Αγιάννης του Άστρους (Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας ) : Ιστορική αναδρομή. (Προσχέδιο)

Από την διασπορά, Φεβρουάριος 3, 2024

Το άρθρο δεν είναι το τελικό, είναι ένα προσχέδιο για μια συνοπτική ιστορία του Αγιάννη του Άστρους ,αργότερα θα προσθέσουμε περισσότερα. Πρέπει πρώτα να διαβάσουμε το βιβλίο Νικολάου Ι. Φλούδα – Θυρεατικά, τόμος Γ’,  Άγιος Ιωάννης, μητρόπολις οικισμών Θυρέας, Αθήνα, 1983.

Προσχέδιο για μια συνοπτική ιστορία του Αγιάννη του Άστρους . Υπάρχει αρκετή βιβλιογραφία για τον Αγιάννη του Άστρους , θα τα μαζέψουμε όλα και αργότερα θα καταθέσουμε συνοπτικά την ιστορική αλήθεια . Στην ψηφιακή εποχή μας όλοι χρωστάμε μια συνοπτική ιστορία της πατρίδας μας , τον Αγιάννη του Άστρους .

Καλώς ήλθατε στο ιστορικόν Αγιάννη του Άστρους που το 1822 ήταν πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους .

Το ιστορικόν Άστρος και ο Άγιος Ιωάννης (Αγιάννης) είναι μία κοινότητα και το σπουδαιότερο οι κάτοικοι είναι οι ίδιοι , έχουν σπίτια μέχρι σήμερα στον Αγιάννη και στο Άστρος και υπήρχαν στη σημερινή τοποθεσία για χιλιάδες χρόνια. Από το Αγιάννη προήλθε το Άστρος ,το Παράλιο Άστρος και άλλοι μκροί οικισμοί.

Ο Άγιος Ιωάννης ( Αγιάννης) Κυνουρίας ,αναφέρεται για πρώτη φορά το 1435 στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Φραντζή και πιθανόν πήρε το όνομά του από την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, που βρίσκεται στο κάτω μέρος του χωριού. Ο μεγαλοπρεπής ναός του Προδρόμου στον Αγιάννη   ανακαινίστηκε και έγινε πατριαρχική εξαρχία το 1638.  Σύμφωνα με αυτό το έγγραφο <<ανακηρύσσεται η χώρα του Αγίου Ιωάννου μετά του ομωνύμου ναού σταυροπήγιον>> και οριζόταν <<ινα εις τον ναόν του Αγίου Ιωάννου υπόκειται ο εις το χωρίον ναός του Αγίου Βασιλείου>>.

Για πολλούς αιώνες μέχρι την δεκαετία του 1950  ο Αγιάννης του Άστρους ,  σημερινός θερινός οικισμός του Άστρους, αποτελούσε το μητροπολιτικό κέντρο της Θυρέας. Ο Άγιος Ιωάννης ( Αγιάννης) Κυνουρίας , ήταν η πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους από τις 22 Αυγούστου έως την 1 Οκτωβρίου 1822 , το 1845  αποτέλεσε την θερινή έδρα της Επαρχίας Κυνουρίας και « η Εθνοσυνέλευση της απελευθερωμένης Ελλάδας συνήλθε στο Άστρος, στον κόλπο του Ναυπλίου».( Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος πρόεδρος του Εκελεστικού (δηλ.Πρωθυπουργός) , σε  επιστολή στις 22 Απριλίου 1823).

Οι  σχετικές αναφορές παρακάτω επιβεβαιώνουν  «εις την πατρίδα μου  τον  Άγιο Ιωάννη …εις την πατρίδα μας το Άστρος, «εις την πατρίδα μας (χωρίον μας) …. του Άστρους (Astro) , «της πατρίδος μου… το υποτακτικόν( Αγροκήπιο) του Άστρους»

  • Πάνος Ζαφειρόπουλος, «Ηλεκτρισθέντες, έγραφεν, υπέρ της ελευθερίας της πατρίδος ,τα πάντα χαίρειν και ειδόντες, μετέβημεν άπαντες εις την πατρίδα μας το Άστρος» ( Ιστ. και Εθνολ. Εταιρ.Κώδικας 316, Φλούδας, Θυρεατικά  Β   σελ 50). Αλλά ο Αγιαννίτης Άκουρος  σαφέστατος για  όλα, αποκαλεί αυτονόητα και  τον Αγιάννη «πατρίδα μου» σε άλλο έγγραφο.
  • Πάνος Ζαφειρόπουλος «διαμένων εις την πατρίδα μου τον Άγιον Ιωάννην έλαβον και το ακόλουθον έγγραφον» (Φλούδας, Θυρεατικά  Β ,  σελ 51).
  • Δημήτριος Καρυτσιώτης, εις παράγραφον 5 της διαθήκης του «5) Αφήνω εις την πατρίδα μας (χωρίον μας) το κτίριον του σχολείου και την περιουσίαν του Άστρους (Astro) ως είναι»( Φλουδας ,Θυρεατικα Β’ σελ 312) … (Εις της διαθήκην του την 27η Φεβρουαρίου 1819 στη Τεργέστη).
  • «Δημήτριος Καρυτσιώτης, “Παραιτώ της πατρίδος μου το κτίριον της Σχολής και το υποτακτικόν( Αγροκήπιο) του Άστρους με όλα τα συμπεριλαμβανόμενα  εις το κοντράτο (συμβόλαιο) καμωμένου παρ εμού.Μάϊος 1819 Δ.Καρυτσιώτης»
  • Η Διακύρηξη της  Εθνοσυνέλευσης  το 1823 , τα Ψηφίσματα, τα  έγγραφα του Εκτελεστικού  και  του Βουλευτικού ,τα πρακτικά της Εθνοσυνέλευσης ,τα έγγραφα πολλών υπουργείων (μινιστέρια)  Πολέμου, Θρησκείας, Δικαίου και Ναυτικών  και άλλα έγγραφα ηγετών   αναφέρουν τόπον συντάξεως «εν Άστρει». 
  • Την τελευταίαν συνεδρίαν της εθνοσυνέλευσης  την 18η Απριλίου 1823 « Ανεγνώσθη αναφορά κατοίκων Άστρους..» (Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας τ.Α’, σελ 65) (Φλούδας Θυρεατικά  Β   σελ 162). ΟιΑστρεινοί, κάτοικοι τουΆστρους, υπήρχαν και προσέφεραν πολλά στο έθνος το 1823, και ονόμασαν τον οικισμό Άστρος.Χωρίς κατοίκους δεν υπάρχουν ονόματα οικισμών, λιμανιών και περιοχών. Οι κάτοικοι είναι τα κράτη , μας λέει ο πρώτος επιστήμονας ιστορικός Θουκυδίδης. Από το οικισμό Άστρος προήλθαν τα ονόματα Αγιάννης του Άστρους, περιοχή Άστρους, κάμπος του Άστρους, κόλπος του Άστρους, Χερσόνησο του Άστρους ,Σκάλα του Άστρους.Όπως συμβαίνει παντού , από το οικισμό Άγιος Ανδρέας προήλθε  το Λιμάνι του Άγιου Ανδρέα και από την αρχαία πολη Θυρέα προήλθε η περιοχή Θυρεάτις Γη  ( και η περιοχή Θυρέα).  
  • Πρακτικά των Συνεδριάσεων  της Βουλής τω Ελλήνων  κατά την  πρώτην  σύνοδον του 1844 τ.Γ , εν Αθήναις εκ του Βασιλικού τυπογραφείου, σ.1214  Συνεδρίασις  ΡΜΖ’ της 16 Μαϊου , «α.διότι η εν Άστρει  συνέλευσις   συνεκροτήθη  όπου ήδη ενηργήθη  η εκλογή  και ο τόπος  ούτος εψηφίσθη και παρ’ αυτής  Άστρος , το δε εις το Παράλιον λεγόμενον  Άστρος  δεν υπήρχε κατά την  συγκρότησην  της συνέλευσεως , ώστε το κανονίζον την πρωτεύουσα (Δήμου Θυρέας)  Άστρος διάταγμα  εννοεί  βεβαίως τον τόπον όπου η συνέλευσις συνήλθεν….».(Φλούδας , Θυρεατικά Β  , σελ 114).

Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας, σύμφωνα με πολλές διασταυρωμένες αναφορές, αναμφισβήτητα υπήρχε  για πολλούς αιώνες πριν το 1823 ., υπήρχε από τον 2ο μ.χ. αιώνα,   το 1256, 1320, 1435 , 1756  και υπάρχει αδιάκοπα  σύμφωνα με το Ελληνικό κράτος από το 1823 μέχρι σήμερα.

Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας,σπουδαιότερες χρονολογικές αναφορές πριν το 1823 (υπάρχουν και άλλες).

Ο Αγιάννης του Άστρους ,το Άστρος και το Παράλιο Άστρος

Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας αναμφισβήτητα υπήρχε για πολλούς αιώνες πριν το 1823 . Το Άστρος και ο Αγιάννης είναι μια κοινότητα και το σπουδαιότερο οι κάτοικοι είναι οι ίδιοι , έχουν σπίτια μέχρι σήμερα στον Αγιάννη και στο Άστρος.

Αναφορά για το Άστρος ,Aδρόνικος Β’ Παλαιολόγος (1259-1332 μ.χ.) Χρυσόβουλο (4) 1320 (σελ.114).

