
«H ιστορία δεν σβήνεται,δεν ξαναγράφεται και δεν κρύβεται». Αναφέρουμε συνοπτικά κανόνες της ιστοριογραφίας.
Η ιστορική μελέτη είναι επιστημονική εργασία όταν αναμφισβήτητα περιέχει και είναι εύκολα έκδηλη σε αυτή η αμεροληψία και η αντικειμενικότητα. Όταν έκδηλα απουσιάζουν τα δύο αυτά βασικά στοιχεία, η ιστορική μελέτη δεν θεωρείται πλέον επιστημονική εργασία και τότε αναμφισβήτητα είναι λίαν επιεικώς «ανωφελές διήγημα», όπως έλεγε ο Πολύβιος.
Στην ψηφιακή εποχή μας ,μερικοί εύκολα για τους λόγους τους αγνοούν την αμεροληψία και υην αντικειμενικότητα, «όπως τους συμφέρει» …«στρέφονται προς όσα βρίσκουν έτοιμα », «αλλάζουν την καθιερωμένη σημασία των λέξεων» και τότε καταλήγουν να προκαλούν σύγχυση , παραπλάνηση και παραπληροφόρηση για την ιστορική αλήθεια. Η έκδηλη έλλειψη της αμεροληψίας και αντικειμενικότητας σε κάθε ιστορική μελέτη , τελικά γίνεται αντιληπτή από όλους τους αναγνώστες, δικαιολογημένα αγνοείται και τοποθετείται τελεσίδικα στα ανάλογα ντουλάπια της ιστορίας.
- «Όλβιος όστις ιστορίης έσχεν μάθησιν»(ευτυχισμένος όποιος γνωρίζει ιστορία ) Ευριπίδης (480 π.Χ. – 406 π.Χ.)
- «Για να μπορεί όμως η ιστορική συγγραφή να είναι ωφέλιμη, πρέπει να είναι αντικειμενική και να υπηρετεί μόνο την παρουσίαση της αλήθειας, γιατί, αν λείπει το στοιχείο της αλήθειας, η ιστορία καταντά ανωφελές διήγημα». Πολύβιος(202 π.Χ. – 120 π.Χ.)
- «Γιατί όσα λέγουν οι Έλληνες είναι, καθώς μου φαίνεται, πολλά και γελοία].” Εκαταίος ο Μιλήσιος (περ. 560 π.Χ. – περ. 480 π.Χ.)
- Ο καθένας πιστεύει ( κάνει και γράφει ) ότι καταλαβαίνει. Εμπεδοκλής. (Ακράγαντας, 495 π.Χ. – Αίτνα, 435 π.Χ.)
- «Τόσο αδοκίμαστα αναζητούν οι πολλοί την αλήθεια και στρέφονται προς όσα βρίσκουν έτοιμα» και “Άλλαξαν την καθιερωμένη σημασία των λέξεων, ανάλογα με το πώς τους συνέφερε» Θουκυδίδης (περ. 455 π.Χ. – περ. 399 π.Χ.)
Η ιστορία αναμφισβήτητα είναι αποκλειστικά καταγραφή ιστορικών στοιχείων και γεγονότων. O Θουκυδίδης πρώτος επιστήμονας ιστορικός του κόσμου, έμπρακτα μας δίδαξε οι ιστορικοί μελετητές καταθέτουν βασικά τεκμηριωμένα ιστορικά στοιχεία και γεγονότα, κάνουν ελάχιστα τεκμηριωμένα συμπεράσματα και ποτέ δεν κάνουν ατεκμηρίωτα συμπεράσματα , «όπως τους συμφέρει», γιατί τότε προσθέτει, ο ιστορικός Πολύβιος η ιστορία καταντά «ανωφελές διήγημα» και ο Εκαταίος ο Μιλήσιος « είναι, καθώς μου φαίνεται, πολλά και γελοία.»
“Για να μπορεί όμως η ιστορική συγγραφή να είναι ωφέλιμη, πρέπει να είναι αντικειμενική και να υπηρετεί μόνο την παρουσίαση της αλήθειας, γιατί, αν λείπει το στοιχείο της αλήθειας, η ιστορία καταντά «ανωφελές διήγημα».”Πολύβιος
Ο σεβαστός καθηγητής μας Κυριάκος Σ. Κατσιμάνης μας τονίζει. “Γενικότερα, η σημασιολογική διαστρέβλωση προωθείται με την εισαγωγή λέξεων που χρησιμοποιούνται κατά κόρον, χωρίς όμως να έχει προσδιοριστεί επακριβώς το νοηματικό περιεχόμενό τους, κάτι που δεν είναι, βέβαια, καθόλου τυχαίο28. Ο Θουκυδίδης επισημαίνει επιγραμματικά τις στρεβλωτικές επιπτώσεις της ηθικοπολιτικής κρίσης στη χρήση της γλώσσας: “και την ειωθυίαν αξίωσιν των ονομάτων εις τα έργα αντήλλαξαν τη δικαιώσει ” , άλλαξαν την καθιερωμένη σημασία των λέξεων, ανάλογα με το πώς τους συνέφερε.”
- «Όλβιος όστις ιστορίης έσχεν μάθησιν» . (ευτυχισμένος είναι αυτός που γνωρίζει την ιστορία μας) Ευριπίδης
- Μετά τον Θουκυδίδη η ἀλήθεια καθιερώνεται ως ο κύριος στόχος του ιστορικού. Πολύβιος: “τῆς μὲν οὖν ἱστορίας ἀλήθειαν εἶναι τέλος”
- Από Ανθολογίες ,Ανθολογία Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας) “Ο Πολύβιος, όπως και ο Θουκυδίδης (1. 22), ασπάζεται τη διδακτική αντίληψη για την ιστοριογραφία. Για να μπορεί όμως η ιστορική συγγραφή να είναι ωφέλιμη, πρέπει να είναι αντικειμενική και να υπηρετεί μόνο την παρουσίαση της αλήθειας, γιατί, αν λείπει το στοιχείο της αλήθειας, η ιστορία καταντά «ανωφελές διήγημα».”
- Από Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός ,Αρχαία Ελληνική Ιστοριογραφία του Α. Ρεγκάκου (με τη συνεργασία του Ν. Μήλτσιου) O Θουκυδίδης είναι λοιπόν εκείνος που έθεσε πρώτος την αναζήτηση της αλήθειας ως απόλυτο ιστοριογραφικό κανόνα σε μια οξεία αντίδραση προς τον Ηρόδοτο (1.20.3): οὕτως ἀταλαίπωρος τοῖς πολλοῖς ἡ ζήτησις τῆς ἀληθείας, καὶ ἐπὶ τὰ ἑτοῖμα μᾶλλον τρέπονται «τόσο αδοκίμαστα αναζητούν οι πολλοί την αλήθεια και στρέφονται προς όσα βρίσκουν έτοιμα».
- “Η ιστορία της αρχαίας ιστοριογραφίας αρχίζει με μια εμφατική δήλωση ότι στόχος του ιστορικού είναι η αλήθεια . Στο προοίμιο των Γενεαλογιώντου ο λογογράφος Εκαταίος ο Μιλήσιος δηλώνει ρητά: Ἑκαταῖος Μιλήσιος ὧδε μυθεῖται· τάδε γράφω, ὥς μοι δοκεῖ ἀληθέα εἶναι·οἱ γὰρ Ἑλλήνων λόγοι πολλοί τε καὶ γελοῖοι, ὡς ἐμοὶ φαίνονται, εἰσίν [αυτά τα λέει ο Εκαταίος από τη Μίλητο· γράφω τα παρακάτω έτσι όπως νομίζω ότι ανταποκρίνονται στην αλήθεια· γιατί όσα λέγουν οι Έλληνες είναι, καθώς μου φαίνεται, πολλά και γελοία].”
- Μετά τον Θουκυδίδη η ἀλήθεια καθιερώνεται ως ο κύριος στόχος του ιστορικού: έτσι ο Πολύβιος: 34.4.2: τῆς μὲν οὖν ἱστορίας ἀλήθειαν εἶναι τέλος ή 12.12.3: τῆς ἱστορίας ἐὰν ἄρηις τὴν ἀλήθειαν, τὸ καταλειπόμενον αὐτῆς ἀνωφελὲς γίνεται διήγημα, ο Στράβωνας 11 (504): ἡ δ’ ἱστορία βούλεται τἀληθές, ο Λουκιανός (Πῶς δεῖ ἱστορίαν συγγράφειν, 39): μόνηι θυτέον τῆι ἀληθείαι, εἴ τις ἱστορίαν γράψων ἴηι(μόνον εις την αλήθειαν πρέπει να αφοσιωθή ο θέλων να γράψη ιστορίαν, μτφρ. Ι. Κονδυλάκη).