Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης

Από Καριτσιώτικα Νέα. «Ο θρύλος λέει ότι ο 15χρονος Δημήτρης Καρυτσιώτης δούλευε με τον πατέρα του στο χωράφι τους στον Άγιο Ιωάννη Κυνουρίας εκείνο το πρωί του 1756 όταν ένας θείος του, περνώντας από εκεί, του πρότεινε να τον πάρει μαζί του στη Σμύρνη, όπου υπήρχε δουλειά και προοπτική για κάθε σκληρά εργαζόμενο έμπορο. Θα μπάρκαραν σε ένα πλοίο που έφευγε από τη Σκάλα, δηλαδή το σημερινό Παράλιο Άστρος. Δίχως να το σκεφτεί, και προτού ο πατέρας του εξετάσει το ζήτημα δύο φορές, ο ανήσυχος Δημήτρης έτρεξε να βρει τα τσαρούχια του για να ακολουθήσει το συγγενή του στο ταξίδι. Η παράδοση λέει ότι μέσα στη βιασύνη του, έφυγε φορώντας μόνο το ένα. Τόση ήταν η λαχτάρα του να ταξιδέψει».

Το κείμενο επίσης σε PDF έγγραφο στο σύνδεσμο παρακάτω.

Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης (PDF)

Το αρχοντικό Καρυτσιώτη στον Αγιάννη, βρίσκεται κοντά στην πλατεία του χωριού ,κοντά στο λόφο κουτρί που ήταν η Σχολή Καρυτσιώτη του Αγιάννη. (Σήμερα ανήκει στους κληρονόμους Δημητράκη Ευθυμίου) .

Το αρχοντικό Καρυτσιώτη στο Άστρος , χτίστηκε πριν το 1750. Το 1806 ο Leake αναφέρει στο Άστρος υπήρχαν καλές εξοχικές κατοικίες, «πολλές από τις οποίες έχουν δύο πατώματα». (Leake Travels in Morea σελ 486). (Σήμερα ανήκει στους κληρονόμους Μαρίνου Χασαπογιάννη) .

Από το ίδιο σιγίλιο του 1638 πληροφορούμαστε ότι ο Αγιάννης έγινε πατριαρχική εξαρχία «χάριν βεβαίως τῆς Σχολῆς τοῦ Ἀγίου Ἱωάννου, λειτουργούσης πολλοῦ παλαιότερον». Oι Αγιαννίτες πραγματικά δεν παραδόθηκαν ποτέ στους κατακτητές και για απόδειξη με το τρόπο τους κατάφεραν να κρατήσουν τα σχολεία τους ανοικτά όλη την διάρκεια του τούρκικου ζυγού και διατήρησαν κρυφά και φανερά αναμμένη την φλόγα του έθνους

Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης (1741-1819) γεννήθηκε στον Άγιο Ιωάννη (Αγιάννη) και κατά την Αγιαννίτικη παράδοση έφυγε το 1756 από την τοποθεσία Καρύτσα του Αγιάννη , δέκα πέντε χρονών «με το ένα τσαρούχι». Ο Δημήτριος Καρυτσιώτης συνέχισε έμπρακτα την Αγιαννίτικη δέσμευση αιώνων, για «γράμματα» και μόρφωση. Το 1798 έχτισε στην θέση «Κουτρί» στον Αγιάννη την περίφημη και «καλλιμάρμαρο» Σχολή Καρυτσιώτη και το 1805 έχτισε στο Άστρος το παράρτημα της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη, στην οποία φοιτούσαν νέοι από ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα και τα νησιά μας. Επίσης το 1798 σε αριστοκρατικό και περίβλεπτο σημείο της παραλίας της Τεργέστης άρχισε την ανέγερση μεγαλοπρεπούς μεγάρου, τελείωσε το 1805, και προς τιμήν της ιδιαίτερης πατρίδας του, ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας έθεσε την επιγραφή «ΆΣΤΡΟΣ».Μετά τον θάνατο του το μέγαρο είναι γνωστό σαν Palazzo Carciotti.

