Category: Τσακώνικη γλώσσα

Το Βυζαντινό Κάστρο του Οριόντα ή Ρέοντα, βρίσκεται στα ΒΔ της Παλιοχώρας στην κορυφή του βουνού Ορίοντας. Υψώνεται στη βόρεια άκρη του οροπεδίου της Βασκίνας, κοντά στην έρημη πλέον Παλιόχωρα.

Έμε νιουρίζουντε ότσι όταν σ’ έμε γράφουντε σ’ έμε μαθέντε>Γνωρίζουμε ότι όταν τα γράφουμε τα μαθαίνουμε.

Aπό , Σωτήρης Λυσικάτος ,Τσακώνικο Ανθολόγιο Tόμος Θ ,Αρχείον Τσακωνιάς ,2006

Α  Παλιοχώρα έκι πρεσού παλιά χώρα.Μπρού μα ναθεί ο Πραστέ όρπα ήγκι μαζουτοί οι παλιοί παππούδε νάμου.Είνι αούντε ότσι έτανι  α χώρα έκι έχα 40 αγίουνε τσαι 40 κηγάδια.Έδαρι ονι οραμού γκανένα όρπα το χειμωνικό.Το καουτσαίρι είνι αραμούντε τσοπάνηδε τσ’οσοι είνι σερίντουντε του χούρε. Σε πρεσσοί μερίλε έσ’ ορού παλαιοί βροντατοί τσέλε.Τα χώρα έτανι ν’ εκαστρέβαϊ το Σταυροφόροι το 1215 τσαι μετά πάλι οι Τούρτσοι.Τα παλιά τραγούδια είνι αούντα ότσι όρπα ενάτε ατσά μάχη τσ’ εσκοτούταϊ δύο αθύνε ο Κώστα τσ’ο Αλέξη.Γι αυτό ένα μέρι ταν Παλιοχώρα ν’είνι αούντε «τον Κώστα».Απότανι τα μάχη εγκλυτούκαϊ κάτσι λίγοι τσ’ αργούτερα εφτιάκαϊ τον Πραστέ.

Ψεά ταν Παλιόχωρα ένι ένα σίνα .Τάνου το σίνα ένι ένα παλιέ βροντατέ κάστρε, ο Οριόντα (Οζιόντα). Όρπα ήγκι γινούμενοι οι πολέμοι.Απ’ όρπα εσ’ ορού τ’Αναπλι, όα ταν Αργολίδα, τον Ταϋγετε,τον Πραστέ τσαι το μοναστήρι ,τον Άγιε Νιλόα τα Καρύα.

Α νέα χώρα , ο Πραστέ, έκι ατσά πολικεία τσ’ έκι έχα δικό σι δεσπόκη.Έκι α επισκοπή «Ρέοντος και Πραστού».Το όνομα «Ρέοντος» ένι από τον «Οριόντα». Είνι αούντε ότσι πρεσού παλιά όρπα έκι νία πολικεία «Ορεοί».

Όταν ο Μπραϊμη εδάτσε τον Πραστέ οι ανθροίποι εφύγκαϊ τσ’ έτρου ενάτε ο Άγιε Λίδη, ο Άγιε Αντρία, ο Τερέ, ο Σαπονάτση, το Μέανε τσαι ο Πραματευτά.Σιγά -σιγά ήγκι από παλιά παρίντε τσ’ άλοι τσυνηγητοί από του Τούρτσοι από όα τα Πελοπόννησο, ταν Κρήκη τσ’ άβα μέρη.Έτρου  ενάτε  α  Τσακωνιά π’έμε ξέρουντε σάμερε.Δύου άλοι χώρε  κοντά τον Πραστέ ,πρεσού παλαιοί, είνι α Καστάνιτσα τσαι α Σίταινα(Πληροφορίες  Νικόλα Γκουβούση-Μπαρμπανικόλα.Τυρός 1987)

Λεξιλόγιο

Πρεσού=πολύ,μπρού=πριν,να ναθεί=να γίνει,είνι αούντε=λένε,αγίουνε=εκκλησίες, όνι αραμού=δεν μένει, σερίντουντε=θερίζουν,βροντατοί τσέλε=χαλασμένα σπίτια, ατσά=μεγάλη,αθύνε=αδέλφια,αποτάνι=από εκείνη, ψεά=ψηλά,εδάτσε=έκαψε, ηγκι παρίντε=έρχονται,όσι ξεκάζου=δεν κοιτάς, πακούει=πλακώσει

Άγνωστες λέξεις

1.   Κια ένι α Παλιοχώρα ?(όρα το χάρτη)>
2.    Πόσοι αθροίποι ένι έχα α Παλιοχώρα έδαρι?>
3. Από ποίε εκαταστρέφτε α Παλιοχώρα τσαι πότε?
4. Πουρ ενάτε ο Πραστέ?
5. Τσ’ έσι πορού να οράρε από τον Εριόντα?>
6. Γιατσί εφύγκαϊ οι αθροίποι από τον Πραστέ?>
7. Ποίερ άλοι ηγκι παρίντε όργι τσι γιατσί?
8. Γιατσί ένι πρέπουντα να ξέρουμε κα εντανι ταν ιστορία?

========================================

Η Παλιοχώρα

Η Παλιοχώρα ήταν πολύ παλιά πόλη.Πριν να γίνει ο Πραστός εκεί ήταν μαζεμένοι οι παλιοί παππουδες μας. Λένε ότι εκείνη η πόλη είχε 40 εκκλησίες και 40 πηγάδια.Εδώ δεν μένει κανένας εκεί το χειμώνα.Το καλοκαίρι μένουν τσοπάνηδες και όσοι θερίζουν τα χωράφια.Σε πολλά μέρη βλέπεις παλιά χαλασμένα σπίτια. Την πόλη εκείνη την κατέστρεψαν οι Σταυροφόροι το 1215 και μετά πάλι οι Τούρκοι.Τα παλιά τραγούδια λένε ότι εκεί έγινε μεγάλη μάχη και σκοτώθηκαν δύο αδελφοί ο Κώστας και ο Αλέξης.Για αυτό ένα μέρος στην Παλιοχώρα το λένε του «Κώστα».Από εκείνη την μάχη εγλύτωσαν κάτι λίγοι και αργότερα έφτιαξαν τον Πραστό.

Ψηλά στην Παλιοχώρα είναι ένα βουνό. Επάνω στο βουνό είναι ένα παλιό χαλασμένο κάστρο, ο Οριώντας (Οζιόντας).Εκεί εγίνοντο  οι πόλεμοι.Από εκεί βλέπεις το Ναύπλιο, όλη την Αργολίδα, τον Ταϋγετο, τον Πραστό και το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου της Καρυάς.

Η νέα πόλη , Ο Πραστός, ήταν μεγάλη πολιτεία και είχε δικό του αρχιεπίσκοπο.Ήταν η επισκοπή «Ρέοντος και Πραστού».Το όνομα «Ρέοντος» είναι  από τον «Οριόντα». Λένε ότι πολύ παλιά εκεί ήταν μία πολιτεία «Ορεοί».

Όταν ο Ιμπραήμ έκαψε τον Πραστό οι άνθρωποι έφυγαν και έτσι έγινε το Λεωνίδιο, ο Άγιος Ανδρέας, ο Τυρός, τα Σαπουνακέϊκα,τα Πέρα Μέλανα και ο Πραματευτής. Σιγά -σιγά ήρθαν και άλλοι κυνηγημένοι από τους Τούρκους  από όλη την Πελοπόννησο,την Κρήτη και άλλα μέρη.Έτσι έγινε η Τσακωνιά που ξέρουμε σήμερα. Δύο άλλα χωριά κοντά στον Πραστο πολύ παλαιά ,είναι η Καστάνιτσα και η Σίταινα(Πληροφορίες  Νικόλα Γκουβούση-Μπαρμπανικόλα.Τυρός 1987)

•  1)  Κια ένι α Παλιοχώρα ?(όρα το χάρτη)>
• Που είναι η Παλιοχώρα? (κοίταξε τον χάρτη)
• Α Παλιόχωρα ένι τάνου από το Τερέ
• Η Παλιοχώρα είναι π’ανω απο τον Τυρό.
• 2) Πόσοι αθροίποι ένι έχα α Παλιοχώρα έδαρι?>
• Πόσους ανθρώπους είχε η Παλιοχώρα?
• Έδαρι α  Παλιόχωρα όνι  έχα  γκανενα  να αραμού όρπα το χειμωνικό .
• Εδώ η Παλιοχώρα δεν είχε κανένα να μένει εκεί το χειμώνα.
• 3)      Από ποίε εκαταστρέφτε α Παλιοχώρα τσαι πότε?
• Από ποιόν καταστράφηκε η Παλιοχώρα και πότε?
• Ταν  Παλιόχωρα ν’ εκαταστρέβαϊ οι  Σταυροφόροι το 1215 τσαι μετά πάλι οι Τούρτσοι.
• Την Παλιοχώρα την κατέστρεψαν οι Σταυροφόροι το 1215 και πάλι οι Τούρκοι
• 4)  Πουρ ενάτε ο Πραστέ?>
• Πότε έγινε ο Πραστός?
• Ο Πραστέ ενάτε από κάτσι λίγοι αθροίποι  π’ εγλυτούκαϊ μετά από τα μάχη με του Τούρτσοι.
• Ο Πραστός έγινε από λίγους ανθρώπους που εγλύτωσαν από την μάχη με τους Τούρκους.
• 5) Τσ’ έσι πορού να οράρε από τον Εριόντα?>
• Τι μπορούσες να δεις απο τον Οριώντα?
• Από τον Εριόντα έσ’ πορού να οράρε τ’ Ανάπλι ,όα ταν Αργολίδα ,τον Ταΰγετε,τον Πραστέ τσαι το μοναστσήρι τον Άγιε Νικόα τα Καρυά.
• Από τον Οριόντα βλέπεις το Ναύπλιο, όλη την Αργολίδα, τον Ταϋγετο, τον Πραστό και το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου της Καρυάς.
• 6) Γιατσί εφύγκαϊ οι αθροίποι από τον Πραστέ?>
• Γιατί έφυγαν οι άνθρωπι από τον Πραστό?
• Οι αθροίποι εφύγκαϊ από τον Πραστέ όταν ο Μπραΐμη ν’ εδάτσε.
• Οι άνθρωποι έφυγαν από τον Πραστό όταν ο Ιμπραήμ τον έκαψε
• 7) Ποίερ άλοι ηγκι παρίντε όργι τσι γιατσί?>
• Ποίοι άλλοι ηρθαν εκει και γιατί?
• Ήγκιαϊ παρίντε όργι  τσ’ αλοι  πρεσσοί από όα τα Πελοπόννησο ,ταν Κρηκη τσ’ άβα μέρη γιατσί ήγκιαϊ τσυνηγητοι από του Τούρτσοι.
• ¨Ηρθαν εκεί και άλλοι  από όλη την Πελοπόννησο,την Κρήτη και άλλα μέρη γιατί ήταν κυνηγημένοι από τους Τούρκους
• 8) Γιατσί ένι πρέπουντα να ξέρουμε κα εντανι ταν ιστορία?>
• Γιατί πρέπει να ξέρουμε καλά  εκείνη την ιστορία?
• Γιατσί έτρου ενάτε α Τσακωνιά π’ έμε ξέρουντε σάμερε.Ολβιος, ὅστις τῆς ἱστορίας ἔσχε μάθησιν».
• Γιατί έτσι έγινε η Τσακωνιά που ξέρουμε σήμερα.”Ολβιος, ὅστις τῆς ἱστορίας ἔσχε μάθησιν»

Περίληψα α Παλιοχώρα τα Τσακώνικα

Α  Παλιοχώρα έκι πρεσού παλιά χώρα.Μπρού μα ναθεί ο Πραστέ   είνι αούντε έκι έχα 40 αγίουνε τσαι 40 κηγάδια.Έδαρι ονι οραμού γκανένα όρπα το χειμωνικό.Το καουτσαίρι είνι αραμούντε τσοπάνηδε τσ’οσοι είνι σερίντουντε του χούρε.  Τα χώρα έτανι ν’ εκαστρέβαϊ το Σταυροφόροι το 1215 τσαι μετά πάλι οι Τούρτσοι. Από έτανι τα μάχη εγκλυτούκαϊ κάτσι λίγοι τσ’ αργούτερα εφτιάκαϊ τον Πραστέ.

Ψεά ταν Παλιόχωρα ένι ένα σίνα .Τάνου το σίνα ένι ένα παλιέ βροντατέ κάστρε, ο Οριόντα (Οζιόντα).  .Απ’ όρπα εσ’ ορού τ’Αναπλι, όα ταν Αργολίδα, τον Ταϋγετε,τον Πραστέ τσαι το μοναστήρι ,τον Άγιε Νιλόα τα Καρύα.

Α νέα χώρα , ο Πραστέ, έκι ατσά πολικεία τσ’ έκι έχα δικό σι δεσπόκη, έκι α επισκοπή «Ρέοντος και Πραστού».Το όνομα «Ρέοντος» ένι από τον «Οριόντα».   

Όταν ο Μπραϊμη εδάτσε τον Πραστέ οι ανθροίποι εφύγκαϊ τσ’ έτρου ενάτε ο Άγιε Λίδη, ο Άγιε Αντρία, ο Τερέ,  ήγκιαϊ παρίντε τσ’ άλοι τσυνηγητοί από του Τούρτσοι από όα τα Πελοπόννησο, ταν Κρήκη τσ’ άβα μέρη.Έτρου  ενάτε  α  Τσακωνιά .Δύο άλοι χώρε  κοντά τον Πραστέ ,πρεσού παλαιοί, είνι α Καστάνιτσα τσαι α Σίταινα

Σημειώσεις και ασκήσεις

Από ,Ιωάννης Μαρνέρης 

Παλιόχωρα Κυνουρίας Αρκαδίας (α μάτη νάμου)!

Η Παλαιοχώρα (Τοπική Κοινότητα Τυρού – Δημοτική Ενότητα ΤΥΡΟΥ), ανήκει στον δήμο ΝΟΤΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ της Περιφερειακής Ενότητας ΑΡΚΑΔΙΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.

Η επίσημη ονομασία είναι “η Παλαιοχώρα”. Έδρα του δήμου είναι το Λεωνίδιο και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Πελοποννήσου.

Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, η Παλαιοχώρα ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Τυρού, του πρώην Δήμου ΤΥΡΟΥ του Νομού ΑΡΚΑΔΙΑΣ.

Η Παλαιοχώρα έχει υψόμετρο 780 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.

Το Βυζαντινό Κάστρο του Οριόντα ή Ρέοντα, βρίσκεται στα ΒΔ της Παλιοχώρας στην κορυφή του βουνού Ορίοντας. Υψώνεται στη βόρεια άκρη του οροπεδίου της Βασκίνας, κοντά στην έρημη πλέον Παλιόχωρα.

Ιστορία

Ο Οριόντας ήταν παλιά ολόκληρος βυζαντινός οικισμός ο οποίος ήταν οχυρωμένος αλλά δεν συνδέθηκε ποτέ με σπουδαία ιστορικά γεγονότα. Ο οικισμός αυτός εγκαταλείφθηκε το 17ο αιώνα, όταν άρχισε να ακμάζει ο γειτονικός Πραστός.

Το κάστρο δεν αναφέρεται σε βυζαντινές πηγές, ωστόσο απαντά σε έργα νεώτερων περιηγητών, όπως στον Leake, στον Curtius, στον Bursian και στον Philippson. Η ονομασία «Οριόντας» προέρχεται πιθανώς από τον αρχαίο οικισμό Ορειοί (παλαιότερη ονομασία των Βρασιών ή Πρασιών)

Ο Ρέοντας (Rionde) αναφέρεται στο Γαλλικό Χρονικό του Μορέως (§ 868-869) περί το 1303, σχετιζόμενος με την γειτονική κώμη Seate (Σίταινα), τμήμα της οποίας δόθηκε ως αντιπαροχή στον κόμη της Κεφαλονιάς Ριχάρδο Ορσίνι, για την αποπληρωμή παλαιότερου χρέους του Φίλιππου της Σαβοΐας. Αναφορά στον Ρέοντα συναντάμε και σε Χρονικό που αποδίδεται στον Σφραντζή σχετικά με την ανταλλαγή της Αθήνας και της Θήβας με περιοχή της Τσακωνιάς που δόθηκε στη σύζυγο του Antonio Acciaiuoli Μαρία Μελισσηνή, μετά το θάνατό του τελευταίου το 1435.

Από τον Οριόντα προέρχεται και ο εκκλησιαστικός τίτλος της επισκοπής Ρέοντος (αργότερα έγινε και Πραστού), η οποία αναφέρεται από τον 13ο αιώνα σε χρυσόβουλο του Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου, αλλά και το προσονύμιο Ρεοντινός, που έχει δοθεί στο εγκαταλελειμμένο μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου.

Σύμφωνα με κάποιες μαρτυρίες το κάστρο χρησιμοποιήθηκε από τους Έλληνες αγωνιστές κατά την Ελληνική Επανάσταση και μάλιστα, λέγεται, ότι για ένα διάστημα ήταν εκεί και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο σημείο βρέθηκαν εργαλεία και σκεύη από τη Νεολιθική εποχή.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Πρόκειται για οχυρωμένο οικισμό, όπως φανερώνουν τα λείψανα κτισμάτων εντός του περιβόλου, ο οποίος είχε ακανόνιστο σχήμα λόγω της μορφολογίας του βράχου. Ο περίβολος είναι από ξερολιθιά και στο μεγαλύτερό του μέρος έχει πλέον καταπέσει.

Το κάστρο είναι σχετικά μικρής έκτασης, ενώ η είσοδος σε αυτό δεν διακρίνεται. Λείψανα τετράγωνου πύργου που διατηρείται ακόμη σε ύψος περίπου 3μ. σώζονται στο μέσον της ανατολικής πλευράς του τείχους. Ο πύργος είναι κατασκευασμένος από αδρά επεξεργασμένους λίθους, ασβεστοκονίαμα και τμήματα κεράμων.

Κατάλοιπα ενός ακόμη πύργου σε χειρότερη κατάσταση διατήρησης διακρίνονται στη νοτιοανατολική γωνία του κάστρου. Επίσης, εντός περιβόλου εντοπίζεται και πεσμένο τμήμα αψίδας ανοίγματος με κεραμοπλαστική διακόσμηση.

Άγνωστο στις μεσαιωνικές πηγές το Κάστρο του Οριόντα κατάφερε να διασώσει λείψανα από τις οχυρώσεις του στην κορυφή του ομώνυμου βουνού, που υψώνεται στη βόρεια άκρη του οροπεδίου της Βασκίνας, κοντά στην έρημη πλέον Παλιόχωρα.

Σύμφωνα με τους ντόπιους, η ρεματιά του Αητού που οδηγεί στον Οριόντα πήρε το όνομά της στα χρόνια της επανάστασης, όταν «σκοτώσανε εδώ έναν αητό και στην κοιλιά του βρήκανε το δάχτυλο με το δαχτυλίδι ενός Πρασιώτη, που σκοτώθηκε στην Άλωση της Τριπολιτσάς». Το όνομα του κάστρου προέρχεται από τον αρχαίο οικισμό Ορειαίται, που υπήρξε περιφερειακός οικισμός της πόλης των Πρασιών και στην τσακώνικη διάλεκτο έγινε Ορζόντας – Οριόντας.

Από τον Οριόντα προέρχεται και ο εκκλησιαστικός τίτλος της επισκοπής Ρέοντος (αργότερα έγινε και Πραστού), η οποία αναφέρεται από τον 13ο αιώνα σε χρυσόβουλο του Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου, αλλά και το προσωνύμιο Ρεοντινός, που έχει δοθεί στο εγκαταλελειμμένο μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου. Στον Οριόντα άνθησε οικισμός των βυζαντινών χρόνων, ο οποίος οχυρώθηκε, αλλά δεν συνδέθηκε ποτέ με σπουδαία ιστορικά γεγονότα. Ο οικισμός αυτός εγκαταλείφθηκε το 17ο αιώνα, όταν άρχισε να ακμάζει ο γειτονικός Πραστός. Τα τείχη ήταν κατασκευασμένα κυρίως με ξερολιθιά, τα οποία στεφάνωναν το βουνό εκτός από τη βόρεια πλευρά όπου είχε προστεθεί ασβεστοκονίαμα. Τα τείχη έχουν μετατραπεί πλέον σε λιθοσωρούς στις πλαγιές, όπως και τα οικήματα των Τσακώνων που είχαν κτιστεί στο πλάτωμα της κορυφής. Μόνον ένας τετράγωνος πύργος προς την ανατολή στέκεται όρθιος ακόμα και διατηρεί το ύψος του στα 3 μέτρα περίπου.

Πηγές

Σωτήρης Λυσικάτος ,Τσακώνικο Ανθολόγιο Tόμος Θ ,Αρχείον Τσακωνιάς ,2006

Κάστρο Οριώντα – Ελληνικά Κάστρα (kastra.eu)

Από την διασπορά Νοέμβριος 16,2024

«Το οφείλουμε στη Τσακωνιά»> Νι έμε χρηστούντε ταν Τσακωνιά . – astrosgr.com

Τα διαδικτυακά  μαθήματα για την Τσακώνικη γώσσα  συνεχίζονται, αλλά  «δυστυχώς  οι προσπάθειες γίνονται ξεχωριστά».

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή».

astrosgr.com/en «Dedicated to Thyreatis Land.»

#astrosgrcom

 

Οι Τσάκωνες – astrosgr.com/ Αφιερώνεται στην Τσακωνιά

Ιστορία της Τσακώνικης Γλώσσας 

Εισαγωγή στη Γραμματική

Βιβλία

Λεξικόν

Τσακώνικοι Διάλογοι

Μαθήματα Τσακώνικης γλώσσας

Οι συνεργάτες μας

TΣ-Σημειώσεις & Ερωτήσεις

Πίσω στην Αρχική σελίδα η  Οι Τσάκωνες 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

• Έμε ζβαϊχουντε , έμε γράφουντε τσαι έμε νιούντε Τσακώνικα κάθε ρ αμέρα.> Διαβάζουμε , γράφουμε και μιλάμε Τσακώνικα κάθε μέρα.
• Σ’ εμαθήτσε απότσου τσ’ ανακατουτά> Τα έμαθε απ’ έξω κι ανακατωτά.
• Έμε νιουρίζουντε όταν σι έμε γράφουντε σι έμε μαθέντε> Γνωρίζουμε όταν τα γράφουμε τα μαθαίνουμε.

Νι έμε χρηστούντε ταν Τσακωνιά > «Το οφείλουμε στη Τσακωνιά»>

• Από, Σωτήρης Λυσικάτος ,Τσακώνικο Ανθολόγιο Tόμος Θ ,Αρχείον Τσακωνιάς ,2006

1.  Αφέγκη νάμου- V
2.  Α γρούσσα νάμου – astrosgr.com V
3.  
4.  
5.  
6.  
7.  Ο χρόνε  & Οι αμέρε ταρ εβδιμά – astrosgr.com
8.  To ευατζέλιε ταρ αγάκη – V
9. Ο άσωτε υζέ
10.  Το θάμα ταρ Υπαπαγκή
11.  O Παπουλάκο
12.  
13. A Παλιοχώρα – astrosgr.comV
14. Το Δέρεδε  – V
15. Ο Μπραϊμη τα Τσακωνιά   – V
16. Οι Τσακωνοαμερικάνοι   V
17. Ένα Τσάκωνα ταν Αμεριτσή  – V
18. Ιστορία με του Γερμανοί
19. Κουβέντα από το Μέανε  – V

==========================

Αργότερα , είναι δύσκολα για αρχάριους???

1.  Το πάθημα του σκαλικού
2. Ο λιούκο τσαι το ζουφάλι
3. Το χιουρί

Πηγές

Αρχείο Τσακωνιάς

Σωτήρης Λυσικάτος ,Τσακώνικο Ανθολόγιο Tόμος Θ ,Αρχείον Τσακωνιάς ,2006

Γιάννη Καμβύση” Για να κοντούμε τα γρούσσα νάμου “ (Για να κρατήσουμε τη γλώσσα μας) .

Κείμενα : Από την ομάδα, Η γλώσσα των Τσακώνων

«Το οφείλουμε στη Τσακωνιά». > Νι έμε χριστούντε ταν Τσακωνιά .

Μάϊος 8,2023

Έμε νιουρίζουντε ότσι όταν σ’ έμε γράφουντε σ’ έμε μαθέντε>Γνωρίζουμε ότι όταν τα γράφουμε τα μαθαίνουμε.

Aπό

Σωτήρης Λυσικάτος ,Τσακώνικο Ανθολόγιο Tόμος Θ ,Αρχείον Τσακωνιάς ,2006

Α γρούσσα νάμου ένι πρεσού παλιά.Τα χαρκία είνι αούντα ότσι ταν αρχαία Σπάρκη  α γρουσσα σου (τα Δωρικά)  έκι διαφορεκικά από ταν άβα Ελλάδα.(π.χ. οι άλοι  ήγκι αούντε:  η μήτηρ, ενώ τα Σπάρκη ένι αούντε:   α μάτηρ = α μάτη). Από έτανι  τα γρούσσα ένι έχα του σίντε σι α γρούσσα ναμου , τα Τσακώνικα.

Σάμερε τα Τσακώνικα σ΄έμε ξέρουντε: τον Άγιε Λίδη ,τα Βατσίνα, ταν Πραματευτά, το Μέανε, τα Σαπουνατσέϊκα,τον Τυρέ ,τον  ‘Αγιε Αντρία ,τον Πραστέ, ταν Καστάνιτσα τσαι  τα Σίταινα.

Ως το 1922 τα γρούσσα νάμου ν’ήγκι ξέρουντε σε δύου χωριαδάτζα ταν Προποντίδα: Βάτικα τσαι Χαβουτσί.’Ομε ξέρουντε ακριβώς εζακάϊ όρπα, αλλά σίγουρα  ήνγκιαϊ ζατοί από τον τόπο νάμου. Μετά το 1922 εφύγκάϊ  από όρπα τσαι εζακάϊ ταν Κοζάνη (Σέρβια) τσαι ταν Καστοριά(Χιονάτο).’Ορπα π’ εζακάϊ ανακατούταϊ με τουρ άλοι του ντοκοι τς΄έτρου  έχατε τα γρούσσα σου.Έδαρι είνι κάτσι λίγοι γεράδοι η είνι ξερούντε ακόνη τα γρούσσα .

Τα Τσακώνικα είνι λίγο διαφορεκικά από μέρι σε μέρι.Κανιά φορά οι γουναίτσε σ’ έινι αούντε λιγάτσι διαφορεκικά απο τουρ ατσοίποι (π.χ ατσοίποι: παρίου , γουναίτσε: παζίου).Σε όα τα Τσακωνιά α γρούσσα ένι α ίδιε.Λιγάτσι διαφορεκικά ένι ταν Καστάνιτσα τσαι  τα Σίταινα.(π.χ. ενεί έμε αούντε : έα να ντι αλήου. Τα Καστάνιτσα – Σίταινα  να είνι αούντε : έλα να ντι λαλήου). Τα Τσακώνικα τα Προποντίδα είνι ακόνη πιο διαφορεκικά γιατσί  ετέϊ ήγκι μακρία από τουρ άλοι πρεσσοί χρόνου.Παρά του διαφορέ α γρούσσα ένι νία. Τα Τσακώνικα.

Λεξιλόγιο

Γρούσσα>γλώσσα, χαρκία>βιβλία, άβα>άλλη,έτανι>εκείνη, σίντε>ρίζες ,όρπα>εκεί, ήγκϊαι ζατοί>είχαν παέι, εχάτε>χάθηκε, ατσοίποι(άτσωπο)>άντρες,παρίου>έρχομαι, να ντι αλήου> να σου πώ

Α

1. Από κια ένι έχα του σίντε σι α γρούσσα νάμου?
2. Σ΄ποίε χώρε  σ είνι ξερουντε τα Τσακώνικα?
3. Κια αλλιά σ΄ήγκι  ξέρουντε ως το 1922
4. Για τσί ένι πρέπουντα να ξέρουμε τα γρούσσα νάμου?

============================================

Η γλώσσα μας

Η γλώσσα μας είναι πολύ παλιά.Τα βιβλία λένε ότι στην αρχαία Σπάρτη η γλώσσα τους ( η Δωρική)  ήταν διαφορετική από την άλλη Ελλάδα ( π.χ οι άλλοι λέγανε-η μήτηρ ενώ στη Σπάρτη λέγανε – α μάτηρ= α μάτη).Από εκείνη την γλώσσα είχε τις ρίζες της η γλώσσα μας ,τα Τσακώνικα.

Σήμερα τα Τσακώνικα τα  ξέρουν : Στο Λεωνίδιο, την Βασκίνα, τον Παραματευτή, τα Μέλανα, Τα Σαπουνακέϊκα ,τον Τυρό,τον Άγιο Ανδρέα, τον Πραστό,την Καστάνισα και στη Σίταινα.

Ως το 1922 την γλώσσα μας την ξέρανε σε δύο χωριουδάκια  στην Προποντίδα -Βατικα και Χαβουτσί.Δεν ξερουμε ακριβώς επήγαν εκεί , αλλα σίγουρα είχαν πάει από τον τόπο μας.Μετά το 1922 έφυγαν από εκεί και επήγαν στην Κοζάνη (Σέρβια) και στη Καστοριά (Χιονάτο).Εκει που επήγαν ανακατεύτηκαν με του αλλους τους ντόποιους και  έτσι χάθηκε η γλωσσα τους.Εδώ κάθονται λίγοι γέροι και ξέρουν ακόμη την γλώσσα

Τα Τσακώνικα είναι λίγο διαφορετικά από μερη σε μέρη. Καμια φορά οι γυναίκες τα λένε λίγο διαφορετικα από τους άντρες (π.χ άντρες-παρίου=έρχομαι, γυναίκες -παζίου=’ερχομαι) Σε όλη την Τσακωνια η γλωσσα είναι η ιδια .Λίγο διαφορετικά είναι στην Καστάνισα και στη Σίταινα.(π.χ εμείς λέμε -εα να ντι αληου=έλα να σου πω.Στη Καστανισα -Σίταινα να λένε- έλα να ντι λαλήου=έλα να σου πώ).Τα Τσακώνικα στην Προποντίδα είναι ακόμα πιο διαφορετικά γιατί  ήταν  μακριά από τους άλλους πολλά χρόνια. Παρά τις διαφορές η γλώσσα είναι μία, τα Τσακώνικα.

Α

• 1.Από κια ένι έχα του σίντε σι α γρούσσα νάμου?
• Από που είχε τις ρίζες της η γλωσσα μας?
• Α γρούσσα νάμου ένι έχα του σιντε σι από ταν Δωρικά γρούσσα
• Η γώσσα μας είχε τις ρίζες της από την Δωρική γλώσσα.
• 2.Σ΄ποίε χώρε  σ είνι ξέρουντε τα Τσακώνικα?
• Σε ποιά χωριά τα ξέρουν τα Τσακώνικα?
• Τα Τσακώνικα σ΄είνι ξέρουντε , τον Αγιε Λίδη,τα Βατσίνα, ταν Πραματευτά, το Μέανε, τα Σαπουνατσέϊκα,τον Τυρέ ,τον  ‘Αγιε Αντρία ,τον Πραστέ, ταν Καστάνιτσα τσαι  τα Σίταινα
• Τα Τσακώνικα τα  ξέρουν : Στο Λεωνίδιο, την Βασκίνα, τον Παραματευτή, τα Μέλανα, Τα Σαπουνακέϊκα ,τον Τυρό,τον Άγιο Ανδρέα, τον Πραστό,την Καστάνισα και στη Σίταινα.
• 3.Κια αλλιά σ΄ήγκι  ξέρουντε ως το 1922?
• Που αλλού τα  ξέρανε ως το 1922?
• Ως το 1922 τα γρούσσα νάμου σ΄ήγκι  ξέρουντε σε δύου χωριαδάτζα ταν Προποντίδα, Βάτικα τσαι Χαβουτσί.
• Ως το 1922 την γλώσσα μας την ξέρανε σε δύο χωριουδάκια  στην Προποντίδα -Βατικα και Χαβουτσί.
• 4.Για τσί ένι πρέπουντα να ξέρουμε τα γρούσσα νάμου?
• Γιατί πρέπει να ξέρουμε την γλώσσα μας?
• Για να έμε νιουρίζουντε ταν ιστορία τσαι του σίντε νάμου.
• Για να γνωρίζουμε την ιστορία και τις ρίζες μας.

Περίληψα τα Τσακώνικα

Α γρούσσα νάμου ένι πρεσού παλιά ,ένι έχα του σίντε σι από ταν αρχαία Δωρικά. Σάμερε τα Τσακώνικα σ΄είνι αουντε ταν Τσακωνιά : τον Άγιε Λίδη , το Μέανε, τον Τυρέ ,τον  ‘Αγιε Αντρία η Γιαλέ,τον Πραστέ, τα Γαστάνιτσα τσαι  τα Σίκαινα. Ως το 1922 τα γρούσσα νάμου ν’ήγκιαϊ ξέρουντε σε δύου χωριαδάτζα ταν Προποντίδα: Βάτικα τσαι Χαβουτσί. Μετά το 1922 εφύγκάϊ  από όρπα τσαι εζακάϊ ταν Κοζάνη (Σέρβια) τσαι ταν Καστοριά(Χιονάτο) τσαι όρπα α γρούσσα εχάτε.

Οι γουναίτσε σ’ έινι αούντε λιγάτσι διαφορεκικά από τουρ ατσοίποι τσαι το ίδιο όταν οι ατσοίποι είνι αούντε του γουναίτσε π.χ Α- τσ έσ ποίου , Θ-τσ΄ εσ’ ποία, Α-παρίου , Θ- παζίου) Τα Τσακώνικα είνι λίγο διαφορεκικά από μέρι σε μέρι.

Οι γλωσσολόγοι είνι αούντε για τσει διάλεκτοι. Βόρειο Τομέα ( ΚΣ-Γαστάνιστα ,Σίκαινα), Νότιο Τομέα (ΛΜΤΠ -Λεωνίδιο, Μέλανα,Τυρός.Πραστός τσαι Άγιε Αντρία ) τσαι Προποντίδα Παρά του διαφορέ α γρούσσα ένι νία. Τα Τσακώνικα.

(Η τσακώνικη διάλεκτος έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των υπό εξαφάνιση γλωσσών της UNESCO και αναγνωρίζεται ως πολιτισμικό κατόρθωμα και ανεπανάληπτος θησαυρός πολιτισμού. )

Α τσακώνικο διάλεκτο ένι τάσου του γρούσσε π’ είνι κοντούκουντε να χαθούνι τσαι ένι αναγνωριστά από ταν UNESCO σαν μνημείο του πολικισμού π’ ένι δύσκολε θησαυρέ για να σουθεί.

UNESCO ένι έχα τα γρουσσα νάμου τον κατάλογο για γρούσσε να χαθού τσαι ν’ ένι έχα νιουριστέ ως ανόρκιστε μνημείο πολικισμέ.

=========================================—===========

Σημειώσεις και ασκήσεις

• Διάβασμα το κείμενο 2-3 φορές, μετάφραση λέξη λέξη στα Ελληνικά, και ασκήσεις στα Ελληνικά και Τσακώνικα.
• Το κείμενο του βιβλίου βάζει το μαθητή σιγά σιγά στα μέρη του λόγου κι έτσι κατανοεί τη γραμματική, ώστε να καταλάβει πως χρησιμοποιούνται.
• Το κείμενο  χρειάζεται αρκετές φορές διάβασμα και επειδή είναι εύκολο στη μετάφραση , δεν σημαίνει ότι κατανοήθηκαν τα μέρη του λόγου , για να χρησιμοποιούνται σε μια φράση της καθημερινότητας  από τα ελληνικά στα τσακώνικα.
• Στο μάθημα θα καταλάβουμε όταν θα μπορέσουμε να συνθέτουμε προτάσεις .Να μπορούμε αυτό που σκεπτόμαστε στα ελληνικά να το πούμε στα τσακώνικα.

Α γρούσσα νάμου του ρήματα του κειμένου.

• Ένι> είναι (ένι>είμαι)
• είνι αούντα> λένε (ένι αού>λεω)
• έκι >ήταν  (ένι>είμαι)
•  ήγκι αούντε>λέγανε (ένι αού>λεω)
•  ένι αούντε> λέγαμε  (ένι αού>λεω)   
• ένι έχα >είχε (ένι έχου)
• σ΄έμε ξέρουντε>τα ξερουμε (ξέρου>ξέρω)
• ν’ήγκι ξέρουντε>την ξέρανε(ξέρου>ξέρω)
• ’Ομε ξέρουντε> δεν ξέρουμε (ξέρου>ξέρω)
• Εζακάϊ>επήγαν  (έγγου>πηγαίνω)
• ήνγκιαϊ ζατοί>ειχαν πάει (έγγου>πηγαίνω)
• εφύγκάϊ >εφυγαν (ένι φύου>φεύγω)  
• εζακάϊ > έπηγαν(έγγου>πηγαίνω)
•  εζακάϊ> έπηγαν(έγγου>πηγαίνω)
•  Ανακατούταϊ>ανακατεύτηκαν (ανακατέβου>ανακατέβω)
•  Έχατε>  χάθηκε (ενι χανούμενε>χάνομαι)
•  είνι >είναι  (ένι>είμαι)
• είνι ξερούντε  >ξέρουν (ξέρου>ξέρω)
•  είνι >ειναι   (ένι>είμαι)
•  έινι αούντε  >λένε
• παρίου >έρχομαι (παρίου> έρχομαι)
• παρίου>έρχομαι . (παρίου> έρχομαι)  
• ένι >είναι(ένι>είμαι)
• ένι>είναι(ένι>είμαι)
• έμε αούντε >λέμε
• έα> έλα  (παρίου> έρχομαι)
• να ντι αλήου<να το πω     
• να είνι αούντε >να λένε
• έλα >έλα (παρίου> έρχομαι)  
•  να ντι λαλήου> να σου πω     
• είνι >είναι  (ένι>είμαι)
•  ήγκι  >ήταν  (ένι>είμαι)
• ένι  >είναι  (ένι>είμαι)

Πηγές

Σωτήρης Λυσικάτος ,Τσακώνικο Ανθολόγιο Tόμος Θ ,Αρχείον Τσακωνιάς ,2006

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή».

astrosgr.com/en «Dedicated to Thyreatis Land.»

#astrosgrcom

• Πουρ έμε μαθέντε Τσακώνικα
• Έμε μαθέντε κάθε ρ αμέρα φράσει τσαι λέξει
• Έμε μεταφράζουντε κείμενα σουστά νία νία λέξη
• Έμε αούντε πουρ επεραήκαμε ταν εβδιμά

Πουρ επεράτσερε ταν εβδιμά -Εμελετήκα τουρ Αντωνυμίε- 2305# 01

Ένι έχου πάσου χρόνε να σβαίχου γιατσί ό ξοικάζου τηλεόραση, ένι ορού μόνο τα νέα .Κάθε ρ αμέρα ένι σβαϊχου τσαι ένι γράφου για το astrosgr.com . Εμποίκα το astrosgr.com για να ανοίε το Μουσείο Άστρους πφή ένι κλειστέ δέκα πέντε χρόνε. Μ’ Ενι αρέσουντα να μαθαίνου κάθε ρ αμέρα τσαι να γράφου Τσακώνικα λέξει τσαι φράσει. Έδαρι ένι έχου τα χαρκία τα γραμμακιτζή Κωστάκη , το Ανθολόγιο Λυσικάτου τσαι το Γιάννη Καμβύση Για να κοντούμε τα γρούσσα ναμου τσαι έδαρι αρχινίζουκα να μελετού αγάλια αγάλια . Έγραβα τουρ αντωνυμίε τσαι φράσει στο astrosgr/Tσάκωνες τσαι για νία εβδιμά σ’ εμελετήκα . Εμαθήκα τουρ αντωνυμίε, επέκα εμαθήκα…, ένι κιστίου ενεί θα ορούντα γλήγορα το μάθημα τσι ένι έχου μαθητέ..Τσαί εμαθήκα μεριτζέ τσακώνικε λέξει τσαι φράσει Να έτε κα. Νιουμ’ ένι ευχαριστού.

Πουρ επεράτσερε ταν εβδιμά -Εμελετήκα τουρ Αόριστε – 2305# 02

Σάμερε εμποίκα πρεσσού δουλείε. Εξάκα τα τράπεζα για να άρου χρήματα τσαι μετά εζάκα τσαι αγοράκα λαχανικέ τσαι φρούτε. Όταν εκάνα τα τσεα μι εζβαϊα το  ηλεκτρονικέ ταχυδρομείε μι πθη ήγκιαϊ πρεσσού, σάμερε όλοι  κάτσι είνι θέουντε τσαι με το διαδύκτιε  ένι εύκολε να γράφουντε τσαι να θέουντε πρεσσά.  Εγράβα κάτσι για το astrosgr.com. Επέραε πρεσσού ούρα τσαι όμα έχου χρόνε να μελετήου Τσακώνικα. Εσβάία τσαι εγράβα για νία ούρα τα ρήματα με τον αόριστε .Ενι θέου να μάθου πρεσσά ρήματα με τον αόριστο ,αρχίνια να σ΄γράφου σε ένα κατάλογο. Ένι πρέπουντα να ξέρου κα τον αόριστε,πθη ένι δύσκολε, γιατσί με το παρατατικό σ’ έμε χρησιμοποιούντε πρεσσέ βολέ , όταν εμέ αούντε πουρ επεραήκαμε ταν εβδιμά τσαι έμε αούντε τσι ενάτε για το παρελθόν.Νιουμ’ ένι ευχαριστού.

ΚΩΣΤΆΚΗΣ, τιμωρώ, βασανίζω, παιδεύω>ένι παιδέγγου
1 ΕΦ ΕΝΕΣΤ , ένι παιδέγγου
2 ΕΦ ΠΑΡΑΤ , έμα παιδέγγου
3 ΕΦ ΜΕΛΔΡΚ , θα παιδέγγου
4 ΕΦ ΜΕΛΣΤΓ , θα παιδέψου
5 ΕΦ ΑΟΡΙΣ , – επαιδεύα
6 ΕΦ ΠΑΡΑΚ , ένι έχου-α παιδευτέ
7 ΕΦ ΥΠΕΡΣ , έμα εχου-α παιδευτέ
8 ΕΦ ΜΕΛΣΥΝ , θα έχου παιδευτέ
9 ΕΦ ΥΠΟΔΡΚ-ΕΝΕ , να παιδέγγου
10 ΕΦ ΥΠΟΣΤΓ-ΑΟΡ , να παιδέψου
11 ΕΦ ΠΡΟΣ-ΕΝΕ , παίδεμτζε
12 ΕΦ ΠΡΟΣ-ΑΟΡ , παίδεψε
13 ΕΦ ΥΠΟΘ-ΠΑΡ , θάκια παιδέγγου
14 ΕΦ ΥΠΟΘ-ΑΟΡ , θάκια παιδέψου
15 ΕΦ ΥΠΟΘ-ΣΥΝ , θάκια έχου παιδευτέ
16 ΕΦ ΜΕΤ-ΕΝΕ , παιδεγγούμενε
17 ΕΦ ΜΕΤ-ΑΟΡ , παιδευτέ

============================

ΚΩΣΤΆΚΗΣ, τιμωρούμαι, βασανίζομαι, παιδεύομαι> ένι παιδεγγούμενε

1 ΠΦ ΕΝΕΣΤ , ένι παιδεγγούμενε
2 ΠΦ ΠΑΡΑΤ , έμα παιδεγγούμενε
3 ΠΦ ΜΕΛΔΡΚ , θα παιδεγγούμα
4 ΠΦ ΜΕΛΣΤΓ , θα παιδευτού
5 ΠΦ ΑΟΡΙΣ , επαιδέμα
6 ΠΦ ΠΑΡΑΚ , ένι παιδευτέ-οί
7 ΠΦ ΥΠΕΡΣ , έμα παιδευτέ-οί
8 ΠΦ ΜΕΛΣΥΝ , θα ένι παιδευτέ-οί
9 ΠΦ ΥΠΟΔΡΚ , να παιδεγγούμα
10 ΠΦ ΥΠΟΣΤΓ , να παιδευτού
11 ΠΦ ΠΡΟΕΝΕ , παιδέμπζισου
12 ΠΦ ΠΡΟΑΟΡ , παιδέψου
13 ΠΦ ΥΠΟΘ-ΠΑΡ , θάκια παιδεγγούμα
14 ΠΦ ΥΠΟΘ-ΑΟΡ , θάκια παιδευτού
15 ΠΦ ΥΠΟΘ-ΣΥΝ , θάκια έμα παιδευτέ-οί
16 ΠΦ ΜΕΤ-ΕΝΕ , παιδεγγούμενε
17 ΠΦ ΜΕΤ-ΑΟΡ , παιδευτέ

=================================

• Ερώκηση-Πουρ να γράφουντε τα ρήματα για να μαθέντε συνοπτικά τα σπουδαιότερα >Πως να γράφουμε τα ρήματα για να μαθαίνουμε συνοπτικά τα σπουδαιότερα π.χ.
• Ενεστώς (ΑΘΟ),Αόριστος,Μετοχή,Εν-ΠΦ
• μιλώ > ένι νιού,νιούα ,νιούντα , ενιλήκα , νιλητέ,ένι νιλικχούμενε,α,ε
• βλέπω > ένι ορού , ορούα , ορούντα , οράκα , ορατέ,ένι ορούμενε,α,ε

• Ρήματα-Αρχικοί, Εν(ΑΘΟ), Αόρ, Μετ,Εν-ΠΦ
• 1 , είμαι > ένι , ένι , ένι , ΟΝΙ ΕΧΟΥ , ΟΝΙ ΕΧΟΥ ,
• 2 , έχω > ένι έχου , έχα , έχουντα , ΟΝΙ ΕΧΟΥ , ΟΝΙ ΕΧΟΥ ,
• 3 , ακούω > ένι νοίου , νοία , νοίντα , ενιάκα , νιατέ ,
• 4 , ανοίγω > ένι ανοίντου , ανοίντα , ανοίντα , ανοία , ανοιτέ , ανοινδούμενε
• 5 , βλέπω > ένι ορού , ορούα , ορούντα , οράκα , ορατέ ,
• 6 , βρίσκω > ένι ερέχου , ερέχα , ερέχουντα , ερέκα , ερεστέ ,
• 7 , γνωρίζω > ένι νιουρίζου , νιουρίζα , νιουρίζουντα , ενιουρία , νιουριστέ ,
• 7α,διαβάζω>ένι ζβαϊχου,ζβαϊχα,ζβαϊχουντα,εζβάϊα,ζβαϊστέ, ένι ζβαϊχούμενε,
• 8 , έρχομαι > ένι παρίου , παρία , παρίντα , εκάνα , φερτέ ,
• 9 , ζητώ > ένι καράχου , καράχα , καράχουντα , εκαρά , ,
• 10 , καίω > ένι δαίσου , δαίσα , δαίσουντα , εδάκα , δατέ ,
• 11 , κατεβαίνω > ένι καμπαίνου , καμπαίνα , καμπαίντα , εκαμπάκα , καμπατέ ,
• 12 , κόβω > ένι κόφου , κόφα , κόφουντα , εκόβα , κοφτέ ,
• 13 , κοιμάμαι > ένι κιούφου , κιούφα , κιούφουντα , εκιούβα , κιουφτέ ,
• 14 , κοιτάζω > ένι ξεικάζου , ξεικάζα , ξεικάζουντα , εξεικά , ξεικάζε , ξεικασκούμενε
• 15 , λέγω > ένι αού , αούα , αούντα , επέκα , αλητέ ,
• 16 , μαθαίνω > ένι μαθαίνου , μαθαίνα , μαθαίνουντα , εμαθήκα , μαθητέ ,
• 17 , μένω > ένι αραμού , αραμούα , αραμούντα , αραμάκα , αραματέ ,
• 18 , μιλώ > ένι νιού , νιούα , νιούντα , ενιλήκα , νιλητέ ,
• 19 , παίρνω > ένι αρίκου , αρίκα , αρίκουντα , άγγα , παρτε , αρικούμενε
• 20 , πεθαίνω > ένι πενάκου , πενάκα , πενάκουντα , επενάκα , πενατέ
• 21 , πέφτω > ένι τσιταίνου , τσιταίνα , τσιταίνουντα , ετσιτά , ,
• 22 , πηγαίνω > ένι έγγου , έγγα , έγγουντα , εζάκα , ζατέ ,
• 23 , πιάνω > ένι κιάνου , κιάνα , κιάντα , εκιάκα , κιατθέ ,
• 24 , πίνω > ένι κίνου , κίνα , κίντα , εγκίκα , γκιτέ ,
• 25 , ποιώ > ένι ποίου , ποία , ποίντα , εμποίκα , μποιτέ ,
• 26 , σταματώ > ένι σταματού , σταματούα , σταματούντα , εσταματήκα , σταματητέ ,
• 27 , σταματώ ΜΦ σταμακήχου , σταμακήχα , σταμακήχουντα , εσταμακία , σταμακηστέ ,
• ΔΦ , τρώγω > ένι τσ’ού , τσούα , τσούντα , εφαήκα , φαητέ ,
• 28 , φέρνω > ένι φερίκου , φερίκα , φερίκουντε , ενέγκα , φερτέ , φερκούμενε

• Ενεστώς,Αόριστος,μετοχή
• μιλάω > ένι νιού ,ενιλήκα,νιλητέ
• ακούω > ένι νοίου ,ενιάκα,νιατέ
• σφάζω > ένι θύου, εθύκα 
• φιλώ > ένι θιού, εθιλήκα,θιλητέ
• πίνω > ένι κίνου, εγκίκα,γκιτέ
• πεινώ > ένι κεινού,εκεινάκα,κεινατέ
• φτάνω > ένι φταίνου ,εφτάκα, φτατέ
• φταίω > ένι φταίου , εφταίκα
• φεύγω > ένι φύου , εφύγκα,φυτέ
• βρέχω > ένι βρέχου, εβρέα, βρετέ
• αρπάζω > ένι αρπάζου, αβράε(γ ΙΣ)
• βράζω > ένι βράζου, εβράε (γ ΙΣ)
• φέρνω > ένι φερίκου, ενέγκα,φερτέ (μετοχή τσαι παρίου)
• υποφέρω > ένι υποφερίκου , επονέγκα,υποφερτέ
• παίρνω> ένι αρίκου, άγγα,
• βάζω>ένι βάνου, έβαλλα>εβαλήκα
• βγάζω> ένι μπάνου, έβγαλα>εμπαλήκα
• βγαίνω> ένι μπαϊνου, εβγήκα> εμπαήκα
• μπαίνω> ένι μπαίνου> εμπήκα> εμπάκα
• φτάνω > ένι σούνου,
• ψήνω> ένι φταίνου, έψησα> εφτάκα,φτατέ
• φτιάχνω > ένι φκιάνου,έφτιαξα> εφτιάκα

• Αόριστος ΕΦ -Ρήματα – astrosgr.com

Πηγές

Θανάση Κωστάκη ,Γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου -Αρχείον Τσακωνιάς ,1999

https://drive.google.com/file/d/17ArjyvV4ry53rqg-SR5LuN6qLO548CvY/view?usp=drivesd

Γιάννη Καμβύση” Για να κοντούμε τα γρούσσα νάμου “ (Για να κρατήσουμε τη γλώσσα μας)  , Αρχείον Τσακωνιάς ,2020

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

Ένι αφιερουσκούμενε ταν Τσακωνιά> Αφιερώνεται στην Τσακωνιά

Tσι έμε ποίντε όρεγι : Εμε βοηθούντε να κοντουθεί α τσακώνικη γρούσσα τσαι ο τσακώνικο πολικισμό.> Τί κάνουμε εδώ : Bοηθάμε να διατηρηθεί η Τσακώνικη γλώσσα και ο Τσακώνικος πολιτισμός.

Διαδικτυακά Μαθήματα με τον καθηγητή Maxim Kisilier γλωσσολόγο , διευθυντή στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης του τμήματος Ελληνικών και Βυζαντινών σπουδών και Ανώτερο ερευνητή (Senior researh fellow), Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Ινστιτούτο Γλωσσολογικών Σπουδών, Τμήμα Συγκριτικής και Περιφερειακής Γλωσσολογίας

• Έμε μαθέντε πάσσα ρ αμέρα λέξει τσαι φράσει >Μαθαίνουμε κάθε μέρα λέξεις και φράσεις
• οσ’ αού μι> δεν μου λές
• Ό θ’ αλήερε ότσι ντι σ’ επέκα εζού> Δε θα πεις ότι σου τα είπα εγώ ( για να μάθουμε σωστά την γλώσσα στη μετάφραση αναφέρουμε πάντοτε όλες τις λέξεις μιά μία , όπως στο παράδειγμα).

