Σήμερα στη τοπική κοινωνία μας οι φίλοι «της πατρίδας μας», του ιστορικού Άστρους και του Αγιάννη του Άστρους, έχουν αντικαταστήσει το σύγχρονο ελληνικό κράτος και κάνουν το κατά δύναμη για να μορθώσουν τα παιδιά μας για να μάθουν την ιστορία μας. Δεν αναφέρουμε τίποτα για τις αρχαίες «χορηγίες» , το συμπεράσματα είναι δικά σας.
ΜΠΡΑΒΟ στη Smaragdi Arvaniti και στο Σύλλογο Φίλων Αρχαιολογικού Μουσείου Άστρους.Να είσαστε καλά, το έργο σας είναι αξιοθαύμαστο .Σας ευχαριστούμε.
Από,
Ο Σύλλογος Φίλων Αρχαιολογικού Μουσείου Άστρους
“Ο Σύλλογος Φίλων Αρχαιολογικού Μουσείου Άστρους, στο πλαίσιο των δράσεών του και θέλοντας να φέρει σ’ επαφή τα παιδιά με την ιστορία και τα μνημεία της περιοχής που διαμένουν, διοργανώνει εκπαιδευτική δράση στον Ιερό Χώρο της Β΄ Εθνοσυνέλευσης.
Η δράση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 18 Μαΐου 2024, από τις 11:00 έως τις 13:00, ημέρα που εορτάζεται η Διεθνής Ημέρα Μουσείων που για το 2024 έχει ειδικό θέμα: «Mουσεία για την εκπαίδευση και την έρευνα».
Ο Σύλλογος συνεργάζεται με την εκπαιδευτική κοινότητα για την υλοποίηση της δράσης που απευθύνεται στα παιδιά που αγαπούν τα παραμύθια. Στόχος είναι, μέσω της δράσης αυτής, να δημιουργηθεί ένας φανταστικός κόσμος ανακάλυψης της τοπικής ιστορίας, μέσα από ιστορικά δρώμενα που μετουσιώνονται και χαρίζουν σε όλα τα παιδιά μια ξεχωριστή βιωματική εμπειρία.
Θα πραγματοποιηθεί αφήγηση αποσπασμάτων από το ιστορικό παραμύθι «Η Ιστορία του Τόπου μας πάει…στο Νηπιαγωγείο και στο Δημοτικό Σχολείο!!!», από τη δημιουργό του, εκπαιδευτικό κα Άννα Γαρδικιώτου και τις δημιουργούς των εργαστηρίων του, εκπαιδευτικούς κυρίες Γιαννούλα Καρκούλη και Αναστασία Θεοδοσοπούλου. Επίσης, με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών τα παιδιά θ’ ανακαλύψουν τον μαγευτικό κόσμο της ιστορίας, ιχνογραφώντας φύλλα εργασίας μέσα από το παραμύθι, αλλά και θα παίξουν με τα διαδραστικά παιχνίδια του παραμυθιού. για περισσότερες πληροφορίες στα Μέλη του Συλλόγου.”
Το ιστορικό Άστρος και ο Άγιος Ιωάννης (Αγιάννης) είναι μία κοινότητα και το κυριότερο οι κάτοικοι είναι οι ίδιοι, είχαν για πολλούς αιώνες και έχουν μέχρι σήμερα σπίτια στον Άστρος και στον Αγιάννη του Άστρους.
Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας βρίσκεται στη δυτική παραλία του Αργολικού ,στα ενδότερα του κάμπου της Θυρέας ,εκεί που διακρίνεται στο παραπάνω χάρτη της αρχαίας Ελλάδoς η αρχαία πόλη Θυρέακαι που ήταντο πόλισμα Άστρον, νότια από την πρώτη πόλη της Ευρώπης το ιστορικό Άργος και την έδρα του Μυκηναϊκού πολιτισμού Μυκήνες.
Μετά τον Θουκυδίδη η ἀλήθεια καθιερώνεται ως ο κύριος στόχος του ιστορικού. Πολύβιος: “τῆς μὲν οὖν ἱστορίας ἀλήθειαν εἶναι τέλος” και “Για να μπορεί όμως η ιστορική συγγραφή να είναι ωφέλιμη, πρέπει να είναι αντικειμενική και να υπηρετεί μόνο την παρουσίαση της αλήθειας, γιατί, αν λείπει το στοιχείο της αλήθειας, η ιστορία καταντά «ανωφελές διήγημα».”
Καλώς ήλθατε στο ιστορικόν Άστρος που το 1823 έγινε η Β’ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων και στο ιστορικόν Αγιάννη του Άστρους που το 1822 ήταν πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους .
Αγιάννης του Άστρους . Ο ιστορικός Πουκεβίλ αναφέρει “.. απεφασίσθη, όπως η έδρα της Κυβερνήσεως μεταφερθή ειςΆγιον Ιωάννην του Άστρους ενΚυνουρία” Πουκεβίλ , Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως , ήτοι η Αναγέννησις της Ελλάδος”μετάφραση Ξεν.Ζυγούρα , έκδοσις Γεωργίου Τζελλάτου και Φέξη,Αθήναι 1891,τόμος Δ,σελίδα 88. Ο ιστορικός Διονύσιος Κόκκινος εις το έργον του « Η Ελληνική Επανάστασις» επιβεβαιώνει «ότι η Κυβέρνησις φοβηθείσα την σύμπραξη του Θεόδ. Κολοκοτρώνη και της γερουσίας, απεφάσισε μετά της βουλής να μεταφέρουν την έδρα των από τον Άγιο Ιωάννη του Άστρους εις Καστρί Ερμιονίδας». Από , Ι.Κουσκουνάς ,Κ. Χασαπογιάννης ,Ι.Κακαβούλιας (1981) Θυρεάτις Γη ( Ιστορία – Αρχαιολογία – Λαογραφία ).«Και όντως το Άστροςκαι κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους ήτο διμερές… ο Άγιος Ιωάννης κατ αρχάς είχεν υπόστασιν σαν θερινή κατοικία των Αστρεινών καλουμένη και (επάνω) Άστρος και Αγιάννης Άστρους,( Νίκο Α. Βέη , Μνείαι του Άστρους. σελ 99-100).
Διδακτήριον Άστρους ΥΑ 47192/1433/11-6-1946 – ΦΕΚ 127/Β/8-8-1946 ”Κηρύσσομεν ως ιστορικόν διατηρητέον μνημείοντο εν Άστρει διδακτήριον ένθα συνήλθεν εν έτει 1823 η β’ Εθνική Συνέλευσις”.
ΥΠΠΟΑ Τίτλος ΦΕΚ .Χαρακτηρισμός της πλατείας σχολής Καρυτσιώτη και τμήματος του αγροκηπίου, στο Άστρος Κυνουρίας, ως ιστορικού τόπου. “Στο αγροκήπιο αυτό έλαβαν χώρα δύο σημαντικά γεγονότα της Επαναστάσεως, το γνωστό ως «κολοκοτρωναίικο τραπέζι της συμφιλίωσης» στις 19 Ιουνίου 1821, στο οποίο είχαν προσέλθει οι οπλαρχηγοί, προκειμένου να ξεπεραστούν οι αντιθέσεις και να ομονοήσουν για την επιτυχία της Επανάστασης που τότε ξεκινούσε, καθώς επίσης και η Β΄ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων (30 Μαρτίου έως τις 18 Απριλίου του 1823) με την παρουσία οπλαρχηγών, πολιτικών, πλήθους λαού και στρατού. Εντός της Σχολής η οποία περιλαμβάνεται στον υπό κήρυξη χώρο, συντάχθηκε η διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης”.
Πρακτικά των Συνεδριάσεων της Βουλής τω Ελλήνων κατά την πρώτην σύνοδον του 1844 τ.Γ , εν Αθήναις εκ του Βασιλικού τυπογραφείου, σ.1214 Συνεδρίασις ΡΜΖ’ της 16 Μαϊου , «α.διότι η εν Άστρει συνέλευσις συνεκροτήθη όπου ήδη ενηργήθη η εκλογή και ο τόπος ούτος εψηφίσθη και παρ’ αυτής Άστρος , το δε εις το Παράλιον λεγόμενον Άστρος δεν υπήρχε κατά την συγκρότησην της συνέλευσεως , ώστε το κανονίζον την πρωτεύουσα (Δήμου Θυρέας) Άστρος διάταγμα εννοεί βεβαίως τον τόπον όπου η συνέλευσις συνήλθεν….».(Φλούδας , Θυρεατικά Β , σελ 114).
Το αναμφισβήτητο γεγονός ,οι κάτοικοι για χιλιάδες χρόνια στην περιοχή κατοικούσαν στα ενδότερα, μας οδηγεί να αναζητήσουμε το πόλισμα Άστρον στα ενδότερα του κάμπου της Θυρέας, όπως αναφέρουν νεότεροι ιστορικοί μελετητές, και όπως στα ενδότερα του κάμπου βρισκότανη αρχαία πόλη Θυρέα.
Όλα τα παραπάνωπρόσθετα επιβεβαιώνουν οι αναφορές του Πτολεμαίου τον 2ο μ.χ. αιώνα, του Χρονικού του Μορέος το 1256, του Aδρόνικου Β’ Παλαιολόγου το 1292,1293 , αναμφισβήτητα το 1320 , αργότερα από το 1435 του 1516 “έχουμε δύο διάφορα γεωγραφικά σημεία , το Άστρος και το Αστρίτσι» και επίσης αναμφισβήτητα η αναφορά του Φραντζή το 1435 “Άστρον”, είναι σίγουρα και αναμφισβήτητα για το σημερινό Άστρος .
Η «πατρίδα μας το Άστρος» (1756,1823,1841,1844)
Από το 1756 ,ο Δημήτριος Καρυτσιώτης θυμότανε από την Καρύτσα του Αγιάννη «την πατρίδα μας (χωρίον μας) …του Άστρους (Astro)».Επίσης αργότερα από το 1756, πριν το 1821 ο Άκουρος αναφέρει «εις την πατρίδα μας το Άστρος», «εις την πατρίδα μου τον Άγιον Ιωάννην» , «η Εθνική συνέλευσις εις Άστρος» και «οι κάτοικοι του Άστρους.
Η Εθνοσυνέλευση της απελευθερωμένης Ελλάδας συνήλθε στο Άστρος.
Το Άστρος υπήρχε χιλιάδες χρόνια νωρίτερα, το βρήκαν εκεί οι πληρεξούσιοι και ο Κολοκοτρώνης, «η Εθνοσυνέλευση της απελευθερωμένης Ελλάδας συνήλθε στο Άστρος» και « Εν Άστρει» ,« στο Άστρος» έκαναν οι πληρεξούσιοι τα αυτονόητα, και με την διακήρυξη που «Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καρυτσιώτη» διακήρυξαν στην υφήλιο και του ισχυρούς της εποχής «και να ανεξαρτισθώμεν εντελώς Έθνος χωριστόν, αυτόνομον και ανεξάρτητον αναγνωριζόμενοι δια την δόξαν της Αγίας ημών πίστεως και την ευτυχίαν των ανθρώπων, η με τα όπλα εις τα χείρας όλοι, όλοι οι Έλληνες να καταβώμεν εις τους τάφους».
Πριν διακόσια χρόνιαη Συνέλευση «στο Άστρος» έδειξε πολύ νωρίς στην υφήλιο το μοναδικό δρόμο για ελευθερία και στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα με το Ψήφισμα Θ)«Εις την Ελληνικήν επικράτειαν ούτε πωλείται ούτε αγοράζεται άνθρωπος….Εξεδόθη εν ΆστρειΚατά μήνα μεσούντα τον Απρίλιον..»
Πριν διακόσια χρόνιατο Ελληνικό κράτος το 1823,με βάση τα υπάρχοντα τεκμηριωμένα ιστορικά στοιχεία της εποχής, με την απαιτούμενη συνέχεια (1823,1835,1841,1844,1845) και σοβαρότητα θεσμικά , αναγκαστικά, δικαιολογημένα και επίσημα χρησιμοποίησε και επιβεβαίωσε τό όνομα Άστρος, που υπήρχε χιλιάδες χρόνια νωρίτερα, πολλές φορές με την αναφορά «Εν Άστρει» σε όλα τα έγγραφα ,την Διακύρηξη, το Νόμο της Επιδαύρου (« Σύνταγμα του Άστρους») ,τα πρακτικά,ψηφίσματα και αποφάσεις,για τον οικισμό που συνήλθε η «Συνέλευση του Άστρους» και ψηφίστηκε το «Σύνταγμα του Άστρους»,επιβεβαιώνοντας την μακρόχρονηιστορία του ιστορικού Άστρους. Όπως το ίδιο έκαναν με τα «Εν Άστρει» έγγραφα τους το Βουλευτικό, Εκτελεστικό και τα μινιστέρια (υπουργεία)Πολέμου, Θρησκείας, Δικαίου και Ναυτικών.
Δεν έγινε η εθνοσυνέλευση για να ονομάσει τον οικισμό Άστρος,την πρώτη ημέρα της Εθνοσυνέλευσης την 29η Μαρτίου 1823, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, Γρηγόριος Δικαίος η Παπαφλέσσας ,Θ.Νέγρης ,Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος , Κ. Ζαφειρόπουλος ,Βρεσθένης Θεοδώρητος, Γ.Ψύλλας και περίπου άλλοι 80 διακεκριμένοι πληρεξούσιοι. Πριν σχεδόν αρχίσει η Συνέλευση την 29η Μαρτίου 1823,επίσημα χρησιμοποίησε και επιβεβαίωσε τό όνομα Άστρος, που υπήρχε χιλιάδες χρόνια νωρίτερα, πολλές φορές με την αναφορά «Εν Άστρει» σε όλα τα έγγραφα .Το Άστρος υπήρχε χιλιάδες χρόνια νωρίτερα, το βρήκαν εκεί οι πληρεξούσιοι ο Κολοκοτρώνης και ο Άκουρος..
Το 1823«στο Άστρος» . O Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, πρόεδρος του Εκελεστικού (δηλ.Πρωθυπουργός) , τέσσερις ημέρες μετά την Εθνοσυνέλευση “στο Άστρος”σε επιστολή στις 22 Απριλίου 1823 , ένα από τα τελευταία έγγραφα που υπογράφει ως πρόεδρος του Εκτελεστικού απευθύνεται έξυπνα έμμεσα στους ισχυρούς της εποχής ,και στα Γερμανικά και Ελβετικά Κομιτάτα , με ευφυέστατο τρόπο ,«Με τους καλύτερους οιωνούς»:σκόπιμα θετικά και πολύ υπεραισιόδοξα περιγράφει την Εθνοσυνέλευση “στο Άστρος”. Σαν ηγέτης, πρώτος μπροστά έδειχνε το δρόμο, πού έπρεπε όλοι και οι ισχυροί της εποχής να γνωρίζουντο μεγάλο γεγονός της εποχής για την Ελληνική επανάσταση , υπήρχε αναμφισβήτητα « η απελευθερωμένη Ελλάδα»και όλοι πρέπει επίσης να γνωρίζουντο μεγάλοσυνταγματικό γεγονός το «Σύνταγμα του Άστρους»και την μεγάλη ιστορική αλήθεια«η Εθνοσυνέλευση της απελευθερωμένης Ελλάδας συνήλθε στο Άστρος». («Με τους καλύτερους οιωνούς»Αριστείδης Ν. Χατζής σελ 121)
Τα δύο σπουδαιότερα ιστορικά μνημεία της Θυρεάτιδας Γης και της πατρίδας μας αναμφισβήτητα είναι ο «Ιερός Χώρος» της Β’ Εθνικής Συνέλευσης των Ελλήνωνκαιη Σχολή Καρυτσιώτη.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους(κτήριο της σχολής Καρυτσιώτη στο Άστρος ),ο Προαύλειος Χώρος της ΣχολήςΚαρυτσιώτη και ο γειτονικός «Ιερός Χώρος» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων,εíναι φυσικά και λειτουργικά τρεις χωριστοί χώροι με την δική τους ιδιαίτερη ιστορική σημασία, αλλά δεμένοι μεταξύ τους αρμονικά, σεμνά και επιβλητικά, είναι ένας μαγευτικός χώρος, από μόνος του ένα υπέροχο και μοναδικό «μουσείο» που θαυμάζουν οι επισκέπτες μας.
Η Σχολή Καρυτσιώτηστο Αγιάνη και το Άστρος.Η προεπαναστατημένη Ελλάδα είχε πολλά μικρά “κρυφά”και λίγα φανερά σχολεία. Ένα από τα ελάχιστα φανερά σχολεία ήταν και η περίφημη Σχολή Καρυτσιώτη που είχε κτιστεί το 1798, 23 χρόνια πριν την Ελληνική επανάσταση και αυτό έχει μεγάλη σημασία. Είχε κτιστεί στο λόφο Κουτρί του Αγιάννη Κυνουρίαςκαι ήταν ένα από τα λίγα “πανεπιστήμια”της προεπαναστατικής πατρίδας μας και οι μαθητές της ήταν από ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα και τα νησιά μας. Ο μεγαλος ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης, πανίσχυρος Αγιαννίτης πατριώτης της διασποράς, βρήκε τον τρόπο να επιτρέψουν οι 400 χρόνια κατακτητές Τούρκοιτο κτήσιμο και την λειτουργία της σχολής στον Αγιάννη το 1798 και το παράρτημα της σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη που άνοιξε το 1805 στο Άστρος Κυνουρίας( στο αγροκήπιο Καρυτσιώτη).
Η Θυρέα ήταν θρύλος πριν το Τρωϊκό πόλεμο (1250-1240 π.χ.)“Θυρέας Όμηρος μεν ουκ ωνόμασεν, οι δ’ άλλοι θρυλούσι”Στράβων 376 (Θυεράτις Γη σελ 23).
Το ιστορικό Άστρος και ο ‘Αγιος Ιωάννης (Αγιάννης) είναι μία κοινότητα και το κυριότερο οι κάτοικοι είναι οι ίδιοι, είχαν για πολλούς αιώνες και έχουν μέχρι σήμερα σπίτια στον Άστρος και στον Αγιάννη του Άστρους.
«Και όντως το Άστροςκαι κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους ήτο διμερές… ο Άγιος Ιωάννης κατ αρχάς είχεν υπόστασιν σαν θερινή κατοικία των Αστρεινών καλουμένη και (επάνω) Άστρος και Αγιάννης Άστρους, έπειτα δε κατέστη και αυτοτελές χωρίον ,ότε μετά την Άλωσιν της Βασιλευούσης …Και ακριβώς επί μεμονωμένου βουνού άνωθεν του Αγίου Ιωάννου (=Επάνω Άστρους) κείται … το Κάστρο τη Ωριάς …Κατά την εμήν γνώμην μετά τας ανωτέρω εξηγήσεις πιθανώτατα δυνάμεθα να ταυτίσωμεν το Κάστρο της Ωριάς του Πάρνωνος προς το Estella =Άστρος .(Νίκο Α. Βέη , Μνείαι του Άστρους. σελ 99,100 ).
Νικολάου Ι. Φλούδα –Διακοσιαετηρίς Σχολής Αγίου Ιωάννου Άστρους Κυνουρίας, Αθήνα 1965
Νίκος Α. Βέης , Μνείαιτου Άστρους
Αναστάσιος Ι. Μπάλλας,Πελοποννησιακά, Τόμος ΚΓ Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών,Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών Άστρος ((σ.209-210 Κάστρο Άστρους )
ΙωάννηΜ.Αρβανίτη – Από τιςΠηγέςτου Λαού μας, τόμος A,Β,Αθήνα1988
ΙωάννηΜ.Αρβανίτη-Η Επαναστατική Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδας στον Άγιο Ιωάνη (Αγιάννη) Β.Κυνουρίας -20 Αυγουστου εως 1 Οκτωβριου 1822
Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη -Το κάστρο του Παραλίου Άστρους Κυνουρίας πρώτες παρατηρήσεις, Αθήνα 2007
Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη –Οι σχολές του Δημητρίου Καρυτσιώτη στον Άγιο Ιωάννη και το Άστρος Θυρέας – Κυνουρίας κατά τα προεπαναστικά χρόνια έως την απελευθέρωση, Εταιρία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήνα 2001
Θανάση Κωστάκη ,Γραμματική της Τσακώνικης Διαλέκτου -Αρχείον Τσακωνιάς ,1999
Αναγνώστη Κονδάκη –Απομνημονεύματα, εκδόσεις Βεργίνα, Αθήνα 2009
Σταύρου Αθ. Κουτίβα –Περί την διαθήκην του Δημητρίου Καρυτσιώτου, Αθήνα 1958
Ευστρατίου Ι. Δαλιάνη –Ξεδιπλώνοντας τον χρόνο: Αγιάννης – η άγνωστη πρωτεύουσα της Ελλάδας,Αθήνα 2016
Χριστίνας Κουλούρη –Η βιβλιοθήκη της Σχολής Καρυτσιώτη,Εταιρία Μελέτης Νέου Ελληνισμού, Αθήνα 2009
Αρχεία Εθνικής Παλιγγενεσίας
Γ.Α.Κ. – υπηρεσία <<Αρχειομνήμων>>
E.E.T.A.A. AE
Αποσπάσματα από την Εφημερίδα της Κυβέρνησης
Γιάννη Δ. Κουρμπέλη άρθρα στη Wikipedia (Σχολή Καρυτσιώτη κ.α.)
Φορέα Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού
Στο παραπάνω χάρτη διακρίνονται στα ενδότερα από την αρχαιότητα το ιστορικόν Άργος και οι Μυκήνες , επίσης αργότερα στα ενδότερα βρίσκονται το Άστρος και το Λεωνίδιο. Στα νεότερα χρόνια επίσης στα ενδότερα βρίσκονται ο γειτονικός Άγιος Ανδρέας,(από τον οικισμό Άγιο Ανδρέα ονομάστηκε το Λιμάνι του Άγιου Ανδρέα, βέβαια από του οικισμούς ονομάζονται τα λιμάνια), το Κορακοβούνι ,η Μελιγού και τα Κούτρουφα .
Το Παράλιο Άστρος απέχει από το Άστρος 4χλμ , είναι ο νεότερος οικισμός της περιοχής και το έκτισε από το 1832-1845 ο Αγιαννίτης στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος , όπως τιμoύν με αδριάντα του στη κεντρική πλατεία οι Παραλιώτες , «ΟΙΚΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΙΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ».Παράλιο Άστρος ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845 .Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας.
Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίαςβρίσκεται στη δυτική παραλία του Αργολικού ,στα ενδότερα του κάμπου της Θυρέας ,εκεί που ήτανη αρχαία πόλη Θυρέακαι το πόλισμα Άστρον, νότια από την πρώτη πόλη της Ευρώπης το ιστορικό Άργος και την έδρα του Μυκηναϊκού πολιτισμού Μυκήνες.
Το Κάστρο Παραλίου Άστρους δεν είναι το κάστρο Estella, όπως αυθαίρετα, λανθασμένα και ατεκμηρίωτα αναφέρεται σε φυλλάδια και στο διαδύκτιο. Δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία, πειστικές τεκμηριωμένες ιστορικές μελέτες και αναφορές από κανένα ιστορικό μελετητή που να συνδέει το Κάστρο Παραλίου Άστρους με το κάστρο Εστέλλα και ταυτόχρονα το Κάστρο Παραλίου Άστρους αναφέρεται από ιστορικούς μελετητές πιθανά είναι το Αστρίτσι= «Astritzi» των Ενετών.(Ν.Βέης και άλλοι). Η μελέτη των καταλοίπων του κάστρου επιτρέπει τη διάκριση δυο οικοδομικών φάσεων, πολύ αργότερα από το 1256 ,όπως αναφέρεται ατεκμηρίωτα και λανθασμένα. Συμφωνούν όλοι οι ιστορικοί μελετητές και καστρολόγοι, η πρώτη οικοδομική φάση αφορά στην περίοδο του 15ου αιώνα η αργότερα . Η δεύτερη οικοδομική περίοδος εντοπίζεται από το 1824 και 1825 από τους αδερφούς Ζαφειρόπουλους.
Οι καστρολόγοι και διακεκριμένοι ιστορικοί μελετητές Νίκος Βέης , Σπ. Λάμπρος , Κ.Ρωμαίος ,Ε. Καρποδίνης, Αδαμ. Αδαμαντίου ,Αναστάσιος Ι. Μπάλλας και πολλοί άλλοι τοποθέτησαν πειστικά το «CastiellolaEstella» (Kάστρο του Άστρους) του Αραγωνικού Χρονικού του Μορέως , το οποίο έκτισε το 1256 ο πρίγκιπας του Μoρέως Γουλιέλμος Βιλλαρδουίνος , στην τοποθεσία «Ξεροκάμπι» ανάμεσα στα χωριά Άγιος Ιωάννης (Αγιάννης) και Άγιος Πέτρος.
Το κάστρο στο Ξεροκάμπι του Αγιάννη αναφέρεται με το όνομα Κάστρο Εστέλλα , Άστρος , Κάστρο Άστρους η Κάστροτης Ωριάς και το κάστρο στο Παράλιο Άστρος αναφέρεται με το όνομα Κάστρο Παραλίου Άστρους η των Ζαφειρόπουλων.
Η σημερινή τοποθεσία του Παραλίου Άστρους πριν το 1832 ήταν «ακατοίκητο μέρος» και το Παράλιο Άστρος έκτισε από το 1832-1845 ο Αγιαννίτης στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος , όπως τιμoύν με αδριάντα του στη κεντρική πλατεία οι Παραλιώτες ,«ΟΙΚΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΛΙΟΥ ΑΣΤΡΟΥΣ» Σύμφωνα με αναφορά του διακεκριμένου Αγιαννίτη Λογοθέτη , πρώτου προέδρου του δημοτικού συμβουλίου, φίλου και συνεργάτη του Άκουρου , ο Λογοθέτης έκτισε το σπίτι του στην χερσόνησο το 1832,που θεωρείται από πολλούς ιστορικούς μελετητές ένα από τα πρώτα σπίτια του οικισμού. Ο Λογοθέτης αργότερα από το 1845 αναφέρει μερικές φορές το καινούργιο οικισμό με το όνομα «παράλιο».
Συμπεραίνουμε , Ο οικιστής του Παραλίου Άστρους Αγιαννίτης στρατηγός Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουροςκαι ο δήμαρχος αδερφός του Ιωάννης Ζαφειρόπουλος (δημάρχου του δήμου Θυρέας από 1837-1847) ονόμασαν το 1845 τον καινούργιο οικισμό Παράλιο Άστρος ,είχαν καλές σχέσεις με τον βασιλιά Όθωνα και σίγουρα δεν το ονόμασε ο Όθωνας που δεν ήξερε την περιοχή ούτε οι Αγιαννίτες έποικοι,ο συνεργάτης του Λογοθέτης το αποκαλούσε τον οικισμό «παράλιο» ,γιατί ο Άκουρος γνώριζε και έλεγε πριν το 1823 για το γειτονικό οικισμό , «εις την πατρίδα μας το Άστρος» και « η Εθνική συνέλευσις εις Άστρος κατά την ακόλουθον διαταγή του Εκτελεστικού ..έκαστος δύναται να εννοήσει τι υπέφερον οι κάτοικοι του Άστρους».
Βέβαια ο δημοφιλέστατος στρατηγός Άκουρος,είχε νωρίτερα το δικό του στρατό, είχε πολλούς Αγιαννίτες φίλους και έλεγχε την πλειοψηφία στο δήμο Θυρέας από το 1835 για πολλά χρόνια ( ο αδερφός του ήταν δήμαρχος για δέκα χρόνια και ο συνεργάτης του Λογοθέτης ήταν πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου) ,αλλά φυσικά δεν θα ονόμαζε τον καινούργιο οικισμό επίσης Άστρος, απλά και σοβαρά, ήξερε και ενεργούσε καλύτερα και το 1845 ονόμασε τον καινούργιο οικισμό Παράλιο Άστρος.
Παράλιο Άστρος (1845)
Το όνομα της σημερινής τοποθεσίας του Παραλίου Άστρους μέχρι το 1845 ήταν Σκάλα η Σκάλα του Άστρους και υπάγετο διοικητικά στο γειτονικό οικισμό Άστρος. Ο βουλευτής Κων. Ζαφειρόπουλος, πρώτος κάτοικος και οικιστής του Παραλίου Άστρους αναφέρει το 1823 «Την Σκάλαν του Άστρους» .“Σκάλα Άστρους ” αναφέρεται από την Πελοποννησιακή Γερουσία το 1822 και “σκάλα Άστρους” , “λιμάνι του Άστρους” από πολλούς άλλους ιστορικούς μελετητές . Ο Leake, αναφέρει το 1805 «στη σκάλα (=λιμάνι) υπάρχουν μια δεξαμενή (=παλιόστερνα) , ένα χάνι, ένα πυργόσπιτο του (Τούρκου) φοροεισπράκτορα, και δύο τρεις μικρές αποθήκες » και “Leaving the Scala of Astro= φεύγοντας από την Σκάλα του Άστρους ,(Leake,Travels in the Morea σελ 482, 485). Ο Οικιστής του Παραλίου Άστρους Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος γνώριζε την τοποθεσία καλύτερα από όλους και σε αναφορά του στον Όθωνα επιβεβαιώνει και αναφέρει, το «ακατοίκητο τούτο μέρος» .
Ο καινούργιος οικισμός με το όνομα Παράλιο Άστρος το 1845 προσαρτήθηκε στο υπάρχοντα από το 1835 δήμο Θυρέας. Παράλιον Άστρος Κυνουρίας . ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845 .Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Θυρέας
Αν το Παράλιο Άστρος είχε νωρίτερα άλλο επίσημο όνομα,σύμφωνα με την Ελληνική νομοθεσία, θα υπήρχε αναφορά για αλλαγή η κατάργηση ονόματος στο ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845, με τις λέξεις ( « καταργείται.., διορθώνεται»).Το ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845, είναι σαφέστατο για όλους ,αναφέρει μόνο τη λέξη «προσαρτάται», αυτή είναι η αναμφισβήτητη ιστορική αλήθεια, για πρώτη φορά «προσαρτάται» και τίποτα άλλο. Ο οικισμός το 1845 ονομάστηκε επίσημα Παράλιο Άστρος και δεν είχε νωρίτερα άλλο επίσημο όνομα, οι ερμηνείες είναι περιττές,γιατί η αναφορά «προσαρτάται» του ΦΕΚ είναι ακριβέστατη και σαφέστατη.
Στο ΦΕΚ του 1841, «τα συνιστώντα τον νέον δήμο χωρία» , είναι «Άγιος Ιωάννης, Μελιγού, Άστρος, Πλάτανος » και το 1845τα συνιστώντα τον δήμον χωρία είναι Άγιος Ιωάννης, Άστρος , Μελιγού. Πλάτανος και Παράλιο Άστρος.
Άστρος (1823,1841)
1823, Διακήρυξη της Β΄ των Ελλήνων Συνελεύσεως-«Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καρυτσιώτη»και«Ήδη δε μετά δεκαέξ μήνας Δευτέραν να συγκροτήση εν Άστρει συνέλευσιν» Διονύσιος Κόκκινος Ιστορία Ελληνικής Επανάστασης (τόμος 3ος Σελίδες 475-476)
Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, πρόεδρος του Εκελεστικού (δηλ.Πρωθυπουργός) 22 Απριλίου 1823 «η Εθνοσυνέλευση της απελευθερωμένης Ελλάδας συνήλθε στο Άστρος». (Αριστείδης Ν. Χατζής σελ 121)
Διδακτήριον ΆστρουςΥΑ 47192/1433/11-6-1946 – ΦΕΚ 127/Β/8-8-1946 ”Κηρύσσομεν ως ιστορικόν διατηρητέον μνημείοντο εν Άστρει διδακτήριον ένθα συνήλθεν εν έτει 1823 η β’ Εθνική Συνέλευσις”.
ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841 (σελ.45) ,Ονομασία νέου του δήμου, «Θυρέας».Πρωτεύουα αυτού. « Άγιος Ιωάννης το θέρος τον δε χειμώνα το Άστρος».
Στο παραπάνω ΦΕΚ του 1841, «τα συνιστώντα τον νέον δήμο χωρία» , είναι «Άγιος Ιωάννης, Μελιγού, Άστρος, Πλάτανος » και δεν αναφέρεται το Παράλιο Άστρος με κανένα όνομα.
Η αναφορά «Άστρος» είναι αναμφισβήτητα για το σημερινό Άστρος , χειμερινή έδρα του δήμου, γιατί είναι αυτονόητο το Άστρος υπήρχε στην περιοχή και υπήρχε επίσημα τουλάχιστον από το 1823 σε αμέτρητα έγγραφα το Ελληνικού κράτους και θα έπρεπε να αναφέρεται στο δήμο το 1841 έστω και με άλλο όνομα,( αλλά δεν είχε ποτέ επίσημα άλλο όνομα ), όπως αναφέρονται οι μικρότεροι οικισμοί με τα επίσημα ονόματα τους Μελιγού,Πλάτανος. Aν το Άστρος τότε δεν ήταν στο δήμο Θυρέας έπρεπε κάπου να είναι, έστω και με άλλο όνομα ,αλλά είχε εκδηλη την πρόσφατη ιστορία («Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καρυτσιώτη», δεν αναφέρεται σε κανένα άλλο δήμο και στο δήμο υπήρχαν άλλοι μικρότεροι οικισμοί της περιοχής . Η αναφορά του ΦΕΚ 1841 είναι σαφέστατη και αυτή είναι η τεκμηριωμενη ιστορική αλήθεια, το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας ήταν η χειμερινή έδρα του δήμου Θυρέας το 1841,τα σχόλια είναι περιττά. Άλλωστε 4 χρονια αργότερα το 1845 το Παράλιο εντάχθηκε για πρώτη φορά στο Δήμο Θυρέας.
Τα δύο ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841 και ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845 περιέχουν σαφέστατα την ιστορική αλήθεια για το όνομα Άστρος το 1841 και το Παράλιο Άστρος1845 .Στο Ελληνικό κράτος αναμφισβήτητα υπήρχε μια στοιχειώδη σοβαρότητα και συνέχεια για τις αναφορές του 1841 και 1845. Το 1845τασυνιστώντατονδήμονχωρία είναι ΆγιοςΙωάννης,Άστρος , Μελιγού.Πλάτανος και Παράλιο Άστρος . Η παραπάνω φωτογραφία του ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841 ( φωτογραφία όχι αντιγραφή) τα λέει όλα διαυγέστατα και σαφέστατα, αρκεί να μπορούμε τη διαβάσουμε προσεκτικά και να καταλάβουμε το περιεχόμενο της, συνολικά και ταυτόχρονα για τα δύο ΦΕΚ, για όλους τους οικισμούς . Το ιστορικό Άστρος Κυνουρίας ήταν η χειμερινή έδρα του δήμου Θυρέας το 1841,τα σχόλια είναι περιττά.
Στο ΦΕΚ του 1841, «τα συνιστώντα τον νέον δήμο χωρία» , είναι «Άγιος Ιωάννης, Μελιγού, Άστρος, Πλάτανος ».
Το 1845τα συνιστώντα τον δήμον χωρία είναι Άγιος Ιωάννης, Άστρος , Μελιγού, Πλάτανος και Παράλιο Άστρος.
Διακρίνονται το Άστρος και το Παράλιο Άστρος .Τό Παράλιο Άστρος απέχει απο το Άστρος 4 χλμ.
Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας βρίσκεται στη δυτική παραλία του Αργολικού ,στα ενδότερα του κάμπου της Θυρέας ,εκεί που ήτανη αρχαία πόλη Θυρέακαι το πόλισμα Άστρον, νότια από την πρώτη πόλη της Ευρώπης το ιστορικό Άργος και την έδρα του Μυκηναϊκού πολιτισμού Μυκήνες.
Το ιστορικό Άστρος και ο ‘Αγιος Ιωάννης (Αγιάννης) είναι μία κοινότητα και το κυριότερο οι κάτοικοι είναι οι ίδιοι, είχαν για πολλούς αιώνες και έχουν μέχρι σήμερα σπίτια στον Άστρος και στον Αγιάννη του Άστρους.
Δεν έγινε η εθνοσυνέλευση για να ονομάσει τον οικισμό Άστρος,την πρώτη ημέρα της Εθνοσυνέλευσης την 29η Μαρτίου 1823, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, Γρηγόριος Δικαίος η Παπαφλέσσας ,Θ.Νέγρης ,Πάνος Ζαφειρόπουλος η Άκουρος , Κ. Ζαφειρόπουλος ,Βρεσθένης Θεοδώρητος, Γ.Ψύλλας και περίπου άλλοι 80 διακεκριμένοι πληρεξούσιοι.
Λανθασμένα αναφέρεται η Συνέλευση το 1823 ονόμασε τον οικισμό Άστρος,(μερικές φορές απαιτείται και νομική κατάρτιση), γιατί όλες οι αποφάσεις της Συνταγματικής Συνέλευσης έγιναν και έπρεπε να γίνουν γραπτά ( ήταν Συνταγματική Συνέλευση, δεν ήταν καφενείο) και η Συνέλευση δεν αποφάσισε με κανένα έγγραφο για το όνομα Άστρος , απλά και αυτονόητα χρησιμοποίησε και επιβεβαίωσε επίσημα το υπάρχον όνομα Άστρος του οικισμού, «εν Άστρει» με τα πρώτα έγγραφα από την πρώτη ημέρα την 29η Μαρτίου 1823,πριν σχεδόν αρχίσει η Συνέλευση.