Ο Δημήτριος Καρυτσιώτης , πιθανόν να μην είχε διαβάσει Πλάτωνα γιατί άρχισε να εργάζεται 15 χρονών, που έλεγε «παιδείαν μεν ουν φέρει και νίκην» (η παδεία πράγματι φέρει και την νίκη), αλλά αναμφισβήτητα επηρεάστηκε από τα καλέσματα του Κοσμά Αιτωλού, του Ρήγα Φεραίου και του Αδαμάντιο Κοραή ( Από την Σμαράγδη Ι. Αρβανίτη) και από την Αγιαννίτικη παράδοση για «γράμματα». Η πίστη του στην εκπαίδευση και στη μόρφωση του Γένους είχε ήδη διαφανεί από τη σημαντική χορηγία την οποία είχε κάνει στη Σχολή της Κοινότητας των Ορθοδόξων της Τεργέστης.

Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας ίδρυσε μαζί με άλλους ομογενείς την Κοινότητα Ελλήνων Ορθοδόξων της Τεργέστης, ήταν ενεργότατο μέλος , έθετε τους «κανονισμούς» της κοινότητας και υπηρέτησε σαν «βουλευτής», και επίσης ήταν ένας από τους ιδρυτές και σημαντικούς χορηγούς της Σχολής της Κοινότητας Ελλήνων Ορθοδόξων της Τεργέστης. Το 1812 σε ηλικία 70 ετών εξελέγη και δημοτικός σύμβουλος της πόλης, κάτι που αποδεικνύει την εκτίμηση της οποίας έχαιρε από την τοπική κοινωνία της Τεργέστης.

«Η Κοινότητα της Τεργέστης, όπως και όλες οι κοινότητες στις μεγάλες εμπορικές πόλεις, είχε δικό της καταστατικό που διευκόλυνε τη λειτουργία της. Αξίζει να αναφερθεί ότι ανάμεσα στους κανόνες τους οποίους έπρεπε να ακολουθούν όλα τα μέλη, ήταν ο αποκλεισμός οποιουδήποτε προκαλούσε σύγχυση, ταραχές και «ανακατώματα». Υποθέτουμε από τον χαρακτήρα του και την «έμπρακτη» ζωή του, αυτά ήταν απόψεις του Καρυτσιώτη. Η Κοινότητα απαιτούσε την ένωση και την ομογνωμία από τους αδελφούς, προκειμένου να μην εκτίθεται η Κοινότητα στις Αρχές και δυσφημείται στην Τεργεστίνικη κοινωνία».

Το μέγαρο «ΆΣΤΡΟΣ».στην Τεργέστη , αργότερα Pallazo Cartiotti in Trieste.”Στο μέγαρο αυτό, και προς τιμήν της ιδιαίτερης πατρίδας του, ο Κυνουριάτης έμπορος είχε θέσει την επιγραφή «ΆΣΤΡΟΣ». Η παραλιακή οδός εμπρός από το μέγαρο ονομαζόταν ViadeiGreci (οδός των Ελλήνων) και η παραλία «RivaCarciotti» (Σμαράγδη Αρβανίτη”.Έχει μεγάλη σημασία ότι το μεγαλοπρεπές μέγαρο στην Τεργέστη, ο μεγάλος ευεργέτης μας το είχε ονομάσει «ΆΣΤΡΟΣ».

Επίσης το 1798 σε αριστοκρατικό και περίβλεπτο σημείο της παραλίας της Τεργέστης άρχισε την ανέγερση μεγαλοπρεπούς μεγάρου, τελείωσε το 1805, και προς τιμήν της ιδιαίτερης πατρίδας του, ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας έθεσε την επιγραφή «ΆΣΤΡΟΣ». Μετά τον θάνατο του το μέγαρο είναι γνωστό σαν Palazzo Carciotti. Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας έφυγε από την Καρύτσα του Αγιάννη 15 χρονών το 1756, αλλά δεν ξέχασε ποτέ την «πατρίδα» τον Αγιάννη και το Άστρος και για το λόγο αυτό ονόμασε το κτήριο στην Τεργέστη «ΑΣΤΡΟΣ», που θυμότανε καλά από το 1756 .

Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας στο μέγαρο «ΆΣΤΡΟΣ» αγνοώντας τον άμεσο κίνδυνο από τους Τουρκους και τους συμμάχους τους Αυστριακούς , θερμός υποστηρικτής του αγώνα κατά της Τουρκοκρατίας ,παρείχε για μήνες καταφύγιο στη σοφίτα του μεγάρου «ΑΣΤΡΟΣ» ,στους διασωθέντες Ιερολοχίτες του Υψηλάντη. Επίσης είχε επαφές και παρείχε βοήθεια στον εθνικό ήρωα Ρήγα Φεραίο, που τον ενέπνεε με το «Ώς πότε παλικάρια να ζούμε στα στενά» και «έμπρακτα» συμφωνούσε στο κάλεσμα του γιατί καταλάβαινε «η παδεία πράγματι φέρει και την νίκη». Δυστυχώς ο Φεραίος προδόθηκε, συνελήφθη από τους Αυστριακούς και παραδόθηκε στους Τούρκους που τον στραγγάλισαν και στη συνέχεια πέταξαν το σώμα του στον ποταμό Δούναβη.

Ο πολύ φημισμένος και νους για την «Ιερά Συμμαχία» Μέττερνιχ, φόβος και τρόμος για τους λαούς της Ευρώπης, ήταν ο Αυστριακός Καγκελάριος και πρίγκιπας, κάτι σαν την «τρόϊκα του 2009» η τους «Θεσμούς του 2014», και το 1816 έμεινε για ένα διάστημα στο τότε μέγαρο «ΆΣΤΡΟΣ».

Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας «μπούκωνε» (φιλοδωρούσε ) με κάθε τρόπο τους μεγάλους της εποχής, για να βοηθήσουμε πιθανόν στον αγώνα κατά των Τούρκων ,(γνώριζε τι ήταν ο Μέττερνιχ, αλλά προσπαθούσε με κάθε τρόπο να τον επηρεάσει), όπως «μπούκωνε» (λαϊκά ,να χορτάσουν φαγητό μέχρι σκασμού…) και τους Τούρκους, για να λειτουργεί η Σχολή Καρυτσιώτη 23 χρόνια πριν την επανάσταση.

Η Σχολή Καρυτσιώτη του Αγιάννη και το παράρτημα της στο Άστρος , έπαιξε καταλυτικό ρόλο για την τοπική κοινωνία για πολλά χρόνια και ακόμα μέχρι σήμερα, αφού όλοι οι Αγιαννίτες και οι Αστρεινοί με πολύ μόχθο και με κάθε θυσία επιθυμούσαν τα παιδιά τους να μάθουν γράμματα και σαν απόφοιτοι “καλαμαράδες ” να αλλάξουν την ζωή τους ,σύμφωνα με τις “έξυπνες ” προσδοκίες του μεγάλου ευεργέτη τους Δημητρίου Καρυτσιώτη.

Η προ επαναστατιμένη Ελλάδα είχε πολλά μικρά “κρυφά” και λίγα φανερά σχολεία. Ένα από τα ελάχιστα φανερά σχολεία ήταν και η περίφημη Σχολή Καρυτσιώτη που είχε χτιστεί το 1798 , 23 χρόνια πριν την Ελληνική επανάσταση και αυτό έχει μεγάλη σημασία. Είχε χτιστεί στο λόφο Κουτρί του Αγιάννη Κυνουρίας και ήταν ένα από τα λίγα “πανεπιστήμια” της προεπαναστατικής πατρίδας μας και οι μαθητές της ήταν από ολόκληρη την ηπειρωτική Ελλάδα και τα νησιά μας. Ο μεγάλος ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης, πανίσχυρος Αγιαννίτης πατριώτης της διασποράς, βρήκε τον τρόπο να επιτρέψουν οι 400 χρόνια κατακτητές Τούρκοι το 1798 το κτήσιμο και την λειτουργία της σχολής στον Αγιάννη και το 1805 το παράρτημα της σχολής Καρυτσιώτη στο Άστρος.

Στο κτήριο της σχολής αυτής στο Άστρος στεγάζεται σήμερα το Αρχαιολογικό Μουσείο Άστρους.

Στο προαύλειο της σχολής Καρυτσιώτη διακρίνονται οι καμινάδες των δωματίων της σχολής των οικοτρόφων μαθητών.

Η Σχολή Καρυτσιώτη ήταν ένα είδος πανεπιστημίου για εκείνη την εποχή, αφού οι μαθητές διδάσκονταν αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, μαθηματικά, φυσική – χημεία, γαλλικά και ιταλικά κ.α. Το 1798 , δεκατρία χρόνια πριν το 1821, υπήρχαν σε ολόκληρη την Ελλάδα μόνο τέσσερα εφάμιλλα σχολεία.

Έχτισε, ακόμη, οικήματα για τους μαθητές που φοιτούσαν στη Σχολή και για τους διδασκάλους.
Επιπλέον, εφοδίασε τη Σχολή με όργανα φυσικής, αστρονομίας, χημείας, χάρτες και άλλα εποπτικά μέσα διδασκαλίας.
Έστελνε μάλιστα και χρηματικά ποσά για την πληρωμή των διδασκάλων και των ιατρών που εργάζονταν εκεί.
Ο Καρυτσιώτης πλούτισε τη Σχολή με βιβλία και δημιούργησε μία μεγάλη βιβλιοθήκη..Τα βιβλία αυτά βρίσκονται σήμερα στο ίδρυμα Ζαφείρη στο Άστρος.
Ήθελε να ιδρύσει στην πατρίδα του μια σχολή, εφάμιλλη των Ευρωπαϊκών, που θα παρείχε τη γνώση στους μαθητές, δίνοντας τους την ευκαιρία να διαλέξουν δύο κατευθύνσεις: την εμπορική και την επαγγελματική.

Κτητορική επιγραφή της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη. “Ο ΤΟΠΟΣ ΟΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΜΑΙ ΕΙΝ’ Η ΑΥΤΟΥ ΠΑΤΡΙΔΑ ΚΑΡΥΤΣΙΩΤΗΣ ΛΕΓΕΤΑΙ ΠΑΝΤΟΥ Η ΑΥΤΗ ΦΑΜΙΛΙΑ….»

«1798 ΕΝ ΜΗΝΙ ΙΟΥΛΙΩ 18

Η ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΦΙΛΟΘΕΑΜΟΝΑ

ΤΙ ΕΣΤΗΚΑΣ ΘΑΜΒΟΥΜΕΝΟΣ ΦΙΛΕ ΦΙΛΟΘΕΑΜΟΝ ΜΕ ΑΠΟΡΙΑΝ ΜΥΣΤΙΚΗΝ ΖΗΤΕΙΣ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΜΟΥ ΝΑ ΜΑΘΕΙΣ ΝΑ ΒΕΒΑΙΩΘΕΙΣ ΤΙ ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΜΟΥ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΜΕ ΕΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΕ ΚΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΑΜΩΜΑ ΜΟΥ

ΕΙΜΙ ΟΙΚΙΑ ΤΩΝ ΜΟΥΣΩΝ, ΚΕΙΝΩΝ ΤΟΥ ΕΛΙΚΩΝΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΝ ΟΝΟΜΑΖΟΜΑΙ ΤΟΥ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΑΙΩΝΟΣ ΣΟΦΙΑΝ ΕΠΑΓΓΕΛΟΜΑΙ ΑΦ’ ΗΣ ΟΥΔΕΝ ΓΛΥΚΕΙΟΝ ΤΟΙΣ ΝΕΟΙΣ ΧΡΗΣΙΜΩΤΕΡΟΝ ΤΩ ΑΝΑΓΚΑΙΩ ΒΙΩ

ΕΚ ΒΑΘΡΩΝ ΑΝΑΓΕΡΘΗΚΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΥΝ ΑΙΩΝΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ΜΟΥ ΔΙΔΑΣΚΕΣΑΙ ΑΜΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑΝΟ ΚΤΗΤΟΡ ΟΠΟΥ Μ’ ΕΚΑΝΕΝ ΟΙΚΟΝ ΤΟΥ ΕΛΙΚΩΝΟΣ ΕΙΝ’ Ο ΚΛΕΙΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΓΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΝΕΛΛΑΣ ΕΙΝ’ ΥΙΟΣ ΑΝΑΘΡΕΜΜΑ ΚΑΙ ΠΟΝΟΣ

Ο ΤΟΠΟΣ ΟΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΜΑΙ ΕΙΝ’ Η ΑΥΤΟΥ ΠΑΤΡΙΔΑ ΚΑΡΥΤΣΙΩΤΗΣ ΛΕΓΕΤΑΙ ΠΑΝΤΟΥ Η ΑΥΤΗ ΦΑΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΤΟΥΤΟ ΕΓΙΝΕ ΑΥΤΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣ ΨΥΧΙΚΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑΝ ΑΥΤΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΟΚΕΩΝ

ΟΣΟΙ ΛΟΙΠΟΝ ΕΜΒΑΙΝΕΤΕ Μ’ ΟΛΗΝ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΝ ΠΑΡΑΚΑΛΕΙΤΕ ΤΟΝ ΘΕΟΝ ΤΗΝ ΑΝΩ ΒΑΣΙΛΕΙΑΝ Ν’ ΑΞΙΩΘΗ ΝΑ ΧΑΙΡΕΤΑΙ ΟΜΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥ ΕΙΝ ΤΑΙΣ ΑΥΛΑΙΣ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ ΚΟΛΠΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΔΙΚΟΥΣ ΤΟΥ, ΑΜΗΝ

Η ΣΥΝΔΡΟΜΙΝ ΑΠ΄ΕΓΙΝΕΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΟΙΚΟΔΟΜΗΝ ΜΟΥ ΠΡΟΚΟΠΙΟΝ ΤΟΝ ΘΥΤΗΝ ΜΟΥ ΦΙΛΟΝ ΚΑΙ ΕΡΑΣΤΗΝ ΜΟΥ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΟΝ ΑΝΙΨΙΟΝ ΤΟΥ ΑΝΩ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Δ’ ΥΙΟΝ ΚΥΡΙΟΝ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ»

Η κτητορική επιγραφή της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη – astrosgr.com

Στα τέλη Ιουλίου – αρχές Αυγούστου του 1826 και οι δύο σχολές πυρπολήθηκαν από τις ορδές του Ιμπραήμ πασά και η Σχολή του Αγίου Ιωάννη, καταστράφηκε ολοσχερώς. Μαζί με τη σχολή καταστράφηκε όλο το χωριό, καθώς και οι 13 εκκλησίες και τα 2 μοναστήρια του. Σύμφωνα με τον ιστορικό Φαίδωνα Κουκουλέ, η σχολή «έγινε σωρός πετρών από την πυρκαϊάν του κοινού εχθρού της πίστεως Ιμβραήμ…». Κατά την Αγιαννίτικη παράδοση, η Σχολή καιγόταν συνεχώς επί μία εβδομάδα, καθώς οι κάτοικοί του είχαν διασκορπιστεί και δεν μπορούσαν να σβήσουν την φωτιά.

Από την πυρπόληση της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη διασώθηκαν έξυπνα και προνοητικά από τον Άκουρο 1,500 βιβλία της Σχολής γιατί γνώριζε την αξία τους , αρχικά στο αρχοντικό του στον Αγιάννη και αργότερα μεταφέρθηκαν στην οικία των Ζαφειροπουλαίων στο Κάστρο Παραλίου Άστρους η Ζαφειρόπουλων .Τα βιβλία αυτά ήταν, κατά την παράδοση, τοποθετημένα σε μια παλαιά ξύλινη βιβλιοθήκη που βρισκόταν στα γραφεία της Σχολής. Μεγάλο μέρος των βιβλίων αυτών έχει διασωθεί και καταγραφεί στις μέρες μας. Τα βιβλία αυτά ήταν ως επί το πλείστον κείμενα αρχαίων φιλοσόφων και συγγραφέων, εκκλησιαστικά κείμενα, εγχειρίδια φυσικής, μαθηματικών κ.α.”Τα βιβλία αυτά βρίσκονται σήμερα στο ίδρυμα Ζαφείρη στο Άστρος.

2: Η Βιβλιοθήκη της Σχολής Καρυτσιώτη. Χριστίνα Κουλούρη. 1991.

Οι πληρεξούσιοι της εθνοσυνέλευσης και ο Κολοκοτρώνης ετίμησαν το μεγάλο εθνικό ευεργέτη μας Δημήτριο Καρυτσιώτη και θεώρησαν αναγκαίο να προσθέσουν το όνομα του στη διακήρυξη για την μεγάλη, για την «έμπρακτη» και αποτελεσματική προσφορά του στην εθνική παλιγεννεσία. Η συνέλευση απάντησε με την διακήρυξη ,στην υφήλιο και τους μεγάλους της εποχής ”…. και να ανεξαρτισθώμεν εντελώς Έθνος χωριστόν, αυτόνομον και ανεξάρτητον αναγνωριζόμενοι δια την δόξαν της Αγίας ημών πίστεως και την ευτυχίαν των ανθρώπων, η με τα όπλα εις τα χείρας όλοι, όλοι οι Έλληνες να καταβώμεν εις τους τάφους, ……Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καρυτσιώτου την 18ην Απριλίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εικοστού τρίτου και τρίτου της των Ελλήνων ανεξαρτησίας».

Είχε επίσης προετοιμάσει και την επιγραφή για τον τάφο του, που μας δείχνει συνοπτικά τον χαρακτήρα του, την αγάπη του για την πατρίδα του ,που δεν ξέχασε ποτέ, και την δέσμευση του για «γράμματα» και μόρφωση των νέων της πατρίδας του.

Από το http://www.arcadiaportal.gr,Εύα Γαλανιάδη

«Το επίγραμμα στον τάφο του,(πού έχει σημασία έγραψε ο ίδιος), το οποίο παραθέτουμε στα νέα ελληνικά, συμπυκνώνει εύγλωττα όλη του την πορεία:»

«Εδώ κείται ο Δημήτριος Καρυτσιώτης, ο οποίος κατά την ευσέβεια, την επιείκεια και κατά την τιμιότητα στις συμβολαιογραφικές πράξεις σε όλους τους Έλληνες και ξένους ήταν σεβαστός έως την τελευταία μέρα της ζωής του, και ο οποίος ουδέποτε λησμόνησε την ιδιαίτερη πατρίδα του, και ίδρυσε σε αυτήν σχολείο με δικές του δαπάνες, για να ανακτήσει η νεότητα του τόπου και των γύρω περιοχών την πατροπαράδοτη αρετή».

¨Ήθελε να τελειώσει τη ζωή του , με την τελευταία λέξη και επιθυμία του , τονίζοντας στους μεταγενέστερους δεν ξέχασε την πατρίδα του τον Αγιάννη και το Άστρος και την μεγάλη σημασία για την δέσμευση του, για «γράμματα» και μόρφωση των νέων της πατρίδας του.

«Παραιτώ της πατρίδος μου το κτίριον της Σχολής και το υποστακτικόν( Αγροκήπιο) του Άστρους με όλα τα συμπεριλαμβανόμενα εις το κοντράτο (συμβόλαιο) καμωμένου παρ’ εμού. Μάϊος 1819 Δ.Καρυτσιώτης»
Εις τη διαθήκην του την 27η Φεβρουαρίου 1819 στη Τεργέστη. Δημήτριος Καρυτσιώτης, εις παράγραφον 5 της διαθήκης του «5) Αφήνω εις την πατρίδα μας (χωρίον μας) το κτίριον του σχολείου και την περιουσίαν του Άστρους(Astro) ως είναι»( Φλουδας ,Θυρεατικα Β’ σελ 312)

.Η σχολή Καρυτσιώτη έπαιξε καταλυτικό ρόλο για την τοπική κοινωνία , έπαιξε πρωτεύοντα και καθοριστικό ρόλο για να γίνει ο Αγιάννης πρωτεύουσα της επαναστατημένης Ελλάδας, από τις 22 Αυγούστου έως την 1 Οκτωβρίου 1822 και για να γίνει η Β’¨Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων στο Άστρος το 1823. .

Οι πληρεξούσιοι της εθνοσυνέλευσης και ο Κολοκοτρώνης ετίμησαν το μεγάλο εθνικό ευεργέτη μας Δημήτριο Καρυτσιώτη και θεώρησαν αναγκαίο να προσθέσουν το όνομα του στη διακήρυξη για την μεγάλη, για την «έμπρακτη» και αποτελεσματική προσφορά του στην εθνική παλιγγενεσία. Η συνέλευση απάντησε με την διακήρυξη ,στην υφήλιο και τους μεγάλους της εποχής « και να ανεξαρτισθώμεν εντελώς Έθνος χωριστόν, αυτόνομον και ανεξάρτητον αναγνωριζόμενοι δια την δόξαν της Αγίας ημών πίστεως και την ευτυχίαν των ανθρώπων, η με τα όπλα εις τα χείρας όλοι, όλοι οι Έλληνες να καταβώμεν εις τους τάφους, ……Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καρυτσιώτου την 18ην Απριλίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εικοστού τρίτου και τρίτου της των Ελλήνων ανεξαρτησίας».

Το Ελληνικό κράτος αναγνωρίζοντας την μεγάλη προσφορά της Σχολής Καρυτσιώτη στο Ελληνικό Έθνος, εκήρυξε «αρχαιολογικόν χώρον» την τοποθεσία «Κουτρί» στον Αγιάννη ,όπου είχε χτιστεί το 1798 η Σχολή Καρυτσιώτη, «ιστορικόν διατηρητέον μνημείον» το παράρτημα της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη που είχε χτιστεί το 1805 στο Άστρος ( στην διακήρυξη ονομάστηκε Μουσείο Καρυτσιώτη) και το Αγρογήπιο Καρυτσιώτη «ιστορικό τόπο».

Περιοχή ”Κουτρί” Αγίου Ιωάννη (όπου η ιστορική Σχολή Καρυτσιώτη)

ΥΑ 147099/8654/11-4-1960, ΦΕΚ 199/Β/11-5-1960

Περί κηρύξεως αρχαιολογικού χώρου.

“Χαρακτηρίζομεν ως αρχαιολογικόν χώρον την περιοχήν ”Κουτρί” του χωρίου Άγιος Ιωάννης Κυνουρίας, θερινήν έδραν του Άστρους, ένθα ελειτούργησεν η ιστορική σχολή Καρυτσιώτη εν έτει 1798”.

Διδακτήριον Άστρους ΥΑ 47192/1433/11-6-1946, ΦΕΚ 127/Β/8-8-1946

‘Κηρύσσομεν ως ιστορικόν διατηρητέον μνημείον το εν Άστρει διδακτήριον ένθα συνήλθεν εν έτει 1823 η β’ Εθνική Συνέλευσις”.

Η πλατεία της σχολής Καρυτσιώτη και τμήματος του αγροκηπίου, στο Άστρος Κυνουρίας, ως ιστορικός τόπος.

ΥΑ ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/65069/3340/1-8-2005, ΦΕΚ 1194/Β/30-8-2005

Τίτλος ΦΕΚ Χαρακτηρισμός της πλατείας σχολής Καρυτσιώτη και τμήματος του αγροκηπίου, στο Άστρος Κυνουρίας, ως ιστορικού τόπου.

Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό τόπο το εναπομείναν σήμερα τμήμα εκτάσεως 18.850 τα.μ. του παλαιού αγροκηπίου (συνολικής εκτάσεως 46 στρεμμάτων), το οποίο ανήκε στη Σχολή Καρυτσιώτη και εντός του οποίου βρίσκεται η Σχολή Καρυτσιώτη, όπως αυτό φαίνεται στο Κτηματολογικό Διάγραμμα κλίμακας 1:1000 και σημειώνεται με τα στοιχεία 1, 2, 3 έως και 15, λόγω των σημαντικών ιστορικών γεγονότων, τα οποία έλαβαν χώρα στη συγκεκριμένη περιοχή.

Ο χώρος αυτός είναι τμήμα του αγροκηπίου – αρχικά 46 στρεμμάτων, το οποίο είχε δωρίσει ο Δημήτριος Καρυτσιώτης στη Σχολή, την οποία είχε ιδρύσει το 1805 – δενδροφυτεμένου με πορτοκαλιές, λεμονιές και ελιές, το προϊόν των οποίων χρησιμοποιούνταν για την πληρωμή των δασκάλων της Σχολής και την κάλυψη των εξόδων της.

“Στο αγροκήπιο αυτό έλαβαν χώρα δύο σημαντικά γεγονότα της Επαναστάσεως, το γνωστό ως «κολοκοτρωναίικο τραπέζι της συμφιλίωσης» στις 19 Ιουνίου 1821, στο οποίο είχαν προσέλθει οι οπλαρχηγοί, προκειμένου να ξεπεραστούν οι αντιθέσεις και να ομονοήσουν για την επιτυχία της Επανάστασης που τότε ξεκινούσε, καθώς επίσης και η Β΄ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων (30 Μαρτίου έως τις 18 Απριλίου του 1823) με την παρουσία οπλαρχηγών, πολιτικών, πλήθους λαού και στρατού. Εντός της Σχολής η οποία περιλαμβάνεται στον υπό κήρυξη χώρο, συντάχθηκε η διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης».

Ο χώρος του μουσείου, το κτήριο της Σχολής Καρυτσιώτη, τοπικού παραδοσιακού ρυθμού, μαντρωμένο με τον πέτρινο τείχο (μάντρα), μαζί με τον Προαύλιο Χώρο τη Σχολής που σώζονται μέχρι σήμερα οι καμινάδες των δωματίων των οικότροφων μαθητών της σχολής και τον επίσης μαντρωμένο χωριστό γειτονικό «Ιερό Χώρο» της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων εíναι σεμνός , αρμονικός και επιβλητικός,είναι «διατηρητέον ιστορικόν μημείον» και είναι « μουσείο από μόνος του».»

Όταν “Ιερός Χώρος “ της Β’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων και το Προαύλιο της Σχολής Καρυτσιώτη (Μουσείου Άστρους), γίνουν ελεύθερα προσβάσιμα χωρίς περιορισμούς σχεδόν πετύχαμε τους στόχους μας και η περίφημη Σχολή Καρυτσιώτη (Αρχαιολογικό Μουσείου Άστρους) θα ανοίξει οριστικά και αμετάκλητα .

Η πλατεία Καρυτσιώτη

Το μέγαρο « ΑΣΤΡΟΣ» στη Τεργέστη και το πάθος του εθνικού ευεργέτη μας Δημητρίου Καρυτσιώτη για «γράμματα» και μόρφωση .

Δημήτριος Καρυτσιώτης – astrosgr.com

Σχολή Καρυτσιώτη

astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας

Πηγές

Zafeiris Foundation of Astros

.2: Η Βιβλιοθήκη της Σχολής Καρυτσιώτη. Χριστίνα Κουλούρη. 1991.

Συνεργάτες Astros Kynouria News

Σχολή Καρυτσιώτη & Δημήτριος Καρυτσιώτης Γιάννη Δ.Κουρμπέλη

Σμαράγδη Αρβανίτη , Οι Σχολές του Δημητρίου Καρυτσιώτη στον Αγιάννη και στο ¨Αστρος Θυρέας-Κυνουρίας κατα τα προεμαναστατικά χρόνια ως την απελευθέρωση.2001-2002 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΩΝ ΣΠΟΘΔΩΝ ΤΟΜΟΣ Γ