• #1 ) Τσακωνιά και Τσάκωνες , λέξεις και φράσεις
• #2) Λέξεις και φράσεις, (Καούρ Εκάνατε , π’ού ντ’ είνι αούντε,τσ’ εσ’ ποίου, κλπ)
• #3)-Φωνητικά,Τοπονύμια,Λέξεις και φράσεις, (Ποίερ έσι,Τσ’εσ’έχου,ένι έχου, ένι έχα ,έμε έχουντε τον κούε,από κια έσι, κια αράμου,κλπ)
• ———————————–
• #4) Ρήματα-Ένι Ρήματα – astrosgr.com
• Ενεστώς (ΑΘΟ), μιλώ > ένι νιού , νιούα , νιούντα
• Ένι>είμαι (Ενεστώς,Παρατατικός), κτητική αντωνυμία, Διάλογοι ΤΣ
• ——————————–
• #5) Ένι>είμαι (Ενεστώς,Άρνηση), Διάλογοι ΤΣ, Ε-me platform
• ——————————
• #6) Άρνηση-Ενεστώς,Παρατατικός
• Αριθμητικά V αμέρα, πέντε ρ αμέρε
• Αντωνυμίες
• —————————–
• #7) Χρόνε ,προτάσεις από ΕΛ>ΤΣ ,Διάλογοι ΤΣ
• Γενική Επανάληψη
• Χρόνε Ημέρες , Μήνες,Εποχές
• μπονώρα, σύνταχα> πρωί
• ——————————-
• #8)Επίθετα και προτάσεις ΕΛ>ΤΣ  , Αμάη 2,2023
• Επίθετα – astrosgr.com
• ——————————
• #9)Αόριστε ,Πουρ επεράτσερε ταν εβδιμά (Αμάη 8,2023)
• Αόριστος ΕΦ (#9) Ρήματα – astrosgr.com
• Πουρ επεράτσερε ταν εβδιμά – astrosgr.com
• ———————————
• #10) Ουσιαστικά (Αμάη 22,2023 (15 δεν έγινε ))
• Άσκηση κείμενα ΤΣ>ΕΛ (Κείμενα από τον Μιχάλη)
• Μικρές προτάσεις με αόριστο ΕΛ >ΤΣ (από ΜΚ)
• Ουσιαστικά – astrosgr.com
• ——————————
• #11)Διάλογοι πως το λέμε ΤΣ>ΕΛ & ΕΛ> ΤΣ
• Προτάσεις με τον αόριστο
• Διαλεκτά Τσακώνικα Κείμενα – astrosgr.com 1–Η γρούσσα νάμου
• #12)Διάλογοι πως το λέμε ΤΣ>ΕΛ & ΕΛ> ΤΣ
• Διαλεκτά Τσακώνικα Κείμενα – astrosgr.com 1–Η Παλιοχώρα
• —————————-

Μικρές προτάσεις-ΜΚ – astrosgr.com

Τι μάθαμε -ΜΚ

===================================

Σημειώσεις -ΓΚ

Σημειώσεις & Ερωτήσεις (23-05-13)

Αντωνυμίες v- 230326

Καθημερινοί διάλογοι V-230326

Ρήματα – astrosgr.com

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή».

astrosgr.com/en «Dedicated to Thyreatis Land.»

#astrosgrcom

Αρχείο Τσακωνιάς 

Παρακολουθήστε στο live streaming:

Παρασκευή 17 Μαρτίου, η πρώτη ημέρα του Συνεδρίου:

https://youtube.com/watch?v=Fe8HHrQWo_M%3Fversion%3D3%26rel%3D1%26showsearch%3D0%26showinfo%3D1%26iv_load_policy%3D1%26fs%3D1%26hl%3Den%26autohide%3D2%26wmode%3Dtransparent

Σάββατο 18 Μαρτίου, η δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου:

https://youtube.com/watch?v=bVbIz-W_eq8%3Fversion%3D3%26rel%3D1%26showsearch%3D0%26showinfo%3D1%26iv_load_policy%3D1%26fs%3D1%26hl%3Den%26autohide%3D2%26wmode%3Dtransparent

Παρακολουθήστε σε live streaming!]

Κυριακή 19 Μαρτίου, η τελευταία ημέρα του Συνεδρίου:

https://youtube.com/watch?v=foLUqox-A8I%3Fversion%3D3%26rel%3D1%26showsearch%3D0%26showinfo%3D1%26iv_load_policy%3D1%26fs%3D1%26hl%3Den%26autohide%3D2%26wmode%3Dtransparent

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

Ιούνιος 5,2023

• Από το Ανθολογιο Λυσικάτου πρέπει να διαβάσετε το κείμενα και να μπορείτε να  το πείτε με τα δικά σας λόγια στα Τσακώνικα

===============================

Από, Σωτήρης Λυσικάτος ,Τσακώνικο Ανθολόγιο Tόμος Θ ,Αρχείον Τσακωνιάς ,2006

Ο χρόνε 

Ο χρόνε ένι έχου τέσσερι εποχέ ταν άνοιξη,το καουτσαίρι(το σέρι) το χινόπωρε τσ’αι το χειμωνικό.

Ταν άνοιξη ο τσουρέ ένι καλέ. Όνι ποία κάψα ούτε κριάδα. Οι χούρε είνι πράσινοι. Α άνοιξη ένι έχα τσ’ει μήνοι-Μάτζη,Απρίλη,Αμάη.

Οι μήνοι του καουτσ’αιρίου  είνι Σερική,Αωνάρη τσαι Άγουστε .Ν’έμε αούντε Σερική γιατσί έμε σερίντουντε του χούρε.Τον Αωνάρη έμε αωνούντε για να μπάλουμε τον καρπό τα χρονία.Τον Άγουστε είνι γινούμενοι οι βότσοι ,τα σύκα τσαι οι αχράε.Τα σκολεία είνι κλειστά τσαι τα καμπζιά είνι βοηθούντα του γονίε σου.Το καουτσαίρι ένι ποία πρεσσά κάψα τσ΄έμε κασημένοι ταν απότσα η έμε έγκουντε τα θάσσα.

Οι μήνοι του χινόπωρου-Σταυρέ,(Σετέμπρη),Αγιε Δηνήτρη(Οχτώμπρη) τσαι Άγιε Αντρία (Νοέμπρη).Το Σταυρέ ένι ανοίνουντα τα σκολεία μετά το καθήσιε του καουτσαιρίου.Τον Άγιε Δηνήτηρ είνι γιορτάζουντε οι Δηνητράδε.Με τον Άγιε Αντρία ένι παρίντα το χειμωνικό τσαι οι κριάδε.

Από το Δετσέμπρη έμε έχουντα πρεσσοί βροχάδε τσαι χιόνε.Έμε κασημένοι του τσέλε τσ΄έμε σονισκούμενοι τα κάρα.Ένι παρία α γιορτά του Χριστού τσ’ έμε αρίκουντε δώρα τσαι καούδια.Με το Γενάρη ένι παρίου ο Άγιε Βασίλη τσαι ο νέο χρόνε.Ο άλλε μήνα του χειμωνικού ένι ο Φλεβάρη .Το χειμωνικό οι αμέρε είνι ατσοί τσαι οι νιούτε είνι μιτσοί.

Λεξιλόγιο

Τσαιρέ=καιρός, κριάδα=κρύο, χούρε=χωράφια ,έμε σερίντουντε=θερίζουμε ,αωνούντε=αλωνίζουμε, βότσου (α.ε.βότρυς)=σταφύλια, σούκα=σύκα, αχράε=αχλάδια, γονίε=γονείς,έμε έγκουντε=πάμε, ένι παρίντα=έρχεται, έμε σονισκουμένοι=ζεσταινόμαστε,κάρα=φωτιά,ατσοί=μεγάλες, μιτσοί=μικρές

A

1. Ποίε μήνοι ένι έχα α άνοιξη?
2. Γιατσί έμε αούντε Σερική?
3. Τσ’ έμε ποίντε τον Αωνάρη?
4. Πουρ ένι ο τσαιρέ το καουτσαίρι?
5. Που ν΄ έμε αούντε Σεπτέμπρη?
6. Γιατσί ν έμε αούντε Άγιε Δηνήτρη τον Οκτώμπρη?
7. Πουρ έμε σονισκουμένοι το χειμωνικό?
8. Πουρ ένι ο τσαιρέ το Χειμωνικό?
9. Πουρ ένι ο τσαιρέ το  σέρι?
10. Ποίε εποχη ντ΄΄ενι αρέσουντα  καλύτερα τσαι γιατσί?

Β)Που ν’ έμε αούντε τα γρούσσα νάμου

• Ακόμα δεν άνοιξαν τα σχολεία
• Η τηλεόραση είπε ότι αύριο θα  ρίξει χιόνι
• Φέτος το χειμώνα έβρεξε πολύ και έτσι θα έχουμε… το καλοκαίρι
• Τα χωριά μας δεν έχουν πολλά νερά.
• «Ο μήνας που τρέφει τους έντεκα» (Θεριστής)

Γ.Μάθε απότσου

• 1) Τα τσεραϊα καλέ ένι τσαι το χάζι.
• 2)Από Αγουστε χειμώνα τσ’ από Μάτζη καουτσαίρι
• 3) Άγουστε καλέ  μι μήνα να έσα δύ φορέ το χρόνε

====================================

Ο χρόνος

Ο χρόνος έχει τέσσερες εποχές  την Άνοιξη ,το Καλοκαίρι,το Φθινόπωρο και το Χειμώνα.

Την Ανοιξη ο καιρός είναι καλός .Δεν κάνει ζέστη ούτε κρύο.Τα χωράφια είναι πράσινα.Η άνοιξη έχει τρεις μήνες ,Μάρτιο,Απρίλιο Μάιο.

Οι μήνες του καλοκαιριού ειναι ο Ιούνιος, Ιούλιος και Αύγουστος.Τον λέμ Σερικη γιατι θερίζουμε τα χωράφια.Τον Ιούλιο αλωνίζουμε για να βάλουμε το καρπό της χρονιάς. Τον Αύγουστο γίνονται τα σταφύλια ,τα σύκα και τα αχλάδια. Τα σχολεία είναι κλειστά και τα παιδια βοηθάνε τους γονείς τους.Το καλοκαιρι κάνει πολύ ζέστη και καθόμαστε έξω η πάμε στη θάλασσα.

Οι μήνες του φθινοπώρου είναι.Σεπτέμβριος,Οκτώβριος,και Νοέμβριος. Τον Σεπτέμβριο ανοίγουν τα σχολεία μετα το καθησι του καλοκαιριού.Τον Οκτώβριο γιορτάζουν οι Δημήτρηδες . Με τον Νοέμβριο έρχεται ο χειμώνας και το κρύο.

Απο τον Δεκέμβριο έχουμε πολλές βροχές και χιόνια.Καθόμαστε στο σπίτι και ζεσταινόμαστε στη φωτιά. Έρχεται η γιορτή των Χριστουγέννων και παιρνουμε δώρα και καλουδια.Με τον Ιανουάριο έρχεται ο Άγιος Βασίλης και ο καινούργιος χρόνος.Ο΄άλλος μήνα του χειμώνα είναι ο Φεβρούαριος.Το χειμώνα οι ημέρες είναι μεγάλες και οι νύκτες μικρές. ( λάθος ανάποδα)

Περίληψα ο χρόνε   

Ο χρόνε ένι έχου τέσσερι εποχέ ταν άνοιξη,το καουτσαίρι(το σέρι) το χινόπωρε τσ’αι το χειμωνικό.

Ταν άνοιξη ο τσουρέ ένι καλέ. Όνι ποία κάψα ούτε κριάδα. . Α άνοιξη ένι έχα τσ’ει μήνοι-Μάτζη,Απρίλη,Αμάη.

Οι μήνοι του καουτσ’αιρίου  είνι Σερική,Αωνάρη τσαι Άγουστε ..Τον Άγουστε είνι γινούμενοι οι βότσοι ,τα σoύκα τσαι οι αχράε.Τα σκολεία είνι κλειστά .Το καουτσαίρι ένι ποία πρεσσά κάψα τσ΄έμε κασημένοι ταν απότσα η έμε έγκουντε τα θάσσα.

Οι μήνοι του χινόπωρου-Σταυρέ,(Σετέμπρη),Αγιε Δηνήτρη(Οχτώμπρη) τσαι Άγιε Αντρία (Νοέμπρη) .Με τον Άγιε Αντρία ένι παρίντα το χειμωνικό τσαι οι κριάδε.

Από το Δετσέμπρη έμε έχουντα πρεσσοί βροχάδε τσαι χιόνε.Έμε κασημένοι του τσέλε τσ΄έμε σονισκούμενοι τα κάρα..Το χειμωνικό οι αμέρε είνι ατσοί τσαι οι νιούτε είνι μιτσοί.

——————————————-

• Άγνωστες λέξεις και φράσεις
• να μπάλουμε>  να  βάλουμε ??? να βγάνουμε???
• Έμε αρίκουντε δώρα >παίρνουμε δώρα ???????????
• Ένι λάθος
• Το χειμωνικό οι αμέρε είνι ατσοί τσαι οι νιούτε είνι μιτσοί.
• Ενι σουστέ
• Το χειμωνικό οι αμέρε είνι μιτσοί. τσαι οι νιούτε είνι ατσοί
• ΜισΆ ούρα όχι μισέ. Μισέ> μισς Μισά> μισή Μισέ> μισο Είναι θηλυκό

————————————————————-

Α

1. Ποίε μήνοι ένι έχα α άνοιξη?>Ποιούς μήνες έχει η άνοιξη?
2. Γιατσί έμε αούντε Σερική?>Γιατί τον λέμε Θεριστή?
3. Τσ’ έμε ποίντε τον Αωνάρη? >Τί κάνουμε τον Ιούλιο?
4. Πουρ ένι ο τσαιρέ το καουτσαίρι?>Πως είναι ο καιρός το καλοκαίρι?
5. Που ν΄ έμε αούντε Σεπτέμπρη?>Πως λέμε το Σεπτέμβριο?
6. Γιατσί ν έμε αούντε Άγιε Δηνήτρη τον Οκτώμπρη?>Γιατί λέμε Αγιο Δημήτριο τον Οκτώβριο?
7. Πουρ έμε σονισκουμένοι το χειμωνικό?>Πως ζεσταινόμαστε το χειμώνα?
8. Πουρ ένι ο τσαιρέ το Χειμωνικό? >Πως είναι ο καιρος το χειμώνα?
9. Πουρ ένι ο τσαιρέ το  σέρι?>Πως είναι ο καιρός το καλοκαίρι?
10. Ποίε εποχη ντ΄΄ενι αρέσουντα  καλύτερα τσαι γιατσί?>Ποια εποχή σου αρέσει καλύτερα κια γιατί?

Β) Που ν’ έμε αούντε τα γρούσσα νάμου> Πως το λέμε στη γλώσσα μας

1. Ακόμα δεν άνοιξαν τα σχολεία> ακόνη ο ανοίαϊ τα σκολεία
2. Η τηλεόραση είπε ότι αύριο θα  ρίξει χιόνι>Α τηλεόραση επέτσε ότσι  ταχία θα ξερίσει χιόνα
3. Φέτος το χειμώνα έβρεξε πολύ και έτσι θα έχουμε πολλά νερά το καλοκαίρι> Σάτσι το χειμωνικό εβρέτσε πρεσσού τσ’ έτρου θα έχουμε πρεσσά ύβατα το καουτσαίρι
4. Τα χωριά μας δεν έχουν πολλά νερά.> Τα χουρία νάμου ούνι έχουντε πρεσσά ύβατα.
5. «Ο μήνας που τρέφει τους έντεκα» (Θεριστής)> « ο μήνα πη ένι σέφου του εντεκα (Σερική)

Γ.Μάθε απότσου>Μάθετε απέξω

1) Τα τσεραϊα καλέ ένι τσαι το χάζι.>  Στη ξεραϊλα καλό είναι και  το χαλάζι.

2) Από Αγουστε χειμώνα τσ’ από Μάτζη καουτσαίρι>Από Αύγουστο χειμώνα και από Μάρτη καλοκαίρι

3) Άγουστε καλέ  μι μήνα να έσα δύ φορέ το χρόνε> Αύγουστε καλέ μου μηνα να είσαι δυό φορές το χρόνο.

Παρατηρήσεις

Γράψε όλα τα ρήματα χωριστά και παρατήρησε τα ΚΑΛΑ . Δες πως κάνει το βοηθητικό και πώς κάνει το ρήμα.

Ένι έχου> ένι > Όνι ποία > είνι> ένι έχα> είνι> έμε αούντε> έμε σερίντουντε> έμε αωνούντε> να μπάλουμε> είνι γινούμενοι> είνι> είνι βοηθούντΑ> ένι ποία> έμε κασημένοι> έμε έγκουντε> ΈΊΝΙ ανοίντουντα> είνι γιορτάζουντε> ένι παρίντα> έμε έχουντΕ> έμε κασημένοι> έμε σονισκούμενοι> ένι παρία> έμε αρίκουντε> ένι παρίου> ένι> είνι>

=======================================================

Οι αμέρε ταρ εβδιμά >

• Δάσκαλε – Καλημέρα καμπζία>
• Καμπζία-Καλημέρα>
• Δάσκαλε –Τσι αμέρα ένι σάμερε Κωσταγκή?>
• Κ-Σάμερε ένι Δεύτερα>
• Δάσκαλε –Επέρι τσι αμέρα έκι Γιάννη?>
• Γ-Επέρι εκι Τσουρακά.Εζάκαμε τον Άγιε>
• Δάσκαλε –Τατσιπέρι τσι αμέρα έκι Ελένη?>
• Ε-Τατσιπέρι έκι Σάμπα.Ομαϊ έχουντε σκολείε >
• Δάσκαλε –Ταχία τσι αμέρα ένι Δηνήτρη?>
• Δ-Ταχία ένι Τσίτα .Έμε έχουντε σκολείε.>
• Δάσκαλε –Ταν ασκρία τσι αμέρα ένι Νικόα ?>
• Ν-Ταν ασκρία ένι Τίτιντα ,Θα μόλει ο τσίε μι >
• Δάσκαλε –Μετά από ταν Τίτιντα ποίερ αμέρα ένι Σοθία
• Σ.-Ένι Πέφτα .Α μάτη μι θα ζαει τον Άγιε Λιδη να οράει τον αθύ μι>
• Δάσκαλε –Ποίερ είνι οι αμέρε ταρ εβδιμα Βασίλη?>
• Β.-Τσουρακά,Δεύτερα,Τσίτα,Τίτιντα,Πέφτα,Παράσι,Σάμπα,

Λεξιλόγιο

• Εβδιμά>εβδομάδα, σάμερε>σήμερα,επέρι>χτες, Τσουρακά>Κυριακή, Τίτιντα>Τετάρτη, Τσίτα>Τρίτη, Παράσι>Παρασκευή, Σάμπα>Σάββατο,ταχία> αύριο, ταν ασκρία> μεθαύριο,Θα μόλει (π.β. μολών λαβέ) θα έρθει, τσίε>θείος, μάτη> μητέρα, να οραει> να δει, αθύ> αδελφός, υζέ>γυιός,ναθεί>γίνει,σάτη(σατέρα α..ε. θυγάτηρ)>κόρη

1. Πόσοι αμέρε ένι έχα νια εβδιμά? >
2. Κιά έσα επέρι? Τσι μέρα έκει?>
3. Τσι θα ποίερε ταχία?Τσι αμέρα ένι>
4. Πουρ έκι ο τσαιρέ ταν ατσιπέρι?
5. Ποίερ αμέρε έτε έγκουντε το σχολείε?
6. Ποίε αμέρα έμε εγκουντε το Άγιε?
7. Τσι ούρα έσι ταίνου κάθε σύνταχα>
8. Τσι ούρα ενι κιούφα α αθυά ντι τ΄αργά?>
9. Που ν΄ έμε αούντε ταν εβδιμά μπρου ταν Αμπρία?
10. Που ν΄έμε αούντε ταν πρώτε Δεύτερα τα Σαρακωστά?>

=======================================

Οι αμέρε ταρ εβδιμά > Οι ημέρες της εβδομάδος

• Δάσκαλε – Καλημέρα καμπζία>Καλημέρα παιδιά
• Καμπζία-Καλημέρα>Καλημέρα
• Δάσκαλε –Τσι αμέρα ένι σάμερε Κωσταγκή?> Τι ημέρα είναι σήμερα Κωσταντή?
• Κ-Σάμερε ένι Δεύτερα>Σήμερα είναι Δευτέρα
• Δάσκαλε –Επέρι τσι αμέρα έκι Γιάννη?>Χτές τι ημέρα ήταν Γιάννη?
• Γ-Επέρι εκι Τσουρακά.Εζάκαμε τον Άγιε>Χτες ήταν Κυριακή.Επήγαμε στην εκκλησία
• Δάσκαλε –Τατσιπέρι τσι αμέρα έκι Ελένη?> Προχτές τι ημέρα ήταν Ελένη?
• Ε-Τατσιπέρι έκι Σάμπα.Ομαϊ έχουντε σκολείε >Προχτές ήταν Σάββατο.Δεν είχαμε σχολείο.
• Δάσκαλε –Ταχία τσι αμέρα ένι Δηνήτρη?> Αύριο τι ημέρα είναι Δημήτρη?
• Δ-Ταχία ένι Τσίτα .Έμε έχουντε σχολείε.> Αύριο είναι Τρίτη. Έχουμε σχολείο
• Δάσκαλε –Ταν ασκρία τσι αμέρα ένι Νικόα ?> Μεθαύριο τι ημέρα είναι Νικόλαε?
• Ν-Ταν ασκρία ένι Τίτιντα ,Θα μόλει ο τσίε μι >Μεθαύριο είναι Τετάρτη.Θα έρθει ο θείος μου
• Δάσκαλε –Μετά από ταν Τίτιντα ποίερ αμέρα ένι Σοθία?Μετά από την Τετάρτη ποιά ημέρα είναι Σοφία?
• Σ.-Ένι Πέφτα .Α μάτη μι θα ζαει τον Άγιε Λιδη να οράει τον αθύ μι>Είναι Πέμπτη.Η μητέρα μου θα πάει στο Λεωνίδιο να δει το αδελφό μου
• Δάσκαλε –Ποίερ είνι οι αμέρε ταρ εβδιμα Βασίλη?>ποιές είναι οι ημέρες της εβδομάδας Βασίλη?
• Β.-Τσουρακά,Δεύτερα,Τσίτα,Τίτιντα,Πέφτα,Παράσι,Σάμπα,> Κυριακή,Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο

---

• Άγνωστες λέξεις και φράσεις
• σηκώνομαι >ένι ταίνου
• ξυπνώ , σηκώνω> ένι ταΐχου

1. Πόσοι αμέρε ένι έχα νια εβδιμά? >Πόσες ημέρες έχει μία εβδομάδα?
2. Κιά έσα επέρι? Τσι μέρα έκι?>Που ησουν χτές?Τι ημέρα ήταν?
3. Τσι θα ποίερε ταχία?Τσι αμέρα ένι> Τι θα κάνεις αύριο? Τι ημέρα είναι?
4. Πουρ έκι ο τσαιρέ ταν ατσιπέρι?Πως ήταν ο καιρός προχτές?
5. Ποίερ αμέρε έτε έγκουντε το σχολείε? Ποίες ημέρες πηγαίνετε στο σχολείο?
6. Ποίε αμέρα έμε εγκουντε το Άγιε?> Ποιά ημέρα πηγαίνουμε στην εκκλησία?
7. Τσι ούρα έσι ταίνου κάθε σύνταχα> Τι ώρα σηκώνεσαι καθε πρωί
8. Τσι ούρα ενι κιούφα α αθυά ντι τ΄αργά?> Τ ώρα κοιμάται η αδελφλη σου το βράδυ?
9. Που ν΄ έμε αούντε ταν εβδιμά μπρου ταν Αμπρία? Πως τη λέμε την εβδομάδα πριν το Πάσχα?
10. Που ν΄έμε αούντε ταν πρώτε Δεύτερα τα Σαρακωστά?> Πως τη λέμε την πρώτη Δευτέρα της Σαρακοστής?

============================

Πηγές

Σωτήρης Λυσικάτος ,Τσακώνικο Ανθολόγιο Tόμος Θ ,Αρχείον Τσακωνιάς ,2006

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή».

astrosgr.com/en «Dedicated to Thyreatis Land.»

#astrosgrcom

Ένι αφιερουσκούμενε ταν Τσακωνιά.> Αφιερώνεται στην Τσακωνιά

Tσι έμε ποίντε όρεγι : Εμε βοηθούντε να κοντουθεί α τσακώνικη γρούσσα τσαι ο τσακώνικο πολικισμό.> Τί κάνουμε εδώ : Bοηθάμε να διατηρηθεί η Τσακώνικη γλώσσα και ο Τσακώνικος πολιτισμός.

Από , “Για να κοντούμε τα γρούσσα νάμου ” ( Για να κρατήσουμε τη γλώσσα μας ) Γιάννη Καμβύση

• Χρόνου πάσου του φίλου, πατριώτε τσαι Τσάκωνε, να εμέχουντε υγεία τσαι να περαΐτσουμε έμορφα τιρ γιορτινέ ρ’ αμέρε !
• (Τσακώνικη διάλεκτο : ιδίουμα Γαστένιτσα, Σίκινα)
• Χρόνια πολλά στους φίλους, πατριώτες και Τσάκωνες, να έχουμε υγεία και να περάσουμε όμορφα τις γιορτινές ημέρες !

Σ’ εμαθήτσε απότσου τσ’ ανακατουτά> Τα έμαθε απ’ έξω κι ανακατωτά.

• Οσ’ αού μι
• Ντ’ ένι έχου πετέ > σου έχω πει.
• Έχε γειά κολλέγα> Γειάσου φίλε.

• Η τσακώνικη γλώσσα > Α Τσακώνικα γρούσσα.
• Η γλώσσα μας> Α γρούσσα νάμου.
• Μιλάμε Τσακώνικα >Έμε νιούντε Τσακώνικα
• Πώς το λέμε στη γλώσσα μας;> Που ν’έμε αούντε τα γρούσσα νάμου?
• Καλώς ήρθες> Καούρ εκάνερε
• Καλώς ήρθατε > Καούρ εκάνατε
• Καλώς σας βρήκα>Καού ντ’ ερέκα νιούμου
• Καλώς ήρθατε στη Κυνουρία > Καούρ εκάνατε ταν Κυνουρία
• Καλώς ήρθατε στην πατρίδα μας>Καούρ εκάνατε τα χώρα νάμου
• Καλώς σας βρήκα από την Τσακωνιά >Καού ντ’ ερέκα νιούμου από ταν Τσακωνιά
• Μ ‘ ένι αρέσουντα να μάθου Τσακώνικα>Μου αρέσει να μάθου Τσακώνικα.
• Κάθε ρ αμέρα κάτσι έμε μαθέντε > καθημερινά κάτι μαθαίνουμε.
• Έμε νιουρίζουντε ότσι όταν σ’ έμε γράφουντε σ’ έμε μαθέντε>Γνωρίζουμε ότι όταν τα γράφουμε τα μαθαίνουμε.
• Καλημέρα >κα μέρα (Α), ( Καλάν αμέρα (Β))
• Καλημέρα σας, τι κάνετε > Κα μέρα νιούμου,τσ’ έτε ποίντε;
• Είμαστε καλά. Ευχαριστώ.>Κα έμε.Ντ’ ένι ευχαριστού
• Α>Α- Ευχαριστώ >ένι ευχαριστού
• Α>Θ ΚΑΙ Θ – Ευχαριστώ >ένι ευχαριστούα
• Θ> -Σας ευχαριστώ>Ντ’ένι ευχαζιστούα νιούμου
• Παρακαλω>ντ’ εμ’παρακαού-α
• Α- Ένι θέου να μάθου τα γρούσσα νάμου
• Θ- Ένι θέα να μάθου τα γρούσσα νάμου
• (ΑΘ)- Ένι θέου-α (ΑΘ) να μάθου τα γρούσσα νάμου
• π’ού ντ’ είνι αούντε >  πώς σε λένε
• Ενίου μ’είνι αούντε > Εμένα με λένε..>Ετίου?>εσένα?
• πού έμε νι αούντε ;>πώς το λέμε ;>
• πού έτε νι αούντε> πώς το λέτε ;
• Κια έσ’ έγγου τσαι από κια έσ’ έγγου;> πού πας
  και από πού έρχεσαι ;
• όρκο μι> καμάρι μου
• μαθαίνουμε να προφέρουμε σωστά > έμε μαθέντε να αούντε σουστά .
• ο ποντικός >ο π’ογκικό ,οι ποντικοί >οι π’ογκιτσοί
• η πέρδικα >α π’έτζικα,οι πέρδικες> οι π’έτζιτσε
• το πράσο >α απ’άρα ,τα πράσα > οι απ’άρε
• ΟΚ========================================
• να μ’ αλήερε> να μου λες  
• τσι να ντ’ αλήου > τι να σου πω
• ντ’ ένι παρακαούα δούε νι μι > σε παρακαλώ δώσέ το μου
•  ντ’ ένι παρακαούα δι μι ένα ποκήρι ύο> σε παρακαλώ δώσε μου ένα ποτήρι νερό
• Πορού ένι να ντι ρωτήου κάτσι; > μπορώ να σε ρωτήσω κάτι ;
• Φυσικά ,αλήετέ μι ,τσ’ έτε θέντε;> φυσικά ,πείτε μου ,τι( εσείς) θέλετε;
• Πόσιου μακρία ένι ο γιαλέ τα Σαμπατηγά> πόσο μακριά είναι το λιμάνι της Σαμπατιγης;
• Θα σι μελετήου τσαι θα σ’ αλήουμε πάλι. Να έτε κα και καλέ Σάμπα-Τσουρακά> > θα τα μελετησω και θα τα πουμε παλι να εισαστε καλα και καλο Σαββατοκυριακο.
• Ταχία με το καλέ. θα σι αλήουμε> Αύριο με το καλό. θα τα πούμε
• Κα πορεία,Ντ’ ένι ευχαριστούα.Να έσι κα>>Καλή βόλτα Ευχαριστώ να είσαι καλά
• ==================================
• Καλημέρα> Κα μέρα.Καλώς ήρθες> Καούρ εκάνερε
  Καλώς σε βρήκα>Καού ντ’ ερέκα
  Καλό βράδυ> κα αργακινά (το λέμε πριν να σκοτεινιάσει)
  Καληνύχτα >Καλέ ξημέρουμα
• Μου αρέσει να μιλάμε >Μ ‘ ένι αρέσουντα να νιούντε
  Τι κάνεις σήμερα? Α>Α,Θ Τσ’ έσ’ ποίου-α σάμερε ; (Τσι έσι)
  Τι (εσύ ) κάνεις ; > Τσ’ έσ’ ποίου ; Τσι έσι ποίου ; (Αρ)
  Τι ( εσύ ) κάνεις ;> Τσ’ έσ’ ποία; Τσι έσι ποία; (Θλ)
  Ποιός είναι> Ποίερ ένι?
• ποσο χαίρομαι που έχουμε τοσο καλούς μαθητες, μία μόνο διόρθωση για καλό > πόσου ένι χαιρουμένα πφη εμε έχουντε τόσου καλοί μαθητάδε…νία μόνιου διόρθωση για καλέ,

Ρίξτε μια ματιά να δείτε

To άρθρο 

Συγγενικές ομάδες λέξεων  & Αντωνυμίες

Πάντοτε γράφουμε ΕΛ>ΤΣ (Αργότερα να οργανωθούν σε ενότητες ) Ερώτηση

• Προσωπική αντωνυμία
• Πρώτο Πρόσωπο (Ονομ & Αιτιατ)
• Απλός Τύπος-Εν-Μέ,με,μ’,μού,μου >Μί η μ’,
• Πλ. μάς, μας> νάμου, ναμ’

• Προσωπική αντωνυμία Δεύτερο Πρόσωπο
• Απλός Τύπος-Εν.-σέ,σε,σ’,σού,σου >ντί, ντ΄,
• Πλ.-σάς, σας >νιούμου, νιουμ’

• Προσωπική αντωνυμία γ πρόσωπο
• Ενικος νι= τον,την,το .
• πληθυντικός σι = τους,τις,τα

• Η κτητική αντωνυμία
  Μι = (δικό) μου , Ντι = (δικό )σου, Σι = ( δικό ) του,της,του
  Νάμου= ( δικό)μας , Νιούμου = (δικό ) σας , Σου = ( δικό) τους
• μι> μου ,ντι > σου ,σι> του ,της ,του
  νάμου > μας ,νιούμου > σας ,σου > τους,τις
• Να μου πεις >να μ ‘ αλήου, μ’> μι
  Τσι να ντ’ αλήου > τι να σου πω; ντ’ > ντι > σου
• Δι μι νι > δωσ’ μου το
  Δι νι > δωσ’ το

• Πώς το λέμε στη γλώσσα μας> Που ν’ έμ’ αούντε τα γρούσσα νάμου .
• Εγώ είμαι Τσάκωνας> Εζού ένι Τσάκωνα – Τσακώνα ( για το θηλυκό)
• Εμείς είμαστε Τσακώνοι> Ενεί έμε Τσακώνοι – Τσακώνισσε
• Εσύ πήγαινε στη δουλειά σου> Εκιού χάγκε τα δουλεία ντι
• Εσείς ελάτε εδώ> Εμού εάτε όρεγι
• Εσείς να έρθετε μαζί μου> Εμού να μόλετε μαζί μι
• Εσένα ,τι σου έδωσαν;> Ετίου ,τσι ντ’ εδούκαϊ;

• Σ ‘ εμένα το είπε> Σ ‘ ενίου νι ‘ επέτσε
• Σ’ εσένα τα είπε> Σ’ ετίου σ’ επέτσε
• Εμένα μου είπε > Ενίου μ’ επέτσε
• Εμάς μας είπε> Σ’ ενεί νάμ’ επέτσε
• Εσάς σας είπε> Σ’ εμού νιούμ’ επέτσε
• Εσένα τι σου είπε;> Ετίου τσι ντ’ επέτσε;
• Σ’ εμάς μας είπε> Σ’ ενείνανε μ’ επέτσε
• Τι σας είπαν ;> Τσι νιούμ’ επέκαϊ ;
• Για να σου πω> Για να ντ’ αλήου
• Θα σου το πω> Θα ντι ν’ αλήου
• Μου το είπε> Μι νι επέτσε
• Να μου πεις> Να μ’ αλήερε
• Να μου πείτε> Να μ’ αλήετε
• Να μου πεις >να μ ‘ ένι αλήου, μ’> μι
• Τσι να ντ’ αλήου > τι να σου πω;
• Πες μου> Άλε μι
• Πες μας> Αλήετε νάμου
• Πες μου το> Άλε μι νι
• Σου είπε> Ντ’ επέτσε
• Σου το είπε> Ντι νι επέτσε
• Να σου το πω> Να ντι ν’ αλήου
• Να σου πω> Να ντ’ αλήου
• Να σας πω> Να ντ’ αλήου νιούμου- ( Να νιούμ’ αλήου)
• Να σας πουν> Να ντ’ αλήωι νιούμου-( Να νιούμ’ αλήωι)

• Δώσε μου> Δούε μι
• Δώσε μας> Δούε νάμου
• Δώστε μου> Δείτε μι
• Δώστε μας> Δείτε νάμου ή δούετε
• Δώσε μου το> Δούε μι νι
• Να μας δώσετε> Να μι δείετε νάμου
• Να μας δώσουν>Να μι δούνι νάμου
• Να σας το δώσω> Να ντι νι δου
• Μου έδωσε> Μ’ εδούτσε
• Μας έδωσε> Μ’ εδούτσε νάμου
• Σου έδωσε> Ντ’ εδούτσε
• Σας έδωσε> Σ’ εδούτσε νιούμου
• Δεν του έδωσα> Ό νι εδούκα
• Δεν του το έδωσα> Ό νι νι εδούκα
• Θα σου δώσω> Θα ντι δου
• Θα σου το δώσω> Θα ντι νι δου
• Θα του το δώσω> Θα νι νι δου
• Μου έδωσε> Μ’ εδούτσε
• Μας έδωσε> Μ’ εδούτσε νάμου
• Εσένα ,τι σου έδωσαν;> Ετίου ,τσι ντ’ εδούκαϊ;

• Σας φώναξε> Ντ’ εφωνιάε νιούμου- ( Νιούμου εφωνιάε)
• Φώναξέ του> Φώνιατσέ νι
• Τον φώναξε> Νι εφωνιάε
• Τους φώναξε> Σ’ εφωνιάε

• Τον είδες;> Νι οράτσερε;
• Την είδες;> Οράτσερέ νι;
• Το είδες;> Νι οράτσερε;
• Τους είδες;> Σ’ οράτσερε;
• Τις είδες;> Σ’ οράτσερε;
• Τα είδες;> Σ’ οράτσερε;

• Ποί ‘ νάμ ‘ οράτσε ; > Ποιος μας είδε;
• Άλε μι κια έσα >  Πες μου πού ήσουν
• Ό θ’ αλήερε πη’ ( ότσι) ντι σ’ επέκα εζού >Δε θα πεις ότι σου τα είπα εγώ
• Εζού όμα ζατέ άβα βοά > Εγώ δεν είχα πάει άλλη φορά
• Άλε μι τσ’ έσ’ θέου > Πες μου τι θέλεις
• Να μη μ’ οράει νιούμου> Να μη μας δεί
• διαβάζω> ένι ζβαϊχου. αορ- εζβαϊα.ζβηστέ

• κολλέγοι ταν Τσακωνιά>φίλοι της Τσακωνιάς
• Κιά έτε χανούμενα κια εζάκατε τσαι εγκριούφτατε>πού χανόσαστε , πού πήγατε και κρυφτήκατε
• Εμε έχουντα ερεστέ μπουζούλια τσαι έμε γκριουφούμενα>Εχουμε κρυψώνες και κρυβόμαστε
• γκανένα όνι πορού να μου ερέσει> , κανένας δεν μπορεί να μας βρει
• Εζάκα τσαι εζού κοντα να μάθου τσι θα πει> Πήγα και εγώ κοντα να μάθω τί θα κάνει
• Να αϊθή μοι με έκι αούα> Να αδερφέ μου, μου έλεγε
• για να ναθεί το φαϊ πιο νόστσιμο> για να γίνει το φαγητό πιο νόστιμο
• Εντανη τα δουλεία νι ένι ποία συνέχεια ώσπε να τελειούκου: >Αυτή τη δουλειά την κάνω συνέχεια ώπου να τελειώσω

• που> πη. π (αναφορά)
• Αυτούς που βλέπαμε >Έτεοι π΄εμαϊ ορούντε
• Τι είδατε εκεί που πήγατε >Τσε οράκατε οπά π΄εζάκατε

• Φράσει κάθε ρ μέρα
• Ν’ εμαθήτσε απότσου τσ’ ανακατουτά> το έμαθε απ’ έξω κι ανακατωτά.
• Έχε γειά κολλέγα> γειά σου φίλε
• Γιούρε γιούρε έν’ έχου φκιαστέ τοίχο > γύρω γύρω έχει φτιάξει τοίχο .
• Κα ντ’ επέτσε >καλά σου είπε
• Εδαρι έκι όρεγι ,πότε εχάτε;> τώρα ήταν εδώ ,πότε χάθηκε
• Τό(θ)ε π’ έκανε ό ν’ οράκα> τότε που ήρθε δεν τον είδα .
• Μ’ ένι αρέσουντα > μ’ αρέσει
• • Αρέσουντα ντ’ ένι;> σ’αρέσει;
• Φύου έσ’τσόα;> φεύγεις κιόλας;
• Κιά έσ’ αραμού > πού μένεις ;
• Κιά έτ’ αραμούντε ;> πού μένετε;
•  
• Ετσιτάε κίστουμα τσ’ όκι πορού να τάει.( Έπεσε μπρούμυτα και δεν μπορεί να σηκωθεί)
• τσι (λ) ογής άθρωπο έν’ έντενη( Τι λογής ,τι είδους άνθρωπος είναι αυτός ;
• Ν’εγκίτσε μονονία το κρασί τσαι ν’ εζαλίε.( Το ήπιε μονομιάς το κρασί και τον ζάλισε)
• Μονοφούσι> μονορούφι
• Ν’ εγκίτσε μονοφούσι το ύο( Το ήπιε μονορούφι το νερό )
• Μ’ εκείνο όλιου ό παθήτσε τσίπτα(Παρ’ όλα αυτά όλο δεν έπαθε τίποτα )
• Ό ξα > δεν ξέρω ( θηλυκό)
• Ό ξα πόσα εδούτσε > δεν ξέρω πόσα έδωσε
• Ένι πάσου καλέ > είναι πολύ καλός
• Κάκια ν’ οράκα> κάπου τον είδα .
• Οπά> εκεί
• Πέρ’ οπά> πέρα εκεί
• • Οπά π’ έσ’ έγγου θα χαθήρε> εκεί που πας θα χαθείς .
• Ανάκοντα> κοντά,σε μικρή απόσταση
• •Ανάκοντα ο ένα με τον άλλε > κοντά ο ένας με τον άλλο .
• Ογί> εδώ
• Ογί οπά> εδώ κι εκεί  Όρεγι> εδώ ( ακριβώς )
• •Έα όρεγι > έλα εδώ
• •Όρεγι έκι ,κιά ‘ζάτσε;> εδώ ήταν,πού πήγε;
• Όκια> όπου
• • Όκια τσαι να ζάρε θα ντ’ ερέσου> όπου και να πας θα σε βρω.
• Όρπα> εκεί
• Κάτσα όρπα π’ έσι > κάτσε εκεί που είσαι .
• Πέρε> πέρα ,προς τα πέρα
•  Πέρ’ οπά εζάτσε > προς τα εκεί πήγε .
• Άοτε ο ένα άοτε ο άλλε> άλλοτε ο ένας άλλοτε ο άλλος
• Αποσπερού> αποβραδίς
• Έκι φερτέ αποσπερού> έχει έρθει αποβραδίς
• Τα σύνταχα θα μόλου> το πρωί θα έρθω .
• Πότε εκάνερε τσόα;> πότε ήρθες κιόλας ;
• Κο> ξαφνικό ( κακό )
• Κο να ντι μόλει > ξαφνικό να σου ‘ ρθει.
• • Άλε μι > πες μου
• • Τσι να ντ’ αλήου> τι να σου πω
• • Τσ’ έσ’ αού; > τι λες;
• • Τσ’ έτ’ αούντε; > τι λέτε;
• • Τσι μ’ έσ’ αού ; τι μου λες;
• • Τσι ν’ επέτσερε; > τι του είπες;
• • Ό μ’ επέκα τσίπτα > δεν του είπα τίποτα .
• • Τσ’ επέτσερε;> τι είπες ;
• •Τσ’ επέκατε ;> τι είπατε ;
• •Τσι ν’ επέκατε;> τι του είπατε;
• • Ντ’ ένι έχου πετέ > σου έχω πει.
• • Όσ’ αού μι;> δεν μου λες ;
• • Όν’ αού ντι> δεν σου λέω
• Ό ντ’ επέκα > δεν σου είπα .
• Ό ‘πέκαμε > δεν είπαμε .
• Κα,α αφεγκία ντι ;> Καλά,η αφεντιά σου ;
• Τσ’ έτε ποίντε; > τι κάνετε;
• Κα,α αφεγκία νιούμου;> Καλά,η αφεντιά σας ;
• Όνι ποίου τσίπτα,ένι κασήμενε> δεν κάνω τίποτα,κάθομαι.
•  Τσούνερ έσι ; > ποιανού είσαι ;
• Τσούνερ έτε;> Ποιανού είστε ;
•  Τσούνερ ένι έγκεινι το χαρκί ;> ποιανού είναι αυτό το βιβλίο ;
• #23
•  
• Κιά ‘σ’ έγγου ;> πού πηγαίνεις ;
• Κιά ‘τ’ έγγουντε;> πού πηγαίνετε;
•  Ένι έγγου τα χώρα> πηγαίνω στην πόλη .
• Ένι ζατέ τα χούρα> έχει πάει στο χωράφι .
• Επέρι εζάκα τον Άγιελίδη> χτες πήγα στο Λεωνίδιο .
• • Κιά έσα ζατέ> πού είχες πάει ;
• •Έκι ζατά ταν Ελένη να ζβαΐσωι> είχε πάει στην Ελένη να διαβάσουν.
• • Από κιά ‘σ’ παρίου ;> από πού έρχεσαι ;
• • Εκάνα τ’ αργά> ήρθα το βράδυ
• • Θα μόλου συνταχούλια > θα έρθω πρωί πρωί.
• •Θα μόλωι τσ’ έντεοι > θα έρθουν κι αυτοί.
• Μην παρίσου, όνι θέου ντι > μην έρχεσαι ,δεν σε θέλω.
• Ντ’ ενιάκα> σ’ άκουσα.
• Ντ’ ενιάκαμε > σ’ ακούσαμε .
• Ντ’ ενιάκαμε νιούμου > σας ακούσαμε .
• Μ’ έσι συχωρού ( συχωρούα)> με συγχωρείς.
•  Μ’ έτε συχωρούντε> με συγχωρείτε.
• Τσι ούρα είν’ανοίντουντα τα μαγαζία;> τι ώρα ανοίγουν τα μαγαζιά;
•  Είν’ ανοίντουντα τουρ οχτώ α ούρα> ανοίγουν στις οχτώ η ώρα .
• Τσι ούρα είνι κλείντα;> το ώρα κλείνουν ;
• Θα τάου συνταχούλια > θα ξυπνήσω πρωί .
• Εμπάτσε το καουτσαίρι> μπήκε το καλοκαίρι.
• • Κιά θα ζάτε εμού;> πού θα πάτε εσείς ;
• • Ενεί θα ζάμε τον Τερέ > εμείς θα πάμε στον Τυρό.
• • Ένι έχου πεντακάθαρε θάσσα> έχει πεντακάθαρη θάλασσα.
• • Τα νοίτσια είνι φκηνά> τα νοίκια ειναι φτηνά.
• • Έσ’ ερέχου καλέ τσαι φκηνέ σομό> βρίσκεις καλό και φτηνό φαγητό .
• •Εμού κιά θα ζάτε;> Εσείς πού θα πάτε;
•  Ενεί θα ζάμε τον Κοσμά> εμείς θα πάμε στον Κοσμά
• Εμαϊ έχουντε πειρτέ φαέ> είχαμε σπεί
• Πόσο μακρυά είναι η μονή της Έλωνας; >Πόσιου μακρία ένι το μονασκήρι τα Έωνη;
• Είναι περίπου δεκαπέντε χιλιόμετρα.> Ένι γιούρε τα 15 χιλιόμετρα.
• Πως λένε , δεξιά, αριστερά, ίσια, ψηλά, χαμηλά, πάνω ,κάτω
• δεξιά > ίσια ,αριστερά> σοβά ς > sh ,ίσια > ίσα ,ψηλά > ψεά
• χαμηλά> χαμεά,πάνω > τάνου, κάτω > κάτου
• Σε παρακαλώ μπορώ να έχω ένα ποτήρι νερό, δύο μπύρες και ένα μπουκάλι κρασί;> Ντ’ ένι παρακαού ένι πορού να ένι έχου ένα ποκήρι ύο,δύου μπύρε τσαι ένα γυαλί κρασί;
• πως λένε λαδί , ξύδι, φαγητό, κρέας,ψάρι,τυρι, σαλάτα, αγγουρια. ντοματες , φρούτα “
• Λάδι > άι, ξύδι > γλυκάδι ,φαγητό > σομό ( σ> sh),κρέας > κρίε,
• ψάρι > ψάζ, τυρί > άρτουμα ,σαλάτα> σαλάτα ,αγγούρια> αγγούρια
• ντομάτες > ντουμάτε,ντομάτα > ντουμάτα ,φρούτα > φρούτα
• ποσο χαίρομαι που έχουμε τοσο καλούς μαθητες, μία μόνο διόρθωση για καλό > πόσου ένι χαιρουμένα πφη εμε έχουντε τόσου καλοί μαθητάδε…νία μόνιου διόρθωση για καλέ,
• Τα πέρασα πολύ καλά .>Σ’ επεραΐα πρεσσού ωραία
• καλά σου είπε>Κα ντ’ επέτσε

• Αύριο με το καλό. >Ταχία με το καλέ.
• Αύριο θα τα πούμε> Ταχία θα σι αλήουμε
• Αύριο Γιάννη θα τα πούμε > Ταχία Γιάννη θα σι αλήουμε
• Να είσαστε καλά > Να έτε κα,
• Καλή βόλτα Ευχαριστώ να είσαι καλά>Κα πορεία,Ντ’ ένι ευχαριστούα.Να έσι κα
• δεν είμαι > όνι ,
• Να μου πεις> να μ ‘ ένι αλήου
• δεν θα πάω > ό θα ζάου
• έγινε κάθε μέρα > ενάτε κάθε ρ αμερα
• το σωστο > το σουστέ
• διαβάζω> Ένι σβαΐχου-α ( α για ου)
• μαθαινω> ένι μαθαίνου
• λέω > ένι αού
• έρχομαι> ένι παρίου
• μιλάω> Ένι νιού
• ακούω >Ένι νίου
• Δεν σε άκουσα> Ό ντ’ ενιάκα
• Δεν τον άκουσα> Ό νι ενιάκα
• καληνύχτα δεν βιαζομαι>Καλέ ξημέρουμα ονι βιασκούμενε
• και για τον καφέ> Τσαι για το καφούτσι
• Ώρα καλή > Ούρα κα
• Αύριο με το καλό>Ταχία με το καλέ
• Τι να σου κάνω;> Τσι να ντι ποίου
• πού πας> Κια έσ’ έγγου
• Από πού είσαι> Από κια έσι;
• και από πού έρχεσαι ;>Τσαι από κια έσ’ έγγου;
• Πολύ καλό παιδί>Πάσου καλέ καμπζί
• Πολύ> πασου,πρεσσού
• Δε θα πεις ότι σου τα είπα εγώ>Ό θ’ αλήερε πη’ ( ότσι) ντι σ’ επέκα εζού.
• Δεν μπορώ να κοιμηθώ τόσο νωρίς>Μπα όνι πορούα να κιούψου τόσιου νωρίς
• Θέλω να δω ένα σήριαλ στην τηλεόραση>Ένι θέα να ορήνου ένα σήριαλ ταν τηλεόραση
• Και σε εσένα καλό βραδυ >Τσαι σ’ ετίου Κα αργακινά
• Η γυναίκα μου τον μαύρισε στο ξύλο >Α γουναίκα μι νι εκουβανίε το καλι
• Αυτός είναι καλός άνθρωπος> Έντεν’η έν’ι  καλέ άθρωπο

• Δεν άκουγες που σου φώναζα? >1)Όσ’ νίου πη ένι φωνιάντου;
• Το ζέστανες το νερό για να πλυθούμε? >Νι έσ’ σονισκούμενε το ύο για να κσυστούμε;
• Αυτά τα παλιόρουχα είναι για πέταμα >Ένταϊ τα παλιά είτα είνι για ανενουκουμέα.
• Σήμερα ο ήλιος καίει πολύ,κανει ζέστη >Σάμερε ο ήλιε ένι δάου πρεσσού.Ενι ποιου κάψα .
• Έρχεται σήμερα ο πατέρας η θα έρθει αύριο? >Ένι παρίου σάμερε α’φέγκη ντι νη θα μόλει ταχία;
• Το σπίτι είναι καλό απέξω , αλλά δεν είναι από μέσα >Τα τσέα ένι καλέ απότσου αλλά όνι αποτάτσου.
• από δω και πέρα > Από όρεγι τσαι πέρε
• =========================================
• Τσακώνικα Κείμενα -Φίλοι Τσακωνιάς
• Γιατί ρωτάς>Γιατσί έσι ρωτού ,
• να έχουμε όλοι μας> να έχουμε όλοι νάμου
• και μου είπε να σου ειπώ ότι > τσαι μ’ επέτσε να ντη αλίου ότσι
• η δουλειά που έπιασα> Α δουλεία πφη εκιάκα
• όσα είχαν> όσα ίγκιαει έχουντα
• ώσπου να τους πάρουμε> ώσπε να σι άρουμε
• να σου φωνάζω ότι πρέπει να προσέχεις τον εαυτό σου. Δεν με άκουσες> να ντη φωνιάντου ότσι ένι πρέπουντα να προσέχερε τον εαυτέ ντη.΄Ο σα νίου μοι,
• από δω και πέρα > Από όρεγι τσαι πέρε
• θα ντυνόμαστε ελαφρά γιατί πέρασε ο χειμώνας και δεν κάνει κρύο>θα γκιουκχουμαεϊ αφρά γιατσί επεράτσε το χειμωνικό τσαι όνει ποία κρυάδα