Το όνομα Άστρος δεν ήταν το θέμα της Εθνοσυνέλευσης, ούτε ποτέ έγιναν συζητήσεις στην συνέλευση για το όνομα Άστρος , άλλωστε πριν την Συνέλευση τον οικισμό αποκαλούσαν Άστρος μεταξύ πολλών ο Κολοκοτρώνης και ο Άκουρος και υπήρχαν άλλα σοβαρά θέματα και οι Τούρκοι. Το Άστρος υπήρχε χιλιάδες χρόνια νωρίτερα, το βρήκαν εκεί οι πληρεξούσιοι και ο Κολοκοτρώνης, «η Εθνοσυνέλευση της απελευθερωμένης Ελλάδας συνήλθε στο Άστρος» και « Εν Άστρει» ,« στο Άστρος» έκαναν οι πληρεξούσιοι τα αυτονόητα, και με την διακήρυξη που «Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καρυτσιώτη» διακήρυξαν στην υφήλιο και του ισχυρούς της εποχής «και να ανεξαρτισθώμεν εντελώς Έθνος χωριστόν, αυτόνομον και ανεξάρτητον αναγνωριζόμενοι δια την δόξαν της Αγίας ημών πίστεως και την ευτυχίαν των ανθρώπων, η με τα όπλα εις τα χείρας όλοι, όλοι οι Έλληνες να καταβώμεν εις τους τάφους».
Το Ελληνικό κράτος το 1823 με βάση τα υπάρχοντα τεκμηριωμένα ιστορικά στοιχεία της εποχής, με την απαιτούμενη σοβαρότητα θεσμικά , αναγκαστικά, δικαιολογημένα και επίσημα χρησιμοποίησε και επιβεβαίωσε τό όνομα Άστρος, πολλές φορές με την αναφορά «Εν Άστρει» σε όλα τα έγγραφα , την Διακύρηξη, το Νόμο της Επιδαύρου (« Σύνταγμα του Άστρους») , τα πρακτικά,ψηφίσματα και αποφάσεις,για τον οικισμό που συνήλθε η «Συνέλευση του Άστρους» και ψηφίστηκε το «Σύνταγμα του Άστρους»,επιβεβαιώνοντας την μακρόχρονη ιστορία του ιστορικού Άστρους.Όπως το ίδιο έκαναν με τα έγγραφα τους το Βουλευτικό, Εκτελεστικό και τα μινιστέρια (υπουργεία) Πολέμου, Θρησκείας, Δικαίου και Ναυτικών.
Στις 22 Απριλίου 1823 , τέσσερες μέρες μετα την Εθνοσυνέλευση ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, πρόεδρος του Εκελεστικού (δηλ.Πρωθυπουργός) , ανακοίνωσε με χαρά στην υφήλιο και τους ισχυρούς την εποχής , «ηΕθνοσυνέλευση της απελευθερωμένης Ελλάδας συνήλθε στο Άστρος». (Αριστείδης Ν. Χατζής σελ 121).
ΓενναίοςΚολοκοτρώνης « η κυβέρνησις διέταξεν να συνταχθή το Έθνος , να γίνη Εθνική Συνέλευσις, όπου άρχισαν να συνάζωνται οι πληρεξούσιοι οι μεν εις το Άστρος ,οι δε του Κολοκοτρώνη και Υψηλάντη εις Ναύπλιον. … απεφασίσθη να μεταβούν και οι εν Ναυπλίω εις το ¨Αστρος»(Απομνημονεύματα σελ 88 , Φλούδας Θυρεατικά Β, Άστρος ,Το Χρυσήλιον και Ιστορικόν σελ 165). O Γενναίος Κολοκοτρώνης πειστικότατα αναφέρει τοΆστροςτοβρήκανεκείοιπληρεξούσιοιτηςΕθνοσυνέλευσης, υπήρχεπολλάχρόνιαπριντο 1823 και βέβαια πριν έλθουν οι πληρεξούσιοι της Εθνοσυνέλευσης, δεν το δημιούργησαν τυχαία μόλις έφθασαν και αυθαίρετα το ονόμασαν εκείνη την ημέρα Άστρος.\
ΠάνοςΖαφειρόπουλος « επήλθεν το έτος 1823 και κατά Φεβρουάριον εσυστήθη ηΕθνικήσυνέλευσιςειςΆστρος κατά την ακόλουθον διαταγή του Εκτελεστικού ..έκαστος δύναται να εννοήσει τι υπέφερον οικάτοικοιτουΆστρους»(Φλούδας Θυρεατικά Β σελ 52)
ΘεόδωροςΚολοκοτρώνης εις τα Απομνημονεύματα του αναφέρει , «Τέλος πάντων απεφασίσθη ειςτοΆστροςναγίνηηΣυνέλευσις ..εσηκώθηκα και επήγα και εγώειςτοΆστρος….ειςέναπεριβόλιόπουέκαναντηνσυνέλευσιν .»(Φλούδας Θυρεατικά Β σελ 53)
ΘεόδωροςΚολοκοτρώνης εις τα Απομνημονεύματα του αναφέρει το γεύμα στον Δημήτριο Υψηλάντη έγινε « ειςτουςίσκιουςτωνδένδρωντουΆστρους» (Φλούδας Θυρεατικά Β )
ΟΓ. Τερτσέτης αναφέρει «συνέτρωγαν ο Δημήτριος Υψηλάντης και ο Κολοκοτρώνης εις τους ίσκιους των δένδρων του Άστρους» (ΔιήγησιςΣυμβάντωντηςΕλληνικήςφυλήςσελ.287).
Το ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας, σπουδαιότερες χρονολογικές αναφορές πριν το 1823.Δείτε τους παρακάτω συνδέσμους για λεπτομερέστατα τεκμηριωμένα ιστορικά στοιχεία και συμπεράσματα.
Σμαράγδη Ι.Αρνανίτη :2023, Ἐν Ἄστρει Ἡ Ἐθνική Δευτέρα τῶν Ἑλλήνων Συνέλευσις, 29 Μαρτίου -18 Απριλίου 1823 , τα γεγονότα – οι πρωταγωνιστές – οι αποφάσεις
astrosgr.com 