έθνη, από των οποίων την φιλανρωπίαν ελπίζει το Ελληνικόν Έθνος πάσαν συνδρομήν και βοήθειαν. Η Συνέλευσις είναι ακόμη διωρισμένη να ευχαριστήση από μέρους όλων αυτών των λαών το Στρατιωτικόν και το Ναυτικόν τα οποία εις των δεκαέξ μηνών το διάστημα ενδόξως αντηγωνίσθησαν και υπέρ το πεντήκοντα χιλιάδων εχθρών το αίμα εξέχυσαν.Είναι διωρισμένη να ευχαριστήση και την καθεστώσαν Εθνικήν Διοίκησιν δια τους μεγάλους αγώνας,όσους εδοκίμασεν καθ΄όλην αυτής την δεκαεξαμηνιαίαν πρώτην περίοδον. Να ευχαριστήση και τας διαλυθείσας μερικάς διοικήσεις , οίον Γερουσία της Πελοποννήσου, της Δυτικής Ελλάδος και Άρειον Πάγον..
Καιρός είναι λοιπόν να διαλυθεί σήμερον η Συνέλευσις αύτη, ευχόμενη προς θεόν τον ζώντα τύχην αγαθήν χάριν του Έθνους των Ελλήνων.
Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καριτσιώτου την 18ην Απριλίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εικοστού τρίτου και τρίτου της των Ελλήνων ανεξαρτησίας»
Η Διακύρηξη της Εθνοσυνέλευσης το 1823 , τα Ψηφίσματα, τα έγγραφα του Εκτελεστικού και του Βουλευτικού ,τα πρακτικά της Εθνοσυνέλευσης και τα έγγραφα πολλών υπουργείων (μινιστέρια) Πολέμου, Θρησκείας, Δικαίου και Ναυτικών αναφέρουν «εν Άστρει».
Πρακτικά των Συνεδριάσεων της Βουλής τω Ελλήνων κατά την πρώτην σύνοδον του 1844 τ.Γ , εν Αθήναις εκ του Βασιλικού τυπογραφείου, σ.1214 Συνεδρίασις ΡΜΖ’ της 16 Μαϊου , «α.διότι η εν Άστρει συνέλευσις συνεκροτήθη όπου ήδη ενηργήθη η εκλογή και ο τόπος ούτος εψηφίσθη και παρ’ αυτής Άστρος , το δε εις το Παράλιον λεγόμενον Άστρος δεν υπήρχε κατά την συγκρότησην της συνέλευσεως , ώστε το κανονίζον την πρωτεύουσα (Δήμου Θυρέας) Άστρος διάταγμα εννοεί βεβαίως τον τόπον όπου η συνέλευσις συνήλθεν….».(Φλούδας , Θυρεατικά Β , σελ 114)
Πρακτικα της Β’Εθνικής Συνελεύσεως, αναδημοσιεύσε το 1971 η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, «Πρακτικά της εν Άστρει Συνελεύσεως».(Φλούδας , Θυρεατικά Β , σελ 155)
Αρχεία της Ελληνικής Παλλιγενεσίας . Αριθ.ΚΘ των Πρακτικών της Εθνικής Συνελεύσεως
«B’. Επ’ ουδεμιά προφάσει και περιστάσει δύναται η Διοίκησις να νομοθετήση εναντίως εις το παρόν Πολίτευμα…Εξεδόθη εν Άστρει κατά μήνα μεσούντα τον Απρίλιον…»
Πρακτικά της Β’Εθνικής των Ελλήνων Συνελεύσεως» Συγροτηθείσης εν Άστρει την λ’ Μαρτίου 1823.Φέρουσιν άπασαι τόπον συντάξεως( αι συνεδρίαι) το Άστρος ….».(Φλούδας , Θυρεατικά Β , σελ 156)
Δείτε τον σύνδεσμο για περισσότερες αναφορές
Αναφορές για το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας πριν το 1823 – astrosgr.com
Άστρος «Το κλεινόν Άστυ» , Περήφανο και Καρωτό, Χρυσήλιο και Ιστορικόν.