Η αναφερόμενη γη είναι το Ξεροκάμπι,στο κάμπο της γειτονικής μονής Μαλεβής , στον Αγιάνη του Άστρους κάτω από το κάστρο Εστέλλα (=Άστρους) .Η αναφορά είναι πειστικά διασταυρωμένη «του άστρου εις τον κάμπον της μαλεβής» …. «περί τον τόπον τον λεγόμενον του αγίου νικολάου….. το επικεκλημένον φούσκα» και δεν αφήνει περιθώρια για ερμηνείες για άλλη τοποθεσία.
Φαίνεται από την παρακάτω αναφορά του Aδρόνικου Β’ Παλαιολόγου, το 1320 ο Αγιάννης ονομάζετο Άστρος και επίσης επιβεβαιώνει την αναφορά του 1256 του Χρονικού του Μωρέος για το κάστρο Εστέλλα (=Άστρος) , που βρισκόταν πολύ κοντά πάνω από το Ξεροκάμπι ,την «δηλουμένην γη των εξακοσίων μοδίων. ήγουν, περί τον αιγιαλόν του άστρου εις τον κάμπον της μαλεβής».

Παραχωρεί στη μονή Οδηγήτρια του Βροντοχίου στο Μυστρά και στον ηγούμενο Παχώμιο διάφορους τόπους μεταξύ αυτών :   «…. έτι δε και την κατά  μέρος  ανωτέρω δηλουμένην γη των εξακοσίων μοδίων.  ήγουν, περί τον αιγιαλόν του άστρου εις τον κάμπον της μαλεβής ‘ την περί το χολοδομητικόν ,και την περί τον τόπον τον λεγόμενον του αγίου νικολάου ,την αγορασθείσαν παρά του σεβαστού του πολεμιανίτου… κατέχει δε ταύτην ωσαύτως και το ρηθέν μονύδριον του αγίου νικολάου  το επικεκλημένον φούσκα μετά των ειρημένων  πατοίκων αυτού’ και λοιπών δικαίου τούτων». (Aδρόνικος Β’ Παλαιολόγοςσελ.114)

Aπό, Νίκο Α. Βέη , Μνείαι  του Άστρους

“ Και δη εν τη αραγωνιακή παραλλαγή του Χρονικού του Μωρέως αναφέρεται ότι ο πρίγκιψ του Μωρέως Γουλιέλμος Βιλλαρδουίνος προς ευκολωτέραν υποταγήν των Τσακώνων έκτισε , τω 1256, το κάστρον, όπερ καλείται la Estella” Παραθέτω…. Et le princep por mellor senyorear los fizo alli un castiello suso en las montanyas, el qual se clama la Estella (σ.93» «Όθεν το castiello la Estella (=Άστρος) πρέπει να αναζητήσωμε στα ενδότερα της Κυνουρίας « suso en las montanyas”,

«Και όντως το Άστρος και κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους ήτο διμερές … ο Άγιος Ιωάννης κατ αρχάς είχεν υπόστασιν σαν θερινή κατοικία των Αστρινών καλουμένη και (επάνω) Άστρος και Αγιάννης Άστρους,έπειτα δε κατέστη και αυτοτελές χωρίον ,ότε μετά την Άλωσιν της Βασιλευούσης …Και ακριβώς επί μεμονωμένου βουνού άνωθεν του Αγίου Ιωάννου (=Επάνω Άστρους) κείται … το Κάστρο τη Ωριάς …Κατά την εμήν γνώμην μετά τας ανωτέρω εξηγήσεις πιθανώτατα δυνάμεθα να ταυτίσωμεν το Κάστρο της Ωριάς του Πάρνωνος προς το Estella =Άστρος.( Νίκο Α. Βέη , Μνείαι  του Άστρους. σελ 99-100))

 «Αυτός ο δρόμος φεύγει στα αριστερά του Eλληνικού φρουρίου ( κάστρο Εστέλλα =Άστρος) που είδα από την πεδιάδα του Άστρους, (δηλ  από το Ξεροκάμπι)  που βρίσκεται δύο μίλια πάνω από τα Αγιαννίτικα Καλύβια, μετά μπαίνει στο καλλιεργούμενο κάμπο του Ξεροκάμπι κοντά στον Αγιάννη».(Leake Travels in Morea,σελ 492). 

«περί τον αιγιαλόν του άστρου εις τον κάμπον της μαλεβής» (Aδρόνικος Β’ Παλαιολόγος (1259-1332 μ.χ σελ.114.)

“.. απεφασίσθη, όπως η έδρα της Κυβερνήσεως μεταφερθή εις Άγιον Ιωάννην του Άστρους εν Κυνουρία” Πουκεβίλ , Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως , ήτοι η Αναγέννησις της Ελλάδος”μετάφραση Ξεν.Ζυγούρα , έκδοσις Γεωργίου Τζελλάτου και Φέξη,Αθήναι 1891,τόμος Δ,σελίδα 88.

Ο ιστορικός Διονύσιος Κόκκινος εις το έργον του « Η Ελληνική Επανάστασις» γράφει «ότι η Κυβέρνησις φοβηθείσα την σύμπραξη του Θεόδ. Κολοκοτρώνη και της γερουσίας, απεφάσισε μετά της βουλής να μεταφέρουν την έδρα των από τον Άγιο Ιωάννη του Άστρους  εις  Καστρί Ερμιονίδας». Από , Ι.Κουσκουνάς ,Κ. Χασαπογιάννης ,Ι.Κακαβούλιας (1981) Θυρεάτις Γη ( Ιστορία – Αρχαιολογία – Λαογραφία ).

Από τον Αγιάννη προήλθε το Άστρος, το Παράλιο Άστρος και άλλοι μικροί οικισμοί.

Διοικητικές μεταβολές της Τ.Α.-ΕΕΤΑΑ (eetaa.gr)

Άγιος Ιωάννης ( Αγιάννης) Κυνουρίας

(ΦΕΚ 16Α – 24/05/1835). Ο οικισμός ορίζεται έδρα του δήμου Θυρέας. Πρώτος δήμαρχος ορίστηκε ο Αγιαννίτης Ιωάννης Ζαφειρόπουλος.
(ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841).Ο οικισμός ορίζεται θερινή έδρα του δήμου Θυρέας
ΦΕΚ 252Α – 24/08/1912. Ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Θυρέας και προσαρτάται στην κοινότητα Άστρους
ΦΕΚ 250Α – 24/08/1915 Ο οικισμός ορίζεται θερινή έδρα της κοινότητα Άστρους .
ΦΕΚ 244Α-04-12-1997. Ο οικισμός αποσπάται από τον δήμο Άστρους και προσαρτάται στο δήμο Βόρειας Κυνουρίας

Άστρος Κυνουρίας

Το Άστρος από το 1841 έως το 1912, ήταν η χειμερινή έδρα του Δήμου Θυρέας και από το 1998 αποτελεί έδρα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας .Η πρώτη επίσημη αναφορά της πόλης με το όνομα «Άστρος » συναντάται σε χρυσόβουλο του έτους 1293. Η πρώτη όμως αναφορά με το όνομα «Άστρον» απαντά στο Γεωγράφο Κλαύδιο Πτολεμαίο (2ος αι. μ.Χ.).

Ο Γεώργιος Φραντζής το 1435 επιβεβαιώνει η αναφορά του Πτολεμαίου 2ο μ.χ.  αιώνα για το πόλισμα  Άστρον είναι το σημερινό Άστρος .

Από,Θανάση Π. Κωστάκη: Σύντομη γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου (BT),1951«Από το Φρατζή,έκδοση Βόννης σ.159…..Και κατά αρχάς του θέρους του ς@μγ  (=1435)…. αί είσιν αι κάτω γεγραμμέναι χώραι και πόλεις και κώμαι, Άστρον,άγιος Πέτρος, Άγιος Ιωάννης, Πλαταμόνας (Σημερ.Πλάτανος),Μελίγον (σημερ. Μελιγού), Προάστειον (σημερ,Πραστός) ,Λεωνίδας (σημερ.Λεωνίδιον), Κυπαρισσία (σημερ.Κυπαρίσσι) ,Ρέοντας και Σίτανας (σημερ.Σίταινας)… Βλ.Σ.Λάμπρου,Μικταί Σελίδες , Αθήναι 1905 σ.416-419 και Φ.Κουκουλέ, Αθηνά 39 (1927) σ.122»

Η αναφορά του Φραντζή  Άστρον είναι αναμφισβήτητα  η δεύτερη αναφορά , η πρώτη ήταν του Χρονικού του Μορέως το 1256, που πειστικά τοποθετεί  το σημερινό Άστρος στην συγκεκριμένη τοποθεσία που βρίσκεται σήμερα. Αναμφισβήτητα υπήρχε οικισμός στο σημερινό Άστρος  πριν  χιλιάδες χρόνια  από πολλές άλλες αναφορές . Σίγουρα η αναφορά του Φραντζή  είναι για το σημερινό Άστρος και δεν είναι για άλλον οικισμό, γιατί θα έπρεπε να αναφέρεται και το σημερινό Άστρος ,που ήταν ο μεγαλύτερος οικισμός στο κάμπο της Θυρέας, έστω με διαφορετικό όνομα ( όπως ο Φραντζής  αναφέρει τον μικρότερο οικισμό Μελίγον (σημερ. Μελιγού ) και υπήρχε οικισμός στην σημερινή τοποθεσία του Άστρους σύμφωνα με το Νίκο Βέη και πολλές άλλες αναφορές . «Aλλά το Άστρος και Αστρίτσι δεν είναι εν και το αυτό σημείον» (σελ 97).

https://www.voreiakynouria.gov.gr/dimos/koinotites

Το Άστρος είναι κωμόπολη και έδρα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, της επαρχίας Κυνουρίας του νομού Αρκαδίας

ΦΕΚ 16Α – 24/05/1835. Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας
ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841.Ο οικισμός ορίζεται χειμερινή έδρα του δήμου Θυρέας
ΦΕΚ 252Α – 24/08/1912. Ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Θυρέας και ορίζεται έδρα της κοινότητας Άστρους
ΦΕΚ 99Α – 28/05/1985 ορίζεται έδρα του δήμου Άστρους (για ιστορικούς λόγους)
ΦΕΚ 244Α-04-12-1997. Ο οικισμός αποσπάται από τον δήμο Άστρους και ορίζεται έδρα του δήμου Βόρειας Κυνουρίας

