Από την διασπορά – Απρίλιος 30, 2023
Δεν θα σχολιάσουμε εδώ όλα τα άρθρα του Συντάγματος του Άστρους, αλλά κατά την γνώμη μας θα επισημάνουμε χωρίς σχόλια τα σπουδαιότερα . Οι διακεκριμένοι σύνεδροι ακαδημαϊκοί και καθηγητές στο σύνεδριο στο ιστορικό Άστρος Κυνουρίας για την επέτειο των διακοσίων χρόνων ,1823-2023, της Β’Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων ανάφεραν επιγραμματικά , το Σύνταγμα του Άστρους είναι “σημαντικό” και επίσης “σημαντικότατο” στην συνταγματική μας ιστορία.
«Θ). Εις την Ελληνικήν επικράτειαν ούτε πωλείται ούτε αγοράζεται άνθρωπος αργυρώνητος δε παντός γένους και πάσης θρησκείας , άμα πατήσας το Ελληνικό έδαφος ,είναι ελεύθερος, και από τον δεσπότην αυτού ακαταζήτητος.
Εξεδόθη εν Άστρει. Κατά μήνα μεσούντα τον Απρίλιον του χιλιοστού οκτακοσιοστού εικοστού τρίτου Σωτηρίου έτους , τρίτου δε της των Ελλήνων Ανεξαρτησίας.»
- Καθιερώθηκε η κατάργηση της δουλείας. Με το ψήφισμα Θ , πολύ σωστά επεσήμανε και τόνισε ο συνταγματολόγος καθηγητής Σπύρος Βλαχόπουλος και ο συμπολίτης μας πρόεδρος του ΔΣΑ Δημήτρης Βερβεσός είναι το σπουδαιότερο και αρκετό μόνο αυτό να δείξει την μεγάλη σημασία του Συντάγματος του Άστρους. Οι επαναστατημένοι Έλληνες δεν καταργούσαν μόνο την δουλεία, πολύ πρωτοποριακό γαι την εποχή τους , αλλα καλούσαν και πρότρεπαν όλους τους σκλάβους της υφηλίου να σπάσουν τις αλυσίδες τους και να ζήσουν ελεύθεροι η να πεθάνουν. .» να ανεξαρτισθώμεν εντελώς Έθνος χωριστόν, αυτόνομον και ανεξάρτητον … η με τα όπλα εις τα χείρας όλοι, όλοι οι Έλληνες να καταβώμεν εις τους τάφους»,
- Το σύνταγμα καθίσταται ” ο ανώτερος νόμος”, υπερίσχυε των νόμων του βουλευτικού και τίθενται όροι δικαίου και συνταγματικότητας των νόμων. Η πρωτοποριακή σχετική διάταξη ήταν ουσιαστικά η απαρχή για την εγκαθίδρυση του κράτους δικαίου και των νόμων, για όλους και την διοίκηση του κράτους, που είναι δυστυχώς επίκαιρο θέμα και σήμερα.
- Ενισχύθηκε του Βουλευτικό έναντι του Εκτελεστικού για την άσκηση της νομοθετικης εξουσίας, που ήταν κυρίως το αντιπροσωπευτικό σώμα εκλεγμένο με καθολικη ψηφοφορία ,σε αντίθεση με το Σύνταγμα της Επιδαύρου , όπου το Εκτελεστικό είχε δικτατορικές εξουσίες και δεν εκλέγόταν με καθολική ψηφοφορία.
- Η Εθνοσυνέλευση κατήργησε τα πολλά μικρά «καπετανάτα» και τις τοπικές Γερουσίες , τη Πελοποννησιακή Γερουσία (1821), (από τη «Μεσσηνιακή Γερουσία» από τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη), τη Γερουσία της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας από τον Αλ. Μαυροκορδάτο, τον Άρειο Πάγο της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας από το Θ. Νέγρη , ώστε να υπάρχει ένα μόνο κέντρο εξουσίας και συντονισμού.
- Καθιερώθηκε η αρχή της διάκρισης των εξουσιών (Βουλευτικού ,Εκτελεστικού, Δικανικής)
- Καθιερώθηκε σαν πολίτευμα η Αβασίλευτη Φιλελεύθερη Αντιπροσωπευτική Δημοκρατία .Το θεμέλιο των αρχών της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου βρίσκονται στο Σύνταγμα του Άστρους .