• Όρα,ποίερ έν’ έτενη π’ ένι παρίου; ( Κοίταξε,ποιος είναι αυτός που έρχεται ;
• Εκάναϊ τα καμπζία από το σκολείε.Βάνε σι να φάνι τσαι να κατσάνι να σβαΐσωι.( Ήρθαν τα παιδιά από το σχολείο .Βάλε τα να φάνε και να καθήσουν να διαβάσουν )
• Αν έσα παρίου επ(φ)έρι θα κια μ’ ερέσερε .( Αν ερχόσουν χτες θα μ’ έβρισκες)
• Εκάνε τσόα ο αθή ντι;( Ήρθε κιόλας ο αδελφός σου ;
• Ανοίαϊ τα σκολεία.Θα μόλωϊ οι παπάδε να ποίωι αγιασμό.( Άνοιξαν τα σχολεία.Θα έρθουν οι παπάδες να κάνουν αγιασμό)
• Όνι παρίου πλέα τα τσέα,έν’ έχου μούζε.( Δεν έρχεται πια στο σπίτι ,είναι δυσαρεστημένος )
• Έγκεινι το όγκιουμα όνι παρίντα μι.Ένι μιτσί .( Αυτό το πουκάμισο δεν μου έρχεται ( κάνει) .Είναι μικρό )
• Εκάνε το χειμωνικό τσαι όμ’ έχουντε κάβα για τα κ(χ)άρα.Με τσι θα σονιστούμε ;( Ήρθε ο χειμώνας και δεν έχουμε ξύλα για τη φωτιά.Με τι θα ζεσταθούμε;)
• Έτρου μ ‘ εκάνε,ν’ αβράτσου ένα στούμπο να ν’ ανεμού τσαι να νι κατσού τα τσουφά.( Έτσι μου ήρθε να αρπάξω μια πέτρα ,να του σπάσω το κεφάλι )
• Έα να ράμε ,τσι θα μ’ αλήερε νάμου .( Έλα να δούμε τι θα μας πεις)
• Έα να ράμε τσι να μ’ ενέτζερε(Έλα να δούμε τι μας έφερες)
• Έμ’ αούντε ,το παζίντα ,να νοιτσάσομε άβα τσέα. ( Λέμε τον επόμενο χρόνο να νοικιάσουμε άλλο σπίτι )
• Εξερίε χιόνα τσαι τα καμπζία ούγκιαϊ πορούντα να μόλωϊ το σκολείε.( Έριξε χιόνι και τα παιδιά δεν μπορούσαν να έρθουν στο σχολείο)
• Τα τσέρβα είνι στενά,ούνι παρίντα μι .( Τα παπούτσια είναι στενά .Δεν μου έρχονται – κάνουν)
• Έα παρίσου ( Έλα )

Πηγές

Γιάννη Καμβύση” Για να κοντούμε τα γρούσσα νάμου “ (Για να κρατήσουμε τη γλώσσα μας),Αρχείο Τσακωνιάς 2020,  Κείμενο : Από την ομάδα, Η γλώσσα των Τσακώνων

Η γλώσσα των Τσακώνων

Θανάση Κωστάκη ,Γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου -Αρχείον Τσακωνιάς 1999

Αρχείο Τσακωνιάς

Πίσω στην Αρχική σελίδα η  Οι Τσάκωνες 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

ΥΠΟΚΟΡΙΣΤΙΚΑ

1. Σε – άθι

Ελία ( ελιά)- ελιάθι
Συντζά( συκιά) – συντζάθι
Τσούα – τσουάθι
Φούκα ( κοιλιά)-φουκάθι
Χούρα ( χωράφι)- χουράθι

2. Σε – άλι

Σούκι ( σκουπίδι) – σουκιάλι
Τσουφά( κεφάλι)- τσουφάλι
Σκούντι ( σκόρδο)σκουγκιάλι
Πούγγα(σακούλι)- πουγκάλι,πουγκαλιούλι
Βότσε (σταφύλι )-βοτσάλι
Έριφο ( κατσίκι)- ρουφάλι

3. Σε -άρι

Ίτε( πανί)- ιτάρι
Όνε( γάϊδαρος) -ονάρι
Κούε( σκύλος) -κουνάρι
Πέτσε( πέτρα)- πετσάρι
Τσέα( σπίτι) – τσεάρι
Κότα- κοτάρι

4. Σε -άτσι

Βαγένι ( βαρέλι) βαγενάτσι
Κακίστρι ( καπίστρι)- κακιστράτσι
Κατούγι( κατώι) κατουγάτσι
Πουλί – πουλάτσι

5. Σε – άτσι

Στρούμα(στρώμα) – στρουμάτσι
Τούμα (στόμα) τουμάτσι
Όγκιουμα(πουκάμισο) – ογκιουμάτσι
Άρτουμα(τυρί)αρτουμάτσι
Σύρμα- συρμάτσι

6. Σε – ι

Άχανε (χόρτα φαγώσιμα)- αχάνι
Σατέρα(κορίτσι)- σατέρι,σατερούλι,σατεράτσι
Σποΐα(στάχτη)- σποΐλι
Κόκαλε ( κόκαλο)- κοκάλι
Πόντυλε(σπόνδυλος)- ποντύλι
Πούα (πόδι)-πόι

7. Σε – ί

Βάνε (αρνί)- βανί- πληθ.βανίζα
Βούλε(κόκκορας)- βουλί- πληθ.βουλίζα
Πρίνε (πουρνάρι)- πρινί
Κάλι(ξύλο)- καλί -πληθ.καλίζα
Χιούρε(γουρούνι)- χιουρί
Μίσα(κουτάλι)- μισί
Γούρνα- γουρνί

Σε- ίτσι

Φαέ (σιτάρι)- φαΐτσι
Κότσυτα (κολοκύθα)- κοτσύτσι

9. Σε – ούλι

Καμπζί(παιδί)- καμπζούλι
Ύο (νερό)- βατσούλι
Ρυάτσι( ρέμα)- ρυακούλι
Σάκο(σακί)- σακούλι
Κατσούα (γάτα)- κατσούλι
Πογκικό (ποντικός)- πογκικούλι
Ντρυνικό(μεγάλο καλάθι)
– ντρινικούλι
Σανία(σανίδα)- σανιούλι
Κάρυ (καρύδι)- καριούλι

10. Σε – ούνι

Τσάο (τράγος)- τσαούνι
Κόκο (κουκί)- κοκούνι
Κώακα (σκουλήκι)- κωακούνι
Κρίε(κρέας)- κριαούνι
Βρέο(οβριός)- βρεούνι
Αχρά(αχλάδι)- αχραούνι

11.Σε – ούτσι ,ούσι

Αγό(λαγός- αγούτσι
Καφέ- καφούτσι
Άντε(ψωμί)- αντούτσι
Κάλυε ( καλύβα)- καλυούτσι
Άγιε (εκκλησία)- αγιούτσι
Λουπάι (τσουκάλι)-λουπαούσι

12. Σε -ούσικο ( επίθετα)

Αφρέ(ελαφρύς)- αφρούσικο
Καλέ(καλός)- καούσικο
Λευκό(λευκός)- λεκούσικο
Κοτσινέ( κόκκινος)- κοτσινούσικο

Πηγές

Σύντομος γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου (Κωστάκη – Περνό) (ΝΤ) 1933 Δειτε το σύνδεσμο παρακάτω

Γιάννη Καμβύση” Για να κοντούμε τα γρούσσα νάμου “ (Για να κρατήσουμε τη γλώσσα μας) Κείμενο : Από την ομάδα, Η γλώσσα των Τσακώνων

Πίσω στην Αρχική σελίδα η  Οι Τσάκωνες 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

ΕΝΕΣ , ένι παρίου
ΠΑΡΤ , έμα παρίου
ΜΛΔΡ , θα παρίμα
ΜΛΣΤ , θα μόλου
ΑΟΡΙ , εκάνα
ΠΑΡΚ , ένι φερτέ
ΥΠΕΡ , έμα φερτέ
ΜΛΣΥ , θα ένι φερτέ
ΥΠΔΚ , να παρίμα
ΥΠΣΤ , να μόλου
ΠΡΕΝ , παρίσου,ετε
ΠΡΑΟ , εά,εάτε
ΜΕΤΟ , ένι φερτέ

ΕΝΕΣ Ενεστώτας έρχομαι
ΑΠ , Εζού ένι παρίου
ΒΠ , Εκιού έσι παρίου
ΤΑ , Έντεν’η έν’ι παρίου
ΤΘ , Ένταν’η έν’ι παρία
ΤΟ , Έγκεινι έν’ι παρίντα

ΑΠ , Ενεί έμε παρίντε
ΒΠ , Εμού έτε παρίντε
ΤΑ , Έντεϊ είνι παρίντε
ΤΘ , Έντεϊ είνι παρίντε
ΤΟ , ΈνταΪ είνι παρίντε

ΠΑΡΤ Παρατατικός ερχόμουνα
ΑΠ , Εζού έμα παρίου
ΒΠ , Εκιού έσα παρίου
ΤΑ , Έντεν’η έκι παρίου
ΤΘ , Ένταν’η έκι παρία
ΤΟ , Έγκεινι έκι παρίντα

ΑΠ , Ενεί έμαϊ παρίντε
ΒΠ , Εμού έτ΄αϊ παρίντε
ΤΑ , Έντεϊ ήγκι παρίντε
ΤΘ , Έντεϊ ήγκι παρίντε
ΤΟ , ΈνταΪ ήγκι παρίντα

ΜΛΔΡ Μέλλων Δρκ θα έχόμουνα
ΑΠ , Εζού θα παρίντα
ΒΠ , Εκιού θα παρίντα
ΤΑ , Έντεν’η θα παρίντα
ΤΘ , Ένταν’η θα παρίντα
ΤΟ , Έγκεινι θα παρίντα

ΑΠ , Ενεί θα παρίντε
ΒΠ , Εμού θα παρίντε
ΤΑ , Έντεϊ θα παρίντε
ΤΘ , Έντεϊ θα παρίντε
ΤΟ , ΈνταΪ θα παρίντε

ΜΛΣΤ Μέλλων Στ θα έρθω
ΑΠ , Εζού θα μόλου
ΒΠ , Εκιού θα μόλερε
ΤΑ , Έντεν’η θα μόλει
ΤΘ , Ένταν’η θα μόλει
ΤΟ , Έγκεινι θα μόλει

ΑΠ , Ενεί θα μόλουμε
ΒΠ , Εμού θα μόλετε
ΤΑ , Έντεϊ θα μόλωϊ
ΤΘ , Έντεϊ θα μόλωϊ
ΤΟ , ΈνταΪ θα μόλωϊ

ΑΟΡΙ Αόριστος ήρθα
ΑΠ , Εζού εκάνα
ΒΠ , Εκιού εκάνερε
ΤΑ , Έντεν’η εκάνε
ΤΘ , Ένταν’η εκάνε
ΤΟ , Έγκεινι εκάνε

ΑΠ , Ενεί εκάναμε
ΒΠ , Εμού εκάνατε
ΤΑ , Έντεϊ εκάναϊ
ΤΘ , Έντεϊ εκάναϊ
ΤΟ , ΈνταΪ εκάναϊ

ΠΑΡΚ Παρακείμενος έχω ερθει *
ΑΠ , Εζού ένι φερτέ
ΒΠ , Εκιού έσι φερτέ
ΤΑ , Έντεν’η ένι φερτέ
ΤΘ , Ένταν’η ένι φερτέ
ΤΟ , Έγκεινι ένι φερτέ

ΑΠ , Ενεί έμε φερτέ
ΒΠ , Εμού έτε φερτέ
ΤΑ , Έντεϊ είνι φερτέ
ΤΘ , Έντεϊ είνι φερτέ
ΤΟ , ΈνταΪ είνι φερτέ

ΥΠΕΡ Υπερσ. ειχα έρθει
ΑΠ , Εζού έμα φερτέ
ΒΠ , Εκιού έσα φερτέ
ΤΑ , Έντεν’η έκι φερτέ
ΤΘ , Ένταν’η έκι φερτέ
ΤΟ , Έγκεινι έκι φερτέ

ΑΠ , Ενεί έμαϊ φερτέ
ΒΠ , Εμού έτ’αϊ φερτέ
ΤΑ , Έντεϊ ήγκι φερτέ
ΤΘ , Έντεϊ ήγκι φερτέ
ΤΟ , ΈνταΪ ήγκι φερτέ

ΜΛΣΥ Μελλων Συντ θα ειχα έρθει
ΑΠ , Εζού θα ένι φερτέ
ΒΠ , Εκιού θα έσι φερτέ
ΤΑ , Έντεν’η θα ένι φερτέ
ΤΘ , Ένταν’η θα ένι φερτέ
ΤΟ , Έγκεινι θα ένι φερτέ

ΑΠ , Ενεί θα έμε φερτέ
ΒΠ , Εμού θα έτε φερτέ
ΤΑ , Έντεϊ θα είνι φερτέ
ΤΘ , Έντεϊ θα είνι φερτέ
ΤΟ , ΈνταΪ θα είνι φερτέ

ΥΠΔΚ να ερχόμουνα
ΑΠ , Εζού να παρίντα
ΒΠ , Εκιού να παρίντα
ΤΑ , Έντεν’η να παρίντα
ΤΘ , Ένταν’η να παρίντα
ΤΟ , Έγκεινι να παρίντα

ΑΠ , Ενεί να παρίντε
ΒΠ , Εμού να παρίντε
ΤΑ , Έντεϊ να παρίντε
ΤΘ , Έντεϊ να παρίντε
ΤΟ , ΈνταΪ να παρίντε

ΥΠΣΤ να ήρθα
ΑΠ , Εζού να μόλου
ΒΠ , Εκιού να μόλερε
ΤΑ , Έντεν’η να μόλει
ΤΘ , Ένταν’η να μόλει
ΤΟ , Έγκεινι να μόλει

ΑΠ , Ενεί να μόλουμε
ΒΠ , Εμού να μόλετε
ΤΑ , Έντεϊ να μόλωϊ
ΤΘ , Έντεϊ να μόλωϊ
ΤΟ , ΈνταΪ να μόλωϊ

ΠΡΕΝ , ΕΝ , παρίσου > έλα
ΠΡΕΝ , ΠΛ , παρίσετε >ελάτε

ΠΡΑΟ , ΕΝ , εά >ήρθα
ΠΡΑΟ , ΠΛ , εάτε >ήρθατε

ΜΕΤΟ , ΑΘΟ, ένι φερτέ ???????????

*Τα έχου, έχα,έχουντα το βάζουμε όταν ΄‘εχουμε κάτι και το ενεργούμε δηλαδή /εχουμε τσουβάλια ελιές και τα κουβάλάμε στο λιοτρίβι και σε ερώτηση απάντάμε σε ένι έχου φερτέ. π.χ. ένι φερίκου ο παρακέιμενος ειναι, ΄ενι έχου,.εχα, έχουντα φερτέ

* Το ένι παρίου δηλώνει κίνηση ατομική (δεν ξέρω αν σε κάνω να καταλάβεις) αλλά σε ερώτηση τι έχεις κάνει , που βρίσκεσαι εσύ η ο άλλος απάντάμε ένι φερτέ,φερτά φερτέ.  Αρα ένι παρίου είναι σωστό το ένι φερτέ , Ολα τα άλλα είναι σωστά.

Πίσω στην Αρχική σελίδα η  Οι Τσάκωνες 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

1 , αγκώνας ,ες > αγκώνα
2 , άνθρωπος ,οι > άθρωπο, αθροίποι
3 , αριστερό > σοβά
4 , αστράγαλος – οι > ασάγαλε – οι >
5 , αυτί ,ά > αβουτάνα, αβουτάνε
6 , αυχένας > ακούκικα
7 , γλώσσα – ες > γρούσσα – σσε
8 , γόνατο – τα > γούνα – τα
9 , γοφός – οί > εγκοφό – οί
10 , δάκτυλο,α > δάτυλε
11 , δόντι – ια > όντα – ου
12 , καρδιά – ές > καρδία – ίε >
13 , κεφάλι ,α > τσουφά
14 , κοιλιά – ές > φούκα – ε
15 , κόκαλο -α > Το κόκαλε – α
16 , κώλος,οι > κώλε,κώου
17 , λαιμός > λαιμό
18 , μάγουλο,α > μάγουλε,μάγουλα
19 , μάτι,α > αψιλέ,ψιλέ,οι αψιλοί,ψιλοί
20 , μασκάλη > αμοσκά
21 , μέση,ες > μισά
22 , μηρός – οί > τσαμπό – οί
23 , μούτρα > μουτσούνα
24 , μύτη > σούκο
25 , παλάμη > απάμα
26 , πλάτη – ες > ίσα – ε
27 , πόδι,α > πούα, πούε
28 , σαγόνι,α > σταγόνι,σταγόνια
29 , στόμα,τα > τούμα,τούματα
30 , συκώτι – τια > σκόκι – ια >
31 , σώμα > σώμα > σώμα
32 , τρίχα,ες > τσίχα,τσίχε
33 , φρύδι(οφρύς) > φρύδι
34 , χείλος,ια > χείλι,χεία
35 , χέρι,α > χέρα,χέρε
36 , δεξιό > ίσε
37 , αριστερό > σοβά

Ρήματα Ενεστώτας είμαι> ένι

1 Εγώ είμαι > Εζού ένι
2 Εσύ είσαι > Εκιού έσι
3 Αυτός είναι > Έντεν’η ένι
4 Αυτή είναι > Ένταν’η ένι
5 Αυτό είναι > Έγκεινι ένι

1 Εμείς είμαστε > Ενεί έμε
2 Εσείς είσαστε > Εμού Έτε
3 Αυτοί είναι > Έντεϊ είνι
4 Αυτές, είναι > Έντεϊ είνι
5 Αυτά είναι > ΈνταΪ είνι

Ρήματα Παρατατικός είμαι ,ήμουνα> έμα

1 Εγώ ήμουνα > Εζού έμα
2 Εσύ ήσουνα > Εκιού έσα
3 Αυτός ήταν > Έντεν’η έκι
4 Αυτή ήταν > Ένταν’η έκι
5 Αυτό ήταν > Έγκεινι έκι

1 Εμείς ήμασταν > Ενεί έμαΪ
2 Εσείς ήσασταν > Εμού έτ’αΪ
3 Αυτοί ήσαν > Έντεϊ ήγκιαϊ
4 Αυτές, ήσαν > Έντεϊ ήγκιαϊ
5 Αυτά ήσαν > ΈνταΪ ήγκιαϊ

Άρνηση – Ενεστώτας δεν είμαι> όνι

1 Εγώ δεν είμαι > Εζού Όνι
2 Εσύ δεν είσαι > Εκιού Όσι
3 Αυτός δεν είναι > Έντεν’η Όνι
4 Αυτή δεν είναι > Ένταν’η Όνι
5 Αυτό δεν είναι > Έγκεινι Όνι

1 Εμείς δεν είμαστε > Ενεί Όμε
2 Εσείς δεν είσαστε > Εμού Ότε
3 Αυτοί δεν είναι > Έντεϊ Ούνι
4 Αυτές δεν είναι > Έντεϊ Ούνι
5 Αυτά δεν είναι > ΈνταΪ Ούνι

Άρνηση – Παρατατικός δεν ήμουνα> όμα

1 Εγώ δεν ήμουνα > Εζού όμα
2 Εσύ δεν ήσουνα > Εκιού όσα
3 Αυτός δεν ήταν > Έντεν’η όκι
4 Αυτή δεν ήταν > Ένταν’η όκι
5 Αυτό δεν ήταν > Έγκεινι όκι

1 Εμείς δεν ήμασταν > Ενεί όμαι
2 Εσείς δεν ήσασταν > Εμού ότ΄αι
3 Αυτοί δεν ήσαν > Έντεϊ ούγκιαϊ
4 Αυτές δεν ήσαν > Έντεϊ ούγκιαϊ
5 Αυτά δεν ήσαν > ΈνταΪ ούγκιαϊ

Ρήματα Ενεστώτας βλέπω > ένι ορού , Παρατατικός βλέπω, έβλεπα >έμα ορού

Ενεστώτας βλέπω > ένι ορού

1 Εγώ βλέπω > Εζού ένι ορού
2 Εσύ βλἐπεις > Εκιού έσι ορού
3 Αυτός βλέπει > Έντενη ένι ορού
4 Αυτή βλέπει > Έντανη ένι ορούα
5 Αυτό βλέπει > Έγκεινι ένι ορούντα

1 Εμείς βλέπουμε > Ενεί έμε ορούντε
2 Εσείς βλέπετε > Εμού έτε ορούντε
3 Αυτοί βλέπουν > Έντεϊ είνι ορούντε
4 Αυτές βλέπουν > Έντεϊ είνι ορούντε
5 Αυτά βλέπουν > ΈνταΪ είνι ορούντα

Παρατατικός βλέπω, έβλεπα >έμα ορού

1 Εγώ έβλεπα > Εζού έμα ορού
2 Εσύ έβλεπες > Εκιού έσα ορού
3 Αυτός έβλεπε > Έντεν’η έκι ορού
4 Αυτή έβλεπε > Ένταν’η έκι ορούα
5 Αυτό έβλεπε > Έγκεινι έκι ορούντα

1 Εμείς εβλέπαμε > Ενεί έmαΪ ορούντε
2 Εσείς εβλέπατε > Εμού έτ’αΪ ορούντε
3 Αυτοί έβλεπαν > Έντεϊ ήγκιαϊ ορούντε
4 Αυτές έβλεπαν > Έντεϊ ήγκιαϊ ορούντε
5 Αυτά έβλεπαν > ΈνταΪ ήγκιαϊ ορούντα

Ενεστώτας δεν βλέπω > όνι ορού

1 Εγώ δεν βλέπω > Εζού Όνι ορού
2 Εσύ δεν βλἐπεις > Εκιού Οσι ορού
3 Αυτός δεν βλέπει > Έντενη Όνι ορού
4 Αυτή δεν βλέπει > Έντανη Όνι ορούα
5 Αυτό δεν βλέπει > Έγκεινι Όνι ορούντα

1 Εμείς δεν βλέπουμε > Ενεί Όμε ορούντε
2 Εσείς δεν βλέπετε > Εμού Ότε ορούντε
3 Αυτοί δεν βλέπουν > Έντεϊ Ούνι ορούντε
4 Αυτές δεν βλέπουν > Έντεϊ Ούνι ορούντε
5 Αυτά δεν βλέπουν > ΈνταΪ Ούνι ορούντα

Παρατατικός δεν έβλεπα >όμα ορού

1 Εγώ δεν έβλεπα > Εζού όμα ορού
2 Εσύ δεν έβλεπες > Εκιού όσα ορού
3 Αυτός δεν έβλεπε > Έντεν’η όκι ορού
4 Αυτή δεν έβλεπε > Ένταν’η όκι ορούα
5 Αυτό δεν έβλεπε > Έγκεινι όκι ορούντα

1 Εμείς δεν εβλέπαμε > Ενεί όμαι ορούντε
2 Εσείς δεν εβλέπατε > Εμού ότ΄αι ορούντε
3 Αυτοί δεν έβλεπαν > Έντεϊ ούγκιαϊ ορούντε
4 Αυτές δεν έβλεπαν > Έντεϊ ούγκιαϊ ορούντε
5 Αυτά δεν έβλεπαν > ΈνταΪ ούγκιαϊ ορούντα

============================================

σερνικό, σηλυκό , ουδέτερε (ΑΘΟ)

• Τ0 ΡΗΜΑ ΕΝΙ=ΕΙΜΑΙ ΕΝΕΣΤΩΤΑ (ΑΘΟ)
• εζού ένι
• εκιού έσι
• έντενη, εντανη, έγκεινι ένι
• ενεί έμε
• εμού ετ’ε
• έντεϊ,έντεϊ,ένταϊ είνι

• ΠΑΡΑΤΑΚΙΚΟ (ΑΘΟ)
• εζού έμα
• εκιού έσα
• έντενη, έντανη, έγκεινη έκι
• ενεί έμαι
• εμού έτ’αι ( ή έτθατθε)
• έντεϊ,έντεϊ,ένταϊ ηγκιαϊ

• ΜΕΛΛΟΝΤΑ (ένα Μέλλοντα ΑΘΟ)
• εζού θα ένι
• εκιού θα έσι
• έντενη, έντανη, έγκεινι θα ένι
• ενεί θα έμε
• εμού θα έτ’ε,
• έντεϊ,έντεϊ,ένταϊ θα είνι

• ΑΟΡΙΣΤΕ – Δεν έχει

• ΥΠΟΤΑΧΚΙΤΣΗ (ΑΘΟ)
• εζού να ένι
• εκιού να έσι
• έντενη, έντανη, έγκεινι να ένι
• ενεί να έμε
• εμού να έτ’ε
• έντεϊ,έντεϊ,ένταϊ να είνι

• ΠΡΟΣΤΑΧΚΙΤΣΗ -Ονι έχουντα

• ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΕ (ΑΘΟ)
• εζού ένι ζατέ,ζατά, ζατέ

• ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟ (ΑΘΟ)
• εζού έμα ζατέ, ζατά, ζατέ

• ΥΠΟΘΕΤΣΙΚΑ (ΥΠΟΘΕΤΙΚΑ) (ΑΘΟ)
• εζού θα κια έμα
• εκιού θα κια έσα
• έντενη, έντανη, έγκεινι θα κια έκι
• ενεί θα κια έμαϊ
• εμού θα κια έ’ταϊ
• έντεϊ,έντεϊ,ένταϊ θα κια ίγκιαϊ

Πίσω στην Αρχική σελίδα η  Οι Τσάκωνες 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

Aπό το Αρχείο Τσακωνιάς

• Μαθήματα Τσακώνικης Διαλέκτου & Τσακώνικης Υφαντικής!
• Τσακώνικη Διάλεκτος:
• Μαθήματα Διαδικτυακά, κάθε Δευτέρα 18:00-19:00 (Α τμήμα)
• 19:00-20:00( Β τμήμα)
• * [Εχουν ξεκινήσει τα μαθήματα, οι εγγραφές είναι ανοιχτές]
• Μαθήματα Διά ζώσης, στο Αρχοντικό Τσούχλου, στο Λεωνίδιον, κάθε Κυριακή.
• Τμήμα παιδιών : 10:30-11:30
• Τμήμα ενηλίκων: 11:30-12:30
• Τσακώνικη Υφαντική
• Μαθήματα Διά ζώσης, στο Αρχοντικό Τσούχλου, στο Λεωνίδιον, κάθε Τετάρτη και Κυριακή .
• Τετάρτη : 15:00 – 17:00
• Κυριακή: 11:30 – 13:30
• * Τμήμα παιδιών: 11:30-12:30
• *Τμήμα ενηλίκων: 12:30-13:30
• Δηλώσεις συμμετοχής μέχρι την Κυριακή 27/11/2022.

Από

Αρχείο Τσακωνιάς is at Αρχοντικό Τσούχλου. Leonídion, Greece

Αρχοντικό Τσούχλου – Responsive Event WordPress theme (melitzazz.gr)

Κατοικία του ζωγράφου της ηρεμίας και της ευγένειας, Βρασίδα Τσούχλου (1904-1981). Θα αφήσει πίσω του καταπληκτικά έργα με θέματα από το αγαπημένο του Λεωνίδιο. Οι οροφές του σπιτιού του πραγματικά αριστουργήματα, με φανερές επιρροές από την Ανατολή στα τοξωτά υπέρθυρα των παραθύρων και τα καμπύλα κουρτινόξυλα. Η ζωγραφική στις οροφές γινόταν πάνω σε επίχρισμα, συχνά…

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα η  Οι Τσάκωνες 

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

• ΑΚΛΙΤΑ
• Επιρρἠματα,Προθέσεις,Σύνδεσμοι,Επιφωνἤματα
• Άκλιτα (σελίδα Οικονόμου 43-46)

Επιρρήματα-Χρόνου & Τόπου (ΕΛ>ΤΣ & ΤΣ>ΕΛ) (Σ3)

Αριθμητικά (επίθετα και ουσιαστικά)

• Προθέσεις,
• εν,εξ,εις,συν,προς,προ,ανά,κατά,δια,μετά,παρά,αντί,περί,από,υπέρ
• Σύνδεσμοι
• μεν,δε,και,ινα,οπως,ότι,διότι,αν, λοιπόν,τάχα,η, εάν.αλλά,όμως
• Επιφωνήματα
• α,χα,….
• Υποκοριστικά
• ίλη,ατσι.ούτσι,αρι,αθι,ερι.ρι.ούλα

• πού>κιά
• τι>τσί
• πώς > πού ,
• που> πφη <φωνητικα>
• από>από
• πότε
• πόσο
• τόσο
• ——————————
• κἄπου
• πουθενά,
• αλλού,
• κἀποτε,
• κάπου καπου,
• πότε πότε,
• άλλοτε,
• κάπως,
• αλλιώς,αλλιώτικα,
• καμποσο
• εδώ,
• εκεί,
• παντού,
• τότε,
• ποτέ,
• έτσι,
• μαζί,
• —————————————–
• ναι.μἀλιστα,βέβαια,βεβαιότατα,ορσισμένως,αλήθεια,αληθινἀ,σωστά,
• ίσως,τάχα,δἠθεν,πιθανόν,ἀραγε,
• όχι,δεν,μη,όχι βέβαια

• και > τσαι <φωνιτικα – ηχος τσε η τσα ι? >
• Γιά>Γιά
• Να>Να
• Θα> Θα
• Μα
• ας

• δε>ο
• θα>θα
• ότι>ότσι
• μια>νία
• =======================
• Πια
• Κοντά
• Όμως
• Αλλά
• Γιατί
• Όχι
• Ναί
• Μάλιστα
• Δεν
• Ούτε
• Μήτε

ΡΗΜΑΤΑ (Σ2=πρόχειρο)

Προσχέδιο -Δείτε τους παρακάτω συνδέσμους με κλίση ρημάτων – (ΔΕΝ ΤΕΛΕΙΩΣΑΜΕ πρέπει να ελεγχθούν αργότερα σύμφωνα με την Γραμματική Κωστάκη. 1999 και να οργανωθούν καλύτερα. Δείτε τους συνδέσμους παρακάτω)

Θανάση Κωστάκη ,Γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου -Αρχείον Τσακωνιάς ,1999

https://drive.google.com/file/d/17ArjyvV4ry53rqg-SR5LuN6qLO548CvY/view?usp=drivesd

Σύντομος γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου (Περνό-Κωστάκη ) 1933.(1934)  

https://drive.google.com/file/d/0B1Tno1072T0ldXFoS0ZWYUZMenc/view?ts=63bd31be&resourcekey=0-jr_lTGRZPVPZitMJtGbcdQ

Περιεχόμενα

Ρήματα Κανόνες- V

Ρήματα-Αρχικοί-ένι παιδέγγου, Εν(ΑΘΟ), Αόρ, Μετ,Εν-ΠΦ V

Ενεργητική Φωνή

Ένι , Ένι ορού -Ενεστώς & Παρατατικός (και άρνηση)

Οι σύνδεσμοι παρακάτω είναι Προσχέδια

έχω> ένι έχου ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ

Εγώ είμαι > Εζού ένι -Προσχέδιο (Ενεστώς,Παρατατικος, Μέλλων,Αόριστος, Δυνητική, Υποτακτική)

έρχομαι>ένι παρίου -Προσχέδιο (ΕΦ -Όλα)

Γράφω , ένι γράφου -α (ΕΦ- Κλίση 8 Χρόνοι)

Ενεστώς ΕΦ-ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ

Παρατατικός ΕΦ-ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ

Μέλλων Στιγμιαίος ΕΦ- ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ

Μέλλων Διαρκείας ΕΦ-Προσχέδιο

Αόριστος ΕΦ- V

Παρακείμενος ΕΦ -Προσχέδιο

Υπερσυντέλικος ΕΦ-Προσχέδιο

Συντελεσμένος Μέλλων ΕΦ- ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ

Υποτακτική ΕΦ (διαρκείας & στιγμιαία) -Προστακτική- -ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ

Παθητική Φωνή

Ενεστώς ΠΦ-Προσχέδιο

Παρατατικός ΠΦ- Προσχέδιο

Μέλλων Διαρκείας ΠΦ-Προσχέδιο

Μέλλων Στιγμιαίος ΠΦ-Προσχέδιο

Αόριστος ΠΦ-Προσχέδιο

Υποτακτική ΠΦ- Στιγμιαία & Διαρκείας Προσχέδιο.

=======================================

Χρόνοι Ρημάτων ,Κείμενα από φίλους της Τσακωνιάς

Προσχέδιο Λεξικό Ρημάτων ΕΛ>ΤΣ & ΤΣ>ΕΛ

Λεξικόν Ελληνικά>Τσακώνικα (ΕΛ>ΤΣ) 

=============================

TΣ-Σημειώσεις & Ερωτήσεις

Πρόχειρες Σημειώσεις

• Σ’ εμαθήτσε απότσου τσ’ ανακατουτά> Τα έμαθε απ’ έξω κι ανακατωτά
• .Έμε νιουρίζουντε όταν σι έμε γράφουντε σι έμε μαθέντε>Γνωρίζουμε όταν τα γράφουμε τα μαθαίνουμε.
• Ερώκηση-Πουρ να γράφουντε τα ρήματα για να μαθέντε συνοπτικά τα σπουδαιότερα >Πως να γράφουμε τα ρήματα για να μαθαίνουμε συνοπτικά τα σπουδαιότερα π.χ.
• Ενεστώς (ΑΘΟ),Αόριστος,Μετοχή, Εν-ΠΦ
• μιλώ > ένι νιού,νιούα ,νιούντα , ενιλήκα , νιλητέ,ένι νιλικχούμενε,α,ε
• βλέπω > ένι ορού , ορούα , ορούντα , οράκα , ορατέ,ένι ορούμενε,α,ε
• Να μάθω τα βασικα ρήματα καλά σε όλους τους χρόνους, ένι, ένι έχου, και τα ρηματα ένι ορού, ένι παρίου,ενι ποίου, ένι εγγου
• ΠΕΡΙΠΟΥ κανόνας για το θηλυκό
• Όταν τονίζονται στη λήγουσα προσθέτουμε α ,
• μιλώ > (Α)ένι νιού ,(Θ) ένι νιούα , (0) ένι νιούντα ,
• βλέπω > (Α) ένι ορού ,(Θ)ένι ορούα ,(0) ορούντα
• Όταν τονίζονται στη παραλήγουσα αφαιρεέμου το ου και προσθέτουμε μόνο το α
• ακούω > (Α)ένι νοίου ,(Θ) ένι νοία ,(0) νοίντα ,
• έρχομαι > (Α)ένι παρίου , (Θ) ένι παρία , (0) παρίντα ,
• ΡΗΜΑΤΑ Ενεργητικη,Παθητικη-Οριστικη,Υποτακτικη,Προστακτικη)
• (Χρόνοι) Ομαλά, Ανώμαλα, Τριτοπρόσωπα

• ΤΡΙΤΟΠΡΟΣΩΠΑ?
• Αρέσω > ένι αρέσουντα (τριτοπροσωπα)
• Παθητικη
• χαἰρομαι > Ἐνι χαιρουμένε-α ,Ἐμε χαιρουμεντε

• Άρχισε από μόνο απλές προτάσεις και προς το παρόν μόνο με ενεστώτα και παρατατικό.
  
• 1) Διάβασε το 2-3 φορές
• 2) Γράψε το 2-3 φορές από μέσα
• 3) Γράψε το απέξω
• (ένι & έν’ι, διαφορετική προφορά- ενι>ΕΛ εν’ι ψηλά ουρανίσκο)

Ενεστώτας – Εγώ είμαι Τσάκωνας> Εζού ένι Τσάκωνας

• Εγώ είμαι> Εζού ένι τσάκωνας
• Εσύ είσαι> Εκιού έσι τσάκωνας
• Αυτός είναι> Έντεν’η έν’ι τσάκωνας
• Αυτή είναι> Ένταν’η έν’ι τσακώνα
• Αυτό είναι> Έγκεινι έν’ι τσακωνόπουλο
• Εμείς είμαστε> Ενεί έμε τσακών’οι
• Εσείς είσαστε > Εμού έτε τσακών’οι
• Αυτοί είναι > Έντεϊ είνι τσακών’οι
• Αυτές είναι > Έντεϊ είνι τσακών’ε
• Αυτά είναι> Ένταϊ είνι τσακωνόπουλα.

Ενεστώτας ΑΡΝΗΣΗ – Δεν είμαι Τσάκωνας> Εζού Όνι τσάκωνας

• Εγώ δεν είμαι > Εζού Όνι τσάκωνας
• Εσύ δεν είσαι > Εκιού Οσι τσάκωνας
• Αυτός δεν είναι > Έντεν’η Όν’ι τσάκωνας
• Αυτή δεν είναι > Ένταν’η Όν’ι τσακώνα
• Αυτό δεν είναι > Έγκεινι Όν’ι τσακωνόπουλο
• Εμείς δεν είμαστε > Ενεί Όμε τσακών’οι
• Εσείς δεν είσαστε > Εμού Ότε τσακών’οι
• Αυτοί δεν είναι > Έντεϊ Ούνι τσακών’οι
• Αυτές δεν είναι > Έντεϊ Ούνι τσακών’ε
• Αυτά δεν είναι > Ένταϊ Ούνι τσακωνόπουλα

Αόριστος

ΑΠ , εγώ ήλθα > εζού εκάνα
ΒΠ , εσύ ήλθες > εκιού εκάνερε
ΤΑ , αυτός ήλθε > έντενι εκάνε
ΤΘ , αυτή ήλθε > έντανι εκάνε
ΤΟ , αυτό ήλθε > έγκεινι εκάνε

ΑΠ , εμείς ήλθαμε > ενεί εκάναμε
ΒΠ , εσείς ήλθατε > εμού εκάνατε
ΤΑ , αυτοί ήλθαν > έντεοι εκάναϊ
ΤΘ , αυτές ήλθαν > έντεοι εκάναϊ
ΤΟ , αυτά ήλθαν > ένταϊ εκάναϊ

Πηγές

Θανάση Κωστάκη ,Γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου -Αρχείον Τσακωνιάς ,1999

https://drive.google.com/file/d/17ArjyvV4ry53rqg-SR5LuN6qLO548CvY/view?usp=drivesd

Σύντομος γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου (Κωστάκη – Περνό)  (ΝΤ) 1933  

https://drive.google.com/file/d/0B1Tno1072T0ldXFoS0ZWYUZMenc/view?ts=63bd31be&resourcekey=0-jr_lTGRZPVPZitMJtGbcdQ

Δείτε στο σύνδεσμο Προσχέδιο Λεξικό Ρημάτων ΕΛ>ΤΣ & ΤΣ>ΕΛ , μόνο ρημάτων ,δεν τελειώσαμε .

Δείτε Λεξικόν Ελληνικά>Τσακώνικα (ΕΛ>ΤΣ) 

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πίσω στην Αρχική σελίδα η Οι Τσάκωνες 

astrosgr.com “Αφιερώνεται στη Θυρεάτιδα Γή.

astrosgr.com/en Dedicated to Thyreatis Land.”

#astrosgrcom

Από τα

Δ.Φ.Μιχαήλ Δέφνερ: Λεξικόν της Τσακώνικης Διαλέκτου

ΛΕΞΙΚΟ ΔΕΦΝΕΡ.pdf – Google Drive

Λεξικό τσακώνικης διαλέκτου του Μιχαήλ Δέφνερ από τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Λεωνιδίου

Λεξικό τσακώνικης διαλέκτου (sch.gr)

Τα 2 λεξικά παραπάνω είναι Τσακώνικα >Ελληνικά (ΤΣ>ΕΛ)

Ευχαριστούμε το Δημοτικό Σχολείο Λεωνιδίου ,το Αρχείο Τσακωνιάς  και τους  φίλους της Τσακωνιάς

Στην ψηφιακή εποχή μας πρέπει γρήγορα να προλάβουμε το τραίνο της ιστορίας .Η Τσακώνικη γλώσσα αξιοθαύμαστα διατηρήθηκε ακέραια προφορικά μέσα στους αιώνες αλλά όλοι καταλαβαίνουμε ότι πρέπει να συμμετέχουμε στην ψηφιακή εποχή μας για να πετύχουμε ευκολότερα περισσότερα για τα παιδιά μας. Πρέπει να μιλάμε , αλλά επίσης πρέπει να μάθουμε να γράφουμε Τσακώνικα και το κυριότερο αν θέλουμε καλύτερα να διατηρήσουμε την φλόγα των προγόνων μας, πρέπει να μάθουμε και τα παιδιά μας να μιλάνε και να γράφουν Τσακώνικα.

To κείμενο παρακάτω είναι από το λεξικό του Δημοτικού Σχολείου Λεωνιδίου , αλλά είναι σε διαφορετική σειρά Ελληνικά>Τσακώνικα, με δικαιολογημένα λάθη από τους μικρούς μαθητές .Είναι μια πολύ έξυπνη, ουσιαστική και σημαντική πρωτοβουλία και είναι μιά αξιόλογη προσπάθεια. Το λεξικό είναι του Δημοτικού Σχολείου Λεωνιδίου  και ανήκει στην Τσακωνιά.ΜΠΡΑΒΟ ΣΕ ΟΛΟΥΣ και στους μικρούς Τσάκωνες . Bοηθάμε να διατηρηθεί η Τσακώνικη γλώσσα και ο Τσακώνικος πολιτισμός, με τον καλύτερο τρόπο. Από την διασπορά, Δεκέμβριος 21,2022.

Λεξικόν Ελληνικά>Τσακώνικα (ΕΛ>ΤΣ) /Αφιερώνεται στην Τσακωνιά .