Παράλιον Άστρος Κυνουρίας

Πριν το 1823 η τοποθεσία που βρίσκεται το Παράλιο Άστρος ήταν ακατοίκητη για χιλιάδες χρόνια. Ο Άκουρος αναφέρει στον Όθωνα σχετικά το ακατοίκητο τούτο μέρος. Το Παράλιο Άστρος είναι  ο νεότερος οικισμός την περιοχή και κτίστηκε από Πάνο Ζαφειρόπουλο η Άκουρο, τους αδελφούς του και τους  Αγιαννίτες φίλους και συνεργάτες  του. Από αναφορά του Λογοθέτη για το σπίτι του ,τα πρώτα σπίτια του οικισμού κτίστηκαν  το 1832 και ο καινούργιος οικισμός το 1845 εντάχθηκε στο Δήμο Θυρέας με το επίσημο όνομα Παράλιο Άστρος. Πολλοί ιστορικοι μελετητές αναφέρουν οι αδελφοί Ζαφειρόπουλοι ήταν οι πρώτοι κάτοικοι του Παραλίου Άστρους. ΟΙ Παραλιώτες τίμησαν τον Πάνο Ζαφειρόπουλο η Άκουρο με προτομή του στην κεντρική πλατεία, ΟΙΚΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΙΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ.


ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845 .Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας
ΦΕΚ 252Α – 24/08/1912 Ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Θυρέας και ορίζεται έδρα της κοινότητας Παραλίου Άστρους
ΦΕΚ 244Α-04-12-1997. Ο οικισμός αποσπάται από την κοινότητας Παραλίου Άστρους και προσαρτάται στο δήμο Βόρειας Κυνουρίας

Ο Αγιάννης ήταν το μητροπολιτικο κέντρο της Θυρέας για πολλούς αιώνες πριν το 1821 και ενδεικτικά αναφέρουμε πριν τον 1821 είχε δέκα τρεις εκκλησίες και εξωκκλήσια.

Από 

astros–kynouria.news.gr– Φώτης Τζιβελόπουλος   Γιάννη Δ.Κουρμπέλη

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Άγιος Βασίλειος

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ – AΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Άγιος Γεώργιος 

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Παναγία

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Αγία Παρασκευή

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Άγιος Δημήτριος

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Προφήτης Ηλίας

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Άγιος Ιωάννης Θεολόγος

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Άγιος Ευστράτιος

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Άγιος Πέτρος, Άγιος Αθανάσιος

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Άγιος Βλάσιος, Άγιος Θεόδωρος, Παναγία

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Παναγίτσα Λευκαΐτισσα

Εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη – Άγιος Νικόλαος

Οι σπουδαιότερες χρονολογίες για το Αγιάννη του Άστρους είναι παρακάτω. ( θα τα σχολιάσουμε λεπτομερέστερα αργοτερα)

