Aπό, ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΗΜΟΥ ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ 2024 -2028 – ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ (Σελ.62-76)
Παρακάτω παρουσιάζονται όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και ιστορικοί τόποι του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, χαρακτηρισμένα με ΦΕΚ από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Άστρος και Αγιάννης
• ΦΕΚ 127 Β΄/8.8.1946 (ΥΑ 47192/1433/11.6.1946) Χαρακτηρισμός ως ιστορικού μνημείου του «εν Άστρει Διδακτηρίου…όπου συνήλθε εν έτει 1823 η Β΄ Εθνική Συνέλευσης του Έθνους».
• ΦΕΚ199 Β΄/11.5.1960 (ΥΑ 147099/8654/11.4.1960) ) Χαρακτηρισμός ως αρχαιολογικού χώρου «της περιοχής «Κουτρί» του χωρίου Αγίου Ιωάννου Κυνουρίας, θερινήν έδραν του Άστρους, ένθα ελειτούργησεν η ιστορική Σχολή Καρυτσιώτη εν έτει 1798»
• ΦΕΚ 1194 Β΄/30.8.2005 (ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/65069/3340/1.8.2005)Χαρακτηρισμός της πλατείας σχολής Καρυτσιώτη και τμήματος του αγροκηπίου, στο Άστρος Κυνουρίας, ως ιστορικού τόπου. «Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό τόπο το εναπομείναν σήμερα τμήμα εκτάσεως 18.850 τμ του παλαιού αγροκηπίου (συνολικής εκτάσεως 46 στρεμμάτων), το οποίο ανήκει στη Σχολή Καρυτσιώτη, όπως αυτό εμφαίνεται στο Κτηματολογικό Διάγραμμα κλίμακας 1:1000 και σημειώνεται με τα στοιχεία 1, 2, 3 έως και 15, λόγω των σημαντικών ιστορικών γεγονότων, τα οποία έλαβαν χώρα στη συγκεκριμένη περιοχή. Ο χώρος αυτός είναι τμήμα του αγροκηπίου- αρχικά 46 στρεμμάτων, το οποίο είχε δωρίσει ο Δημήτριος Καρυτσιώτης στη Σχολή, την οποία είχε ιδρύσει το 1805- δενδροφυτεμένου με πορτοκαλιές, λεμονιές και ελιές, το προϊόν των οποίων χρησιμοποιούνταν για την πληρωμή των δασκάλων της Σχολής και την κάλυψη των εξόδων της. Στο αγροκήπιο αυτό έλαβαν χώρα δύο σημαντικά γεγονότα της Επαναστάσεως, το γνωστό ως «κολοκοτρωνέϊκο τραπέζι της συμφιλίωσης» στις 19 Ιουνίου 1821, στο οποίο είχαν προσέλθει οι οπλαρχηγοί, προκειμένου να ξεπεραστούν οι αντιθέσεις και να ομονοήσουν για την επιτυχία της Επανάστασης που τότε ξεκινούσε, καθώς επίσης και η Β΄ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων (30 Μαρτίου έως τις 18 Απριλίου του 1823) με την παρουσία οπλαρχηγών, πολιτικών, πλήθους λαού και στρατού. Εντός της Σχολής η οποία περιλαμβάνεται στον υπό κήρυξη χώρο, συντάχθηκε η διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης».
• ΦΕΚ 199 Β΄/11.5.1960 (ΥΑ 25344/1499/11.4.1960) Χαρακτηρισμός ως αρχαιολογικού χώρου «την περιοχήν την καλούμενην Ελληνικό ή Τειχιό την ευρισκόμενη εις τα ορεινά της Θυρέας και άνωθεν της από Άστρους εις Τρίπολιν οδού».
• ΦΕΚ 470 Β΄/9.5.1980 (ΥΑ ΒΓ/Φ30/9292/256/30.4.1980) Περί κηρύξεως ως διατηρητέας της Ι.Μ. Λουκούς στο Ν. Αρκαδίας. «Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 200 μ. γύρω από αυτήν την Ι. Μονή Λουκούς που βρίσκεται στα Δ. της κοινότητας Άστρους, επαρχίας Κυνουρίας, νομού Αρκαδίας, γιατί είναι αξιόλογο σύνολο διώροφων και τριώροφων κελλιών με Καθολικόστο κέντρο, το οποίο είναι σύνθετος τετρακίονιος ναός του 17ου αιώνα με ωκτάπλευρο τρούλλο, κατάγραφος με τοιχογραφίες, πλούσιο κεραμοπλαστικό διάκοσμο και φορητές εικόνες του 17ου αιώνος»
• ΦΕΚ 329 Β΄/8.6.1981 (ΥΑ Β1/Φ30/25563/673/15.5.1981) Περί κηρύξεως Ιεράς Μονής Παλαιοπαναγιάς στο Άστρος Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας. «Χαρακτηρίζομεν την Ιερά Μονή Παλαιοπαναγιάς, που βρίσκεται 4 χιλιόμετρα ΝΔ του Άστρους της επαρχίας Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασία 100 μ. γύρω του, διότι αποτελεί αξιόλογο δείγμα της μεταβυζαντινής μοναστηριακής αρχιτεκτονικής και το καθολικό της φέρει αξιόλογο τέμπλο με φορητές εικόνες των μοναχών Νικοδήμου και Κυδωνιάτου»
• ΦΕΚ 72 Β΄/19.2.1982 (ΥΑ Β1/Φ30/82232/1884/27.1.1982) Κήρυξη Ιερού Ναού Αγ. Ιωάννη Θεολόγου στη θέση Θεολόγος Κυνουρίας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «…αποφασίζουμε: να κηρυχθεί ο Ιερός Ναός Αγ. Ιωάννη Θεολόγου στη θέση Θεολόγος Κυνουρίας, Νομού Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Ο ναός είναι εγγεγραμμένος σταυροειδής με οκτάπλευρο εξωτερικό τρούλο και είναι κατάγραφος εσωτερικά με τοιχογραφίες λαϊκής τεχνοτροπίας που ιστορήθηκαν σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή το έτος 1754 από τον «ιερέα» Γεώργιο Κουλιδά και τον υιό του Παναγιώτη».