Το Άστρος ονομάστηκε από τους κατοίκους της περιοχής η Πόλη σαν το διάκριση με τους γύρω μικρούς οικισμούς . Οι Αστρεινοί αποκαλούν και σήμερα το οικισμό «Το κλεινόν Άστυ» . Από την Πόλη η το Άστυ προήλθε Toasti= Toast(r)ι, Toastri και το Astro και συμφωνούμε με την σοβαρά τεκμηριωμένη, λογική και έξυπνη άποψη το όνομα Άστρος προήλθε από το Άστυ=(Τoasti) Toast(r)ι , (Καραχάλιος, Ι. Κουσκουνάς ,Κ.Χασαπογιάννης ,Ι. Κακαβούλιας,Ν.Φλούδας Θυρεατικα Β. σελ 24,25).
Με την ευκαιρία αναφέρομε η περιοχή “Άστρα”, είναι η ακάλυπτη από δένδρα τοποθεσία που βρίσκεται βόρεια του Παραλίου Άστρους μέχρι το Ατσίγγανο,περίπου 250 στρέμματα, και την τοποθεσίαν κατείχαν οι κάτοικοι του Αγίου Ιωάννη. Κατά την Αγιαννίτικη παράδοση το όνομα της τοποθεσίας “Άστρα”, έδοσαν οι Αγιαννίτες που τις νύκτες τα καλοκαίρια έβοσκαν τα μεγάλα ζώα τους στον κάμπο και από το γυμνό από δένδρα κάμπο, μακρυά από τις ελιές, έβλεπαν “την νύκτα τα άστρα του ουρανού” και έτσι η περιοχή ονομάσθηκε “Άστρα”.Είναι ενδεικτικό το 2009 στο κτήμα της περιοχής του Δ.Κοψιαύτη, που είναι Αγιαννίτικο όνομα , βρέθηκαν αρχαιολογικά στοιχεία της Ρωμαϊκής περιόδου. Το όνομα Άστρα δεν αναφέρεται σαν οικισμός Άστρα από ιστορικούς μελετητές ,γιατί δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία για οικισμό , αλλά αναφέρεται σαν τοποθεσία.(Ν.Φλούδας Θυρεατικά Β. σελ 47).
Πιθανόν είναι το όνομα της περιοχής Άστρα να προήλθε από τον γειτονικό οικισμό Άστρος που υπήρχε στα ενδότερα για χιλιάδες χρόνια. Επίσης ο κάμπος της Θυρέας αποκαλείτο από τους Αγιαννίτες και Αστρεινούς Άστρος η κάμπος του Άστρους και πιθανόν το Άστρος έγινε Άστρα. Τότε, τον μεσαίωνα μέχρι το 1832 και νωρίτερα δεν υπήρχε οικισμός στη σημερινή τοποθεσία του Παραλίου Άστρους και για το λόγο αυτό η περιοχή Άστρα νωρίτερα από το 1832 ανήκε αποκλειστικά στους Αγιαννίτες.Το Παράλιο Άστρος έκτισε ο Άκουρος και οι Αγιαννίτες από το 1832-1845 και το 1845 προσαρτήθηκε σαν καινούργιος οικισμός στο υπάρχοντα από το 1835 δήμο Θυρέας
Βέβαια όλοι συμφωνούν και ο πρώτος επιστήμονας ιστορικός Θουκυδίδης , στην αρχαιότητα αναμφισβήτητα το όνομα της περιοχής ήταν Θυρεάτις Γη η Θυρέα και δεν υπάρχουν αναφορές με διαφορετικό όνομα.
ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ Ἱστορίαι [2.27.2] ἐκπεσοῦσι δὲ τοῖς Αἰγινήταις οἱ Λακεδαιμόνιοι ἔδοσαν Θυρέαν οἰκεῖν καὶ τὴν γῆν νέμεσθαι, ἡ δὲ Θυρεᾶτις γῆ μεθορία τῆς Ἀργείας καὶ Λακωνικῆς ἐστίν, ἐπὶ θάλασσαν καθήκουσα. καὶ οἱ μὲν αὐτῶν ἐνταῦθα ᾤκησαν, οἱ δ᾽ ἐσπάρησαν κατὰ τὴν ἄλλην Ἑλλάδα”.
