Δημήτρη Κατσή, Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου
Πλακοκέφαλο Θεμιστοκλή , Αντιδήμαρχο
Προγραμματισμού
Αξιότιμοι κύριοι Κατσή και Πλακοκέφαλε, συγχαρητήρια για τις πρόσφατες αρμοδιότητες σας , σας ευχόμαστε καλή δύναμη και επιτυχία στο έργο σας.
Ευχαριστούμε τον δήμαρχο μας , ποτέ δεν είναι αργά , που πρόσθεσε στο Επιχηρεισιακό Πρόγραμμα του δήμου μας στην ενότητα 2.1.7.1 Αρχαιολογικοί χώροι, Μουσεία & Μοναστήρια το σπουδαιότερο μνημείο της πατρίδας μας , « H Σχολή Καρυτσιώτη , ο «Ιερός Χώρος» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων και Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους» (σελίδα 55) ,ποτέ δεν είναι αργά πιστεύουμε σύντομα θα το αναρτήσει και στην ιστοσελίδα του δήμου μας, τώρα είναι πολύ εύκολο. Ο κοινός νους θα επικρατήσει τελικά
Έχουμε ρωτήσει θεσμικά το δήμο μας και περιμένουμε υπομονετικά και ευγενικά τον κοινό νου. Έχουμε αριθμούς πρωτοκόλλου χωρίς απάντηση μέχρι σήμερα.
«Πότε θα αναρτήσετε σύμφωνα με το τουριστικό πρόγραμμα σας ,στην ιστοσελίδα του δήμου δύο φωτογραφίες με δύο λέξεις, την πινακίδα του «Ιερού Χώρου» της Β’ Εθνοσυνέλευσης και την πλάκα της σχολής Καρυτσιώτη στον Αγιάννη?»
O«Ιερός Χώρος» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων
«Εν τούτω τω τόπω συνήλθεν η Β΄ Εθνική Συνέλευσις των Ελλήνων, 30 Μαρτίου – 18 Απριλίου 1823»,
O «Ιερός Χώρος» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων είναι αναμφισβήτητα ένα από το σημαντικότερα ιστορικά μνημεία όχι μόνο της Κυνουρίας αλλά και της πατρίδας μας.
“Ἐν τῇ συνόδῳ ταύτῃ τῶν ἀντιπροσώπων τοῦ Ἔθνους ἐν Ἄστρει πρωτευούσῃ τοῦ Δήμου Θυρέας τῆς Ἐπαρχίας Κυνουρίας, ἐξελέγη Πρόεδρος ὁ Π. Μαυρομιχάλης, ἀντιπρόεδρος ὁ Βρεσθένης Θεοδώρητος, ἀρχιγραμματεύς ὁ Θ. Νέγρης καὶ φρούραρχος ὁ Γιατράκος».”
Το Ναύπλιο, που είχε αρχικά επιλεγεί για να πραγματοποιηθεί η Συνέλευση, απορρίφθηκε καθώς εθεωρείτο «τόπος μερικός», δηλ. κομματικός, υπό την απόλυτο επιρροή του Κολοκοτρώνη. Έτσι, επιλέχθηκε τελικά το Άστρος για την Εθνοσυνέλευση ως «τόπος του Έθνους», δηλαδή τόπος ουδέτερος, που δεν ανήκε σε κομματικές φατρίες.“ Οι συνεδριάσεις έγιναν στην ύπαιθρο, «μέσα εις ένα περιβόλι», σύμφωνα με τον Κολοκοτρώνη, «εντός του Μουσείου του Καρυτσιώτου», λέει η διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης.
Στο ιστορικό Άστρος Κυνουρίας , το 1823 μ.Χ., συνήλθεν η Β’ Εθνική Συνέλευση των Ελλήνων, με κύριο σκοπό την αναθεώρηση και τον εκσυγχρονισμό του Συντάγματος το οποίο είχε ψηφιστεί το 1822 μ.Χ., κατά την Α΄ Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο, για αυτό και ονομάστηκε «Νόμος της Επιδαύρου». Οι αποφάσεις της Εθνοσυνέλευσης ήταν σημαντικότατες για την ίδρυση και οργάνωση του Ελληνικού Κράτους.