• ΦΕΚ 148 Β΄/5.4.1982 (ΥΑ Β1/Φ30/10291/206/18.3.1982) Χαρακτηρισμός του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου στον οικισμό Αγ. Ιωάννης Ν. Αρκαδίας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «Χαρακτηρίζουμε τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου, που βρίσκεται στον οικισμό Άγιος Ιωάννης της Επαρχίας Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 10μ. γύρω του. Ο ναός που τοποθετείται στους μεταβυζαντινούς χρόνους, είναι σταυροειδής με πλάγιους χορούς αγιορείτικου τύπου, με ωκτάγωνο τρούλλο και μεταγενέστερο νάρθηκα στα δυτικά. Στο εσωτερικό του διακρίνονται ίσχη τοιχογραφιών. Το δάπεδό του είναι στρωμένο με πλάκες από σμάλτο, πολλές από τις οποίες φέρουν ανάγλυφες παραστάσεις».
• ΦΕΚ 176 Β΄/21.4.1982 (ΥΑ ΑΡΧ/Β1/Φ30/10292/204/6.4.1982) Χαρακτηρισμός του ιερού Ναού στον οικισμό Άγιος Ιωάννης Ν. Αρκαδίας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «Χαρακτηρίζουμε τον Ιερό Ναό του Προδρόμου που βρίσκεται στον οικισμό Άγιος Ιωάννης της επαρχίας Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 10μ. γύρω του. Ο ναός είναι σταυροειδής, τετρακιόνιος με οκταγωνικό τρούλο και μεταγενέστερο νάρθηκα. Σύμφωνα με ιστορικά δεδομένα και βάσει αρχιτεκτονικών στοιχείων συνάγεται ότι ο ναός είναι κτίσμα μεταβυζαντινών χρόνων».
• ΦΕΚ 780 Β΄/10.10.1989 (ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/ 40266/703/22.9.1989) Ανακοίνωση αρχαίου μνημείου (Ι. Ναός Αγίου Γεωργίου) (Μετόχι Μονής Παλαιοπαναγιάς), στην Κοινότητα Άστρους της επαρχίας Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας. «….ανακοινώνουμε ότι είναι αρχαίο μνημείο ο Ι. Ναός Αγίου Γεωργίου (Μετόχι της Μονής Παλαιοπαναγιάς), που βρίσκεται στην Κοινότητα Άστρους της επαρχίας Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας. Ο Ναός είναι μονόχωρη καμαροσκέπαστη βασιλική, με ημιεξαγωγική αψίδα ιερού. Εσωτερικά διατηρεί τοιχογραφίες, στην οροφή και στην κόγχη, βυζαντινών χρόνων (πιθανώς 13ου αιώνα). Εμπρός από την είσοδο (δυτικά) διακρίνονται σπαράγματα μωσαϊκού δαπέδου παλαιοχριστιανικού μνημείου. Το μνημείο μπορεί να χρονολογηθεί στα βυζαντινά χρόνια».
• ΦΕΚ 983 Β΄/25.7.2006 (ΥΠΠΟ/ΔΝΣΑΚ/49587/1396/27.6.2006)Χαρακτηρισμός ως μνημείου του κτιρίου με τον περιβάλλοντα χώρο του στα όρια της ιδιοκτησίας στον Αγ. Ιωάννη του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας φερόμενης ιδιοκτησίας Βενετίας Κάντζια. «Χαρακτηρίζουμε ως μνημείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6, παρ. 1β του ν. 3028/2002 το κτίριο, που βρίσκεται στον Αγ. Ιωάννη του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας φερόμενης ιδιοκτησίας Βενετίας Κάντζια μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του καθ’ όσον αποτελεί τμήμα του λειτουργικά και μορφολογικά. Το κτίριο αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της ορεινής Αρκαδικής αρχιτεκτονικής είναι σημαντικό για την μελέτη της εξέλιξης της αρχιτεκτονικής στην περιοχή αυτή της Ελλάδας και είναι συνδεδεμένο λόγω των κατασκευαστών του, με την ιστορική μνήμη των κοινοτήτων της περιοχής».
=========================================
Άγια Σοφιά
• ΦΕΚ 225 Β΄/10.4.1984 (ΥΑ Α1/Φ05/11323/407/10.3.1984) Κήρυξη ως αρχαιολογικού χώρου Κοινότητας Αγίας Σοφίας Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας. «Για την αποτελεσματικότερη προστασία των αρχαίων της περιοχής κηρύσσουμε ως αρχαιολογικό χώρο την περιοχή της Κοινότητας Αγίας Σοφίας Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας, επειδή πρόκειται για αρχαίο νεκροταφείο, σύμφωνα με το τοπογραφικό διάγραμμα, που ορίζεται από τις παρακάτω συντεταγμένες: …….»
• ΦΕΚ 538 Β΄/21.6.1995 (ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/1493/26916/23.5.1995) Χαρακτηρισμός ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου της παλιάς βρύσης στην Κοινότητα Αγ. Σοφίας του Νομού Αρκαδίας. «Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο την παλαιά βρύση στην Κοινότητα Αγ. Σοφίας του Ν. Αρκαδίας, γιατί με την αξιόλογη λιτή τυπολογία της αποτελεί ενδιαφέρον δείγμα τοπικής Αρχιτεκτονικής, σημαντικό για τη μελέτη της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής».
====================================
Άγιος Ανδρέας
• ΦΕΚ 250 Β΄/14.3.1979 (ΥΑ ΛiΦ05/3641/90/19.1.1979) Περί χαρακτηρισμού ως αρχαιολογικού χώρου της παραλίας Αγίου Ανδρέου Κυνουρίας. «Τροποποιούμε την ΥΑ 12099/779/11.4.1960 (ΦΕΚ 199/Β/11.5.60) και χαρακτηρίζουμε ως αρχαιολογικό χώρο, ολόκληρη την περιοχή παραλίας Αγίου Ανδρέα Κυνουρίας που ορίζεται από τα αρχαία τείχη, με ζώνη προστασίας πλάτους 50 μέτρων έξω από αυτά και σε όλο το μήκος τους, σύμφωνα με τα συνημμένα τοπογραφικά σχέδια αριθ. 947-9 της Δνσης Αναστηλώσεως ΥΠΠΕ».