- Καθιερώθηκε η αρχή της ελευθεροτυπίας και της έκφρασης
- Καθιερώθηκε το δικαιώμα αναφοράς των πολιτών στο βουλευτικό, και αργότερα στο κράτος, κοινοβουλευτικός έλεγχος
- Καθιερώθηκε η ευθύνη των μελών του εκτελεστικού , του βουλευτικου και της δικαιοσύνης
- Καθιερώθηκε η αρχή της ισότητας
- Καθιερώθηκε η αρχή της θρησκευτικής ελευθερίας ( σύνδεσμος πολιτών)
- Καθιερώθηκε το δικαιωμα ιδιοκτησίας ,τιμής και ασφάλειας για όλους τους ανθρώπους στην Ελληνική επικράτεια (όχι μόνο τους Έλληνες πολίτες)
- Καθιερώθηκε η δικαστική προστασία . Φυσικός δικαστής,τεκμήριο της αθωότητας ,προφυλάκιση βασανιστήρια και δήμευση.Καταρτίστηκε και ο Ποινικός Κώδικας, βάσει του Βυζαντινού Δικαίου, για την προστασία του πολίτη από την ασυδοσία των αρχών
- Ο σπουδαιότατος διορισμός των Επάρχων θα γινόταν με σύμπραξη του Βουλευτικού και του Εκετελεστικού
- Η διεθνής εκπροσώπηση της χώρας ανατέθηκε στο Βουλευτικό
- Καθιερώθηκε η καθολική ψηφοφορία των ανδρών , “ολοκλήρου του λαού» . Καθιερώθηκε το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι , για όλους τους άνδρες 25 ετών χωρίς περιορισμούς ,πρωτοποριακό για την εποχή του, περορισμοί υπηρχαν τότε σε όλη την υφήλιο
- Καθιερώθηκε η αναθεώρηση του συντάγματος σε ωρισμένο χρόνο ( σήμερα άρθρο 110)
- Κοινωνικά δικαιώματα– Πολύ πρωτοποριακο για την εποχή του θεσμοθετήθηκαν η Δημόσια εκπαίδευση και οι Σταθεροί πόροι ζωης( αρχή του κοινωνικού κράτους)
Ένα από τα σημαντικά σημεία της Β’ Εθνοσυνέλευσης είναι η κατάργηση της αρχιστρατηγίας, απόφαση που αν και χωρίς αναφορά στο όνομά του, κατάργησε τη θέση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Η απόφαση θεωρήθηκε αναγκαία σαν διακήρυξη του δημοκρατικού πολιτεύματος ,που όλες οι εξουσίες ανήκαν στους εκλεγμένους από καθολική ψηφοφορία αντιπροσώπους του έθνους.
O γέρος του Μωριά, ήταν η κεντρική και σπουδαιότερη προσωπικότητα της Εθνοσυνέλευσης, αναμφισβήτα είχε την δύναμη να επιβάλλει στρατιωτική εξουσία, αλλά βαθειά δημοκρατικός δεν το έκανε, δεν ενδιαφερόταν για το “τομάρι ” του , αλλά για το έθνος των Ελλήνων.
Το σπουδαιότερο ,και πολύ επίκαιρο σήμερα, δίδαγμα από την Εθνοσυνέλευση στο ιστορικό Άστρος Κυνουρίας , αντίθετα με αυτά που μερικοί υποστηρίζουν για διχόνοια και τα παρόμοια, είναι η αναγκαία εθνική συμφιλίωση, συναίνεση και συννενόηση, που έμπρακτα επέβαλλε, «διέταξε», και οδήγησε τους συνέδρους, τους προκρίτους και τους αγωνιστές ο μεγάλος ηγέτης Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, νομιμοποιώντας την συνέλευση με την υπογραφή του και με την αποδοχή του της θέσης του αντιπροέδρου του Εκετελεστικού , για να δείξει στους αγωνιστές το σωστό και μοναδικό δρόμο για την ελευθερία των ραγιάδων Ελλήνων, που είναι διαχρονικά και πολύ επίκαιρο σήμερα…
Για να τελειώνουμε κάποτε με την προβολή της διχόνοιας και της «ένοπλης σύρραξης», ας αναφέρουμε και τις απόψεις μας. Οι αντιθέσεις των δύο αντιμαχόμενων στρατοπέδων της Εθνοσυνέλευσης υπήρχαν για πολλούς αιώνες νωρήτερα , από το Θαλή…. και συνεχίζονται μέχρι σήμερα, δέν εχουν καμία αιτιολογημένη και τεκμηριωμένη σύνδεση με το Άστρος, γιατί σίγουρα θα υπήρχαν στον ίδιο βαθμό ανεξαρτητα που θα γινόταν η συνέλευση , οι αντιθέσεις δεν ανακαλύφτηκαν στο Άστρος, αλλά προυπήρχαν και συνεχίζονται να γίνονται αργότερα πολύ χειρότερα το 1915, 1946, παντού ,καθημερινά και σήμερα . Παράξενα και αναιτιολόγητα συνδέονται από μερικούς για τους δικούς τους λόγους με το Άστρος , επιμένουν για τους λόγουσ τους να προβάλλουν την διχόνοια, χωρίς ταυτόχρονα οι ίδιοι ποτέ να αναφέρουν τίποτα από τα παραπάνω “σημαντικότατα” θετικά της εθνοσυνέλευσης ,δεν τα θεωρούν σημαντικά και άξια αναφοράς , και το σπουδαιότερο δεν αναφέρουν τίποτα για μια Συνταγματική Συνέλευση που έγινε στον τόπο μας , αλλά συνεχίζουν να «αυτοπυροβολούνται» και επιμένουν στην άρνηση, απαξίωση και τη λάσπη του ανεμιστήρα. Επίσης δεν καταλαβαίνουν, δεν θυμούνται και δεν σεβόνται την υπογραφή του γέρου του Μωριά ,που έβλεπε ΠΟΛΥ ΜΑΚΡΥΤΕΡΑ . Είναι ενδιαφέρον και παράξενο, ότι αυτό το θέμα της δήθεν απαξίωσης της εθνοσυνέλευσης πρωταρχικά αναφέρεται από λίγους «προοδευτικούς» , όπως αυτοαποκαλούνται, στη μικρη κοινωνία μας και είναι βασικά πολύ μικρό τοπικιστικό θέμα και έχει άλλους ανόητους ολοφάνερους συγκεκριμένους στόχους.
Για την Β’ Εθνοσυνέλευση είχαμε την πρώτη εφαρμογή του εκλογικού νόμου για την εκλογή των αντιπροσώπων, που έγινε κατά την διαρκεια του πολέμου, και το σημαντικότερο η Εθνοσυνέλευση πρωταρχικά τελεσίδικα και κατηγορηματικά νομιμοποιήθηκε από τον Κολοκοτρώνη, και γενικά η νομιμότητα της Εθνοσυνέλευσης δεν αμφισβητήθηκε από κανένα μέχρι σήμερα , αν και ακούστηκαν πολλά παρατράγουδα , που πάντοτε γίνονται συνήθως σε όλες τις εκλογές.
Οι πληρεξούσιοι της εθνοσυνέλευσης και ο Κολοκοτρώνης ετίμησαν το μεγάλο εθνικό ευεργέτη μας Δημήτριο Καρυτσιώτη και θεώρησαν αναγκαίο να προσθέσουν το όνομα του στη διακήρυξη για την μεγάλη, έμπρακτη και αποτελεσματικγ προσφορά του στην εθνικη παλιγεννεσία. Η συνέλευση απάντησε με την διακήρυξη ,στην υφήλιο και τους μεγαλους της εποχής ”…. και να ανεξαρτισθώμεν εντελώς Έθνος χωριστόν, αυτόνομον και ανεξάρτητον αναγνωριζόμενοι δια την δόξαν της Αγίας ημών πίστεως και την ευτυχίαν των ανθρώπων, η με τα όπλα εις τα χείρας όλοι, όλοι οι Έλληνες να καταβώμεν εις τους τάφους, ……Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καριτσιώτου την 18ην Απριλίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εικοστού τρίτου και τρίτου της των Ελλήνων ανεξαρτησίας».
Τα επαναστατικά συντάγματα της Επιδαύρου (1822), Άστρους (1823) και Τροιζήνας (1827 ) επηρεασμένα βασικά από τα συντάγματα της Αμερικής (1787) και της Γαλλίας (1792) , εν καιρώ πολέμου, έθεσαν τα θεμέλια για την οργάνωση του Ελληνικού κράτους και την επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα. Η σημασία τους είναι καταλυτική για την σύγχρονη Ελλάδα.
«Διακήρυξη της Β΄ των Ελλήνων Συνελεύσεως», ο τονισμός είναι δικός μου.
“Τρίτον ήδη χρόνον διαρκεί ο υπέρ ανεξαρτησίας εθνικός των Ελλήνων πόλεμος και ο τύραννος ούτε κατά γην ούτε κατά θάλασσαν ηυδοκίμησεν. Ενώ δε αι τυραννοκτόνοι χείρες των Ελλήνων έπεμψαν μυριάδας Τούρκους εις άδου, και φρούρια απέκτησαν, και την επικράτειαν εξησφάλισαν, ο δε κρότος των ημετέρων όπλων, αντηχήσας, διετάραξε το Βυζάντιον, ευτύχησε το έθνος να διακηρύξη εν Επιδαύρω κατά πρώτον ως έθνος, την ανεξαρτησίαν του, να νομοθετήση και εθνικήν να καταστήση διοίκησιν .
Ήδη δε μετά δεκαέξ μήνας Δευτέραν να συγροτήση εν Άστρει Συνέλευσιν , η οποία αφού επεξειργάσθη και επιδιώρθωσεν αναλόγως τους καθεστώτας Νόμους , διέταξε πολλά των γενικών του Έθνους συμφερόντων,αφού εμελέτησε τα περί του υποθετικού λογαριασμού , ενησχολήθη εις τα των αναλόγων Εθνικών δυνάμεων της ξηράς και της θαλάσσης. Αφού προσδώρισε ν’ αρχίση η Β’ περίοδος τηε Διοικήσεως ,κατά το ευτυχώς επικρατούντα Νόμον της Επιδαύρου ,δεν μένει άλλον πριν διαλυθή η Συνέλευσις αφήνουσα την Διοίκησιν να εκπληροί τα μεγάλα αυτής χρέη, δεν μένει ει μη να διακηρύξη εις το όνομα του Ελληνικού Έθνους, του οποίου νομίμως φέρει την πληρεξουσιότητα και κηρύττει σήμερον κατ’ επανάληψιν ενώπιον Θεού και ανθρώπων την πολιτικήν των Ελλήνων ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν , δια την ανάκτησιν της οποίας έχυσε το Έθνος και χύνει αίματα ποταμηδόν, με αμετάθετον απόφασιν όλοι, όλοι οι Έλληνες , η να επαναλάβωμεν αυτήν κατά τα απαράγραπτα δικαιώματα μας από το άρπαγα αυτής Σουλτάνον, και να ανεξαρτισθώμεν εντελώς Έθνος χωριστόν, αυτόνομον και ανεξάρτητον αναγνωριζόμενοι δια την δόξαν της Αγίας ημών πίστεως και την ευτυχίαν των ανθρώπων, η με τα όπλα εις τα χείρας όλοι, όλοι οι Έλληνες να καταβώμεν εις τους τάφους, αλλά Χριστιανοί και Ελεύθεροι, καθώς ανήκει εις ανθρώπους ,προσπαθούντας να απολαύσωσι ατίμητα αγαθά , ότι λογής είναι η πολιτική ύπαρξις και ανεξαρτησία , και τα οποία αυτά αγαθά δεν γνωρίζουν εκ φήμης, αλλ’ έχοντες εστερήθησαν, καθώς ανήκει εις ανθρώπους κατοικούντας γην ηρωϊκήν , όπου όλα ενθυμίζοντα την προγονική εύκλειαν και τας προγονικάς αρετάς εμψυχώνουσι μεγάλως ζωογονούντα, και τέλος καθώς ανήκει εις ανθρώπους πάτριον έχοντας τον βάρβαρον να καταπολεμώσι και την πατριδα ν’ απελευθερώσωσι .Ταύτα είναι τα πρακτικά της παρούσης Β’ των Ελλήνων Εθνικής Συνελεύσεως , ταύτα είναι ειδικώτερον, διωρισμένη η Συνέλευσις , από τους ελεύθερους λαούς της Ελλάδος να διακηρύξη εις την υφήλιον περί του ανά χείρας Εθνικού υπέρ ανεξαρτησίας πολέμου, καθώς και περί του σκοπού του Έθνους να επαναλάβη τα οποία έχυσε φώτα, ρυθμιζόμενον κατά τα λοιπά σοφά της Ευρώπης Έθνη, από των οποίων την φιλανρωπίαν ελπίζει το Ελληνικόν Έθνος πάσαν συνδρομήν και βοήθειαν. Η Συνέλευσις είναι ακόμη διωρισμένη να ευχαριστήση από μέρους όλων αυτών των λαών το Στρατιωτικόν και το Ναυτικόν τα οποία εις των δεκαέξ μηνών το διάστημα ενδόξως αντηγωνίσθησαν και υπέρ το πεντήκοντα χιλιάδων εχθρών το αίμα εξέχυσαν.Είναι διωρισμένη να ευχαριστήση και την καθεστώσαν Εθνικήν Διοίκησιν δια τους μεγάλους αγώνας,όσους εδοκίμασεν καθ΄όλην αυτής την δεκαεξαμηνιαίαν πρώτην περίοδον. Να ευχαριστήση και τας διαλυθείσας μερικάς διοικήσεις , οίον Γερουσία της Πελοποννήσου, της Δυτικής Ελλάδος και Άρειον Πάγον..
Καιρός είναι λοιπόν να διαλυθεί σήμερον η Συνέλευσις αύτη, ευχόμενη προς θεόν τον ζώντα τύχην αγαθήν χάριν του Έθνους των Ελλήνων.
Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καριτσιώτου την 18ην Απριλίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εικοστού τρίτου και τρίτου της των Ελλήνων ανεξαρτησίας»
Διονύσιος Κόκκινος Ιστορία Ελληνικής Επανάστασης (τόμος 3ος Σελίδες 475-476)
Δείτε στους παρακάτω πέντε συνδέσμους την ιστορική αλήθεια με όλες τις λεπτομέρειες για το Σύνταγμα του Άστρους
Από την διασπορά – Απρίλιος 30, 2023
astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας
Πηγές
Σύνταγμα (hellenicparliament.gr)
Άστρος Κυνουρίας : Ιστορική αναδρομή
Σμαράγδης Ι. Αρβανίτη , Εθνοσυνέλευση του Άστρους (arcadians.gr) από Αρκάδες Εσμέν
Ι. Κακαβούλια, Ι. Κουσκουνά, Κ. Χασαπογιάννη –Θυρεάτις Γη, Αθήνα 1981
Νικολάου Ι. Φλούδα – Θυρεατικά, τόμοι Α’, Β’, Γ’, Αθήνα 1981/2/3
Ιωάννη Μ. Αρβανίτη – Από τις Πηγές του Λαού μας, τόμος A,Β, Αθήνα 1985,1988
Ιωάννη Μ. Αρβανίτη–Η Επαναστατική Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδας στον Άγιο Ιωάνη (Αγιάννη) Β.Κυνουρίας -20 Αυγουστου εως 1 Οκτωβριου 1822
”…. και να ανεξαρτισθώμεν εντελώς Έθνος χωριστόν, αυτόνομον και ανεξάρτητον αναγνωριζόμενοι δια την δόξαν της Αγίας ημών πίστεως και την ευτυχίαν των ανθρώπων, η με τα όπλα εις τα χείρας όλοι, όλοι οι Έλληνες να καταβώμεν εις τους τάφους, ……Εξεδόθη εν Άστρει εντός του Μουσείου Καριτσιώτου την 18ην Απριλίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού εικοστού τρίτου και τρίτου της των Ελλήνων ανεξαρτησίας».
astrosgr.com 