Η χώρα απόκτησε πλέον οριστικό Καταστατικό Χάρτη, ο οποίος ρύθμιζε όλα τα σχετικά θέματα με τη σύσταση και τη λειτουργία του κράτους, των θεσμών και του στρατού ,που με απόφαση της συνέλευσης ήταν “ο ανώτερος νόμος” υπερίσχυε των νόμων του βουλευτικού Με απόφαση της συνέλευσης, την καταλυτική παρέμβαση του Κολοκοτρώνη, την οργή του λαού και του στρατού, απετράπει η εκποίηση των εθνικών γαιών – κτημάτων, που άφηναν πίσω τους οι Τούρκοι άρχοντες, που επεδίωκαν και ήθελαν οι κοτζαμπάσηδες της συνέλευσης. Το αναθεωρημένο Σύνταγμα, εξαιρετικά προοδευτικό και πρωτοποριακό για την εποχή του, περιείχε φιλελεύθερες και δημοκρατικές διατάξεις, που διασφάλιζαν τα ατομικά δικαιώματα του πολίτη. Θεσμοθετήθηκε η Δημόσια εκπαίδευση, λύθηκαν ζητήματα θρησκευτικής ελευθερίας, καθιερώθηκε η αρχή της ελευθεροτυπίας κ.α. Καταρτίστηκε και ο Ποινικός Κώδικας, βάσει του Βυζαντινού Δικαίου, για την προστασία του πολίτη από την ασυδοσία των αρχών.
Η Συνέλευση, στα πρότυπα των Συνταγμάτων της Γαλλικής Επανάστασης του 1789 μ.Χ., συνέταξε και τη «Διακήρυξη της Β΄ των Ελλήνων Συνελεύσεως» υπογραμμένη από 128 Πληρεξούσιους, μεταξύ των οποίων και ο Κολοκοτρώνης, εντός του Μουσείου του Καρυτσιώτου», λέει η διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης Η συνέλευση απάντησε με την διακήρυξη, στην υφήλιο και τους μεγάλους της εποχής . «Είμεθα αποφασισμένοι να ανεξαρτισθώμεν, ως έθνος αυτόνομον και ανεξάρτητον».”
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους (κτήριο της σχολής Καρυτσιώτη), ο προαύλειος χώρος της σχολής και ο γειτονικός «Ιερός Χώρος» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων εíναι φυσικά και λειτουργικά τρεις χωριστοί χώροι με την δική τους ιδιαίτερη ιστορική σημασία, αλλά δεμένοι μεταξύ τους αρμονικά, σεμνά και επιβλητικά, είναι ένας μαγευτικός χώρος, από μόνος του ένα υπέροχο και μοναδικό «μουσείο» που θαυμάζουν οι επισκέπτες μας.
Στο χώρο η αρχαιολογική υπηρεσία το 1899 έκτισε την επιγραφή και οι ντόπιοι κάτοικοι μετά το τέλος της Β” Εθνοσυνέλευσης ονόμασαν τον χώρο » Ιερό Χώρο», από έκδηλο σεβασμό, για την μεγάλη συνεισφορά που προσέφερε στο Ελληνικό Έθνος. Eδώ για υπερβολή το “ιερός” δεν έχει θρησκευτική έννοια αλλά Εθνική έννοια, ο χώρος αναγνωριζότανε από τους κατοίκους σαν πολύ σπουδαίος, σαν “Ιερός Χώρος ».