  • 2ο μ.χ. αιώνα,πόλισμα  «Άστρον»,(Πτολεμαίος ),που είναι το σημερινό Άστρος.
  • 1256,Χρονικό του Μωρέως   Castiello la Estella (Kάστρο του Άστρους)»(1256). βρίσκεται στον Αγιάννη του Άστρους στην τοποθεσία Ξεροκάμπι. «Et le princep por mellor senyorear los fizo alli un castiello suso en las montanyas, el qual se clama la Estella (Ν.Βεης σ.93)»
  • 1293 ,Η πρώτη επίσημη αναφορά με το όνομα «Άστρος» του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου.
  • 1320,Aδρόνικος Β’ Παλαιολόγος (1259-1332 μ.χ.)  Χρυσόβουλο  (4) 1320 (σελ.114)  «του άστρου εις τον κάμπον της μαλεβής»
  • 1435,Ο Γεώργιος Φραντζής  το  «Άστρον»  και Άγιος Ιωάννης 
  • 1819, Δημήτριος Καρυτσιώτης(1741-1819) ,έφυγε το 1756 “με ένα τσαρούχι” από τον Αγιάννη αλλά θυμότανε την πατριδα μας,στην διαθήκη του δώρησε “εις την πατρίδα μας .. του Άστρους (Astro)  
  • 1823,O Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος,πρόεδρος του Εκελεστικού (δηλ.Πρωθυπουργός)  «η Εθνοσυνέλευση της απελευθερωμένης Ελλάδας συνήλθε στο Άστρος»
  • 1823,Διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης «Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καρυτσιώτη» .  ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΗΣ Β’ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΕΙΣΗΣ ΕΝ ΑΣΤΡΕΙ   , ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΗΤΟΙ  ΠΡΟΣΩΡΙΝΟΝ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝ ΑΣΤΡΕΙ  Β’ ΕΘΝΙΚΗΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΝ  
  • 1844,Πρακτικά των Συνεδριάσεων  της Βουλής τω Ελλήνων   «α.διότι η εν Άστρει  συνέλευσις   συνεκροτήθη ….  και ο τόπος  ούτος εψηφίσθη και παρ’ αυτής  Άστρος»
  •  Άστρος  Κυνουρίας : ΦΕΚ 16Α – 24/05/1835. Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας. ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841.Ο οικισμός ορίζεται χειμερινή έδρα του δήμου Θυρέας. ΦΕΚ 99Α – 28/05/1985 Ο οικισμός ορίζεται έδρα του δήμου Άστρους. ΦΕΚ 244Α-04-12-1997. Ο οικισμός αποσπάται από τον δήμο Άστρους και ορίζεται έδρα του δήμου Βόρειας Κυνουρίας
  •  
  • Ο Νίκος Βέης (1883–1958) καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός αναφέρει «έχομε κατ΄ επανάληψιν μνείας του Κυνουριακού αυτού πολίσματος» του Άστρους το 1256, 1320,1372,1374, 1407,1421 ,1435, 1463, 1467, 1471, 1481.
  • Τον 2ο μ.χ. αιώνα έγινε η πρώτη αναφορά  για  το πόλισμα Άστρον  από τον Πτολεμαίο ,  αλλά ο Πτολεμαίος  δεν αναφέρει την  ακριβή τοποθεσία του οικισμού.Από την αναφορά του Πτολεμαίου το Άστρον  ήταν κάπου από το Λεωνίδιο μέχρι το Ναύπλιο . Δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα  αξιόπιστα τεκμήρια που να συνδέουν το πόλισμα Άστρον  με μία  ακριβή  και συγκεκριμένη τοποθεσία, παρά μόνο υπάρχουν  ερμηνείες  και συμπεράσματα. Συμπεραίνουμε  με την παρακάτω  τεκμηριωμένη αναφορά του Φραντζή για το Άστρον , το πόλισμα    Άστρον   βρισκόταν σαν συνέχεια της πόλης Θυρέας στο κάμπο της  Θυρέας , κοντά η εκεί που ήταν η αρχαία πόλη Θυρέα ,που είναι πολύ κοντά  η  στο σημερινό  Άστρος . Αφού στη περιοχή αυτή την χρονική περίοδο  δεν υπήρχε τεκμηριωμένα άλλος οικισμός και αναμφισβήτητα  στην αρχαιότητα στο συγκεκριμενό σημείο υπήρχε η αρχαία πόλη Θυρέα, είναι λογικό και πιθανό  επίσης αργότερα αδιάκοπα  να κατοικείται , όπως σύμφωνα με τον Φραντζή εκατοικείτο το 1435 και  συνεχίζει να κατοικείται μέχρι σήμερα.(Δείτε τεκμηριωμένες λεπτομέρειες στο τέλος, το κείμενο σχετικά με την ιστορία του Αγιάννη από, Θυρεάτις Γη : Το άστυ, η αρχαία πόλη Θυρέα,το πόλισμα Άστρον και το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας – astrosgr.com
  • Το 1256 “και δη εν τη αραγωνιακή παραλλαγή του Χρονικού του Μωρέως αναφέρεται ότι ο πρίγκιψ του Μωρέως Γουλιέλμος Βιλλαρδουίνος προς ευκολωτέραν υποταγήν  των Τσακώνων έκτισε ,… το κάστρον, όπερ καλείται la Estella” ..” Παραθέτω …. Et le princep por  mellor senyorear los fizo alli un castiello suso en las montanyas, el qual se clama la Estella .Προφανώς το Estella τούτο… είναι το  Άστρος»  (σ.93) »….. Ο Νίκος Βέης (1883; – 1958)  Βυζαντινολόγος ιστορικός και νεοελληνιστής, καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός αναφέρει  στο βιβλίο του Μνείαι  του Άστρους  το σημερινό Άστρος  υπήρχε πριν το 1256  και από το διμερές  Άστρος –Αγιάννη πήρε το όνομα του το κάστρο Εστέλλα =Άστρος στο Ξεροκάμπι του Αγιάννη. Από Νίκο Α. Βέη , Μνείαι  του Άστρους .
  • Το 1293 συναντάται η πρώτη επίσημη αναφορά της πόλης με το όνομα «Άστρος» σε χρυσόβουλο του έτους του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου. Ο Νίκος Βέης (1883–1958) καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός αναφέρει «έχομε κατ΄ επανάληψιν μνείας του Κυνουριακού αυτού πολίσματος» του Άστρους το 1256, 1320,1372,1374, 1407,1421 ,1435, 1463, 1467, 1471, 1481.
  • Το 1435 ο Γεώργιος Φραντζής αναφέρει το Άστρον και τον Άγιο Ιωάννη και  επιβεβαιώνει η αναφορά του Πτολεμαίου 2ο μ.χ.  αιώνα για το πόλισμα  Άστρον είναι το σημερινό Άστρος . Η αναφορά του Φραντζή  Άστρον είναι αναμφισβήτητα  η δεύτερη αναφορά , η πρώτη ήταν του Χρονικού του Μορέως το 1256, που πειστικά τοποθετεί  το σημερινό Άστρος στην συγκεκριμένη τοποθεσία που βρίσκεται σήμερα. Αναμφισβήτητα υπήρχε οικισμός στο σημερινό Άστρος  πριν  χιλιάδες χρόνια  από πολλές άλλες αναφορές . Σίγουρα η αναφορά του Φραντζή  είναι για το σημερινό Άστρος και δεν είναι για άλλον οικισμό, γιατί θα έπρεπε να αναφέρεται και το σημερινό Άστρος ,που ήταν ο μεγαλύτερος οικισμός στο κάμπο της Θυρέας, έστω με διαφορετικό όνομα ( όπως ο Φραντζής  αναφέρει τον μικρότερο οικισμό Μελίγον (σημερ. Μελιγού ) και υπήρχε οικισμός στην σημερινή τοποθεσία του Άστρους σύμφωνα με το Νίκο Βέη και πολλές άλλες αναφορές . «Aλλά το Άστρος και Αστρίτσι δεν είναι εν και το αυτό σημείον» (σελ 97). Από,Θανάση Π. Κωστάκη: Σύντομη γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου (BT),1951«Από το Φραντζή,έκδοση Βόννης σ.159…..Και κατά αρχάς του θέρους του ς@μγ  (=1435)…. αί είσιν αι κάτω γεγραμμέναι χώραι και πόλεις και κώμαι, Άστρον,άγιος Πέτρος, Άγιος Ιωάννης, Πλαταμόνας (Σημερ.Πλάτανος),Μελίγον (σημερ. Μελιγού),Προάστειον (σημερ,Πραστός) ,Λεωνίδας (σημερ.Λεωνίδιον), Κυπαρισσία (σημερ.Κυπαρίσσι) ,Ρέοντας και Σίτανας (σημερ.Σίταινας)… Βλ.Σ.Λάμπρου,Μικταί Σελίδες , Αθήναι 1905 σ.416-419 και Φ.Κουκουλέ, Αθηνά 39 (1927) σ.122»
  • Από το σιγίλλιο του 1638 πληροφορούμαστε ότι ο Αγιάννης έγινε πατριαρχική εξαρχία «χάριν βεβαίως τῆς Σχολῆς τοῦ Ἀγίου Ἱωάννου, λειτουργούσης πολλοῦ παλαιότερον».  Σύμφωνα, λοιπόν, με το συγκεκριμένο απόσπασμα στον Άγιο Ιωάννη λειτουργούσε σχολείο, πολύ πριν το 1638.
  • Το 1715, επετράπη η ίδρυση σχολείου στους κατοίκους του Αγίου Ιωάννου «Ναυπλίου».Στον Άγιο Ιωάννη, λειτουργούσαν επίσης και «κατώτερα» σχολεία, όπως αυτό του Παπακυριακού και κρυφά σχολεία, αρχικά στο Μετόχι της Μονής Λουκούς, Άγιος Δημήτριος και αργότερα στους νάρθηκες των εκκλησιών του χωριού.
  • Το 1756  έφυγε από την Καρύτσα του Αγιάννη  15 χρονών ο Δημήτριος Καρυτσιώτης και δεν  δημιούργησε το ιστορικό Άστρος εκείνη την ημέρα, που υπήρχε πολύ νωρήτερα . Ήθελε να τελειώσει τη ζωή του , με την τελευταία  λέξη και επιθυμία του ,  τονίζοντας στους μεταγενέστερους  δέν ξέχασε στη διαθήκη του την πατρίδα του τον Αγιάννη και το «Άστρος» και  την μεγάλη σημασία  για την δέσμευση του, για «γράμματα» και μόρφωση των νέων της πατρίδας του. «Παραιτώ της πατρίδος μου το κτίριον της Σχολής και το υποτακτικόν( Αγροκήπιο) του Άστρους με όλα τα συμπεριλαμβανόμενα  εις το κοντράτο (συμβόλαιο) καμωμένου παρ εμού.Μάϊος 1819 Δ.Καρυτσιώτης».Εις της διαθήκην του την 27η Φεβρουαρίου 1819 στη Τεργέστη ο Δημήτριος Καρυτσιώτης, αναφέρει  εις παράγραφον 5 της διαθήκης του «5) Αφήνω εις την πατρίδα μας (χωρίον μας) το κτίριον του σχολείου και την περιουσίαν του Άστρους (Astro) ως είναι»( Φλουδας ,Θυρεατικα Β’ σελ 312).
  • Το 1798, ο Αγιαννίτης  εθνικός ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης  (1741 – 1819) ανήγειρε την μεγαλοπρεπή και «καλλιμάρμαρο» Σχολή Καρυτσιώτη , στον λόφο Κουτρί του Αγιάννη και το 1805 επίσης ανήγειρε το παράρτημα της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη στην “πατρίδα” του  Άστρος.
  • Το 1820 ο Αγιαννίτης προεστός Πάνος Σαρηγιάννης, γαμπρός του Παπάζογλου, μαζί με τον Γεώργιο Τροχάνη, τους αδερφούς Ζαφειροπόπουλους (Πάνος, Κωνσταντίνος και Ιωάννης) και άλλους, γίνονται μέλη της Φιλικής Εταιρείας στην Κωνσταντινούπολη. Την ίδια χρονιά μυούνται στην Τεργέστη οι Προκόπιος και Ιωάννης Καρυτσιώτης.  Τέλος την ίδια χρονιά, οι Πάνος Σαρηγιάννης και Αναγνώστης Κοντάκης, μάζευαν λεφτά και έκλειναν τα στόματα των Τούρκων, καθησυχάζοντάς τους, ενώ από την άλλη μεριά συγκέντρωναν πολεμοφόδια.Άλλοι Αγιαννίτες φιλικοί ήταν: ο Ιωάννης Ματθαίος και Γεωργάκης Διγενής, για τους οποίους δεν γνωρίζουμε πότε και που μυήθηκαν. Στις αρχές του 1821 ο ηγούμενος της Μονής Μαλεβής, Νεόφυτος Τζαφέρης (Ζαφείρης ή Ζαφειρόπουλος) μαζί με τους ηγούμενους των Μονών Θεολόγου, Ιωσήφ Μπουλούκο  και Παλαιοπαναγιάς, Νικηφόρο Κοράλλη κατά τη διάρκεια ομαδικού ταξιδιού στις Σπέτσες γίνονται μέλη της Φιλικής εταιρίας. Το ταξίδι αυτό δημιούργησε υποψίες στους Τούρκους, οι οποίοι ζήτησαν εξηγήσεις από τον προεστό Πάνο Σαρηγιάννη.
  • Στις 24 Μαρτίου 1821 ο Πάνος Σαρηγιάννης κηρύσσει την έναρξη της επανάστασης στον Άγιο Ιωάννη. Την ίδια μέρα κηρύσσεται η επανάσταση και στον Άγιο Πέτρο, από τον Αναγνώστη Κοντάκη. Αμέσως οι Αγιοπετρίτες συλλαμβάνουν τον καδή (=διοικητή) του χωριού τους και τον φυλακίζουν στην Σχολή Καρυτσιώτη στον Αγιάννη. Την ίδια μέρα πάνω από 100 Αγιαννίτες οργανώνονται σε στρατιωτικά σώματα. Κύριος οπλαρχηγός του χωριού ορίζεται ο Γεωργάκης Διγενής. Λίγες μέρες αργότερα φτάνουν στο χωριό και οι  αδερφοί  Ζαφειρόπουλοι (Πάνος, Κωνσταντίνος και Ιωάννης), από το εξωτερικό.
  • Την επόμενη μέρα (25η Μαρτίου) ο Γεωργάκης Διγενής, με 200 άνδες, μαζί με τον Πάνο Σαρηγιάννη, φτάνουν στο Στρατόπεδο των Βερβένων, ή αλλιώς κελάρι. Εκεί συγκεντρώθηκαν πολεμοφόδια, όπλα και άνδρες και αποτέλεσε ορμητήριο των Ελλήνων της περιοχής εναντίον των Τούρκων. Υπεύθυνος του κελαριού ορίστηκε ο Αγιαννίτης Γεώργιος Τροχάνης.
  • Στις 18 Μαϊου 1821 οι Αγιαννίτες πολεμούν δυναμικά στην τριπλή μάχη Βερβένων – Δολιανών – Δραγουνίου, υπό την αρχηγία του Πάνου Ζαφειρόπουλου (Άκουρου) και του Γεωργάκη Διγενή. Ο δε Γεωργάκης Διγενής έπεσε ηρωϊκά αμυνόμενος στο Δραγούνι, μαζί με άλλους 17 Αγιαννίτες, από τις δυνάμεις του Κεχαγιάμπεη. 
  • Στις 19 Ιουνίου 1821 ο Δημήτριος Υψηλάντης φτάνει στο Άστρος. Στο αγροκήπιο Καρυτσιώτη στο Άστρος  έγινε συνάντηση και γεύμα με τους στρατιωτικούς  και τους τους προεστούς της περιοχής ,  όπου διάβασε το έγγραφο του αδελφού του  Αλέξανδρου Υψηλάντη που τον διώριζε  «πληρεξούσιο του Γενικού Επιτρόπου της Αρχής».  Η Αστρεινή παράδοση, φέρει τον Κολοκοτρώνη να παραθέτει γεύμα, το 1821 στο Άστρος, στο Δημήτριο Υψηλάντη, το γνωστό ως Κολοκοτρωνέικο τραπέζι, γίδα ψητή στρωμένη σε φύλλα, ασκί με ρετσινόκρασο και ψωμί. Το γεύμα έγινε  στο αγροκήπιο του Καρυτσιώτη κάτω από το τίλιο ,που ακόμα υπάρχει και αργοπεθαίνει, και στο χώρο υπάρχει σχετική πινακίδα, δίπλα στην Σχολή Καρυτσιώτη (σήμερα  Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους). Ο Γ. Τερτσέτης αναφέρει  «συνέτρωγαν  ο Δημήτριος Υψηλάντης  και  ο Κολοκοτρώνης εις τους ίσκιους  των δένδρων του Άστρους». Την ίδια μέρα ανέβηκε στον Άγιο Ιωάννη, όπου φιλοξενήθηκε στο αρχοντικό του Πάνου Σαρηγιάννη στο Σουληνάρι . Την επόμενη μέρα ο Υψηλάντης μετέβη στο στρατόπεδο των Βερβένων.
  • Aπό τις αρχές το 1821  άρχισαν  συζητήσεις μεταξύ των επαναστατημένων  για να γίνει ο Αγιάννης η πρωτεύουσα του ελεύθερου Ελληνικού κράτους.  Η σχολή Καρυτσιώτη έπαιξε πρωτεύοντα και καθοριστικό ρόλο για να γίνει ο Αγιάννης πρωτεύουσα της επαναστατημένης Ελλάδας από τις 22 Αυγούστου έως την 1 Οκτωβρίου 1822 .Το «Κυβερνείο» που βρίσκεται πολύ κοντά στη σχολή Καρυτσιώτη του Αγιάννη ήταν η έδρα της κυβέρνησης. Το χρονικό αυτό διάστημα βεβαιώνεται και από τα Αρχεία των Λαζάρου και Γεωργίου Κουντουριώτη (τ. Α΄, σ. 92 κ.εξ.).