	ΕΛ> TΣ
1	αβάτευτος (ο)	αμαρκάλιστε (ο):
2	άβγαλτος (ο) , αθώος , άπειρος	αμπάλητε (ο):
3	αβγαλτος (ο) , μη εισελθών	αμπάιτε (ο):
4	άβρετος (ο) , αυτός που δεν έχει βρεθεί	άρεστε (ο):
5	αβύζαχτος , αθήλαστος	ασάλιτε (ο):
6	άβυσσος (η) , χάος	άδυσσε (ο):
7	άβυσσος της θάλασσας (η)	ρόϊδη (α):
8	αγγείο από κασσίτερο για πάγωμα κρασιού , ψυγείο	κρωγκήρι (το):
9	αγγείο απο λάδι (το) , γριά	λαδικό (το):
10	αγγείο για ρακί	σουραχί (το):
11	αγγελάκι (το) , αγγελούδι	αντζέλι (το):
12	αγγελικός (ο)	αντζελικό (το):
13	αγγιάζω	αντζάζου:
14	αγγίζω , πιάνω	αντζίχου:
15	άγγιχτος (ο)	απροδόντζιχτε (ο):
16	αγγούρι (το)	αγγούρι (το):
17	αγγυλώνω , κεντώ , τρυπώ	αντζελούκου:
18	αγελάδα (η)	κούλικα (α):
19	αγελαδίτσα (η)	μοκούα (α):
20	αγέλη (η) , κοπάδι	αγέα (α):
21	αγέννητη (η)	ασπαργάνιστε (α):
22	αγέννητος (ο)	αγέννατε (ο):
23	αγέραστος (ο)	άγερε (ο):
24	αγίνωτος (ο) , άγουρος	άνατε (ο):
25	άγιος (ο)	άγιε (ο):
26	Άγιος Ανδρέας (ο)	Άγιε Ανδρήα (ο):
27	Άγιος Νικόλαος Σύντζας (ο)	Άγιε Νικόα τα Σύντζα (ο):
28	Άγιος Πέτρος (ο)	Μαλεβή (α):
29	Άγιος Στρατηγός (ο) , Άγιος Ταξιάρχης	Αϊ Στράκηγο (ο):
30	αγκάθι (το) , ακάνθα	κούλε (ο):
31	αγκαλιά (η)	αγκαλία (α):
32	αγκαλιάζω , αποδέχομαι	αγκαλιάζου:
33	αγκαρδίωση (η)	εγκάρδιουση (α):
34	αγκίδα (η)	αγκίδι (το):
35	αγκίδα (η) , αγκίδι	αντζίδα (α):
36	αγκίστρι (το)	αντζίστρι (το):
37	αγκιστρώνω , γαντζώνω , αρπάζω	αντζιστρούκου :
38	αγκιστρώνω , πιάνω κάτι	αγκραΐχου:
39	αγκλίτσα του τσοπάνη (η)	αγκραΐτσα (α):
40	αγκρίφι (το) , το αγκάθι	αγκρίθι (το):
41	αγκυνάρα (η)	αντζυνάρα (α):
42	άγκυρα (η) , βαρύ σίδερο	άγκουρα (α):
43	αγκώνας (ο)	αγκώνα (α):
44	αγνάντια , αντίκρυ	ανάγκια:
45	αγοράζω , ψωνίζω	αγοράνου:
46	αγούμαστος (ο) , είδος σταφυλιού	αγούμαστε (ο):
47	άγουρο σταφύλι,αγουρίδα (το)	όπακα (α):
48	άγουρος (ο)	άγουρε -ε -ε (ο):
49	αγράμματος (ο)	αγράμματε -ε -ε (ο):
50	άγρια λουπινιά (η)	αγρολουπινία (α):
51	αγρια μηλιά (η)	αγζομαλία (α):
52	αγρια μηλιά (η)	γζομαλία (α):
53	άγρια συκιά (η)	αγζοσυντζά (α):
54	αγριάδα (η)	αμμοδέτα (α):
55	αγριελιά (η)	αγρολία (α):
56	αγριεύω , εξαγριώνω , εξαγριώνομαι	αγρέγγου:
57	αγρίμι (το) , άγριο ζώο	αγρίνι (το):
58	άγριο κλήμα (το)	αγρόκραμα (το):
59	αγριο πράσο (το)	αγριοάπρασε (το):
60	άγριο σιτάρι (το)	αγζοσίταρε (το):
61	αγριόγατα (η)	αγριοκατσούα (α):
62	αγριόγατος (ο)	αγροκάτσουλε (το):
63	αγριόκεδρο (το)	αρακίσου (το):
64	αγριοκοιτάζω	αγζοξεικάζου:
65	αγριοκοιτάζω	αγροξεικάζου:
66	αγριολάπαθο (το)	αγράπασε (το):
67	αγριομηλιά (η)	αγρομαλία (α):
68	αγριοράδικο (το)	αγζορόδικο (το):
69	άγριος (ο) , άξεστος	άγρε -ε -ε (ο):
70	αγριοσπάνακο (το)	αγζοσπάνακο (το):
71	αγριοφασκομηλιά (η)	αγζοφασκονηλιά (α):
72	αγριόφλομος (ο)	αγζόφομο (ο):
73	αγριόχοιρος, αγριογούρουνο (ο) , αγριογούρουνο	αγζόχιουρε (ο):
74	αγροικώ , ακούω , νιώθω	αγροικού:
75	αγροκουμαριά (η)	αγροκούμαρε (το):
76	αγρομανάκι (το)	αγουρομανάτζι ή αγουρομάνακο (το):
77	αγροφύλακας (ο)	δεργάτα (ο):
78	αγύριστος (ο)	άγυρτε (ο):
79	αγύριστος (ο) , μη επιστραφείς , μη επανελθών	αγιούριστε -ε -ε (ο):
80	αγωγιάτης (ο)	αγωγιάτα (ο):
81	αγωγός (ο) , τρύπα	αρνούχο (ο):
82	αγωγός νερού (ο)	δογό ή δοχό (ο):
83	αγωγός ύδατος (ο)	δοχό (ο):
84	άδαρτος (ο) , αχτύπητος	άδαρτε (ο):
85	άδεικτος (ο) , αυτό που δεν έχουμε δείξει	αδένατε (ο):
86	άδειος (ο) , κενός , αδειανός	άδειε (ο):
87	αδελφή (η)	αθυά (α):
88	αδελφός (ο)	αθύ (ο):
89	αδέξιος (ο) , ανεπιτήδειος	αδέξε -ε -ε (ο):
90	αδερφάκι (το)	αφούτσι (το):
91	άδετος (ο) , λυτός , ελεύθερος	αδέϊτε -ε -ε (ο):
92	αδιάλεκτος (ο) , μη διαλεγμένο	αζάλετε (ο):
93	αδιαμοίραστος (ο) , αδιανέμητος	αμέρατε (ο):
94	αδιαντροπιά (η) , αυθάδεια	αδιαντροκία (α):
95	αδικία (η)	αδιτζία (α):
96	αδικοσκοτωμένος (ο)	αδικοφόνευτε (ο):
97	αδικώ	αδικού:
98	αδυναμία (η)	αχάμνια (α):
99	αδυνατίζω	αχαμνιένου:
100	αδυνατίζω , σκελετώνομαι	λυρούκου:
101	αδύνατος (ο) , άπαχος	αχαμνέ (ο):
102	αέρας (ο)	αέρα (ο):
103	αετόπουλο (το)	αετούτσι (το):
104	αετόπουλο (το)	αϊτούτσι (το):
105	αετός (ο)	αετέ (ο):
106	αετός (ο)	αϊτέ (ο):
107	αζάλωτος (ο) , αφόρτωτος	αζάουτε (ο):
108	αζημίωτος (ο)	αζήνιουτε (ο):
109	αζύγιστος (ο)	αζύγιαστε (ο):
110	αζύμωτος (ο)	αζύμουτε (ο):
111	αζύμωτος (ο)	αξανάποιτε (ο):
112	αθειάφιστος (ο)	ακειάθιστε (ο):
113	αθεόφοβος (ο)	αθεόφοβο (ο):
114	αθέριστος (ο)	ασέριτε (ο):
115	αθέρμαντος (ο)	ασόνιστε (ο):
116	αθήλαστος (ο)	ασίλιτε (ο):
117	αθόλωτος (ο) , διαυγής , καθαρός	αθέουτε (ο):
118	αθώος (ο)	ανέφταιγο (ο):
119	αίγιαλός του Αγίου Ανδρέου (ο) , οι κάτοικοι λέγονται Γιαλιώτοι	Γιαλέ (ο):
120	αίμα (το)	αίμα (το):
121	αιφνίδιο (το) , το κακό	ξαφνικό (το):
122	αιχμηρός-ή-ό	ξυμυτερέ-ά-έ:
123	αιχμηρός-ή-ό	ξυφτερέ-ά-έ:
124	ακαθαρσία (η)	αφουσά (α):
125	άκαιρος (ο)	άτσαιρε (ο):
126	άκακος (ο)	άκακο (ο):
127	ακαλλιέργητος τόπος (ο)	χέρουμα (το):
128	ακάνθινος (ο) , χωρίς αγκάθια	απάλινε (ο):
129	ακατηγόρητος (ο)	ακακηγόρευτε (ο):
130	άκαυστος (ο)	άδατε (ο):
131	ακέντρωτος (ο)	ατσέντρουτε (ο):
132	ακένωτος (ο) , ο μη κενός	ατσένουτε (ο):
133	ακέρδητος (ο) , Αυτός που δεν κέρδισε	ατσέρδευτε (ο):
134	ακέρωτος (ο) , μη κερωμένος	ατσέρουτε (ο):
135	ακίνδυνος	ατζίνδυνε (ο):
136	ακίνδυνος (ο)	αντζίντυνε (ο):
137	ακίνητος	ατζίνητε (ο):
138	ακίνητος (ο)	ατσίνητε (ο):
139	ακλάδευτος (ο)	ατσίτσουτε (ο):
140	ακληρία (η) , η ατεκνία	ακλερία (α):
141	ακοινώνητος	ατζοινώνητε (ο):
142	ακοινώνητος (ο)	ατσοινώνητε (ο):
143	ακολουθώ , συμβαίνω , έπομαι	ακολουθού:
144	ακόμη , κι αλλο , πάλι	ακόνη:
145	ακονίζω	παρακονού:
146	ακοπάνιστος (ο)	αστούγκιστε (ο):
147	ακουμπώ	κουγκίχου:
148	ακουμπώ , αγγίζω	αποκουγκίχου:
149	ακούραστος (ο)	αμόγητε (ο):
150	ακούρευτος (ο)	άκουρε (ο):
151	άκουσα	ενοιάκα:
152	ακούω	νοίου:
153	ακόχλαστος (ο) , άβραστος	αχούχλιστε (ο):
154	άκρη (η) , το τέρμα	άκρα (α):
155	ακριβός (ο) , υψηλή τιμή	ακριβό, -ά, -ό (ο):
156	ακρίδα (η)	ακζίδα (α):
157	ακρίδα (η)	ακρίδα (α):
158	ακρινός (ο) , τελευταίος	ακρινέ, -ά -έ (α):
159	ακρογιαλιά (η) , ακροθαλασσιά , χείλος θαλάσσης	χειόθασσε (το):
160	ακτίνα (η) , μικρή σταγόνα	αχκίδα (α):
161	ακτύπητος (ο)	άντουτε (ο):
162	άκωλος (ο) , άπατος	άκωλε΄, -ε, -ε (ο):
163	αλάτι (το)	άτσι (το):
164	αλατίζω	ακίζου:
165	αλατισμένος (ο)	ακιστέ, -α, -ε (ο):
166	αλαφρύνω	αφρούκου:
167	αλβανίτικος (ο)	αρβανίτσιχο (ο):
168	αλέθω	αλέσου:
169	αλείφω	αλείφου:
170	αλεπού (η)	αλεπού (α):
171	αλέτρι που δεν έχει το υνί στη θέση του (ο)	απροσύνιαστε (ο):
172	αλεύκαντος (ο) , ακάθαρτος	αχάλετε (α):
173	αλήθεια (η)	αλήθεια (α):
174	αλιεύω	ψαρέγγου:
175	άλιωτος (ο) , ο μη λιωμένος	άλυουτε (α):
176	αλλά , όμως , μα	αμή (το):
177	άλλαγμα (το)	άτσιμο (το):
178	αλλάζω	άσσου:
179	άλλαξε	άε:
180	αλληθωρίζω	αλλοιθωρίζου:
181	αλλήθωρος (ο)	αλλοίθωρε, -ε, -ε (ο):
182	αλλοιώτικος (ο) , διαφορετικός	αλλοιότσιχο (ο):
183	άλλος, άλλη, άλλο (ο)	άλλε,α άβα, το άλλιου (ο):
184	άλλοτε	άοτε:
185	αλλού	αλλιά:
186	αλλού , αλλουνού	αού:
187	άλμη (η)	άρμη (α):
188	αλμυραίνω	αρμυραίνου:
189	αλμυρός (ο)	αρμυρέ ,-α, -έ (ο):
190	άλογο (το)	άογο (το):
191	άλογο του θεού (το)	άγο του θεού (το):
192	αλογόμυγα (η)	αογόμουζα (α):
193	αλογόμυλος (ο)	αγόμυλε (ο):
194	αλοιφή (η)	αλοιθή (α):
195	άλυτος (ο) , δεμένος , αυτός που δεν έχει λυθεί	άλυτε (α):
196	αλωνάκι (το)	αωνάτζι (το):
197	αλώνι (το)	άωνα (α):
198	αλωνίζω	αωνού:
199	αμάζευτος (ο) , ο μη μαζεμένος	αμάζουτε (α):
200	αμάραντος (ο) , ο θαλερός , ο αειθαλής	αμάραντε (το):
201	αμαρτία (η)	κρίμα (το):
202	αμαρτία (η) , αμάρτημα	αμαρκία (α):
203	αμαύρωση (η)	θαμπουμάρα (α):
204	άμαχος (ο) , ήσυχος , φιλήσυχος	άμαχο (ο):
205	αμέθυστος (ο)	αμέθυστε (ο):
206	αμελέτητος (ο) , ο αδιάβαστος	αμελέτητε (ο):
207	αμέσως , γρήγορα	δρόνια:
208	αμέσως , ευθύς	ρητά:
209	αμέτρητος (ο) , άπειρος	αμέτσητε (ο):
210	αμίλητος (ο) , άφωνος	ανίλητε (ο):
211	αμμόνι (το) , ακμόνιον	αμμόνι (το):
212	άμμος (η)	άμμο (α):
213	αμνήστευτος (ο) , αρραβώνιαστος	αρραβώνιαστε (ο):
214	άμοιρος (ο) , ο άτυχος	άμοιρε (ο):
215	αμόλυντος (ο)	αμόλευτε (ο):
216	αμπαρώνω , κλειδώνω	αμπαρούκου:
217	αμπέλι (το) , κληματαριά	άμπελε (α):
218	αμπελοκλαδεμένος , κατάρα για μικρά παιδιά	μπεοκαδιαστέ (ο):
219	αμυγδαλιά (η)	νυγδαλία (α):
220	αμύγδαλο (το)	νύγδαλε (το):
221	αναβλύζω	αναβλύζου:
222	αναβλύζω , αναβλύζω , αναπηδώ	αναβρύου:
223	ανάβολος (ο) , μέρος που βγαίνει νερό	ανάβολε (ο):
224	αναβράζω , κοχλάζω , ξαναβράζω	αναβράζου:
225	ανάβω	ανάφου:
226	αναγκάζω , βιάζω	αναγκάζου:
227	ανάγκη (η)	ανάντζη (α):
228	ανάγκη (η)	ανάτζη (α):
229	αναγνωρίζω	ανανοιρίζου:
230	αναγνώστης (ο)	αναγνώστα (ο):
231	αναγουλιάζω	αναγουλιάζου:
232	ανάγωγος (ο) , κακός ανατεθραμένος	κακανασταντέ (ο):
233	αναζητώ , ψάχνω , γυρεύω	κουνίνδου:
234	ανάθεμα (το) , αφορισμός , κατάρα	ανάθεμα (το):
235	αναθεματίζω , αφορίζω , καταριέμαι	αναθεμακίζου:
236	ανακάτεμα κρασιού με νερό (το)	μπεβάδα (α):
237	ανακατεύω	αραϊδάζου:
238	ανακατεύω , ανακατώνω	αναδέγγου:
239	ανακατώνω , ανακατώνομαι , μπερδεύω	ανακατούκου:
240	ανάλατος (ο)	άκιστε, -ε, -ε (ο):
241	αναλλαγιά (η) , βρομιά , όταν δεν έχουμε αλλάξει ρούχα	αναγία (α):
242	ανάλλαγος (ο)	ανάογο (ο):
243	αναλογίζομαι , στοχάζομαι	αναλεγούμενε:
244	ανάμα (το) , κρασί για την λειτουργία , είδος κρασιου	ανάμα (το):
245	ανάμεσα	ανάμεσα:
246	αναμιγνύω , ενώνω , σμίγω	ζινίχου:
247	άναμμα (το) , άναμμα της φωτιάς	άναμμα (το):
248	ανανεώνω , ξανανιώνω	ξανανεούκου:
249	αναπάντεχος (ο) , ο απροσδόκητος , ο απρόβλεπτος	αναπάντεχο (ο):
250	αναπνοή (η)	ανασασμό (ο):
251	ανάποδα	ανάποδα:
252	αναποφάσιστος (ο)	αναποφάσιστε (ο):
253	ανάρμεχτος (ο)	άρμευτε (ο):
254	ανασαίνω , ξεφουσκώνω	ανασαίνου:
255	ανασηκώνομαι , αναστηλώνομαι	αναταίνου:
256	ανάσκελα	ανάστζεα:
257	ανάσκελα , πίστομα	πίστομα:
258	ανασκουμπώνομαι	ανακλαϊσκούμενε:
259	ανασκουμπώνω	ανακλιάζου:
260	ανασταίνομαι , ξαναζώ	αναζού:
261	ανασταίνω	ανασταίνου:
262	Αναστασία (η)	Αναστασά (α):
263	Αναστάσιος (ο)	Αναστάσι (ο):
264	Ανάστασις (η)	Ανάσταση (α):
265	αναστεναγμός (ο)	χουίτε (ο):
266	αναστενάζω	χουίνδου:
267	αναστενάζω βαθιά	βαριαναστενάζου:
268	ανατολή (η)	ανατολή (α):
269	ανατριχίλα (η)	ανατσιχία (α):
270	αναφλέγομαι , πιάνω φωτιά	ανακαρούκου:
271	αναχαράζω	αναχαράσου:
272	Ανδρέας (ο)	Ανδρία (ο):
273	ανδρομίδα (η) , κιλίμι , μάλλινος τάπητας	τζίλικα (ο):
274	άνδυτος (ο) , μη ενδεδυμένος , γυμνός	άγγιουτε (ο):
275	ανέλπιστο (το) , απροσδόκητα , αιφνιδιαστικά	ακάτεχο (το):
276	ανέλπιστος (ο) , απρόβλεπτος , απρόσμενος	ανόρκιστε (ο):
277	ανέμη (η)	ανέμη (α):
278	ανεμογάμης (ο) , το κιρκινέζι (μετφορικά)	αλεμογάνι (ο):
279	ανεμόμυλος (ο)	ανεμόμυλε (ο):
280	άνεμος (ο)	άνεμο (ο):
281	ανεμοστρόβιλος (ο)	ανεμοστρόφιλε (ο):
282	ανεμοταραχή (η)	συνοχή (α):
283	ανεπρόκοπος (ο)	ανεπρόκοπο (ο):
284	ανερώτητος (ο)	ανερώτητε (ο):
285	ανέρωτος (ο)	ανέρουτε (ο):
286	ανεύθυνος (ο)	ανέτελε (ο):
287	ανευνούχιστος (ο) , αμουνούχιστος	ατσοκάνιστε (ο):
288	ανέχομαι	ανέγου:
289	άνηθος (ο) , μύρισμα	νύρισμα (το):
290	ανήμερος (ο) , ο άγριος , ο άξεστος	ανήμερε (ο):
291	ανήφορος (ο)	ανήφορε (ο):
292	ανθίζω , ανθώ	ανθού:
293	άνθος (το)	άνθι (το):
294	άνθος της κουφοξυλιάς (το) , ο καρπός	σαμπούκο (ο):
295	ανθρακία (η)	θράκα (α):
296	ανθρωπάκι (το) , νάννος	ανθρωπάτζι (το):
297	ανθρώπινος (ο)	ανθρώκινε (ο):
298	άνθρωπος (ο)	άνθρωπο (ο):
299	άνθρωπος (ο)	άνθρωπο (ο):
300	άνθρωπος (ο)	άτσουπο (ο):
301	άνθρωπος (ο) , με την έννοια του συζύγου	άτσωπο (ο):
302	ανοίγω	ανοίνδου:
303	ανοίγω πολύ τα σκέλη	αποστακού:
304	άνοιξη (η)	άνοιξη (α):
305	ανοιξιάτικος (ο) , εαρινός	ανοιξάτσιχο (ο):
306	ανοιχτό βήμα (το)	αποστακατία (α):
307	ανοιχτού κόκκινου χρώματος	βλάγκο (ο):
308	ανόρεχτα	βαρετά:
309	ανταμώνω , συναντώ	ανταμούκου:
310	ανταπόδωση (η) , ενίσχυση	απαδοσύνη (α):
311	αντεριά (η)	αντερία (α):
312	άντερο (το)	άντερε (το):
313	αντι του αργαλιού (το)	κισάγκι (το):
314	αντίδωρο (το)	αναφορά (α):
315	αντικρινός (ο) , απέναντι	αγκικρυνέ (ο):
316	αντίκρυ	αγκίκρυ:
317	αντικρύζω	αγκικρίζου:
318	αντίλαλος (ο)	αγκίαλε (ο):
319	αντίλαλος (ο) , ηχώ	απόφωνε (το):
320	αντιλαλώ , αντηχώ	αγκιαού:
321	αντιπροχθές	προτσιπέρι:
322	αντοχή (η)	βασταμό (ο):
323	αντρόγυνο (το)	ανδρόγυνε (το):
324	ανύφαντος , που δεν έχει υφανθεί	άφατε, -ε, -ε (ο):
325	ανώτερα	ανούτερα:
326	άξαντος (ο) , μη ξασμένος	άτσατε (ο):
327	αξεφλούδιστος (ο)	αλεφτε (ο):
328	αξίνη (η) , τσάπα	τσία (α):
329	αξύριστος (ο)	αξούριστε (ο):
330	άξυστος (ο)	άτσουτε (ο):
331	αόρατος (ο)	αόρατε (ο):
332	απ΄ έξω	αποτάτσου:
333	απάγκιο (το) , απάνεμο	απάντζι (το):
334	απαλός (ο) , μαλακός	απαλέ (ο):
335	απάνθρωπος (ο)	απάνθρωπο (ο):
336	απαραίτητος (ο)	απαραίτητε (ο):
337	απαρηγόρητος (ο)	απαρηγόρητε (ο):
338	απάτητος (ο)	απάτητε (ο):
339	απείραχτος (ο)	ακείραχτε -ε, -ε (ο):
340	απείραχτος , ακέραιος	άπρετε (ο):
341	άπειρος (ο) , αμέτρητος	άκειρε, -ε, -ε (ο):
342	απελπίζω	απολπίζου:
343	απελπισία (η)	απολπισία (α):
344	απελπισμένος (ο)	απελπιστέ (α):
345	απέναντι , αντίκρυ	αντζά:
346	απέξω	απότσου:
347	απήγανος (ο) , αρωματικό φυτό	απήγανε (ο):
348	απήδητος (ο)	ασπήδητε (ο):
349	άπιστη γυναίκα (η)	πόλκικο (α):
350	άπιστος (ο) , ο δύσπιστος , ο καχύποπτος	άκιστε (ο):
351	απλάγιαστος (ο) , ακοίμητος , ξύπνιος	απράγιαστε (ο):
352	άπλαστος (ο) , ανόητος	άπρατε (ο):
353	άπλεχτος (ο)	άπρετε (ο):
354	απλήγωτος (ο)	απλήγουτε (ο):
355	απλήρωτος (ο)	απλέρουτε (ο):
356	απλός (ο) , απαίδευτος	απλέ (α):
357	άπνιχτος (ο)	άπριτε (ο):
358	από	από:
359	από αύριο	αποταχία:
360	από εκεί	αποπά:
361	από κάτω	αποχάμου:
362	από μπροστά	αποπουρτέσε:
363	από πάνω	πανούσε:
364	από πάνω (η)	αποπανούσε:
365	από τι , αφού , αφότου	αποτσί:
366	από τώρα κιόλας	αποτάδαρι:
367	απο χαμηλά	αποχαμηά:
368	από ψηλά	αποψεά:
369	από ψηλά	αποψηά,:
370	αποβάλλω	αποβάνου:
371	αποβάλλω	απορρίχνου:
372	αποβάλλω	τσαμπρούκου:
373	αποβάλλω το άνθος (η)	διανθίζου (α):
374	αποβάλλω τον άγουρο καρπό	γαλέγγου:
375	αποβολή εμβρύου (η) , έκτρωση	ξέρισμα (το):
376	αποβραδίς (ο)	αποσπερού:
377	απογίνομαι , καταλήγω	απογινούμενε:
378	απογοητεύομαι βλέποντας , κουράζομαι	αποορού:
379	αποδεικνύω	αποδενάχου:
380	αποθερίζω	αποσεζίντου:
381	αποθώ , σπρώχνω	αποτύφου:
382	αποκάνω , κουράζω	αποποίου:
383	αποκάτω	αποκατούσε:
384	απόκερο (το) , ότι απομένει από το κερί.	απότσερε (το):
385	αποκοιμιέμαι	αποκιούφου:
386	αποκοιμιέμαι , μεταφορικά αποκοιμίζω	απομπού:
387	αποκόπτω	αποκόφου:
388	αποκοσκινίδι (το) , σκύβαλο	αποκοστζινίδι (το):
389	αποκούμμουτσο (το) , αποκόμματο	αποκούμμουτσε (το):
390	αποκούμπι (το) , στήριγμα	αποκούγκι (το):
391	απόκουρο (το)	απόκαρε (το):
392	αποκρεύω	αποκρέγγου:
393	αποκριά (η)	αποκρία (α):
394	αποκριάτικος (ο)	αποκζάτσιχο (ο):
395	αποκριές	αποκζίσε:
396	αποκρίνομαι	αποκρινούμενε:
397	απόκρυφα	απόγκζουφα:
398	αποκτώ	αποκτού:
399	αποκωλώνω	αποκωούνου:
400	απολέμητος (ο)	απολέμητε (ο):
401	απολογούμαι , αποκρίνομαι	απογούμενε:
402	απολυτός (ο)	απολυτέ (ο):
403	απολύω	απολύου:
404	απολύω	πάφου:
405	απομακρύνομαι , φεύγω μακριά	αλλαργέγγου:
406	απόμερα	απόμερα:
407	απομέσα	αποτάσου:
408	απομονωμένος (η) , μοναξιά	απόμερε (ο):
409	απονήρευτος (ο) , αγαθός	απονήρευτε (ο):
410	απονιά (η) , ασπλαχνία	απονία (α):
411	άπονος (ο) , σκληρός	άπονε (ο):
412	αποξέω	ποτσούνου:
413	αποξηλώνω	αποξηούκου:
414	αποπαίρνω , αποστομώνω	απαρίκου:
415	αποπαίρνω , προσβάλλω	αποαζίκου:
416	αποπάνω	απανούσε:
417	αποπάνω	αποτάνου:
418	απόπιομα (το)	απόκιμα (το):
419	αποπίσω	αποκίσου:
420	αποπλέκω , τελειώνω το πλέξιμο	αποπρέγου:
421	αποπλένω	αποκσύζου:
422	αποπληρώνω	αποπλερούκου:
423	απόπλυμα (το)	απόκζυσμα (το):
424	απορία (η)	αποζία (α):
425	απορρίπτω	αποξερίχου:
426	απορώ (η)	απορού:
427	αποσβήνω , σβήνω τελείος	αποπουντέχου:
428	απόσκιο (το) , σκιά	απότσα (α):
429	αποσκουπίζω , σκουπίζω καλά	αποψαίνου:
430	αποσκύβαλο (το) , το άχρηστο από το κοσκίνισμα	αποστσύβαλε (το):
431	αποσπερίτης (ο) , ο αστερισμός της Αφροδίτης	αποσπερίτη (ο):
432	αποστάζω νερό	αναλείχου:
433	απόστημα (το)	απόσταμα (το):
434	αποστομώνω	αποστομούκου:
435	αποστομώνω , προσβάλλω	αποσαούκου:
436	αποστραγγίζω	αποστραντζίχου:
437	αποσύρω	αποσούρου:
438	αποτάτης (ο)	απετάτα (ο):
439	αποτελειώνω	αποτελειούκου:
440	απότιστος (ο)	απόκιστε (ο):
441	αποτραβιέμαι , αποσύρομαι στην άκρη	ακρίζου:
442	αποτραβώ , απομακρύνω	αποτραβίντου:
443	απότρυγα , μετά τον τρύγο	απότσυγα:
444	αποτρυγώ , μετά τον τρύγο	αποτσυγού:
445	αποτυχαίνω	αποτυχαίνου:
446	αποτυχία (η)	αποτυχία (α):
447	απούλητος (ο)	απούλητε (ο):
448	αποφάγι (το)	αποφαγούιδι (το):
449	αποφάι (το)	αποφάι (το):
450	απόφαση (η)	απόφαση (α):
451	αποφασίζω	αποφασίζου:
452	αποφεύγω	αποφύου:
453	αποφορά καμμένου πράγματοςα (η)	σκουρνία (α):
454	αποχαιρετώ	αποχαιρεκίζου:
455	απόχη (η)	απόχα (α):
456	απόχη (η)	αρπάι (α):
457	απόχη (η)	πόχα (α):
458	απόχτυπος (ο) , θόρυβος , κρότος	απόχκιουπο (ο):
459	αποχτώ	αποχκίζου:
460	αποχωρίζω	αποχουζίζου:
461	άπραγος (ο) , άπειρος	άπραγο (ο):
462	άπρεπος (ο)	άπρεπο (ο):
463	Απρίλης (ο)	Απρίλη (ο):
464	Απριλιάτικος (το)	απριλιάτσιχο (το):
465	άπροικος (ο)	άπζοικο (το):
466	απρόκοπος (ο)	αστοκάματε (ο):
467	απρόκοπος (ο)	αχαΐρευτε (ο):
468	απρόσεχτος (ο)	απρόσεχτε (ο):
469	απρόσεχτος (ο)	ασομόατε (ο):
470	απροσκάλεστος (ο)	απροσκάλεστε (ο):
471	απροσκύνητος (ο)	απροστσύνητε (ο):
472	απροστάτευτος (ο)	απροστάτευτε (ο):
473	απτόητος (ο)	αφτόιστε (ο):
474	αράζω , αγκυροβολώ	αράσσου:
475	αραιά	αζιά:
476	αραιοκαματεύω	αζοκάμου:
477	αραιοπατώ	αζοπατού:
478	αραιοπλέκω	αζοπρέγου:
479	αραιός (ο)	αζιέ (ο):
480	αραίωμα (το)	άριεμα (το):
481	αραιώνω	αζέγγου:
482	αραιώνω	αριέγκου:
483	αράντιστος (ο)	αρέντιστε (ο):
484	αραπάκι (το)	αραπάτσι (το):
485	αράπης (ο) , μαύρος	αράκη (ο):
486	αραπιά (η)	αρακία (α):
487	αράπικη αρρώστια (η)	αράκικο (ο):
488	άραφτος (ο)	άραφτε (ο):
489	αράχνη (η)	κομπίο (ο):
490	αράχνη (η) , το δίχτυ της αράχνης , η μαυρίλα του τζακιού	αράχνα (α):
491	αργά τη νύχτα	άωρα:
492	αργαλειός (ο)	αργαλειέ (ο):
493	αργίτικος (ο)	αργίτσιχο (ο):
494	αργοπορώ	αργού:
495	αργοπορώ , καθυστερώ , βραδύνω	αργοπορού:
496	αργός (ο)	αργό (ο):
497	αργοσυγύριστος (ο) , που αργεί να κάνει κάτι	αργοσυγύζιστε (ο):
498	αργότερα , αργά	αργά:
499	αρέσω	αρεσκούμενε:
500	αρίζωτος (ο)	ασίντουτε (ο):
501	αριθμός (ο)	αρθιμό (ο):
502	αριστερός (ο)	αριστερέ (ο):
503	αριστερός (ο) , αριστερόχειρας	σοβλέ,σοβά,σοβλέ (ο):
504	αρμαθιά (η)	αρμάθα (α):
505	άρμεγμα (το)	άρημα (το):
506	άρμεγμα (το)	αρητέ (ο):
507	αρμέγω	αρού:
508	άρμενο του πλοίου ή του ανεμόμυλου (το)	άρμενε (το):
509	άρμεχτος	άρυτε,-ε,-ε (ο):
510	άρμη (η) , σαλαμούρα	αρμυρία (α):
511	αρμός ,άρθρωση πόρτας ή παράθυρου (ο) , άρθρωση σώματος	αρμό (ο):
512	αρνάδα (η)	βαννατζία (α):
513	αρνάκι (το)	βαννί (το):
514	αρνάκι (το)	βαννιούλι (το):
515	αρνάκι (το) , μικρό πρόβατο	αρνούλι (το):
516	αρνητής (ο) , ο απαρνητής	αρνηκή (ο):
517	αρνί (το)	βάννε (ο):
518	αρνίσιος (ο)	βάννιχο (ο):
519	αρνούμαι	αρνικούμενε:
520	αρνούμαι , δε δέχομαι , δεν αναγνωρίζω	αρνούμενε:
521	άροτρο (το) , αλέτρι	έρατσε (το):
522	αρούφητος (ο) , χωρίς να έχει ρουφηχτεί	αρούφητε (ο):
523	αρπάζω	αυράχου:
524	αρπάζω , κλέβω	κουτζουλέγγου:
525	αρπαχτά (η) , βιαστικά	αρπαξίσικα (α):
526	αρραβωνιάζω	αρραβωνιάζω:
527	άρραφτος (ο)	άσαφτε (ο):
528	αρρωσταίνω	αρρωστού:
529	αρρώστια (η)	αρρωστζία (α):
530	άρρωστος (ο)	άρρωστε (ο):
531	άρρωστος (ο)	άστρουτε (ο):
532	αρσενικό βρέφος αβάπτιστο (το)	δρακούλι (ο):
533	αρσενικό+βότανο (το)	αρσενικοβότανε (το):
534	αρσενικοβότανο (η)	σερνικοβότανε (το):
535	αρσενικοθήλυκος (ο) , ερμαφρόδιτος	αρσενικοσήλυκο (ο):
536	αρσενικός (το)	σερνικό (το):
537	άρτος (ο) , ψωμί	άντε (ο):
538	αρχίζω	αρχινίζου:
539	αρχιμηνιά (η)	αρχιμηνία (α):
540	αρχιχρονιά (η)	αρχιχρονία (α):
541	άρχοντας (ο)	άρχοντα (ο):
542	άρχοντας συμπέθερος (ο) , πλούσιος συμπέθερος	αρχοντοσυμπέθερε (ο):
543	αρχοντιά (η)	αρχογκία (α):
544	αρχοντικό (το) , σπίτι άρχοντα	αρχογκικό (το):
545	αρχόντισα (η)	αρχόγκισσα (α):
546	αρχοντοξεπεσμένος (ο)	αρχοντοξεπευτέ (ο):
547	αρχοντοπούλα (η)	αρχοντοπούα (α):
548	αρχοντόπουλο (το)	αρχοντόπουλε (το):
549	αρχύτερος (ο) , γρηγορότερος	αρχύτερε (ο):
550	ας	άνε:
551	ας	άρα:
552	ασάλευτος (ο) , αμετακίνητος	ασάλευτε (ο):
553	ασαπούνιστος (ο)	ασαπούνιστε (ο):
554	ασαράντιστος (ο) , που δεν έχει σαράντα μέρες	ασαράγκιστε (ο):
555	ασβάρνιστος (ο)	ασβάρνιστε (ο):
556	άσβηστος (ο)	απούντετε (ο):
557	ασβός (ο)	άζβο (ο):
558	ασήκωτος (ο)	ατάιστε, -ε, -ε (ο):
559	ασημάδευτος (ο)	ασημάδευτε (ο):
560	ασημένια πόρπη του επίσημου γυναικείου (η)	ασημοζούναρε (το):
561	ασημένιο κουμπί (το)	ασημοκούγκι (το):
562	ασημένιος (ο)	ασημένιε (ο):
563	ασήμι (το)	ασήνι (το):
564	ασημικό (το)	ασηνικό (το):
565	ασήμωμα (το)	ασήμουμα (το):
566	ασημώνω	ασημούκου:
567	ασθένεια (η)	αστένεια (α):
568	ασθενής (ο)	αστενή (ο):
569	ασθένια του λαιμού	σκαραντζία (α):
570	ασθένια των πουλερικών (η)	κόρυζα (α):
571	ασθενώ	αστενέγγου:
572	ασιδέρωτος (ο)	ασιδέρουτε (ο):
573	ασίτευτος (ο)	ασίτευτε (ο):
574	ασκάλιστος (ο)	ασκάλιστε (ο):
575	ασκάριστος (ο)	ασκάριστε (ο):
576	άσκαφτος (ο)	άσκαφτε (ο):
577	ασκέπαστος (ο)	απόστσεπο (ο):
578	ασκέπαστος (ο)	απούματε (ο):
579	ασκέπαστος (ο)	αστσέπαστε (ο):
580	ασκητής (ο)	αστσητή (ο):
581	ασκί (το) , τουλούμι	ακό (ο):
582	ασκόρπιστος (ο)	ασκόρκιστε (ο):
583	ασκός (ο) , ασκί	ασκόπουλε (το):
584	ασκούπιστος (ο)	ασάρουτε (ο):
585	ασκούπιστος (ο)	άψατε (ο):
586	άσμιχτα (ο)	αζίνιχτα:
587	άσμιχτα (ο)	αζίνιχτα:
588	άσμιχτος (ο)	αζίνιχτε (ο):
589	ασούρωτος (ο)	άσητε (ο):
590	ασούρωτος (ο)	ασούρουτε (ο):
591	ασπάζομαι ιερό σκεύος	ασπασκούμενε:
592	ασπάλαθος (η) , αγκαθωτός θάμνος	απαλία (α):
593	άσπλαχνος (ο) , σκληρός	άσπλαχνε (ο):
594	ασπριδερός (ο) , ασπρουλιάρικος	λεκούρι (ο):
595	ασπρίζω	λεκαρίζου:
596	ασπρόμαυρη κατσίκα (η)	λιάρα (α):
597	ασπρόχωμα (το)	λεκόχωμα (το):
598	αστανιάριστος (ο) , ο μη εφαρμοσμένος	αστανιάζιστε (ο):
599	αστάρωμα (το) , φοδράρισμα	αστάρουμα (το):
600	ασταρώνω , φοδράρω	ασταρούκου:
601	ασταύρωτος (ο)	αστάυρουτε (ο):
602	αστείρευτος (ο)	αστέρευτε (ο):
603	αστείρευτος (ο) , ανεξάντλητος	ασείρευτε (ο):
604	άστειφτος (ο) , αξεζούμιστος	αμούκρουτε (ο):
605	αστενοχώρητος (ο)	ασεκλέκιστε (ο):
606	αστενοχώρητος (ο)	αστενοχώρευτε (ο):
607	άστερκτος (ο) , δε συμφωνεί	άστρεχτε (ο):
608	άστητος (ο) , ο μη στημένος	αστάλιστε (ο):
609	αστόλιστος (ο)	αστόλιστε (ο):
610	αστοχία (η)	αστόχια (α):
611	αστοχώ	αστοχού:
612	αστράβωτος (ο)	αστράβουτε (ο):
613	αστράγαλος (ο)	ασάγαλε (ο):
614	αστράγγιστος (ο)	αστράντζιχτε (ο):
615	άστραμμα (το)	άστραμμα (το):
616	αστραπή (η)	αστραπά (α):
617	αστραπόβολο (το)	αστραπόβολε (το):
618	αστραποχαλάζι (το)	αστραπόχαζε (το):
619	αστράφτω	αστράφου:
620	αστρίμωχτος (ο)	ασίμουτε (ο):
621	αστρίτης (ο)	αστρίτα (ο):
622	άστριφτος (ο)	άσουφτε (ο):
623	άστρο (το)	άσι (το):
624	άστρο (το)	αστέζι (το):
625	αστροπελέκι (το)	αστροπελέτσι (το):
626	αστροφεγγιά (η)	αστροφεντζία (α):
627	αστροφεγγία (η)	στρουφοντζία (α):
628	αστύλωτος (ο)	αστύουτε (ο):
629	άστυφτος (ο)	άστυφτε (ο):
630	ασυγύριστος (ο)	ασυγύζιστε (ο):
631	ασύγχυτος (ο) , αστενοχώρητος	ασύχιστε (ο):
632	ασυγχώρητος (ο)	ασυχώρετε (ο):
633	ασυδαύλιστος (ο) , η φωτιά χωρίς ξύλα	ασύκρουτε (ο):
634	ασύμβαστος (ο)	ασύβαστε (ο):
635	ασυμφώνητος (ο)	ασυμφώνιστε (ο):
636	ασύφταστος (ο) , ανυπόμονος , βιαστικός	ασύφταστε (ο):
637	άσφαχτος (ο)	άθυτε (ο):
638	άσφιχτος (ο)	άσφιχτε (ο):
639	άσχημα	αχαμνά:
640	άσχημος (ο)	άστσημο (ο):
641	άσωστος (ο) , ο λανθασμένος	άσουστε (ο):
642	άσωτος (ο) , σπάταλος	άσωτε (ο):
643	ατάγιστος (ο) , νηστικός	ατάγιστε (ο):
644	αταίριαστος (ο) , ασύμφωνος	αταίζαστε (ο):
645	άτακτος (ο) , ακαταστατός	ρέμπελε (ο):
646	ατάραχος (ο)	ατάραχο (ο):
647	ατάραχτος (ο)	ατάρατε (ο):
648	άταφος (ο)	ακάκουτε (ο):
649	άταχτος (ο)	άταχτε (ο):
650	άτεκνος (ο)	άτεκνε (ο):
651	άτεκνος (ο) , χωρίς παιδιά	άκλερε (ο):
652	ατέλειωτος (ο)	ατέλειουτε (α):
653	ατέντωτος (ο)	ατέντουτε (ο):
654	ατζαμής (ο)	ατζαμή (ο):
655	ατηγάνιστος (ο)	ατεγάνιστε (ο):
656	ατιμία (η) , κακή πράξη	ακινία (α):
657	άτιμος (ο)	άκιμε (ο):
658	ατράβηχτος (ο)	ατράβητε (ο):
659	άτριφτος (ο)	άτσιφτε (ο):
660	ατρόμητος (ο) , άφοβος	ατσέματε (ο):
661	ατρύγητος (ο)	ατσύγητε (ο):
662	ατρύπωτος (ο)	ατζύπουτε (ο):
663	ατσάκιστος (ο) , άθραυστος , γερό	ακάτσουτε (ο):
664	ατσαλάκωτος (ο)	άζαρουτε (ο):
665	ατσαλώνω	ατσαλούκου:
666	ατσίμπητος (ο)	ατσίγκιστε (ο):
667	ατύλιχτος (ο)	ακύλιτε (ο):
668	αυγερινός	αυγερινέ (ο):
669	αυγό (το)	αυουγό (το):
670	αυγό της ψείρα (το)	κονία (α):
671	αυγουστιάτικο (το)	αυγουστιάτικο (το):
672	Αύγουστος (ο)	Αύγουστε (ο):
673	αυλάκι (το)	ανάτσι (το):
674	αυλάκι (το)	αυάτζι (το):
675	αυλακιά (η)	ανατσία (α):
676	αυλακιά (η)	αυατζία (α):
677	αυλακιάζω	αυατσάζου:
678	αυλή (η)	αυλή (α):
679	αυλίζω	αυλίζου:
680	αυλόγυρος (ο)	αυλόγυρε (ο):
681	άυλος (ο) , μικρόσωμος , λεπτός	άυλε (ο):
682	αυλός , φλογέρα	αυλέ (ο):
683	αυξάνω	αυγακίχου:
684	αυξάνω	αυξάνου:
685	αϋπνία (η)	αϋπνία (α):
686	άυπνος (ο)	άυπνε (ο):
687	αύρα , δροσερός αέρας	αύρα (α):
688	αύριο	ασκρία:
689	αύριο το πρωί	σύνταχα (α):
690	αυτή	ένταϊ:
691	αυτή που έχει μεγάλο στόμα (η)	τουμαρού (α):
692	αυτό που εξέχει	ζάκουρε (το):
693	αυτοί που δίνουν (ο)	δίντε:
694	αυτός	έντερι:
695	αυτός , που δεν θυμόμαστε το όνομά του , απαυτός	απόντενη:
696	αυτός με κομμένη ουρά (ο)	κοψονούρι (ο):
697	αυτός που δεν έχει πάει (ο)	άζατε (ο):
698	αυτός που δεν ιδρώνει , τεμπέλης (μεταφορικά)	ανέδρουλε (ο):
699	αυτός που δεν τρέμει	ατρεμούλιαστε (ο):
700	αυτός που εμπορεύεται μεγάλα ζώα	βαλμά (ο):
701	αυτός που έχει μεγάλα μάτια	ψιλακάρι (ο):
702	αυτός που έχει μεγάλο στόμα (ο)	τουμαρά (ο):
703	αυτός που έχει πάει	ζατέ (ο):
704	αυτός που υποφέρει από σπασμούς	φεαχτουτέ (ο):
705	αυχένας (ο)	ακούκικα (ο):
706	αφάγωτος (η)	αφάητε (α):
707	αφαιρώ τα ζιζάνια από το σπαρτό	βοτανίζου:
708	αφαλίζω	ασφαλίζου:
709	αφαλός (ο)	απαλέ (ο):
710	αφανίζω , καταστρέφω	αφανίζου:
711	αφανός (ο) , συγκεντρωμένες αφάνες που τις βάζουν φωτιά την ώρα του “Χριστός Ανέστη”	αφανέ ή φανέ (ο):
712	άφαντος (ο) , πολύ γρήγορος	άρατε (ο):
713	άφαντος (ο) , χαμένος	άφαντε (ο):
714	αφέγκη	φέγκη:
715	αφέντης (ο) , πατέρας	αφέγκη (ο):
716	αφεντιά (η)	αφεγκία (α):
717	αφεντικό (το)	αφεγκικό (το):
718	άφερτος (ο)	άφερτε (ο):
719	αφηγούμαι	αφηγούμενε:
720	αφήνω	αφήνου:
721	αφήνω , ελευθερώνω	τσαφίνου:
722	αφθώδης αρρώστια των ζώων (η)	βρωμόστομο (το):
723	αφιέρωμα	αφιέρουμα (το):
724	αφιερώνω	αφιερούκου:
725	αφίλητος (ο)	αθίλητε (ο):
726	άφοβος (ο)	άφοβο (ο):
727	αφόρετος (ο) , το καινούργιο	αφόρεστε (ο):
728	αφορίζω	αφοζίζου:
729	αφορισμός (ο)	αφοζισμό (ο):
730	αφορμή (η)	αφορμά (α):
731	αφορμή φιλονικίας (η)	συνέρι (το):
732	αφορμίζω , ερεθίζομαι	αφορμίζου:
733	αφόρτωτος (ο) , μη φορτωμένος	απότσουτε (ο):
734	αφού	αφού:
735	αφουγκράζομαι	αφιγκραζόμενε:
736	αφούρνιστος (ο)	αφούρνιστε (ο):
737	αφούσκωτος (ο)	αφούσκουτε (ο):
738	αφράτο μήλο	αφρόμαλε (το):
739	αφράτος	αφράτε (ο):
740	αφράτος (ο)	αφράκιου (ο):
741	άφραχτος (ο)	άφραχτε (ο):
742	αφρίζω	αφζίντου:
743	αφρίζω	αφρίνδου:
744	αφρόντιστος (ο) , απεριποίητος	ατσήβευτε (ο):
745	αφρός (ο)	αφρέ (ο):
746	άφρυχτος (ο)	άφρυτε (ο):
747	άφτιαχτος (ο)	άσαχτε (ο):
748	άφτιαχτος (ο)	άφκιαστε (ο):
749	άφτυστος (ο)	άφκυστε (ο):
750	αφύλαχτος (ο)	αφύατε (ο):
751	αφύσικος (ο)	αφύσικο (ο):
752	αφύτευτος (ο)	άφτιτε (ο):
753	αφύτρωτος (ο)	αθύτρουτε (ο):
754	άφωνος (ο)	άφωνε (ο):
755	αφώτιστος (ο)	αφούκιστε (ο):
756	αχάιδευτος (ο)	αχάιδευτε (ο):
757	αχάιδευτος (ο)	αχάιδευτε (ο):
758	αχαιρέτιστος (ο)	αχαιρέκιστε (ο):
759	αχάλαστος (ο)	άχατε (ο):
760	αχαλίνωτος (ο)	αχαλίνουτε (ο):
761	αχαράκωτος (ο)	αχαράκουτε (ο):
762	αχαριστία (η)	αχαζιστία (α):
763	αχάριστος (ο)	αχάζιστε (ο):
764	αχάριστος (ο)	αχάζιστε (ο):
765	άχαρος (ο)	άχαρε (ο):
766	άχεστος (ο)	άχεστε (ο):
767	αχήρευτος (ο)	αχήρευτε (ο):
768	αχινός (ο)	αχινέ ή αχινέο (ο):
769	αχλαδάκι (το)	αχραούνι (το):
770	αχλαδάρα (η)	αχραούνα (α):
771	αχλάδι (το)	αχρά (α):
772	αχλαδιά (η)	αχραΐα (α):
773	αχλαδόφυλλο (το)	αχραόφυλλε (το):
774	αχνάρι (το) , ίχνος	αχνάζι (το):
775	αχνίζω	αχνίζου:
776	αχνός (ο)	αχνέ (ο):
777	αχόλιαστος (ο) , αστεναχώρητος	αχόλιαστε (ο):
778	αχορταγίλα (η) , μη χόρτασμα , λαιμαργία	αχονταγία (α):
779	αχόρταστος (η) , λαίμαργος	αχόνταγο (ο):
780	αχρείαστος (ο)	αχσείαστε (ο):
781	αχρείος (ο) , άθλιος , ελεεινός	αχρείε, -α, -ε (ο):
782	άχρηστο (το)	αποκοψίιδι (το):
783	άχρηστος (ο)	άχσηστε (ο):
784	αχρόνιστος (ο)	αχρόνιστε (ο):
785	αχτένιστος (ο)	αχτένιστε (ο):
786	άχτιστος (ο)	άχκιστε (ο):
787	αχτύπητος (ο)	αχκιούπητε (ο):
788	αχυράκι (το)	αχούζι (το):
789	άχυρο (το)	άχουρε (το):
790	άχυρο από βίκο (το)	βικοάχουρε (το):
791	αχυροκόφινο (το)	αχουροκόθινε (το):
792	αχυρώνας (ο)	αχυρζώνα (ο):
793	αχωμάτιστος (ο)	αχωμάκιστε (ο):
794	αχώνευτος (ο)	αχώνευτε (ο):
795	αχώριστος (ο)	αχούξιστε (ο):
796	άψαχτος (ο) , αψηλάφητος	αψάφητε (ο):
797	άψητος (ο)	άφτατε (ο):
798	αψηφώ , αμελώ , αδιαφορώ	αψηφού:
799	άψινθος (ο)	ψιθί (το):
800	αψόφητος (ο) , ζωντανός	αψόφητε (ο):
801	άψυχος (ο) , αδύνατος	άψουχο (ο):
802	αψώνιστος (ο)	αψώνιστε (ο):
803	Βαγγέλης (ο) , Ευάγγελος	Βαντζέλη (ο):
804	βάζο (το)	βάζε (το):
805	βάζω , τοποθετώ , τακτοποιώ	βάνου:
806	βάζω στη σειρά , αφηγούμαι	αραϊδάζου:
807	βάζω,τοποθετώ μέσα σε ασκί	ασκοπουλιάζου:
808	βαθαίνω	βαθαίνου:
809	βαθιά	βαθία:
810	βαθμός (ο)	βαθιμό (ο):
811	βάθος (το)	βάθι (το):
812	βαθουλός (ο)	βαθιουτέ (ο):
813	βάθυνση (η)	βάθεμα (το):
814	βαθύς (ο)	βαθείε, -εία, ιού (ο):
815	βάλσαμο (το)	βάρσαμο (ο):
816	βαλτερός (ο)	βαλτερέ (ο):
817	βάλτος (ο)	βάλτε (ο):
818	βάλτος (ο)	Πελία (α):
819	βαλτότοπος (ο)	βαλτότοπο (ο):
820	βαμβάκι (το)	μπαμπάτσι (το):
821	βαμβακιά (η)	μπαμπατζία (α):
822	βαπόρι (το)	παπώρι (το):
823	βάραθον, το βόρειο μέρρος της Παλιόχωρας (το)	Δέρεση (α):
824	βάραθρο (το) , καταβόθρα	κόκιε (ο):
825	βαραίνω	βαραίνου:
826	βαρβατίλα (η)	βαρβακία (α):
827	βαρβάτος (ο)	βαρβάτε (ο):
828	βαρδάσα (η) , κίτρινο δαμάσκηνο	σηλίγδα (α):
829	βαρέλα (η)	βαγένα (α):
830	βαρετός (ο)	βαρετέ (ο):
831	βαριαστημάρα (η)	βαροσύνα (α):
832	βαρίδι (το)	βαζίδι (το):
833	βαριοέρχεται , βαριοφαίνεται , κακοφαίνεται	βαζοπαζίντα:
834	βαριοκόκαλος (ο)	βαζοκόκαλε (ο):
835	βαριόμοιρος (ο) , άτυχος	βαζόμοιρε (ο):
836	βαριοφορτώνω	βαζοποτσούνου:
837	βάρκα (η)	βάρκα (α):
838	βαρκάδα (η) , όσο φορτίο σηκώνει μία βάρκα	βαρκαϊδία (α):
839	βαρκάρης (ο)	βαρκάζη (ο):
840	βάρος	βάρι (το):
841	βάρος (το)	βάρι (το):
842	βαρούτσικος (ο)	βαζούσικο (ο):
843	βαρυγκόμι (το) , δυσαρέσκεια , δυσφορία	βαζυγκόνι (το):
844	βαρυστομαχιάζω	βαρζυστομαχιάζου:
845	βαρυχειμωνιά (η)	βαρυχειμασία (α):
846	βαρυχειμωνιά (η)	βαρυχειμωνία (α):
847	βασανίζω	βασανίζου:
848	βάσανο (το)	βάσανε (το):
849	βασίλεμα (το)	βασίλεμα (το):
850	βασιλόπιτα (η)	βασιοκολιούρα (α):
851	βασιλοπούλα (η)	βασιοπούα (α):