Οι “καλαμαράδες» Αστρινοί , πιστοί στην παράδοση χιλιετηρίδων άνθρωποι του Ελληνικού μέτρου, του αμοιβαίου σεβασμού και της εθνικής συνεννόησης, καλέστηκαν εκείνη την στιγμή από το έθνος να συμβιβάσουν τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα για ένα εθνικό διάλογο και το επέτυχαν με αποτελέσματα, υπό την επιρροή και ηγεσία του Αγιαννίτη στρατηγού , υπεύθυνου για την στρατιωτική ασφάλεια σε καιρό πολέμου τηs εθνοσυνέλευσης, Πάνου Ζαφειρόπουλο η Άκουρου .Το Άστρος επιλέχθηκε για την εθνοσυνέλευση, γιατί στο Άστρος υπήρχαν πολλοί καλαμαράδες απόφοιτοι της σχολής Καρυτσιώτη και ήταν αναμφισβήτητα τόπος κοινής αποδοχής και θα βοηθούσε καλύτερα την εθνική συνεννόηση.
Το Άστρος και ο Άγιος Ιωάννης (Αγιάννης) είναι μια κοινότητα γιά τουλάχιστον οκτακόσια χρόνια και το σπουδαιότερο οι κάτοικοι είναι οι ίδιοι, είχαν και έχουν σήμερα σπίτια στον Άγιάννη και στο Άστρος.
Με την πρώτη διοικητική διαίρεση του ελληνικού κράτους το 1835, ο ¨Αγιος Ιωάννης και Άστρος εντάχθηκαν στον Δήμο Θυρέας Ν. Αρκαδίας.
(ΦΕΚ 16Α – 24/05/1835– Σύσταση του δήμου με έδρα τον οικισμό Άγιος Ιωάννης, ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841 –Ο οικισμός Άστρος ορίζεται χειμερινή έδρα του δήμου,Ο οικισμός Άγιος Ιωάννης ορίζεται θερινή έδρα του δήμου)
Από το 1912 ο οικισμός αποτέλεσε έδρα κοινότητας Άστρους η οποία εξελίχθηκε στο Δήμο Άστρους το 1985. Από το 1998 το Άστρος αποτελεί έδρα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας .Η πρώτη επίσημη αναφορά της πόλης με το όνομα «Άστρος » συναντάται σε χρυσόβουλο του έτους 1293.
H Σχολή Καρυτσιώτη και το Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους
Το Μουσείο και ο γειτονικος «Ιερός Χώρος» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων είναι αναμφισβήτητα ένα από τα σπουδαιότερα τοπόσημα της Κυνουρίας και της πατρίδας μας και έχει κηρυχθεί από το υπουργείο Παιδείας το 1946 «διατηρητέον ιστορικόν μημείον το εν Άστρει διδακτήριον». (ΦΕΚ,ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ Αριθμός Φύλλου 127 –1946 Αριθ. 47192 ) 1433 (8)) και ο γειτονικός χώρος «ιστορικό τόπο» από το υπουργείο Πολιτισμού (ΦΕΚ,ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ Αριθμός Φύλλου 1194 – 30-8-2005).ΦΕΚ 199 Β΄/11.5.1960 (ΥΑ 147099/8654/11.4.1960) ) Χαρακτηρισμός ως αρχαιολογικού χώρου «της περιοχής «Κουτρί» του χωρίου Αγίου Ιωάννου Κυνουρίας , θερινήν έδραν του Άστρους ,ένθα ελειτούργησεν η Σχολή Καρυτσιώτη εν έτει 1798»
Ο μεγάλος ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης (1741-1819) γεννήθηκε στον Άγιο Ιωάννη (Αγιάννη) Κυνουρίας και κατά την Αγιαννίτικη παράδοση, έφυγε “με το ένα τσαρούχι”. Το 1798 έκτισε την μεγαλοπρεπή και «καλλιμάρμαρο» Σχολή Καρυτσιώτη στον λόφο Κουτρί στον Αγιάννη και το 1805 έκτισε στο Άστρος το παράρτημα της Σχολής του Αγίου Ιωάννη. Η σχολή ήταν ένα είδος πανεπιστημίου για εκείνη την εποχή, αφού οι μαθητές από όλη την Ελλάδα διδάσκονταν αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, μαθηματικά, φυσική – χημεία, γαλλικά και ιταλικά κ.α. Η «καλλιμάρμαρος» σχολή στον Αγιάννη κάηκε μέχρι τα θεμέλια το 1826 από τον Ιμπραήμ .Η σχολή στο Άστρος επίσης καταστράφηκε το 1826 από τον Ιμπραήμ , αλλά αναστηλώθηκε αργότερα από συγγενείς του Καρυτσιώτη και επαναλειτούργησε το 1829 με την ονομασία «Μουσείον Καρυτσιώτη».
Από το ίδιο σιγίλλιο του 1638 πληροφορούμαστε ότι ο Αγιάννης έγινε πατριαρχική εξαρχία «χάριν βεβαίως τῆς Σχολῆς τοῦ Ἀγίου Ἱωάννου, λειτουργούσης πολλοῦ παλαιότερον». Oι Αγιαννίτες πραγματικά δεν παραδόθηκαν ποτέ στους κατακτητές και για απόδειξη με το τρόπο τους κατάφεραν να κρατήσουν τα σχολεία τους ανοικτά όλη την διάρκεια του τούρκικου ζυγού και διατήρησαν κρυφά και φανερά αναμμένη την φλόγα του έθνους.
Η προεπαναστατιμένη Ελλάδα είχε πολλά “κρυφά” και λίγα φανερά σχολεία. Ένα από τα ελάχιστα φανερά σχολεία ήταν και η περίφημη Σχολή Καρυτσιώτη που είχε κτιστεί το 1798 , 23 χρόνια πριν την Ελληνική επανάσταση και αυτό έχει μεγάλη σημασία. Η σχολή Καρυτσιώτη έπαιξε καταλυτικό ρόλο για την τοπική κοινωνία , έπαιξε πρωτεύοντα και καθοριστικό ρόλο για να γίνει ο Άγιος Ιωάννης (Αγιάννης) Κυνουρίας πρωτεύουσα της επαναστατημένης Ελλάδας, από τις 15 Αυγούστου έως την 1 Οκτωβρίου 1822 και για να γίνει η Β’Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων στο Άστρος το 1823.
Ο χώρος του μουσείου, το κτήριο της σχολής Καρυτσιώτη, τοπικού παραδοσιακού ρυθμού,μαζί με τον προαύλιο χώρο που σώζονται μέχρι σήμερα οι καμινάδες των δωματίων των οικότροφων μαθητών της σχολής και τον επίσης μαντρωμένο χωριστó γειτονικό «Ιερό Χώρο» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων εíναι σεμνός , αρμονικός και επιβλητικός, είναι «διατηρητέον ιστορικόν μημείον» και « μουσείο από μόνος του».
Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος
Εν Αθήναις τη 8 Αυγούστου 1946
ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ Αριθμός Φύλλου 127
Περί κηρύξεως ιστορικού μνημείου του εν Άστρει διδακτηρίου
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Έχοντες υπ’ όψει το άρθρο 52 του κωδ.νόμου 535?/ «περί αρχαιοτήτων» την εν τη υπ’ αριθ. 23/1946 συνεδρία διατυπωθείσαν γνώμην του Αρχαιολογικού Συμβουλίου κηρύσσομεν ως διατηρητέον ιστορικόν μνημείον το εν Άστρει διδακτήριον ένθα συνήλθεν εν έτει 1823 η Β’ Εθνική Συνέλευσις του Έθνους.
Εν Αθήναις τη 11 Ιουνίου 1946
Ο Υπουργός , Αντώνιος Παπαδήμος.
Ο αείμνηστος Κυριάκος(Κούλης) Χασαπογιάννης, φιλόλογος και έκτακτος επιμελητής αρχαιοτήτων, χωρίς ανταμοιβή έκτισε την ιδέα του Αρχαιολογικού Μουσείου το 1959 σε γειτονικό κτήριο του αγροκηπίου . Η Σχολή Καρυτσιώτη λειτούργησε σαν σχολείο μέχρι το 1971. Το 1985 το Μουσείο μεταφέρθηκε στο κτήριο της Σχολής Καρυτσιώτη και λειτούργησε μέχρι το 2008.
Το μουσείο διαθέτει επίσης μεγάλο προαύλειο χώρο, που υπάρχουν οι καμινάδες των δωματίων των οικότροφων μαθητών της σχολής με την δική τους ιστορία, ο οποίος έχει μετατραπεί σε αρχαιολογικό πάρκο και έκθεση. Στον προαύλειο χώρο ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει δύο αγάλματα σε ανάκλιντρο, του Ηρώδη Αττικού και της συζύγου του, καθώς και κίονες και κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού.
Οι συλλογές του Μουσείου περιλαμβάνουν γλυπτά, κεραμική, χάλκινα αντικείμενα, επιγραφές, νομίσματα και άλλα ευρήματα από διάφορες θέσεις της αρχαίας Κυνουρίας, όπως τη Θυρέα και την Ανθήνη, το ελληνιστικό – ρωμαϊκό νεκροταφείο των Ελληνικών και το ιερό του Απόλλωνα Τυρίτα, του σημαντικότερου ιερού της αρχαίας Κυνουρίας κατά την αρχαϊκή και κλασική περίοδο (8ος-4ος αι. π.Χ.). Γλυπτά και αρχιτεκτονικά μέλη, όπως κιονόκρανα, εκτίθενται επίσης στον υπαίθριο προαύλειο χώρο του μουσείου.
Η ανασκαφή της γειτονικής έπαυλης στην Εύα Δολιανών (απέχει από το Άστρος 4 χλμ) του Ρωμαίου Έπαρχου και συνεργάτη των Ρωμαίων κατακτητών Ηρώδη Αττικού έφερε στο φως ένα αρχαίο «μουσείο».
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η συλλογή των γλυπτών. Ο Αθηναίος μαικήνας διακόσμησε την έπαυλή του με μια πληθώρα έργων, που περιλάμβαναν τόσο πρωτότυπα γλυπτά των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων, όσο και ρωμαϊκά αντίγραφα.
Στα σημαντικότερα εκθέματα συγκαταλέγονται:
– Επιτύμβια στήλη με παράσταση καθιστής γυναίκας και όρθιας κόρης. Αττικό έργο του 4ου αι. π.Χ. με μεταγενέστερες επεμβάσεις.
– Ακέφαλο άγαλμα Νηρηίδας. 5ος αι. π.Χ. Θεωρείται έργο του γλύπτη Ξάνθου.
– Αναθηματικό ανάγλυφο με παράσταση του Ερμή και των Νυμφών. Αρχαϊστικό έργο της εποχής του Αυγούστου που αντιγράφει πρώιμο κλασικό πρότυπο.
– Πορτραίτο του Ηρώδη Αττικού. 2ος αι. μ.Χ.
– Πορτραίτα του Αδριανού και αυτοκρατόρων της δυναστείας των Αντωνίνων, 2ος-3ος αι. μ.Χ.
Θέλουμε να γνωρίζετε ότι μας έχουν αποσταλεί αριθμοί πρωτοκόλλων για αιτήματα μας και περιμένουμε την αιτιολογημένη απάντηση από το δήμο μας ,ποτέ δεν είναι αργά.π.χ. Αρ. πρωτοκόλλου: 7727/22-6-2021 Αριθμός πρωτοκόλλου: 16815/14-12-2020, Αριθμός πρωτοκόλλου: 9118/26-07-2021.
Σας παρακαλούμε να μας δόσετε τον αριθμό πρωτοκόλλου για την επιστολή μας .
Με εκτίμηση
Γιάννης Κουρόγιωργας
astrosgr.com 