Μερικά κείμενα παραπάνω είναι από τον συμπολίτη μας  Γιάννη Δ.Κουρμπέλη ,από το astros–kynouria.news.gr– Φώτης Τζιβελόπουλος  .

Πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους και το «Κυβερνείο» του Αγιάννη.

Ο Άγιος Ιωάννης ( Αγιάννης) Κυνουρίας , ήταν η πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους από τις 22 Αυγούστου έως την 1 Οκτωβρίου 1822 και προσέφερε πολλά και σημαντικά στην επανάσταση του 1821.Το «κυβερνείο» που βρίσκεται πολύ κοντά στη σχολή Καρυτσιώτη του Αγιάννη ήταν η έδρα της κυβέρνησης. . Το χρονικό αυτό διάστημα βεβαιώνεται και από τα Αρχεία των Λαζάρου και Γεωργίου Κουντουριώτη (τ. Α΄, σ. 92 κ.εξ.).

“.. απεφασίσθη, όπως η έδρα της Κυβερνήσεως μεταφερθή εις Άγιον Ιωάννην του Άστρους εν Κυνουρία” Πουκεβίλ , Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως , ήτοι η Αναγέννησις της Ελλάδος”μετάφραση Ξεν.Ζυγούρα , έκδοσις Γεωργίου Τζελλάτου και Φέξη,Αθήναι 1891,τόμος Δ,σελίδα 88.

«Και όντως το Άστρος και κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους ήτο διμερές… ο Άγιος Ιωάννης κατ αρχάς είχεν υπόστασιν σαν θερινή κατοικία των Αστρεινών καλουμένη και (επάνω) Άστρος και Αγιάννης Άστρους,έπειτα δε κατέστη και αυτοτελές χωρίον ,ότε μετά την Άλωσιν της Βασιλευούσης”(Νίκο Α. Βέη , Μνείαι του Άστρους σελ.99)

Από

Ο ιστορικός Αγιάννης

Η περίφημη «καλλιμάρμαρος» Σχολή Καρυτσιώτη.

Ο μεγάλος ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης <1741-1819> γεννήθηκε στον Άγιο Ιωάννη <Αγιάννη > και κατά την Αγιαννίτικη παράδοση, έφυγε “με το ένα τσαρούχι”.Το 1798 έκτισε την μεγαλοπρεπή και «καλλιμάρμαρο»  Σχολή Καρυτσιώτη στον λόφο Κουτρί στον Αγιάννη και το 1805 έκτισε στο Άστρος το παράρτημα της Σχολής του Αγίου Ιωάννη. Η σχολή αυτή, λειτούργησε κατά τα έτη 1798 – 1826 και απέκτησε μεγάλη φήμη, καθώς στη Σχολή Καρυτσιώτη, συνέρρεαν μαθητές από διάφορα μέρη της  ηπειρωτικής Ελλάδας και των νησιών μας.

Η σχολή ήταν ένα είδος πανεπιστημίου για εκείνη την εποχή, αφού οι μαθητές διδάσκονταν αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, μαθηματικά, φυσική – χημεία, γαλλικά και ιταλικά κ.α. Έχτισε, ακόμη, οικήματα για τους μαθητές που φοιτούσαν στη Σχολή και για τους διδασκάλους. Επιπλέον, εφοδίασε τη Σχολή με όργανα φυσικής, αστρονομίας, χημείας, χάρτες και άλλα εποπτικά μέσα διδασκαλίας.Έστελνε μάλιστα και χρηματικά ποσά για την πληρωμή των διδασκάλων και των ιατρών που εργάζονταν εκεί. Ο Καρυτσιώτης πλούτισε τη Σχολή με βιβλία και δημιούργησε μία μεγάλη βιβλιοθήκη. Ήθελε να ιδρύσει στην πατρίδα του μια σχολή, εφάμιλλη των Ευρωπαϊκών, που θα παρείχε τη γνώση στους μαθητές, δίνοντας τους την ευκαιρία να διαλέξουν δύο κατευθύνσεις: την εμπορική και την επαγγελματική.

Ο οικιστής του Παραλίου Άστρους Αγιαννίτης στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος

Οι Αγιαννίτες προσέφεραν πολλά και σημαντικά στην Ελληνική επανάσταση του 1821 και ο σημαντικότερος από όλους του Αγιαννίτες ήταν ο στρατηγός Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος (Άκουρος) , υπεύθυνου για την στρατιωτική ασφάλεια σε καιρό πολέμου τηs εθνοσυνέλευσης στο Άστρος. Κατά την έναρξη της επανάστασης, υπό την ηγεσία του Πάνου Ζαφειρόπουλου, πάνω από 100 κάτοικοι του Αγιάννη, συμμετείχαν σε μάχες  των Δολιανών και των Βερβένων,  στην Τριπολιτσά και σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Ο Αγιάννης  ανέδειξε και άλλες  σημαντικές προσωπικότητες  που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην προετοιμασία και κατά τη διάρκεια της επανάστασης και βοήθησαν έμπρακτα  στον απελευθερωτικό  αγώνα,  όπως ο Πάνος Σαρηγιάννης  ,  Ιωάννης Ζαφειρόπουλος ,  Κωνσταντίνος Ζαφειρόπουλος  ,Γεώργιος Τροχάνης,  Γεωργάκης Διγενής  πεσόντα μαχόμενος   ηρωϊκά στο Δραγούνι το 1821, Προκόπιος Καρυτσιώτης ,Γεώργιος Καρυτσιώτης ,Κωνστάντιος Κοράλλης, Ιωσήφ Κοράλλης ,Ματθαίος Πρωτοπαπάς, Ιωάννη Καρυτσιώτης,  Ιωάννης Ματθαίος .Από διάφορα σημειώματα μαθαίνουμε ότι στις παραμονές της Επανάστασης υπήρξαν και σημαντικές εισφορές Αγιαννιτών για τον αγώνα. Αυτές ήταν: του Ιωάννη Δ. Ζαφείρη (7552 γρόσια) και Νικολάου Σαρηγιάννη (3380 γρόσια).

Ο οικιστής του Παραλίου Άστρους Αγιαννίτης στρατηγός Πάνος  Ζαφειρόπουλος η Άκουρος  με τα αδέλφια του Κωνσταντίνο και Ιωάννη , έχτισε τις οικίες τους  στο Κάστρο Παραλίου Άστρους  το 1824 ,προνοητικά ανακαίνησε το εγκαταλελειμμένο κάστρο και  το 1826 νικηφόρα αντιστάθηκε στον Ιμπραήμ. Ο Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος (Άκουρος)    προνοητικά και έξυπνα , έσωσε και διαφύλλαξε τα  περίπου 1,500 βιβλία της περίφημης Σχολής Καρυτσιώτη  του Αγιάννη   αναγνωρίζοντας την μεγάλη σημασία τους , από τις ορδές του Ιμπραήμ  αρχικά στο «αρχοντικό«  του στον Αγιάννη και αργότερα  τα μετέφερε  για καλύτερη προστασία στην οικία του στο Κάστρο του Παραλίου Άστρους. Τα βιβλία βρίσκονται  σήμερα στο Ίδρυμα Μνήμης Αγελικής και Λεωνίδα Ζαφείρη στο Άστρος

Oι Αγιαννίτες πραγματικά δεν παραδόθηκαν ποτέ στους κατακτητές και για απόδειξη με το τρόπο τους κατάφεραν να κρατήσουν τα σχολεία τους ανοικτά όλη την διάρκεια του τούρκικου ζυγού και διατήρησαν κρυφά και φανερά αναμμένη την φλόγα του έθνους

Από 

astros–kynouria.news.gr– Φώτης Τζιβελόπουλος   Γιάννη Δ.Κουρμπέλη

Τα ονόματα των 37 αγωνιστών του 21, από το δήμο Θυρέας, που αναφέρονται πιο κάτω, προέρχονται από αιτήσεις που είχαν υποβάλει το έτος 1839, για να λάβουν (σιδηρούν) αριστείο, ως υπηρετήσαντες στρατιωτικώς στον ιερόν υπέρ της πατρίδος αγώνα. Όπως αναφέρεται στις αιτήσεις τους είχαν υποβάλει τα δικαιολογητικά τους στην επιτροπή του Στρατηγού Παναγιώτη Ζαφειρόπουλου ή Άκουρου, ενώ αρκετοί αναφέρουν ότι τελούσαν υπό τις διαταγές του.