852	βασκαίνω , ματιάζω	βατσαίνου:
853	βασκαντήρα (η)	βασκαγκήρα (α):
854	Βασκίνα (η)	Βαστζίνα (α):
855	βασταγός (ο) , το γαϊδούρι	βασταγούζι (το):
856	βαστώ , κρατιέμαι , υπομένω	βαστάζου:
857	βάτεμα (το) , γκάστρωμα	βάτεμα (το):
858	βατεύω , γκαστρώνω	βατέγγου:
859	βάτος (ο)	αρκόβατε (ο):
860	βάτος (ο)	βατσινία (α):
861	βατούμουρο (το)	βάτσινε (το):
862	βαφή (η) , το χρώμα	βαθή (α):
863	βαφτίζω	βαφκίζου:
864	βάφτιση (η)	βαφκίσα (α):
865	βάφτιση (η)	βάφκιση (α):
866	βάφτισμα (το)	βάφκισμα (το):
867	βαφτιστικό του μωρού (το)	βαφκισίτσι (το):
868	βάφω , χρωματίζω	βάφου:
869	βγάζω	μπάνου:
870	βγάζω το ζουμί	ζουκίχου (α):
871	βγαίνω	μπαΐνου:
872	βγαίνω , ανεβαίνω , ανατέλλω	απομπαΐνου:
873	βελάζω	βελάζου:
874	βελάζω	μπακατζίζου:
875	βελάζω, για πρόβατο	βζίντου:
876	βελάνι (το)	βέλανε (ο):
877	βελανίδι (το)	φαγό (ο):
878	βελανιδιά (η)	τσούα (ο):
879	βέλασμα (το)	βέασμα (το):
880	βέλασμα προβάτου (το)	βζίτσιμο (το):
881	βελουδένιος (ο)	βεουδένιε (ο):
882	βελούδινη γυναικεία σκούφια (το)	ραξίνι (α):
883	βελούδο (το)	βεούδο (το):
884	βελούδο (το) , μεταξωτό	καμουχά (ο):
885	Βενετικό (το) , από την Βενετία	βενέκικο (το):
886	βέργα (η)	βίτσα (α):
887	βέργα (η)	σάμδα (α):
888	βερυκοκιά (η)	καϊσία (α):
889	βήμα (το)	απλάρα (α):
890	βήχας (ο)	δήχο (ο):
891	βήχω	δήχου:
892	βιάζω , πιέζω , αναγκάζω	βιάζου:
893	βιαστικά	βιαστσικά:
894	βιαστικός (ο)	βιαστσικό (ο):
895	βιασύνη (η)	ασπούδα (α):
896	βιασύνη (η)	βιάση (α):
897	βιασύνη (η)	βιάσια (α):
898	βιασύνη (η)	βιασύνα (α):
899	βίγλα (η)	δίγα (α):
900	βίδωμα (το)	βίδουμα (το):
901	βιδώνω	βιδούκου:
902	βιδωτό τρυπάνι ξύλου (το)	αζίδα (α):
903	βίκος (ο)	βίκο (ο):
904	βιολέτα (η)	βιολέτα (α):
905	βιολί (το)	βιολί (το):
906	βιολιτζής (ο)	βιολιτζή (ο):
907	βιος (το) , πλούτος	δίε (το):
908	βιός (το) , πλούτος	βίο (το):
909	βιτριόλι (το)	βιτζόλι (το):
910	βλαβερός (ο)	βλαβερέ (ο):
911	βλάπτω	βλάβου:
912	βλασταρώνω	βασταρούκου:
913	βλαστήμια (η)	βαστήμνια (α):
914	βλαστημώ	βαστημού:
915	βλαστός (ο)	βαστάρι (το):
916	βλαστός (ο)	βαστέ (ο):
917	βλαστός βρούβας (ο)	βρουβοβάσταρε (α):
918	βλαφτικός (ο)	βλαφτικό (ο):
919	βλάχικο (ο)	βάχικο (ο):
920	βλαχόπουλο (το)	βαχόπουλε (το):
921	βλάχος (ο)	βλάχο (ο):
922	βλάψιμο (το)	βλάψιμο (το):
923	βλάψιμο (το) , βλάβη	βλάμμα (το):
924	βλέμμα (το)	βλέμμα (το):
925	βλέπομαι	ορούμενε:
926	βλέπω , ορώ	ορού:
927	βλέπω , παρακολουθώ , επιτηρώ	διγλίζου:
928	βλέπω θαμπά	θαμπίζου:
929	βλήμα (το)	βόλι (το):
930	βοδάμαξα (η)	αραμπά (ο):
931	βόδι (το)	βου (το):
932	βόδι που τα κέρατά του κοιτάνε προς τα εμπρός	μπροστοτζέρι (ο):
933	βοδινός (ο)	βουϊνέ (ο):
934	βολβός (ο)	βορβό (ο):
935	βολεύει , ικανοποιεί	βοούντα:
936	βόλι (το) , σφαίρα	μπαλαρμά (ο):
937	βολικός (ο)	βολικό (ο):
938	βοριάς (ο)	βορία (ο):
939	βορινό μέρος (το)	βορινέ (ο):
940	βοσκός (ο)	βουκόλε (ο):
941	βοσκός (ο)	νεμά (ο):
942	βοσκός (ο)	νομήα (ο):
943	βοσκός καλογερικών ζώων (ο)	καογερονομήα (ο):
944	βόσκω τα ζώα	νέμου:
945	βότανο (το)	βοτάνι (το):
946	βουβαίνω	βουβαίνου:
947	βουβαμάρα (η) , σιωπή	βουβαμάγρα (α):
948	βουβός (ο) , άφωνος , μουγγός	βουβό (ο):
949	βουίζω , δημιουργώ βοη	βουίζου:
950	βούιξα	εβοΐα:
951	βουλεύομαι	βουλεγγούμενε:
952	βουλευτής (ο)	βουλευκή (ο):
953	βουλιάζω	βουλιάζου:
954	βούλιαξα	εβουλιά:
955	βουλιμία (η)	λίμα (α):
956	βουνό (το) , όρος , ακρωτήρι	σίνα (ο):
957	βούρκος (ο)	βούρκο (ο):
958	βουρτσιά (η) , καθάρισμα με βούρτσα	βουρτσία (α):
959	βουρτσίζω	φουρτσίζου:
960	βούρτσισμα (το)	φούρτσισμα (το):
961	βουτηγμένος (ο)	βουκιστέ ή βουκιαστέ (ο):
962	βουτιά (η)	βουτία (α):
963	βούτιξα	εβουκιά:
964	βούτυρο (το)	βούκιουρε (το):
965	βουτώ	βουκιάζου:
966	βραγιά (η)	πρασία (α):
967	βραδιάζει	αψηφούκουντά ένι:
968	βραδιάζει , νυχτώνει	αργαούκου:
969	βραδινός (ο)	αργακινέ (ο):
970	βράζω	βράζου :
971	βρακί (το)	βρατζί (το):
972	βρακοθηλία (η)	βρακοθελία (α):
973	βρακόσκοινο (το)	βρακόδεμα (το):
974	βράχηκα	εβρέμα:
975	βραχιόλι (το)	βραχιόλι (το):
976	βραχνιάζω	βραχνιάζου:
977	βραχνός, ή, ό (ο)	βραχνέ, -ά, -έ (ο):
978	βράχος (ο)	βράχο (ο):
979	βρεγμένος (ο)	βρετέ (ο):
980	βρέφος (το) , μωρό	νήκι (το):
981	βρέχω	βρέχου:
982	βρήκα	ερέκα:
983	βρίζω	βζίζου:
984	βρίζω	βρίζου:
985	βρικόλακας (ο)	βουρκόακα (ο):
986	βρισιά (η)	βζισία (α):
987	βρισιά (η)	βρισία (α):
988	βρίσκω	ερέχου:
989	βρίσκω	ερίκου:
990	βρόμα (η)	βρόμα (α):
991	βρομίζω	βρονίζου:
992	βροντή (η)	βροντά (α):
993	βρούβα (η)	βρούβα (α):
994	βροχή (η)	βρέχο (ο):
995	βροχή (η)	βροχή (α):
996	βρόχι (το) , δίχτυ	βρόχι (το):
997	βροχότερος (ο)	βροχότσαιρε (ο):
998	βρύση (η)	βζύση (α):
999	βρύση (η) , πηγή	βρύση (α):
1000	βρώμα (η) , ακαθαρισία	θύε (α):
1001	βρώμικη δουλειά (η)	βρωμοδουλεία (α):
1002	βρωμολογώ (η)	βρωμογού:
1003	βρωμώ	βρωμού:
1004	βρωμώ	ζυρογού:
1005	βυζαίνω	βυζαίνου:
1006	βυζαίνω	μουνδού:
1007	βυθίζομαι	βυθίζου:
1008	βυθίζω	βουκίζου:
1009	βύθιση (η)	βούλιαγμα (το):
1010	βυθός (ο)	βυθέ (ο):
1011	βυσσινιά (η)	βυσσινία (α):
1012	βύσσινο (το)	βύσσινε (το):
1013	βώλος (ο)	ζβώλε (ο):
1014	γαβάθα (η)	καβάθα (α):
1015	γαβάθι (το)	καβάθι (το):
1016	γάζωμα (το)	γάζουμα (το):
1017	γαζώνω	γαζούκου:
1018	γάϊδαρος (ο)	όνε (ο):
1019	γαϊδουράγκαθο (το)	γαϊδουρόκουλε (ο):
1020	γαϊδουρινός (ο)	γαϊδουρινέ (ο):
1021	γάλα (το)	γα (το):
1022	γαληνεύω	γαληνέγγου:
1023	γαλήνη (η)	γάλεμα (το):
1024	γαμπριάτικο (το)	γαμπζάτσιχο (ο):
1025	γαμπριάτικος (η)	γαμπζικό (α):
1026	γαμπρός (ο)	γαμπρέ (ο):
1027	γανώνω , κασσιτερώνω	γανούκου:
1028	γανωτής (ο)	γανώση (ο):
1029	γαρίφαλο (το)	γαρούφα (το):
1030	γατάκι (το)	κατζούλι (το):
1031	γαυγίζω	καούνδου:
1032	γδέρνω	νδείρου:
1033	γείτονας (ο)	γείτονα (ο):
1034	γειτόνισσα (η)	γειτόνισσα (α):
1035	γελασμένος (ο)	γιαστέ (ο):
1036	γελώ , απατώ	γεού:
1037	γεμάτο ως τις απουζάνες (το)	απουζανάτσικο (το):
1038	γεμάτος (ο)	γιομάτε (ο):
1039	γεμίζω	γιομίνου:
1040	γέμιση (η)	γιόμισι (ο):
1041	γενεά (η) , συγγένεια	γενία (α):
1042	γένεια (το)	γένεια (το):
1043	γέννα (η) , τοκετός	γέννα (α):
1044	γεννώ	γεννού:
1045	γερανός (ο)	γερανέ (ο):
1046	γέρνω , κλίνω	βαΐζου:
1047	γεροκόμος (ο) , που περιποιείται γέρους	γεροκόμο (ο):
1048	γερός (ο)	έντουρε (ο):
1049	γέρος (ο)	γέρου (ο):
1050	γερός (ο) , στερεός	βασταγερέ (ο):
1051	γερός (ο) , υγιής	γερέ (ο):
1052	γεύομαι	γεγγούμενε:
1053	γεύση (η)	γέψι (α):
1054	γέφυρα (η)	γιοθύρι (το):
1055	γεφύρι (η)	δοχύρι (το):
1056	γεφύρι (το)	γεφύρι (το):
1057	Γεωργία (η) , η γυναίκα του Γιώργου	Γεωργού (α):
1058	γεωργός (ο)	γεωργό (ο):
1059	Γεωργούλα (η)	Γεωργούα (α):
1060	γη (η)	γη (α):
1061	γηράσκω	γερού:
1062	γηρατειά	γερακεία:
1063	γηροκομείο (το)	γεροκονείε (το):
1064	για ζώα που ενοχλούνται από έντομα	βοτσίου:
1065	γιαγιά (η)	μαμμού (α):
1066	γιαλίζω	γιαλίζου:
1067	γιαούρτι (το)	γεργούκι (το):
1068	γιατί	γιατσί:
1069	γιατρεύω	γιατρέγγου:
1070	γιατριά (η) , θεραπεία	γιατρεία (α):
1071	γίδα (η)	αίγα και αιγίδα (α):
1072	γίνομαι	γινούμενε:
1073	γίνομαι	ναθού:
1074	γίνομαι	ναχούμενε:
1075	γίνομαι αρσενικός(για φυτά)	αρσενικούκου:
1076	γίνομαι άρχοντας	αρχοντέγγου:
1077	γίνομαι κακός	κουνέγγου:
1078	γίνομαι λόγκος , γεμίζω με χαμόκλαδα	ογκουκούμενε:
1079	γίνομαι πράος	πραγαλιάζου:
1080	γινωμένος (ο) , ώριμος	νατέ (ο):
1081	γιορτάζω	γιορτάζου:
1082	γιορτή (η)	γιορτά (α):
1083	γιορτή του Ευαγγελισμού (η)	Βαγγελισμού:
1084	γιός (ο)	υζέ (ο):
1085	γκαβός (ο) , αλλοίθωρος	γκαβό (ο):
1086	γκαρίζω	αγκαρίζου:
1087	γκάρισμα του γαϊδάρου (ο)	αγκαριστέ (ο):
1088	γκαστρώνω	αποκαλούκου:
1089	γκαστρώνω	αποκαούκου:
1090	γκρεμίζω	γκρενίχου:
1091	γκρέμισμα (το)	βροντάιμα (το):
1092	γκρεμός (ο)	εγκρεμνέ (ο):
1093	γκρινιάζω , μουρμουρίζω , μαλώνω	γκρυνιάζου:
1094	γλείφω	λείχου:
1095	γλιστερή κατηφόρα (η)	λιουτσαντρία (α):
1096	γλίστρισα	ελιουτσάγκα:
1097	Γλιστρώ από κάτι γυαλιστερό	απογλειφαδούκου:
1098	γλυκερός (ο)	γλυτζερέ (ο):
1099	γλυτώνω , απαλλάσσω , σώζω	γλυτούκου:
1100	γλυφός (ο)	γλυφό (ο):
1101	γλώσσα (η)	γρούσσα (α):
1102	γνέθω , νήθω	νέσου:
1103	γνέσιμο (το)	νέσιμο (το):
1104	γνώμη (η)	γνώνη (α):
1105	γνωρίζω	νοιρίζου:
1106	γνώση (η)	γνώσι (α):
1107	γογγύλι (το)	γογγύλι (το):
1108	γομάρι (το)	γουμάρι (το):
1109	γόνατο (το)	γούνα (το):
1110	γονιός (ο) , ο πατέρας	γονήα (ο):
1111	γοργά	γουργά:
1112	γουλιά (η)	γουλία (α):
1113	γούνα (η)	γούνα (α):
1114	γουργουρίζω	γουργουρίζου:
1115	γούρνα (η)	γούρνα (α):
1116	γουρουνάκι (το)	κοσκούνι (το):
1117	γουρούνι (το)	χιουρί (το):
1118	γοφός (ο)	εγγοφό (ο):
1119	γράμμα (το)	γράμμα (το):
1120	γραμματική (η)	γραμμακιτζή (α):
1121	γραφή (η)	γραθή (α):
1122	γράφω	γράφου:
1123	γρήγορα	ογλήγορα:
1124	γριά (η)	γρήα (α):
1125	γροθιά (η)	γροτία (α):
1126	γρόνθος (ο) , χούφτα	γρότε (ο):
1127	γρυλλιζω	κουίζου:
1128	γυαλί (το)	γυαλί (το):
1129	γυμνός (ο)	άρκανε (ο):
1130	γυμνός (ο)	γυμνέ, ά, έ (ο):
1131	γυμνοσάλιαγκας (ο)	βείλε (ο):
1132	γυμνοσάλιαγκος (ο)	δείλε (ο):
1133	γυμνώνω	γυμνούκου:
1134	γυναίκα (η)	γουναίκα (α):
1135	γυναίκα με φρύδια σαν γαϊτανι (η)	γαϊτανοφσύδα (α):
1136	γυναίκα σπάταλος (η)	ξεδρεμελιουρώ (α):
1137	γυναίκα χονδροειδεστάτη και αποτομη (η)	δρογγάρα (α):
1138	γυρίζω	γιουρίζου:
1139	γύρος (ο)	γιούρε (ο):
1140	γύρος της σήτας (ο) , κρισάρα	βεζία (α):
1141	γύψος (ο)	γύψε (ο):
1142	γωνιά (η)	γωνία (α):
1143	γωνία (η)	αγκωνή (α):
1144	δάγκαμα (το)	κάτσιμα (το):
1145	δαγκώνω , μασάω , τρώω	κατσίνου:
1146	δάγκωσα	εκατσήκα:
1147	δαδί (το)	δαδί (το):
1148	δαδί (το)	ιδαϊδι (το):
1149	δάκρυ (το)	δάκρυ (το):
1150	δακρύζω	δακρύζου:
1151	δάκτυλο (το)	δάτυλε (ο):
1152	δαμασκηνιά (η)	δαμασκουλία (α):
1153	δαμάσκηνο (το)	δαμάσκουλε (το):
1154	δανείζω	δανείνδου:
1155	δαρμένος (ο)	ροκοδαρτέ,-ά,-έ (ο):
1156	δαρμένος (ο) , χτυπημένος	δαρτέ (ο):
1157	δάσκαλος (ο)	δάσκαλε (ο):
1158	δάσος (το)	δάσι (το):
1159	δασωμένος (ο)	δασουτέ (ο):
1160	δάφνη (η)	αφρία (α):
1161	δάφνη (η)	λαφρία (α):
1162	δαφνοκούκουτσο (το)	δαφνοελία (α):
1163	δαχτυλήθρα (η)	δαχκυλήθρα (α):
1164	δαχτυλίδι (το)	δακυλίδι (το):
1165	δαχτυλίδι των αρραβώνων (το)	βεργέτα (α):
1166	δειλιάζω	δειλιάζου:
1167	δειλινό (το)	δειλινέ (το):
1168	δειλός (ο)	δειλέ (ο):
1169	δείπνος (ο)	δείπινε (ο):
1170	δειπνώ	δειπινού:
1171	δείχνω	δενάχου:
1172	δεκανίκι (το)	δοκανίτζι (το):
1173	δεκαριά (η)	δεκαρία (α):
1174	δεκατίζω	δεκακίζου:
1175	Δεκέμβριος (ο)	δετζέμπρι (ο):
1176	δέμα (το)	δέμα (το):
1177	δεμάτι (το)	δεμάκι (το):
1178	δεν	ώ:
1179	δεν είμαι	ωμ =ώνι:
1180	δεν είναι	ούνι:
1181	δεν έχω χρήματα , ασήμωτος	ασήμουτε (ο):
1182	δεν ήσαν	ούγκι:
1183	δεν ξεκουράστηκε	αστάλιαστε (ο):
1184	δενδρογαλιά (η)	δενδρογαλία (α):
1185	δέντρο (το)	δεντζικό (το):
1186	δέντρο γάβρος (το)	γάβρε (ο):
1187	δεντρομολόχα (η)	δενδρομόχα (α):
1188	δένω	δεΐνου:
1189	δεξιά	δεξιά:
1190	δέρμα βοδιού (το)	βουϊοπέτσι (το):
1191	δέρνομαι , κτυπιέμαι	σαϊχούμενε:
1192	δέρνω	σαΐχου:
1193	δέρνω , χτυπώ	δέρου:
1194	Δέσποινα (η) , Παναγία	Δέσποινα (α):
1195	δεσπότης (ο)	δεσπόκη (ο):
1196	δευτέρα (η)	δεύτερα (α):
1197	δεύτερος (ο)	δεύτερε (ο):
1198	δέχομαι	δεχούμενε:
1199	δήθεν	τάχα:
1200	Δήμητρα (η)	Δηνητρού (α):
1201	Δημήτρης (ο)	Δηνήτρη (ο):
1202	δια	για:
1203	διαβάζω , αναγινώσκω	ζβαΐχου:
1204	διάβασα	εβζαΐα:
1205	διάβαση (η)	γιάβα (το):
1206	διάβαση (η)	διάβα (το):
1207	διαβασμένος (ο) , μορφωμένος	ζβαϊστέ (ο):
1208	διαβάτης (ο)	γιαβάτα (ο):
1209	διαβολιά (η) , ζαβολιά	διαβολία (α):
1210	διάβολος (ο)	διάβολε (ο):
1211	διάζομαι	ασσούμενε:
1212	διάθεση (η)	διάθεση (α):
1213	διαθήκη (η)	διαθήτζη (α):
1214	διαιρώ	διαιρού:
1215	διάκονος (ο)	διάκο (ο):
1216	διακρανίζω	διακριανίζου:
1217	διακρίνω	διακρίνου:
1218	διάκριση (η)	διάκριση (α):
1219	διαλαλώ	διαού:
1220	διαλέγω	ζαλέχου:
1221	διάλεξα	εζαλέα:
1222	διαμαντένιος (ο)	γιαμαντένιε (ο):
1223	διαμάντι (το)	γιαμάγκι (το):
1224	διαμοιράζω	διαμεράχου:
1225	διαπόμπευση (η)	πογκή (α):
1226	διαπραγματεύομαι	προξενέγγου:
1227	διαρρέω , τρέχω	πρέου:
1228	διάρροια (η)	διάροια (α):
1229	διάρροια (η) , τίλημα	τσίρλα (α):
1230	διασκεδάζω , το ρίχνω έξω	ξεδουκούμενε:
1231	διάστρα (η) , το μέρος όπου διαζόμαστε το στημόνι για την ύφανση	ασσίσα (α):
1232	διαστρέφω	διαστρέφου:
1233	διαταγή (η)	διαταγή (α):
1234	διατάζω	διατάσσου:
1235	διαφεντεύω	αφεντέγγου:
1236	διαφεντεύω	διαφεντέγγου:
1237	διαφορετικός (ο)	διαφορετικό (ο):
1238	διαφορετικός (ο) , καλύτερος	άτερε (ο):
1239	δίδυμα	ζυμαρικά:
1240	Διήγημα	αφήγημα (το):
1241	διηγούμαι	διηγικούμενε:
1242	διηθώ , διυλίζω , σουρώνω	ασού:
1243	δίκαιος (ο)	δίτζαιε (ο):
1244	δικαιώνω	διτζαιούκου:
1245	δικέλι (το)	δικέλι (το):
1246	δικός (ο)	δικό (ο):
1247	δικράνι (το)	διακριάνι (το):
1248	δίνω	δίου:
1249	διορθώνω	διορθούκου:
1250	διορίζω	διορίζου:
1251	διόσμος (ο)	ηδυάσμο (ο):
1252	δίπλα	δίπα:
1253	δίπλα (η) , τσακώνικο γλυκό	δίπα (α):
1254	διπλούς κόπανος (η)	δικοπάνα (α):
1255	διπλώνω	διπρούκου:
1256	δισέγγονος (το)	διγγόνι (το):
1257	δίσκος (ο)	δίσκο (ο):
1258	διστάζω	διστάζου:
1259	διχόνοια (η)	διχόνοια (α):
1260	δίχτυ (το)	δίχτυ (το):
1261	δίχτυ της αράχνης (το)	αραχνία (α):
1262	δίχως	δίχως:
1263	δίψα (η)	δίψα (α):
1264	διψώ	διψού:
1265	διψώ φοβερά	πασπαλίου:
1266	διωρία (η)	διωρία (α):
1267	διώχνω	μπλέγγου:
1268	διώχνω ζώα , προγκάω	προντζίχου:
1269	δόκανο (το)	δόκανε (το):
1270	δοκάρι (το)	δοκάρι (το):
1271	δοκιμάζω	δοτζιμάζου:
1272	δοκιμή (η)	δοτζινή (α):
1273	δολιεύομαι , σκέφτομαι πονηρά, δόλια	δολιεγγούμενε:
1274	δόλιος (ο)	δόλιε (ο):
1275	δόλος (ο)	δόλε (ο):
1276	δόντι (το)	όντα (ο):
1277	δόξα (η)	δόξα (α):
1278	δοξάζω	δοξάζου:
1279	δοξάρι (το)	δοξάρι (το):
1280	δόση (η)	δόση (α):
1281	δουλειά (η)	δουλεία (α):
1282	δουλευτής (ο)	δουλευκή (ο):
1283	δουλεύτρα (η)	δουλεύτρα (α):
1284	δουλεύω	δουλέγγου:
1285	δράκος (ο)	δράκο (ο):
1286	δρασκελιά (η)	αδρατζελία (α):
1287	δρεπάνι (το)	δραπάνι (το):
1288	δρεπάνι (το)	ξαλί (το):
1289	δρόμος (η)	πορεία (α):
1290	δρόμος με στροφές (η) , στροφές	αναγανία (α):
1291	δροσερός (ο)	βασερέ (ο):
1292	δροσερός (ο)	δροσερέ (ο):
1293	δροσιά (η)	δροσιά (α):
1294	δροσιζω	δροσίζου (α):
1295	δύναμη (η)	δένανη (α):
1296	δυναμώνω	δεναμούχου:
1297	δυναμώνω , αυξάνομαι	συδούκου και συδίου:
1298	δυνατή πορδή (η)	πούνδακα (ο):
1299	δυνατός (ο) , ισχυρός	δενατέ, ά, έ (ο):
1300	δυνατός κρότος (ο)	βρόντε (ο):
1301	δύο	δύου ή δυ΄:
1302	δυόσμος (ο)	δυάσμο (ο):
1303	δυσαρεστούμαι	βαζυγκονίζου:
1304	δύσβατος (ο)	δύσβατε (ο):
1305	δυσεντερία (η)	λυσεντερία (α):
1306	δύση (η)	δύση (α):
1307	δύση του ηλίου (η)	κάγγιουμα (το):
1308	δυσκινησία (η)	νώθα (α):
1309	δυσκολεύω	δυσκολέγγου:
1310	δυσκολία (η)	δυσκολία (α):
1311	δύσκολος (ο)	δύσκολε (ο):
1312	δυστυχής (ο)	δύστυχο (ο):
1313	δυστυχής (ο) , έρημος	άραχνε (ο):
1314	δυστυχία (η)	δυστυχία (α):
1315	δυστυχισμένος (ο)	δυστυχιστέ (ο):
1316	δυστυχώ	δυστυχού:
1317	δύω	δύου (α):
1318	δώδεκα	δώδεκα:
1319	δωρεά (η)	δωρά (α):
1320	δώσω	δου:
1321	εάν	αν:
1322	εαυτός	εαυτέ (ο):
1323	έβαλα	εβαλήκα:
1324	έβαψα	εβάβα:
1325	έβγαλα	εμπαλήκα:
1326	εβδομάδα (η)	εβδιμά (α):
1327	εβδομήντα	εβδομήντα:
1328	έβδομος (ο)	έφτατε (ο):
1329	έβρασα	εβρά:
1330	έβρεξα	εβρέα:
1331	έβρισα	εβρία:
1332	εγγονή (η)	έγγονε (α):
1333	εγγόνι (το)	εγγόνι (το):
1334	εγγονος (ο)	έγγονε (ο):
1335	εγγυητής (ο)	εγγυητή (ο):
1336	εγγυητής (ο)	νδζουκή (ο):
1337	εγγυώμαι	εγγυϊκούμενε:
1338	εγγυώμαι	νδζουκούμενε:
1339	έγεινα	ενάμα:
1340	έγινα καλά (το)	εγιάγκα:
1341	εγκαινιάζω	εγκαινιάζου:
1342	εγκάρδιο ξύλο του εργαλειού (το)	γκαρδιόκαλε (το):
1343	εγκαταλειμμένος , αφημένος	αφητέ, -ά, -έ (ο):
1344	εγκαταλελειμένος (ο)	έρμο (ο):
1345	έγκυος (η)	απόκαλε (α):
1346	έγλειψα	ελεία:
1347	έγνεσα	ενέκα:
1348	εγνώρισα	ενοιρία:
1349	εγώ	εζού:
1350	έδειξα (η)	εδενά:
1351	έδειρα	εδάρκα:
1352	έδειρα	εσαΐα:
1353	έδυσα	εδούκα:
1354	εδώ	ωγί:
1355	έδωσα	εδούκα:
1356	έζεψα	εζεύα:
1357	έζησα	εζήκα:
1358	έθρεψα	εσέβα:
1359	είδα	εοράκα:
1360	είδος αχλαδιού (το)	βουκιουραχρά (α):
1361	είδος βιολιού (το)	λύρα (α):
1362	είδος ελιάς	λειανομάνακο (το):
1363	είδος ελιάς (η)	μυρολία (α):
1364	είδος κλήματος (το)	φτατζούλι (το):
1365	είδος κρασιού (το) , κρασί από τα σταμφύλια	στροφυλιά (α):
1366	είδος μασσιάς (η)	κλειδοκόπανε (ο):
1367	είδος μεγαλόσωμης ακρίδας που ζει μοναχικά (το)	βρούχο (ο):
1368	είδος μικρόυ βλίτου (το)	ονόβλιτε (το):
1369	είδος πυκνής ραφής (το)	γαζί (το):
1370	είδος σκουληκιού	πέτακα (ο):
1371	είδος φυτού (το)	μέλεγος (ο):
1372	είδος φυτού , (η) , βότανο για ζώα	σκάρθη (α):
1373	είδος φυτού του Πάρνωνα (η)	χαμωλία (α):
1374	είδος χόρτου (το)	κοκαλία (α):
1375	είδωλο (το)	είδουλε (το):
1376	είθε , μακάρι	άμποτε:
1377	εικόνισμα (το)	εικόνα (α):
1378	εικοσαριά (η)	εικοσαρία (α):
1379	είμαι	ένι:
1380	είμαι μακριά , απουσιάζω	λειπέγγου:
1381	είμεθα	έμε:
1382	είναι	ένι:
1383	είναι	ίνι:
1384	είπα	επέκα:
1385	Ειρήνη (η)	Ερήνη:
1386	εις	σε:
1387	εις το έπακρον , στα άκρα	άπακρε:
1388	είσαι	έσσι:
1389	είσαστε	έταϊ:
1390	είστε	έτε (το):
1391	έκαμα να χολιάση	εχολιακούκα:
1392	έκανα	εμποίκα:
1393	έκαψα	εδάκα:
1394	εκδίκηση (η)	εγδίκησι (α):
1395	εκδικητής (ο)	εγδιτζηκή (ο):
1396	εκδικούμαι	εγδικούμενε:
1397	εκεί	οπά:
1398	εκεί , εκεί δα	όρπα:
1399	εκεί πέρα	παπέρε:
1400	εκείνο	έκεινι:
1401	εκείνος	ετήνε:
1402	εκείνος	έτηνερί:
1403	εκείνος να	ετηνερορή:
1404	έκλαψα	εβάκα:
1405	έκλεψα	εκρέβα:
1406	εκόπιασα	εκοκιά:
1407	εκούνησα	εσαλήκα:
1408	εκουρκούμιασα	ετσουτσουράκα:
1409	εκπίπτω , ξεπέφτω	ξεπέφου:
1410	εκποιώ , ξεκάμνω , ξεπουλώ	ξεποίου:
1411	έκτισα	εχκία:
1412	έκτος	έξατε:
1413	εκτυλίσσω , ξετυλίγω	ξεκυλίγου:
1414	έλα	έα:
1415	ελαιοτριβείον (το)	λιητριδείε (το):
1416	ελαιόφυλλο (το)	λιόφυο (το):
1417	έλατο (το)	έατε (ο):
1418	ελάττωμα (το)	ψεγάδι (το):
1419	ελάφι (το)	έαφο (α):
1420	ελαφρός αέρας (ο)	αέρι (το):
1421	ελαφρύνω	αφραίνου:
1422	ελαφρύς (ο)	αφρέ, -ά, έ (ο):
1423	ελάφρωμα (το)	άφρουμα (το):
1424	ελάχιστο (το) , το παραμικρό	ασπρού (το):
1425	ελεημοσύνη (η)	ελεημοσύνα (α):
1426	Ελένη (η)	Λένη (α):
1427	ελευθερία (η)	ελευτερία (α):
1428	ελεύθερος (ο)	ελεύτερε (ο):
1429	ελευθερώνω	ελευτερούκου:
1430	ελεύκανα	εχαλαίγκα:
1431	ελεώ	ελεού:
1432	έλθω	μόλου:
1433	ελιά (η)	ελία (α):
1434	ελιά (η)	μανάκι (το):
1435	έλιασα , άπλωσα στον ήλιο	ελιά:
1436	έλιωσα	ελιούκα:
1437	έλλειψη (η)	έλλειψη (α):
1438	ελλιπής (ο) , λειψανέβατος	λειψέ (α):
1439	ελπίδα (η)	ελπίδα (α):
1440	ελπίζω	ελπίζου:
1441	ελπίζω	ολπίζω:
1442	έλυσα	ελύκα:
1443	εμάτιασα	εψιλία:
1444	εμείς	εμούνανε:
1445	εμείς	ενεί:
1446	εμένα	ενίου:
1447	εμετός (ο)	τσίμημα (το):
1448	εμπάζω , βάζω κάποιον μέσα	μπαΐχου:
1449	εμπαιγμός (το) , κοροϊδία	ανάμπαισμα (το):
1450	έμπλαστρο (το)	μπάστρι (το):
1451	εμποδίζω , καθυστερώ	αλλικογκίζου:
1452	εμπόδιο (το)	εμπόδιε (το):
1453	εμπόδιο (το) , αντιστάτης	αγκιβάτα (ο):
1454	εμπόδιο (το) , η καθυστέρηση	αλλικόγκι (το):
1455	εμύρισα	ενυρία:
1456	ενάντιος (ο)	ενάντιε (ο):
1457	ενάρετος (ο)	ενάρετε (ο):
1458	ένδυμα (το)	όγγιουμα (το):
1459	ενθύμημα (το)	θύνημα (το):
1460	ενθυμίζω	θυνίχου:
1461	εννέα (το)	ενία (το):
1462	εννιάμερα	εννιάϊμερα:
1463	έννοια (η)	έννοια (α):
1464	εννοώ , καταλαβαίνω	νοιούκου:
1465	ενοικιάζω	νοιτζιάζου:
1466	ενοίκιο (το) , νοίκι	νοίτζι (το):
1467	ενόχληση (η)	ενόχλησι (α):
1468	ενόχληση (η)	όχλησι (α):
1469	εντολή (η)	εντολή (α):
1470	έντομο με έντονα δυσάρεστη μυρουδιά (το)	βρωμούσα (α):
1471	έντονη βροχή (η)	ριπάδι (το):
1472	εντόσθια	έγκατα:
1473	εντόσθια	εντόσθια:
1474	ενώνω	ενούκου:
1475	ένωση (η)	ένωση (α):
1476	εξαγοράζω	εξαγοράνου:
1477	εξαγοράζω	ξαγοράνου:
1478	εξαίρετος (ο)	εξαίρετε (ο):
1479	εξαλείφω	εξαλείφου:
1480	εξάμβλωσα , έκανα έκτρωση	ετσαμπρούκα:
1481	έξανα	ετσάγκα:
1482	εξαπολύω	ξαποού:
1483	εξαπτέρυγο (το)	ξεφτέρι (το):
1484	εξάρτημα του αργαλιού	αγκί (το):
1485	εξαφανίζω , βγάζω τελείως	απομπάνου:
1486	εξαφανίζω , κρύβω	απομπάνου:
1487	έξαψη (η)	έξαψι (α):
1488	έξαψη (η) , καούρα στο στομάχι	έγκαψι (α):
1489	εξέκρουσα , εκτίναξα	ετσικρούκα:
1490	εξεμώ,ξερνάω , εμώ , ξερνώ	τσιμού:
1491	εξετάζω	εξετάζου:
1492	εξέταση (η)	εξέταση (α):
1493	εξεφλούδισα	ελέβα:
1494	εξήγηση (η)	εξήγηση (α):
1495	εξηγώ	εξηγού:
1496	εξημερώνω	ημερέγγου:
1497	έξι	έξε:
1498	εξίμησι (η)	εξέμισε:
1499	έξοδα της ταφής	θανακίτζια:
1500	εξοδευτής (ο)	ξοδευκή (ο):
1501	έξοδο (το)	έξοδε (το):
1502	εξολοθρεύω	ξολοθρέγγου:
1503	εξοπλισμός (ο) , αρματωσιά	αρμάτουμα (το):
1504	εξοπλισμός (ο) , αρματωσιά	αρματουσία (α):
1505	εξορία (η)	εξορία (α):
1506	εξορίζω	εξορίζου:
1507	εξουσία (η)	εξουσία (α):
1508	εξουσιάζω	εξουσιάζου:
1509	εξυγιαίνω , αναρρώνω	ξεγιερέγγου:
1510	έξυπνος (ο)	έξυπνε (ο):
1511	έξυπνος (ο)	νοητέ -ά -έ (ο):
1512	έξυσα	ετσούκα:
1513	έξω	τάτσου:
1514	έξω τοίχος (ο)	ξώτοιχο (ο):
1515	εξώστης (ο)	ξώστη (ο):
1516	εξωτικό (το)	ξωκικό (το):
1517	έπαινος (ο)	έπαινε (ο):
1518	επαινώ	επαινού:
1519	επαινώ	παινέγγου:
1520	έπαιξα	επαιζάκα:
1521	επειδή	επειδή:
1522	έπειτα , ύστερα , επομένως	απέ:
1523	έπεσα	ετσιτά:
1524	έπηξα	επά:
1525	επιδέξιος	επιδέξιε:
1526	επιδερμίδα (η) , τσίπα , ντροπή (μεταφορικά)	τζέπα (α):
1527	επιζώντας (ο)	αποδέλοιπε (ο):
1528	επιθυμία (η)	επιθυμία (α):
1529	επιθυμώ (η)	επιθυμού (α):
1530	επικρατώ , βασιλεύω	βασιλέγγου:
1531	επιμέλεια (η)	επιμέλεια (α):
1532	επιμελούμαι	επιμελικούμενε (α):
1533	επιούσιος (ο)	επιούσιε (ο):
1534	επιπόλαιος (ο)	αστσέφτε (ο):
1535	επισημαίνω , σημαδεύω	σημαδέγγου:
1536	επιστάτης (ο)	επιστάτα (ο):
1537	επιστάτης (ο)	παραστάτα (ο):
1538	επιστολή (η)	επιστολή (α):
1539	επιτήδειος (ο) , επιδέξιος	επιτήδειε (ο):
1540	επίτηδες	ξάργου:
1541	επιτηδεύομαι (ο)	επιτηδεγγούμενε:
1542	επιτήδιος κλέπτης (ο)	κουτζουλέκη (ο):
1543	επίτροπος εκκλησίας (ο)	επίτροπο (ο):
1544	επιτυγχάνω	επιτυχαίνου:
1545	επιφώνημα λύπης σε μοιρολόγια	ουνούβου:
1546	έπλασα	επρά:
1547	έπλυνα	εκρία:
1548	έπνιξα	επρία:
1549	επτά (το)	εφτά (το):
1550	έπτυσα	εφκύα:
1551	εραστής (ο) , ερωμένος	καύκο (ο):
1552	εργάζομαι , δουλεύω	εργασκούμενε:
1553	εργασία (η)	εργασία (α):
1554	εργαστήρι (το)	εργαστζήρι (το):
1555	εργάτης (ο)	εργάτα (ο):
1556	εργατικός (ο)	καματερέ (ο):
1557	ερημιά (η)	ερηνία (α):
1558	έρημος (η)	έρημο (α):
1559	ερημώνω	ερημούκου:
1560	έριξα	εξερία:
1561	ερμηνεύω , οδηγώ , συμβουλεύω	οργηνέγγου:
1562	έρπης των χειλιών (ο)	φάγουσα (α):
1563	έρραψα	εσάβα:
1564	έρχομαι	εμπαρίου=ένι παρίου:
1565	έρωτας (ο)	έρωτα (ο):
1566	ερώτημα (το)	ρώκημα (το):
1567	ερώτηση (η)	ερώκηση (α):
1568	ερωτώ	ρωτού:
1569	εσάς	νιούμου:
1570	εσείς	εμού:
1571	εσένα	ετίου:
1572	έσκασα	εκρά:
1573	έσμιξα	εζινία:
1574	εσοδεύω	σοδέγγου:
1575	έσπασα το πόδι μου	εκατσοποΐα:
1576	εσπερινός (ο)	επερινέ (ο):
1577	εσπερινός-η-ο (ο) , χθεσινός	περινέ-α-ε (ο):
1578	έστριψα	εσούβα:
1579	εσύ	εκιού:
1580	έσυρα	εσούγκα:
1581	έσφαξα	εθύκα:
1582	εταίριασα	εταιρά:
1583	έταξα	ετάμα:
1584	ετίμησα	εκιμάκα:
1585	ετίναξα	εκρούκα:
1586	ετοιμάζω	ετοιμάζου:
1587	ετοιμασία (η)	ετοιμασία (α):
1588	έτοιμος (ο)	έτοιμο (ο):
1589	έτρεμα	ετσεμάκα:
1590	έτρεξα	ετσαχίκα:
1591	έτριξα	ετρία:
1592	έτριψα	ετσίβα:
1593	ετρύγησα	ετσυγήκα:
1594	έτσι	έτρου:
1595	ευαγγέλιο (το)	βαντζέλιε (το):
1596	ευαγγελίστρια (η)	Βαντζελίστρα (α):
1597	ευγένεια (η)	ευγένεια (α):
1598	ευγενής (ο)	ευγενή (ο):
1599	Ευγενία (η)	Βγενού (α):
1600	ευδαιμονία (η)	ευδαιμονία (α):
1601	ευεργετώ	ευεργετού:
1602	ευεργισία (η)	ευεργεσία (α):
1603	ευθυμία (η)	ευθυμία (α):
1604	εύθυμος (ο)	εύθυμο (ο):
1605	ευθύς (ο)	ευτύς (ο):
1606	ευλάβεια (η)	ευλάβεια (α):
1607	ευλαβής (ο)	ευλαβή (ο):
1608	ευλογητός (ο)	ευλογητέ (ο):
1609	ευλογία (η)	ευλογία (α):
1610	εύλογος (ο)	εύλογο (ο):
1611	ευλογώ	ευογού:
1612	ευνούχος (ο) , μουνουχισμένος	μουνούχο (ο):
1613	ευπρέπεια (η)	ευπρέπεια (α):
1614	ευπρεπίζω	ευπρεπίζου:
1615	ευπρεπισμένος (ο)	ευπρεπιστέ (ο):
1616	εύρημα (το)	εύρεσμα (το):
1617	Ευριάς περιοχή του Λεωνιδίου (ο)	Ευρήα (ο):
1618	ευτυχία (η)	ευτυχία (α):
1619	ευτυχισμένος (ο)	ευτυχιστέ (ο):
1620	ευφραίνω , τέρπω	ευφραίνου:
1621	ευφροσύνη (η)	ευφροσύνη (α):
1622	ευχαρίστηση (η)	ευχαρίστηση (α):
1623	ευχαριστώ	ευχαριστού:
1624	ευχή (η)	ευτζή (α):
1625	εύχομαι	ευτζικούμενε:
1626	ευωδία (η)	ευωδία (α):
1627	έφαγα	εφαήκα:
1628	εφαρπάζω , παίρνω με τη βία κάτι	απαυράχου:
1629	έφερα	ενέγκα:
1630	έφθασα	εσούκα:
1631	εφιάλτης (ο)	μώρα (α):
1632	εφοβήθηκα	εφοζάμα:
1633	εφόβισα	εφοζαΐα:
1634	εφόρεσα	εφορέκα:
1635	έφρυξα	εφρύα:
1636	εφτάζυμος (ο)	εφτάζυμο (το):
1637	εφτάψυχος (ο)	εφτάψουχο (ο):
1638	έφτιαξα	εφκιάκα:
1639	έφυγα	εφύγκα:
1640	εφύλαξα	εφυά:
1641	εφύσησα	εφουσάκα:
1642	εφώτισα	εφουκία:
1643	εχάλασα	εχάκα:
1644	έχασα	εχάκα:
1645	έχεσα	εχέα:
1646	εχθρός (ο)	εχτρέ (ο):
1647	εχόρτασα άλλον	εχονταΐα:
1648	εχόρτασα εγώ	εχοντάκα:
1649	έχω	έχου:
1650	έχω μεγάλη ορμή για βλάστηση	φαρσέγγου:
1651	έχω στεναχώρια , φούσκωμα	αγκουσεγγούμενε:
1652	έχων αραιές ρώγες (ο)	αζόρρωγο (ο):
1653	έψαξα	εκουνία:
1654	έψαξα	εψαφήκα:
1655	εψήλωσα	εψεούκα:
1656	έψησα	εφτάκα:
1657	έως μέχρι	ώς:
1658	ζαβός (ο) , στρεβλός	ζαβό (ο):
1659	ζακέτα γυναικία (το)	ζιπούνι (το):
1660	ζάλη (η)	ζάλη (α):
1661	ζαλιά (η)	πορούμα (α):
1662	ζαλίζω	ζαλίζου:
1663	ζαλίζω , θαμπώνω , ναρκώνω	αποκαρούκου:
1664	ζάλωμα (το) , φόρτωμα	ζάουμα (το):
1665	ζαλώνω	ζαούκου:
1666	ζαρώνω , κουλουριάζομαι	κιουκιουρίου:
1667	ζαρώνω , μαζεύομαι από το κρύο , κρυώνω πολύ	τσουτσουρίου:
1668	ζαρώνω , ρυτιδώνω	ζαρούκου:
1669	ζάχαρη (η)	ζάχαρι (α):
1670	ζαχαρώνω	ζαχαρούκου:
1671	ζαχαρωτό (το)	ζαχαρουτέ (το):
1672	ζβαρνίζω	ζβαρνίζου:
1673	ζεσταίνομαι , πυρώνομαι	κυρουκούμενε:
1674	ζεσταμένο κεραμίδι (το)	δήσαλε (ο):
1675	ζέστανα	εσονία:
1676	ζεστασιά (η)	κύρα (α):
1677	ζέστη (η)	καΐα (α):
1678	ζέστη (η)	σόμαση (α):
1679	ζεστή στάχτη (η)	χώβολη (α):
1680	ζέστη,στάχτη (η)	χώστρα (α):
1681	ζευγαρώνω	ζευγαρούκου:
1682	ζεύγλα (ξύλινο κολάρο) (η)	ζεύα (α):
1683	ζευγολάτης (ο)	ζευγάτα (ο):
1684	ζεύγος (το)	ζευγάρι (το):
1685	ζεύγω	ζέγγου:
1686	ζηλεύω	ζηλλέγγου:
1687	ζήλια (η)	ζήλια (α):
1688	ζηλότυπος (ο)	ζηλιάρη (ο):
1689	ζημιά (η)	ζηνία (α):
1690	ζημιώνω	ζηνιούκου:
1691	ζητιάνα (η)	διακονιάρα (α):
1692	ζητιανεύω	διακονίζου:
1693	ζητιανεύω	πενητέγγου:
1694	ζητιάνος (ο)	διακονιάρι (ο):
1695	ζητώ	ζητού:
1696	ζητώ , γυρεύω , απαιτώ	καράχου:
1697	ζιζάνιο (το)	ζιζάνιε (το):
1698	ζιζάνιο (το)	ήρα (α):
1699	ζουμερός (ο)	ζουμερέ (ο):
1700	ζουμί (το)	ζουνί (το):
1701	ζουνάρι (το)	ζουνάρι (το):
1702	ζουπίζω , εκθλίβω	μουκρούνου:
1703	ζοχάδες	ζοχάδε:
1704	ζοχός (ο)	ζογκό (ο):
1705	ζυγαριά (η)	ζυγαρία (α):
1706	ζυγίζω	ζυγίζου:
1707	ζυγός (ο)	ζυγό (ο):
1708	ζυγώνω , πλησιάζω	ζυγούκου:
1709	ζυμάρι (το)	ζυμάρι (το):
1710	ζυμαρικά	ζεμαρικά:
1711	ζυμαρικό (το)	ζεμαρικό (το):
1712	ζύμωμα (το)	ζύμουμα (το):
1713	ζυμώνω	ζυμούνου:
1714	ζώ	ζού:
1715	ζωγραφίζω	ζωγραφίζου:
1716	ζωγράφος (ο)	ζωγράφο (ο):
1717	ζωή (η)	ζωή (α):
1718	ζώνη (η)	ζώστρα (α):
1719	ζωντανεύω	ζωντανέγγου:
1720	ζωντανός (ο)	απένατε (ο):
1721	ζωντανός (ο)	ζωντανέ (ο):
1722	ζώνω	σεγγιούκου:
1723	ζώο (το)	ζο (το):
1724	ζωύφιο (το) , μεταφορικά λέμε και τους πονηρούς	ζούδι (το):
1725	ζωύφιον (το)	ζουζουλάτσι (το):
1726	η αποβολή (το)	τσάμπρουμα (το):
1727	η βελόνα (η)	τσαθία (α):
1728	ηγουμένισσα (η)	ηγουμένισσα (α):
1729	ηγούμενος μοναστιρίου (ο)	ηγούμενε (ο):
1730	ήθος (το)	ήθι (το):
1731	ηλιάζω	λιάζου:
1732	Ηλίας (ο)	Λία (ο):
1733	ηλιόλουστο δωμάτιο (το)	λιακουτέ (το):
1734	ήλιος (ο)	ήλιε (ο):
1735	ήμασταν	έμαϊ:
1736	ημερομήνια	μερονήνια:
1737	ημερονύκτιο (το)	μερόνιουτε (το):
1738	ήμερος (ο)	ήμερε (ο):
1739	ημερών	ναμερού:
1740	ημερώνω	μερούκου:
1741	ήμουν	έμα:
1742	ήπια	εγκίκα:
1743	ήρθα	εκάνα:
1744	ήσαν	ήγκι:
1745	ήσουν	έσα:
1746	ησυχία (η)	ησυχία (α):
1747	ήσυχος (ο)	ήσυχο (ο):
1748	ήταν	έκη:
1749	ήχος (ο)	αχό (ο):
1750	ήχος (ο)	ήχο (ο):
1751	θα πάω	θα ζάου:
1752	θάβω	τάφου:
1753	θάλασσα (η)	θάσσα (α):
1754	θαλασσινός (ο)	θασσιανέ (α):
1755	θάμπωμα (το)	θάμπουμα (το):
1756	θαμπώνω	θαμπούκου:
1757	θανατικό (το)	θανακικό (το):
1758	θάνατος (ο)	θάνατε (ο):
1759	θανατώνω	θανατούκου:
1760	θανατώνω ένα ζώο	ψοφαΐχου:
1761	θαραλέος (ο)	θαρετέ (α):
1762	θάρρος (το)	θάρι (το):
1763	θαύμα (το)	θάμα (το):
1764	θαυμάζω	θαυμάζου:
1765	θέαμα (το) , όραμα	όραμα (το):
1766	θεία (η)	τσεία (α):
1767	θείος (ο)	τσείε (ο):
1768	θέλημα (το)	θέλημα (το):
1769	θέληση (η)	θέλησι (α):
1770	θέλοντες	θέντε:
1771	θέλω	θέου:
1772	θεμέλιο (το)	θεμέλι (το):
1773	θεμελιώνω	θεμελιούκου:
1774	θεός (ο)	θεό (ο):
1775	θερίζω , μεταφορικά σκοτώνω,εξοντώνω,φονεύω	σερίνδου:
1776	θεριστής (ο) , ο Ιούνιος	σερική (ο):
1777	θερμαίνω	λεχούκου:
1778	θερμαίνω , ζεσταίνω	σονίχου:
1779	θερμόχορτο (το)	κιαμόχοντε (το):
1780	θέρος (το) , θερισμός	σέρι (το):
1781	θεωρία (η)	θωρία (α):
1782	θηκάρι (το)	θηκάρι (το):
1783	θήκη (η)	θήτζη (α):
1784	θηλάζω	σηλίνδου:
1785	θηλιά (η)	θελεία (α):
1786	θηλιά στο στημόνι (ο)	νιτάρι (το):
1787	θηλυκό γαϊδούρι (το)	γαΙδάρα (α):
1788	θηλυκός -ιά -ό (ο)	σηλυκό -ά -ό (ο):
1789	θημωνιά (η)	θεμωνία (α):
1790	θημωνιάζω	θεμωνιάζου:
1791	θημωνοτόπι (το)	θεμωνοτόκι (το):
1792	θηριακώνω	θερακούκου:
1793	θηρίο (το)	θερίε (το):
1794	θλίβομαι	θλιβούμενε:
1795	θολός (ο)	θελέ (ο):
1796	θόλωμα (το)	θέουμα (το):
1797	θολώνω	θεούκου:
1798	θολώνω , βουρκώνω	βουρκούκου:
1799	θόλωσα	εθεούκα:
1800	θόρυβος (η)	ταραχή (α):
1801	θόρυβος της λαβής μεταλλικού σκεύους (ο)	αρβάλισμα (το):
1802	θορυβώ	αρβαλίζου:
1803	θρέψιμο (το) , το μεγάλωμα	σέψιμο (το):
1804	θρηνολογώ	θρηνογού:
1805	θρήνος (ο)	θρήνε (ο):
1806	θρηνώ	θρηνού:
1807	θρησκεία (η)	θρησκεία (α):
1808	θρόνος (ο)	θρονί (το):
1809	θρούμπη (το)	σύγγη και σρύγγη (α):
1810	θρούμπι (η)	ορύγγι (α):
1811	θρούμπι (το)	θρύγγι (το):
1812	θύελλα (η) , ταραχή , θόρυβος	αντάρα (α):
1813	θυμάρι (το)	θυμάρι (το):
1814	θυμιατίζω	θυνιακίζου:
1815	θυμιατό (το)	θυνιατέ (το):
1816	θυμώνω	θυμούκου:
1817	θυννειώτικο (ψάρι) (το)	θυννιώτσιχο (το):
1818	θυρίδα (η)	θιουρίδα (α):
1819	θυσία (η)	θυσία (α):
1820	θυσιάζω	θυσιάζου:
1821	Θωμαϊς (η)	Θωμαϊ (α):
1822	Ιανουάριος (ο)	Γεννάρι (ο):
1823	ιατρικό (το)	γιατρικό (το):
1824	ιδέα (η)	ιδέα (α):
1825	ίδιος (ο)	ίδιε (ο):
1826	ιδού	ορή:
1827	ιδρώνω	δρούνου:
1828	ιδρώτας (ο)	ίδρουτα (ο):
1829	ιδρωτσίλα (η) , ιδρώτας	ρινήτα (α):
1830	Ιερά μονή Έλωνη (η)	Έουνη (α):
1831	ιερεύς (ο)	ιερέα (ο):
1832	ικανοποίηση (η) , η ευχαρίστηση	αρεστσία (α):
1833	Ιούλιος (ο) , αλωνάρης	αωνάρι (α):
1834	ιππεύτρια (η) , αυτή που καβαλάει τον άντρα της	αγροΐστρα (α):
1835	ισιάζω , σιάζω , συγυρίζω	σάζου:
1836	ίσιωμα (το)	ίσουμα (το):
1837	ίσκα (η)	ίσκα (α):
1838	ίσκιος (ο) , σκιά	απότζα (α):
1839	ισχνός (ο) , αδύνατος , στεγνός	στεγνέ,-ά,-έ (ο):
1840	ίσως	ίσως:
1841	ιτέα (η) , ιτιά	ετία (α):
1842	καβαλικέυω , ιππέυω , αναρριχώμαι	αγροΐζου:
1843	καβαλικέυω , ιππέυω , αναρριχώμαι	αγροΐζου:
1844	καβαλικεύω , ξεπεζεύω	πεζέγγου:
1845	καβουράκι (το)	καβούρι (το):
1846	κάβουρας (ο)	κάβουρα (ο):
1847	καβουρδίζω	φρύζου:
1848	καβουρομάνα (η)	καβουρομάνα (α):
1849	κάδος προς άντληση υδάτων (ο)	ιμάνι (το):