• ΦΕΚ 199 Β΄/11.5.1960 (ΥΑ 12099/779/11.4.1960) ) Χαρακτηρισμός ως αρχαιολογικού χώρου της περιοχής «εντός των τειχών….κείμενην εις θέσιν Νησί Παραλίας Αγίου Ανδρέου Κυνουρίας και ευρισκόμενην εις απόστασιν 3.500 περίπου μέτρων εκ του χωρίου»
• ΦΕΚ 177 Β΄/19.3.1996 (ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/7325/200/16.2.1996)Χαρακτηρισμός της γέφυρας του ποταμού Βρασιάτη κοινότητας Αγ. Ανδρέα επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «Χαρακτηρίζουμε την γέφυρα του ποταμού Βρασιάτη που βρίσκεται στην κοινότητα Αγ. Ανδρέα επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 20 μέτρα γύρω του. Η γέφυρα είναι κτισμένη με αργολιθοδομή και ο δρόμος διαμορφώνεται με καλντερίμι. Η κατασκευή της μπορεί να τοποθετηθεί χρονικά στην περίοδο της ύστερης Τουρκοκρατίας».
• ΦΕΚ 361 ΑΑΠ/23.11.2012 (ΥΠΑΙΘΠΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ ΤΑΧ/Φ43/ 121974/35439/7034/5516/13.11.2012)Έγκριση οριοθέτησης ως ενιαίου αρχαιολογικού χώρου των θέσεων «Νησί Αγ. Ανδρέα» και «Χερρονήσι», Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας, Περιφέρειας Πελοποννήσου. «Έχοντας υπ’ όψιν: 1.Το Π.Δ. 85/2012 (ΦΕΚ 141/Α/21.06.2012) «Ίδρυση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά και κατάργηση υπηρεσιών». 2.Το Π.Δ. 86/2012 (ΦΕΚ 141/Α/21−06−12) «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών». 3.Την υπ’ αριθμ. Υ27/2012 απόφαση του Πρωθυπουργού (ΦΕΚ 2048/28.06.2012) «Καθορισμός αρμοδιοτήτων του Αναπληρωτή Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού Κωνσταντίνο Τζαβάρα». 4.Το Π.Δ. 96/2012 (ΦΕΚ 154/Α/24.7.2012) «Σύσταση Γενικής Γραμματείας Πολιτισμού στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού». 5. Την ΥΠΠΟ/ΓΝΟΣ/49610/28.11.90 (ΦΕΚ 743/Β/29.11.90) «Εξαίρεση από τον περιορισμό των τριών υπογραφών». 6. Τις διατάξεις του Ν 3028/02 (ΦΕΚ 153/Α/28−06−2002) «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» και ιδιαίτερα του άρθρου 12. 7.Τις διατάξεις του Π.Δ. 191/03 (ΦΕΚ 146/τ.Α΄/13−06− 2003) Περί Οργανισμού του ΥΠΠΟ. 8.Τις υπ’ αριθμ. ΥΑ 12099/779/11−4−1960 (ΦΕΚ 199/ Β/11−5−1960) και ΥΑ ΥΠΠΕ/Α1/Φ5/3641/90/19.1.1979 (ΦΕΚ 250/Β/14.3.1979), με τις οποίες χαρακτηρίστηκε ως αρχαιολογικός χώρος η περιοχή της παραλίας του Αγ. Ανδρέα Κυνουρίας με ζώνη προστασίας πλάτους 50 μέτρων έξω από τα αρχαία τείχη σε όλο το μήκος τους. 9.Την ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, όπως αυτή διατυπώθηκε στην υπ’ αριθμ. 14/29.05.2012 Συνεδρία του. 10. Το υπ’ αριθμ. ΥΠΑΙΘΠΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΤΦΚ/80652/5139/ 458/13.8.2012 έγγραφο της Διεύθυνσης Τοπογραφήσεων, Φωτογραμμετρίας και Κτηματολογίου, αποφασίζουμε: Την έγκριση οριοθέτησης ως ενιαίου αρχαιολογικού χώρου των θέσεων «Νησί Αγ. Ανδρέα» και «Χερρονήσι», Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας, Περιφέρειας Πελοποννήσου, καθώς και ως ενάλιου αρχαιολογικού χώρου της παραλίας στα βόρεια και ανατολικά των ως άνω θέσεων. Η οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου γίνεται για λόγους προστασίας των αρχαιοτήτων που έχουν εντοπιστεί στις θέσεις και συγκεκριμένα α) στον Αγ. Ανδρέα Κυνουρίας των αρχαίων καταλοίπων του οχυρωμένου οικισμού κλασικών χρόνων με πολυγωνικό τείχος και διατείχισμα στο λόφο του, των εντός των τειχών αρχαιοτήτων (αναλημματικοί τοίχοι, λατομικά μέτωπα, ληνοί και δεξαμενές), αρχαίου πύργου στο χώρο της σύγχρονης κοινοτικής πλατείας και των καταλοίπων κτισμάτων στην περιοχή του σύγχρονου λιμένα και β) της εγκατάστασης στη θέση «Χερρονήσι» με χρήση από τους πρωτοελλαδικούς έως και τους αρχαϊκούς χρόνους, σύμφωνα με τα κινητά ευρήματα που έχουν εντοπιστεί στο χώρο. Ο ενιαίος αρχαιολογικός χώρος οριοθετείται με ενιαία πολυγωνική γραμμή που σημειώνεται με κόκκινο χρώμα στο συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα, που αποτελεί απόσπασμα του χάρτη της ΓΥΣ σε κλίμακα 1/5000 και ορίζεται από τα σημεία 1, 2, 3, …, 86, 1 του πίνακα συντεταγμένων, που συνοδεύει την παρούσα. Από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκύπτει δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αθήνα, 13 Νοεμβρίου 2012».
====================================
Άγιος Πέτρος
• ΦΕΚ 204 Β΄/21.9.1953 (ΥΑ 26120/1194/17.8.1953) Χαρακτηρισμός ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο τον «εν Αγίω Πέτρω Κυνουρίας Πύργον Τρικαλίτη».
• ΦΕΚ 820 Β΄/31.12.1985 (ΥΑ Β1/Φ30/55509/1168/4.12.1985) Χαρακτηρισμός κρηνών στον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας, ως ιστορικών διατηρητέων μνημείων. «Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία τις τρείς κρήνες εποχής Τουρκοκρατίας που βρίσκονται στον οικισμό Αγίου Πέτρου Κυνουρίας του Ν. Αρκαδίας. Πρόκειται για κτίσματα καμαροσκέπαστα με δίρριχτη εξωτερικά στέγη, μεγάλο πεταλόμορφο άνοιγμα και κτιστά πεζούλια, επιμελημένης γενικά κατασκευής.
===================================
Βέρβενα
• ΦΕΚ 596 Β΄/2.10.1985 (ΥΑ Φ30/37852/871/8.12.1985) Χαρακτηρισμός ναού στη θέση «Παλιόχανο» της Κοινότητας Βερβένων Αρκαδίας, ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «Χαρακτηρίζουμε το ναό μονόχωρο, καμαροσκέπαστο, κτισμένο με αργολιθοδομή και λαξευτούς λίθους στις γωνίες, κτίσμα μεταβυζαντινών χρόνων»
• ΦΕΚ 780 Β΄/10.10.1989 (ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/40265/706/29.9.1989) Χαρακτηρισμός ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου του Ι. Ναού του Τιμίου Προδρόμου στην Κοινότητα Βερβένων της επαρχίας Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας. «Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικά διατηρητέο μνημείο τον Ι. Ναό του Τιμίου Προδρόμου που βρίσκεται στην Κοινότητα Βερβένων της επαρχίας Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας. Ο ναός είναι μονόχωρος, τρίκογχος μετά τρούλου. Στη δυτική πλευρά έχει ανεγερθεί σε νεώτερους χρόνους επιμήκης νάρθηκας. Στη βόρεια πλευρά του νάρθηκα υψώνεται κωδωνοστάσιο με επιγραφές και με χρονολογίες 1861 και 1888. Ο ναός είναι μεταβυζαντινής εποχής»
• ΦΕΚ 793 Β΄/20.8.1977 (ΥΑ Φ.31/45625/5207/18.7.1977) Περί κηρύξεως χώρου της μάχης των Βερβένων ως ιστορικού τόπου. «Εγκρίνομεν τον χαρακτηρισμόντου χώρου της μάχης Βερβένων ως ιστορικού τόπου, λόγω της αναμφιβόλου ιστορικότητάς του και προς αποφυγήν της περαιτέρω αλλοιώσεως».
• ΦΕΚ 527 Β΄/31.5.1979 (ΥΑ 21122/807/4.5.1979) Περί κηρύξεως ιστορικών οικιών στα Βέρβενα Κυνουρίας. « Χαρακτηρίζουμε ως διατηρητέα τα εξής κτίρια: α) Πύργος Αδραχτά, β) Πύργος Μάνταλου, γ) Οικία Αυγουστή στα Βέρβενα Κυνουρίας, γιατί έχουν παραδοσιακό χαρακτήρα και συνδέονται με την νεώτερη ιστορία του τόπου.»
• ΦΕΚ 252 ΑΑΠ/19.6.2007 (ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1/Φ50/50161/ 2570/29.5.2007)Χαρακτηρισμός ως νεωτέρου μνημείου του Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο ΔΔ Βερβένων του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας. «Χαρακτηρίζουμε ως νεότερο μνημείο τον Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου που βρίσκεται στο ΔΔ Βερβένων Δήμου Βόρειας Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας, διότι ο ναός αυτός αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 20ου αιώνα με επιρροές από τον νεοκλασικισμό. Ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλου ναού. Ανατολικά απολήγει σε τρείς αμφίπλευρες αψίδες, στη δυτική όψη φέρει τοξωτό προστώο, ενώ η βόρεια και νότια κεραία του σταυρού προεξέχουν από το περίγραμμα της κάτοψης. Εδράζεται σε λιθόκτιστη κρηπίδα και τη βάση του περιτρέχει κοιλόκυρτο μαρμάρινο γείσο. Η τοιχοποιία του αποτελείται από λαξευμένους μαρμαρόλιθους και μαρμάρινους γωνιόλιθους τοποθετημένους κατά το ισόδομο σύστημα. Από μαρμάρινη επιγραφή πάνω από την ανατολική θύρα προκύπτει ότι ο ναός χτίστηκε μεταξύ των ετών 1906-1926, ενώ σύμφωνα με το αρχειακό υλικό και μαρτυρίες κατοίκων πρόκειται για έργο Τηνίων μαρμαροτεχνιτών»
===================================
Δολιανά
• ΦΕΚ 537 Β΄/13.9.1983 (ΥΑ Β1/Φ30/38870/844/9.12.1983) Χαρακτηρισμός της οικίας ιδιοκτησίας Αφών Χριστοφίλη στα Άνω Δολιανά Κυνουρίας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «Χαρακτηρίζουμε την οικία ιδιοκτησίας αδελφών Χριστοφίλη στον οικισμό Άνω Δολιανά επαρχίας Κυνουρίας νομού Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, δυνάμει του άρθρου 52 του Κ.Ν. 5351/31 «περί αρχαιοτήτων», γιατί στο σπίτι αυτό οχυρώθηκε ο αγωνιστής της Επανάστασης του 1821 «Νικηταράς ο Τουρκοφάγος» στη μάχη των Δολιανών και γι’ αυτό το λόγο είναι γνωστό ως «Ταμπούρι του Νικηταρά». Η οικία βρίσκεται σε περίοπτη και στρατηγική θέση του οικισμού, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα οχυράς κατοικίας της περιοχής.
• ΦΕΚ 35 ΑΑΠ/13.2.2012 (ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/3437/167)Έγκριση κήρυξης − οριοθέτησης ως ενιαίου αρχαιολογικού χώρου του ρωμαϊκού συγκροτήματος έπαυλης Ηρώδου του Αττικού στην Εύα (Λουκού) και του αρχαίου λατομείου πωρόλιθου στη θέση «Κουφογή», Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, Περιφέρειας Πελοποννήσου. «Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Έχοντας υπ’ όψη: 1. Το Π.Δ. 186/2009 (ΦΕΚ 213/Α΄/7.10.2009) «Συγχώνευση των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης». 2. Το Π.Δ. 187/2009 (ΦΕΚ 214/Α΄/7−10−09) «Διορισμός Υπουργών και Υφυπουργών». 3. Την ΥΠΠΟ/ΓΝΟΣ/49610/28.11.90 (ΦΕΚ 743/Β΄/29.11.90) «Εξαίρεση από τον περιορισμό των τριών υπογραφών». 4. Το Π.Δ. 110/2011 (ΦΕΚ 243/11.11.2011 «Διορισμός Αντι− προέδρων της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών». 5. Την υπ’ αριθμ. 121482/14.12.2011 υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 2820/Β΄/14.12.2011) «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού Πέτρο Αλιβιζάτο». 6. Τις διατάξεις του Ν. 3028/02 (ΦΕΚ 153/Α΄/28−06−2002) «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» και ιδιαίτερα του άρθρου 12 παρ. 1. 7. Τις διατάξεις του Π.Δ. 191/03 (ΦΕΚ 146/τ.Α΄/13−06−2003) Περί Οργανισμού του ΥΠΠΟ. 8. Την υπ’ αριθμ. 15904/24−11−1962 υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 473/Β΄/17−12−1962), σύμφωνα με την οποία κηρύχτηκε ως αρχαιολογικός ο χώρος η τοποθεσία «Κολώνες» της περιοχής της Μονής Λουκούς. 9. Την υπ’ αριθμ. ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/9292/256/30.4.1980 υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 470/Β΄/9.5.1980) με την οποία κηρύχθηκε ως διατηρητέα η Ι. Μ. Λουκούς και προβλέπεται η θέσπιση ζώνης προστασίας 200μ. πέριξ αυτής. 10. Την εισήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης (ΔΙΠΚΑ). 11. Την ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, όπως αυτή διατυπώθηκε στην υπ’ αρ. 4/1.2.2011 Συνεδρία του. 12. Το υπ’ αριθ. ΥΠΠΟΤ/ΔΤΦΚ/58318/297/21.11.2011 έγγραφο της Διεύθυνσης Τοπογραφήσεων, φωτογραμμετρίας και Κτηματολογίου, με το οποίο μας διαβιβάστηκε τοπογραφικό διάγραμμα και πίνακας συντεταγμένων της οριοθέτησης, αποφασίζουμε: • Την έγκριση κήρυξης − οριοθέτησης ως ενιαίου αρχαιολογικού χώρου του ρωμαϊκού συγκροτήματος − έπαυλης Ηρώδου του Αττικού στην Εύα (Λουκού), που έχει ανασκαφεί στη θέση «Κολώνες» και του αρχαίου λατομείου πωρόλιθου στη θέση «Κουφογή», Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, Περιφέρειας Πελοποννήσου, για λόγους προστασίας και ανάδειξης των σημαντικών μνημείων του αρχαιολογικού χώρου. Εντός της οριοθέτησης συμπεριλαμβάνονται πλέον των προαναφερομένων μνημείων, η διατηρητέα Ι.Μ. Λουκούς με πλήθος αρχαίων εντοιχισμένων στο καθολικό της Μονής και διάσπαρτων στον αύλειο χώρο και το χώρο στάθμευσης αυτής, η δίτοξηυδατογέφυρα ρωμαϊκών χρόνων ΝΑ της Ι.Μ. Λουκούς, οι διάσπαρτες αρχαιότητες στη θέση «Μάνα του Νερού» και τα εντοπισμένα οικοδομικά κατάλοιπα στη θέση «Καλάμι». Ο αρχαιολογικός χώρος οριοθετείται με ενιαία πολυγωνική γραμμή που σημειώνεται με κόκκινο χρώμα στο συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα, που αποτελεί απόσπασμα του χάρτη της ΓΥΣ 1/5000 και ορίζεται από τα σημεία 1, 2, 3, …, 229, 1 του πίνακα συντεταγμένων, που συνοδεύει την παρούσα. Από τις διατάξεις της απόφασης αυτής δεν προκύπτει δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.»
• ΦΕΚ 1248 Β΄/11.12.1998 (ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/ΚΗΡ/50979/ 1989/23.11.1998)Κήρυξη κρήνης στη θέση «Σοποτός», κοινότητας Άνω Δολιανών, επαρχίας Κυνουρίας, νομού Αρκαδίας, ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «Χαρακτηρίζουμε την κρήνη, η οποία βρίσκεται στη θέση «Σοποτός», κοινότητας Άνω Δολιανών, επαρχίας Κυνουρίας, νομού Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για κρήνη θολωτή, κατασκευασμένη από πελεκητές πέτρες, ντόπιας προέλευσης. Χαμηλά υπάρχει πελεκητή γούρνα με κρουνό στη μέση. Κάτω από την καμάρα της κρήνης υπάρχει εντοιχισμένη κυκλική λίθινη επιγραφή στην παλαιά αραβική γραφή, όπου αναγράφεται απόσπασμα από το Κοράνι. Η κρήνη , σύμφωνα με τα μορφολογικά χαρακτηριστικά και βάσει της επιγραφής, χρονολογείται στην περίοδο της Τουρκοκρατίας».
=================================
Καστάνιτσα
• ΦΕΚ 429 Β΄/8.7.1966 (ΥΑ 11707/14.6.1966) Χαρακτηρισμός ως αρχαιολογικών χώρων και ιστορικών μνημείων «Ο Πύργος του Καψαμπόλη (Καψάμπελη) εις το χωρίον Καστάνιτσα Κυνουρίας»
• ΦΕΚ 352 Β΄/31.5.1967 (ΥΑ 10977/16.05.1967) Χαρακτηρισμός ως ιστορικών μνημείων κλπ: …Αποφασίζομεν όπως χαρακτηρισθούν ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία και τόποι παρουσιάζοντες ιδιαίτερον φυσικόν κάλλος ή ενδιαφέροντες από απόψεως αρχιτεκτονικής ή ιστορικής κατά περιφερείας ως ακολούθως …ΝΟΜΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ 1. Το χωρίον Καστάνιτσα μετά της γύρωθεν περιοχής.
===========================
Μελιγού
• ΦΕΚ 54 Β΄/25.2.1958 (ΥΑ 16875/694/7.2.1958) Χαρακτηρισμός ως αρχαιολογικού χώρου της περιοχής του λόφου «Καστράκι» περιφέρειας Κοινότητος Μελιγούς Κυνουρίας, εκτάσεως 35 περίπου στρεμμάτων.
• ΦΕΚ 316 Β΄/31.5.1982 (ΥΑ Β1/Φ30/23613/512/27.4.1982) Χαρακτηρισμός της οικίας Αθανασίου Διαμαντόγιαννη στη Μελιγού Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας, ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «Χαρακτηρίζουμε την οικία ιδιοκτησίας Αθανασίου Διαμαντόγιαννη στη Μελιγού Κυνουρίας του Ν. Αρκαδίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο, γιατί αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της αρχιτεκτονικής της ορεινής Πελοποννήσου».
• ΦΕΚ 470 Β΄/29.6.1993 (ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/ 27482/536/16.6.1993) Χαρακτηρισμός οικίας Παν. &Αντ. Ευθυμίου στην Ορεινή Μελιγού, επαρχία Κυνουρίας Νομού Αρκαδίας, ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «Χαρακτηρίζουμε την οικία Ευθυμίου που βρίσκεται στην Ορεινή Μελιγού επαρχίας Κυνουρίας, του Νομού Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για χαρακτηριστικό δείγμα της παραδοσιακής τοπικής αρχιτεκτονικής των αρχών του 19ου αιώνα. Δεξιά της θύρας εισόδου σώζει εντοιχισμένη πλάκα με επιγραφή που αναγράφει έτος 1818»
• ΦΕΚ 177 Β΄/19.3.1996 (ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/7307/215/16.2.1996)Χαρακτηρισμός Ι. Ν. Τιμίου Προδρόμου κάτω Μελιγούς Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας ως μνημείου χρήζοντος ειδικής κρατικής προστασίας. «Χαρακτηρίζουμε τον Ι.Ν. Τιμίου Προδρόμου Κάτω Μελιγούς επ. Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας ως μνημείο που χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας. Πρόκειται για σταυροειδή εγγεγραμένο ναό με νάρθηκα και τριμερές ιερό που απολήγει σε τρείς τρίπλευρες εξωτερικά αψίδες. Ο ναός είναι λιθόκτιστος, επιχρισμένος εξωτερικά. Εκχάρακτη επιγραφή διασώζει τον κτήτορα, Ιερομόναχο Ιερεμία Καζάκο και το έτος ανέγερσης του ναού 1876. Ο ναός εντάσσεται στα ενδιαφέροντα δείγματα της τοπικής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής του β΄μισού του 19ου αιώνα και αποτελεί τεκμήριο για την ανάπτυξη της περιοχής κατά τον περασμένο αιώνα.»
• ΦΕΚ 132 ΑΑΠ/27.3.2009 (ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧΒ1/Φ50/ 23502/1045/17.3.2009) Αναοριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου του λόφου «Καστράκι» Μελιγούς Κυνουρίας, Νομ. Αρκαδίας. «Αναοριοθετούμε τον αρχαιολογικό χώρο του λόφου «Καστράκι», Μελιγούς Κυνουρίας, Νομού Αρκαδίας, ο οποίος στο φύλλο 7315.1 του χάρτη της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, κλίμακας 1:5000, που υπογράφεται από τον Προεδρεύοντα του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, σημειώνεται με κίτρινο χρώμα και ορίζεται από τα σημεία 1, 2, 3, 4, … 10, 11, 1 τα οποία αντιστοιχούν στον ακόλουθο πίνακα συντεταγμένων των συστημάτων ΗΑΤΤ και ΕΓΣΑ…»
Παράλιο Άστρος
• ΦΕΚ 196 ΑΑΠ/13.6.2012 (ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/41015/8.6.2009)Έγκριση οριοθέτησης αρχαιολογικού χώρου της περιοχής «Νησί» στο Παράλιο Άστρος, Δήμου Βόρειας Κυνουρίας, Π.Ε. Αρκαδίας, Περιφέρειας Πελοποννήσου. «Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Έχοντας υπ’ όψιν: 1. Το Π.Δ. 186/2009 (ΦΕΚ 213/Α/7.10.2009) «Συγχώνευση των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης». 2. Το Π.Δ. 71/2012 (ΦΕΚ 124/Α/17−5−2012) «Διορισμός Υπουργών». 3. Την ΥΠΠΟ/ΓΝΟΣ/49610/28.11.90 (ΦΕΚ 743/Β/29.11.90) «Εξαίρεση από τον περιορισμό των τριών υπογραφών». 4. Τις διατάξεις του Ν 3028/02 (ΦΕΚ 153/Α/28−06−2002) «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» και ιδιαίτερα των άρθρων 12 και 15. 5. Τις διατάξεις του Π.Δ. 191/03 (ΦΕΚ 146/τ.Α΄/13−6−2003) Περί Οργανισμού του ΥΠΠΟ. 6. Την υπ’ αριθμ. Υ.Α. 16307/9.9.1965 (ΦΕΚ 605/Β/16−9−1965), σύμφωνα με την οποία κηρύχθηκαν ως αρχαιολογικός χώρος τα αρχαία τείχη στο Παράλιο Άστρος και ο Πύργος Ζαφειρόπουλου ως μάρτυρες σημαντικών ιστορικών συμβάντων με ζώνη ασφαλείας όλη τη βραχώδη χερσόνησο. 7. Την ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, όπως αυτή διατυπώθηκε στην υπ’ αριθμ. 38/15.11.2011 συνεδρία του. 8. Το υπ’ αριθμ. ΥΠΠΟΤ/ΔΤΦΚ/4162/26/23.4.2012 έγγραφο της Διεύθυνσης Τοπογραφήσεων, Φωτογραμμετρίας και Κτηματολογίου, με το οποίο μας διαβιβάστηκαν τοπογραφικά διαγράμματα και πίνακες συντεταγμένων του προς οριοθέτηση αρχαιολογικού χώρου, αποφασίζουμε: Την έγκριση οριοθέτησης ως ενιαίου χερσαίου και ενάλιου αρχαιολογικού χώρου της θέσης «Νησί Παραλίου Άστρους», στο Δήμο Βόρειας Κυνουρίας, Π.Ε. Αρκαδίας, Περιφέρειας Πελοποννήσου, για λόγους προστασίας των αρχαιολογικών καταλοίπων που δηλώνουν τη συνεχή χρήση της θέσης από τα προϊστορικά έως και τα σύγχρονα χρόνια και ιδιαίτερα: − Των αρχαίων καταλοίπων στη νότια κορυφή του λόφου, που δηλώνουν την ύπαρξη οικισμού προϊστορικών χρόνων. − Του αρχαίου τείχους στα βορειοδυτικά, που ταυτίζεται με το «επί θαλάσση τείχος» των Αιγινητών. − Των ρωμαϊκών καταλοίπων στη θέση «Άστρον». − Του Κάστρου της Φραγκοκρατίας (Κάστρο Ζαφειρόπουλου) στα νότια. Τα όρια του ενιαίου χερσαίου και ενάλιου αρχαιολογικού χώρου αποτυπώνονται με συνεχή κόκκινη πολυγωνική γραμμή στο συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα κλίμακας 1:5000 με σημεία 1, 2, 3, …44, 1, σύμφωνα με τον συνημμένο πίνακα ζευγών συντεταγμένων των κορυφών του πολυγώνου. Από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκύπτει δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως»
• ΦΕΚ 600 Β΄/7.7.1995 (ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/1439/28986/16.5.1995)Χαρακτηρισμός ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου του κτιρίου, ιδιοκτησίας Δημ. Γαρδικιώτη στο Παράλιο Άστρος Νομού Αρκαδίας. «Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο το κτίριο, ιδιοκτησίας Δημ. Γαρδικιώτη, στην οδό Ζαφειροπούλου στο παράλιο Άστρος, διότι τα δομικά υλικά, αλλά και τα επιμέρους μορφολογικά του στοιχεία το καθιστούν ενδιαφέρον και απαραίτητο για τη μελέτη της ιστορίας της Αρχιτεκτονικής».
• ΦΕΚ946 Β΄/16.11.1995 (ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/1683/53061/30.10.1995)Χαρακτηρισμός ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου του κτιρίου, ιδιοκτησίας Μιχαήλ Μαρούδη στο Παράλιο Άστρος. «Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο το κτίριο ιδιοκτησίας Μιχαήλ Μαρούδη στο Παράλιο Άστρος, γιατί αποτελεί αξιόλογο δείγμα κτιρίου της περιοχής και είναι σημαντικό για την μελέτη της ιστορίας της 67 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΗΜΟΥ ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ 2024 -2028 – ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ αρχιτεκτονικής»
• ΦΕΚ 1001 Β΄/5.12.1995 (ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ3818/57152/9.11.1995) Ανάκληση της ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/3288/3884/23.1.89 του μη χαρακτηρισμού του κτιρίου ιδ. Παναγιώτη Φοίτηρη στο Παράλιο Άστρος και χαρακτηρισμός του ιδίου κτιρίου ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. « α) Ανακαλούμε την ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/3288/3884/23.1.89, με την οποία έχει χαρακτηρισθεί ως κτίριο που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία το κτίριο ιδιοκτησίας Παναγιώτη Φοίτηρη στο Παράλιο Άστρος και β) Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο το παραπάνω κτίριο, γιατί αποτελεί αξιόλογο κτίσμα με στοιχεία νεοκλασικισμού, σημαντικό για την μελέτη της ιστορίας της Αρχιτεκτονικής, και είναι αναπόσπαστο τμήμα αξιόλογου κτιριακού συνόλου του ιδίου δρόμου στο Παράλιο Άστρος».
• ΦΕΚ 347 ΑΑΠ/7.8.2008 (ΥΠΠΟ/ΔΝΣΑΚ/2507/41/23.7.2008)Χαρακτηρισμός ως μνημείου της τοξωτής αυλόπορτας και του λίθινου τμήματος του μανδρότοιχου εκατέρωθεν αυτής, που βρίσκονται στην οδό Ζαφειροπούλου 37, στο Παράλιο Άστρος Ν. Αρκαδίας, φερόμενης ιδιοκτησίας Μαρίας Μπούζιου. «Χαρακτηρίζουμε ως μνημείο την τοξωτή λίθινη αυλόπορτα και το λίθινο τμήμα του μανδρότοιχου εκατέρωθεν αυτής, διότι διατηρεί αμιγή στοιχεία της τοπικής παράδοσης και συγκεντρώνει ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά στοιχεία και πληροί κατά συνέπεια τις προϋποθέσεις που ορίζει το άρθρο 6 παρ. 1γ του ν. 3028/2002»
• ΦΕΚ 605 Β΄/16.9.1965 (ΥΑ 16307/9.9.1965) Χαρακτηρισμός ως αρχαιολογικών χώρων:
α) Τα εις Παράλιον Άστρος Αρχ. Τείχη, ως και τον Πύργον Ζαφειρόπουλου, ως μάρτυρες σημαντικών ιστορικών συμβάντων με ζώνην ασφαλείας όλην την βραχώδη χερσόνησον την αποκαλούμενην «Νησί» εφ’ ής ταύτα ίδρυνται,
β) Μετόχιον της Μονής Ορθοκωστάς παρά τον Άγιον Ανδρέαν Άστρους Κυνουρίας, ένθα μονόκλιτον ναϋδριον του 1714 επ’ ονόματι Ευαγγελισμού της Θεοτόκου έχον εσωτερικώς τοιχογραφίας του 18ου αιών. και Πύργος του 1715
====================================
Περδικόβρυση
• ΦΕΚ 836 Β΄/20.11.1984 (ΥΑ Β1/Φ30/26891/512/20.5.1984) Χαρακτηρισμός της Ιεράς Μονής Προδρόμου στην Κοιν. Περδικόβρυσης Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας και του μετοχιού ως ιστορικών διατηρητέων μνημείων. «Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία: Α) την Ιερά Μονή Προδρόμου στην Κοινότητα Περδικόβρυσης Κυνουρίας Ν. Αρκαδίας, που αποτελείται από τριώροφο συγκρότημα κελιών σε σχήμα Π που κλείνεται μπροστά από ισόγεια πτέρυγα και το καθολικό που διατηρεί μόνο τμήμα από την αρχική του κόγχη και την κόγχη της προθέσεως με τοιχογραφίες του 18ου αιώνα. Σε διάφορα σημεία της μονής υπάρχουν εντοιχισμένα σε δεύτερη χρήση γλυπτά Βυζαντινών χρόνων. Β) Το μετόχι της Μονής στα νότια του χωριού που αποτελείται από διώροφο συγκρότημα σε σχήμα Π που περιλαμβάνει ορθογώνια αυλή. Προσκολλημένη στο συγκρότημα, στη ΝΔ γωνία του ήταν η εκκλησία από την οποία σώζονται μόνο μερικά λείψανα τοίχων. Ζώνη προστασίας ορίζεται 10μ. γύρω του στο καθένα.»
============================
Πλάτανος
• ΦΕΚ 60 Β΄/5.2.1966 (ΥΑ 21585/13.1.1966) Χαρακτηρισμός ως ιστορικών μνημείων και αρχαιολογικών χώρων: Α΄ως ιστορικά μνημεία α) την Μονή Αγίας Τριάδος εις την περιοχήν Μελιγούς Κυνουρίας β) Το ναϋδριον του Αγίου Θεοδώρου, με τοιχογραφίες του 15ου αιώνος εν τη περιφερεία Πλατάνου Κυνουρίας, γ) Η εκκλησία της Μεταμορφώσεως (βασιλική μετά τρούλλου) εις την αυτήν περιφέρειαν δ) Η εκκλησία της Παναγίας «Σέλλας» με τοιχογραφίες του 1528 εις την ως άνω περιφέρειαν.
=============================================
Πραστός
• ΦΕΚ 703 Β΄/17.11.1981 (ΥΑ Β1/Φ30/62304/1495/16.10.1981) Περί χαρακτηρισμού του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου στον οικισμό Πραστός της Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 20μ γύρω του. Ο ναός είναι μονόχωρος με δίρριχτη στέγη και κτιστό τέμπλο στους τοίχους του ιερού διασώζει τοιχογραφίες λαϊκής τεχνοτροπίας»
• ΦΕΚ 473 Β΄/17.12.1962 (ΥΑ 15904/24.11.1962) Χαρακτηρισμός ως αρχαιολογικών χώρων:
- Ερείπια Μονής της Κάτω Παναγιάς δεξιά της ημιονικής οδού της φερούσης εκ του Αγίου Ανδρέου εις Πραστόν,
- Ερείπια της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου εν Πραστώ,
- Ερείπια εκκλησίας της Θεοτόκου (Μητροπόλεως) εν Πραστώ,
- Τοποθεσία «Κολόνες»της περιοχής της Μονής Λουκούς.
- Ναϋδριον του Ευαγγελισμού μετά του παρακείμενου πύργου του Μετοχίου της Μονής Ορθοκωστάς παρά τον Άγιον Ανδρέαν Άστρους
- Μονή Αγίου Δημητρίου Ρεοντηνού παρά την μονήν Ορθοκωστάς
- Η Μονή Καρυάς παρά τον Πραστόν
- Η Εκκλησία Αγίου Νικολάου εν Πραστώ
- Η Εκκλησία Αγίου Δημητρίου εν Πραστώ
- Η Εκκλησία Ταξιαρχών εν Πραστώ
- Το Αρχοντικόν Χατζηπαναγιώτου εν Πραστώ
- Το Αρχοντικόν Καραμάνου (του έτους 1798) εν Πραστώ.
- Η κρήνη Μερίκα (του έτους 1740) εν Πραστώ
- Καθολικόν της άλλοτε Μονής του Αγίου Νικολάου εις θέσιν Κοντονά (μεταξύ Πραστού και Καστανίτσης)
• ΦΕΚ 193 Β΄/22.3.1996 (ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/7236/201/16.2.1996)
Χαρακτηρισμός Ι. Μ. Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αρτοκωστάς επ. Κυνουρίας Αρκαδίας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «Χαρακτηρίζουμε την Ι. Μονή Κοίμησης της Θεοτόκου Αρτοκωστάς επ. Κυνουρίας Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 150μ γύρω του. Η Μονή πιθανολογείται ότι ιδρύθηκε το 12ο αιώνα. Ερείπια του αρχικού κτιριακού συγκροτήματος που καταστράφηκε πριν από το 1540 σώζονται στη θέση «βρύση» 2-3 χλμ Β της σημερινής θέσης. Το 1617 η μονή επαναλειτούργησε ως πατριαρχικό σταυροπήγιο στη σημερινή της θέση, και καταστράφηκε από άγνωστη αιτία και ανακαινίστηκε το 1711. Το 1826 η μονή πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ και το 1864-5 ανοικοδομήθηκε με απόφαση του τότε Υπουργείου Εκκλησιαστικών. Το μνημείο είναι αλλοιωμένο μορφολογικά από νεότερες επεμβάσεις, παρουσιάζει ένα τετράπλευρο σε κάτοψη σχήμα, διαμορφωμένο από μονώροφα και διώροφα κτίρια των κελιών. Το καθολικό είναι τετράστυλος σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός με εξάπλευρο τρούλο».
====================================
Ωριά
• ΦΕΚ 453 Β΄/14.6.1996 (ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/23641/689/31.5.1996)Χαρακτηρισμός του Ι. Ναού Αγίου Γεωργίου Κοινότητας Ωριάς, επαρχίας Κυνουρίας Νομού Αρκαδίας ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου. «Χαρακτηρίζουμε τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου που βρίσκεται στην Κοινότητα Ωριάς, επαρχίας Κυνουρίας Νομού Αρκαδίας ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για μονόχωρο καμαροσκέπαστο ναό που απολήγει σε ημικυκλική εξωτερική κόγχη και καλύπτεται με δίρριχτη κεραμοσκεπή στέγη. Στο εσωτερικό του ναού αξιόλογο είναι το τέμπλο λαϊκής τεχνοτροπίας το οποίο κοσμούν όψιμες μεταβυζαντινές εικόνες των αρχών του 19ου αιώνα. Το μνημείο σύμφωνα με τα μορφολογικά και κατασκευαστικά χαρακτηριστικά χρονολογείται στα τέλη του 18ου αιώνα αρχές του 19ου αιώνα».
• ΦΕΚ 812 Β΄/3.10.1991 (ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/ 20455/354/23.2.1991) Κήρυξη ως μνημείου του Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Ενδύσσενας Κυνουρίας. «Κησύσσεται ως ιστορικά διατηρητέο μνημείο η Μονή Αγίου Γεωργίου Ενδύσσενας, της επαρχίας Κυνουρίας, του Νομού Αρκαδίας, στο σύνολο της με ζώνη προστασίας 30μ. γύρω του. Το καθολικό είναι ναός μονόχωρος καμαροσκέπαστος με ημικυκλική κόγχη Ιερού που εξωτερικά διακοσμείται με τοξωτές εσοχές. Διατηρείται επίσης ένα από τα κελλιά, η μεγάλη τοξοτή πύλη του περιβόλου και λιθόκτιστη κρήνη λαϊκής αρχιτεκτονικής. Χρονολογείται στο 18ο-19ο αιώνα».
Ο Δήμος Βόρειας Κυνουρίας «ξέχασε» την πρωτεύουσα του δήμου μας το ιστορικόν Άστρος από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα.
Από, ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΗΜΟΥ ΒΟΡΕΙΑΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ 2024 -2028 – ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
2.1.7.2 Σημαντικοί Οικισμοί (σελ 74-76)
Στο Δήμο Βόρειας Κυνουρίας υπάρχουν δεκάδες ενδιαφέροντα χωριά και οικισμοί. Οι κυριότεροι οικισμοί είναι μεταξύ άλλων:……
astrosgr.com - Το Ιστορικόν Άστρος Κυνουρίας 