Τα ονόματα έχουν ως εξής:

  • 1.- Βασίλειος Θεοδωράκος, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Θυρέας, 40 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1799 και το ΄21 ήταν 22 ετών),
  • 2.- Βασίλειος Πάσχος, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Θυρέας, 48 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1791 και το ΄21 ήταν 30 ετών),
  • 3.- Γεώργιος Ταπεινός, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Θυρέας, 48 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1791 και το ΄21 ήταν 30 ετών),
  • 4.- Γεώργιος Καραμπάτζος, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Θυρέας, 46 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1793 και το ΄21 ήταν 28 ετών),
  • 5.- Γεώργιος Τζέγκος, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Θυρέας, 46 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1793 και το ΄21 ήταν 28 ετών),
  • 6.- Γεώργιος Τριμπίλας, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Θυρέας, 45 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1794 και το ΄21 ήταν 27 ετών),
  • 7.- Γεώργιος Δημαρόπουλος, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Θυρέας, 40 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1799 και το ΄21 ήταν 22 ετών),
  • 8.- Δήμος Ρουμελιώτης, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 40 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1799 και το ΄21 ήταν 22 ετών),
  • 9.- Δημήτριος Λεμπέσης, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Θυρέας, 48 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1791 και το ΄21 ήταν 30 ετών),
  • 10.- Δημήτριος (Ρεβιτζίκας) Ρεβεζίκας, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 40 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1799 και το ΄21 ήταν 22 ετών),
  • 11.- Δημήτριος Μίχος, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 48 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1791 και το ΄21 ήταν 30 ετών),
  • 12.- Ιωάννης Πάσχος, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 37 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1802 και το ΄21 ήταν 19 ετών),
  • 13.- Κωνσταντίνος Μπουλουκόπουλος, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Θυρέας, 40 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1799 και το ΄21 ήταν 22 ετών),
  • 14.- Μήτρος Σαρήγιαννης, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 48 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1791 και το ΄21 ήταν 30 ετών),
  • 15.- Μαρίνος Ιωάννου, κάτοικος Δήμου Θυρέας, 46 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1793 και το ΄21 ήταν 28 ετών),
  • 16.- Παναγιώτης Κομηνός, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 48 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1791 και το ΄21 ήταν 30 ετών),
  • 17.- Παναγιώτης Κοδέλας, κάτοικος Δήμου Θυρέας, 40 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1799 και το ΄21 ήταν 22 ετών),
  • 18.- Πέτρος Ζουράρχοντας, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 35 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1804 και το ΄21 ήταν 17 ετών),
  • 19.- Κωνσταντίνος Ζουράρχοντας, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 32 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1807 και το ΄21 ήταν 14 ετών),
  • 20.- Στρατηγός Παναγιωτόπουλος, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Δήμου Θυρέας, 39 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1800 και το ΄21 ήταν 21 ετών),
  • 22.- Παναγής …….ρακος1, κάτοικος Μελιγούς του Δήμου Θυρέας, 42 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1797 και το ΄21 ήταν 24 ετών),
  • 23.- Δημήτριος Αγγελέτος, κάτοικος Μελιγούς του Δήμου Θυρέας, 48 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1791 και το ΄21 ήταν 30 ετών),
  • 24.- Θεόδωρος Καμπανίτζας, κάτοικος Μελιγούς του Δήμου Θυρέας, 45 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1794 και το ΄21 ήταν 27 ετών),
  • 25.- Ιωάννης Παππούλιας, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Δήμου Θυρέας, 44 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1795 και το ΄21 ήταν 26 ετών),
  • 27.- Ιωάννης Χασαπογιάννης, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Θυρέας 57 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1782 και το ΄21 ήταν 39 ετών),
  • 28.- Κωνσταντής Βαγγελής, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 42 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1797 και το ΄21 ήταν 24 ετών),
  • 29.– Κωστάντιος Κοράλλης, ηγούμενος της Μονής Λουκούς, …………………
  • 30.– Νικόλαος Γαρδικιώτης, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 42 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1797 και το ΄21 ήταν 24 ετών),
  • 31.- Νικόλαος Σακελλαρίου, κάτοικος Μελιγούς του Δήμου Θυρέας, 38 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1801 και το ΄21 ήταν 20 ετών),
  • 32.- Δημήτριος Θεοφίλου, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Δήμου Θυρέας, 38 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1801 και το ΄21 ήταν 20 ετών),
  • 33.- Δημήτριος Αγρανιώτης, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Δήμου Θυρέας, 40 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1799 και το ΄21 ήταν 22 ετών),
  • 34.- Δημήτριος Κολοκοτρώνης, κάτοικος Αγ. Ιωάννου Δήμου Θυρέας, 50 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1789 και το ΄21 ήταν 32 ετών),
  • 35.- Γεώργιος Σαράντος, κάτοικος Μελιγούς του Δήμου Θυρέας, 47 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1792 και το ΄21 ήταν 29 ετών),
  • 36.- Αντώνιος Μάνας, κάτοικος Μελιγούς του Δήμου Θυρέας, 38 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1801 και το ΄21 ήταν 20 ετών),
  • 37.- Θανάσης Κορδόνης, κάτοικος Αγ. Ιωάννου και Άστρους Δήμου Θυρέας, 40 ετών το έτος 1839 (είχε γεννηθεί το 1799 και το ΄21 ήταν 22 ετών).
  • Πατήστε εδώ για να δείτε ένα δείγμα από τις αιτήσεις των προαναφερόμενων.
  • Πηγή: Γενικά Αρχεία του Κράτους
  • 1Το επώνυμο είναι δυσανάγνωστο
  • astrosparalio.gr/

Οι Αγιαννίτες ήταν έτοιμοι για να ξεκινήσουν τον αγώνα της απελευθέρωσης του έθνους. Συμμετείχαν ενεργά και στις μάχες των Δολιανών, Βερβένων, Τριπολιτσάς, Δερβενακίων, Βαλτετσίου κ.α.. Εδώ παραθέτουμε κατάλογο με τα ονόματα των Αγιαννιτών αγωνιστών που μας διασώθηκαν, 97 στο σύνολο:

  1. Αγρανιώτης Δημήτριος
  2. Αναστασίας Σταύρος
  3. Άρχοντας Ευστράτιος
  4. Άρχοντας Κωνσταντίνος
  5. Άρχοντας Πέτρος
  6. Βαγγελής Κωνσταντίνος
  7. Βενετσιάνος Εμμανουήλ
  8. Γαρδικιώτης Νικόλαος
  9. Γενοβέλης Ιωάννης
  10. Γούναρης Νικόλαος
  11. Δαλιάνης Κωνσταντίνος
  12. Δεσποτάκης Γεώργιος
  13. Δημαρόπουλος Γεώργιος
  14. Διαμαντής Κωνσταντίνος
  15. Διγενής Γεωργάκης
  16. Ελευθερίου Ιωάννης
  17. Ζαφείρης Νεόφυτος
  18. Ζαφείρης Ιωάννης (Τζώρτζης) του Γ.
  19. Ζαφείρης Ιωάννης του Δ.
  20. Ζαφείρης Ιωάννης του Μ.
  21. Ζαφείρης (Πουλής) Μιχαήλ
  22. Ζαφειρόπουλος Αναγνώστης
  23. Ζαφειρόπουλος Ιωάννης
  24. Ζαφειρόπουλος Κωνσταντίνος
  25. Ζαφειρόπουλος Παναγιώτης
  26. Ζουράρχοντας Ιωάννης
  27. Ζουράρχοντας Κωνσταντίνος
  28. Ζουράρχοντας Πέτρος
  29. Ηλιόπουλος Γρηγόριος
  30. Θεοδωράκος Βασίλειος
  31. Θεοδώρου Προκόπιος
  32. Θεοφίλου Δημήτριος
  33. Ιωαννίδης Κυριάκος
  34. Ιωάννου Μαρίνος
  35. Κακαβούλιας Παναγιώτης
  36. Καλφαγιάννης Εμμανουήλ
  37. Καμπανίτσας Θεόδωρος
  38. Καραβέλλας Θεόδωρος
  39. Καραμπάτσος Γεώργιος
  40. Καρέκλης Θεόδωρος
  41. Κομνηνός Απόστολος
  42. Κομνηνός Παναγιώτης
  43. Κομνηνός Φώτιος
  44. Κολοκοτρώνης Δημήτριος
  45. Κοράλλης Ιωσήφ
  46. Κοράλλης Κωνστάντιος
  47. Κορδώνης Αθανάσιος
  48. Κουτίβας Βασίλειος
  49. Λεμπέσης Δημήτριος
  50. Λουκάς ή Ποντίκης Γεώργιος
  51. Μαμάκος Κυριάκος
  52. Μαρούδης Βασίλειος
  53. Μαρούδης Κυριάκος
  54. Μαγκλής Γεώργιος
  55. Μέγκλιας Ιωάννης
  56. Μίχος Δημήτριος
  57. Μπόρτζος Βασίλειος
  58. Μπουλουκόπουλος Κωνσταντίνος
  59. Νικολάου Ευστάθιος
  60. Παναγιωτόπουλος Ευστράτιος
  61. Παπούλιας Ιωάννης
  62. Πάσχος Βασίλειος
  63. Πάσχος Ιωάννης
  64. Πάσχος Δημήτριος
  65. Πάσχος Σταύρος
  66. Πρωτοπαπάς Ματθαίος
  67. Ρεβεζίκας Δημήτριος
  68. Ροζολής Δημήτριος
  69. Ρουμελιώτης Δημήτριος
  70. Ρωμανός Κωνσταντίνος
  71. Σακελλαρίου Γεώργιος (Λαμπρίδης)
  72. Σαρηγιάννης Αλέξανδρος
  73. Σαρηγιάννης Δημήτριος
  74. Σαρηγιάννης Ιωάννης
  75. Σαρηγιάννης Ιωάννης του Δ.
  76. Σαρηγιάννης Νικόλαος
  77. Σαρηγιάννης Πάνος
  78. Σουρλής Ιωάννης
  79. Ταπεινός Γεώργιος
  80. Τζαγκάρης Ιωάννης
  81. Τζαγκάρης Παναγιώτης
  82. Τζάγκος Γεώργιος
  83. Τζάγκος Ιωάννης του Ν.
  84. Τζαμάρης Ιωάννης του Ν.
  85. Τζαμάρης Παναγιώτης του Ν.
  86. Τζαφέρης Γεώργιος
  87. Τζαφέρης Ευστράτιος
  88. Τζέγκος Γεώργιος
  89. Τζέλος Μιχαήλ
  90. Τζολάκος Γεώργιος
  91. Τριμπίλας Γεώργιος
  92. Τριμπίλας Σωτήριος
  93. Τροχάνης Εμμανουήλ
  94. Τσακίρης Ιωάννης
  95. Χαρμάνης Παναγιώτης
  96. Χασαπογιάννης Ιωάννης
  97. Χασαπογιάννης Ηλίας