1850	καζανάκι (το)	καζανάτζι (το):
1851	καζάνι (το)	καζάνι (το):
1852	καζάνι (το) , σκάφη	κούβελε (ο):
1853	καζμάτσι (το)	καϊμάτζι (το):
1854	καημένος (ο)	καϊμένε (ο):
1855	καθαρίζω	καθερίζου:
1856	καθαρίζω , παστρεύω	παστρέγγου:
1857	καθαρός	παστρικό-ά-ό:
1858	καθαρός (ο)	καθαρέ (α):
1859	καθαρτικό (το)	καθαρκικό (το):
1860	κάθε	κάθε:
1861	κάθε μη λευκό άνθος	λαλούδι (το):
1862	κάθε σάπιο πράγμα (το)	σαπραΐα (α):
1863	καθημερινός (ο)	καθημερινέ (α):
1864	καθισμένος (ο)	κασήμενε,-ένα,-ενε (ο):
1865	κάθομαι	κατσαίνου:
1866	κάθομαι	παρακασήμενε:
1867	κάθομαι σε απάγκιο , στέκω σε απάνεμο μέρος	απαντζάζου:
1868	καθρέπτης (ο)	καθρέφτα (ο):
1869	καθυστέρηση (η) , η βραδύτητα	άργητα (α):
1870	και	τσε:
1871	καΐκι (το)	καΐτζι (το):
1872	καϊμός (ο)	καϊμός (ο):
1873	καινούργιος	τζινούρτζε:
1874	καιρός (ο) , χρόνος , άνεμος	τζαιρέ (ο):
1875	καίω	δαίσου:
1876	κακανίζω	κακαρίζου:
1877	κακαρέλι (το)	κακαρέλι (το):
1878	κακαρώνω , μένω ξερός , αποθνήσκω έξαφνα	κακαρούνου:
1879	κακή θεία (η)	κακοτσεία (α):
1880	κακιά (η)	κακά (α):
1881	κακία (η) , μοχθηρία	κατζία (α):
1882	κακογεννημένος (ο)	κακονατέ (ο):
1883	κακομοιρασμένος (ο)	κακομοιραστέ (ο):
1884	κακόμοιρος (ο)	κακόμοιρε (ο):
1885	κακομούτσουνος (ο)	κακομούντρουνε (ο):
1886	κακοντυμένος (ο)	κακογγιουτέ (ο):
1887	κακορρίζικος (ο)	κακορίζικο (ο):
1888	κακός (ο)	κακό (ο):
1889	κακότυχος (ο)	κακότυχο (ο):
1890	κακοφτιαγμένος (ο) , δύσμορφος , άσχημος	κακομποιτέ (ο):
1891	καλά	γερά:
1892	καλά	κα:
1893	καλαμάγρα (φυτό) (η)	καμάγρα (α):
1894	καλάμι (το)	κάνι (το):
1895	καλαμίζω	κανίζου:
1896	καλάμισα , τυλίγω νήμα σε καλάμι	εκανία:
1897	καλαμπόκι (το)	αραποσίκη (ο):
1898	καλαμπόκι (το) , αραποσίτι	καμπότζι (το):
1899	καλαμπόκινος (ο)	καμπότζινε (ο):
1900	καλαμποκίσιος (ο)	αραποσικένιε (ο):
1901	καλαμποκίσιος (ο)	αραποσικίσε (ο):
1902	καλικάτζαρος (ο)	σκαλικό (το):
1903	κάλλος (το) , η ομορφιά	κάλλι (το):
1904	καλό χερικό (το)	χερικό (το):
1905	καλόγερος (ο)	καόγερε (ο):
1906	καλόγνωμος (ο)	καόγνωμο (ο):
1907	καλόγρια (η)	καόγρια (α):
1908	καλοκαρδίζω	καοκαρδίζου:
1909	καλόκαρδος (ο)	καόκαρδε (ο):
1910	καλομαθημένος (ο)	καομαθητέ (α):
1911	καλοπιάνω (η) , κολακεύω	καοκιάνου:
1912	καλύβα (η)	κακιουλιά (α):
1913	καλύβα (η)	κάλυε (ο):
1914	καλύβα τσοπάνη (η) , στάνη	κατούνα (α):
1915	καλύβα χωρίς κλαριά (η)	καλαντζούκα (α):
1916	καλυβάκι (το)	καλυούτσι (το):
1917	καλύτερα	κάλλιο:
1918	καλώς	καώς:
1919	καμάκι των ψαράδων (το)	καμάτζι (το):
1920	καμάρα (η)	καμάρα (α):
1921	καμάρι (το)	καμάρι (το):
1922	καμαρώνω , ηπερηφανεύομαι	καμαρούνου:
1923	καμαρωτός (ο)	καμαρουτέ,-ά,-έ (ο):
1924	καμία (η)	γκανία (α):
1925	καμία (η)	γκαρένα (α):
1926	καμμένο μέρος δάσους (το)	δαΐα (α):
1927	καμμένος (ο)	δατέ (ο):
1928	καμπάνα (η)	καμπάνα (α):
1929	κάμπη των πεύκων (η)	μαλλιαρόκαμπα (α):
1930	κάμπος (ο)	κάμπο (ο):
1931	καμπούρης (ο)	κουτζούγκι (ο):
1932	καμπούρης (ο) , κυρτός	καμπούρι (ο):
1933	κάμωμα (το) , νάζια	κάμουμα (το):
1934	καμώνομαι	καμουκούμενε:
1935	κανακάρης (ο) , χαϊδεμένος	κανάτζι (ο):
1936	κανακεύω , χαϊδεύω	κανατζίζου:
1937	κανάτι (το)	κανάκι (το):
1938	κανδήλα (η)	κανδήα (α):
1939	κανδήλι (το) , λύχνος	καγγήλι (το):
1940	κανένα	γκάνα:
1941	κάνναβη (η)	κανάδι (το):
1942	καντάρι (το)	στατέρι (το):
1943	κάνω , ποιώ	ποίου:
1944	κάνω κάποιον να καθίσει κάτω , θέτω , τοποθετώ	κατσαϊχου:
1945	καπίστρι (το)	κακίστρι (το):
1946	καπνισμένο (το)	κουϊα (α):
1947	κάρδαμο (το)	κάρδεμα (το):
1948	καρέκλα (η) , καθίγκλα , καρέγκλα	καθέγκλα (α):
1949	καρούτα (η)	κορύτα (α):
1950	καρύδι του λαιμού (η) , καρύτζαυλος	καρύτζαυλε (α):
1951	καρυκεύω το φαγητό με κάτι λιπαρό , τρώγω,ή προσσφέρω αρτύσιμο , δοκιμάζω	αρτέγγου:
1952	κασσιτέρωση χάλκινου σκεύους (η)	γάνουμα (το):
1953	κάστρο (το)	κάστρε (το):
1954	κατά	κατά:
1955	καταάσαρκος (ο)	κατασάρκο (ο):
1956	καταγίνομαι	καταγινούμενε:
1957	καταγόμενος από το χωριό Βαμβακού (ο)	βαμπατσίτα (ο):
1958	καταδέχομαι , αποδέχομαι	καταδεχούμενε:
1959	καταδικάζω , κατακρίνω	καταδικάζου:
1960	καταδιωκόμενος (ο)	καταφυγιαστέ (ο):
1961	καταιγίδα με χαλάζι (η)	στραποχάζι (το):
1962	κατακαίω	αποδαίσου:
1963	κατακαίω	καταδαίσου:
1964	κατακόπω , κατακομματιάζω	κατακόφου:
1965	κατακρίνω	κατακρίνου:
1966	κατάλαβα , ενόησα	ενοιούκα:
1967	καταλαβαίνω , αντιλαμβάνομαι	καταβαίνου:
1968	κατάλευκος (ο) , κάτασπρος	κατάλεκο (ο):
1969	κατάλοιπο του σαπουνιού (το)	απολειφάδι (το):
1970	καταλύω , φθείρω	καταού:
1971	καταμαδώ , καταμαδίζω	καταμαΐνδου:
1972	καταματώνω	καταματούκου:
1973	καταμόναχος (ο)	καταμόναχο (ο):
1974	κατάμουτρα , κατάματα	καταμούτσουνα:
1975	καταξεσχίζω , κατασπαράττω	καταξεστζίζου:
1976	καταπαύω	καταπάφου:
1977	κατάπια	εκαταγκίκα:
1978	καταπιάνομαι	κατακιανούμενε:
1979	καταπίνω	κακίνου:
1980	καταπίνω	κατακίνου:
1981	καταποντίζω	καταπογκίζου:
1982	καταποντισμός (ο) , πλημμύρα	καταπογκισμό (ο):
1983	κατάρα (η)	κατάρα (α):
1984	καταραμένο (το) , το έρημο	βακούθι (το):
1985	καταραμένος (ο) , κακορίζικος , έρημος	αραχνιαστέ (ο):
1986	καταραμένος (ο) , καταρατός	καταρατέ (α):
1987	καταργώ τη νηστεία , δεν νηστεύω	αρκύζου:
1988	καταρέω	ρέγγου:
1989	κατάρκαδα	κατάρκαδα:
1990	καταρράχτης (ο)	καταρράχτα (ο):
1991	κατάρτι (η)	κατάρκι (το):
1992	καταρώμαι	καταρούμενε:
1993	κατασκευή του σώματος ενος ζώου (η)	σκαρί (το):
1994	καταστόλιστος (ο)	καταστολίστε (ο):
1995	κατατρυπώ	κατατσουπαϊχου:
1996	κατατρώγω	κατατσού:
1997	κατατρώω , τρώω τελείως , αποτρώω	αποτσού:
1998	καταφέρνω	καταφερίκου:
1999	καταφιλώ	καταθιού:
2000	καταφρονώ , περιφρονώ	καταφρονού:
2001	καταφύγιο (το)	καταφύγι (το):
2002	καταχνιά (η)	κατακνία (α):
2003	καταχώνω , θάβω	κακούχου:
2004	κατεβάζω	καμπαΐχου:
2005	κατεβαίνω	καμπαίνου:
2006	κατεβασμένος (ο)	καμπαϊστέ (ο):
2007	κατέβηκα	εκαμπάκα:
2008	κατεξοδεύω	καταξοδέγγου:
2009	κατεργάρης , διάβολος , ζωηρό παιδί	τελενιστέ:
2010	κατεύθυνση (η)	βάσα (α):
2011	κατευοδώνω	καταυοδούκου:
2012	κατέχωσα	εκακούα:
2013	κατζούλα (η) , γάτα	κατζούα (α):
2014	κατηγορία (η)	κατηγορία (α):
2015	κατηγόρια (η) , συκοφαντία	αθιογή (α):
2016	κατηγόρια (το) , δυσφήμιση για γυναικοδουλιές	κωθώνι (το):
2017	κατηγορώ	κατηγορού:
2018	κατηφοριά (η)	αποπαΐα (α):
2019	κατήφορος (ο)	κατήφορε (ο):
2020	κάτι	κάτσι:
2021	κατούρον (το)	κάκιουρε (το):
2022	κατουρώ	κακιουρού:
2023	κατρουλιά (η)	κακιουρία (α):
2024	κατρουλιάρης (η)	κακιουρλιάρι (ο):
2025	κατσίκα (η) , κατσίκα που δεν έχει γεννήσει	χίμαιρε (α):
2026	κατσικάκι (το)	έριφο (ο):
2027	κατσίκι (το)	ρουφάλι (το):
2028	κατσίκι ενός έτους (το)	βετούλι (το):
2029	κάτω	κάτου:
2030	κάτω κόσμος (ο)	Άδης (ο):
2031	κάτω μέρος της κοιλιάς προβάτου (το) , μουλί	μουλί (το):
2032	κάτωθεν , από κάτω	κατούσε:
2033	κατώφλι (το)	κατώφιλε (το):
2034	καυανούς , μαύρος	κουβάνε:
2035	καυχησιάρης (ο)	καυκούλη ή καυτζιάρη (ο):
2036	καυχιέμαι	καυκιχούμενε:
2037	κάψιμο (το) , έγκαυμα	δάμα (το):
2038	καψώνω	καψούκου:
2039	κέδρος (ο)	βένιε (ο):
2040	κέδρος (ο) , κένδρος	τζένδρι (το):
2041	κενδρόμηλο (το)	τζενδρόμαλε (το):
2042	κέντημα (το)	τζέντημα (το):
2043	κέντημα στο μανίκι (το)	ρεντιτζέα (α):
2044	κεντρί (το)	τζεντρί (το):
2045	κεντώ , αγκυλώνω	τζεντού:
2046	κενώνω , ευκαιρώ , αδειάζω	αδειάζου:
2047	κεραία (η)	αντένα (α):
2048	κεραμίδι (το)	τζέραμο (ο):
2049	κεράσι (το)	τζέρασε και τζεράσι (το):
2050	κερασιά (η)	τζερασία (α):
2051	κερατάς (ο)	ορθοτζέρατε (ο):
2052	κέρατο (το)	τζέρατε (το):
2053	κέρδος (το)	διάφορε (το):
2054	κέρδος (το)	τζέρδι (το):
2055	κερί (το)	τζερί (το):
2056	κερίθρα (η)	τζερίθρα (α):
2057	κεφάλας (ο)	τζουφαουγία (ο):
2058	κεφάλι (το)	τζουφά (α):
2059	κεφάλι (το)	τσεφάλα (α):
2060	κεφαλοτύρι (το)	κιουρέ (ο):
2061	κεχρί (το)	τζεχρί (το):
2062	κηδεία (η)	θανή (α):
2063	κήπος (ο)	τζήπο (ο):
2064	κιλίμι (το)	κιλίνι (το):
2065	κινδυνεύω	τζινδυνέγγου:
2066	κίνδυνος (ο)	τζίνδυνε (ο):
2067	κίνημα (το)	τζίνημα (το):
2068	κινητό χερούλι (το) , λαβή μεταλλικού σκεύους	αρβάλι (το):
2069	κινώ , ξεκινώ	τζινού:
2070	κισσός (ο)	κισσέ (ο):
2071	κισσόφυλλο (το)	κισσόφυλλε (το):
2072	κιτριά (η)	τζιτρία (α):
2073	κίτρινος	τζίτρινε-ε-ε:
2074	κίτρο (το)	τζίτρε (το):
2075	κλάδευσα	εκαδεύα:
2076	κλαδευτηρι (το)	καδευκήρι (το):
2077	κλαδεύω	καδέγκου:
2078	κλάδος (ο) , κλαρί	καδί (το):
2079	κλάδος (ο) , κλαρί	καϊδί (το):
2080	κλαδώνω	καδούκου:
2081	κλαίω	βου:
2082	κλάμα (το)	βαϊτέ (ο):
2083	κλάμα (το)	βάμα (το):
2084	κλαμένος (ο)	βατέ (ο):
2085	κλαμένος (το) , οδυρμός	βαϋτέ (ο):
2086	κλάψιμο (το)	βάτσιμο (το):
2087	κλειδί (το)	κράκα (α):
2088	κλειδωνιά (η) , κλειδαριά	κλειδωνία (α):
2089	κλειδώνω	κλειδούκου:
2090	κλείνω	κλείνου (α):
2091	κλείω τους οφθαλμούς αποθανόντος	καλέγγου:
2092	κλέπτω	κρέφου:
2093	κλέφτης (ο)	κρέφτα (το):
2094	κλεψιά (η)	κρεψία (α):
2095	κλήμα (το)	κράμα (το):
2096	κληματόβεργα (η)	κραματόσαμδα (α):
2097	κληματόβεργα (η)	μπεοκάδι (το):
2098	κληματόφυλλο (το)	κραματόφυλλε (το):
2099	κληρονομιά (η)	κληρονονία (α):
2100	κληρονομος (ο)	κληρονόμο (ο):
2101	κληρονομος (ο) , απόγονος	κλέρα (α):
2102	κληρονομώ	κληρονομού:
2103	κλησάρα (η) , κρησέρα	κλησάρα (α):
2104	κλησαρίζω	κλησαρίζου:
2105	κλισις (η)	κρέμασι (α):
2106	κλουβί (το)	κουδί ή κουϊδί (το):
2107	κλύσμα (το)	αγκλυστήρι (το):
2108	κλώσσα (η)	κλουκλουνίζα (α):
2109	κλώσσα (η)	κλώσσα (α):
2110	κλωσσώ , επωάζω	κλωσσού:
2111	κλωστή (η)	κωνά (α):
2112	κλωστή για βια βελονιά	αρπεδόνα (α):
2113	κλωτσώ , λακτίζω	κλωτσίζου:
2114	κοιλαράς (ο)	φουκαρά (ο):
2115	κοιλαρού (η)	φουκαρού (α):
2116	Κοίλασο (το)	Τσοίασε (το):
2117	κοίλωμα όπου κρατιέται μικρή ποσότητα νερού (το)	αρέ (ο):
2118	κοιμάμαι	κασήου:
2119	κοιμάμαι	κιούφου:
2120	κοιμήθηκα	εκιούβα:
2121	κοίτα εδώ	ορωγί ή ορεγί:
2122	κοίτα έδώ	ορπαρορή:
2123	κοίτα εκεί	όρπα:
2124	κοίτα εκεί να	ορπαρορή:
2125	κοίταγμα (το)	ξείκασμα (το):
2126	κοιτάζω	ξεικάζου:
2127	κοίτη (η)	τζοίτα (α):
2128	κοκκαλιάρης (ο)	σιμελέ,-ά,-έ (ο):
2129	κόκκαλο (το)	κόκκαλε (το):
2130	κοκκαλώνω	κοκκαούκου:
2131	κοκκάρι (το)	κοκάρι (το):
2132	κοκκινίζω	κοτσινίζου:
2133	κοκκινογιάννης (ο) , αηδόνι	κοτσινογιάννη (ο):
2134	κοκκινομάλλης (ο)	ρούσσε,-α,-ε (ο):
2135	κόκκινος (ο)	κοτσινέ (ο):
2136	κόκκινος (ο)	κοτσίνι (ο):
2137	κοκκινωπό (το)	βλαντί (το):
2138	κοκκινωπός (ο)	κοτσινούτσικο (ο):
2139	κοκκινωπός τράγος (ο)	μούσκουρε (ο):
2140	κολακεύω	γαλιφέγγου:
2141	κολακεύω	κοατζέγγου:
2142	κολλητσίδα (η)	κοατσία (α):
2143	κόλλυβα (το)	κόλλυβα (το):
2144	κολλώ	κολλίχου:
2145	κολλώ	κοού:
2146	κολοβός	κολοβό:
2147	κολοκύθα (η)	κότσυτα (α):
2148	κολοκυθάκι (το)	δέημα (το):
2149	κολοκυθιά (η)	κοτσυτία (α):
2150	κόλσκσς (ο)	γαλίφο (ο):
2151	κολυμβήθρα (η)	κολυμπήθρα (α):
2152	κολύμπι (το)	άπλεμα (το):
2153	κολύμπι (το)	κολιούμπι (το):
2154	κολυμπώ	κολιουμπού:
2155	κόμβος (ο)	κομπό (ο):
2156	κομματάκι (το)	κομματζούλι (το):
2157	κομμάτι (το)	κομμάκι (το):
2158	κομμάτι πυρωμένου κεραμιδιού (το)	δήσαλε (το):
2159	κομματιάζω	κομμακιάζου:
2160	κομμένο υγρό (το) , γάλα , κρασί	ζάρα (α):
2161	κομμένος (ο) , στοτωμένος από αστραπή	αστραποκοφτέ (ο):
2162	κονάκι (το)	κονάτζι (το):
2163	κονεύω , καταλύω	κονέγγου:
2164	κόνιδα (η)	κονία (ο):
2165	κοντά	κοντά:
2166	κοντάρι (το)	κοντούρι (το):
2167	κοντή μάλλινη κάλτσα (η)	προπόδι (το):
2168	κοντολογώ	κοντογού:
2169	κοντοπίθαρο (το)	κοντοζάκουρε (το):
2170	κοντός	κοντέ:
2171	κοπάδι (το)	κοπάδι (το):
2172	κοπάδι (το) , αγέλη	κοκή (α):
2173	κοπανίζω	κοπανίζου:
2174	κόπανος (ο)	κόπανε (ο):
2175	κόπανος (ο)	πράνα (α):
2176	κοπέλα (η) , υπηρέτρια , δούλα	κοπέα (α):
2177	κοπέλι (το) , υπηρέτης , δούλος	κοπέλι (το):
2178	κοπιάζω	κοπιάζου:
2179	κοπιάζω , καταδέχομαι	κοκιάζου:
2180	κόπος (ο)	κόπο (ο):
2181	κόπος (ο) , όργωμα	κάματε (ο):
2182	κοπριά (η) , φουσκή	κρόπο ή κόπρο (α):
2183	κοπριά των βοδιών (η)	βουϊνία (α):
2184	κόπρος ίππων (ο)	καβελίνα (α):
2185	κόπτω , τέμνω , κόβω	κόφου:
2186	κόρα ψωμιού (η)	καμπούσι (το):
2187	κοράκι (το)	κόρακα (ο):
2188	κορδώνομαι , καυλώνω	κορδοκούμενε:
2189	κόρη (η)	σάτη (α):
2190	κορίτσι (το)	κορασά (α):
2191	κορμός (ο)	κορμό (ο):
2192	κορνιαχτός (ο)	κορνιαχτέ (ο):
2193	κορομηλιά (η)	αγροδαμαστζηγία (α):
2194	κορομηλιά (η)	κορονηλία (α):
2195	κορόμηλο (το)	κορόμηλε (το):
2196	κορυφή (η)	κορφά (α):
2197	κορώνα (η)	κορώνα (α):
2198	κοσκινίζω	δερμωνίζου:
2199	κόσκινο (το)	κόστζινε (το):
2200	κόσμος (ο)	κόσμο (ο):
2201	κοσύμβη (η) , καμπούρα	κουτζούμπα (α):
2202	κότα (η)	κότα (α):
2203	κοτότρυπα (η)	κοτοκραϊα (α):
2204	κοτούλα (η)	κοτίτζα (α):
2205	κοτσιλιά (η)	κορκατζία (α):
2206	κότσυφας (ο)	κοτσοφό (ο):
2207	κουβαλώ , μεταφέρω	κουβαού:
2208	κουβαράκι (το)	κουβαρούλι (το):
2209	κουβαράκι μάλλινου νήματος (το)	δρούγκα (α):
2210	κουβάρι (το)	κουβάρι (το):
2211	κουβάς (ο)	τέστα (α):
2212	κουβέντα (η)	κουβέντα (α):
2213	κουβεντιάζω	κουβεγκιάζου:
2214	κουδούνι των αιγοπροβάτων (το)	τρουγκάνι (το):
2215	κουκί (το)	κόκο (ο):
2216	κουκκάκια ψιλά	κοκούνια ψιά:
2217	κούκλα (η)	κουτσούνα (α):
2218	κούκος (ο)	κούκο (ο):
2219	κουκουβάγια (η)	κουκουβάγια (α):
2220	κουκούλα (η)	κουκούα (α):
2221	κουκουλώνω	κουκουλούνου:
2222	κουκουνάρα (η)	κουκουνάρα (α):
2223	κουκουνάρι (το)	κουκουνάρι (το):
2224	κουκουναριά (η)	κουκουναρία (α):
2225	κουκούτσι (το)	πουράσι (το):
2226	κουλός (ο)	κουλλέ (ο):
2227	κουλούρα (η)	γριτζέα (α):
2228	κουλούρα (η)	κολλιούρα (ο):
2229	κούμαρα (το)	κούμαρε (το):
2230	κουμαριά (η)	κουμαρία (α):
2231	κουμάσι (το)	κουμάσι (το):
2232	κουμουλάκι (το)	κουμούλι (το):
2233	κουμούλι από σκατά (ο)	κούμουλε (ο):
2234	κουμπάρος (ο) , νονός , σύντεκνος	κουμπάρε (ο):
2235	κουμπί (το)	κουγκί (το):
2236	κουμπώνω	κουμπούκου:
2237	κούνια (η)	κορνιαλέτσα (α):
2238	κούνια (η)	κούνια (α):
2239	κούνια (η)	νανάκα (α):
2240	κουνούπι (το)	κουνούκι (το):
2241	κουνώ	σαού:
2242	κουνώ , σαλεύω	σαλίου:
2243	κουνώ την κούνια	σαλίου:
2244	κουπί (το)	κουκί (το):
2245	κουράζομαι	ακισταινούμενε:
2246	κουράζομαι	απισταινούμενε:
2247	κούραση (η) , κόπωση	ακισταμάρα (α):
2248	κουρασμένος (ο) , η κόπωση , η εξάντληση	ακιστατέ (ο):
2249	κούρεμα (το)	κουρά (α):
2250	κουρεύω	κουρέγγου:
2251	κουρκούτι (το)	κουρκούκι (το):
2252	κουρσεύω , λεηλατώ , ληστεύω	κουρσέγκου:
2253	κουταλάκι (το)	μυσί (το):
2254	κουτάλι (το)	μύσα (α):
2255	κουτί (το)	κουκί (το):
2256	κουτσαίνω , χωλαίνω	κουτσαίνου:
2257	κουτσάυτης (ο)	κοψοβότανε (ο):
2258	κουτσοδόντης (ο)	κατσοδόντα (ο):
2259	κουτσομπόλα (η) , περίεργη	κορκοσούρα (α):
2260	κουτσομπολεύω	κορκοσουρέγγου:
2261	κουτσούρα (η)	κουτσούρα (α):
2262	κούτσουρο (το)	κούτσουρε (το):
2263	κουφάλα δέντρου (η)	κουφατσία (α):
2264	κουφάρι (το) , σκελετός	κουφάρι (το):
2265	κουφέτο (το)	κουφέτα (α):
2266	κούφιος (ο)	κούθιε (ο):
2267	κουφοξυλιά (η)	σαμπουκλιά (α):
2268	κουφώνω τελείως	αποκωφούκου:
2269	κοφινάκι (το)	κοθινάτζι (το):
2270	κοφινάκι ευρύ (το)	κάνεστρε (το):
2271	κοφίνι (το)	κοθίνι ή κοϊθίνι (το):
2272	κοφινίδα (η) , κοφίνι μεγάλο	κοθινίδα (α):
2273	κοφτερός (ο)	κοφτερέ (ο):
2274	κοχλάζων (ο)	κοχλάτε (ο):
2275	κοχλασμός (ο)	κόχλε (ο):
2276	κοχλός (ο) , κοχλίας	κούσελε (ο):
2277	κόψιμο (το)	κόψιμο (το):
2278	κράμβη (η)	κραμπούνι (το):
2279	κρασάκι (το)	κρασάτζι (το):
2280	κράση (η) , δύναμη	κράσι (α):
2281	κρασί (το)	κρασί (το):
2282	κράτησα	εκοντούκα:
2283	κράτησε	ίτσε:
2284	κρατήσετε	ίτσετε:
2285	κρατώ	ίκου:
2286	κρατώ	κοντούκου:
2287	κραυγάζω , σκούζω , φωνάζω δυνατά	σκουίζου:
2288	κραυγή (η) , σκούξιμο	σκουΐτέ (ο):
2289	κρέας (το)	κρήε (το):
2290	κρέας από κριάρι (το)	κριαρήσιε (το):
2291	κρεββαταριά (η) , κληματαριά	κρεββαταρία (α):
2292	κρεββάτι (το)	κρεββάτα (ο):
2293	κρεμαστός (ο)	κρεμαστέ (α):
2294	κρεμάω	κρεμαίνου:
2295	κρεμμύδι (το)	κρέμμου (το):
2296	κρεμώ	κρεμαλίχου:
2297	κριάρι (το)	κριάρι (το):
2298	κριθάρι (το)	κρίσα (α):
2299	κρίθινος (ο)	κρισίτσινε (ο):
2300	κρίνος (ο)	κρίνε (ο):
2301	κρίνω	κρίνου:
2302	κρίση (η)	κρίσι (α):
2303	κριτής (ο)	κρική (ο):
2304	κρόκος (ο)	κορκό (ο):
2305	κρομμυδότσουφλα	κρεμμυδόφυα:
2306	κρυάδα (η)	κράδα (α):
2307	κρύβω	γκρούφου:
2308	κρυμμενος θησαυρός (ο)	βλησίδι (το):
2309	κρυστάλλινος (ο)	κρουσταλλένιε (ο):
2310	κρύσταλλο (το)	κρούσταλλε (το):
2311	κρύσταλλο πάγου (το)	λυγρί (το):
2312	κρυσταλλωμένη ζάχαρη (η)	κάντι (το):
2313	κρυφοακούω	παρακανδούμενε:
2314	κρυφοκοιτάζω	κρουφουξεικάζω:
2315	κρυφός (ο) , ύπουλος	γκρουφό (ο):
2316	κρυώνω	σίου:
2317	κυβερνώ	τζυβερνού:
2318	κυδώνι (το)	τζυδώνι (το):
2319	κυδωνιά (η)	τζυδωνία (α):
2320	κυδωνόπαστο (το)	ρετζέλι (το):
2321	κύλισμα (το) , κατρακύλισμα	ακαλιτέ (ο):
2322	κυλώ	ακαλίου:
2323	κυλώ κάτω , ξαπλώνω κάτω , αγκαλιάζω	ακαλίνου:
2324	κύμα (το)	τζύμα (το):
2325	κυματάκι (το)	τζυμάτζι (το):
2326	κυματίζω	τζυματίζου:
2327	κύμινον (το)	τζύνινε (το):
2328	κυνηγώ	τζυνηγού:
2329	κυπαρισσόμηλο (το)	τζυπαρισσόμανε (το):
2330	κύπτω , κοιμάμαι	κιούφου:
2331	κυρά (η)	τζουρά (α):
2332	Κυρα ?ννα (η)	Τζουράννα (α):
2333	κυρία (η)	τζυρά (α):
2334	κυριακή (η)	τζουρακά (α):
2335	κύριος (ο) , ο άνδρας μου	τζούρι (ο):
2336	κυψέλη (η)	κουβέλι (το):
2337	κωλομέρι (το)	νιόκωλε (το):
2338	κωλονούρι (το) , σιδερωστιά	κιανί (το):
2339	κώλος (ο)	κώλε (ο):
2340	κωλοφωτιά (η) , πυγολαμπίδα	κάμπα (α):
2341	κώνος (ο)	κούνε (ο):
2342	Κωνσταντίνος (ο)	Κωσταγκή (ο):
2343	Κωνσταντινουπολίτικος (ο)	πολίτσιχο (ο):
2344	λαβώνω , τραυματίζω	λαβούκου:
2345	λαγός (ο)	αγό (ο):
2346	λαδερός (ο)	λαδερέ (ο):
2347	λάδι (το)	άι (το):
2348	λάδι (το)	αλάϊ (το):
2349	λάδια	άζα:
2350	λαδία (η) , λεκές απο λάδι	λαδία (α):
2351	λαθούρι (το)	λαθούρι (το):
2352	λαιμός (ο)	λαιμό (ο):
2353	Λάκκος (ο)	Άκο (ο):
2354	λάκκος (ο)	λάκο ή άκο (ο):
2355	λάκκος ρηχός με νερό (ο)	άρνακα (ο):
2356	λάκκος του ληνού (ο)	λαρνούχο (ο):
2357	λάλημα (το) , ομιλία , λόγια	άλημα (το):
2358	λάλησε , πες	άλε:
2359	λαλώ , ομιλώ	λαλού:
2360	λαμβάνω	λαβαίνου:
2361	Λάμια (μυθολογία) (η) , μεταφορικά ” η φαγού” , λαίμαργη	Λάμια (α):
2362	λαμπάδα (η) , κερί	αμπάδα (α):
2363	λάμπω	άμπου:
2364	λάμψη (η)	άμπουμα (το):
2365	λαός (ο)	λαό (ο):
2366	λάπαθο (το)	άπασε (το):
2367	λάρυγγας (ο)	άρουγγα (ο):
2368	λάρυγγας (ο)	γούα (α):
2369	λάσπη (η)	λάσπη (α):
2370	λάσπη (η)	ούλι (α):
2371	λασπώνω	ουλιάζου:
2372	λατρεύω	λατρέγγου:
2373	λαχαίνω , τυχαίνω	λαχαίνου:
2374	λαχανιάζω	αχανιάζου:
2375	λαχάνιασμα	αχάνιασμα (το):
2376	λαχανικό	αχανικό (το):
2377	λάχανο (το)	άχανε (το):
2378	λαχτάρα (η)	αχτάρα (α):
2379	λαχταριστός (ο)	αχταριστέ, -ά, -έ (ο):
2380	λαχταριστός (ο)	λαχταρέ (α):
2381	λεβέντης (ο)	λεβέγκι (ο):
2382	λέβης (ο) , καζάνι	λεβέτα (ο):
2383	λεβιδόχορτο (το) , λεβιθόχορτο	λενισόχορτε (το):
2384	λειανικά	λειανικά:
2385	λειξούρης (ο) , λαίμαργος	λειξούρι (ο):
2386	λείπω	λείπου:
2387	λείπω , απουσιάζω	απολείπου:
2388	λειτουργία (η)	λειτρουγία (α):
2389	λείψανο (το)	λείψανε (το):
2390	λεμόνι (το)	λεϊμόνι (το):
2391	λεμονιά (η)	λεϊμονία (α):
2392	Λενιδιώτης (ο)	Αγιεληδιώτα (ο):
2393	λέπι (το)	πέταλε (το):
2394	λεπίδα (η)	λεκία (α):
2395	λεπουντιά (η) , πονηριά , λοβοδιά	λεμποντία (α):
2396	λέπρα (η)	λέπρα (α):
2397	λεπρός (ο)	λεπρέ (ο):
2398	λεπτένω	ψιλιαίνου:
2399	λερωμένος (ο)	λερέ -ά -έ (ο):
2400	λες και , σαν	σάματσι:
2401	λεύκα (η)	λεύκο (ο):
2402	λευκάζουσα γη (η) , έδαφος με μεγάλη αναλογία άσπρου χώματος	ασπρογή (α):
2403	λευκαίνω	χαλαίνου:
2404	λευκή ασπάλαθος (η)	λεκαπαλία (α):
2405	λευκό (το) , το άσπρο	λεκό (α):
2406	λεχωνιά (η)	οχωνία (α):
2407	Λεωνίδιον (το)	Αγιελήδι (το):
2408	Λεωνιδιώτες	Αγιελιδιώτοι:
2409	ληνός (ο)	ληνέ (ο):
2410	λησμονώ , ξεχνώ	αλησμονού:
2411	λιβάνι (το)	λιβάνι (το):
2412	λιγάκι	λιγάτζι:
2413	λιγαριά (η)	λιγαρία (α):
2414	λίγδα (η)	λίγδα (α):
2415	λίγο ζουμί	ζουμάτσι:
2416	λίγο και λιγότερο , ολιγούτερε	ολίγο και ολιγούτερε:
2417	λιγοθυμία (η)	λιγοθυμία (α):
2418	λιγοθυμώ , λειποθυμώ	λιγοθυμού:
2419	λίγο-λίγο (το) , κομματάκι – κομματακι	απαδουτέ, -ά, -έ (ο):
2420	λικνίζω ,νανουρίζω	νανατζίζου:
2421	λίμα (η)	αρνάζι (το):
2422	λιμαίνω	λιμάσσου:
2423	λιμασμένος (ο) , πεινασμένος	λιμαστέ -ά -έ (ο):
2424	λίμνη (η)	λίμνα (α):
2425	λινάρι (το)	λινάρι (το):
2426	λιοκόκκι (το) , το ελαιοκόκκιον , πυρήνας	λιοκότσι (το):
2427	λιοντάρι (το) , λέων	λιοντάρι (το):
2428	λιοπύρι (το)	λιοκύρι (το):
2429	λιποθυμία (η)	κίληψι (α):
2430	λιπώδης ακαθαρισία από τρίχες (η)	κίνα (α):
2431	λιχνίζω	λιχνίζου:
2432	λίχνισμα (το)	λίχνισμα (το):
2433	λιώνω	λύου:
2434	λογαριάζω	ογαράζου:
2435	λογαριασμός (ο)	ογαριασμό (ο):
2436	λογής λογής	ογής ογής:
2437	λόγκος (ο)	όγκο (ο):
2438	λόγκος (ο) , λόχμη	λόγκο (ο):
2439	λόγος (ο)	όγο (ο):
2440	λοιμική νόσος (η) , ο λοιμός	λενιτζή (α):
2441	λοιπόν	λοιπόν:
2442	λοστός (ο)	οστέ (ο):
2443	λούζομαι	ουκούμενε:
2444	λούζω	ούκου:
2445	λούκι της σκεπής (το)	καβέα (το):
2446	λουλουδάκι (το)	λουλουδάτζι (το):
2447	λουλουδίζω	λαλουδίζου:
2448	λούπινο (το)	λούπινε (το):
2449	λούπινο (το)	ούκινε (το):
2450	λοχώνα (η)	οχώνα (α):
2451	λυγαριά (η)	λυγαρία (α):
2452	λυγαριά (η)	ουλιά (α):
2453	λυγερός -ή -ό (ο)	λυγερέ -ά -έ (ο):
2454	λυγίζω	γυλίζου:
2455	λυγίζω , κάμπτω	λυγίζου και γυλίζου:
2456	λυγίζω , κάμπω	βεργίζου:
2457	λύκος (ο)	λιούκο (ο):
2458	λύνω , λύω	λιούκου:
2459	λύπη (η) , θλίψη	ντέρκι (το):
2460	λύπη (η) , το πένθος	λύκη (α):
2461	λυπητερός (ο)	λυπητερέ (α):
2462	λυπούμαι , θλίβομαι	λυπούμενε:
2463	λύσσα (η)	λύσσα (α):
2464	λυσσώ , λυσσάζω	λυσσίου:
2465	λυχνάρι (το)	λυχνούτσι (το):
2466	λύχνος (ο)	λύχνε (ο):
2467	λυωζούμι (το)	λυώσμο (το):
2468	λυώνω	αναλυούκου:
2469	λώβη (η) , λέπρα	ούβα (α):
2470	λωβιασμένος (ο)	ουβιαστέ (ο):
2471	μαγαζί (το)	μαγαζί (το):
2472	μαγεία (η)	μαγεία (α):
2473	μαγειρείο (το)	μαγεριτζή (α):
2474	μαγειρεύω	μαγερέγγου:
2475	μάγειρος (ο)	μάγερα (ο):
2476	μαγευτική τοποθεσία (η)	φούσκα (α):
2477	μαγεύω	μαγέγγου:
2478	μαγιάτικος (ο)	μαγιάτσικο (το):
2479	μάγισσα (η)	μάγισσα (α):
2480	μαγουλίτης (ο)	μαγούλι (το):
2481	μάγουλο (το)	μάγουλε (το):
2482	μαδώ	μαΐνδου:
2483	μάζα χώματος (η)	μάζα (α):
2484	μάζεμα ως τέλος (το)	απομάζουμα (το):
2485	μαζεμένος	μαζουτέ, -ά, -έ (ο):
2486	μαζεύω , συνάζω , συναθροίζω	μαζούκου:
2487	μαζεύω πύον , μαζεύω πύον	πουίχου:
2488	μαζί	μαζί:
2489	μάζωξη (η) , συγκέντρωση	μάζουξη (α):
2490	μαθαίνω	μαθαίνου:
2491	μαθητής (ο)	μαθητή (ο):
2492	μαϊδανός (ο) , μαϊντανός	μαντανέ (ο):
2493	Μάιος (ο)	Μάη (ο):
2494	μακάρι , είθε	μαγάρι:
2495	μακαρία (η)	μακαρία (α):
2496	μακαρίζω	μακαρίζου:
2497	μακαρίτης (ο)	μακαρίτα (ο):
2498	μακαρίτισσα (η)	μακαΐτζι (α):
2499	μακρά νηστεία (η)	νηστζικουμάγρα (α):
2500	μακραίνω	μακρύνου:
2501	μακριά	αλλάργα:
2502	μακριά	μακρία:
2503	μακρινός (ο) , απομακρυσμένος	αλλαργινέ (ο):
2504	μακρινός -ή -ό (ο)	μακρυνέ -ά -έ (ο):
2505	μακρύς,-ιά,-ύ	μακρού,-ρεία-ρού:
2506	μακρύτερος , μακρότερος	μακρούτερε,-τέρα,-τέρε:
2507	μαλακός,-ή,-ό	μακό,-ά,-ό:
2508	μαλακώνω	απαλαίνου:
2509	μαλακώνω , μαλακύνω	μακούκου:
2510	μάλαμα (το)	μάμα (το):
2511	μαλαματένιος (ο)	μαματένιε (ο):
2512	μαλάσσω , ψηλαφώ	μάσου:
2513	Μαλεβός (ο) , Πάρνωνας	Μαλεβό (ο):
2514	μάλιστα	μάλιστα:
2515	μαλλί (το)	έρι (το):
2516	μαλλί αρνίσιο (το) , μαλλί προβάτου	αρνοπόκι (το):
2517	μαλλιαρός,-ή,-ό (ο)	μαλλιαρέ,-ά,-έ (ο):
2518	μάλλινος,-η,-ο (ο)	μάλλινε,-ε,-ε (ο):
2519	μαλώνω , επιτιμώ	μαούνου:
2520	μαλώνω θορυβώντας	βροντομαούνου:
2521	μαμμή (η)	μανή (α):
2522	μάνα (η)	μα (α):
2523	μανάβικο (το)	οπωρικό (α):
2524	μανάρι, οικόσιτον αρνί ή γουρουνάκι (το)	μανάρι (το):
2525	μαναστήρι (το)	μοναστζήρι (το):
2526	μανδρί (το)	μανδρί (το):
2527	μανίκι (το)	μάνικα (α):
2528	μανούλα (η)	εμά (α):
2529	μανούλα (το)	ματέρι (το):
2530	μαντήλι (το)	στζέπα (α):
2531	μάντης (ο)	μάντο (ο):
2532	Μανωλάκις (ο)	Μανουάτζι (ο):
2533	μάπα (η) , λάχανο	μάπα (α):
2534	μάραθος είδος φυτού (ο)	μάραθε (το):
2535	μαραίνω	μαραίνου:
2536	μαραίνω τελείως	απομαραίνου:
2537	μαρασμός (ο)	μάρα (α):
2538	μαρασμός (ο)	μαραΐα (α):
2539	μαρένομαι	ρεγγούμενε:
2540	Μαρία (η) , Μαρούλα	Μαρούα (α):
2541	Μάρτιος (ο)	Μάντζι (ο):
2542	μάρτυρας (ο)	μάρτυς (ο):
2543	μαρτυρώ	μαρτυρού:
2544	μας	μου:
2545	μασκαραλίκι (το)	μασκαραλίτζι (το):
2546	μασκαράς (ο)	μασκαρά (ο):
2547	μασούρι (το)	μασούρι (το):
2548	μαστός (ο) , το βυζί	βουζί (το):
2549	μαστός (το)	μαστάρι (το):
2550	μασχάλη (η)	αμοσκά (α):
2551	μασώ	ματάνδου:
2552	ματάκι (το)	ψιλάτζι (το):
2553	ματαφυτεύω	ματαφτύου:
2554	μάτι (το)	εψιλέ (το):
2555	ματιά (η)	ματία (α):
2556	ματιάζω	ψιλιάζου:
2557	μάτιασμα (το)	ψίλιασμα (το):
2558	ματώνω	ματούκου:
2559	μαυλίζω	μαυλίνδου:
2560	μαυραγκαθιά (η) , μεταφορικά”κατακίτρινη”	λαντζοχειρία (α):
2561	μαυριδερός (ο) , μελαχροινός	μαυροδερέ -ά -έ (ο):
2562	μαυρίζω	μαυρίζου:
2563	μαυρίλα (η)	κουβαγία (α):
2564	μαυροντυμμένος (ο)	μαυροκουρνιαχτέ-ά-έ (ο):
2565	μαύρος (ο) , σκούρος	κόρμπικο (το):
2566	μαύρος τράγος (ο)	κόρμπο (ο):
2567	μαχαιράκι (το)	μαχαιρούλι (το):
2568	μαχαίρι (το)	μαχαίρα (α):
2569	μαχαίρι (το)	μαχαίρι (το):
2570	μαχαιροπήρουνο (το)	μαχαιροκήρουνο (το):
2571	με	μέ:
2572	με κάποιο θυμό	ορωγιορορή:
2573	με την σειρά	αραδιαστά:
2574	με τρία χτένια χτενισμένη (η) , ωραία χτενισμένη	τριόχτενε (α):
2575	μεγάλη γαϊδάρα (η)	ονάρα (α):
2576	μεγάλη ζάλη (η)	βουρλικό (το):
2577	μεγάλη κλάρα (η)	καρούνα (α):
2578	μεγάλη κούραση (η) , κόπωση	αποαλημό (ο):
2579	μεγάλη ξύλινη πρόκα (η)	εμπροκό (ο):
2580	μεγάλη πέτρα (η) , κοτρώνα	κοτρώνι (το):
2581	μεγάλη φωτιά (η) , λαύρα , κάψα	άμπρακα (ο):
2582	μεγάλο κουδουνι των μεγάλων τράγων (το)	τρουγκάνα (α):
2583	μεγάλο κοφίνι	τσυγικό (το):
2584	μεγάλο κοφίνι (το)	κόφα (α):
2585	μεγάλο φίδι (το)	ούθακα (ο):
2586	μεγαλο χαράρι (το)	αχουροχάραρε (το):
2587	μεγάλος (ο)	ατσέ (ο):
2588	μεγάλος βράχος (ο)	μούτουλε (ο):
2589	μεγάλος βράχος (ο)	πάσσινε (ο):
2590	μεγάλος βράχος πάνω στο βουνό (η)	πάντζικα (α):
2591	μεγάλος γάϊδαρος (ο)	ονάκα (ο):
2592	μεγάλος κλάδος (ο)	καμό (ο):
2593	μεγαλούτσικο (το)	ατσούσικο (το):
2594	μεγάλώνω	ατσεραίνου:
2595	μεθώ	μεθού:
2596	μεθώ , το τσούζω	μουρίχου:
2597	μείγμα από νερό,λάδι και αλάτι (το)	αρμόλατσε (το):
2598	μελαγχολία (η)	μελαχολία (α):
2599	μελαγχολικός (ο)	μελαχολικό (ο):
2600	Μέλανα	Μέανα:
2601	μελανιασμένος (ο)	πελί (ο):
2602	μελετώ	μελετού:
2603	μελής (ο)	μελισσέ -ά -έ (ο):
2604	μελιγκώνι (το) , το μυρμήγκι	λιγκώνι (το):
2605	μέλισσα (η)	μελισσά (α):
2606	μελισσί βόδι (το)	μελίσσι (ο):
2607	μελισσοκόφινο (το)	μελισσοκόθινε (το):
2608	μελιτζάνα (η)	μελιτζάνα (α):
2609	μέλλει , νοιάζομαι	μεούμενε:
2610	μελομακάρονο (το)	μελομακάρουνε (το):
2611	μέλωμα (το)	μέλουμα (το):
2612	μελώνω	μελούκου:
2613	μένω , υπολείπομαι , σταματώ	αραμού:
2614	μένω μόνος , μένω χωρίς κληρονόμους , μένω άκληρος	ακλεράζου:
2615	μέρα (η)	μέρα (α):
2616	μέρα (η) , η ημέρα	αμέρα (α):
2617	μεριά (η)	μερία (α):
2618	μερικοί -ές -ά	μεριτζοί -τζέ -κά:
2619	μεριχιά (η)	αρμυρήθρα (α):
2620	μεριχιά (η)	μεριχία (α):
2621	μέρος (το)	μέρι (το):
2622	μέρος για φύλαξη	μπουζούλι (το):
2623	μέρος λάκκου με νερό (ο)	αρνατσία ή αρνατζία (α):
2624	μέρος με πολλή υγρασία (το)	βαζικό (ο):
2625	μέρος πολύ βορινό (το)	βοζινήθρα (α):
2626	μέρος που κρύβεις κάτι (το)	καταχώνι (το):
2627	μέσα , εντός	τάσου:
2628	μεσάνυχτα	μισάνιουτα:
2629	μέση (η)	μισά (α):
2630	μεσημέρι (το)	μεσαμέρι (το):
2631	μεσημέρι (το)	μισαμέρι (το):
2632	μεσημεριανός (ο)	μεσαμερανέ -ά -έ (ο):
2633	μεσιανός (ο)	μεσαρινέ-ά-έ (ο):
2634	μεσιανός (ο)	μισαρινέ-ά-έ (ο):
2635	μεσίτης (ο)	μεσίτα (ο):
2636	μέσο του χειμώνα	μισοχείμωνα:
2637	μεστός (ο)	μεστέ-ά-έ (ο):
2638	μεστώνω	μεστούκου:
2639	Μετά τη λειτουργία	απολείτουργα:
2640	μετά το θέρος	απόσερε:
2641	μετά το Πάσχα	απόπασκα:
2642	μετά το Πάσχα	ξώαμπρα:
2643	μετά το χάραγμα	αποχαραή:
2644	μεταδίδω ασθένεια	καρούκου:
2645	μέταλλο (το)	μέταλλε (το):
2646	μέταλλο μολύβι (το)	βολύνι (το):
2647	μετάνοια (η)	μετάνοια (α):
2648	μετανοώ	ματανοίου:
2649	μεταξένιος (ο)	μεταξένιε (ο):
2650	μετάξι (το)	μετάξι (το):
2651	Μεταξία (η)	Μεταξού (α):
2652	μεταξοσκώληκας (ο)	βασιλικάζη (ο):
2653	μεταφέρω , στέλνω	αποσούκου:
2654	μεταφορά (η)	απόσουμα (το):
2655	μετόχι (το)	μετόχι (α):
2656	μετρώ	μετσού:
2657	μέτωπο (το)	μετώπι (το):
2658	μη απολυμένος (ο) , ατέλειωτος , ασχόλαστος	αξαπόλυτε (ο):
2659	μη εισελθών (ο)	άμπατε (ο):
2660	μη θλιμμένος	άχλιφτε (ο):
2661	μη κερασμένος (ο)	ατσέραστε (ο):
2662	μη παρμένος	αύρατε (ο):
2663	μη ροκανισμένος (ο) , μη τραγανισμένος , απλάνιστος	αροκάνιστε (ο):
2664	μη σκοτωμένος (ο)	ασκότουτε (ο):
2665	μη στασιασμένος	αστάσαστε (ο):
2666	μη στενεμένος	αστένευτε (ο):
2667	μη στοιβασμένος	αστοίβαστε (ο):
2668	μη τελειωμένος (ο)	ατελεσφόρετε (ο):
2669	μη υφασμένος (ο)	αφάιτε (ο):
2670	μη χουγιασμένος (ο) , μη ενοχλημένος	αχούγιαχτε (ο):
2671	Μη χτυπημένος (ο) , άδαρτος	απράνιστε (ο):
2672	μήκος (το)	μάκρι (το):
2673	μήλα	μάβα:
2674	μηλιά (η)	μαλία (α):
2675	μηλίγκι (το)	νήλιγγα (ο):
2676	μήλο (το)	μάλι (το):
2677	μήνας (ο)	μήνα (ο):
2678	μηρός (ο)	μερέ (ο):
2679	μήτε	μήτε:
2680	μητέρα (η) , μάνα	μάτη (α):
2681	μήτρα (η)	μήτρα (α):
2682	μητριά (η)	μετσύα (α):
2683	μητριός (ο)	μετσύε (ο):
2684	μηχανεύομαι	μηχανεγγούμενες:
2685	μία	μία:
2686	μία	νία:
2687	μιαίνω , μαγαρίζω	μαγαρίζου:
2688	μικρά τρίχινα ταγάρια (το)	σαγούλι (το):
2689	μικραίνω	μιτσαίνου:
2690	μικρή αφάνα (η)	αφάνι (το):
2691	μικρή βάρκα (η)	βαρκούλι (το):
2692	μικρή εκκλησία (ο) , εκκλησάκι	αγιούτσι (το):
2693	μικρή κορύτα (η)	ναΐ (α):
2694	μικρή λάρνακα (η)	λιμπί (το):
2695	μικρή μυζήθρα (η)	αφοκιούρι (το):
2696	μικρή σπηλιά (το)	σπηλιούτσι (το):
2697	μικρή τσίμπλα (η)	μουτζί (το):
2698	μικρό αγίασμα (το)	αγιασμάτζι (το):
2699	μικρό αδράχτι (το)	ασίτι (το):
2700	μικρό βαρβάτο ζώο (το)	βαρβατσέλι (το):
2701	μικρό βρακί (το)	βρακούλι (το):
2702	μικρό βυζί (το)	βουζάτσι (το):
2703	μικρό ζώο (το)	ζούμπερε (το):
2704	μικρό κοπάδι ζώων (το)	πράσι (α):
2705	μικρό κορίτσι (το)	σατέρι (το):
2706	μικρό μέρος με νερό (το)	μπαρδούκα (α):
2707	μικρό μολυντήρι (το)	μολεμάτζι (το):
2708	μικρό ξύλινο ποτήρι (το)	κουτούλι (το):
2709	μικρό σκουλήκι του νερού (ο)	δίψακα (ο):
2710	μικρό σπήλαιο (το)	σπήλι (το):
2711	μικρό σπιτάκι (το)	τζελλιούλι (το):
2712	μικρό σταφύλι (το)	βοτσάλι (το):
2713	μικρό τόπι (το)	στρομπούλι (το):
2714	μικρό τραπέζι (το)	τραπεζάτζι (το):
2715	μικρό φεγγάρι (το)	φεγγαρούλι (το):
2716	μικρό,ξερό σύκο (το)	ασκαούνι (το):
2717	μικρόν ψαλίδι (το)	ψαλί (το):
2718	μικρός (ο)	μιτσί-ά-ί (ο):
2719	μικρός αχινός (ο)	αχινούτσι (ο):
2720	μικρός βλαστός (ο)	βασταζούλι (το):
2721	μικρός γάϊδαρος (ο)	ονάρι (το):
2722	μικρός λάκκος με νερό (ο)	βιρέ (ο):
2723	μικρός πετεινός (ο) , κοκοράκι	βουλί (ο):
2724	μικρός σιδερένιος κρίκος (ο)	γριτζέλι (το):
2725	μικρός τόπος (ο)	τοπούτσι (το):
2726	μικρόσωμος (ο)	λωβό (ο):
2727	μικρούτσικο (το)	μιτσούλικο (το):
2728	μιλώ μέχρι τέλους	αποαού:
2729	μισθός (ο)	ρόγα (α):
2730	μίσθωσις αγρού (το)	γέμουρε (το):
2731	μισοπεθαμένος	μωροζώντανε:
2732	μισοπεθαμένος (ο)	μισοπενατέ-ά-έ (ο):
