Από το Δήμο μας
Γραφικό χωριουδάκι χτισμένο στην νοτιοανατολική πλευρά του Πάρνωνα σε υψόμετρο 450 μέτρα, απέχει 180 χιλιόμετρα από την Αθήνα. Ο οικισμός έχει χαρακτηριστεί διατηρητέος παραδοσιακός και ο επισκέπτης μαγεύεται με την πρώτη ματιά από την πλούσια βλάστηση και τα πολλά νερά που αντικρίζει με το που φτάνει στο χωριό.
Γνωστό το χωριό για το μικροκλίμα του και για το νερό του. «Σαν του Πλάτανου το νερό δε θα βρεις σ’ άλλα μέρη. Με μια γουλιά δε θες γιατρό, με δυο βρίσκεις ταίρι». Ο παλιός νερόμυλος η πέτρινη βρύση, η επιβλητική εκκλησία, τα σοκάκια, ο Πύρος του Μοίρα που συναντά όποιος φτάνει στο χωριό προσφέρουν εικόνες που ξεκουράζουν και γαληνεύουν μυαλό και ψυχή. Όσοι αναζητούν περιπέτεια και άμεση επαφή με τη φύση μπορούν να τη βρουν εξερευνώντας το Φαράγγι Σπηλάκια.
Στην περιοχή υπάρχει η Σπηλιά του Σωτήρος ή Σωσίμου, επίσης μπορεί κανείς να κάνει πεζοπορία στο φαράγγι της Λεπίδας. Πλούσια είναι και η πανίδα της περιοχής, ενώ ξεχωριστές και γνωστές οι γιορτές των ερώτων, των νερών και των φεγγαριών τον Αύγουστο με το γέμισμα του Φεγγαριού αλλά και οι γιορτές των κερασιών το Μάιο.Σε κοντινή απόσταση τα χωριά Χάραδρος και Σίταινα με πλούσια βλάστηση και απαράμιλλη φυσική ομορφιά.
Από το «Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού, 2015. Οδηγός για την προστατευόμενη περιοχή όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φύση, Πολιτισμός, Οικοτουρισμός. Άστρος Αρκαδίας».
Πλάτανος
Ο Πλάτανος είναι γνωστός για το κλίμα του και για το νερό του. Η μαρμάρινη επιγραφή στη βρύση της κεντρικής πλατείας «προειδοποιεί»: Σαν του Πλατάνου το νερό δεν θα βρεις σ’ άλλα μέρη με μια γουλιά δεν θες γιατρό με δυό βρίσκεις ταίρι.
Ο Πλάτανος απέχει 20 χλμ. από το Άστρος και βρίσκεται χτισμένος αμφιθεατρικά, σε υψόμετρο 450 μ. στη βορειοανατολική πλευρά του όρους Πάρνωνα, στη βάση μιας καταπράσινης ρεματιάς. Είναι περιτριγυρισμένος από πανέμορφο και παρθένο φυσικό περιβάλλον γεμάτο καστανιές, πεύκα, πλατάνια και έλατα. Ο Πλάτανος είναι ένα γραφικό χωριό γεμάτο με πλακόστρωτα στενά δρομάκια, πέτρινα σπίτια, άφθονα νερά, αλλά και πολλά οπωροφόρα δέντρα, όπως κερασιές, αχλαδιές, καρυδιές. Τα σπίτια του διατηρούν τα κύρια στοιχεία της τοπικής αρχιτεκτονικής, η οποία συνδυάζεται με νησιώτικα στοιχεία.
Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται η κεντρική λιθόστρωτη πλατεία με τον πρώτο καταρράκτη του χωριού τις «Χαρές» και εντυπωσιακή πλούσια βλάστηση. Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι η Αγία Άννα, ενώ υπάρχουν ακόμη δύο εκκλησάκια μεταβυζαντινά, ο Άγιος Γεώργιος και οι Άγιοι Θεόδω ροι με περίτεχνες αγιογραφίες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, ο Πύργος του Μοίρα με αμυντική γωνιακή κατασκευή (18ος αι.), που αποτελεί χαρακτηριστικό πυργόσπιτο. Απέναντι από το χωριό, ένας εμβληματικός βράχος με την ονομασία «Καλόγερος», λόγω σχήματος, παρέχει υπέροχη θέα προς το χωριό, αλλά και προς τον Πάρνωνα.
Νοτιοανατολικά του χωριού, κοντά στο γεφύρι αρχίζει το ειδυλλιακό φαράγγι των Σπηλακιών (Βλ. σελ. 121) και αυτό με πυκνή βλάστηση και άφθονο νερό που καταλήγει στον ποταμό Βρασιάτη. Άλλο μονοπάτι, λίγο μετά το γεφύρι, οδηγεί στο ξωκλήσι του Αγιώργη. Στην περιοχή του φαραγγιού υπάρχει η Σπηλιά του Σωτήρος ή Σωσίμου, που στα χρόνια της Επανάστασης έγινε καταφύγιο για τους κατοίκους του χωριού από τη μανία των στρατιωτών του Ιμπραήμ. Ο επισκέπτης μπορεί επίσης να απολαύσει τη φύση της περιοχής κάνοντας πεζοπορία στο φαράγγι της Λεπίδας (Βλ. σελ. 119). Ένα άλλο μονοπάτι, ανάμεσα από τις πεζούλες όπου καλλιεργούν οι Πλατανήτες τα μποστάνια τους, οδηγεί στη Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου ή Σέλας, όπως είναι γνωστή, σε μια περιοχή εξαιρετικής ομορφιάς. Οι περίτεχνες τοιχογραφίες της Μονής αναπαριστούν μαρτύρια, με ευθείες αναφορές στην περίοδο της τουρκοκρατίας.
Οι μόνιμοι κάτοικοι του Πλάτανου είναι λιγοστοί, το καλοκαίρι όμως το χωριό ζωντανεύει. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους διοργανώνονται πλούσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως οι φημισμένες «Γιορτή κερασιών, νερών και ερώτων» (Βλ. σελ. 282), η «γιορτή Καστάνου και Σύκου» , το πρωτότυπο τουρνουά «Συνάντηση ταβλιού» , τα «Πανσελήνια» και πλήθος άλλων.
Νερόμυλοι και Νεροτριβή:. Στην κεντρική πλατεία του Πλάτανου βρίσκεται ο Μπαρκαίικος νερόμυλος και δίπλα του η δίστομη πέτρινη παραδοσιακή βρύση. Πρόκειται για τον μόνο μύλο από τους τέσσερις που είχε παλαιότερα το χωριό, με εσωτερικό μηχανισμό που λειτουργεί ακόμα αλέθοντας σιτάρι και καλαμπόκι εξυπηρετώντας τις τοπικές ανάγκες, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί μουσειακό χώρο για τους επισκέπτες του χωριού. Δίπλα και ακριβώς κάτω από τον Μπαρακαίικο νερόμυλο βρίσκεται η Περραίικη νεροτριβή ή ντριστέλα (Βλ. σελ. 219). Πριν την ρεματιά υπάρχει ο Λατσαίικος νερόμυλος ο οποίος καλύπτεται από μεγάλα υπεραιωνόβια πλατάνια.
Καταρράκτης Νυμφών & μονότοξο γεφύρι: Κατηφορίζοντας προς τη ρεματιά, το καλά συντηρημένο μονοπάτι, οδηγεί προς τον καταρράκτη των Νυμφών. Ο καταρράκτης έχει ύψος περίπου 10 μ. και περιβάλλεται από πλούσια βλάστηση και επιβλητικά πλατάνια. Το σημείο είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στους φυσιολάτρες ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Διασχίζοντας το μονοπάτι, παράλληλα με το ποτάμι, συναντάμε το παλιό μονότοξο γεφύρι (Βλ. σελ. 354)
Το πετρογέφυρο του Πλατάνου :Το μονότοξο πετρογέφυρο του Πλατάνου είναι ένα κομμάτι της ιστορίας και παράδοσης του χωριού. Στις μέρες μας η χρηστικότητά του έχει περιοριστεί, ωστόσο η ομορφιά του περισσεύει. Χτισμένο στις αρχές του 19ου αιώνα, εξυπηρετούσε τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων, καθώς συνέδεε τον Πλάτανο με την παραλιακή Κυνουρία. Οι αγωγιάτες και οι τσοπάνηδες του Πλατάνου μετέφεραν την πραμάτεια και τα κοπάδια τους χρησιμοποιώντας αυτό το γεφύρι, κυρίως τον χειμώνα, ως μοναδική δίοδο προς την Ανατολική Κυνουρία και την Αργολίδα. Επιπλέον, κάτοικοι των γειτονικών χωριών (Αγίου Ιωάννη, Ορεινής Μελιγούς, Χάραδρου κ.ά.) μετέφεραν με ευκολία τα δημητριακά τους προς τους νερόμυλους του Πλατάνου που βρίσκονταν κοντά στο γεφύρι. Σήμερα, η ανάγκη συντήρησης και ανάδειξης του πετρογέφυρου – που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της φυσιογνωμίας του Πλατάνου και έχει ιδιαίτερο πολιτιστικό ενδιαφέρον – είναι επιτακτική, καθώς οι ορμητικοί υδάτινοι όγκοι που συγκεντρώνονται από τη Λεπίδα (καταρράκτης Λεπίδας) και τους γύρω χείμαρρους, οι οποίοι στη συνεχεία καταλήγουν στον Βρασιάτη ποταμό, μπορούν ενδεχομένως να απειλήσουν στο μέλλον το πανέμορφο αυτό μνημείο του χωριού.
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Πλάτανος είναι χωριό, το οποίο βρίσκεται αμφιθεατρικά χτισμένο στις πλαγιές του όρους Πάρνωνας. Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίαςστο Νομό Αρκαδίας.
Έχει απόσταση 180 χλμ από την Αθήνα και 22 χλμ από το Παράλιο Άστρος. Περιβάλλεται από πολλά πλατάνια εκατοντάδων χρόνων εξ ου και η ονομασία του χωριού. Έχει τη μορφή νησιού με σοκάκια όπου δεν μπαίνουν αμάξια. Οι κάτοικοι υποστηρίζουν ότι η καταγωγή τους είναι από νησί, πιθανόν την Αίγινα. Έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Δίπλα στο χωριό κυλά ο ποταμός Βρασιάτης. Λόγω του ποταμιού έχουν δημιουργηθεί στο χωριό πολλές δημόσιες βρύσες και αυλάκια στα σοκάκια. Συνορεύει με το χωριό Χάραδρος, Άγιος Ιωάννης και το τσακώνικο χωριό Σίταινα. Σε απόσταση 2 χλμ από το χωριό βρίσκεται το φαράγγι της Λεπίδας
Ιστορία
Ο Πλάτανος αναφέρεται για πρώτη φορά στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή το 1435, με την ονομασία Πλαταμώνας. Κατά τα επόμενα έτη, αναφέρεται σε αρκετά έγγραφα την περίοδο της Ενετοκρατίας. Πριν και κατά τη διάρκεια της Β΄ Τουρκοκρατίας (18ος και 19ος αι.) το χωριό γνώρισε μεγάλη ακμή, μαζί με άλλα γειτονικά χωριά. Την ίδια περίοδο χτίστηκαν και αρκετά αρχοντικά πυργόσπιτα. Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού κατά την Επανάσταση του 1821. Το 1826, ο Ιμπραήμ πέρασε από το χωριό όμως οι κάτοικοι σωθήκανε γιατί κρυφτήκανε σε μια σπηλιά στον απέναντι λόφο που οι κάτοικοι την λένε ακόμα “τρούπα”. Υπάρχει μέσα φούρνος και στέρνα.
Μετά την απελευθέρωση, έγινε έδρα του δήμου Πλατανούντος, ενώ τα επόμενα χρόνια, μετά τη συγχώνευσή του στον Δήμο Θυρέας, αποτέλεσε την έδρα της ομώνυμης κοινότητας.
Το χωριό
Στον Πλάτανο, λόγω των άφθονων νερών του, λειτουργούσαν παλαιότερα νερόμυλοι, νεροπρίονο και νεροτριβή. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων, όπως κεράσια, κάστανα, σύκα, αλλά και ντομάτες και διάφορα κολοκυνθοειδή. Οι παλαιοί θυμούνται τα χωράφια γεμάτα φανάρια τη νύχτα όπου οι κάτοικοι πήγαιναν και τα πότιζαν. Επίσης ο μισός πληθυσμός του χωριού κάποτε ασχολιόταν με την κτηνοτροφία. Τώρα είναι 3-4 οικογένειες.
Τα παραδοσιακά μουσικά όργανα του χωριού, είναι το λαούτο και το βιολί. Οι οργανοπαίχτες, καλούνταν σε πανηγύρια και γάμους και στα διπλανά χωριά.
Στο χωριό υπάρχουν 5 εκκλησίες: ο Άγιος Γεώργιος, που βρίσκεται στον απέναντι λόφο και θεωρείται ως η πρώτη εκκλησία του χωριού. Σύμφωνα με την παράδοση, ο πρώτος οικισμός βρισκόταν εκεί, οι Άγιοι Θεόδωροι, που βρίσκονται στο πάνω μέρος του χωριού. Η πέρα Παναγιά, που βρίσκεται στον δεύτερο λόφο δεξιά του χωριού, περικυκλωμένη από νερά και πεζούλες κατοίκων που οργώνουν. Η περιοχή εκεί λέγεται Σέλα και παλαιότερα αποτελούσε μοναστήρι το οποίο κατασκευάστηκε στα τέλη του 15ου αι. και αγιογραφήθηκε από τον Γεώργιο Κουλιδά. Σύμφωνα με την παράδοση, η εκκλησία πήρε την ονομασία της από έναν Τούρκο αγά, ο οποίος έταξε μια χρυσή σέλα προκειμένου να σωθεί το παιδί του από μία αρρώστια, που τελικά σώθηκε. Στην εκκλησία, ζούσαν καλόγεροι που όμως κρεμάστηκαν από τους Τούρκους. Έχει δημιουργηθεί βρύση και τσιμεντένια παγκάκια στην περιοχή του παρεκκλησιού. Εκεί, την Τρίτη του Πάσχα γινόταν γιορτή με οργανοπαίχτες.
Η εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος βρίσκεται στο πάνω μέρος του χωριού και γίνεται λειτουργία κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου. Και αυτή η εκκλησία αποτελούσε παλαιότερα μοναστήρι (18ος αι.) όπου είχαν κελιά καλόγεροι. Τέλος, η εκκλησία του Αγίου Πέτρου, που βρίσκεται δίπλα από το κοινοτικό γραφείο του Προέδρου του χωριού. Κεντρική εκκλησία του χωριού είναι η Αγία Άννα, που γιορτάζεται στις 25 Ιουλίου η κοίμηση της, με περιφορά εικόνας στα σοκάκια του χωριού. Η εκκλησία έχει εικόνα μισοκαμμένη από την επιδρομή του Ιμπραήμ.
Στα παλαιά χρόνια, στη γειτονιά του χωριού ονόματι Καρακαλά ήταν συγκεντρωμένη η αγορά, με κουρείο, παντοπωλείο και δύο κρασοπουλειά.
Στο χωριό λειτουργεί ξενώνας από το 2010 με παροχή καφέ και φαγητού. Υπάρχουν 2 ακόμη καφενεία. Οι επισκέπτες είναι κυρίως ορειβάτες και φυσιολάτρες, οι οποίοι κάνουν πεζοπορία στο φαράγγι της Λεπίδας, στη γέφυρα που οδηγεί στον παλαιό δρόμο για το Άστρος που ονομάζεται Σκάλα και εξυπηρετούσε τον κόσμο πριν γίνει το οδικό δίκτυο. Ακόμη κάνουν πεζοπορία στο παλαιό μονοπάτι Πλάτανος-Σίταινα.
Δείτε τους παρακάτω συνδέσμους , για κείμενα και φωτογραφίες <οι πηγές μας >
Από το ypaithros.grhttps://www.ypaithros.gr/platanos-kynourias-opou-akous-polla-kerasia/embed/#?secret=u5xPa1EZtZ
Από το BESDES.GR
«Σκαρφαλωμένος στο κλείσιμο μιας μικρής καταπράσινης χαράδρας του Πάρνωνα.Ο Πλάτανος Κυνουρίας είναι αυτόακριβώς που ζητάς για μια εκδρομή έξω από τα καθιερωμένα»
astrosgr.com 