Το 1826 το χωριό καταστράφηκε ολοσχερώς από τις ορδές του Ιμπραήμ , ενώ την ίδια τύχη είχαν και άλλα χωριά της περιοχής ,όπως Άγιος Πέτρος, Βέρβενα , Πραστός, Σίταινα και άλλα .Ο Ιμπραήμ, κατέστρεψε ολοσχερώς την Σχολή του Καρυτσιώτη  επίσης και πολλές εκκλησίες, όπως του Άγιου Βασιλείου, του Αγίου Ευστρατίου, του Αγίου Πέτρου και πολλές άλλες

Δείτε τους δύο παρακάτω συνδέσμους για περισσότερα .

Αγιάννης
Ο Άγιος Ιωάννης (Αγιάννης ) & Άστρος: Ιστορία, Θυρεάτις Γη, Προεστοί, Αρχοντικά & Εκκλησίες

.

Το κείμενο παρακάτω σχετικά με την ιστορία του Αγιάννη από, Θυρεάτις Γη : Το άστυ, η αρχαία πόλη Θυρέα,το πόλισμα Άστρον και το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας – astrosgr.com

« Κεντρικός   πύργος  Άστρους » Κάστρο Εστέλλα στο Ξεροκάμπι στον Αγιάννη, η φωτογραφία είναι, Από το Αναστάσιος Ι. Μπάλλας ,Πελοποννησιακά, Τόμος ΚΓ Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών,Βραβείο  της Ακαδημίας Αθηνών Άστρος ( σ.209-210 Κάστρο Άστρους ),Κάστρα της Κυνουρίας-Κάστρα της Τσακωνιάς.

Νίκο Α. Βέη , Μνείαι  του Άστρους.

Ο Νίκος Βέης (1883; – 1958)  Βυζαντινολόγος ιστορικός και νεοελληνιστής, καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός αναφέρει  στο βιβλίο του Μνείαι  του Άστρους  το σημερινό Άστρος  υπήρχε πριν το 1256  και από το διμερές  Άστρος –Αγιάννη πήρε το όνομα του το κάστρο Εστέλλα =Άστρος στο Ξεροκάμπι του Αγιάννη. Αναμφισβήτητα  το κάστρο  στον Αγιάννη είναι το κάστρο Εστέλλα, του χρονικού του Μορέως.

Οι διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί ιστορικοί μελετητές Νίκος Βέης , Σπ. Λάμπρος , Κ.Ρωμαίος, Αδαμ. Αδαμαντίου  και Αναστάσιος Ι. Μπάλλας , και άλλοι  τοποθέτησαν πειστικά το κάστρο Εστέλλα του Αραγωνικού Χρονικού του Μορέως  στο Ξεροκάμπι ανάμεσα στα χωριά Άγιος Ιωάννης και Άγιος Πέτρος.   Επίσης διακεκριμένοι καστρολόγοι  πειστικά συμφωνούν με τα παραπάνω.

Κάστρο Εστέλλα – Ελληνικά Κάστρα (kastra.eu)

Κάστρα της Κυνουρίας. Επισκόπηση των μεσαιωνικών κάστρων της Τσακωνιάς Tsakonian Archives

Εστέλλα, κάστρο – mobileContent – eCastles (culture.gr)

Από Νίκο Α. Βέη , Μνείαι  του Άστρους 

 Και δη εν τη αραγωνιακή παραλλαγή του Χρονικού του Μωρέως αναφέρεται ότι ο πρίγκιψ του Μωρέως Γουλιέλμος Βιλλαρδουίνος προς ευκολωτέραν υποταγήν  των Τσακώνων έκτισε , τω 1256, το κάστρον, όπερ καλείται la Estella” Παραθέτω …. Et le princep por  mellor senyorear los fizo alli un castiello suso en las montanyas, el qual se clama la Estella .Προφανώς το Estella τούτο… είναι το  Άστρος»  (σ.93»…..

«Όθεν το castiello  la Estella (=Άστρος) πρέπει να αναζητήσωμε στα ενδότερα της Κυνουρίας « suso en las montanyas”. «Και όντως το Άστρος και κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους ήτο διμερές… ο Άγιος Ιωάννης κατ αρχάς είχεν υπόστασιν σαν θερινή κατοικία των Αστρεινών καλουμένη και (επάνω) Άστρος και Αγιάννης Άστρους,έπειτα δε κατέστη και αυτοτελές χωρίον ,ότε μετά την Άλωσιν της Βασιλευούσης …Και ακριβώς επί μεμονωμένου βουνού άνωθεν του Αγίου Ιωάννου (=Επάνω Άστρους) κείται … το Κάστρο τη Ωριάς …Κατά την εμήν γνώμην μετά τας ανωτέρω εξηγήσεις πιθανώτατα δυνάμεθα να ταυτίσωμεν το Κάστρο της Ωριάς του Πάρνωνος προς το Estella =Άστρος.(σελ 99-100).

Το 1256 «προφανώς το Estella τούτο… είναι το Άστρος»  (σελ 93 )

«εκείνου περί τον αιγιαλόν άστρου εις το κάμπο της Μαλεβής» Ανδρόνικου Β’Του Παλαιολόγου 1320 (σελ 93)

“Eγράφη δια χειρός  εμού εν τω Άστρω» 1372   και 1374 (σελ 96) («εχομε δύο κώδικες γραφέντας  εν Άστρει»)  (σελ 97)

‘Προς τον αιγιαλόν είναι το Άστρος ,πόλις ποτέ, τανύν έρημον» Μελέτιος,( σελ 101)  .(Οι Αγιαννίτες αποκαλουσαν το Άστρος και  «Γιαλό» και τους Αστρεινούς «Γιαλίσιους»).

Το σημερινό Άστρος αναφέρεται στους Ενετικούς χάρτες του μεσαίωνα Toast(r)ι  ,Toastri  και Astro και  το κάστρο Εστέλλα στο Ξεροκάμπι στον Αγιάννη αναφέρεται Estella  και Astro.  Η χερσόνησος του Παραλίου Άστρους αναφέρεται  στους Ενετικούς χάρτες εσφαλμένα σαν νησί Stella ( ήταν νησί πριν το 5ο αιώνα π.χ.) και το κάστρο Παραλίου Άστρους  Astrissi,  Αstritzi, Ostrici, Laprici.

 Από Νίκο Α. Βέη , Μνείαι  του Άστρους .

Τεκμηριωμένες  αναφορές για το  toastri (= το Άστρος ) και ostrici(= Αστρίτσι) , Astro  και Astrizi

“Aλλά το Άστρος και Αστρίτσι δεν είναι εν και το αυτό σημείον» (σελ 97). Για το Κάστρο Παραλίου Άστρους « το 1407,αναφέρεται….και κάστρον Astritzi  και κύριος αυτού   Lampridios» (σελ 97)

To 1516…« εν τω μνημείω τούτω λέγω, σημειούται toastri (= το Άστρος ) και ostrici(= Αστρίτσι)  … “Οθεν εξ όλων των προμνημονευθέντων μαρτυρίων, και άλλων τινων μεγαγενεστέρων χρόνων , ελέγχεται ότι το Αστρίτσι είναι διάφορον του Άστρους τοπογραφικόν σημείον» (σελ 98).

Στεφάνο Magno  Astro  και Astrizi  το 1463 σελ 97 , και πάλι Astro και Astrici ,1463 το αυτό έτος  και Astro  και Astrizi το 1467

Επίσης Στεφάνο Magno  Astro  και Astrizi  1469, 1471 σελ 98

“Aλλά το Άστρος και Αστρίτσι δεν είναι εν και το αυτό σημείον» σελ 97

«αναγιγνώσκομεν Ostri=Άστρος η μήπως     Ostri(ci)= Αστρίτσι

¨ Η τόσον δε ρητή μνεία περί του τόπου ,καθ΄ην ιδρύθη το φρούριον, δεν δύναται να αναφέρεται εις τα κατά την χερσόνησο του Άστρους περισωθέντα…» σελ 98

Αναστάσιος Ι. Μπάλλας,Πελοποννησιακά, Τόμος ΚΓ Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών,Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών Άστρος ( σ.209-210 Κάστρο Άστρους )

«Η σημαντικη αυτή οχύρωση είναι η Εστέλλα του Αραγωνικού Χρονικού το κάστρο έχτισε  ο Βιλλαρδουίνος στο βόρειο άκρο του Πάρνωνα. Ειναι επίσης άλλο ένα από τα πολλά κάστρα της Ωριάς.Έχει περιγραφεί επαρκώς από τον  Antoine  Bon και τον Πέππα»

«Γνωρίζουμε ότι μετά την κατάκτηση της Μονεμβασίας ο Βιλλαρδουίνος  έχτισε ένα κάστρο το 1256 πάνω στα βουνά  για να ελέγχη τους Τσάκωνες. Η σχετική αναφορά στο «Βιβλίο των Άθλων» έχει ως εξής. Et le princep por  mellor fenyorear los fizo alli un castiello suso en las montagnas, el qual se clama la Estella (Libro σ.49»

«Πρώτος το αναφέρει  ο Leake  Travels II σ.486  γράφοντας πως δύο μίλλια πάνω από τα Αγιαννίτικα καλύβια , στον καλλιεργημένο κάμπο του Ξηροκαμπιού υπάρχει ένα φρούριο Ελληνικό».

Η πρώτη επίσημη αναφορά της πόλης με το όνομα «Άστρος» συναντάται σε χρυσόβουλο του έτους 1293 του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου. Ο Νίκος Βέης (1883–1958) καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός αναφέρει «έχομε κατ΄ επανάληψιν μνείας του Κυνουριακού αυτού πολίσματος» του Άστρους το 1256, 1320,1372,1374, 1407,1421 ,1435, 1463, 1467, 1471, 1481.

Ο Γεώργιος Φραντζής αναφέρει το Άστρον και τον Άγιο Ιωάννη το 1435.

Ο Γεώργιος Φραντζής το 1435 επιβεβαιώνει η αναφορά του Πτολεμαίου 2ο μ.χ.  αιώνα για το πόλισμα  Άστρον είναι το σημερινό Άστρος .

Από,Θανάση Π. Κωστάκη: Σύντομη γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου (BT),1951«Από το Φρατζή,έκδοση Βόννης σ.159…..Και κατά αρχάς του θέρους του ς@μγ  (=1435)…. αί είσιν αι κάτω γεγραμμέναι χώραι και πόλεις και κώμαι, Άστρον,άγιος Πέτρος, Άγιος Ιωάννης, Πλαταμόνας (Σημερ.Πλάτανος),Μελίγον (σημερ. Μελιγού),Προάστειον (σημερ,Πραστός) ,Λεωνίδας (σημερ.Λεωνίδιον), Κυπαρισσία (σημερ.Κυπαρίσσι) ,Ρέοντας και Σίτανας (σημερ.Σίταινας)… Βλ.Σ.Λάμπρου,Μικταί Σελίδες , Αθήναι 1905 σ.416-419 και Φ.Κουκουλέ, Αθηνά 39 (1927) σ.122»

Η αναφορά του Φραντζή  Άστρον είναι αναμφισβήτητα  η δεύτερη αναφορά , η πρώτη ήταν του Χρονικού του Μορέως το 1256, που πειστικά τοποθετεί  το σημερινό Άστρος στην συγκεκριμένη τοποθεσία που βρίσκεται σήμερα. Αναμφισβήτητα υπήρχε οικισμός στο σημερινό Άστρος  πριν  χιλιάδες χρόνια  από πολλές άλλες αναφορές . Σίγουρα η αναφορά του Φραντζή  είναι για το σημερινό Άστρος και δεν είναι για άλλον οικισμό, γιατί θα έπρεπε να αναφέρεται και το σημερινό Άστρος ,που ήταν ο μεγαλύτερος οικισμός στο κάμπο της Θυρέας, έστω με διαφορετικό όνομα ( όπως ο Φραντζής  αναφέρει τον μικρότερο οικισμό Μελίγον (σημερ. Μελιγού ) και υπήρχε οικισμός στην σημερινή τοποθεσία του Άστρους σύμφωνα με το Νίκο Βέη και πολλές άλλες αναφορές . «Aλλά το Άστρος και Αστρίτσι δεν είναι εν και το αυτό σημείον» (σελ 97).

Επίσης το γεγονός ότι  δεν αναφέρεται οικισμός με κανένα όνομα στην σημερινή τοποθεσία του Παραλίου Άστρους στους Τούρκικους φορολογικούς καταλόγους  ,όπως συμφωνούν ιστορικοί μελετητες τότε δεν υπήρχε οικισμός στο Νησί , αυτό πρόσθετα επιβεβαιώνει  ότι η αναφορά του Φραντζή το 1435  για το  πόλισμα  Άστρον είναι το σημερινό Άστρος .

Το Άστρος και το Παράλιο Άστρος  δεν αναφέρονται για εκατονταδες  χρόνια  στους Τούρκικους φορολογικούς καταλόγους , αλλά αναφέρονται τα άλλα μεγάλα ιστορικά χωριά. Ο λόγος που το  Άστρος δεν αναφέρεται στους Τούρκικους φορολογικούς καταλόγους είναι ότι αναφερόταν ο Αγιάννης ,που ήταν το μητροπολιτικο κέντρο της Θυρέας για εκατοντάδες χρόνια και ο Αγιάννης ήταν μία κοινότητα με το Άστρος , ήταν βασικά  οι ίδιοι κάτοικοι, και ο Αγιάννης αναφερόταν επίσης σαν Άστρος και Αγιάννης του Άστρους. 

Οι Τούρκοι φορολογούσαν τους κατοίκους ,δεν υπήρχε τότε ΕΝΦΙΑ.

Από, Venetians and Ottomans in  SouthEast Peloponnese  (15th*18th century)

Dr, Evangelia Balta Director of  Studies (Institute for Neohellenic Research/National Hellenic Research Foundation)

Πλυθησμός,  Πρώτη Τουκοκρατία  1540-1685 

Άγιος Ιωάννης  (203),  Αγιος Ιωάννης Θεολογος (107), Aγιος Πέτρος (300) , Βέρβενα (162), Δολιανά (49),  Καστάνιτσα (494), Κορακοβούνι (25), Μελιγού (210), Πλάτανος (57), Πραστός (461), Τρεστενα (84) ,

Επίσης το Άστρον στην αναφορά του Φραντζή σίγουρα δεν είναι το Παράλιο Άστρος . Αν υπήρχε οικισμός το 1435  στο Παράλιο Άστρος ,κάτι θα υπήρχε και αργότερα έστω και ερείπια , αλλά δεν υπάρχουν τεκμήρια για οικισμό αυτή την μακρά χρονική περίοδο ,που ήταν  μόνο το λιμάνι της περιοχής  και το 1823 σύμφωνα με τον Leake  «στη σκάλα (λιμάνι)  υπάρχουν μια δεξαμενή, ένα χάνι, ένα πυργόσπιτο του (Τούρκου) φοροεισπράκτορα, και δύο τρεις μικρές αποθήκες» (σελ 482).

Η σημερινή τοποθεσία του Παραλίου Άστρους πριν το 1823 ονομάζετο Σκάλα η Σκάλα του Άστρους , ήταν το λιμάνι της περιοχής και ήταν ”ακατοίκητος” τόπος για χιλιάδες χρόνια σύμφωνα με αναφορά του Άκουρου , οικιστή του Παραλίου Άστρους . Το Παράλιο Άστρος κτίστηκε από τον Άκουρο και τους Αγιαννίτες συνεργάτες του από το 1832-1845 , σαν καινούργιος οικισμός εντάχθηκε στο Δήμο Θυρέας το 1845 και είναι ο νεότερος οικσμός της περιοχής. Οι Παραλιώτες με άγαλμα στην κεντρική πλατεία του χωριού ετίμησαν τον Πάνο Ζαφειρόπουλο η Άκουρο, ΟΙΚΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΙΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ.

Είναι αυταπόδεικτο η αναφορά Άστρον του Φραντζή είναι για το σημερινό  Άστρος, που υπήρχε  το 2ο αιώνα μ.χ.στην αναφορά του Πτολεμαίου  με το ίδιο όνομα Άστρον.   

Το άρθρο δεν είναι το τελικό, είναι ένα προσχέδιο για μια συνοπτική ιστορία του Αγιάννη του Άστρους ,αργότερα θα προσθέσουμε περισσότερα.

Πρέπει πρώτα να διαβάσουμε το βιβλίο Νικολάου Ι. Φλούδα – Θυρεατικά, τόμος Γ’,  Άγιος Ιωάννης, μητρόπολις οικισμών Θυρέας, Αθήνα, 1983 )

Το μέγαρο « ΑΣΤΡΟΣ» στη Τεργέστη  και το πάθος  του  εθνικού ευεργέτη μας Δημητρίου Καρυτσιώτη για «γράμματα» και μόρφωση . – astrosgr.com

Κάστρο Εστέλλα στον Άγιο Ιωάννη (Αγιάννη) Κυνουρίας

Ο Δημήτριος Υψηλάντης φιλοξενήθηκε το 1821 στο Σουληνάρι στον  Άγιο Ιωάννη (Αγιάννη) Κυνουρίας-Α – astrosgr.com

Διδακτήριον Άστρους -Το Ελληνικό κράτος αναγνωρίζει την μεγάλη προσφορά της Σχολής Καρυτσιώτη στο Έθνος. – astrosgr.com

Θυρεάτις Γη : Το άστυ, η αρχαία πόλη Θυρέα,το πόλισμα Άστρον και το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας – astrosgr.com

Πηγές

Το ιστορικόν Άστρος και ο Άγιος Ιωάννης (Αγιάννης) Κυνουρίας είναι μία κοινότητα.

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

Leave a comment