Ο Θουκυδίδης ,ο πρώτος επιστήμονας Ιστορικός του κόσμου, λέει οι κάτοικοι είναι τα κράτη ,Αθηναίοι,Κορίνθιοι, Αργείοι, Λακεδαιμόνιοι.
Την τελευταίαν συνεδρίαν της εθνοσυνέλευσης την 18η Απριλίου 1823 « Ανεγνώσθη αναφορά κατοίκων Άστρους..» (Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας τ.Α’, σελ 65) (Φλούδας Θυρεατικά Β σελ 162) . Οι Αστρεινοί, κάτοικοι του Άστρους, υπήρχαν και προσέφεραν στο Έθνος το 1823 και ονόμασαν τον οικισμό Άστρος. Χωρίς κατοίκους δεν υπάρχουν ονόματα.
Υπάρχει η άποψη η Θυρέα πήρε το όνομα από τον Θυρεάτη η Θυραιάτη η Θυραίο ,έγγονο του Πελασγού.
“Η Θυρέα εν τη Αργολίδι γη και ο Θυρεάτης καλούμενος κόλπος από του Θυραιάτα * τούτου τα ονόματα εσχήκασι” Παυσανίας VIII ,3,3)(*από Θυρεάτης η Θυραιάτης η Θυραίος , ήταν γυιός του Λυκάονος, αρχαίου βασιλιά της Αρκαδίας , γιού του Πελασγού) (Θυεράτις Γη σελ 25).
Από την αρχαία πόλη Θυρέα πήρε το όνομα η περιοχή Θυρεάτις Γη η περιοχή Θυρέα .Η Κυνουρία αντλεί το όνομα της από τους Ίωνες Κυνουριείς ( και τον Κύνουρο) και από το Άστρος πήρε το όνομα η ευρύτερη περιοχή.
Άστρος «Το κλεινόν Άστυ» , σημαίνει η ένδοξη πόλη, το ένδοξο,ξακουστό, ονομαστό και ιστορικό Άστρος Κυνουρίας.
Άστρος το Ιστορικόν : «Περήφανο ,καμαρωτό και με την αρχοντιά του .Το Άστρος κλαίει και χαίρεται,πονάει και χορεύει.Κλαίει δικούς του δεκαχτώ που πέσαν στο Δραγούνι και χαίρεται σαν δέχεται πρώτο τον Υψηλάντη.Πονάει για τον Διγενή στην Τρίπολι , χορεύει με τα παιδιά του Άκουρου Νέστορα και Αβραντίνη,που πρώτοι πρωτοπάτησαν της Τρίπολης το Κάστρο.Στα Δερβενάκια μάχεται περήφανα, γενναία και στη Στυλίδα έφθασε Χρυσήλιο το Άστρος να πολεμά κι εκεί Τουρκιά μαζύ με το Νικήτα .Μαζεύει τώρα τους τρανούς και όλους τους μεγάλους τους Έλληνας, τους στρατηγούς Συνέλευσι να κάνουν και ξεφωνίζει στον ντουνιά σε όλη την οικουμένη απ΄του Καρτσιώτη το σχολειό και απ΄το περιβολάκι.Μεγάλο όρκο κάνουμε εις την γλυκειά Πατρίδα ελεύθεροι να ζήσουμε η να χαθούμε όλοι αδερφωμένοι στο σπαθί και σύντροφοι στο βόλι» Ν.Μερκουδιάδης ,από Ι. Κουσκουνάς, Κ.Χασαπογιάννης ,Ι.Κακαβούλιας. 1981 Θυρεάτις Γη ( Ιστορία – Αρχαιολογία – Λαογραφία )
Το Άστρος και ο Αγιάννης είναι μια κοινότητα και το σπουδαιότερο οι κάτοικοι είναι οι ίδιοι, είχαν και έχουν σήμερα σπίτια στον Άγιάννη και στο Άστρος για πολλές εκατοντάδες χρόνια. Από το χωριό Άγιος Ιωάννης προήλθε το Άστρος , το Παράλιο Άστρος, αλλά και άλλοι οικισμοί.
Απο To Ιστορικό Άστρος (koinotita–astrous.gr)
Καλώς ήλθατε στο ιστορικό Άστρος που το 1823 έγινε η Β’ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων.
Το Άστρος είναι η έδρα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας που αποτελείται από 26 Τοπικά Διαμερίσματα και 40 οικισμούς, βρίσκεται στο βόρειο ανατολικό τμήμα του Νομού Αρκαδίας και ανατολικά βρέχεται από τα νερά του Αργολικού Κόλπου, χτισμένο σε υψόμετρο 75 μ. στο κέντρο του κάμπου της “Θυρέας”, νοτιοανατολικά της Τρίπολης 45 χλμ. και νοτιοδυτικά του Ναυπλίου 33 χλμ…..
«Με κύριο χαρακτηριστικό τις ομορφιές του τόπου μας, την μεγάλη ιστορία και τα αξιοθέατα της περιοχής μας, προσκαλούμε τους επισκέπτες μας σε ένα μαγευτικό ταξίδι, που μπορούν να συνδυάσουν τα πεδινά μας, το βουνό και την θάλασσα, σε πολύ κοντινές αποστάσεις και να γνωρίσουν όλα τα χωριά του Δήμου μας»
Από Διοικητικές μεταβολές της Τ.Α.-ΕΕΤΑΑ (eetaa.gr)
- Με την πρώτη διοικητική διαίρεση του ελληνικού κράτους το 1835, το Άστρος εντάχθηκε στον Δήμο Θυρέας με έδρα τον οικισμό Άγιος Ιωάννης (ΦΕΚ 16Α – 24/05/1835).
- Από το 1841 έως το 1912, το Άστρος ήταν η χειμερινή έδρα του Δήμου Θυρέας , ο Αγιάννης ήταν η θερινή έδρα {ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841) .
- Από το 1912 ο οικισμός αποτέλεσε έδρα κοινότητας Άστρους η οποία εξελίχθηκε στο Δήμο Άστρους το 1985 (ΦΕΚ 99Α – 28/05/1985)( Για ιστορικούς λόγους έγινε δήμος).
- Από το 1998 το Άστρος αποτελεί έδρα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας (ΦΕΚ 244Α – 04/12/1997) .
- Το 1845. Ο Αγιάννης αποτέλεσε την θερινή έδρα της Επαρχίας Κυνουρίας.
- Παράλιον Άστρος (Αρκαδίας)ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845 Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας
- ΦΕΚ 252Α – 24/08/1912. Ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Θυρέας και ορίζεται έδρα της κοινότητας Παραλίου Άστρους
- ΦΕΚ 244Α – 04/12/1997.Ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητα Παραλίου Άστρους και προσαρτάται στο δήμο Βόρειας Κυνουρίας
Το σημερινό Άστρος υπήρχε πολλούς αιώνες πριν το 1823, δεν το δημιούργησαν τυχαία εκείνη την ημέρα οι πληρεξούσιοι της εθνοσυνέλευσης και ο Κολοκοτρώνης το βρήκαν εκεί, υπήρχε από τον 2ο μ.χ. αιώνα, το 1256, το 1435 , το 1756 και υπάρχει αδιάκοπα σύμφωνα με το Ελληνικό κράτος από το 1823 μέχρι σήμερα.
Στην ιστορική Θυρεάτιδα Γη και στο Δήμο Βόρειας Κυνουρίας για χιλιάδες χρόνια οι φιλόξενοι κάτοικοι της Θυρέας , απόγονοι των Πελασγών, άνθρωποι του Ελληνικού μέτρου και της «αιδούς και της δίκης» , πάντοτε είχαν αμοιβαίο σεβασμό για τους γείτονες τους. Διαχρονικά πίστευαν και συνεχίζουμε να πιστεύουμε σήμερα είναι πρωταρχικά και δικό μας συμφέρον οι γείτονες μας να είναι καλύτερα από εμάς. Στο Άστρος, το Κλεινό Άστυ και την μητρόπολη της Θυρεάτιδας Γης ,τα τελευταία πενήντα χρόνια πολλοί κάτοικοι από τα γύρω χωριά και από όλη της πατρίδα μας εγκαταστάθηκαν μόνιμα και αποκαλούν περήφανα πατρίδα τους το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας .
Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας βρίσκεται στη δυτική παραλία του Αργολικού ,εκεί που στο παραπάνω χάρτη διακρίνεται η αρχαία πόλη Θυρέα (Τhyrea) και εκεί που ήταν το πόλισμα Άστρον, νότια από την πρώτη πόλη της Ευρώπης το ιστορικό Άργος και την έδρα του Μυκηναϊκού πολιτισμού Μυκήνες.
Το άρθρο έχει δημοσιευθεί στους συνεργάτες μας Astros Kynouria News
Από ftzivel Νοέμβριος 7 , 2023
astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας
Δείτε τα σπουδαιότερα για το Άστρος στους συνδέσμους που βρίσκονται στο τέλος στο σύνδεσμο Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας – astrosgr.com
Πηγές
- Home – Κοινότητα Άστρους (koinotita–astrous.gr)
- Ο Άγιος Ιωάννης (Αγιάννης ) & Άστρος: Ιστορία, Θυρεάτις Γη, Προεστοί, Αρχοντικά & Εκκλησίες (koinotita–astrous.gr)
- Αναφορές για το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας πριν το 1823 – astrosgr.com
- Άστρος Κυνουρίας : Ιστορική αναδρομή – astrosgr.com
- Ιστορία : Η Θυρεάτις Γη (Θυρέα) – astrosgr.com
- Κάστρο Εστέλλα στον Άγιο Ιωάννη (Αγιάννη) Κυνουρίας – astrosgr.com
- Ο οικιστής του Παραλίου Άστρους Αγιαννίτης στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος – astrosgr.com
- Το μέγαρο « ΑΣΤΡΟΣ» στη Τεργέστη και το πάθος του εθνικού ευεργέτη μας Δημητρίου Καρυτσιώτη για «γράμματα» και μόρφωση . – astrosgr.com
- Πριν το 1805 αρχοντικά,«πύργοι» και καλύβια στο Άστρος και στον “Αγιάννη του Άστρους” , η Σχολή Καρυτσιώτη και το μέγαρο «ΑΣΤΡΟΣ» στη Τεργέστη του Δημητρίου Καρυτσιώτη. – astrosgr.com
- Ι.Κουσκουνάς ,Κ. Χασαπογιάννης ,Ι.Κακαβούλιας (1981) Θυρεάτις Γη ( Ιστορία – Αρχαιολογία – Λαογραφία )
- Νικολάου Ι. Φλούδα – Θυρεατικά, τόμοι Α’, Β’, Γ’, Αθήνα 1981/2/3
- Νικολάου Ι. Φλούδα –Διακοσιαετηρίς Σχολής Αγίου Ιωάννου Άστρους Κυνουρίας, Αθήνα 1965
- Νίκος Α. Βέης , Μνείαι του Άστρους
- Αναστάσιος Ι. Μπάλλας,Πελοποννησιακά, Τόμος ΚΓ Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών,Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών Άστρος ( σ.209-210 Κάστρο Άστρους )
- Ιωάννη Μ. Αρβανίτη – Από τις Πηγές του Λαού μας, τόμος A,Β, Αθήνα 1988
- Ιωάννη Μ. Αρβανίτη-Η Επαναστατική Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδας στον Άγιο Ιωάνη (Αγιάννη) Β.Κυνουρίας -20 Αυγουστου εως 1 Οκτωβριου 1822
- Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη – Οι σχολές του Δημητρίου Καρυτσιώτη στον Άγιο Ιωάννη και το Άστρος Θυρέας – Κυνουρίας κατά τα προεπαναστικά χρόνια έως την απελευθέρωση, Εταιρία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήνα 2001
- Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη -Το κάστρο του Παραλίου Άστρους Κυνουρίας πρώτες παρατηρήσεις, Αθήνα 2007
- Κάστρο Εστέλλα – Ελληνικά Κάστρα (kastra.eu)
- Κάστρο Παράλιου Άστρους – Ελληνικά Κάστρα (kastra.eu)
- Κάστρα της Κυνουρίας. Επισκόπηση των μεσαιωνικών κάστρων της Τσακωνιάς Tsakonian Archives
- Εστέλλα, κάστρο – mobileContent – eCastles (culture.gr)
astrosgr.com 