2733	μισός (ο)	έμισε, -ε, -ου (ο):
2734	μίσος (το) , έχθρα	έχτρα (α):
2735	μισώ	μισού:
2736	μιτερόβεργα (η)	νιτουτέρα (α):
2737	μίτρα επισκόπου (η)	μίτρα (α):
2738	Μιχάλις (ο)	Νιχάλι (ο):
2739	μνήμα (το)	μνήμα (το):
2740	μνημονεύω	μνημονέγγου:
2741	μνημόσυνο (το)	μνημόσυνε (το):
2742	μοίρα (η)	μοίρα (α):
2743	μοίρα (η) , το κισμέτ	κιζμέκι (το):
2744	μοιράζω	μεράχου:
2745	μοίρασα	εμερά:
2746	μοιρασιά (η)	μοιρασία (α):
2747	μοιρολογήτρα (η)	νοιρογίστρα (α):
2748	μοιρολόγι (το)	νοιρόγι (το):
2749	μοιρολογώ	νοιρογού:
2750	μόλις	μόλις:
2751	μόλις	μότσι:
2752	μολόχα (η)	μόχα (α):
2753	μολυντήρι (το)	μόλεμο (ο):
2754	μονάδα μέτρησης σιτηρών (η)	μόδι (το):
2755	μοναξιά (η)	μοναχία (α):
2756	μοναχή (η) , μοναδική	μονονία (α):
2757	μοναχικός (ο) , που δεν συναναστρέφεται άλλον	ασυνάστρεφτε (ο):
2758	μοναχός (ο) , μόνος	μοναχό,-ά,-ό (ο):
2759	μονάχος (ο) , τελείως μόνος	απομόναχο (ο):
2760	μονογενής (ο)	μονογενή (ο):
2761	μονοκοπανιά , μονομιάς	μονοκοπανία:
2762	μονοπατι (το)	σύρμα (το):
2763	μονοπάτι (το)	μονοπάκι (το):
2764	μόνος,-η,-ο (η)	μόνε,-α,-ου (ο):
2765	μορώπανο (το)	κώπαννε (το):
2766	μοσχαράκι (το)	μοκούλι (το):
2767	μοσχάρι (το)	μόκο (ο):
2768	μοσχοαναθρεμμένος (η)	μοσκοανασταντέ,-ά,-έ (ο):
2769	μοσχοβολώ	βοού:
2770	μου	μι:
2771	μου	νάμου:
2772	μουγκός,-ή,-ό (ο)	μουγκό,-ά,-ό (ο):
2773	μουγκρίζω	μουγκρίζου:
2774	μούγκρισμα (το)	μούγκρισμα (το):
2775	μουδιάζω	ψύου:
2776	μουδιάζω	ψύου:
2777	μουδιάζω , ναρκώνομαι	μουδίου:
2778	μούδιασα	εμουδιάκα:
2779	μούλα (η)	μούα (α):
2780	μούλα (η) , μουλάρι	κόρμπα (α):
2781	μουλάρι (το)	μουάρι (το):
2782	μουνί (το)	κύστε (ο):
2783	μουνουχίζω	μουνουχίζου:
2784	μουνούχισμα (το)	μουνούχισμα (το):
2785	μούντζα (η)	μούντζα (α):
2786	μουντζούρα (η)	μουντζαλία (α):
2787	μουντζουρώνω	μουντζουρίζου:
2788	μούργα (η)	μούργα (α):
2789	μουριά (η)	μουρήα (α):
2790	μουρμούρα (η)	μουρμούρα (α):
2791	μουρμουργιάρης (ο)	μουρμουράρι,μουρμουράρα,μουρμουράρικο (ο):
2792	μουρμούρης (ο)	μουρμούρι (ο):
2793	μουρμουρίζω	μουρμουρίζου:
2794	μουρμούρισμα (το)	μουρμούρισμα (το):
2795	μουρόφυλλα	μουρόφυα:
2796	μουσικό όργανο (το)	όργανε (το):
2797	μουσμουλία (η)	μεσκουλία (α):
2798	μούσμουλο (το)	μέσκουλε (το):
2799	μουστάκι (το)	μουστάτζι (το):
2800	μουστόπητα (η)	μουστόπατα (α):
2801	μούτρα	μούτσουνα:
2802	μούχλα (η)	μούχα (α):
2803	μουχλιάζω	μουχλιάζου:
2804	μπαίνω	μπαίνου:
2805	μπακαλιάρος (ο)	μπακαλάο (ο):
2806	μπαλκόνι (το)	ξουστάγι (το):
2807	μπάλωμα	πίσαμ(μ)α:
2808	μπάλωμα (το)	μπάουμα (το):
2809	μπαλωματής (ο)	μπαλώση (ο):
2810	μπαλωματού (η)	μπαλώσαινα (α):
2811	μπαλώνω	μπαούκου:
2812	μπαλώνω	πισαματούκου:
2813	μπάμια (η)	μπάμπια (α):
2814	μπαμπούλας (ο)	μπαμπάη (ο):
2815	μπάτης (ο) , άνεμος από θάλασσα	μπάτη (ο):
2816	μπάτσος (ο) , σφαλιάρα , χαστούκι	μπάτσε (ο):
2817	μπήγω	γκήχου:
2818	μπήκα	εμπάκα:
2819	μπογιά (η)	ζβέντζα (α):
2820	μπορώ	πορού:
2821	μπουκιά (η)	μπουκουνία (α):
2822	μπουσούλισμα (το)	μπαχάντζα (α):
2823	μπροστά , πηγαίνω εμπρός	πουρτέσε:
2824	μπροστινό αντί του αργαλειού (το)	μπροσάγκι (το):
2825	μπροστινός	πουρτεσινέ:
2826	μπροστινώτερα	πουρτεσούτερα:
2827	μπρούμυτα , πίστομα	κίστομα:
2828	μυαλό (το)	εμαλέ (το):
2829	μυαλό (το)	μαλέ (ο):
2830	μύγα (η)	μούζα (α):
2831	μυγόχεσμα (το)	μουζόχεσμα (το):
2832	μυζήθρα (η)	αφόκιουρη (α):
2833	μυκτήρισμα (το) , ειρωνεία	θρούνισμα (το):
2834	μύλος (ο)	μύλε (ο):
2835	μυλωνάς (ο)	μυωνά (ο):
2836	μυλωνού (η)	μυωνού (α):
2837	μυρίζω	μυρίζου:
2838	μυρίζω	νυρίζου:
2839	μύριοι , χιλιάδες	νύροι:
2840	μυρμήγκι (το)	μελιγκώνι (το):
2841	μυρουδιά βούρκου (η)	βουρτσία (α):
2842	μυρτιά (η) , σμερτιά	μουνταλία (α):
2843	μυρωδιά (η)	λιβανία (α):
2844	μυρωδιά (η)	νυρωϊδία (α):
2845	μυρωδιά συνήθως δυσάρεστη (η)	αποφορά (α):
2846	μυρώνι (το) , αγριομυρώνι	κάντζικα (α):
2847	μυστικός (ο)	μυστικό (α):
2848	μυστρί (το)	μυστρί (το):
2849	μυτερό ξύλο για να κεντούν τα ζώα (το)	βουτζέντρα (α):
2850	Μωριάς (ο) , Πελοπόννησος	Μωρήα (ο):
2851	να εδώ να	ορωγιορή:
2852	να φάω	φάου:
2853	ναι , βεβαίως	αμέ:
2854	νάρθηκας (ο) , πρόναος	νάρθηκα (ο):
2855	ναύτης (ο)	ναύτα (ο):
2856	νεαρή γίδα (το)	βεργάδι (το):
2857	νεαρός (ο)	νέο (ο):
2858	νεκρός (ο) , πεθαμένος	απενατέ,-ά έ (ο):
2859	νεκρός (ο) , πεθαμένος	νεκρέ (ο):
2860	νεκρώνω	νεκρούκου:
2861	νεογέννητο παιδί ή ζώο που βυζαίνει δύο μητέρες (το)	διγόνι (το):
2862	νέος ευπαρουσίαστος (ο) , λεβέντης , φίλος	βλάμη (ο):
2863	νεοσσός (ο)	νησσούα (α):
2864	νεότητα (η)	νεότη (α):
2865	νεράιδα (η)	αναραΐδα (α):
2866	νερό (το)	ύο (το):
2867	νερό δυνατά αλατισμένο (το)	αρμύρα (α):
2868	νερό που μέσα πλύναμε μαλλιά (το)	απόληνε (το):
2869	νερού – νερά	υβάτου και ύβατα:
2870	νερουλός (ο) , υγρός , μαλακός	αδερέ (ο):
2871	νερουλός-ή-ό	νερουπό-ά-ό:
2872	νεύμα (το)	νόημα (το):
2873	νεύρο (το)	νεύρε (το):
2874	νεφρό (το)	νεφρέ (ο):
2875	νήμα (το)	αζούρι (το):
2876	νησί (το)	νησί (το):
2877	νησιώτης (ο)	νησιώτα (ο):
2878	νηστεία (η)	νηστζεία (α):
2879	νηστεύω	νηστέγγου:
2880	νηστήσιμος (ο)	ανάρκυστε (ο):
2881	νηστικός-ή-ό	νηστζικό-ά-ό:
2882	νίβομαι	νιφούμενε:
2883	Νικολάκης (ο)	Νικοάτζι (ο):
2884	Νικόλαος (ο)	Νικόα (ο):
2885	νικώ	νικού:
2886	νιόγαμπρος (ο)	νιόγαμπρε (ο):
2887	Νοέμβριος (ο)	Νοέμβρη (ο):
2888	νόθος υιός (ο) , μούλικος	μούλε (ο):
2889	νοιάζομαι	εννοιάζουντα:
2890	νοικοκύρης (ο)	νοικοτζούρι (ο):
2891	νομίζω	νομίζου:
2892	νοστιμάδα (η)	νοστζιμάδα (α):
2893	νοστιμεύω , νοστιμίζω	νοστζιμέγγου:
2894	νόστιμος (ο)	νόστζιμο (ο):
2895	νότιο μέρος (το)	νοκία (α):
2896	νους (ο)	νου (ο):
2897	ντόπιος (ο)	ντόκιε (ο):
2898	ντορβάς (ο) , υφασμάτινη τσάντα	τορβά (ο):
2899	ντουφέκι (το)	ντουφέτζι (το):
2900	ντρέπομαι	ντρεπούμενε:
2901	ντροπαλός (ο)	ντραπαλέ (ο):
2902	ντροπή (η)	εντροκή (α):
2903	ντροπή (η)	ντροκή (α):
2904	ντροπιάζω	ντροκιάζου:
2905	ντύνω	γκιούκου:
2906	νύμφη (η)	νύθη (α):
2907	νυμφικός (η)	νυθιάτσιχο (ο):
2908	νυστάζω	νυστάζου:
2909	νυχάκι (το)	νυχάτζι (το):
2910	νύχι (το)	νύχι (το):
2911	νύχτα (η)	νιούτα (α):
2912	νυχτέρι (το) , ολονυχτία	νιουτέρι (το):
2913	νύχτωσε	εκαγγιούτζε:
2914	ξαγναντίζω , φαίνομαι , παρουσιάζομαι	ξαγναγκίζου:
2915	ξαγνάντισα , φάνηκα	ετσύβα:
2916	ξαγριεύω	ξαγρούκου:
2917	ξαδέρφη (η)	τσάδερφο (α):
2918	ξάδερφος (ο)	τσάδεφο (ο):
2919	ξαίνω	τσαίνου:
2920	ξακουσμένος (ο) , ξακουστός , ευκλεής	ξακουστέ,-ά,-έ (ο):
2921	ξανά	ματά:
2922	ξαναβλέπω	ξαναορού:
2923	ξαναγεννώ	ξαναγεννού:
2924	ξαναγέρνω , ξαναπλαγιάζω	ξαναγύρου:
2925	ξαναγυρίζω	ξαναγιουρίζου:
2926	ξαναέρχομαι	ξαναπαρίου:
2927	ξαναζητώ	ξανακουνίνδου:
2928	ξαναζώ	ξαναζού:
2929	ξαναήλθα	εξανακάνα:
2930	ξαναθυμίζω	ξαναθυνίχου:
2931	ξανακαλώ , ματακαλώ	ματακαού:
2932	ξανακούω	ξανανοίου:
2933	ξαναλέω	ματαού:
2934	ξαναλέω	ξαναού:
2935	ξαναπαίρνω	ξαναρίκου:
2936	ξαναπατώ	ξαναπατού:
2937	ξαναπέφτω	ξανατσυτένδου:
2938	ξαναπηγαίνω	ματαέγκου:
2939	ξανατροχίζω	ξανακονού:
2940	ξαναφιλώ	ξαναθιού:
2941	ξανθός -ή -ό (ο)	ξανθέ-ά-έ (ο):
2942	ξαπλώνω	τσαπρούκου:
2943	ξάπλωσα	ετσαπρούκα:
2944	ξαποσταίνω , ξεκουράζομαι	ξακισταινούμενε:
2945	ξάστερος (ο)	ξάστερε (ο):
2946	ξαστερώνει	ξαστερούκουντά νι:
2947	ξαφνιάζω	ξαφνίζου:
2948	ξαφνικά	άξαφνα:
2949	ξαφνικό ράπισμα (το)	αστραφτά (α):
2950	ξαφνικός (ο) , αιφνίδιος	άξαφνε (ο):
2951	ξαφνικός στεριανός άνεμος (ο)	σπηλιάδα (α):
2952	ξεβαθουλώνω	γουρνιάζου:
2953	ξεβγάζω	ξεμπάνου:
2954	ξεβουλλώνω	ξεβούκου:
2955	ξεγλυτώνω	ξεγλυτούνου:
2956	ξεγύμνωμα (το)	τζητζίδι (το):
2957	ξεθεμελιώνω	ξεθεμελιούκου:
2958	ξεθυμώνω	ξεθυμούκου:
2959	ξεκαρδίζομαι	ξεκαρδισκούμενε:
2960	ξεκαταχώνω , ξεχώνω	ξεκακούχου:
2961	ξεκινώ	ξετζινού:
2962	ξεκολλώ	ξεκοού:
2963	ξελάκκωμα (το)	ξεκάκουμα (το):
2964	ξελογιασμένος (ο)	ξεδουτέ -ά -έ (α):
2965	ξενιτειά (η) , αλλοδαπή	ξενικεία (α):
2966	ξενιτέυομαι	Ξενιτεγγούμενε:
2967	ξενιτεύω	ξενιτέγγου:
2968	ξέννιαστος (ο) , αμέριμνος	ξέννοιαστε (ο):
2969	ξενοδουλεύω	ξενοδουλέγγου:
2970	ξενώνας (ο)	ξενώνα (ο):
2971	ξεπαγιασμένος (ο) , κουβαριασμένος	κιουκιούρι (ο):
2972	ξεπεσμένος (ο)	ξεπεφτέ (ο):
2973	ξεπλέκω μαλλιά	ξεπρέγου:
2974	ξεπλένω	ξεκρύζου:
2975	ξεπρήζομαι , ξεφουσκώνω	ξεπρησκούμενε:
2976	ξέρα (η)	τσέρα (α):
2977	ξεραϊλα (η)	ψαΐα (α):
2978	ξεραΐλα (η)	τσεραΐα (α):
2979	ξεραίνονται τα χείλη μου από δίψα	γατσίου:
2980	ξεραίνω	τσεραίνου:
2981	ξεριζώνω	ξεσινδούκου:
2982	ξερικός αγρός (ο)	ξερικό (ο):
2983	ξερό σύκο (το)	ασκά (α):
2984	ξεροβήχω	τσεροδήχου:
2985	ξεροκάμπι (το)	Τσερόκαμπε (ο):
2986	ξεροκαταπίνω	τσεροκακίνου:
2987	ξερομασσώ	τσερομάσσου:
2988	ξερομαχώ	τσερομαχού:
2989	ξερός (ο)	τσερέ,-ά,-έ (ο):
2990	ξεροσκάω	τσεροκράνδου:
2991	ξερρωγίζω	κρινίχου:
2992	ξέρω , ξέρω	ξέρου:
2993	ξεσκεπάζω	ξεμπέχου:
2994	ξεσκεπάζω	ξεστζεπάχου:
2995	ξέσκεπος (ο)	ξέστζεπο (ο):
2996	ξεσκούφωτος	ξεσκούφουτε:
2997	ξεσπαθώνω	ξεσπαθούκου:
2998	ξεστολίζου	ξεστολίζου:
2999	ξεσυνειθίζω	ξεσυνειθίζου:
3000	ξεσφίγγω	ξεσφίγγου:
3001	ξεσχίζω , σχίζω	ξεστζίζου:
3002	ξετίναγμα (το)	τσίκρουμα (το):
3003	ξετινάζω , εκτινάσσω , ξετινάζωΑ	τσικρούνου:
3004	ξετρελαίνω , αποβλακώνω	απομωραίνου:
3005	ξεφλουδίζω	λέφου:
3006	ξεφοβούμαι	ξεφοζούμενε:
3007	ξεφυτηλίζω , κόβω την καύτρα του φυτηλιού	ξεφκιλίζου:
3008	ξεφωνίζω με κλάμα	εβαΰα:
3009	ξεχειλίζω	ξεχειλίζου:
3010	ξεχειμωνιάζω , παραχειμάζω	ξεχειμωνιάνδου:
3011	ξεχνώ , ξεχάνω , λησμονώ	ξεχάνου:
3012	ξέχυσα , έχυσα	ετσιχύκα:
3013	ξεχωρίζω , χωρίζω , διακρίνω	ξεχουρίζου:
3014	ξεχωριστός,-ή,-ό (ο)	ξεχουριστέ,-ά,-έ (ο):
3015	ξεψυχώ	ξεψυχού:
3016	ξέω	τσού:
3017	ξηλώνω , ξεκαρφώνω	ξηούκου:
3018	ξημέρωμα (το)	ξημέρουμα (το):
3019	ξημερώνομαι	συνταχαινούμενε:
3020	ξημερώνω	ξημερούνου:
3021	ξηρασία (η)	ψαχνία (α):
3022	ξιδι (το)	ξείδι (το):
3023	ξιππασμένος (ο) , περήφανος	ξιππαστέ,-ά,-έ (ο):
3024	ξόανο (το) , ξύλινο άγαλμα	ξόανε (το):
3025	ξύγκι (το) , το λίπος	ξύντζι (το):
3026	ξυλάκι (το)	καλί (το):
3027	ξυλαφάνα (η)	αφάνα (α):
3028	ξυλιά (η)	καλία (α):
3029	ξύλινη ή πέτρινη λάρνακα για λάδι (η)	λίμπα (α):
3030	ξύλινη κούπα (η)	κούτουλε (ο):
3031	ξύλινο δοχείο (το)	βεδούρα (α):
3032	ξύλινο εξάρτημα πιεστηρίου	μπαλάντρα (α):
3033	ξύλινος (ο)	ξούλινε (ο):
3034	ξύλινος σύρτης (ο)	αμπάρα (α):
3035	ξύλο (το)	κάβα (το):
3036	ξύλο (το)	κάλι (το):
3037	ξύλο (το)	νδαβελέ (ο):
3038	ξύλο μικρό με μυτερή άκρη (η)	βάτα (α):
3039	ξύλο μικρό με μυτερή άκρη (το)	βουτζέντρι (το):
3040	ξύλο μικρό με μυτερή άκρη (το)	τσουθί (το):
3041	ξύλο,λαβή της βίτσας (το)	βιτσόκαλε (το):
3042	ξυλοκόπημα (το)	δαρμό (ο):
3043	ξυλόκοττα (η)	ξόκοτα (α):
3044	ξυλοκρέββατο (το) , φέρετρο	ξοκρέββατε (το):
3045	ξυνίζω	ξυνίζου:
3046	ξυνίλα (η)	ξυνάδα (α):
3047	ξυνολάπαθο (το)	ξυνοάπασε (το):
3048	ξύνω	τσούνου:
3049	ξύνω με τα νύχια , σκαλίζω την φωτία	καρασίνδου:
3050	ξυπνώ	ξυπνίχου:
3051	ξυπνώ , σηκώνω	ταΐχου:
3052	ξυπόλυτος (ο)	τσαπόλητε, (ο):
3053	ξυράφι (το)	ξουράθι (το):
3054	ξυρίζω	ξουρίζου:
3055	ξυρίζω τελείος	αποξουρίζου:
3056	ξύσμα (ο)	τσούμα (το):
3057	ξύσμα (το)	απότσουμα (το):
3058	ξύστης (ο)	τσούτα (ο):
3059	ξύστρα (η)	ξύστρα (α):
3060	ξυφτέρι (ο) , είδος γερακιού	ξυφτέρι (το):
3061	ξω	τσου:
3062	ο αρραβωνιάρης , αρραβωνιασμένος	αρραβωνιαστικό (ο):
3063	ο κορμός του κλήματος (ο)	κούρβουλε (ο):
3064	ο μαλιαρός -ή -ό	τσιχαρά-ού-έ (ο):
3065	ο Τυρός και τα Μέλανα (ο)	Τερομέανα:
3066	ό,τι	ό,τσι:
3067	ό,τι μένει από τα δημητριακά μετά το κοσκίνισμα	απόσουπο (το):
3068	ό,τι μένει στο χωράφι μετά το θέρισμα	απόσερε (το):
3069	ό,τι παίρνουμε σαρώνοντας	αποσάριδε (το):
3070	οδηγία (η)	οδηγία (α):
3071	οδηγία (η) , συμβουλή	οργήνεια (α):
3072	οδηγός (ο)	οδηγό (ο):
3073	οδηγός γαϊδουριού (ο)	γαϊδουροάτα (ο):
3074	οδηγώ	οδηγού:
3075	οι Δρύνες , οι πρώτες έξι ημέρες του Αυγούστου	οι Δρύνε:
3076	οικογένεια (η) , φαμίλια	φανίλια (α):
3077	οικογένεια Μερίκα (η)	Μερικαίοι:
3078	οικονόμος (ο)	οικονόμο (ο):
3079	οίκος (ο) , σπίτι	τζέα (α):
3080	οκνηρή (η) , τεμπέλα , νωθρή	ακαμάτρα (α):
3081	οκνηρός (ο) , τεμπέλης , αργός	αϊδούλι (ο):
3082	οκνηρός (ο) , τεμπέλης , νωθρός	ακαμάκι (ο):
3083	όλα	όα:
3084	όλα	όλε:
3085	ολισθαίνω , γλιστρώ	λιουτσαίνου:
3086	όλο το μαλλί από ένα πρόβατο (το) , προβιά	ποκάρι (το):
3087	ολόκερος (ο)	ολάτζερε -ε -ε (ο):
3088	ολόκληρος (ο)	ατσέζε (ο):
3089	ολόκληρος (ο)	σύσωμο (ο):
3090	ολόκληρος (ο) , ακέραιος	ατόθυε (ο):
3091	ολολυγμός (ο) , φωνές,θρήνοι	κουϊτέ (ο):
3092	ολόχρυσος (ο)	ολόχρυσε -ε -ε (ο):
3093	ομαλός (ο)	ούμελε (ο):
3094	ομιλώ	νιού:
3095	ομιλώ , ονομάζω	αού:
3096	ομοιάζω	ονοιάζου:
3097	ομολογία (η)	αμογία (α):
3098	ομολογώ	αμογού:
3099	ομολογώ	ομογού:
3100	όμως	όμως:
3101	ονειρεύομαι	ονειρεγγούμενε:
3102	όνειρο (το)	όνειρε (το):
3103	όνομα (το)	όνουμα (το):
3104	όνομα μικρής ορεινής κοιλάδας (το)	Σερνιάλι (το):
3105	Όνομα προκρίτου οικογένιας του πραστού	Πολίτα:
3106	ονομαστός (ο)	ονομαστέ-ά-έ (ο):
3107	οξύθυμος (ο) , ευερέθιστος	αράθυμο (ο):
3108	όξυνος-η-ο , ξυνός-ή-ό	ξυνέ-ά–έ:
3109	οξύς-εία-ύ , μυτερός	τσουφαρέ-ά-έ:
3110	οπλίζω , εξοπλίζω πλοίο , εξοπλίζω ζώο με τα απαραιτητα εξαρτήματα (σαμάρι)	αρματούκου:
3111	όποια	όκοια:
3112	όποιος-α-ο, οπουδήποτε	πή:
3113	όποιος-όποια-όποιο (ο)	όποιε:
3114	όπου	όκια:
3115	όπου , όταν	οπή:
3116	όπου και όπου	οκιατζόκια:
3117	όπου όπου , παντού	όκιαπή:
3118	όπως , καθώς	όπου(ρ):
3119	όραση (η)	όρασι (α):
3120	ορατός (ο)	ορατέ,-ά,-έ (ο):
3121	οργή (η) , θυμός	οργή (α):
3122	οργιά (η)	οργύα (α):
3123	οργίζω	οργίζου:
3124	οργισμένος (ο)	οργιστέ,-ά,-έ (ο):
3125	όργωμα (το)	όργουμα (το):
3126	οργώνω	κάμου:
3127	οργώνω	οργούκου:
3128	όργωσα	εκαμέκα:
3129	ορέγομαι	ορεγγούμενε:
3130	όρεξη (η)	όρεξι (α):
3131	ορθός (ο)	ορθέ,-ά,-έ (ο):
3132	Οριόντας (ο)	Οριόντα (ο):
3133	ορκίζομαι	ορτζισκούμενε:
3134	όρκος (ο)	όρκο (ο):
3135	ορμώ	ρουκίζω:
3136	όρνιο (το)	όρνε (το):
3137	ορτύκι (το)	ορτύτζι (το):
3138	ορφανός-ή-ό	ορφανέ-ά-έ:
3139	όσος-η-ο	όσε-ά-ού:
3140	όταν	όκα:
3141	όταν	όνταν:
3142	όταν	όταν:
3143	όταν κάποιος κάνει συνέχεια ερωτήσεις	τσεραΐξι (το):
3144	οτι	τσί:
3145	ότι	ότσι:
3146	ότι μένει στο μποστάνι (το)	απομποστανίδι (το):
3147	ουρά (η)	νουρά (α):
3148	ουρά (η)	ουρά (α):
3149	ουράνιος (ο)	ουράνιε (ο):
3150	ουρανός (ο)	ουρανέ (ο):
3151	ουρλιάζω	αυζιντούμενε:
3152	ουρλιάζω	ουρλίζου:
3153	ούρλιασμα , ωρυγμός	αυρητέ (το):
3154	ούτε , ουδέ	ούτε:
3155	οφθαλμος (ο)	ψιλέ ή εψιλέ (ο):
3156	όχθος (ο)	όρμο (ο):
3157	όχθος (ο)	όχτε (ο):
3158	όχθος (ο)	στοχό (ο):
3159	οχιά (η) , έχιδνα	όχεντρα (α):
3160	οχιά [ Κατάρα] (η)	οχία (α):
3161	όψιμος (ο)	όψιμο (ο):
3162	οψώνιον (το)	ψώνι (το):
3163	παγετός (η) , παγωνιά	παγουνία (α):
3164	παγίδα (η)	παγίδα (α):
3165	πάγος (ο)	πάγο (ο):
3166	πάγωμα (το) , νάρκωμα	μάργουμα (το):
3167	παγωμένος (ο)	παγουτέ (ο):
3168	παγώνω , ναρκώνω , αποψύχομαι	μαργούνου:
3169	παγώνω , πηγνύω	παγούκου:
3170	παθαίνω δυστυχήμα	ογρακίχου:
3171	πάθημα (το) , συμφορά	πάθημα (το):
3172	πάθος (το)	πάθι (το):
3173	παιδάκι (το)	καμπζούλι (το):
3174	παιδάκι (το)	μιτσούλι (το):
3175	παιδεύω , τιμωρώ , βασανίζω	παιδέγγου:
3176	παιδί (το)	καμπζί (το):
3177	παιδί (το)	τέκνι (το):
3178	παίζω	παίζου:
3179	παίρνω	αζίκου:
3180	παίρνω	αρζίκου:
3181	παίρνω	αρίκου:
3182	παλαβομάρα (η)	παλαβομάγρα (α):
3183	παλαβός (ο) , τρελλός	παλαβό (α):
3184	παλαβώνω , τρελλαίνω	παλαβούκου:
3185	παλαμάρι (το)	παλαμάρι (το):
3186	παλάμη (η)	απάμα (α):
3187	παλάμη (η)	πάμα (α):
3188	παλάτι (το)	παλάκι (το):
3189	παλεύω	παλέγγου:
3190	πάλι , ξανά	πάλι:
3191	πάλι , ξανά , επανάληψη	αμπάλι:
3192	παλιόγρια (η)	κακογραΐδι , η κακογρία (το):
3193	παλιός (ο)	παλιέ (ο):
3194	Παλιόχωρα (η)	Παλιόχωρα (α):
3195	παλληκάρι (το) , νέος , γερός	παλληκάρι (το):
3196	παλούκι (το) , πάσσαλος	πάσσακας (ο):
3197	πανδρεύω	πανδρέγγου:
3198	πανί (το) , ύφασμα	ίτε (ο):
3199	παννί (το)	χαβδία (α):
3200	πανούκλα (η) , λοιμός	πανιούκα (α):
3201	παντοτεινός-ή -ό	παντοκεινέ-ά-έ:
3202	παντού	παντού:
3203	παντρειά (η)	πανδρεία (α):
3204	πάνω	τάνου:
3205	παξιμάδι (το)	φρύσσα (α):
3206	παπαδιά (η)	παπαδία (α):
3207	παπαδίστικο	παπαδιχό-ά-ό:
3208	παπαρούνα (η)	μακουνία (α):
3209	παπάς (ο)	παπά (ο):
3210	πάπλωμα (το)	πάπουμα (το):
3211	παπουτσι (το)	τσέρβουλε (το):
3212	παππούς (ο)	παπού (ο):
3213	παρά	παρά:
3214	παραβαίνω	παραβαίνου:
3215	παράβαση (η)	παράβαση (α):
3216	παραβάτης (η)	παραβάκισσα (α):
3217	παραβάτης (ο)	παραβάτα (ο):
3218	παραβγαίνω	παραμπαΐνου:
3219	παραβλέπω , συγχωρώ	παραορού:
3220	παραγγελία (η)	παραντζελία (α):
3221	παράδεισος (ο)	παράδεισε (ο):
3222	παραδέρνω	παραδέρου:
3223	παραδίδω	παραδίου:
3224	παραέξω	παρατάτσου:
3225	παράθυρο (το)	πανεθούρι (το):
3226	παράθυρο (το)	παραθιούρι (το):
3227	παραιτώ , αφήνω	παραιτού:
3228	παρακαλώ	παρακαού:
3229	παρακάμνω	παραποίου:
3230	παρακάτω	παρακάτου:
3231	παράκληση (η)	παρακαλοσύνα (α):
3232	παρακούω	παρανοίου:
3233	παραλαμβάνω	περιαβαίνου:
3234	παραλία (η)	γιαλέ (α):
3235	παραμελών τον εαυτόν του (ο) , ατημέλητος , ακάθαρτος	δερμελιούρι (ο):
3236	παραμερίζω	παραμερίζου:
3237	παραμερίζω	τονιάζου:
3238	παραμέσα	παρατάσου:
3239	παραμιλώ	παρανιού :
3240	παραμονεύω	παραμονέγγου:
3241	παραμονή (η)	παραμομή (α):
3242	παραμύθι (το)	παρανύθι (το):
3243	παράνομος (ο)	παράνομο (ο):
3244	παράξενος (ο)	παράξενε-ε-ε (ο):
3245	παραπάνω	παρατάνου:
3246	παραπέρα	παραπέρε:
3247	παραπονούμαι	παραπονεγγούμενε:
3248	παράς (ο)	παρά (ο):
3249	παρασκεύη (η)	παράστζι (το):
3250	παρασκευή φαγητού με βούτυρο (η)	αρκυσία (α):
3251	παράσπιτο (το)	παρατζέλλι (το):
3252	παρασύρω , παρασέρνω	παρασούρου:
3253	παρατρέξιμο (το)	παραδράνημα (το):
3254	παρατρέχω	παραδρανίνδου:
3255	παρατρέχω	παρατσάχου:
3256	παρατρώγω , τρώω πολύεπ	παρατσού:
3257	παραφυλάττω	παραφυάτου:
3258	παραχειμάζω	παραχειμάνδου:
3259	παρδαλός (ο)	παρδαλέ -ά -έ (ο):
3260	παρεμπρός	παραπουρτέσε:
3261	παρηγορω	παρηγορού:
3262	παρθενία (η)	παρθενία (α):
3263	παρθένος (ο)	παρθένα (α):
3264	παροξυσμός (ο)	παραξυσμό (ο):
3265	πασπαλίζω , αλευρώνω	πάσσου:
3266	πάσσαλος (ο)	πάσσακα (ο):
3267	πάστωμα (το)	πάστουμα (το):
3268	παστώνω	παστούκου:
3269	Πάσχα (το)	Αμπρία (α):
3270	πασχίζω,προσπαθώ	πασκίζου:
3271	πάσχω , παθαίνω	παθαίνου:
3272	πατέραςστη γλώσσα των μικρών παιδιών	αφέγκη (ο):
3273	πατέραςστη γλώσσα των μικρών παιδιών (ο)	τατά (ο):
3274	πατημασιά (η)	πατηματία (α):
3275	πάτος (ο)	πάτε (ο):
3276	πατρίδα (η)	πατρίδα (α):
3277	πατριώτης (ο)	πατριώτα (ο):
3278	πατώ	πατού:
3279	πάτωμα (το)	πάτουμα (το):
3280	πατωμενη καμάρα (η)	πάρι (α):
3281	παύω να έχω σύκα	αποσάζου:
3282	παχαίνω	παχαίνου:
3283	πάχνη (η)	πάχνη (α):
3284	πάχνη (η)	τσάφι (το):
3285	παχνί (το)	παχνί (το):
3286	πάχος (το)	πάχι (το):
3287	παχουλό γουρουνάκι (το)	μπουζάτζι (το):
3288	παχύς (ο)	παχείε (ο):
3289	παχύς (ο)	χονδρέ (α):
3290	παχύς (ο) , εύσωμος , σωματώδης	αρούκατε (ο):
3291	πεζούλι (η)	δάμακα (ο):
3292	πεθαίνω	πενάκου:
3293	πέθανα	επενάκα:
3294	πεθερά (η)	πεθερά (α):
3295	πεθερός (ο)	πεθερέ (ο):
3296	πείνασα	επεινάκα:
3297	πεινώ	κεινού:
3298	Πειραιάς (ο)	Περαιά (ο):
3299	πεισματώνω μαλώνοντας	βρωμουκούμενε:
3300	πέλαγος (το)	πέαγο (το):
3301	πελεκώ	πελεκού:
3302	πέμπτος (ο)	πέντατε (ο):
3303	πέντε (το)	πέντε (το):
3304	πεπόνι (το)	ποπόνι (το):
3305	πέρα	πέρε:
3306	περασμένος	φτακλήσαρε:
3307	περαστικός (ο)	περαστζικό (ο):
3308	πέρδικα (η)	πέντζικα (α):
3309	περιβάλλω , σκεπάζω	σαγιάζου:
3310	περιβολάρης (ο)	περβοάρι (ο):
3311	περιβόλι (το)	περιβόλι (το):
3312	περιγελώ , κοροϊδεύω	αναγεού:
3313	περιγιάλι (το)	περιγιάλι (το):
3314	περιμένω	αντεχούμενε:
3315	περιμένω	παντέχου:
3316	περιμένω , προσδοκώ	απαντέχου:
3317	περιμένω με ανυπομονησία κάτι	παρανέχου:
3318	περιοχη άνω Τυρού	Κοτσινέϊκα:
3319	περιοχή του Λεωνιδίου (η)	Σάλα (α):
3320	περιπαίζω , περιγελώ	αναμπαίζου:
3321	περιποίηση ασθενούς (η)	τζίβεμα (το):
3322	περιποιούμαι	καοέχου:
3323	περιποιούμαι , βοηθώ έναν άρρωστο	τζιβέγγου:
3324	περιποιούμαι , ευνοώ	αποέχου:
3325	περισσεύω	περσέγγου:
3326	περισσότερα	πλέτερα:
3327	περιφέρομαι ενοχλητικά	βεργογού:
3328	περιφρόνηση (η)	καταφρόνησι (α):
3329	περνώ	απεραΐχου:
3330	περνώ	περαΐχου:
3331	περνώ	περού:
3332	περονιάζω , σουβλίζω	περονιάζου:
3333	πέταλο (το)	πέταλε (το):
3334	πεταλούδα (η)	ψουχαρούδα (α):
3335	πεταλούδα του μεταξοσκώληκα (η) , νυχτερίδα	λυχκήρα (α):
3336	πέταμα,ρίξιμο με ορμή (το)	βρουντούζισμα (το):
3337	πεταμένος με ορμή (ο)	βρουντουζιστέ (ο):
3338	πετάω	ανεμούκου:
3339	πετάω το κοντάρι	κονταρέγγου:
3340	πετεινός (ο)	βούλε (ο):
3341	πέτρα (η)	πέτσε (ο):
3342	πέτρα κοίλη (η) , τρύπα στο έδαφος	γράβα (α):
3343	πετρίτσα (η)	πετσάρι (το):
3344	πετσέτα φαγητού (η)	μπόλια (α):
3345	πετυχαίνω	πιτυχαίνου:
3346	πετώ	πετού (α):
3347	πετώ , ρίχνω κάτι	αποτείνου:
3348	πετώ με ορμή	βρουντουζίζου:
3349	πεύκινος (ο)	πεύτζινε (ο):
3350	πεύκο (το)	πεύκο (ο):
3351	πήγα	εζάκα:
3352	πηγάδι (η)	κηγάδι (το):
3353	πήγαιμα (το)	ζάμα (το):
3354	πηγαιμένος (ο)	ζακού (ο):
3355	πήγαινε	έντζε:
3356	πήγαινε	χάγκε:
3357	πηγαίνω	έγκου:
3358	πηγούνι (το) , κάτω σαγόνι	κατασάγονε (το):
3359	πηδώ	ασπηδού:
3360	πήζω	πάσσου:
3361	πήλινο αγγείο για λάδι (το)	ρογί (το):
3362	πήλινο κανάτι (το)	κουνία (α):
3363	πηλός (ο)	πηλέ (ο):
3364	πήρα	άγκα:
3365	πήρα	άγκα:
3366	πηρούνι (το)	κηρούνι (το):
3367	πηχτός (ο)	πητέ (ο):
3368	πήχυς (ο)	πήχα (α):
3369	πιάνομαι απο κάπου	αγκραίνου:
3370	πιάνω,αρχίζω	κιάνου:
3371	πιασμένος (ο)	κιατέ (α):
3372	πιατάκι (το)	πιατάτζι (το):
3373	πιάτο (το)	πιάτε (το):
3374	πίκρα (η)	κίκρα (α):
3375	πικραίνω	κικραίνου:
3376	πικραμυγδαλιά (η)	κικρονυγδαλία (α):
3377	πικραμύγδαλο (το)	κικρονύγδαλε (το):
3378	πικροδάφνη (η)	δαφνία (α):
3379	πικροδάφνη (η)	κικροδαφνία (το):
3380	πικρός (ο)	κικρέ (ο):
3381	πινακίδα (η)	κινακίδα (α):
3382	πινακωτή (η)	πινακουτά (α):
3383	πιναρός (ο)	πιναρέ (ο):
3384	πίνω με την γλώσσα	λάφου:
3385	πίπτω,πέφτω , πέφτω	τσιτένου:
3386	πισινός (ο)	κισινέ (ο):
3387	πίσσα (η)	κίσσα (α):
3388	πιστεύω	θαρού:
3389	πιστεύω	κιστίου:
3390	πίστη (η) , θρησκεία	κίστι (α):
3391	πίσω (η)	κίσου:
3392	πίτα (η)	πάτα (α):
3393	πίτα (η) , πλακόπιτα	κήτα (α):
3394	πίτουρο (το)	κίτουρε (το):
3395	πιώσιμο (το)	κίμα (το):
3396	πλάγι (το)	πλεάρα (α):
3397	πλάγι πλάγι	πραγιανά:
3398	πλαγιάζω	πραγιάζου:
3399	πλάθω	πράσσου:
3400	Πλάκα (η)	Πάκα (α):
3401	πλακώνω	πακούνου:
3402	πλασμένο (το)	πρατέ-ά-έ (ο):
3403	πλαστής (ο)	πηταόκαλε (το):
3404	πλαταίνω , ευρύνω , μεγαλώνω	πραταίνου:
3405	πλάτανος (ο)	πατάνα (α):
3406	Πλάτανος (ο)	Πάτανε (ο):
3407	πλατόφυλλος (ο) , πλατύφυλλος	πρατοφύλι (ο):
3408	πλατύς-εία-ύ (ο)	πρατείε -τεία-κιού (ο):
3409	πλατύτερος (ο)	πράκιου (ο):
3410	πλέκω	πρέγου:
3411	πλεμμόνι (το)	πλεμμόνι (το):
3412	πλένω , αποπλύνω , ξεπλένω	κρύζω:
3413	πλένω με μόσκο	μοσκοκρίζου:
3414	πλεξούδα (η)	πρεξίδα (α):
3415	πλέον	πλέα:
3416	πλευρά (η)	πράκα (α):
3417	πλευρόν (το)	πλευρέ (το):
3418	πλέω	πλέου:
3419	πλέω , κολυμπώ	απλέου:
3420	πλέω με όλα τα άρμενα , αρμενίζω	αρμενίζου:
3421	πληγή (η)	πληγά (α):
3422	πληγώνω	πληγούκου:
3423	πλήθος (το)	πλήθι (το):
3424	πλημμύρα (η)	πολυμπρία (α):
3425	πληρωμή (η)	πλερωνή (α):
3426	πληρώνω	πλερούκου:
3427	πλησιάζω	κοντέγγου:
3428	πλουμίδι (το)	πουνίδι (το):
3429	πλουμίζω	πουνίζου:
3430	πλούσια νύφη (η) , νύφη αρχόντισσα	αρχοντονύθη (α):
3431	πλούσιος (ο)	πλούσιε (ο):
3432	πλουτίζω , πλουταίνω	πλουτέγγου:
3433	πνέω , αναπναίω , ανασαίνω	πνέου:
3434	πνίγω , στραγκαλίζω , κατακλυζω	πρίνδου και πρίγγου:
3435	πόδι (το)	πόϊ (το):
3436	πόδι (το)	πούα (ο):
3437	ποδόγυρος (ο)	ποδόγιουρε (ο):
3438	ποθώ	ποθού:
3439	ποιός (ο)	περ αντί ποιερ (ο):
3440	ποιός-α-ο	ποίε-α-ου:
3441	πόλεμος (ο)	πόλεμο (ο):
3442	πολεμώ	πολεμού:
3443	πόλις,πολιτεία (η)	χώρα (α):
3444	πολίτης (ο)	πολίτα (ο):
3445	πολλές βρισιές	βζισίδι (το):
3446	πολύ	πάσου:
3447	πολύ αδύνατος (ο) , κουρασμένος	αποτσυγουτέ (ο):
3448	πολύ αλμυρό (το)	αρτσέντο (ο):
3449	πολύ αλμυρό κουλούρι (το)	αρμεροκούλουρε (το):
3450	πολύ καλός (ο)	πεντάκαλε (ο):
3451	πολύ μεγάλη (η)	ατσόζα (α):
3452	πολύ μελαχρινός (ο) , μαύρος	αραποσάβανε (ο):
3453	πολύ νερουλός χυλός (ο)	λάμα (α):
3454	πολύ πρωΐ	συνταχούλια:
3455	πολυκαιρία (η)	πολυντζαιρία (α):
3456	πολυλογάς (ο) , φλύαρος	αποαλητέ (ο):
3457	πολυξερος (ο)	πολύξερε (ο):
3458	πολύς -ή -ύ (ο)	πάσε-α -ου (ο):
3459	πολύς-η πολλή το πολύ (ο)	περσέ -ά -ού (ο):
3460	πολυχρονεμένος (ο)	πολυχρονευτέ,-ά,-έ (ο):
3461	πομπεύω	πομπέγγου:
3462	πονεμένος (ο)	μοζατέ-ά-έ (ο):
3463	πόνεσα	εμοζάκα:
3464	πονηριά (η)	πονηράδα (α):
3465	πονηρός (ο)	πονηρέ,-ά,-έ (ο):
3466	πόνος (ο)	μόζαμα (το):
3467	πόνος (ο)	πόνε (ο):
3468	ποντικάκι (το)	πογκικούλι (το):
3469	ποντίκι (το)	αρπετέ (το):
3470	ποντικός (ο)	πογκικό (ο):
3471	πονώ	μοζού:
3472	πορδή (η)	πουνδά (α):
3473	πορδίζω (η)	πουντζίζου (α):
3474	πορεία εντός του χωριού (η)	ρούγα (α):
3475	πορνεύω	πορνέγγου:
3476	πόρτα (ο)	πόρε (ο):
3477	πόσος	πόσε:
3478	ποσότητα μαλλιού για την ρόκα (η)	αμνί (το):
3479	ποταμάκι (το)	ποταμούτσι (το):
3480	ποταμός (ο)	ποταμό (ο):
3481	πότε	πότε:
3482	ποτήρι (το)	ποκήρι (το):
3483	ποτίζω	ποκίχου:
3484	ποτιστικός (ο)	ποκιστικό (ο):
3485	ποτίστρα (η)	ποκίστρα (α):
3486	ποτό (το) , πιοτό	κιωτέ (το):
3487	πού	κια:
3488	που δε φτουράει , άφτουρος	άφτουρε (ο):
3489	που δεν σαλαγήθηκε (ο)	ασάλητε (ο):
3490	που δεν σιχαίνεται	ασίχιατε (ο):
3491	που να μη χαρείς	αχαίζητε (ο):
3492	πουγγί (το)	πούγγα (α):
3493	πουθενά	κήπτα:
3494	πουλάκι (το)	πουλάτζι (το):
3495	Πούλεια (η)	Πούλεια (α):
3496	πουλί (το)	πουλί (το):
3497	πούλιθρα	Πούλιχρα:
3498	πουλώ	που:
3499	πουλώ	πού:
3500	πουνέντες (ο) , δυτικός άνεμος	καταό (ο):
3501	πούπουλο (το)	πούπουλε (το):
3502	πράγμα (το)	πράμα (το):
3503	πράγμα σιχαμερό	σίχαμα (το):
3504	πράγμα χαλασμένο (το)	χάρβαλε (το):
3505	πράγματα , είδη , έπιπλα	είδητα:
3506	Πραγματευτή (η)	Πραματευτά (α):
3507	πραγματευτής (ο)	πραματευκή (ο):
3508	πραγματικά	αληθινά:
3509	πραμάτια (η)	πραμακεία (α):
3510	πράσινη σαύρα (η)	γαϊρουκοστέρα (α):
3511	πράσινος-η-ο	πράσινε-ε-ε:
3512	Πραστιώτικος (ο)	Πραστζιώτσιχο (ο):
3513	Πραστός (ο)	Πραστέ (ο):
3514	Πρέγασος (ο)	Πρέγασε (ο):
3515	πρέπει	πρέπουντα:
3516	πρήσκομαι , εξογκούμαι , φουσκώνω	πρησκούμενε:
3517	πρίν	πρίν:
3518	πρίν από αρκετή ώρα	αποταποούρα:
3519	πρίν απο λίγη ώρα , προτύτερα	αποούρα:
3520	πριν χαράξει	αχάρατα:
3521	πρινοκόκκι (το)	πρινόκοκο (ο):
3522	πρίνος (ο) , πουρνάρι	πρίνε (ο):
3523	προβάλλω	προβάνου:
3524	προβατίνα (η)	μηλιόρα (α):
3525	προβατίνα (η)	προβατίνα (α):
3526	πρόβατο (το)	προύατε (το):
3527	πρόβατο ή γίδα δύο ετών (το)	δευτέρι (το):
3528	πρόβατο που έχει μαύρο χρώμα στο κεφάλι (το)	βάκρινε (ο):
3529	προγαμιαία δωρεά (η)	παλληκαριάτικο (το):
3530	προγιαγιά (η)	παραμαμμού (α):
3531	προγονή (η)	προγονά (α):
3532	πρόγονος (ο)	προγονέ (ο):
3533	προετοιμάζω	προεκοιμάζου:
3534	πρόθυμος (ο)	πρόθυμο (ο):
3535	προκόβω , κάνω προόδους	προκόφου:
3536	προκοπή (η)	ασελί (το):
3537	προκοπή (η) , πρόοδος	προκοκή (α):
3538	προξενητής (ο)	προξενηκή (ο):
3539	προξενήτρια (η)	προξενήτρα (α):
3540	προπάππους (ο)	παραπάππου (ο):
3541	προς τα εκεί , εκείθεν	καταπά:
3542	προσεύχομαι	δεουμένε:
3543	πρόσεχε	βάρδα (α):
3544	προσεχτικός (ο)	προσεχτικό-ά-ό (ο):
3545	προσέχω	προσέχου:
3546	προσκολλώμαι , πιάνομαι , κολλάω	αγκούκου:
3547	προσόψιο (το) , η πετσέτα	βαγιόλι (το):
3548	προστατεύω	προστατέγγου:
3549	προστάτης (ο)	προστάτα (ο):
3550	προσφέρω	προσφερίκου:
3551	προτιμώ	προκιμού:
3552	προφητεία (η)	προφηκεία (α):
3553	προφητεύω	προφητέγγου:
3554	προφήτης (ο)	προφήτα (ο):
3555	προφθάνω , προφταίνω	προυταίνου:
3556	προφορά (η)	προφορά (α):
3557	προχτές	τατσιπέρι:
3558	πρωί	σύνταχα:
3559	πρώτα	πρώτα:
3560	πρωτόγαλα (το)	κουράστρα (α):
3561	πρώτος,-η -ο (ο)	πρώτε,-α,-πρώκιου (ο):
3562	πρωτοφανής (ο)	προφαντέ,-ά,-έ (ο):
3563	πρωτύτερα	πρωτούτερα:
3564	πτέρνα (η)	φτέρνα (α):
3565	πτόηση (η)	φτόησι (α):
3566	πτώση (η)	τσύταμα (το):
3567	πτωχαίνω	φτωχαίνου:
3568	πτωχός	φτωχό ,-ά, -ό (ο):
3569	πυκνός (ο)	κυκνέ (ο):
3570	πυκνός λόγκος (ο)	ρομάνι και το ρουμάνι (το):
3571	πύον (το)	πούϊ (το):
3572	πυράκανθα (η)	μουρτζία (α):
3573	πύργος (ο)	κύργο (ο):
3574	πυρετός (ο)	κιαμό (ο):
3575	πύρωμα (το)	κύρουμα (το):
3576	πυρώνω , ζεσταίνω	κυρούκου:
3577	πυτιά (η)	τάνη (α):
3578	πωλητής (ο)	πουληκή (ο):
3579	πωλήτρια (η)	πουλήτρα (α):
3580	πώς	πού:
3581	ραβδί (το)	ραβδί (το):
3582	ραβδίζω	ραβδίζου:
3583	ραγδαία βροχή (η)	ρική (α):
3584	ραγίζω	ραγίζου:
3585	ραδίκι (το)	ροϊδίτζι (το):
3586	ραντίζω	ραγκίζου:
3587	ραπάνι (το)	ράπανε (το):
3588	ράπτω	σάφου:
3589	ράσο (το)	ράσε (το):
3590	ράσο του παπά (το)	μπινίσι (το):
3591	ραφή (η)	ραθή (α):
3592	ραφή ενος υφάσματος (η)	σαβά (α):
3593	ραχοκοκκαλιά (η) , σπονδυλική στήλη	καταρραχία (α):
3594	ρεβίθι (το)	ροϊδίθι (το):
3595	ρείκι (το)	ρείτζι (το):
3596	ρεματαριά (η)	μουκάλα (α):
3597	ρεματιά (η) , χαράδρα	γάσα (α):
3598	ρεμπελεύω	ρεμπελίου:
3599	Ρεποντίνα (η)	Ριπογκίνα (α):
3600	ρετσίνα (η)	ρετσίνα (α):
3601	ρευματισμός (ο)	ρεμακικό (το):
3602	ρέω	σέου:
3603	ρέω , για ξύλινα δοχεία που είναι τρύπια	πρέου:
3604	ρέω , κυλάω	σέου:
3605	ρημάζω	ρημάζου:
3606	ρηχός (ο)	αναχλέ (ο):
3607	ρηχός (ο)	ρηχό-ά-ό (α):
3608	ρίγανη (η)	ρούγανι (α):
3609	ρίζα (η) , η ρίζα των δέντρων και των φυτών	σίνδα (α):
3610	ρίζα έξω από το έδαφος (η)	ξώσινδα (α):
3611	ρίζα του αυτιού (η)	σινδοβότανε (το):
3612	ριζώνω	σινδούκου:
3613	ρίζωσα	εσινδούκα:
3614	ρίχνομαι	ξερισκούμενε:
3615	ρίχνω	ξερίχου:
3616	ρίχνω σπόρους	σπουρίχου:
3617	ρόγχος του θανάτου (ο)	ρουχάλι (το):
3618	ροδακινιά (η)	ροδατζινία (α):
3619	ροδάκινο (το)	ροδάτζινε (το):
3620	ροδάμι (το)	ροδαμό (ο):
3621	ρόδι (το)	ρόϊδι (το):
3622	ροδιά (η)	ροϊδία (α):
3623	ρόδινο,κόκκινο (το)	βερζί (το):
3624	ροδοκόκκινος (ο)	ροδοκότσινε-ε-ε (ο):
3625	ρόζος (ο)	ρόζε (ο):
3626	ρόκα (η)	ερόροκα (α):
3627	ρόκα (η)	ρόκα (α):
3628	ρόκα για τις τρίχες των γιδιών (η)	τσιχόροκα (α):
3629	ροκάνι (το)	ρουκάνι (το):
3630	ροκανίζω	ρουκανίνδου:
3631	Ροντινό (το)	Ρεογκινέ (το):
3632	ρουθούνι (το)	θρούνι (το):
3633	ρουφώ	ρουφού:
3634	ρουχαλητό (το)	ρουχαλιτέ (ο):
3635	ροφός (ο)	ρουφό (ο):
3636	ροχαλίζω	ρουχαλίνδου:
3637	ρυάκι (το)	ράτζι (το):
3638	ρύζι (το)	ρύζι (το):
3639	ρώγα (η)	ρώγα (α):
3640	ρωθωνίζω	θρουνίζω:
3641	ρωτώ	ερωτού:
3642	σάβανο (το)	σάβανε (το):
3643	σαβανώνω	σαβανούκου:
3644	σάββατον (το)	σάμπα (α):
3645	σαβούρα (η)	σαβούρα (α):
3646	σαγόνι (το)	σταγόνι (το):
3647	σαΐτα (η)	σαγιτά (α):
3648	σάκος (ο)	σάκο (ο):
3649	σάκος (ο)	ταγάρι (το):
3650	σαλέπι (ποτό) (το)	σαλέπι (το):
3651	σαλεύω , κινώ , κινούμαι	σαλέγγου:
3652	σαλεύω τα γιδοπρόβατα	σαού:
3653	σάλεψα	εσαλεύα:
3654	σαλιάρης (ο) , φλυαρός	σαλιάρι -ρα -ρικο (ο):
3655	σάλιο (το)	σάλι (το):
3656	σαν	σαν:
3657	σανίδα (η)	σανία (α):
3658	σαπίζομαι	σαπρίου:
3659	σαπίζω	σαπραΐχου:
3660	σαπίζω τελείος	αποσαπζίου:
3661	σαπίλα (η)	σαπρία (α):
3662	σάπιος (ο)	σάπρε (ο):
3663	σαποκωλιάζω	σαπροκωλίου:
3664	σαπούνι (το)	σαπούνι (το):
3665	σαπουνίζω	σαπουνίζου:
3666	σάρα , επικίνδυνο πέρασμα	σαλία (ο):
3667	σαράκι (το)	κόκηκα (ο):
3668	σαράκι (το)	σάρακα (ο):
3669	σαρακοστή (η)	σαρακοστά (α):
3670	σαράντα	σαράντα:
3671	σαρανταήμερο (το)	σαραντάημερε (το):
3672	σάρκα (η)	σάρκα (α):
3673	σαρκώνω	σαρκούκου:
3674	σαρώνω	σαρούκου:
3675	σάρωσα	εσαρούκα:
3676	σατανάς (η) , διάβολος	σατανά (ο):
3677	σαχλός	σαχλέ-ά-έ:
3678	σβάρνα (η)	ζβάρνα (α):
3679	σβέρκος (ο)	κούρκικα (ο):
3680	σβήνω	πουνδέχου:
3681	σε ένα μέρος	μονομερία:
3682	σεβασμός (ο)	σέβασι (α):
3683	σειρά (η) , γραμμή	αράδα (α):
3684	σεληνιάζομαι	σεληνιασκούμενε:
3685	σεληνιασμός (ο)	σεληνιασμό (ο):
3686	σέλλα (η)	σέα (α):
3687	σεντούκι (το)	σεντούτζι (το):
3688	Σεπτέμβριος (ο)	Σοτέμβρι (ο):
3689	σερβίρισμα (το)	παράθεμα (το):
3690	σερβίρω	παραθένου:
3691	σέρνω	σούρου:
3692	σέσκουλε είδος λαχανικού (το)	σέσκουλε (το):
3693	σήκαλη (η)	σήκαλι (α):
3694	σήκω	έτα:
3695	σηκώθηκα	ετάκα:
3696	σηκώνομαι	ταίνου:
3697	σηκώνω τελείως , ξεσηκώνω	αποταΐχου:
3698	σήκωσα	εταΐα:
3699	σήμα (το) , σημάδι , γνώρισμα	σημάδι ή σημάϊδι (το):
3700	σημαίνω	σημαίνου:
3701	σημειωμένος (ο) , ανάπηρος	παράσημο (ο):
3702	σήμερα το πρωί	τα σύνταχα:
3703	σημερινός (ο)	σαμαρινέ -ά -έ (ο):
3704	σήμερον	σάμερε:
3705	σιγά	αφρά:
3706	σιγά	σιγά:
3707	σιγηλός (ο)	σιγαλέ (ο):
3708	σιδεράκι (το)	σιδεράτζι (το):
3709	σιδερένιος (ο)	σιδερένιε (ο):
3710	σίδερο (το)	σίδερε (το):
3711	σιδερωστιά (η)	κιάνα (α):
3712	σιμιγδάλι (το) , σταροκρίθαρο	ζνιγάδι (το):
3713	σιούτος (ο)	σούτε (ο):
3714	σίτα (η)	κρησάρα (α):
3715	σιφώνι (το)	σίφωνα (ο):
3716	σιχαίνομαι	σιχαινούμενε:
3717	σιχαμερός (ο)	σιχαμερέ,-ά,-έ (ο):
3718	σιχασιά (η)	σιχασία (α):
3719	σιώπησα	εσωπάκα:
3720	σιωπώ	σιγίζου:
3721	σκάβω	σκάφου:
3722	σκάζω	κράνδου:
3723	σκάλα (η)	σκα (α):
3724	σκαλώνω , σκαρφαλώνω , αναρριχώμαι	σκαούκου :
3725	σκάλωσα	εσκαούκα:
3726	σκάνδαλο (το)	σκάνδαλε (το):
3727	σκαντζόχοιρος (ο)	σκαντζόχιουρε (ο):
3728	σκάσιμο των χειλιών από το κρύο (το)	βόρισμα (το):
3729	σκασμένος (η)	κρατέ (ο):
3730	σκατζόχοιρος (ο)	σκατζόχιουρε (ο):
3731	σκατό (το)	σκατέ (το):
3732	σκάφη (η)	κούβαλε (ο):
3733	σκάφη (η)	σκάφη (α):
3734	σκεπάζομα	μπετσίμενε:
3735	σκεπάζω	μπέχου:
3736	σκεπάζω	στζεπάχου:
3737	σκεπάρνι (το)	στζέπαρνε (το):
3738	σκεπαρνιά (η)	στζερπανία (α):
3739	σκέπασα	εμπέα:
3740	σκέπασμα (το)	μπέτσιμο (το):
3741	σκέπασμα (το)	πούμα (το):
3742	σκέπασμα από τρίχες γιδών (το)	σάγισμα (το):
3743	σκεπή σπιτιού (η)	στζέκη (α):
3744	σκέπτομαι	στοχασκούμενε:
3745	σκέψη (η) , ο στοχασμός	στόχασι (α):
3746	σκιά (η) , το ψάθινο καπέλο	στζάδα (α):
3747	σκιάζω , αποσκιάζω	αποστσάζου:
3748	σκίζα (η)	κρανίδα (α):
3749	σκίζα (η) , Ξύλο σκισμένο	στζίζα (α):
3750	σκίζω	στζίζου:
3751	σκίνος (ο) , σχίνος	τσίνε (α):
3752	σκλάβα (η)	σκάβα (α):
3753	σκλαβιά (η)	σκαδία (α):
3754	σκλάβος (η)	σκάδο και σκάβο (ο):
3755	σκληρός (ο)	βάρβαρε (ο):
3756	σκνίπα (η)	κρίπα (α):
3757	σκοινί (το)	σκοινί (το):
3758	σκοινί με το οποίο σέρνουμε, δεμένο από τα κέρατα (το)	βοϊδόδεμα (το):
3759	σκοινί που κρατεί το βρακί (το)	βρακοζούνι (το):
3760	σκοινί τρίχινο συνήθως (το)	βασταγό (ο):
3761	σκόνη (η)	σκόνι (α):
3762	σκοντάφτω	σκοντάφου:
3763	σκορδαλιά (η)	σκορδαλία (α):
3764	σκόρδο (το)	σκούνδι ή σκούντι (το):
3765	σκορπιδόχορτο (το)	σκορπιδάτζι (το):
3766	σκορπίζω , διασπείρω , διασκορπίζω	σκορκίχου:
3767	σκοτεινιάζω	σκοτεινιάζου:
3768	σκοτείνιασμα (το)	ψίφουμα (το):
3769	σκοτείνιασμα (το) , σουρούπωμα	αψίφουμα (το):
3770	σκοτεινός (ο)	ψιφουτέ (α):
3771	σκοτεινός-ή-ό (ο)	σκοτεινέ-ά-έ (ο):
3772	σκοτώνω	πεναΐχου:
3773	σκοτώνω , φονεύω	σκοτούνου:
3774	σκούζω , φωνάζω	βαΰνδου:
3775	σκουλαρίκι (το)	σκαρίτζι (το):
3776	σκουλήκι (το)	κώακα (ο):
3777	σκουληκιάζω	κωατζίου:
3778	σκουντώ , σπρώχνω , προωθώ	σκουγκίχου:
3779	σκούπα (η)	σκούπα (α):
3780	σκουπίδι (το) , σαρίδι	σούκι (το):
3781	σκουπίζω	ψαίνου:
3782	σκούπισα	εψάκα:
3783	σκουπισμένος (ο)	ψατέ (ο):
3784	σκουριά (η)	ζγουρία (α):
3785	σκουριάζω	ζγουράζου:
3786	σκουριάζω	ζγουρίου:
3787	σκουριάζω	σκουρνίου:
3788	σκούρκος (ο)	ασκούρκο (ο):
3789	σκουτέλα (η) , η τσανάκα	σκουτέα (α):
3790	σκουτελάκι (το)	σκουντεάτζι (το):
3791	σκουφιά (η)	σκούθια (α):
3792	σκρόφα (η)	σκούρφα (α):
3793	σκύβω	σκιούφου:
3794	σκύλα (η)	κουνάρα (α):
3795	σκυλάκι (το)	κουλούκι (το):
3796	σκύλλα (η)	στζύα (α):
3797	σκυλλάκι (το) , κουτάβι	κουνάρι (το):
3798	σκυλλοκρομμύδι (το)	κρεμμούνα (α):
3799	σκυλλόχορτο (το) , σκυλλοβότανο	κουνουσάρα (α):
3800	σκύλος (ο)	κούε (ο):
3801	σκύλος μελανωπός	μούργο (ο):
3802	σκυλότριχα (η)	κουνότσιχα (α):
3803	σκωταριά (η) , τα εντόσθια	σκωταριά (α):
3804	σοβαρά	βαρία:
3805	σούβλα (η) , ο οβελός	σούγα (α):
3806	σούπα με ψωμί (η)	πανάδα (α):
3807	σουπιά (η)	σουπία (α):
3808	σούρωμα (το) , διήθηση	άσημα (το):
3809	σουρωμένος (ο)	ασητέ (ο):
3810	σουρώνω	σουρούνου:
3811	σουσάμι (το)	σουσάνι (το):
3812	σπάγγος (ο)	γκιούλι (το):
3813	σπάζω	σπάζου:
3814	σπάζω , κομματιάζω , τσακίζω	κατσοποϊχου:
3815	σπάθα του αρότρου (η)	σπάθα (α):
3816	σπαθί (το)	σπαθί (το):
3817	σπανάκι (το)	σπανάτζι (το):
3818	σπάραχνα , βράγχια	σπάραχνε (το):
3819	σπάρτινος (ο)	πάντζινε,-ε,-ε (ο):
3820	σπάρτο (το)	πάντι (το):
3821	σπάσιμο (το) , τσάκισμα	κάτσουμα (το):
3822	σπασμός (ο)	σπασμό (ο):
3823	σπασμός (ο)	φεαχτέ (ο):
3824	σπάταλος άνθρωπος (ο)	ξεδρεμελιουράρι (ο):
3825	σπαταλώ	ασωτέγγου:
3826	σπάω , τσακίζω	κατσούνου:
3827	σπέρμα (το) , ο σπόρος	πράμα (το):
3828	σπέρνω	πείρου:
3829	σπέρνω αραιά	αζοπείρου:
3830	σπήλαιο (το)	σπηλία (α):
3831	σπίθα (η)	σπίθα (α):
3832	σπιθαμή (η)	σπιθαμά (α):
3833	σπίνος (ο)	σπινιούρι (το):
3834	σπιτάκι (το)	τζεάρι (το):
3835	σπιτάρα (η) , σπιταρόνα	τζεάρα (α):
3836	σπλαχνίζομαι	σπλαχνισκούμενε:
3837	σπλάχνο (το)	σπλάχνε (το):
3838	σπλήνα (η)	σπιλήνα (α):
3839	σπόνδυλος ραχοκοκαλιάς (ο)	πόνδυλε (ο):
3840	σπόρος (ο)	πούρε (ο):
3841	σπουργίτης (ο) , αγριοπούλι	αγροπούλι (το):
3842	σπουργίτι (το)	αγζοπούλι (το):
3843	σπυρί (το)	σπυρί (το):
3844	σταγόνα βροχής (η)	ψιχάλι (το):
3845	σταθερός (ο) , ευσταθής	σταθερέ (ο):
3846	στάλα (η)	κιαούα (α):
3847	στάλα (η) , λίγο	τσαούα (α):
3848	σταλίζω , αναπαύομαι κυρίως για ζώα	σταλιάζου:
3849	στάλσιμο (το)	απόλυμα (το):
3850	Σταματίνα (η)	Σταματού (α):
3851	Σταμάτιος (ο)	Σταμάκι (ο):
3852	σταματώ	σταμακίχου:
3853	σταματώ	σταματού:
3854	στάμνος (η)	σταμνί (το):
3855	στανιό (το)	τανέο (το):
3856	σταύλος (ο)	εμποκό (ο):
3857	σταυρός (ο)	σταυρέ (ο):
3858	σταυρώνω	σταυρούκου:
3859	σταυρώνω , τυλίγω σταυρωτα	βρακούκου:
3860	σταφίδα (η)	κιαθία (α):
3861	σταφύλι (το)	βότσε (ο):
3862	σταφυλίτης (ο)	σταφυλίτα (ο):
3863	σταχτερό πουλί (το)	σποϊλιάρι (ο):
3864	στάχτη (η)	σποΐα (α):
3865	στάχτη (η) , πολύ καμένο	σκούρμο (ο):
3866	σταχτόπαννο (το)	παννιάρα (α):
3867	σταχτύς (ο)	σποΐλωπο:
3868	στεγνώνω	στεγνούκου:
3869	στεγνώνω	ψαχνίζου:
3870	στείβω	στείφου:
3871	στείρα (η)	στέρφα (α):
3872	στείρα (η) , στέρφα	μαρμάρα (α):
3873	στέκω , στέκομαι	στέκου:
3874	στενάζω	στενάζου:
3875	στενόφυλλος (ο)	στενοφύλι (ο):
3876	στενοχωρήθηκα , θύμωσα	εχολιάκα:
3877	στενόχωρος (ο)	στενόχωρε (ο):
3878	στενοχωρώ	στενοχωρού:
3879	στέργω	στεργούμενε:
3880	στερεώνω	στερούκου:
3881	στέρηση (η)	στέρηση (α):
3882	στεριά (η)	στερήα (α):
3883	στέρνα (η)	στέρνα (α):
3884	στεφάνι (το)	στεφάνι (το):
3885	στεφάνι βαρελιού (το)	βίρι (το):
3886	στεφανώνω	στεφανούκου:
3887	στήθος (το)	στήθι (το):
3888	στημόνι (το)	τάμο (ο):
3889	στην	τα και τάν:
3890	στήνω , τοποθετώ	σταλίχου:
3891	στης	τα και τάρ:
3892	στοά μέσα στη γη (η)	γαλαζία (α):
3893	στοίβα (η)	στασία (α):
3894	στοιχειόο (το) , το φάντασμα	στοιχείε (το):
3895	στοίχημα (το)	στοίχημα (το):
3896	στολίδι (το)	στολίδι (το):
3897	στολίζω	στολίζου:
3898	στόμα (το)	στούμα (το):
3899	στόμα (το)	τούμα (το):
3900	στομάχι (το)	στομάχι (το):
3901	στομώνω , χορταίνω	στομούκου:
3902	στουπί (το)	στούπα (α):
3903	στούπι (το)	στουκί (το):
3904	στραβόκαρφο (το) , καρφί για να κρεμάσουμε κάτι	άγκραμα (το):
3905	στραβοκοιτάζω	στραβοξεικάζου:
3906	στραβολαίμιασα	εσοφωνία:
3907	στραβολεμιάζω , στρεψαυχενίζω	σοφωνίζου:
3908	στραβομάρα (η)	σταβουμάγρα (α):
3909	στραβώνω	στραβούκου:
3910	στραβώνω τελείως	αποστραβούκου:
3911	στραγάλι (το)	ασαγάλι (το):
3912	στραγγίζω , σουρώνω	στραντζίχου:
3913	στραμπουλίζω , στραγγουλίζω	στραμπουλίζου:
3914	στρατιώτης (ο)	στρακιώτα (ο):
3915	στρατός (ο)	αστσέζι (το):
3916	στρεβλός (ο) , τυφλός	στραβό,-ά,-ό (ο):
3917	στριβω	σούφου:
3918	στρόβιλος (ο) , γρήγορα	βρουντούρα (α):
3919	στρογγυλεύω	στροντζυλέγγου:
3920	στρογγυλός (ο)	στροντζυλέ,-τζυά,-τζυλέ (ο):
3921	στρούγγα (η)	στρούγγα (α):
3922	στρόφαλος εργαλειού (ο)	είλιστρε (το):
3923	στρυμώχνω	στρυμούκου:
3924	στρώμα (το)	ματαράτζι (το):
3925	στρώνω	στρούνου:
3926	στύλος (ο) , ο κίουλε , πάσσαλος	τσούλε (ο):
3927	στύλος (ο) , πάσσαλος	κιούλε (ο):
3928	στυλώνω , στηρίζω με ξύλο	στυούκου:
3929	συγγένεια (η)	δικοσύνα (α):
3930	συγκρούω	κουτουλίζου:
3931	συγκρούω τα ξύλα της φωτιάς για να αναπτυχθεί φλόγα	συκρούκου:
3932	συγνώμη (η)	συχώρεσι (α):
3933	συγχύζω	συχύζου:
3934	συγχώρα	σκώρε:
3935	συκιά (η)	συντζά (α):
3936	σύκο (το)	σούκο (το):
3937	συκοφάντρια (η)	αθιογίστρα (α):
3938	συκώτι (το)	σκώκι (α):
3939	συλογίζομαι , σκέπτομαι	συννοϊνδούμενε:
3940	συμμαζεύομαι , συστέλλομαι	ζαρούνου:
3941	συμμαζεύω , συγκεντρώνω	συμμαζούκου:
3942	συμμετέχων σε γάμο (ο)	γαμιώτα (ο):
3943	συμπαθώ	συμπαθού:
3944	συμπεραίνω , διαμορφώνω	ακεικάζου:
3945	συμπεραίνω , υποθετω	συνεικάζου:
3946	συναγρίδα+ (η)	συναγρίδα (α):
3947	συνάζω , συναθροίζω , συγκεντρώνω	συνάζου:
3948	συνάχι (το)	συνάχι (το):
3949	συνεννοούμαι	απονοϊκούμενε:
3950	συνερίζομαι	συνερισκούμενε:
3951	συνέρχομαι , αναρρώνω	ανακαρούκου:
3952	συνεχώς	ντάϊμα:
3953	συνηθίζω	συνειθίζου:
3954	συννεφιά (η)	συγνοθία (α):
3955	συννεφιασμένος (ο)	συγνεφουτέ,-ά,-έ (ο):
3956	σύννεφο (το)	σύγνεφο (το):
3957	συνοδεύω	συνοδέγγου:
3958	συνορεύω	συνορέγγου:
3959	σύνορο (το)	σύνορε (το):
3960	συνουσιάζομαι	γαμού:
3961	συντροφιά (η)	κολλεγία (α):
3962	συντρόφισσα (η) , γειτόνισσα	κολλέγισσα (α):
3963	σύντροφος (ο) , συνέταιρος , συνάδελφος	κολλέγα (ο):
3964	σύρριζα	έσινδα:
3965	συρτός (ο)	σουρτέ (ο):
3966	συχαρήκι (το)	σκαρήτζι (το):
3967	σφάζω	θύου:
3968	σφενδόνη (η)	φτεγγούνα (α):
3969	σφήκα (η)	τσηνά (α):
3970	σφήκα (η)	τσινά (α):
3971	σφήνα (η)	σφήνα (α):
3972	σφίγγω	σφίγγου:
3973	σφουγγάρι (το)	σφουγγάρι (το):
3974	σφραγίδα (η)	βούα (α):
3975	σφυρίζω	θιουθιουρίζου:
3976	σχισμάδα (η)	λειψάδα (α):
3977	σώζομαι	γλυτούνου:
3978	σωθικό (το) , τα εντόσθια , τα σπλάχνα	σωθικό (το):
3979	σωλήνας (ο)	κάναλε (ο):
3980	σώνω , φτάνω , προφτάνω	σούνου:
3981	σωπαίνω , σιωπώ	σωπαίνου:
3982	σωριάζω , σωρεύω , στοιβάζω	σωριάζου:
3983	σωρός (ο)	σωρέ (ο):
3984	σωρός από πέτρες (η)	αρμακά (α):
3985	σωρός χαλίκων (ο)	τροχαλία (α):
3986	σωστός (ο)	σουστέ-ά-έ:
3987	τα	ταν:
3988	τα άχρηστα του αλωνιού	απολιχνίδια (το):
3989	τα εκατό κομμάτια	τζηντζηνάρι (το):
3990	τα λίγα μαλλιά που μένουν στο χτένι μετά το χτένισμα	αποχτενίδι (το):
3991	τα μασούρια	πανία:
3992	ταγίζω	ταγίχου:
3993	ταίρι (το)	ταίρι (το):
3994	ταιριάζω	ταιράζου:
3995	ταλαίπωρος (ο)	άπορε (ο):
3996	τάμα (το)	τάμα (το):
3997	ταξιδεύω , πλανιέμαι	αργανίζου:
3998	τάξιμο (το)	τάτσιμο (το):
3999	ταπεινός (ο)	ταπεινέ (ο):
4000	ταπεινώνω	ταπεινούκου:
4001	ταπείνωση (η)	ταπείνουσι (α):
4002	τάραγμα (το) , τροφή σκύλων	τάραμα (το):
4003	ταράζω	ταράσσου:
4004	ταραξίας (ο)	σκανδαλιάρι (ο):
4005	ταράτσα (η)	δούμα (το):
4006	τάσσομαι , τάζω , υπόσχομαι	τασσούμενε:
4007	ταύρος (ο)	ταύρε (ο):
4008	τάφος (ο)	τάφο (ο):
4009	ταχτικός (ο)	ταχκικό-α-ο (ο):
4010	τελείωμα (το)	αποτελειουμό (το):
4011	τελειώνω , λήγω , παίρνω τέλος	τελειούκου:
4012	τελειώνω , τελεύω , σκοτώνω	τελέγγου:
4013	τελειώνω μια δουλειά	αποσούνου:
4014	τελειώνω τη σπορά	αποπείρου:
4015	τελειώνω τη σπορά	αποσποζάζου:
4016	τελειώνω το αλώνισμα	απαωνού:
4017	τελειώνω το γνέσιμο	απονέσου:
4018	τελειώνω το λίχνισμα	απολιχνίζου:
4019	τελειώνω το μάζεμα	απομαζούκου:
4020	τελείως , εντελώς	τέλεια:
4021	τελείως ξένος , άγνωστος	απόξενε (ο):
4022	τέλος σποράς (το) , Μεταφορικά το στερνοπαίδι	απόπραμα (το):
4023	τελώνης (ο)	τελώνη (ο):
4024	τελώνιον (το)	τελώνι (το):
4025	τεμαχίζω	λειανίζου:
4026	τεντώνω	τεντούκου:
4027	τεντώνω σύρω , τανύζω	τανύνδου:
4028	τεντωτά , τεντωμένος	τέζα:
4029	τέσσαρις	τέσσεροι:
4030	τέστα (η) , κουβάς	μπρακάτζι (το):
4031	τετάρτη (η)	τίτεντα (α):
4032	τέταρτο	τεσσάρατε:
4033	τέταρτο μέρος ενός πράγματος (το)	τερτάκι (το):
4034	τέτζερες (ο)	τέτζερε (ο):
4035	τέτοιο (το)	στοκί (το):
4036	τέτοιος	τσιτερί:
4037	τέχνη (η)	τέχρα (α):
4038	τεχνίτης (ο)	τεχνίτα (ο):
4039	τεχνίτης (ο)	τεχρίτα (ο):
4040	τεχνίτης (ο) , μάστορας	μάστορας (ο):
4041	τζάκι (το)	φωτογωνία (α):
4042	τζίτζικας (η) , τζιτζίκι , τζίντζιρας	τζιτζιρώνα (α):
4043	τηγάνι (το)	τέγανε (το):
4044	τηγανιζω	τεγανίζου:
4045	τηγανίτα (η)	τεγανίτα (α):
4046	τι	τσε:
4047	τίγκα,τίγκα , γεμάτο,γεμάτο	κούρκουα,κούρκουα:
4048	τιμή (η)	κινή (α):
4049	τιμώ	κιμού:
4050	τιμωρώ	κιμαρέγγου:
4051	τιμωρώ	τιμωρού:
4052	τινάζω	κινάσσου:
4053	τινάζω , κρούω	κρούνου:
4054	τινάζω , λάκτισμα	τσινίζου:
4055	τίνος;	τσουνέρ:
4056	τίποτα	τσίπτα:
4057	τιτύβισμα (το)	τσιπίρισμα (το):
4058	το αρνί που δίνει ο τσοπάνης ως λιβαδιάτικο	ανεβάντζε (ο):
4059	το αυγό της πέρδικας (το)	πεντζικαύουλε (το):
4060	το βράδυ , απόψε , το απόγευμα	τάργά:
4061	το γουρούνι	χιούρε, (ο):
4062	το δέρμα των μπροστινών ποδιών του ζώου. (το)	απουζάνα (α):
4063	το δόντι τραπεζίτης (ο)	τσακοντία (ο):
4064	το μεγάλο βήμα (το)	τσαπλάρα (α):
4065	το μερίδιο που παίρνει σε τυρί για κάποιο λιβάδι (το)	αρκυνία (α):
4066	το μικρό αγκάθι (το)	κουλί (το):
4067	Το νερό μέσα στο οποίο νιφτήκαμε (το)	απονιψίδι (το):
4068	το ξερό κλαρί (το)	τσόχανε (το):
4069	το ξυλινο βαρέλι (το)	βαγένι (το):
4070	το πάνω άκρο της ρόκας (το)	αντζίδι (το):
4071	το σταθερό ξύλο στη μέση του αλωνιού (το)	στιγερέ (το):
4072	το συνεχές κλάψιμο (το) , κλάψα	βάγρα (α):
4073	το υγρό που απομένει μετά την παρασκευή σαπουνιού	αρμέγκο (το):
4074	το φυτό λουπινιά	λουπινία (α):
4075	το ψηλότερο μέρος του Πραστού , τοποθεσία του Πραστού	Στόλε (ο):
4076	τοιχάκι (το)	τοιχούτσι (το):
4077	τοίχος (ο)	τοίχο (ο):
4078	τοκετός (ο)	γεννατέ (ο):
4079	τολμώ	κοτού:
4080	τομάρι (το)	τομάρι (το):
4081	τομάρι (το) , δέρμα αρνιού	βαννοτόμαρε (το):
4082	τομάρι αρνιού (το)	αρνοτόμαρε (το):
4083	τοποθεσία ανατολικά του Λεωνιδίου	Σίο (α):
4084	τοποθεσία παράλιος μεταξύ Αγίου Ανδρέα και Τυρού	Τσέρφο (το):
4085	τοποθεσία της Σαμπατικής (η)	χειόπαφτε ή θειόπαφτε (το):
4086	τοποθεσία του Λεωνιδίου	Παραπόρια:
4087	τοποθεσία του Λεωνιδίου	Τσουμία:
4088	τοποθετώ	κατίνου:
4089	τόπος (ο)	τόπο (ο):
4090	τόπος που μένουν νεραΐδες (ο)	Αναραϊδιάρικο τόπο (ο):
4091	τοπωνύμιο μύτη του βουνου (η)	Σούκο (το):
4092	τόσος,-η,-ο (ο)	τόσε,-α,-ου (ο):
4093	τότε	τότε:
4094	του, τον	νι:
4095	του, τον	σι:
4096	τουλουμάκι (το)	ασκοπούλι (το):
4097	Τούρκος (ο)	Τούρκο (ο):
4098	τους	τούρ:
4099	τούς,τές,τά	σε:
4100	τράβηξα	ετραβία:
4101	τραβίνδου , τραβώ , σέρνω	τραβίνδου και ταβρίνδου:
4102	τραγανίζω	καμπουρίνδου:
4103	τραγίλα (η)	σαχία (α):
4104	τράγος (ο)	τσάο (ο):
4105	τραγουδάκι (το)	τραγουδάτζι (το):
4106	τραγούδι (το)	τραγούδι (το):
4107	τραγουδώ	τραγουδού:
4108	τρακόσιοι	ετρακόσοι:
4109	τράπεζα (η) , τραπέζι	τράπεζα (α):
4110	τραπέζι (το)	τραπέζι (το):
4111	τράτα (η) , ψαροκάϊκο	τράτα (α):
4112	τραχύς (ο)	τσαχύ (α):
4113	τρείς	τσεί:
4114	τρέλα (η)	ντρέα (α):
4115	τρελαίνω , ζουρλαίνω	ζουρλίχου:
4116	τρελαίνω , παλαβώνω	βουρλίζου:
4117	τρελός (ο)	ζουρλέ (ο):
4118	τρελός (ο)	ντρελέ (ο):
4119	τρελός-ή-ό (ο)	παρτέ-ά-έ (ο):
4120	τρεμούλα (η)	τσεμάγρα (α):
4121	τρέμω	σέμου:
4122	τρέμω	τσέμου:
4123	τρέξιμο (το)	δράνημα (το):
4124	τρέξιμο (το)	τσάχιμα (το):
4125	τρέφω , θρέφω	σέφου:
4126	τρέχα	δράγγε:
4127	τρεχάτος (ο)	δρανιτέ (α):
4128	τρέχω	τσάχου:
4129	τρέχω γρήγορα	δρανίνδου:
4130	τριάντα (το)	τράντα (το):
4131	τριανταφυλλιά (η)	τρανταφυλλία (α):
4132	τριαντάφυλλο (το)	τριαντάφυλλε (το):
4133	τρίζω	τρίζου:
4134	τρίξιμο (το) , τριγμός	τρίξιμο (το):
4135	τρίπα (η)	φουρνάκα (ο):
4136	τρίποδο (το) , τρίπους	τρίποδε (το):
4137	τρίτη (η)	τσίτα (α):
4138	τρίτος (ο)	τρίτε (ο):
4139	τριτώνω , τριτεύω	τριτούκου:
4140	τρίφτης (ο)	τσίφτα (ο):
4141	τριφύλι (το)	τριφύλι (το):
4142	τρίχα (η)	τσίχα (α):
4143	τριχιά (η)	τσιχία (α):
4144	τρίχινο πανωφόρι τσοπάνηδων χωρίς μανίκια (το)	σάγο (ο):
4145	τρομάζω	τρομάζου:
4146	τρομάρα (η) , τρόμος	τρομάρα (α):
4147	τρόπος (ο)	τρόπο (ο):
4148	τροφή (η)	θροφή (α):
4149	τροφή (η)	ταγή (α):
4150	τροφή (η)	τροφή (α):
4151	τρόχισμα (το) , η ακόνιση	ακόναμα (το):
4152	τροχίχω , ακονίζω	ακονού:
4153	τρυγικός (ο)	τρυγικό (ο):
4154	τρύγος (ο)	τσύγο (ο):
4155	τρυγώ	τσυγού:
4156	τρύπα (η)	κραΐα (α):
4157	τρύπα απο σκουλήκι (η) , σαράκι	δήσε (ο):
4158	τρύπησα	ετσουπαΐα:
4159	τρυπίτζα (η)	κραΐλι (το):
4160	τρυφερός (ο)	τρυφερέ,-ά,-έ (ο):
4161	τρώγω κάτι αλμυρό	αρμυρίζου:
4162	τρώω όλα τα φαγητά του τραπεζιού	κατανιτούνου:
4163	τσάκισα , έσπασα	εκατσούκα:
4164	Τσάκωνας (ο)	Τσάκωνα (ο):
4165	Τσακωνιά (η)	Τσακωνία (α):
4166	τσακώνομαι , τρώγομαι , μαλώνω	αρκανισκούμενε:
4167	τσάπα (η)	μάτουκα (α):
4168	τσεγγέλι (το)	όντζινα (ο):
4169	τσεκούρι (η)	πέλακα (ο):
4170	τσεμπέρι (το) , μαντήλα	τζεμπέρι (το):
4171	τσίκνα (η) , κνίσσα	τσίκνα (α):
4172	τσικνίζω , κνισσόω	τσικνίζου:
4173	Τσικνοπέμπτη (η)	Τσικνοπέφτα (α):
4174	τσικουνίδα (το) , τσουκνιδα	τσικνίδα (α):
4175	τσιληπουρδώ	τζαπουνδού και τσαπουνδού:
4176	τσιμπάω , τρυπάω	νιτούκου:
4177	τσίμπημα (το) , τρίπημα	νίτουμα (το):
4178	τσίμπλα (η)	μουτζά (α):
4179	τσίμπλα (η)	τσίμπλα (α):
4180	τσιμπώ	τσιγκίζου:
4181	τσίχλα (η)	τζίχλα (α):
4182	τσοπάνης (ο)	τζοπάνι (ο):
4183	τσοπάνισσα (η)	βουκολούσα (α):
4184	τσοπανόπουλο (το)	τζοπανόπουλε (το):
4185	τσουγκράνα (η)	σίνακα (ο):
4186	τσουγκρανίζω	τσουγκρανίχου:
4187	τσουγκράνισμα (το)	τσουγκράνισμα (το):
4188	τσουγκρίζω , τσουγκρίζω τα ποτήρια ή τα αυγά	σκουντρίχου:
4189	τσουκάλι (το)	λουπάι (το):
4190	τσουκνίδα (η)	αχρία (α):
4191	τσουρεκάκι (το)	κοσούνα (α):
4192	τυλίγω , διπλώνω	κυλίγου:
4193	τυλίγω , τυλίγω την κλωστή στο τηλιγάδι	αναλειούχου:
4194	τυλικτής (ο) , τυλιγάδι	ακυλίτα (ο):
4195	τυρί (το)	άρτουμα (το):
4196	Τυρός (ο)	Τερέ (ο):
4197	τύφλα (η)	κύφα (α):
4198	τυφλοπάννι (το)	κυφοπάννι (το):
4199	τυφλοπαννιάζω	κυφοπαννιάζου:
4200	τυφλός (ο)	κυφλέ (ο):
4201	τυφλώνω	κυφούκου:
4202	τυχαίνει	τυχαίντα νι:
4203	τυχαίνω	αχαίνου:
4204	τύχη (η)	τύχη (α):
4205	των ή τους	σου:
4206	τώρα	έδαρι:
4207	τώρα δα	εδαρορή:
4208	υγεία (η)	γειά (α):
4209	υγεία (η)	υγεία (α):
4210	υγιαίνω	γιαίνου:
4211	υγιαίνω	υγιαίνου:
4212	υγραίνομαι	ογροκούμενε:
4213	υγραίνομαι , βρέχομαι	ογρεγγούμενε:
4214	υγραίνω	ογρούκου:
4215	υγραίνω , βρέχω	ογρούκου:
4216	υγρασία (η)	γιουκεία (α):
4217	υγρός (ο)	ογρέ -ά -έ (ο):
4218	υγρός (ο)	υγρέ, -ά, -έ (ο):
4219	υδράργυρος (ο)	γιάργιουρε (ο):
4220	υδρορροή (η)	ρεύτα (ο):
4221	υδροφραγμός (ο) , νεροφραγμός	κόφτρα (α):
4222	υπερετώ	περετού:
4223	υπερηφανεύομαι	περηφανεγγούμενε:
4224	υπερήφανος (ο)	περήφανε (ο):
4225	υπέφερα	επονέγκα:
4226	υπηρεσία (η)	δούλεψη (α):
4227	υπηρεσία (η)	υπερεσία (α):
4228	υπηρέτης (ο)	υπερέτα (ο):
4229	υπηρετώ	υπερετού:
4230	υπναράς (ο)	υπροκόκι (ο):
4231	υπναράς (ο)	υπρουλά (ο):
4232	υπναρού (η)	υπροκόκισσα (α):
4233	υπναρού (η)	υπρού (α):
4234	ύπνος (ο)	ύπρε (ο):
4235	υπόγειο (το) , φυλακή	κατούγα (α):
4236	υποκριτής (ο)	υποκρική (ο):
4237	υπόλογος (ο) , υπεύθυνος	απόλογο (ο):
4238	υπολοιπο	υπόλοιπο:
4239	υπομονή (η)	πομονή (α):
4240	υποστατικό (το) , υπηρέτες	υποστακικό (το):
4241	υποφέρω	υποφερίκου:
4242	υποχοντρία (η)	αποκοντζία (α):
4243	υποψία (η)	υποψία (α):
4244	ύστερα	ύστερά:
4245	ύστερον (το)	τζοιτάρι (το):
4246	ύστερος , τελευταίος	υστερινέ (ο):
4247	υφάδι (το)	κακιούφα (α):
4248	υφαίνω	υφαίνου:
4249	υφαίνω	φαίνου:
4250	υφαίνω αραιά	αζοφαίνου:
4251	ύφανα (το)	εφάγκα:
4252	υφαντής (ο)	ανυφαγκή (ο):
4253	υφάντρια (η)	ανυφάντρα (α):
4254	υφασμένος (ο)	κρουστέ (ο):
4255	υψηλά (το)	ψεά (το):
4256	υψηλός (ο)	ψελέ (ο):
4257	ύψος (το)	ψελί (το):
4258	φαγάς (ο)	φαγά (ο):
4259	φαγωμένος	φαητέ:
4260	φαΐ (το)	φαέ (το):
4261	φαίνεται	φαγκισκούμενε:
4262	φαίνεται	φαινούμενε:
4263	φακή (η)	φακά (α):
4264	φανάρι (το)	φανάρι (το):
4265	φάνατασμα (το)	φάγκισμα (το):
4266	φανερός (ο)	φανερέ, -ά, -έ (ο):
4267	φανερώνω	φανερούκου:
4268	φαντάζομαι , υπερηφανεύομαι	φαντασκούμενε:
4269	φαρμάκι (το)	φαρμάτζι (το):
4270	φαρμάκι (το) , δηλητήριο	αγκιοή (το):
4271	φαρμακώνω , όταν τρώμε υπερβολικά	φαρμακούκου:
4272	φασκιά (η)	φαστζία (α):
4273	φασκιώνω	φαστζιούκου:
4274	φασκομηλιά (η)	φασκονηλία (α):
4275	φεβρουάριος (ο)	φλεβάρη (ο):
4276	φεγγάρι (το)	φεγγάρι (το):
4277	φεγγίτης (ο)	αφεντζίτα (α):
4278	φειδόχορτο (το)	δρακοντία (α):
4279	φέρομαι σαν γαμπρος	γαμπζίζου:
4280	φέρω	φερίκου:
4281	φέτα (η)	φλέρα (α):
4282	φετινός	σατζινέ-ά-έ:
4283	φέτος	σάτζι:
4284	φεύγω	φύου:
4285	φθείρω	χαού:
4286	φθινώπωρο (το)	χυνόπωρε (το):
4287	φθονερός,ζηλιάρις (ο)	φτονερέ (α):
4288	φθονώ	φτονού:
4289	φιάλη (η)	θία (α):
4290	φίδι (το)	ούθι (ο):
4291	φίδι (το)	ούϊθι (το):
4292	φιλεύω	θιλέγγου:
4293	φιλία (η)	θηλία (α):
4294	φίλος (ο)	θίλε (ο):
4295	φιλώ	θίου:
4296	φλαμούρι (το)	φλαμπούρι (το):
4297	φλέβα (η)	φλέβα ή φλέγα (α):
4298	φλόγα (η)	φλόγα ή φόγα (α):
4299	φλογίζω	φλογίζου:
4300	φλούδα (η)	φρούα (α):
4301	φλύαρος (ο) , ο πολυλογάς	αστόμουτε (ο):
4302	φλύαρος , πολυλογάς	ασίγιστε (ο):
4303	φοβίζομαι	φτοϊσκούμενε:
4304	φορά (η)	βοά (α):
4305	φόρδα (η)	αστάρι (το):
4306	φόρεμα (το) , γυναικείο ρούχο	βραχάνι (το):
4307	φόρεμα από χονδρή τσόχα	αμπά (ο):
4308	φόρεμα των τσοπανισών (το)	σογγούνα (α):
4309	φορτίο (το)	ζαλία (α):
4310	φορτίο (το)	πλεύρι (το):
4311	φόρτωμα (το)	πότσουμα (το):
4312	φορτωμένος	αποτσουτέ, ά, -έ (ο):
4313	φορτωμένος (ο) , ζαλωμένος	ζαουτέ (ο):
4314	φορτώνω ζώα	ποτσούνου:
4315	φούντομα (το)	φούντακα (το):
4316	φουντομένος (ο)	φουντουτέ (το):
4317	φουντούκι (το)	φουντούτζι (το):
4318	φουντουκιά (η)	φουντουκλία (α):
4319	φουντώνω , λαμπαδιάζω	αμπρακούκου:
4320	φούρια (η) , φόρα	αφούζα (α):
4321	φούρκα (η)	φούρκα (α):
4322	φούρνος (ο)	φούρνε (ο):
4323	φούσκωμα (το) , πρήσιμο , δύσπνοια	αγκούσα (α):
4324	φουσκώνω	φουσκούνου:
4325	φουσκώνω	φουσού:
4326	φούσκωση (η)	φούσκουσι (α):
4327	φραγκοσυκιά (η)	αραποσυντζά (α):
4328	φραγκόσυκο (το)	αραπόσουκο (το):
4329	φράππα (η)	θραπία (α):
4330	φράχτης (ο)	φράχτα (ο):
4331	φρέσκο τυρί (το)	στάλπη (α):
4332	φρέσκος,-ια,-ο (ο)	νωπό,-ά,-ό (ο):
4333	φριγανία (η)	φρούγανε (το):
4334	φροντώ , δημιουργώ μεγάλο θόρυβο	βροντού:
4335	φρούτο (το)	πωρικό (το):
4336	φρύδι (το)	φρύδι (το):
4337	φταίω	φταίου:
4338	φτελιά (η)	φτελία (α):
4339	φτερνίζομαι	φτερνισκούμενε:
4340	φτερό (το)	φτερέ (το):
4341	φτερωτό μυρμίγκι (το)	όζακα (ο):
4342	φτερωτός (ο)	φτερουτέ (α):
4343	φτιάχνω	φκιάνου:
4344	φτιάχνω προζύμι	ξαναπού:
4345	φτυάρι (το)	φκυάρι (το):
4346	φτύνω	φκύζου:
4347	φτύσμα (το)	φκύζμα (το):
4348	φτώχια (η)	πενηκεία (α):
4349	φτώχια (η)	φτώχια (α):
4350	φύκι (το)	φύκι (το):
4351	φύλαξη (η)	φύαξη (α):
4352	φυλάττω	φυάτου:
4353	φυλάττω από το ύψος	δρεγατέγγου:
4354	φύλλο (το)	φύλι (το):
4355	φυσαλίδα (η)	χουρχούα (α):
4356	φύση (η)	φύσι (α):
4357	φύσημα (το)	φούσατε (ο):
4358	φυσικός (ο)	φυσικό (ο):
4359	φυσώ , ξεφυσώ	ασκοφουσού:
4360	φυτεία (η)	θυτεία (α):
4361	φυτεύω	φτύου:
4362	φυτεύω αραιά	αζοφτίου:
4363	φυτήλι (το)	φυκήλι (το):
4364	φυτό (το)	θυτέ (το):
4365	φυτό Butomus (το)	βούταμο (ο):
4366	φυτό αγριάδα (η)	ραφανίδα (α):
4367	φυτό αφάκη (το)	αφάτσι (το):
4368	φυτό βρόμη η ήμερος (το)	βρόνη (α):
4369	φυτό με το οποίο βάφουν κίτρινα	βροχίστρα (α):
4370	φυτό παλιούρι (το)	παλιούρι (το):
4371	φυτό στύφνος (το)	ατσάβατε (ο):
4372	φύτρον (το)	θύτρε (το):
4373	φυτρώνω	θυτρούνου:
4374	φωλιά	φωλήα (α):
4375	φωλιά ζώου (η)	όζε (α):
4376	φωλιάζω	φωλιάζου:
4377	φωνάζω, χαλώ	φωνιάνδου:
4378	φωνή (η)	φωνά (α):
4379	φωνή γιδιού (η)	βιαχτέ (ο):
4380	φωτιά (η)	κάρα (α):
4381	φωτιά (η)	πυρά (α):
4382	φωτίζω	λαμπίζου:
4383	χαϊδεμένος (ο)	χαϊδάρι (ο):
4384	χαϊδέυω	χαϊδέγγου:
4385	χαιρετισμός (ο)	χαιρέκισμα (το):
4386	χαιρετώ	χαιρεκίζου:
4387	χαίρομαι, χαίρω, απολαμβάνω	χαιρούμενε:
4388	χαίτη (η)	σίτα (α):
4389	χαλάζι (το)	χάζι (α):
4390	χάλασμα (το)	χάμα,τό (το):
4391	χαλίκι (το)	σόμπουλε (το):
4392	χαλίκι (το) , τρόχμαλος	τρόχαλε (το):
4393	χαλκωματένιος (ο)	χαλκουμετένιε (το):
4394	χαλώ , καταστρέφω	αποχαού:
4395	χαμηλός (ο)	χάλκουμα (ο):
4396	χαμηλός (ο)	χαμελέ:
4397	χαμηλώνω	χαμεούκου:
4398	χαμω	χάμου:
4399	χαμωκέρασο (το)	χαμωτζέρασε (το):
4400	χαμωμήλι (το)	χαμώμηλε (το):
4401	χάνομαι , αφανίζομαι , καταστρέφομαι	ολυνδούμενε:
4402	χάντρα (η)	χάντρα (α):
4403	χάνω	χάνου:
4404	χάνω τελείως	αποχάνου:
4405	χάνω την ημέρα , άλλος με χασομερά	χασομερίζου:
4406	χάος (το)	χάο (το):
4407	χαρά (η)	χαρά (α):
4408	χαράδρα μεταξύ Πραστού και Καστάνιτσας	Σέλιθε (α):
4409	χαράζει	χαράσουντάνι:
4410	χάραμα (το)	χάραμα (το):
4411	χάραμα , ξημέρωμα	νουτάθι:
4412	χαραμάδα (η)	κραμάδα (α):
4413	χαράμι (το)	χράμι (το):
4414	χάρη (η)	χάρι (α):
4415	χαρίζω	χαρίζου:
4416	χάρισμα (το)	χάρισμα (το):
4417	χαριτωμένος (ο)	χαριτουτέ (ο):
4418	χαροποιώ , ευφραίνω	χαρύνου:
4419	χάρος (ο) , θάνατος	χάρο (ο):
4420	χαρούμενος (ο)	χαιρητέ (ο):
4421	χαρουπιά (η)	τζερατία (α):
4422	χαρτί (το)	χαρκί (το):
4423	χασμουριέμαι	αναχανινδούμενε:
4424	χασμουριέμαι	αχανιντούμενε:
4425	χαστουκίζω	μπατσίζου:
4426	χάφω , τρώω	χάφου ή αχάφου:
4427	χέζω	χένδου:
4428	χειλαράς (ο) , έχω μεγάλα χείλη	χειαρά (ο):
4429	χείλος (το)	χείλι (το):
4430	χειλού (η)	χειαρού (α):
4431	χειμαδιό (το)	χειμαδείε (το):
4432	χειμώνας (ο)	χειμωνικό (το):
4433	χειμωνιά (η)	χειμώνα (ο):
4434	χειμωνιάζει	χειμωνιάνδουτα ένι:
4435	χειμωνιάτικος (ο)	χειμωνιάτσιχο (ο):
4436	χειρόμυλος (ο) , μύλος για άλεσμα καφέ	χερόμυλε (ο):
4437	χειρότερος (ο)	χειρούτερε, –τέρα, -τερε (ο):
4438	χειτοτερεύω	χειρουτερέγγου:
4439	χελιδονάκι (το)	χελιδονάτζι (το):
4440	χελιδόνι (το)	χελιδόνα (α):
4441	χελώνα (η)	χεούνα (α):
4442	χέρι (το)	χέρα (α):
4443	χέρι του αλετριού (το) , χερολάβδα	μακίστρα (α):
4444	χέρσος (ο) , ακαλλιέργητος	χέρισε (ο):
4445	χηρεύω	χηρέγγου:
4446	χήρος (ο)	χήρο (ο):
4447	χθες	επέρι:
4448	χιλιαδα (η)	χιλιάδα (α):
4449	χιλιάδες	μύροι:
4450	χιλιάζω , φθάνω τα χίλια	χιλιάζου:
4451	χίλιοι	χίλιοι ή χίλοι:
4452	χιλιοχρονίζω , γίνομαι χιλίων χρονών	χιλιοχρονίζου:
4453	χιμώ , ορμώ	αρνοκάφου:
4454	χιόνι (το)	χιόνα (α):
4455	χιονίζει	χιονίνδουντά’ νι:
4456	χιονόνερο (το)	νερόχιονε (το):
4457	χλιμιντρίζω	χιλινδρίζου:
4458	χλιμίντρισμα (το)	χιλίνδρισμα (το):
4459	χλωρός, (ο) , φρέσκος , μαλακός	χωρέ (ο):
4460	χοίρος (ο)	σούρε (ο):
4461	χολιάζω , νευριάζω	χολίου:
4462	χονδρικά	μονοταρικά:
4463	χονδροκόσκινο (το) , κοσκινίστρα	δερμώνι (το):
4464	χονεύω	χωνέγγου:
4465	χοντραίνω	χονδραίνου:
4466	χοντρός πάσσαλος (ο)	κιούλε (ο):
4467	χορεύω	χορέγγου:
4468	χορός (ο)	χορέ (ο):
4469	χορταίνω	χονταίκου:
4470	χορτάρι (το)	χόντι (το):
4471	χορτάτος (ο)	χοντάτε (ο):
4472	χούφτα (η)	χούφτα (α):
4473	χρειαζομαι	χρειασκούμε:
4474	χρέος (το)	χρέτε (το):
4475	χρεωφελέτης (ο)	χρωφελέτα (α):
4476	Χρησούλα (η)	Χρυσούα (α):
4477	χριστιανός (ο)	χριστιανέ (ο):
4478	Χριστός (ο)	Χρηστέ (ο):
4479	χρονιάρικος (ο)	χρονιάρικο (ο):
4480	χρόνος (ο)	χρόνε (ο):
4481	χρυσάφι (το)	χρυσάθι (το):
4482	χρυσόξυλον (το)	κράτσα (α):
4483	χρωματισμένο νήμα (κόκκινο) (το)	λαζούρι ή αζούρι (το):
4484	χρωστάω	χρηστού:
4485	χταπόδι (το)	χταπόδι (το):
4486	χτένα (η)	χτένα (α):
4487	χτένι (το)	χτένι (το):
4488	χτεσινοβραδινός (ο)	αποπέζινε (ο):
4489	χτηκιό (η) , κατάρα	κηχκικό (το):
4490	χτύπημα με βίτσα (το)	βιτσία (α):
4491	χτύπημα με βόλι (το)	βολία (α):
4492	χτύπημα με ράμφος (το)	σουκαλία (α):
4493	χτύπησα	εζάβα:
4494	χτύπησα	εντούκα:
4495	χτυπώ	ντίου:
4496	χτυπώ ελαφρά	ξάφου:
4497	χτυπώ έναν δυνατά	ζάφου:
4498	χτυπώ με τον κόπανο	πρανίζου:
4499	χτυπώ, , σπρώχνω , ωθώ	τύφου:
4500	χύνω , ξεχύνω	τσιχύνου:
4501	χύνω τελείως	αποτσιχύνου:
4502	χύσιμο (το)	τσίχυμα (το):
4503	χώμα (το)	χώμα (το):
4504	χωράφι (το)	χούρα (α):
4505	χωριάτης (ο)	χωράτα (ο):
4506	χωριατοπούλα (η)	ζευγατοπούα (α):
4507	χωριατόπουλο (το)	ζευγατόπουλε (ο):
4508	χωριό (το)	χωράθι (το):
4509	χωρίς	χωρίς:
4510	χωρίς μερτικό (ο) , απόκληρος	αμέρκικο (το):
4511	χωρίς να ρωτήσει	αρώτητα:
4512	χωρίς πονηριά (ο) , Ειλικρινής	απόνηρε (ο):
4513	χωρίς ρόκα (ο) , χωρίς εργαλείο για γνέσιμο	αρόκατε (ο):
4514	χωρίς σαμάρι	ασαμάρουτε (ο):
4515	χωρίς σημάδι	ασήμαδε (ο):
4516	χωρίς φαγητό , νηστικός	ασόμαστε (ο):
4517	χωρίς χαρά	άχαρε (ο):
4518	χώρισμα της σάλας (το)	μισάντρα (α):
4519	Ψάθα (η)	ψάθα (α):
4520	ψαθί, ψαθά (το)	ψαθί (ο):
4521	ψαλίδα (η)	ψαλία (α):
4522	ψαλιδακι (το)	ψαλιούλι (το):
4523	ψάλλω	ψαού:
4524	ψαράς (ο)	ψαρά (ο):
4525	ψάρι (το)	ψάρι (το):
4526	ψαρός (ο)	ψαρύ (ο):
4527	ψαχνός, (ο) , στεγνός,ξερός	ψαχνέ (ο):
4528	ψείρα (η)	ψείρα (α):
4529	ψειριάζω	ψειρίου:
4530	ψεύδομαι	ψευκίζου:
4531	ψευδός (ο)	ψέμα (το):
4532	ψεύδω	ψέγγου:
4533	ψεύτης (ο)	ψεύτα (ο):
4534	ψευτοδουλειά (η) , η τεμπελοδουλειά	αργοδουλεία (α):
4535	ψευτρα (η)	ψευτρού (α):
4536	ψηλά , με δυνατή φωνή , δυνατά	αψεά:
4537	ψηλαφώ	ψαφού:
4538	ψηλός (ο)	αψελέ (ο):
4539	ψηλός (ο) , αδύνατος	φτενέ (ο):
4540	ψήλος λεπτος (ο)	ψιλέ,ψία,ψίλε (α):
4541	ψήλωμα (το)	ψέουμα (το):
4542	ψηλωνω	ψελιανού:
4543	ψηλώνω	ψεούκ’ου:
4544	ψήνω πολύ , παραψήνω	παραφταίνου:
4545	ψητό (το)	φτατέ (το):
4546	ψιλό αλεύρι (το)	πάσπαλι (α):
4547	ψιλό στάρι (το)	ντρουνίτσα (α):
4548	ψίχα (η)	ψίχα (α):
4549	ψιχαλίζει	ψιχαλίδουντα’νι:
4550	ψίχουλο (το) , το θρύψαλο	τσίμμα (το):
4551	ψοφίμι (το)	ψοΪθίνι (το):
4552	ψόφιος (ο) , χωρίς ζωή	άζουδε (ο):
4553	ψοφώ	ψοφού:
4554	ψύλλος (ο)	ψύλλε (ο):
4555	ψυχή (η)	ψούχα (α):
4556	ψυχομαχώ	ψυχομαχού:
4557	ψύχρα (η) , κρύο	ψούχρα (α):
4558	ψυχραίνω	ψουχαίνου:
4559	ψυχρός (ο)	ψουχρέ (α):
4560	ψωλή (η)	τσουλέ (ο):
4561	ψωμάκι (το)	αντούτζι (το):
4562	ψωμάκι (το)	αντούτσι (το):
4563	ψωμή αζυμοτο (το) , είδος λαγάνας	πρότσουμα (το):
4564	ψωμί από καλαμπόκι (το)	μπομπότα (α):
4565	ψωμί πάχους 2-3 εκατοστά (η)	χαμωκολλιούρα (α):
4566	ψωμί φτιαγμένομε αλεύρι σιταριού (το)	ασπροσικένιε (ο):
4567	ψωνίζω	ψωνίζου:
4568	ψωρα (η)	ψούρα (α):
4569	ψωριάζω	ψουρίου:
4570	ω	αι:
4571	ωμοπλάτη (η) , ράχη	ίσα (α):
4572	ωμορφαίνω	ώμορφαίνου:
4573	ώμορφος (ο)	ώμορφο (ο):
4574	ωμός , άβραστος , άψητο (ο)	ωμό- α- ο (ο):
4575	ώρα (η)	ούρα (α):
4576	ωριμάζω	ράσσου:
4577	ωρίμασα	ερά:
4578	ωρολόγιο (το)	ρωλόι (το):
4579	ωρύομαι	αυρυνδούμενε:
4580	ωφέλεια (η)	ωφέλεια (α):
4581	ωφέλιμος,επωφελής (ο)	ωφέλιμο (ο):
4582	ωφελώ,χρησιμεύω	ωφεού: